WIADOMOŚCI PRAWNE Z HISZPANII II Semestr 2011 r. PRAWO UPADŁOŚCIOWE Ustawa 38/2011 z dn. 10 października reforma prawa upadłościowego Ustawa ta, która wejdzie w życie dn. 1 stycznia 2012 roku, znacząco zmieni ustawę 22/2003 z dn. 9 lipca o upadłości. Poniżej przedstawimy w skrócie najważniejsze zmiany. Nowy Artykuł 5 bis Nie zmieni się termin 2 miesięcy do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, ale wprowadzona zostanie możliwość poinformowania sądu przez dłużnika o rozpoczęciu negocjacji w sprawie porozumienia o refinansowaniu, które będzie mogło rozpocząć się w każdym czasie przed upływem wskazanego terminu. Po 3 miesiącach od poinformowania sądu, dłużnik będzie musiał jednak złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, w ciągu następnego roboczego miesiąca, chyba że nie będzie znajdował się w stanie niewypłacalności. Porozumienie o refinansowaniu Porozumienie o refinansowaniu osiągnięte przez dłużnika i jego wierzycieli, nie podlega rozwiązaniu, jeżeli dostępny kredyt znacznie się powiększy, ani jeżeli były zmieniane zobowiązania wstępne w planie rentowności. Zawsze i tylko wtedy, gdy zostaną spełnione następujące wymogi: Porozumienia o refinansowaniu musi nastąpić przed ogłoszeniem upadłości. Takie porozumienia powinny być podpisane przez wierzycieli, których wierzytelności stanowią co najmniej trzy piąte (60%) zobowiązań dłużnika. 1
Porozumienie zostało pozytywnie zaopiniowane przez niezależnego eksperta z rejestru handlowego. Porozumienie refinansowania powinno być sformalizowane w dokumencie publicznym. Rozszerzenie uproszczonego postępowania upadłościego Sędzia może zastosować postępowanie uproszczone jeśli uzna, że nie ma złożoności w danej upadłości, uwzględniając następujące okoliczności: Lista przedstawiona przez dłużnika składa się z mniej niż 50 wierzycieli. Długi nie przekraczają 5 mln euro wg wstępnych szacunków. Wartość majątku i praw majątkowych dłużnika nie przewyższa 5 milionów euro. Można także zastosować postępowanie uproszczone, jeżeli: Dłużnik przedstawi wstępną propozycję układową. Zostanie przedstawiona propozycją układowa, która zawierałaby zmianę strukturalną, na którą wchodzą integralnie jego całe aktywa i pasywa. Administracja upadłościowa (syndyk) W miejsce obecnych dwóch, będzie składać się już tylko z jednego członka, który będzie musiał spełnić jeden z następujących warunków: Być adwokatem z co najmniej 5 letnim doświadczeniem zawodowym i wyspecjalizowanym w prawie upadłościowym. Być ekonomistą, z tytułem handlowym lub biegłego rewidenta z 5 lat doświadczenia zawodowego, ze specjalizacją w upadłości. Można również powołać na stanowisko syndyka masy upadłości osobę prawną, która będzie musiała być zintegrowana z co najmniej jednym prawnikiem i jednym ekonomistą, gwarantując wystarczającą niezależność i poświęcenie dla rozwoju funkcji administracji upadłościowej. 2
PRAWO PRACY Nowa ustawa dotycząca Sądownictwa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych W dn. 11 grudnia weszła w życie Ustawa 30/2011 z dn. 10 października, która reguluje Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. W związku ze wzrostem sporów pracowniczych spowodowanych kryzysem gospodarczym, który dotyka Hiszpanię, nowa ustawa szuka większej koncentracji w Sądach Pracy wszelkich spraw dotyczących zagadnień pracy, jak również modernizację, informatyzacje i usprawnienie procesów społecznych, w tym z ubezpieczeń społecznych. Nowy przepis prawny, który wejdzie w życie w dniu 12 grudnia 2011 r., wprowadzi istotne nowości w zakresie postępowania, które umożliwią skrócenie czasu rozstrzygania sporów pracowniczych. Główne zmiany to: Sądy Pracy będą odtąd właściwe we wszystkich sprawach związanych z kwestiami pracy, wypadkami w pracy, odpowiedzialnością pracodawcy, odszkodowaniami itp., w tym także funkcjonariusze i etatowi pracownicy zatrudnieni w administracji publicznej będą mogli odwołać się do sądów pracy w celu rozwiązywania sporów pracy. Sądy pracy zapoznają się także sprawami z pogwałceniem podstawowych praw i wolności obywatelskich, gdy będą one połączone lub narodzą się w ramach stosunku pracy. Wzmocnienie arbitrażu, mediacji i ugód, zarówno przed jak i podczas tego samego procesu, nadając tym umowom większą efektywność wykonawczą. Utworzono zaskarżenia przeciwko porozumieniom z mediacji i koncyliacyjnym. Eliminuje się zbędne formalności, poprzez przekazywanie dokumentów z zastosowaniem nowych technologii. Sądy pracy będą właściwe dla oceny, uznania i ustalenia stopnia niepełnosprawności osób, o których mowa w Ustawie o Zależności. Zakłada to większą odpowiedzialność w kwestii pomocy i ochrony społeczno-publicznej. 3
Uznanie legitymacji biernej dla majątków i podmiotów nie posiadających osobowości prawnej, którzy występują jako przedsiębiorcy. Co więcej zezwala się także na uczestnictwo związkom zawodowym w jakimkolwiek postępowaniu, o ile wchodzi w grę zbiorowy interes oraz gdy istnieje związek między związkiem zawodowym a przedmiotem sprawy. Podobnie, powyższa ustawa wprowadza istotne zmiany w ramach ciężaru dowodowego przy ocenie odpowiedzialności w przypadku wypadku przy pracy. Nie zmieniła się koncepcja odpowiedzialności pracodawcy określona w Ustawie o zapobieganiu ryzyku zawodowemu, ale odwraca ona ciężar udowodnienia odpowiedzialności za wypadek. Według nowego przepisu, w razie wypadku przy pracy, to przedsiębiorcy będą mieli obowiązek jednoznacznie udowodnić w sprawie, że wywiązali się z obowiązujących przepisów prawa prawa pracy w zakresie zapobiegana zagrożeń zawodowych, i że podjęli wszelkie możliwe kroki, aby tego uniknąć. Dlatego też możemy stwierdzić, że z wejściem w życie ustawy, w razie wypadku, istnieje domniemanie iuris tantum winy pracodawcy. Domniemanie to może budzić wątpliwości co do jej zgodności z prawem, ponieważ jest to sprzeczne z zasadą domniemania niewinności przez Trybunał Konstytucyjny. Mimo tego domniemania, będzie brane pod uwagę, nawet zwalniając pracodawcę z odpowiedzialności, czy pracownik działał lekkomyślnie lub w złej wierze Orzeczenie hiszpańskiego Sądu Najwyższego: opcja wyboru pomiędzy przywróceniem do pracy a odszkodowaniem w wypadku bezpodstawnego zwolnienia z pracy Zgodnie z wyrokiem hiszpańskiego Sądu Najwyższego (dalej SN), z dn. 11 kwietnia 2011 r, ujednoliciły się kryteria za pomocą, których sądy mogą określić zwolnienie z pracy jako bezpodstawne. Wyrok ten stanowi, że w przypadku stwierdzenia, iż zwolnienie było bezpodstawne, sądy powinny pozostawić do wyboru dwie opcje, które są ustanowione w Kodeksie Pracowniczym w art. 56.1. Niniejszy artykuł zawiera dwie następujące opcje: przyjęcie zwolnionego pracownika do pracy lub wypłacenie cięższego odszkodowania (45 dni wynagrodzenia za każdy rok stażu pracy u tego pracodawcy wraz z wypłaceniem zaległego wynagrodzenia od dnia zwolnienia z pracy, aż do doręczenia wyroku). SN uznaje obowiązek zawarcia w decyzjach obydwóch opcji, ale zachowując możliwość wyboru którejkolwiek z nich, pracodawcy. 4
Decyzja ta, która może wydawać się korzystna tylko dla zwolnionego pracownika, może w rzeczywistości być dobrym rozwiązaniem dla pracodawcy, gdyż zgodnie z sytuacją firmy i stażu pracy konkretnych pracowników, odszkodowanie za bezpodstawne rozwiązanie stosunku pracy, mogłoby powodować zbyt wysokie obciążenie dla firmy, powodując tym samym, że może się stać bardziej korzystne dla pracodawcy przywrócenie pracownika na jego miejsce pracy. 5