1 Załącznik do Uchwały Nr XIII/93/08 Rady Gminy i Miasta Blaszki z dnia 05 lutego 2008r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA LATA 2008 2013
2 Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii został przygotowany na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179,poz.1485 z późniejszymi zmianami). Ustawa wprowadza obowiązek uchwalania Gminnych Programów Przeciwdziałania Narkomanii przez Radę Gminy. Program uwzględnia zadania własne gminy wymienione w ustawie, kierunki działań przewidziane do realizacji dla gmin określone w Krajowym Systemie Przeciwdziałania Narkomanii oraz zadania ogólne z obszaru przeciwdziałania narkomanii określone w art.2 ust.1 pkt 1-3 ustawy. Zadania ogólne wynikające z ustawy dla gminy przyczyniające się do przeciwdziałania narkomanii to (art.2 ust.1 punkt 1-3): działalność wychowawcza, edukacyjna, informacyjna i zapobiegawcza leczenie, rehabilitacja i reintegracja osób uzależnionych ograniczenie szkód zdrowotnych i społecznych. Ustawa wyodrębnia następujące zadania dla gminy (art.10 1): zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii pomocy psychospołecznej i prawnej prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży w tym prowadzenie zajęć sportowo-rekreacyjnych dla uczniów, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczych i socjoterapeutycznych wspomaganie zadań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych służących rozwiązywaniu problemów narkomanii pomoc społeczna osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych dotkniętym ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie z środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego. Podstawę do działań w zakresie przeciwdziałania narkomani stanowi Krajowy System Przeciwdziałania Narkomanii opracowany przez Krajowe Biuro do spraw Przeciwdziałania Narkomanii. Rozporządzenie w sprawie KPPN przyjęte przez Radę Ministrów na lata 2006-2010 zawiera cel ogólny sformułowany jako Ograniczenie używania narkotyków i związanych z tym problemów społecznych. Cel główny realizowany jest poprzez: działania profilaktyczne, leczenie, rehabilitację, ograniczenie szkód zdrowotnych i reintegrację społeczną badania i monitoring Gminny Program określa planowane działania w zakresie profilaktyki oraz minimalizacji szkód społecznych wynikających z nadużywania narkotyków. Przeprowadzono badania ankietowe na próbie 324 osób. Ankiety przeprowadzono w: Liceum Ogólnokształcącym w jednej klasie jednego rocznika
3 wszystkich gimnazjach w jednej klasie każdego rocznika 3 szkołach podstawowych wśród uczniów szóstych klas Łącznie badania przeprowadzono w 7 placówkach oświatowych. Według danych ankietowych narkotyki najczęściej występują na osiedlach, raczej nie występują na terenie szkoły. Młodzież sięga po narkotyki głównie na imprezach, aby lepiej się bawić. Inne przyczyny sięgania po narkotyki to: konflikty rodzinne, dla przyjemności, aby dopasować się do reguł panujących w grupie, brak dostępu do atrakcyjnych form spędzania wolnego czasu, brak wypracowanej umiejętności odmawiania. Młodzież jest świadoma negatywnych skutków brania narkotyków i raczej wypowiada się źle o narkotykach. Również negatywnie wypowiada się na temat palenia papierosów, natomiast większe przyzwolenie jest na alkohol, choć w ograniczonych ilościach. Badani są świadomi problemów społecznych związanych z braniem narkotyków (problemy zdrowotne,gorsze wyniki w nauce, poczucie zagrożenia publicznego, problemy rodzinne). Wśród najczęściej używanych środków psychoaktywnych wymieniano marihuanę i amfetaminę. Duża grupa osób niepełnoletnich pali papierosy i regularnie pije alkohol (głównie piwo). Około 1,5% ankietowanych uczniów przyznało się do ryzykownego zażywania narkotyków, jedna osoba szkodliwie zażywa narkotyki. Część badanych zna osoby, które biorą narkotyki. W wyniku analizy ankiet pojawia się problem niskiego progu wiekowego inicjacji narkotykowej, który waha się między 13-15 rokiem życia. Wśród czynników ryzyka charakteryzujących jednostki deklarujące szkodliwe zażywanie narkotyków wyróżniamy: małe zainteresowanie nauką szkolną niezadowolenie ze stosunków z rodzicami i przyjaciółmi nadużywanie alkoholu w rodzinie uzależnienie od nikotyny i ryzykowne spożywanie alkoholu duża dostępność do środków psychoaktywnych ryzykowne spożywanie narkotyków. Gminny Program określa planowane działania w zakresie profilaktyki oraz minimalizacji szkód społecznych wynikających z nadużywania narkotyków. Cele programu: 1.Ograniczenie używania narkotyków oraz związanych z tym problemów. 2.Podniesienie poziomu wiedzy na temat problemów związanych z używaniem środków psychoaktywnych i możliwości zapobiegania zjawisku oraz możliwych źródłach pomocy specjalistycznej. 3.Doskonalenie grup zawodowych zaangażowanych w problematykę narkomanii poprzez organizację szkoleń tj: (policja, pracownicy socjalni, nauczyciele, zespół d/s narkomanii, komisja rozwiązywania problemów alkoholowych).
4 4.Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii pomocy psychospołecznej i prawnej oraz prowadzenie działalności informacyjnej. 5.Organizowanie i prowadzenie na terenie placówek oświatowych programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży oraz rodziców, promowanie zdrowego stylu życia, prowadzenie programów edukacyjnych. 6.Poszerzenie wachlarza alternatyw spędzenia wolnego czasu. 7.Integrowanie młodzieży do podejmowania wspólnych inicjatyw. 8.Zwiększenie prewencji w zakresie zwalczania dealerów narkotyków. 9.Integrowanie i koordynowanie działań profilaktycznych (szkoły,mg OPS, policja, samorząd); współpraca tych jednostek i koordynowanie przepływu informacji między placówkami. Potrzeby w zakresie profilaktyki uzależnień: szkoleniowe,informacyjne zorganizowanie wolnego czasu dla dzieci i młodzieży wdrażanie programów profilaktycznych poradnictwo propagowanie zdrowego stylu życia Zadania Programu: I.Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem. 1.udzielanie porad i konsultacji psychologicznych dla osób uzależnionych i eksperymentujących z narkotykami oraz członków ich rodzin w ramach punktu konsultacyjnego przy MG OPS. 2.prowadzenie działań motywujących do podjęcia terapii. 3.Zakup i upowszechnianie materiałów edukacyjnych informujących o istocie uzależnień i lokalnym systemie pomocy. 4.kontynuowanie współpracy z ośrodkami terapeutycznymi w celu zwiększenia dostępności do terapii stacjonarnej. II. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii pomocy psychospołecznej, prawnej i socjalnej 1.Prowadzenie bezpłatnego specjalistycznego poradnictwa prawnego, psychologicznego, socjalnego w ramach Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. 2.Prowadzenie poradnictwa dla rodziców, podnoszenie umiejętności wychowawczych. 3.Organizowanie działań środowiskowych, interwencji rodzinnych,współpracy z rodzinami w miejscu zamieszkania 4.Opracowanie materiałów informacyjnych dotyczących narkomanii, miejscach i formach pomocy oraz ich rozpowszechnianiu. 5.Systematyczna współpraca z placówkami zajmującymi się pomocą dla rodzin i osób uzależnionych w zakresie diagnozy stanu aktualnego i koordynacji. 6.Udzielanie wsparcia finansowego i rzeczowego zgodnie z ustawą o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku osobom uzależnionym i rodziną osób
5 uzależnionych. III. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej, szkoleniowej w zakresie wczesnej profilaktyki 1.Prowadzenie programów profilaktycznych w szkołach i placówkach opiekuńczowychowawczych. 2.Dofinansowanie realizowanych programów profilaktycznych na terenie szkół oraz ich koordynacja i nadzór nad ich realizacją. 3.Prowadzenie profilaktycznej działalności pozaszkolnej w zakresie różnych form, rekreacji i rozwoju osobistego (świetlice szkolne, socjoterapeutyczne, punkty wychowawcze, kluby sportowe) organizujące czas wolny dla dzieci i młodzieży stanowiące alternatywę dla zażywania substancji psychoaktywnych. 4.Dofinansowanie profilaktycznych i terapeutycznych obozów i kolonii dla dzieci i młodzieży z programem przeciwdziałającym zachowaniom problemowym(zażywanie narkotyków, stosowanie agresji). 5.Prowadzenie zajęć socjoterapeutycznych dla uczniów posiadających zdiagnozowane deficyty emocjonalno-społeczne. 6.Promowanie programów opierających się na pracy liderów młodzieży w środowisku rówieśniczym. 7.Dożywianie dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczoterapeutycznych i socjoterapeutycznych. 8.Dofinansowywanie imprez gminnych ugruntowujących postawy promujące zdrowy styl życia. 8.Dofinansowywanie szkoleń i kursów dla pracowników oświaty, pracowników socjalnych i innych. 10.Opracowanie i upowszechnianie materiałów informacyjno-edukacyjnych z zakresu promocji zdrowia i profilaktyki narkomanii (broszury, plakaty, ulotki). 11.Prowadzenie edukacji społeczności poprzez uruchomienie strony internetowej. 12.Udział w ogólnopolskich kampaniach profilaktyczno- edukacyjnych. 13.Zakup materiałów edukacyjnych do prowadzenia zajęć profilaktycznych i terapeutycznych w szkołach i innych placówkach. 14.Opracowanie lokalnych diagnoz pozwalających ocenić stan problemów zagrożeń związanych z narkotykami. 15.Realizacja profilaktyki trójwymiarowej tj. skierowanej do dzieci-młodzieży, nauczycieli i rodziców. IV.Wspomaganie działalności instytucji, organizacji pozarządowych, stowarzyszeń i osób fizycznych służącej rozwiązywaniu problemów narkomanii. 1.Współpraca z Policją w celu prowadzenia wspólnych działań profilaktycznych wynikających z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii: przeciwdziałanie rozprowadzeniu narkotyków wśród dzieci i młodzieży dokonywanie systematycznych kontroli miejsc szczególnie narażonych na działalność dealerów narkotykowych (szkoły, dyskoteki, place zabaw itp.) 2.Wspieranie działalności różnych podmiotów służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych. 3.Współpraca z Centrum Kultury,bibliotekami szkolnymi i publicznymi na rzecz
6 stale dostępnej literatury z zakresu problematyki narkomanii. 4.Prowadzenie szkoleń dla pracowników policji,miejsko-gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej,członków Miejsko-Gminnej Komisji Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, pracowników służby zdrowia, członków zespołu do spraw narkomanii w kontekście pracy z osobami uzależnionymi od narkotyków i ich rodzinami. 5.Wspieranie inicjatyw organizacji pozarządowych i jednostek działających na rzecz rozwiązywania problemów narkomanii. Realizatorzy Programu: Skuteczna realizacja Programu możliwa jest przy współpracy wszystkich środowisk, które mogą mieć kontakt z problemem narkomanii. Podmiotami uczestniczącymi w realizacji Gminnego Programu przeciwdziałania Narkomanii są: Urząd Gminy i Miasta Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,Miejsko-Gminna Komisja Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych placówki edukacyjne: szkoły podstawowe, gimnazja, liceum ogólnokształcące Komisariat Policji,Centrum Kultury służba zdrowia, kluby sportowe organizacje pozarządowe kościoły I. Zasady finansowania i realizacji Programu 1.Źródłem finansowania zadań są środki uzyskane z opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych określonych w przepisach ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dział 851 rozdział 85153) i będące w dyspozycji Burmistrza Gminy i Miasta Błaszki. 2.Koordynację Programu prowadzi referat Spraw Obywatelskich. 3.Zlecenie zadań ujętych w Programie nastąpi zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. 4.Burmistrz Gminy i Miasta przedkłada Radzie Gminy i Miasta w Błaszkach sprawozdanie z realizacji Programu wraz z rocznym sprawozdaniem z wykonania budżetu.