Regulamin Przedmiotowy XIII Konkursu Matematyczno-Przyrodniczego dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego w roku szkolnym 2015/2016 I. Informacje ogólne 1. Niniejszy Regulamin określa szczegółowe wymagania i umiejętności dotyczące organizacji XIII Wojewódzkiego Konkursu Matematyczno-Przyrodniczego dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego w roku szkolnym 2015/2016. 2. Informacje ogólne dotyczące konkursów przedmiotowych ujęte zostały w Zarządzeniu Nr 33/2015 Świętokrzyskiego Kuratora Oświaty z dnia 8 września 2015 r. w sprawie organizacji konkursów przedmiotowych i interdyscyplinarnych w szkołach podstawowych i gimnazjach w roku szkolnym 2015/2016 oraz w Zasadach ogólnych organizacji konkursów przedmiotowych dla szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego w roku szkolnym 2015/2016 z dnia 11 września 2015 r. dostępnym na stronie Kuratorium Oświaty w Kielcach: www.kuratorium.kielce.pl/konkursy. II. Cele konkursu 1. Wspieranie i rozwijanie uzdolnień, zainteresowań uczniów, ciekawości poznawczej i twórczego działania uczniów w zakresie nauk matematyczno-przyrodniczych. 2. Pogłębianie wiedzy i umiejętności w zakresie nauk matematyczno-przyrodniczych. 3. Rozwijanie zdolności twórczego myślenia. 4. Promowanie osiągnięć uczniów i ich nauczycieli. 5. Motywowanie szkół do podejmowania różnorodnych działań w zakresie pracy z uczniem uzdolnionym. III. Zakres wiedzy i umiejętności wymagany na poszczególnych etapach konkursu Zakres treści i wymagane umiejętności na wszystkich trzech etapach (szkolnym, powiatowym i wojewódzkim) wynikają z postawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r., poz. 977, z późn. zm.). 1. Etap I - szkolny 1.1 Liczby naturalne: a) Porównywanie liczb naturalnych. b) Działania na liczbach naturalnych. c) Dzielenie z resztą liczb naturalnych. d) Cechy podzielności przez 2, 3, 5, 9, 10, 100. e) Rozkład liczb naturalnych na czynniki pierwsze. 1.2 Liczby całkowite: a) Porównywanie liczb całkowitych. b) Działania na liczbach całkowitych. c) Interpretowanie liczb całkowitych na osi liczbowej. d) Obliczanie wartości bezwzględnej. 1.3 Ułamki zwykłe i dziesiętne: a) Ułamek jako miara pewnej wielkości, stosunek dwóch wielkości, operator lub iloraz liczb naturalnych. b) Ułamki na osi liczbowej. c) Porównywanie ułamków. d) Obliczanie wartości wyrażeń arytmetycznych. e) Rozwinięcia dziesiętne ułamków zwykłych. 1.4 Proste, półproste, odcinki: a)odcinki i proste prostopadłe i równoległe. b) Odległość punktu od prostej. 1.5 Kąty: a) Miara kąta; porównywanie kątów. b) Własności kątów wierzchołkowych i kątów przyległych. c) Obliczanie miar kątów, z wykorzystaniem poznanych własności kątów i wielokątów. 1.6 Wielokąty i ich własności: a) Nierówność trójkąta. Konstrukcja trójkąta o trzech danych bokach. b) Twierdzenie o sumie kątów wewnętrznych trójkąta.
c) Własności kwadratu, prostokąta, rombu, równoległoboku, trapezu. 1.7 Pola i obwody figur płaskich: a) Obliczanie obwodu wielokąta o danych długościach boków. b) Obliczanie pola: kwadratu, prostokąta, rombu, równoległoboku, trójkąta, trapezu przedstawionych na rysunku (w tym na własnym rysunku pomocniczym) oraz w sytuacjach praktycznych. c)jednostki pola powierzchni: m 2, cm 2, km 2, mm 2, dm 2, ar, hektar. 1.8 Obliczenia zegarowe i kalendarzowe. 1.9 Zadania tekstowe. 1.10 Uczeń i jego otoczenie. 1.11 Orientacja w terenie. 1.12 Obserwacje i doświadczenia przyrodnicze źródłem wiedzy przyrodniczej. 1.13 Najbliższa okolica - różnorodność ekosystemów: las, łąka, pole uprawne, rzeka, jezioro. Składniki krajobrazu i zależności między nimi. Przystosowania organizmów do środowiska. 1.14 Zdrowie człowieka i troska o nie. 2. Etap II - powiatowy 2.1 Obowiązują zagadnienia z I etapu. 2.2 Zapis liczb w systemie rzymskim. 2.3 Prędkość, droga, czas. 2.4 Skala i plan. 2.5 Elementy statystyki opisowej a) Porządkowanie danych. b)przedstawienie graficzne danych. c) Odczytywanie i interpretowanie danych przedstawionych w tekstach, tabelach, diagramach i na wykresach. 2.6 Zapisywanie prostych wyrażeń algebraicznych oraz obliczanie ich wartości liczbowej. 2.7 Człowiek a środowisko. 2.8 Krajobrazy Polski. 2.9 Organizm człowieka. 2.10 Właściwości substancji. 2.11 Zjawiska elektryczne i magnetyczne w przyrodzie.
3. Etap III - wojewódzki 3.1 Obowiązują zagadnienia z I i II etapu. 3.2 Rozwiązywanie równań pierwszego stopnia z jedną niewiadomą. 3.3 Procenty. 3.4 Bryły. a)graniastosłupy proste i ostrosłupy. Siatki graniastosłupów prostych i ostrosłupów. b) Bryły obrotowe; rozpoznawanie walców, stożków i kul. c) Prostopadłościany. Pole powierzchni i objętość prostopadłościanu. d) Jednostki objętości i pojemności: dm 3, m 3, cm 3, mm 3, litr, mililitr. 3.5 Krajobrazy Europy: alpejski i śródziemnomorski. 3.6 Krajobrazy świata: las równikowy, sawanna, pustynia gorąca, step, tajga, tundra pustynia lodowa. 3.7 Lądy i oceany na kuli ziemskiej. 3.8 Ziemia we Wszechświecie. 3.9 Przemiany substancji. 3.10 Ruch i siły w przyrodzie. 3.11 Organizacja konkursu 1. Czas trwania poszczególnych etapów konkursu: a. Etap I szkolny: 90 minut b. Etap II powiatowy: 60 minut c. Etap III wojewódzki: 90 minut 2. Rodzaje zadań, które będą zastosowane na poszczególnych etapach: a. Etap I szkolny: zadania zamknięte i otwarte. b. Etap II powiatowy: zadania zamknięte. c. Etap III wojewódzki: zadania zamknięte i otwarte. 3. Podczas eliminacji konkursowych na każdym etapie uczeń jest zobowiązany okazać się legitymacją szkolną lub innym ważnym dokumentem tożsamości. 4. Na każdym etapie Konkursu zabrania się wnoszenia do sal, w których odbywa się konkurs wszelkich pomocy, w tym: tablic z wzorami matematycznymi, podręczników, książek, kalkulatorów (w tym na etapie II z kalkulatora w systemie operacyjnym) oraz środków łączności (np. telefonów komórkowych).
5. Uczestnicy konkursu mogą korzystać z przyborów kreślarskich. 6. Podczas rozwiązywania zadań na etapie I i III uczeń używa pióra lub długopisu, nie może używać korektora a błędne zapisy powinien przekreślić. 7. Na etapie II Konkursu uczniowie mogą korzystać z brudnopisów przygotowanych przez dyrektora szkoły, w której odbywa się etap II Konkursu. Po zakończeniu pracy z arkuszem zadań brudnopis zostaje zwrócony do Szkolnego Zespołu Nadzorującego i nie podlega sprawdzeniu. IV. Wykaz literatury dla uczestników 1. Podręczniki szkolne i zeszyty ćwiczeń do matematyki i przyrody (kl. IV VI) dopuszczone do użytku szkolnego ze szczególnym uwzględnieniem zadań o charakterze problemowym i twórczym. 2. Bednarczuk J. Bednarczuk J. Matematyczne gwiazdki. Klasa 4-6. Zbiór zadań - szkoła podstawowa, Nowa Era, Warszawa 3. Bobiński Z., Nodzyński P., Uscki M., Liga zadaniowa. Zbiór zadań dla uczniów zainteresowanych matematyką. Wyd. Aksjomat, Toruń. 4. Gałązka K.. Matematyka krok po kroku. Zbiór zadań nietrudnych. Klasy IV VI szkoła podstawowa. Wyd. RES POLONIA. 5. Kalisz S., Kulbicki J., Rudzki H., Matematyka na szóstkę dla klas V i VI, wyd. Nowik. 6. Atlasy do przyrody dla szkoły podstawowej. 7. http://www.wiking.com.pl/index.php?site=testy_sp_przyroda_roz_1 V. Wykaz literatury stanowiącej pomoc dla nauczycieli 1. Wykaz literatury stanowiącej pomoc dla nauczycieli przyrody 1.1 Encyklopedia Geograficzna Świata, tom I X. Wydaw. Opress, Kraków 1997. 1.2 Kondracki J., Geografia fizyczna Polski. Wydaw. PWN, Warszawa 2000. 1.3 Makowski J., Geografia fizyczna świata. Wydaw. PWN, Warszawa 2005. 1.4 Słownik geograficzny pod redakcją J. Flisa. Wydaw. WSiP, Warszawa 1999. 1.5 Ilustrowany słownik nauki. Fizyka, chemia, biologia. Wydaw. Podsiedlik-Raniowski i Spółka, Poznań 1999. 1.6 Biologia. Encyklopedia szkolna PWN. Wydaw. PWN, Warszawa 2009. 1.7 Vanclave J., 101 ciekawych doświadczeń. Biologia dla każdego dziecka. Wydaw. WSiP. Warszawa 1993.
2. Wykaz literatury stanowiącej pomoc dla nauczycieli matematyki 2.1 Bobiński Z., Nodzyński P., Uscki M., Koło matematyczne w szkole, Wyd. Aksjomat, Toruń. 2.2 Fechner-Sędzicka I. Model pracy z uczniem zdolnym w szkole podstawowej. Jak praktycznie i systemowo zorganizować edukację uczniów zdolnych na poziomie szkoły podstawowej?, ORE, 2013