CZUJNIKI TEMPERATURY- TERMOPARY I OPOROWE Informacje podstawowe Termopara (TC) jest bardzo prostym i niezawodnym czujnikiem, zbudowanym z 2 metalowych przewodników, różniących się składem chemicznym, które na jednym końcu są ze sobą połączone (miejsce pomiarowe) a na drugim wolne (miejsce porównawcze). Różnica temperatur pomiędzy końcami wywołuje siłę elektromotoryczną, która jest z nią skorelowana. Charakterystyka SEM jest nieliniowa w odniesieniu do miejsca pomiarowego przy 0 0 C. Czujnik rezystancyjny (RT) jest elementem pasywnym, wykonanym z czystego metalu, którego opór jest uzależniony od zmian temperatury. Jako materiał stosowana może być platyna lub nikiel. Takie elementy projektowane są w taki sposób aby mieć rezystancję 100Ω przy 0 0 C, która wzrasta liniowo wraz z temperaturą. Wybór temperatury zależy od zastosowania, po wzięciu pod uwagę warunków otoczenia, zakresów temperatury czy dokładności pomiaru. Poniższy diagram może służyć jako przewodnik przy wyborze odpowiedniego : Parametr Termopara TC Czujnik rezystancyjny RT Zakres temperatur -200 +2000 0 C -200 +850 0 C Koszt Niski Wyższy Zasilanie Nie wymagane Wymagane Własne ogrzewanie Nie Tak Stabilność Dobra Doskonała Wytrzymałość Optymalna Dobra Wyjście mv nieliniowe Ω liniowe Wymiar Możliwość bardzo małych wymiarów Ograniczone Czułość Na końcówce pomiarowej lub wzdłuż trzonka pomiarowego Na końcówce pomiarowej Odporność na drgania Lepsza Gorsza Zakresy temperatur: Symbol Rodzaj Zakres Max temperatura w funkcji średnicy przewodów [ 0 C] (ANSI) termopary temperatury 0.35 0.51 0.81 1.02 1.29 1.63 2.30 3.26 T Cu-CuNi -200 +390 0 C 200 260 390 J Fe-CuNi -200 +760 0 C 370 480 500 540 590 690 760 E NiCr-CuNi -200 +990 0 C 430 540 570 600 650 900 990 K NiCr-Ni -200 +1270 0 C 960 980 1000 1040 1060 1090 1270 S 10% Rh-Pt 0 +1450 0 C 1380 1760 R 13% Pt-Pt 0 +1760 0 C 1380 1760 B Pt 30% Rh- Pt 6% Rh 0 +1820 0 C 1460 1820 1
Granica pomiaru temperatury za pomocą termopary zależy od średnicy przewodów elementu: większej średnicy przewodów odpowiada większy zakres pomiarowy. Przy tej samej temperaturze zastosowana termopara z przewodami o większej średnicy ma dłuższą żywotność ale dłuższy czas odpowiedzi (reakcji). Symbol Rodzaj oporowego Zakres temperatur [ 0 C] Pt100 Platyna -200 +850 0 C Ni100 Nikiel -60 +180 0 C Czujniki izolowane mineralnie Są to czujniki umieszczone w metalowej osłonie wypełnionej wysoko skompresowanym tlenkiem metalu. Najczęściej stosowanym jest MgO. Szczególne właściwości tych czujników to: - długa żywotność (odporność na reakcje chemiczne i temperaturę), - mechaniczna ochrona (zwartość izolowanego mineralnie kabla chroni przewody nawet wtedy gdy czujnik jest gięty) - ochrona elektryczna (metalowa osłona chroni bardzo dobrze czujnik przed zakłóceniami elektrycznymi) - izolacja (tlenek magnezu zachowuje swoje właściwości izolacyjne przy wysokich temperaturach i dużych wilgotnościach, jednorodność zewnętrznej metalowej osłony chroni przewody przed gazami i płynami przy wysokich ciśnieniach), - łatwy montaż (giętka konstrukcja oznacza, iż czujnik temperatury można dopasować do dowolnie zagiętych obszarów). Tabela doboru maksymalnej temperatury w zależności od średnicy osłony zewnętrznej temperatury dla podstawowych termoelementów: Średnica osłony Maksymalna temperatura [ 0 C] [mm] K J T E 1 750 320 - - 1.5 870 340 190-2 960 370 - - 3 970 390 240 450 4.5 980 480 260 545 6 1050 550 310 595 8 1090 640 - - Połączenia w oporowych ch temperatury Czujniki oporowe mogą być podłączone za pomocą dwóch, trzech lub czterech przewodów. W połączeniu 2-przewodowym zasilanie i pomiar są dokonywane jednym przewodem. Dla połączenia 3-przewodowego trzeci przewód, używany do pomiaru, kompensuje spadek napięcia względem przewodu. W połączeniu 4- przewodowym spadek napięcia jest kompensowany w obu parach przewodów. 2
Tolerancje dla termopar Typ T E J K/N R/S B KLASA TOLERANCJI 1 Zakres temperatur -40 +125 0 C -40 +375 0 C -40 +375 0 C -40 +375 0 C -40 +125 0 C Tolerancja ±0.5 0 C ±1.5 0 C ±1.5 0 C ±1.5 0 C ±0.5 0 C - ±[1+0.003 Tolerancja ±0.004*t ±0.004*t ±0.004*t ±0.004*t (t-1100)] 0 C Zakres temperatur 125 350 0 C 375 800 0 C 375 750 0 C 375 1000 0 C 1100 1600 0 C - KLASA TOLERANCJI 2 Zakres temperatur -40 +133 0 C -40 +333 0 C -40 +333 0 C -40 +333 0 C 0 600 0 C Tolerancja ±1 0 C ±2.5 0 C ±2.5 0 C ±2.5 0 C ±1.5 0 C - Zakres temperatur Tolerancja 133 350 0 C ±0.0075*t 333 900 0 C ±0.0075*t 333 750 0 C ±0.0075*t 333 1200 0 C ±0.0075*t 600 1600 0 C ±0.0025*t 600 1700 0 C ±0.0025*t KLASA TOLERANCJI 3 Zakres temperatur -67 +40 0 C -167 +40 0 C -167 +40 0 C 600 800 0 C Tolerancja ±1 0 C ±2.5 0 - C ±2.5 0 - C ±4 0 C Zakres temperatur -200-67 0 C -200-167 0 C -200-167 0 C 800 1700 0 C - - Tolerancja ±0.015*t ±0.015*t ±0.015*t ±0.005*t Tolerancje dla czujników oporowych A B Temperatura [ 0 C] ± 0 C ±Ω ± 0 C ±Ω -200 0,55 0,24 1,3 0,56-100 0,35 0,14 0,8 0,32 0 0,15 0,06 0,3 0,12 100 0,35 0,13 0,8 0,3 200 0,55 0,2 1,3 0,48 300 0,75 0,27 1,8 0,64 400 0,95 0,33 2,3 0,79 500 1,15 0,38 2,8 0,93 600 1,35 0,43 3,3 1,06 650 1,45 0,46 3,6 1,13 700 - - 3,8 1,17 800 - - 4,3 1,28 850 - - 4,6 1,34 3
CZUJNIKI TEMPERATURY (TERMOPARY) Model TC1 TC1M TC3 T4A Typ J-K T-J-K J-K J-K Zakres pomiarowy -40 +250 0 C -80 +1050 0 C -40 +250 0 C -40 +250 0 C Stopień ochrony - - - - Wymiary (średnica) 3 8mm 1 6mm 4.8mm silikonowy silikonowy GSC GSC silikonowy silikonowy GSC ekranowany GSC ekranowany teflonowy TES teflonowy TES Niklowany mosiądz lub stal nierdzewna, przyspawane lub z możliwością regulacji, przymocowanie 1/8 1/2 teflonowy TES M8 1/4 wew 4 10mm zew 8 20mm teflonowy TES Śrubami mocującymi Przez dotyk na pomiaru Przez dotyk płaszczyźnie AISI AISI AISI AISI 316 304 304 300 INCOEL 600 Mosiądz Mosiądz Rezystancja Dla średnic <1.5 izolacji (w temp. >500MΩ przy 50Vdc otoczenia) Przetwórstwo tworzyw sztucznych, piece do produkcji żywności Szerokie zastosowanie w przemyśle chemicznym i spożywczym wytłaczarki Powierzchnie maszyn 4
Model T4F T4P TC5 / TC5N TC5M Typ J-K J-K J-K J-K Zakres pomiarowy -40 +250 0 C -40 +250 0 C -40 +250 0 C -40 +390 0 C dla J -40 +960 0 C dla K Stopień ochrony - - - - Wymiary (średnica) min 14 168mm max 24 188mm 10x20x3mm 5 8 mm 3mm pomiaru Rezystancja izolacji (w temp. otoczenia) teflonowy TES Opaską mocującą Przez dotyk na powierzchniach cylindrycznych Stal ocynkowana AISI 304 Rurowe elementy grzejne Monitoring teflonowy TES Śrubami mocującymi Przez dotyk na płaskich powierzchniach AISI 304 miedź silikonowy GSC silikonowy GSC ekranowany teflonowy TES Ocynkowana żelazna bajonetka AVP lub śruba z gwintami M12x1/1.5/1.75 1/4 G wraz ze sprężyną dociskową AISI 303 silikonowy GSC silikonowy GSC ekranowany teflonowy TES Ocynkowana żelazna bajonetka (żeńska) AVP z gwintami M12x1/1.5/1.75 1/4 G wraz ze sprężyną dociskową AISI 316 dla J INCOEL 600 dla K Powierzchnie maszyn Wytłaczarki Wytłaczarki do nowych tworzyw sztucznych 5
Model TCM TC6 / AC6 TC6M / AC6M TC7M Typ J-K T-J-K-E J-K-T-E T-J-E-K Zakres pomiarowy -40 +400 0 C -40 +1000 0 C -80 +1100 0 C -80 +1050 0 C Stopień ochrony IP55(bez przyłącza) IP44 IP65 IP44 IP65 - Wymiary (średnica) 12.7 17.8mm 5 12mm 2 8 mm 1 6mm pomiaru Rezystancja izolacji (w temp. otoczenia) Giętka tuleja Sztywny trzonek Kompensowane LEMO Gwint ½ -20UNF Gwint M18x1.5 Przez dotyk lub zanurzenie końcówki eliptycznej AISI 316 TI AISI 304 Przetwórstwo tworzyw sztucznych (wytłaczanie) pod dużym ciśnieniem ognioszczelne z gniazdem ceramicznym lub Regulowane lub przyspawane mocowanie z 1/8 1/2 AISI 300 ognioszczelne z gniazdem rytonowe gniazdo Niklowany mosiądz lub stal nierdzewna, przyspawane lub regulowane, montaż 1/8...1/2 Sztywny trzonek Kompensowane z 1/8 1/2 lub dotyk AISI 300 INCOEL 600 INCOEL 600 INCOEL 600 W zakładach przemysłowych na rurociągach o zmiennym ciśnieniu Piece przemysłowe, kominy, kotły Pomiary przy produkcji, testy laboratoryjne 6
Model TC2 /AC2 TCI TC8 / AC8 TC9 / AC9 TC10 Typ T-J-E-K T-J-E-K J-E-K K-S-R-B J-K Zakres pomiarowy Stopień ochrony Wymiary (średnica) -40 +1050 0 C -40 +1050 0 C -40 +1000 0 C -40 +1600 0 C -40 +1200 0 C IP44 IP65 10mm 3/4 ognioszczelne z gniazdem Wkład termometryczny 1 6mm IP44 IP65 IP44 IP65 IP44 IP65 16mm 3/4 ognioszczelne z gniazdem 10 26 mm ognioszczelne z gniazdem 1/2 55mm DIN i DIN BUS Przyspawane z Przyspawane z Dodatkowe 3/8 1 1/2 1 (specjalne) Przesuwalny Przesuwalny kołnierz kołnierz pomiaru AISI 310/316 Rezystancja izolacji (w temp. otoczenia) AISI 446 Ceramiczne z różnymi stopniami czystości KER 530/610/710 INCOEL 600 INCOEL 600 INCOEL 600 INCOEL 600 W zakładach przemysłowych na rurociągach o zmiennym ciśnieniu Wkład termometryczny Piece przemysłowe, kominy, kotły Piece do ceramiki, szkła Kominy INCOEL 600 Żelazny grafit AISI 446 Piece przetopowe substancji niemetalicznych Środowiska agresywne 7
OPOROWE CZUJNIKI TEMPERATURY PT100 Model TR1 TR1M TR5 / TR5N TRM TRD Typ Cienka powłoka Zwinięty przewód Cienka powłoka Zwinięty przewód Zwinięty przewód Zakres pomiarowy -40 +250 0 C -40 +600 0 C -40 +250 0 C -40 +600 0 C -40 +150 0 C 1/3DIN 1/3DIN 1/3DIN Stopień ochrony - - - IP55 IP65 Wymiary 3 8mm 5 8mm 12.7 17.8mm 3 6mm 6mm (średnica) silikonowy GSC silikonowy GSC ekranowany teflonowy TES silikonowy GSC silikonowy GSC ekranowany teflonowy TES silikonowy GSC silikonowy GSC ekranowany teflonowy TES Giętka tuleja Sztywny trzonek Kompensowane LEMO Miedziany przewód Silikonowa tuleja Luźne zakończenie Niklowany mosiądz lub stal nierdzewna, przyspawane lub z możliwością regulacji, przymocowanie 1/8 1/2 Niklowany mosiądz lub stal nierdzewna, przyspawane lub z możliwością regulacji, przymocowanie 1/8 1/2 pomiaru Rezystancja izolacji (w temp. otoczenia) Przetwórstwo tworzyw sztucznych, piece spożywcze Szerokie zastosowanie w przemyśle chemicznym i spożywczym Ocynkowana żelazna bajonetka AVP, montaż M12x1/1.5/1.75 1/4 GAS wraz ze sprężyną dociskową Gwint ½ -20UNF Gwint M18x1.5 lub dotyk TI AISI 303 AISI 304 Wytłaczarki o małych wibracjach Wytłaczarki przy wysokim ciśnieniu Zanurzenie Wpuszczone w spoiwo (cement) Monitorowanie zapór, Kanalizacja, Ciężkie warunki pracy 8
Model Typ Zakres pomiarowy TR6 / AR6 TR6M / AR6M TR7M TR2 / AR2 TRI Hermetyczna Zwinięty Zwinięty przewód Zwinięty przewód Zwinięty przewód cienka powłoka przewód -40 +600 0 C -80 +600 0 C -40 +600 0 C -40 +600 0 C -40 +600 0 C 1/3DIN Stopień ochrony IP45 IP65 IP44 IP65 IP44 IP65 Wymiary (średnica) 5 12mm ognioszczelne z gniazdem Przesuwalne lub przyspawane z 1/8 1/2 3 6mm DIN ub ognioszczelne z gniazdem rytonowe gniazdo Przesuwalne lub przyspawane z 1/8 1/2 3 6mm Sztywny trzonek Kompensowane Przesuwalne lub przyspawane z 1/8 1/2 10mm 3/4 ognioszczelne z gniazdem rytonowe, sprężynujące gniazdo Przesuwalne lub przyspawane z 1/8 1/2 3 6mm rytonowe, sprężynujące gniazdo pomiaru INCOEL 600 INCOEL 600 Rezystancja izolacji (w temp. otoczenia) Pomiar płynów w przewodach Maszyny Pomiar płynów w przewodach Maszyny Pomiary przy produkcji, testy laboratoryjne Przy rurociągach z dużymi średnicami Zbiorniki Wkład termometryczny 9
WYKONANIA SPECJALNE Model TCMG TCV TCMK TCMM T-J-E-K-N S-R-B jedno lub T-J-E-K-N Typ wielopoziomowy (do wielopoziomowy (do 3 wielopoziomowy (do 5 T-J-E-K-N 24 punktów punktów punktów pomiarowych) pomiarowych) pomiarowych) Zakres pomiarowy -80 +600 0 C -600 +1600 0 C -80 +1050 0 C -40 +1100 0 C Stopień ochrony IP54 IP55 - IP54 Wymiary (średnica) 4 6mm 10 24mm Ceramiczna tuleja 3 6mm 1 4.5mm puszka niowa ognioszczelna Wielobiegunowy blok zaciskowy Przykręcane zaciski Pasowane na tuleję Głowice niowe DIN Ceramiczny blok zaciskowy Umieszczenie w ogniotrwałej obudowie pomiaru Rezystancja izolacji (w temp. otoczenia) AISI 300 INCOEL 600 Reaktory chemiczne Silosy fermentacyjne Wieże rafineryjne Platynowa tuleja Środowiska agresywne puszka niowa Metalowa tuleja ognioszczelna Wielobiegunowy blok Luźne zakończenia zaciskowy Przykręcane zaciski Ciasne pasowanie z Pasowanie na tuleję 1/8 3/4 Przez dotyk po umocowaniu na powierzchni AISI AISI 316 300 INCOEL 600 INCOEL 600 <1.5: >500MΩ przy 50Vdc >1.5: Wymienniki ciepła, rurociągi Środowiska agresywne 10
Model TCC TCP TCGK TCE / ACE TR4 Typ T-J-E-K-N T-J-E-K T-J-E-K-N J-E-K Cienka powłoka Zwinięty przewód Zakres pomiarowy -80 +1250 0 C -40 +300 0 C -40 +1050 0 C -40 +1000 0 C -40 +200 0 C UNI 7938 UNI 7938 UNI 7937 IEC 751 Stopień ochrony IP65 IP65 IP55 IP44-IP65 IP54 Wymiary (średnica) 3 6mm 4.5mm 3 6mm 16 3/4 mm Do określenia pomiaru Rezystancja izolacji (w temp. otoczenia) Wodoszczelna nasadka lub uszczelka wojskowe ze stykami Połączenie gwintowane ze sprężyną Przez dotyk Uchwyt i przewód Luźne przewody Kompensowane Penetracja puszka niowa ognioszczelna Ceramiczne gniazdo Połączenie spawane z ¼...3/4 Przez umocowany styk puszka niowa DIN i ognioszczelna z ceramicznym gniazdem Przekaźnik Ceramiczny blok zaciskowy, gazoszczelny Połączenie z 1/2 1 AISI 446 INCOEL 600 INCOEL 600 INCOEL 600 INCOEL 600 Kotły zasilane różnymi paliwami, ogrzewanie komunalne, wytwarzanie energii Branża spożywcza, różnorodne zastosowania Rury w kotłach, Wymienniki ciepła Piece przemysłowe, kominy, kotły puszka niowa DIN i ognioszczelna Ceramiczny blok zaciskowy, gazoszczelny Połączenie spawane z ½..3/4 Przewody napowietrzne Pomiar otoczenia 11
Model TR8M TR9M TR9S / TR9D TRA TRP Typ Zwinięty przewód Zwinięty przewód Cienka powłoka Cienka powłoka Zwinięty przewód Zakres pomiarowy -40 +600 0 C -40 +600 0 C -40 +150 0 C -40 +80 0 C -80 +300 0 C 1/3 DIN Stopień ochrony IP44-IP65 IP44-IP65 IP65 IP54 IP65 Wymiary (średnica) 3 6mm 6mm 10x10mm 14mm 4.5mm pomiaru Rezystancja izolacji (w temp. otoczenia) Wtyczka z uszczelką ze standardowymi stykami MIL Niklowany mosiądz lub stal nierdzewna, ciasne pasowanie, montaż 1/4...1/2 Laboratoria Zakłady chemiczne Wtyczka z uszczelką ze standardowymi stykami MIL Przesuwne mocowanie gwintowane ze stali nierdzewnej lub niklowanego mosiądzu, ze sprężyną dociskową ¼ 1/2 z dotykiem punktowym z posrebrzaną końcówką Hydro i cieplne pompy generatorowe Metalowy trzonek Zaciski Przylepione żywicą w odpowiednim miejscu puszka niowa 110x80x65mm Przykręcane zaciski Śrubami mocującymi na ścianie, metalowe uchwyty Uchwyt i przewód Zaciski Kompensowane Przez dotyk Penetracja Igła pomiarowa w ocynowanym mosiądzu Pomiar temperatury w łożyskach silników AISI 304 Monitoring, Laboratoria metrologiczne, Pomiar temperatury otoczenia Przemysł spożywczy, Rózne zastosowania 12
Osłony na czujniki temperatury Model Typ Średnica zewnętrzna Średnica wewnętrzna nie TWB1 TWT1 TWB2 TWT2 TWB3 Cylindryczny Cylindryczny Cylindryczny Cylindryczny trzonek z trzonek z trzonek trzonek kołnierzem kołnierzem Stożkowy trzonek 12 20mm 12 21.3mm 16 22mm >10mm 16 24mm zbieżny do 16mm 7 9mm 8mm (standard) >10mm 7 9mm 7 9mm 7 9mm Gwint ¼ 1/2 Gwint ¼ 1/2 Gwint ¼ 1/2 Gwint ¼ 1/2 Gwint ¼ 1/2 Gwint 1/2 1 Gwint 1/2 1 gwintowane UNI- ASA gwintowane UNI- ASA Gwint 1/2 1 INCOEL 600 INCOEL 600 ASTM A105 ASTM A10 INCOEL 600 Model Typ Średnica zewnętrzna Średnica wewnętrzna nie TWB4 TWT4 TWB5 TWB6 TWB7 Trzonek ze Trzonek ze Stożkowy trzonek Trzonek do zwężoną zwężoną Stożkowy trzonek z kołnierzem przyspawania końcówką końcówką 14 7mm 14 7mm 18 24mm zbieżny do 14mm 12 20mm 14(19) 17(30)mm 7 9mm 10mm 7mm 7 9mm 7mm Gwint ¼ 1/2 Gwint ¼ 1/2 Gwint ¼ 1/2 Gwint ¼ 3/4 Gwint ¼ 1/2 Gwint 1/2 1 Gwint 1/2 1 Gwint 3/4 1 INCOEL 600 INCOEL 600 gwintowane UNI- ASA Spawanie ASTM A182 ASTM A182 ASTM A182 F11&F22 F11&F22 F11&F22 INCOEL 600 INCOEL 600 INCOEL 600 UWAGA: oferujemy także inne wykonania czujników temperatury. Materiały informacyjne przedstawiamy na konkretne zapytanie klienta Trans West GmbH Sp. z o.o. 63-000 Środa Wlkp ul. Prądzyńskiego 20 tel/fax: +48 61 2852663 tel: +48 61 2870264 e-mail: transwest@telvinet.pl www.transwest.pl 13