UZUPEŁNIENIE DO PODRĘCZNIKA DOTYCZĄCEGO PRAKTYCZNEGO STOSOWANIA ROZPORZĄDZENIA W SPRAWIE POŁOWÓW NNN Niniejszy dokument stanowi uzupełnienie do pierwszego wydania podręcznika dotyczącego praktycznego stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1005/2008 z dnia 29 września 2008 r. ustanawiającego wspólnotowy system zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz ich powstrzymywania i eliminowania. To uzupełnienie dotyczy zarówno pełnej angielskojęzycznej wersji tego podręcznika, jak i skróconych wersji w innych językach urzędowych UE. Tam, gdzie zmiany dotyczą tylko wersji angielskiej, wskazują na to słowa Tylko wersja angielska umieszczone na początku ustępu. Niniejsze uzupełnienie pełni wyłącznie rolę informacyjną. Nie zastępuje ono, ani nie dodaje niczego do przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 1005/2008 ani rozporządzenia Rady (WE) nr 1010/2009, stanowiących obowiązującą podstawę prawną. Traktat lizboński Po wejściu w życie traktatu lizbońskiego, który obowiązuje od 1 grudnia 2009 r., poniższe wyrażenia użyte w podręczniku otrzymują następujące brzmienie: Wspólnota Europejska przez Unia Europejska WE przez UE (z wyjątkiem odesłań do tekstów prawnych, np. rozporządzenie Rady (WE)) Wspólnota przez UE wspólnotowy wykaz statków prowadzących połowy NNN przez unijny wykaz statków prowadzących połowy NNN Wspólnotowy System Ostrzegania przez Unijny System Ostrzegania Rozporządzenie w sprawie unijnego systemu kontroli (Tylko wersja angielska) Po opublikowaniu podręcznika, rozporządzenie w sprawie unijnego systemu kontroli, które weszło w życie 1 stycznia 2010 r., zostało przyjęte pod następującym tytułem: Rozporządzenie Rady (WE) nr 1224/2009 z dnia 20 listopada 2009 r. ustanawiające wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa. Dlatego też odesłania do projektu rozporządzenia Rady ustanawiającego wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa należy zastąpić odesłaniami do rozporządzenia Rady w następujących punktach: Punkt 2. Informacje ogólne, w Rozporządzenie w sprawie połowów NNN i unijny system kontroli. Punkt 4. Które przepisy dotyczą statków rybackich z państw trzecich na wodach wspólnotowych?, w odpowiedzi na pytanie: Co robi UE, aby kontrolować swoje własne statki? Punkt 5. System świadectw połowowych Punkt 5.19. Pytania szczegółowe dotyczące zadań i odpowiedzialności różnych uczestniczących stron D) Kapitanowie statków rybackich z państw trzecich w pytaniu Które przepisy dotyczą mojego statku na wodach UE? 1
Nowe prawodawstwo: Zmiany w rozporządzeniu w sprawie połowów NNN oraz w jego rozporządzeniu wykonawczym Od dnia 1 stycznia 2010 r. UE przyjęła dwie zmiany do rozporządzenia w sprawie połowów NNN oraz do jego rozporządzenia wykonawczego. Odesłania do tych zmian są następujące: Rozporządzenie (UE) nr 86/2010 z dnia 29 stycznia 2010 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia Rady nr 1005/2008 w zakresie definicji produktów rybołówstwa oraz zmieniające rozporządzenie Komisji nr 1010/2009 w zakresie wymiany informacji na temat inspekcji statków państw trzecich i mechanizmów administracyjnych dotyczących świadectw połowowych i rozporządzenie Komisji (WE) nr 395/2010 z dnia 7 maja 2010 r. zmieniające rozporządzenie Komisji nr 1010/2009 w zakresie mechanizmów administracyjnych dotyczących świadectw połowowych. Pierwsza zmiana zmienia treść załącznika I do rozporządzenia w sprawie połowów NNN poprzez dodanie nowych produktów do wykazu produktów wyłączonych z zakresu systemu świadectw połowowych. W związku z tym każde odesłanie do załącznika I rozporządzenia w sprawie połowów NNN w podręczniku należy zastąpić odesłaniem do załącznika I rozporządzenia (UE) nr 86/2010. Ta pierwsza zmiana transponuje również do prawa UE trzy mechanizmy administracyjne uzgodnione z Norwegią, Stanami Zjednoczonymi i Nową Zelandią, w tym wzory świadectw połowowych, których używają te państwa. Aby uzyskać bardziej szczegółowe informacje, zob. punkt 5.15 podręcznika: Stosowanie elektronicznych systemów identyfikowalności pod kontrolą państw trzecich / specjalne ustalenia między państwem trzecim a Komisją. Ta druga zmiana transponuje do prawa UE trzy mechanizmy administracyjne uzgodnione z Kanadą, Islandią i Wyspami Owczymi, w tym wzory świadectw połowowych, których używają te państwa. Połowy przeprowadzone przed 1 stycznia 2010 r. (Tylko wersja angielska) W punkcie 3 Zasady ogólne i zakres rozporządzenia w sprawie połowów NNN, w pytaniu: Czy istnieje możliwość elastycznego i stopniowego wprowadzania w życie w celu umożliwienia krajom rozwijającym się dostosowanie się do nowej sytuacji? oraz w pytaniu: Czy rozporządzenie w sprawie połowów NNN dotyczy połowów uzyskanych przed 1 stycznia 2010 r.? do odpowiedzi dodaje się następujący tekst: Państwa trzecie mogą skorzystać z oświadczeń wskazujących, że połowów dokonano przed wejściem w życie rozporządzenia w sprawie połowów NNN, w celu odróżnienia tych połowów od połowów dokonanych po 1 stycznia 2010 r. Nie ma jednak wymogów prawnych dotyczących połowów dokonanych przed 1 stycznia 2010 r., a oświadczeń tych nigdy nie należy tytułować: oświadczenia w sprawie zwolnienia. Właściwe organy państw członkowskich UE mogą korzystać z tych oświadczeń jako ze źródła informacji, lecz nie można ich uznawać za formalne dowody, a posiadanie ich nie wyklucza przeprowadzenia weryfikacji." Prowadzenie połowów bez użycia statku 2
(Tylko wersja angielska) W punkcie 3 Zasady ogólne i zakres rozporządzenia w sprawie połowów NNN, w tytule Zakres rozporządzenia w sprawie połowów NNN i definicje na końcu ustępu trzeciego dodaje się następujący tekst: Rybołówstwo bez użycia statków (rozumiane jako działalność połowowa bez wsparcia statku) nie wchodzi w zakres rozporządzenia w sprawie połowów NNN. Dlatego też przywozowi do UE produktów pochodzących z połowów prowadzonych bez użycia statków nie musi towarzyszyć świadectwo połowowe. Komisja Europejska zwróciła się do wszystkich zainteresowanych państw trzecich z wnioskiem o podanie istotnych informacji o tego rodzaju połowach w celu ułatwienia identyfikacji produktów wchodzących w zakres systemu świadectw połowowych. Uprzednie powiadomienie przez statki z państw trzecich (Tylko wersja angielska) W punkcie 4: Które przepisy dotyczą inspekcji statków i produktów rybołówstwa z państw trzecich w państwach członkowskich UE?, w części: Uprzednie powiadomienie (artykuł 6) na końcu ustępu trzeciego dodaje się następujące sformułowanie: Dla statków islandzkich i norweskich nieprzekraczalny termin uprzedniego powiadomienia wynosi dwie godziny, zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1292/97 z dnia 3 lipca 1997 r. ustanawiającym nieprzekraczalne terminy powiadomienia w odniesieniu do statków rybackich pływających pod banderą niektórych państw trzecich lub w nich zarejestrowanych. Zezwolenie na wstęp do portów w UE (Tylko wersja angielska) W punkcie 4: Które przepisy dotyczą inspekcji statków i produktów rybołówstwa z państw trzecich w państwach członkowskich UE?, w tytule: Zezwolenie na wstęp do portów w UE (artykuł 7) zdanie: Państwa członkowskie UE mogą udzielić zezwolenia na wstęp do portu, jeżeli produktom rybołówstwa nie towarzyszy świadectwo połowowe, ale będą przechowywać produkty rybołówstwa do czasu ukończenia procesu sprawdzania zostaje zastąpione następującym zdaniem: Zgodnie z art. 7 ust. 3) rozporządzenia w sprawie połowów NNN, państwa członkowskie UE mogą udzielić zezwolenia na wstęp do portu statkowi rybackiemu z państwa trzeciego, który zamierza wyładować swoje połowy w tym porcie, jeżeli produktom rybołówstwa nie towarzyszy świadectwo połowowe. W takich przypadkach, dane państwo członkowskie może przechowywać takie produkty przez okres co najwyżej 14 dni kalendarzowych, do czasu otrzymania świadectwa połowowego lub do czasu objęcia tych produktów procedurą tranzytu. Po upływie 14 dni państwo członkowskie portu może skonfiskować te produkty rybołówstwa zgodnie z przepisami krajowymi. Przywóz próbek produktów W punkcie 5.2 Produkty objęte przepisami dodaje się następujący ustęp: Rozporządzenie w sprawie połowów NNN obejmuje również wszystkie próbki produktów rybołówstwa (nawet niewielkie). Nie ma minimalnej masy, poniżej której próbki są wyłączone z zakresu rozporządzenia. Wykorzystanie jednego świadectwa połowowego obejmującego wiele połowów przeprowadzonych przez jeden statek lub połowów przeprowadzonych przez więcej niż jeden statek 3
W punkcie 5.7 Przywóz dostaw łączonych ustęp pierwszy zostaje skreślony i zastąpiony następującym: Artykuł 12 ust. 3 rozporządzenia w sprawie połowów NNN stanowi, że Świadectwo połowowe zawiera wszystkie informacje wyszczególnione we wzorze znajdującym się w załączniku II i jest zatwierdzane przez państwo bandery statku rybackiego lub statków rybackich prowadzących połowy, w wyniku których uzyskano produkty rybołówstwa. Zgodnie z powyższym, gdy jedna dostawa składa się z produktów pochodzących z różnych połowów przeprowadzonych przez ten sam statek lub połowów przeprowadzonych przez różne statki pływające pod tą samą banderą, dla całej dostawy można użyć jednego świadectwa połowowego, jeżeli do tego świadectwa połowowego załączone zostaną wymagane dane każdego statku. W takich przypadkach organy państwa bandery będą musiały dopilnować, aby na każdej dodatkowej stronie informacji znalazł się taki sam numer referencyjny świadectwa połowowego oraz data zatwierdzenia. Należy również pamiętać, że art. 12 ust. 3 i uproszczone świadectwo połowowe stanowią dwie różne możliwości, których nie należy ze sobą mylić. Z uproszczonego świadectwa połowowego można korzystać tylko w przypadku spełnienia określonych kryteriów (zob. art. 6 rozporządzenia w sprawie połowów NNN). Art. 12 ust. 3 rozporządzenia w sprawie połowów NNN dotyczy sytuacji, w których nie można skorzystać z uproszczonego świadectwa połowowego. Powiadomienia właściwych organów państw trzecich W punkcie 5.12, w części C Rola organów państw trzecich, po zdaniu: powiadomienia otrzymane później będą ważne począwszy od daty ich publikacji dodaje się następujący tekst: Oznacza to, że produkty rybołówstwa złowione pomiędzy 1 stycznia 2010 r. a datą publikacji powiadomienia nie mogą zostać wprowadzone do obrotu na rynku UE, nawet po publikacji tego powiadomienia. Wsteczne zatwierdzanie świadectw połowowych obejmujących ryby złowione w ciągu tego okresu jest niedozwolone. Ponadto państwo trzecie musi również znajdować się w wykazie DG SANCO państw i terytoriów trzecich, z których dopuszczony jest przywóz małży, szkarłupni, osłonic, ślimaków morskich i produktów rybołówstwa, aby otrzymać zezwolenie na wywóz swoich produktów rybołówstwa do UE. W przypadkach, gdy powiadomienie państwa trzeciego zostało opublikowane na podstawie rozporządzenia w sprawie połowów NNN, a dany kraj nie figuruje w wykazie DG SANCO, przywóz produktów rybołówstwa z tego kraju jest niedozwolony. Procedury tranzytu W punkcie 5.12, część D, litera (f) Ryby wyładowywane do celów tranzytu do innego państwa członkowskiego lub przeładowywane do innego państwa członkowskiego, przedostatnie zdanie w ustępie drugim W odniesieniu do operacji tranzytowych każde państwo członkowskie podejmuje decyzję, czy chce przeprowadzać weryfikacje w porcie czy w miejscu ostatecznego przeznaczenia, i powiadamia o tej decyzji Komisję, która publikuje ją na swojej stronie internetowej zostaje poprawione następująco: Należy zaznaczyć, że w odniesieniu do operacji tranzytowych wewnątrz państwa członkowskiego, każde państwo członkowskie musi podjąć decyzję, czy chce przeprowadzać weryfikacje w porcie czy w miejscu ostatecznego przeznaczenia, i 4
powiadamia o tej decyzji Komisję, która publikuje ją na swojej stronie internetowej (artykuł 19 ust. 2 rozporządzenia w sprawie połowów NNN). (Tylko wersja angielska) W punkcie 5.12, w części E Rola Komisji Europejskiej, odesłanie do art. 19 ust. 1 w ostatnim tiret należy zastąpić odesłaniem do art. 19 ust. 2. (Tylko wersja angielska) W punkcie 5.13, w części E Kontrole i weryfikacje świadectw połowowych (artykuły 16 i 17), pierwsze zdanie drugiego ustępu zostaje poprawione w następujący sposób: W przypadku produktów rybołówstwa w tranzycie z państwa członkowskiego pierwszego wejścia do innego państwa członkowskiego, kontrole i weryfikacje musi przeprowadzić państwo członkowskie ostatecznego przeznaczenia. Pozostała część tego ustępu zostaje skreślona. Opis produktów W punkcie 5.16, w części Sekcje 2 do 5 przed ustępem Sekcja 3 (opis produktów) dodaje się, co następuje: Opis produktów powinien odnosić się tylko do tej części, która jest rzeczywiście wywożona do UE i nie dotyczy samego połowu. Dotyczy to produktów państw trzecich wywożonych do UE, a także wywozu połowów UE, w przypadku których wymagane jest świadectwo połowowe. Masy, jakie należy podać w świadectwie połowowym W punkcie 5.16, w części Sekcje 2 do 5 we fragmentach odnoszących się do masy produktu w świadectwie połowowym dodaje się, co następuje: Ogólnie rzecz biorąc masa, jaką należy podać, dotyczy dostawy przeznaczonej do wywozu. Należy wypełnić tylko jedno z pól: Szacunkowa masa żywca lub Szacunkowa masa do wyładunku (oraz zweryfikowana masa po wyładunku, jeśli takie informacje są dostępne). Jeżeli ilość wywożona przez jednego eksportera z państwa trzeciego stanowi część ilości wyładowanej z jednego statku, masa ta powinna dotyczyć tylko ilości wywożonej, wskazanej w polu Szacunkowa masa żywca, a nie całej wyładowanej ilości. Jeżeli po wyładunku przez kapitana statku lub jego przedstawiciela wywożony jest cały połów, podana masa powinna odnosić się do całego połowu, tj. Szacunkowa masa do wyładunku (oraz zweryfikowana masa po wyładunku, w stosownych przypadkach). W każdym przypadku w świadectwie zawsze należy podawać informacje dotyczące masy dostawy przeznaczonej do wywozu. Przeładunek W punkcie 5.16, w Sekcji 7 (Zezwolenie na przeładunek na terenie portu), zdania: Jeżeli przeładunek jest dozwolony, to wówczas do państwa trzeciego, które na niego zezwala, należy zadanie zorganizowania procedury kontroli i zatwierdzania przeładunku oraz zgłoszenia do Komisji organu lub organów właściwych do tych zadań. Ta część świadectwa połowowego musi zostać podpisana przez zgłoszony organ właściwy do tego rodzaju kontroli zostają zmienione w następujący sposób: Jeżeli zostało wydane zezwolenie na przeładunek, to wówczas do państwa trzeciego, które na niego zezwala, należy zadanie zorganizowania procedury kontroli i zatwierdzania przeładunku. Ta część świadectwa połowowego musi zostać podpisana przez organ właściwy do tego rodzaju kontroli. 5
Oryginały świadectw połowowych Na końcu punktu 5.17 Obieg świadectwa połowowego dodaje się następujący tekst: Organy państw członkowskich muszą zachować oryginały świadectw połowowych przedłożonych dla celów przywozu przez okres trzech lat lub dłuższy, zgodnie z ich przepisami krajowymi. W przypadku świadectw połowowych zatwierdzanych przez organy UE dla połowów UE wywożonych do państw trzecich, państwa członkowskie powinny zachować kopię świadectwa (ponieważ oryginał wysyłany jest do państwa trzeciego). W przypadku elektronicznych świadectw połowowych, dokument wygenerowany przez system uznawany jest za oryginał. Procedury tranzytu systemu świadectw połowowych, część A Zakres, formalności, podział zadań, w pytaniu Czy dla produktów w tranzycie znajdujących się w porcie UE i nieprzeznaczonych na rynek UE potrzebne jest świadectwo połowowe? do odpowiedzi dodaje się, co następuje: Gdy produkty rybołówstwa są przechowywane w składzie celnym do czasu podjęcia przez podmiot gospodarczy decyzji handlowej odnośnie miejsca ostatecznego przeznaczenia, to wówczas tym produktom rybołówstwa nie musi towarzyszyć świadectwo połowowe. Jeżeli miejscem ostatecznego przeznaczenia jest państwo członkowskie UE, to świadectwo połowowe należy przedstawić na 3 dni przed zwolnieniem towarów na rynek UE, a nie w czasie, gdy produkty te są przechowywane w składzie celnym. Najczęściej zadawane pytania systemu świadectw połowowych, część A Zakres, formalności, podział zadań, w ostatnim pytaniu W jaki sposób przeprowadzona zostanie weryfikacja, jeżeli jakiś produkt znajdzie się na terytorium UE w jednym kraju tylko tranzytem, podczas gdy jego miejscem ostatecznego przeznaczenia będzie inne państwo członkowskie UE? Gdzie wówczas nastąpi weryfikacja: w państwie członkowskim pierwszego wejścia, czy w państwie członkowskim ostatecznego przeznaczenia?, pierwsze zdanie odpowiedzi zostaje zmienione w następujący sposób: Za weryfikację odpowiedzialny jest właściwy organ państwa członkowskiego UE ostatecznego przeznaczenia, zgodnie z art. 19 ust. 1. systemu świadectw połowowych, część B Dostawy, przetwarzanie, powrotny wywóz, w drugim pytaniu, następujące zdanie w odpowiedzi Jeżeli dostawa taka składa się z produktów pochodzących z różnych połowów pozyskanych przez różne statki, to do każdego połowu powinno odnosić się jedno załączone świadectwo połowowe., zostaje zastąpione następującym zdaniem: Zgodnie z artykułem 12 ust. 3 i ust. 4 rozporządzenia w sprawie połowów NNN ( Świadectwo połowowe zawiera wszystkie informacje wyszczególnione we wzorze znajdującym się w załączniku II i jest zatwierdzane przez państwo bandery statku rybackiego lub statków rybackich prowadzących połowy, w wyniku których uzyskano produkty rybołówstwa. ) gdy dostawa składa się z produktów pochodzących z różnych 6
połowów lub z różnych statków, dla całej dostawy można używać jednego świadectwa połowowego, o ile załączone są do niego wymagane dane każdego statku. systemu świadectw połowowych, część B Dostawy, przetwarzanie, powrotny wywóz, w pytaniu: Czy kopie świadectw połowowych są potrzebne, jeżeli dostawa będzie podzielona w celu jej wywiezienia? zdanie w odpowiedzi Wszystkie produkty rybołówstwa wchodzące w skład dostawy, które nie są zwolnione ze stosowania systemu świadectw połowowych, muszą zostać objęte jednym lub większą liczbą zatwierdzonych świadectw połowowych, w zależności od liczby statków rybackich, które przeprowadziły połowy będące przedmiotem danej transakcji zostaje zmienione w następujący sposób: Wszystkim produktom rybołówstwa w dostawie, które nie są zwolnione ze stosowania systemu świadectw połowowych, musi towarzyszyć jedno lub większa liczba zatwierdzonych świadectw połowowych. systemu świadectw połowowych, część B Dostawy, przetwarzanie, powrotny wywóz, dodaje się następujące ustępy: - Pytanie.: Czy oryginały świadectw połowowych zawsze muszą towarzyszyć dostawom wywożonym do UE? - Odpowiedź: Tak, oryginały świadectw połowowych zawsze muszą towarzyszyć dostawom wywożonym do UE. Istnieje tylko jeden wyjątek od tej reguły: dotyczy on przypadku, gdy połowy pochodzące z danego państwa trzeciego są przetwarzane w innym państwie trzecim, a następnie dzielone na różne dostawy w celu wywiezienia. W tym przypadku kopie oryginału świadectwa połowowego mogą towarzyszyć różnym dostawom, wraz z oświadczeniem zakładu przetwórczego z załącznika IV do rozporządzenia w sprawie połowów NNN. W kwestii oryginałów, zob. dodatek do punktu 5.17 powyżej. 7