Procedura realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie oraz organizacji pracy grup roboczych powołanych przez Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie we Wrocławiu. Wrocław, czerwiec 2015 r.
Spis treści 1.Wstęp 3 2.Cele procedury 4 3.Słowniczek skrótów.4 4.Procedura Niebieskie Karty 5 5. Sposób postępowania w sprawie procedury Niebieskie Karty 6 6.Zadania przedstawicieli podmiotów odpowiedzialnych za stosowanie procedury Niebieskie Karty.8 7.Zadania i zasady powoływania grup roboczych...12 8.Zadania lidera grupy roboczej..15 9.Dokumentacja sporządzana w ramach prowadzonej procedury NK.16 10.Monitoring środowisk objętych procedurą NK.18 11.Zadania członków Zespołu Interdyscyplinarnego...19 2
Wstęp Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie należy do tych zadań państwa, które gwarantuje obywatelom Konstytucja. Państwo realizuje ten obowiązek poprzez opracowywanie krajowych i regionalnych programów przeciwdziałania przemocy w rodzinie, a także poprzez Ustawę o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie i Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie procedury "Niebiskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta. Celem ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. z późniejszymi zmianami, jest zwiększenie skuteczności przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz inicjowanie i wspieranie działań polegających na podnoszeniu świadomości społecznej w zakresie przyczyn i skutków przemocy w rodzinie. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ustala między innymi, że członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego i grup roboczych podejmują działania w ramach procedury Niebieskie Karty, którą to określa Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta. Rozporządzenie w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta określa w jaki sposób Zespół Interdyscyplinarny i powołane przez niego grupy robocze mają realizować procedurę Niebieskie Karty. Rozporządzenie ustala zadania dla poszczególnych członków Zespołu Interdyscyplinarnego i grup roboczych w obszarze realizacji procedury i przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Zasady współpracy podmiotów będących członkami Zespołu Interdyscyplinarnego i grup roboczych polegają na podejmowaniu działań przedstawicieli instytucji realizujących zdania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 3
1 Cele procedury Celem niniejszej Procedury jest usystematyzowanie i ujednolicenie prac grup roboczych powoływanych przez Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie we Wrocławiu. Usystematyzowanie i ujednolicenie prac grup roboczych ma przyczynić się do zwiększenia skuteczności podejmowanych działań na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności w zakresie poprawy efektywności prac grup roboczych w ramach prowadzonych procedur Niebieskie Karty. Procedura ma także na celu uporządkowanie kwestii organizacyjnych związanych z prowadzeniem procedur Niebieskie Karty w tym obowiązków poszczególnych członków grup roboczych i liderów grup roboczych, sporządzania i obiegu dokumentów oraz kwestii związanych z obowiązującymi terminami sporządzania i przekazywania do Zespołu Interdyscyplinarnego dokumentacji prowadzonych procedur Niebieskie Karty. ZI Zespół Interdyscyplinarny Słowniczek pojęć GR Grupa robocza Lider Lider grup roboczych NK procedura Niebieskie Karty NK A druk Niebieska Karta A NK B druk Niebieska Karta B NK C druk Niebieska Karta C NK D druk Niebieska Karta D 4
2 Procedura Niebieskie Karty. 1. Procedura Niebieskie Karty obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie. 2. Podejmowanie interwencji w środowisku wobec rodziny dotkniętej przemocą w rodzinie odbywa się w oparciu o procedurę Niebieskie Karty i nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą w rodzinie. 3. Procedurę Niebieskie Karty oraz wzory formularzy Niebieska Karta określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty i wzorów formularzy Niebieska Karta (Dz. U. Nr 209, poz. 1245), wydane na podstawie art. 9d ust.5 ustawy z dnia 29 lipca 2011 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.). 4. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie nakłada obowiązek prowadzenia procedury Niebieskie Karty na przedstawicieli: a) jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, b) gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, c) Policji, d) oświaty e) ochrony zdrowia. 5. Procedura wszczynana jest w sytuacji, gdy dany podmiot w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych powziął podejrzenie stosowania przemocy wobec członków rodziny lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy w rodzinie. 5
3 Sposób postępowania w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. Sposób postępowania w sytuacjach przemocy w zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta i komentarzem do rozporządzenia. 1. Wszczęcie procedury Niebieska Karta następuje w sytuacji podejrzenia przemocy poprzez wypełnienie formularza Niebieska Karta A. 2. Dalsze prowadzenie procedury wymaga uprawdopodobnienia podejrzenia, że w rodzinie dochodzi do przemocy. 3. Wszczęcie i prowadzenie procedury Niebieskie Karty nie wymaga zgody osoby, co do której istnieje podejrzenie, że została dotknięta przemocą. 4. Wypełnienia formularza Niebieska Karta A dokonuje przedstawiciel podmiotu, który pierwszy powziął informację o sytuacji przemocy w rodzinie. 5. Druk Niebieska Karta A wypełnia się na podstawie rozmowy z osobą wobec, której istnieje podejrzenie, że doznaje przemocy w rodzinie (par.2.1) lub posiadanych informacji (jeżeli nawiązanie kontaktu z osobą doznającą przemocy jest niemożliwe). 6. W sytuacji braku chęci współpracy osoby doznającej przemocy należy wszcząć procedurę i podjąć działania motywujące do współpracy już w ramach procedury Niebieskie Karty. 7. Podczas pierwszego kontaktu z osobą doznającą przemocy należy: a) przekazać formularz Niebieska Karta B osobie doznającej przemocy po uprzednim wypełnieniu rubryk dotyczących proponowanych instytucji pomocowych, b) w sytuacji braku możliwości kontaktu z osobą doznającą przemocy i odmowy współpracy również należy przekazać formularz Niebieska Karta B (zaleca się osobiste przekazanie dokumentu, jeżeli jest to niemożliwe można to zrobić korespondencyjnie), c) w przypadku, gdy osobą doznającą przemocy jest dziecko Niebieską Kartę B należy przekazać osobie zgłaszającej lub dorosłemu członkowi rodziny, który nie jest sprawcą przemocy. 8. Działania interwencyjne, o których mowa w par. 3 podejmuje przedstawiciel podmiotu wypełniającego Niebieską Kartę A (dotyczy to sytuacji nagłych w których występuje zagrożenie życia lub/i zdrowia). 6
9. Zawiadomienia policji lub prokuratury dokonuje osoba inicjująca procedurę Niebieskiej Karty. 10. Po wypełnieniu Niebieskiej Karty - A należy niezwłocznie (w ciągu 7 dni - datę wpływu do Zespołu Interdyscyplinarnego należy uznać za datę przekazania) przekazać ją do siedziby Zespołu Interdyscyplinarnego wraz z wnioskiem o powołanie grupy roboczej. 11. W przypadku gdy podmiotem, który pierwszy otrzymał informację o przemocy jest MOPS pracownik socjalny zawiadamia w ciągu 3 dni (np. drogą mailową) przedstawiciela policji o wypełnieniu druku Niebieska Karta A w danej rodzinie. 12. W przypadku gdy podmiotem, który pierwszy otrzymał informację o przemocy jest Policja - Zespół Interdyscyplinarny zawiadamia w ciągu 3 dni pracownika socjalnego o otrzymaniu Niebieskiej Karty A. 13. Przedstawiciel podmiotu, który wypełnił formularz Niebieska Karta A w czasie od wszczęcia procedury do powołania grupy roboczej podejmuje działania zmierzające do realizacji obowiązków zawartych w rozporządzeniu. 14. Opiniowanie wniosku o powołanie grupy dokonują członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego. 15. Po zaakceptowaniu przez Zespół wniosku o powołanie grupy roboczej w ciągu 14 dni od daty akceptacji należy zwołać posiedzenie grupy roboczej. 16. Spotkania/posiedzenia grupy roboczej z udziałem osoby doznającej przemocy i osoby podejrzanej o stosowanie przemocy powinny być zorganizowane w taki sposób, aby osoba doznająca przemocy miała zagwarantowane poczucie bezpieczeństwa i nie była narażona na spotkanie z domniemanym sprawcą. Konieczne jest zadbanie (przed spotkaniem) o dokładne ustalenie zasad rozmowy z przedstawicielami innych służb podczas spotkania z ofiarą przemocy aby uniknąć zachowań powodujących wtórną wiktymizację osoby doznającej przemocy. 17. Osoba doznająca przemocy otrzymuje zaproszenie na spotkanie podpisane przez lidera. 18. Osoba wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc otrzymuje wezwanie na spotkanie od członków grup roboczych imiennie upoważnionych przez przewodniczącego Zespołu do podpisywania wezwań. 19. Wypełnienie formularza Niebieska Karta C następuje jedynie na posiedzeniu grupy roboczej z udziałem osoby doznającej przemocy i jest obligatoryjną częścią procedury. Niestawienie się na posiedzenie Grupy roboczej osoby doznającej przemocy nie wstrzymuje prac grupy. 20. Wypełnienie formularza Niebieska Karta D powinno nastąpić na posiedzeniu grupy, jednak możliwe jest także wypełnienie go w innym miejscu np. w mieszkaniu. 7
21. Dokumentowanie kolejnych przypadków przemocy odbywa się poprzez ponowne wypełnienie formularza Niebieska Karta A (należy także przekazać formularz B) oraz formularza C. 22. Każde posiedzenie grupy roboczej jest udokumentowane w formie protokołu. Plan pomocy może być weryfikowany, a wszelkie zmiany odnotowane w kolejnych protokołach. 23. Zakończenie procedury wymaga wskazania przesłanki do zakończenia zawartej w 18 rozporządzenia i sporządzenia protokołu zakończenia procedury. Decyzję o zakończeniu procedury podejmują jednogłośnie członkowie grupy roboczej (konieczna jest obecność wszystkich członków grupy). 24. Protokół z zakończenia procedury Niebieskie Karty przekazywany jest do akceptacji Zespołu Interdyscyplinarnego. 4 Zadania przedstawicieli podmiotów odpowiedzialnych za stosownie procedury Niebieskie Karty zgodne z 11-16 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta. 1. Pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy społecznej: diagnozuje sytuację i potrzeby osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; udziela kompleksowych informacji o: a) możliwościach uzyskania pomocy, w szczególności psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym o instytucjach i podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie, b) formach pomocy dzieciom doznającym przemocy w rodzinie oraz o instytucjach i podmiotach świadczących tę pomoc, c) możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu poprawę sytuacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; zapewnia osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, w zależności od potrzeb, schronienie w całodobowej placówce świadczącej pomoc, w tym w szczególności w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie; 8
może prowadzić rozmowy z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, na temat konsekwencji stosowania przemocy w rodzinie oraz informuje te osoby o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i udziale w programach oddziaływań korekcyjnoedukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie. 2. Przedstawiciel gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych: diagnozuje sytuację i potrzeby osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; udziela kompleksowych informacji o: a) możliwościach uzyskania pomocy, w szczególności psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym o instytucjach i podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie, b) formach pomocy dzieciom doznającym przemocy w rodzinie oraz o instytucjach i podmiotach świadczących tę pomoc, c) możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu poprawę sytuacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; może prowadzić rozmowy z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, na temat konsekwencji stosowania przemocy w rodzinie oraz informuje te osoby o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i udziale w programach oddziaływań korekcyjnoedukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie. 3. Funkcjonariusz Policji: udziela osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, niezbędnej pomocy, w tym udziela pierwszej pomocy; organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; podejmuje, w razie potrzeby, inne niezbędne czynności zapewniające ochronę życia, zdrowia i mienia osób, co do których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą w rodzinie, włącznie z zastosowaniem na podstawie odrębnych przepisów w stosunku do osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, środków przymusu bezpośredniego i zatrzymania; 9
przeprowadza, o ile jest to możliwe, z osobą, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, rozmowę, w szczególności o odpowiedzialności karnej za znęcanie się fizyczne lub psychiczne nad osobą najbliższą lub inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, oraz wzywa osobę, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, do zachowania zgodnego z prawem i zasadami współżycia społecznego; przeprowadza na miejscu zdarzenia, w przypadkach niecierpiących zwłoki, czynności procesowe w niezbędnym zakresie, w granicach koniecznych do zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa; podejmuje działania mające na celu zapobieganie zagrożeniom mogącym występować w rodzinie, w szczególności składa systematyczne wizyty sprawdzające stan bezpieczeństwa osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, w zależności od potrzeb określonych przez zespół interdyscyplinarny lub grupę roboczą. 4. Przedstawiciel ochrony zdrowia, tj. osoba wykonująca zawód medyczny, w tym lekarz, pielęgniarka, położna i ratownik medyczny: każdorazowo udziela osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, informacji o możliwościach uzyskania pomocy i wsparcia oraz o uprawnieniu do uzyskania bezpłatnego zaświadczenia lekarskiego o ustaleniu przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie. w przypadku, gdy stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, wymaga przewiezienia jej do podmiotu leczniczego, formularz Niebieska Karta A wypełnia przedstawiciel podmiotu leczniczego, do którego osoba ta została przewieziona. 5. Przedstawiciel oświaty: udziela kompleksowych informacji o: a) możliwościach uzyskania pomocy, w szczególności psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym o instytucjach i podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie, b) możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu poprawę sytuacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie c) organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; 10
d) może prowadzić rozmowy z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, na temat konsekwencji stosowania przemocy w rodzinie oraz informuje te osoby o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i udziale w programach oddziaływań korekcyjnoedukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie; e) diagnozuje sytuację i potrzeby osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, w tym w szczególności wobec dzieci; f) udziela kompleksowych informacji rodzicowi, opiekunowi prawnemu, faktycznemu lub osobie najbliższej o możliwościach pomocy psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej oraz wsparcia rodzinie, w tym o formach pomocy dzieciom świadczonych przez instytucje i podmioty w zakresie specjalistycznej pomocy na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie. 6. Członkowie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej: udzielają pomocy osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; podejmują działania w stosunku do osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, w celu zaprzestania stosowania tego rodzaju zachowań; zapraszają osobę, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, na spotkanie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej; opracowują indywidualny plan pomocy dla osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, i jej rodziny, który zawiera propozycje działań pomocowych; rozstrzygają o braku zasadności podejmowania działań; podejmują działania w stosunku do osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, w szczególności: a) diagnozują sytuację rodziny, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą; b) przekazują informacje o konsekwencjach popełnianych czynów; c) motywują do udziału w programach oddziaływań korekcyjnoedukacyjnych; d) przeprowadzają rozmowę pod kątem nadużywania alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych lub leków; e) przekazują informacje o koniecznych do zrealizowania działaniach w celu zaprzestania stosowania przemocy w rodzinie. 11
f) osobę nadużywającą alkoholu, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, członkowie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej kierują do gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. 5 Zadania i zasady powoływania grup roboczych zgodnie z Regulaminem Zespołu Interdyscyplinarnego. 1. Grupy robocze powołuje Zespół w celu rozwiązywania problemów związanych z wystąpieniem przemocy w rodzinie w indywidualnych przypadkach. 2. Grupy robocze powoływane są na wniosek podmiotu uruchamiającego procedurę Niebieska Karta. 3. Wniosek wraz z drukiem NK A przekazywany jest w oryginale do Zespołu Interdyscyplinarnego w terminie określonym ustawą. 4. Za datę wpływu Karty A do przewodniczącego ZI, uznaje się datę stępla wpływu do ZI. 5. Opinię dotyczącą powołania grup roboczych podejmują członkowie Zespołu w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji w imieniu przewodniczącego Zespołu (na podstawie imiennych upoważnień). 6. Członkowie Zespołu rozpatrują wnioski - w zmiennych 3 osobowych składach na posiedzeniach, które odbywają się w siedzibie Zespołu co dwa tygodnie. 7. W skład grup roboczych wchodzą przedstawiciele podmiotów, o których mowa w art. 9a ust. 11 i ust. 12 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Skład grupy roboczej jest dostosowany do problemów występujących w danej rodzinie. 8. Skład grupy roboczej może być poszerzony o zaproszonych specjalistów z określonych dziedzin w sytuacjach tego wymagających. 9. Każdy członek grupy roboczej, przed udziałem w pierwszym posiedzeniu składa pisemne oświadczenie zgodnie z art. 9c ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 10.Pierwsze spotkanie grupy roboczej odbywa się w ciągu 14 dni od jej powołania. 11. Na pierwszym spotkaniu grupy roboczej, przedstawiciel podmiotu wszczynającego procedurę Niebieska Karta referuje problem występujący w rodzinie. 12
12. Posiedzenia grupy roboczej organizowane są w siedzibie wskazanej przez MOPS we Wrocławiu. W szczególnych sytuacjach grupy robocze mogą być organizowane w innych miejscach. 13. Z każdego spotkania grupy roboczej sporządzane są protokoły. Protokół zawiera m.in. skład grupy roboczej oraz istotne ustalenia dotyczące: wieloaspektowej diagnozy, planu działań na rzecz rodziny, podziału zadań i czynności do wykonania przez członków grupy roboczej oraz terminu następnego spotkania. 14.Dokumentacja grupy roboczej przechowywana jest w siedzibie Zespołu. 15.Dokumentację pracy grupy roboczej stanowią akta danej rodziny zawierające: a) formularze NK (A, C, D); b) wniosek o powołanie grupy roboczej wraz z drukiem Niebieskiej Karty; c) dokumenty przekazane w sprawie przez członków grupy roboczej lub dostarczone przez członków rodziny; d) protokoły z każdego posiedzenia grupy roboczej; e) karty monitoringu f) protokół z zakończenia działań grupy roboczej w sprawie konkretnej rodziny. 16.W szczególnie trudnych przypadkach lider grupy roboczej może zwrócić się do przewodniczącego Zespołu o wsparcie w rozwiązaniu problemu. 17.Szczególnie trudne problemy mogą być przedstawiane przez Lidera na posiedzeniu Zespołu. 18.Za okres działania grupy roboczej przyjmuje się czas od pierwszego spotkania do podjęcia przez jego członków decyzji o zakończeniu prac. 19.W przypadku dokonania zmian w diagnozie i rozeznania nowych potrzeb osoby doświadczającej przemocy w rodzinie i jej rodziny, grupa robocza określa w indywidualnym planie pomocy następne (konieczne do wprowadzenia) działania. W oparciu o dokonaną ocenę sytuacji osoby/rodziny pod kątem wciąż występującego problemu przemocy w rodzinie ustalany jest kolejny termin posiedzenia grupy roboczej. 20.Działania grupy roboczej nie zwalniają instytucji/organizacji/służb z podejmowania interwencji i świadczenia pomocy na rzecz członków rodziny, w stosunku do której powołano grupę. 21.Zakończenie procedury Niebieskie Karty następuje w przypadku, gdy przemoc w rodzinie ustaje, po zrealizowaniu planu pomocy dla danej rodziny lub rozstrzygnięciu o braku zasadności podejmowanych działań. 22.Protokół zakończenia procedury zawiera: dane osób, wobec których realizowana była procedura, adres zamieszkania, datę rozpoczęcia i 13
zakończenia procedury oraz opis podjętych działań i ich efektów, przesłankę zgodnie z którą zakończono pracę. 23.W przypadku powtórzenia się przemocy w danej rodzinie po zakończeniu procedury Niebieskie Karty, procedura rozpoczynana jest na nowo. 14
6 Zadania Lidera grupy roboczej zgodne z Regulaminem Zespołu Interdyscyplinarnego 1. Lider koordynuje działania grupy roboczej na poziomie komórki organizacyjnej MOPS. 2. Lider gromadzi pisemne oświadczenia o zachowaniu poufności wszelkich informacji i danych w związku z pracami wykonywanymi w ramach grupy roboczej od osób, które po raz pierwszy przystępują do pracy w grupie roboczej. Przekazuje podpisane oświadczenia do siedziby Zespołu. 3. Lider prowadzi posiedzenie i jest odpowiedzialny za organizację pracy grupy roboczej. 4. Po uzyskaniu akceptacji wniosku o powołanie grupy roboczej, nie później niż w ciągu 14 dni roboczych zwołuje się pierwsze spotkanie grupy roboczej. 5. Lider może wyznaczyć spośród członków grupy roboczej osobę, która będzie sporządzać protokół z posiedzenia grupy. 6. Lider sporządza wniosek o poszerzenie składu grupy roboczej o kolejnego członka. 7. Lider sporządza wniosek o zawieszenie udziału członka w posiedzeniach grupy roboczej. 8. Lider służy wsparciem pracownikom socjalnym w zakresie: a) prowadzenia pracy z osobami stosującymi przemoc oraz doświadczającymi przemocy, b) organizacji spotkań grup roboczych. 9. Z upoważnienia Przewodniczącej Zespołu Interdyscyplinarnego Lider podpisuje zaproszenia z wyznaczonym terminem posiedzenia grupy roboczej. Zaproszenia o terminie grupy roboczej dla członków grupy i osoby doznającej przemocy sporządza pracownik socjalny. 10.Wezwanie na posiedzenie grupy roboczej do osoby podejrzanej o to, że stosuje przemoc w rodzinie sporządza i przesyła upoważniony imiennie do tego przez Przewodniczącą Zespołu członek grupy roboczej. 11.Lider odpowiada za prawidłowe dokumentowanie pracy grup roboczych oraz terminowe przekazywanie dokumentacji do Zespołu, nie rzadziej niż raz w miesiącu. 12.Lider jest łącznikiem pomiędzy Zespołem a grupą roboczą i zobowiązany jest do rzetelnego przekazywania informacji ze spotkań z przewodniczącym lub członkami Zespołu Interdyscyplinarnego. 15
13.Lider przekazuje informacje ze spotkań z przewodniczącym lub członkami Zespołu Interdyscyplinarnego drogą mailową lub osobiście podczas zwołanych w tym celu zebrań lub podczas zebrań organizowanych przez Kierownika ZTPS lub ZOBU. 14.Lider sporządza wszelkie sprawozdania z podejmowanych działań w ramach powołanych grup roboczych oraz przekazuje je do Zespołu Interdyscyplinarnego. 15.Do 20 dnia każdego miesiąca Lider sporządza i przekazuje do Zespołu Interdyscyplinarnego planowane na następny miesiąc terminy posiedzeń/spotkań grup roboczych. Ustalone terminy posiedzeń/spotkań grup roboczych po 20 dniu miesiąca Lider przekazuje do ZI w terminie do 13 dnia każdego miesiąca. 16.Lider sporządza i przekazuje na Policję harmonogram planowanych grup roboczych nie później niż do 25 dnia każdego miesiąca. 17.Lider w porozumieniu z członkami grupy roboczej sporządza odpowiedzi na pisma wpływające do Zespołu dotyczące prowadzonej procedury NK. Sporządzone odpowiedzi przekazywane są do akceptacji i pod podpis Przewodniczącej Zespołu. 18.Lider podpisuje karty C i D z upoważnienia Przewodniczącej Zespołu. 7 Dokumentacja sporządzana w ramach prowadzonej procedury NK. 1. Dokumentacja sporządzana w ramach prowadzonej procedury NK przesyłana jest do ZI zawsze w oryginałach. 2. Dokumentacja Formularze NK A, C, D, karty monitoringu, protokoły grup roboczych, oświadczenia członków grup roboczych, którzy w posiedzeniu uczestniczą 1-szy raz, pisma sporządzane w ramach prowadzonej procedury. 3. Wszelka poczta, która omyłkowo jest zaadresowana do MOPS, a dotyczy spraw prowadzonych przez Zespół Interdyscyplinarny powinna niezwłocznie zostać przekazana do Zespołu Interdyscyplinarnego w celu zarejestrowania w głównym rejestrze. 4. Wszelkie pisma sporządzane w ramach prowadzonej procedury NK w imieniu grupy roboczej powinny być podpisane przez członków grupy roboczej i przekazane do Zespołu pod podpis przewodniczącej Zespołu. 5. Wszelkie pisma sporządzane w ramach prowadzonej procedury NK należy sporządzać na papierze z logo Zespołu Interdyscyplinarnego oraz przekazywać je pod podpis Przewodniczącej Zespołu Interdyscyplinarnego (nie dotyczy pism podpisywanych przez liderów z upoważnienia Przewodniczącej Zespołu) 16
6. Do sporządzonych pism powinny być załączone zaadresowane koperty. 7. Prośby innych instytucji (np. Sądów) o udostępnienie zebranej dokumentacji w ramach prowadzonej procedury NK należy przekazywać do Zespołu Interdyscyplinarnego, który jest organem właściwym do podjęcia decyzji w kwestii udostępniania w/w dokumentacji. W przypadku uznania zasadności prośby innej instytucji, dokumentację przekazuje Zespół Interdyscyplinarny. 8. Zaświadczenia o prowadzonej procedurze NK wydawane są na wniosek osoby zainteresowanej. Wniosek przekazywany jest do Zespołu Interdyscyplinarnego. Od dnia 1lipca 2015 obowiązują rejestry korespondencji dotyczącej Zespołu Interdyscyplinarnego, które liderzy powinni rejestrować według poniższego wzoru: MOPS/ZI/numer komórki organizacyjnej lub skrót nazwy/2015 Liderzy upoważnieni są prze Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego do podpisywania następujących dokumentów: 1. Zaproszeń na posiedzenia grup roboczych kierowanych do osób doznających przemocy. 2. Zaproszeń osób stosujących przemoc na spotkanie z liderem poza grupą roboczą celem podjęcia indywidualnej pracy. 3. Zaproszeń na posiedzenie grupy roboczej kierowanych do członków grupy roboczej. 4. Wykazów grup roboczych do Komisariatów. 5. Przekazywanie pism pomiędzy komórkami organizacyjnymi (dotyczących Zespołu), np. w sprawie zmiany miejsca zamieszkania osób doznających przemocy lub stosujących przemoc. 6. Pisemne powiadomienia podmiotów uczestniczących w procedurze o jej zakończeniu sporządza lider pod podpis przewodniczącego. 7. Oryginały ww. dokumentów są przekazywane do Zespołu Interdyscyplinarnego w terminie 14 dni od daty zarejestrowania. 8. Oryginały zwrotnego potwierdzenia odbioru przekazywane są do Zespołu Interdyscyplinarnego. 9. Zwrot nieodebranego zaproszenia w oryginale jest przekazywany do Zespołu Interdyscyplinarnego. 10.Wszelka korespondencja w sprawach prowadzonych przez Zespół Interdyscyplinarny, jest wysyłana w kopertach opieczętowanych pieczątką Zespołu. 17
8 Monitoring środowisk objętych procedurą Niebieskie Karty- karty monitoringu. 1. Okresowa ocena sytuacji rodziny oraz osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, zgodnie z kartą C może być prowadzona raz w tygodniu, raz w miesiącu, raz na trzy miesiące lub w innych terminach, uzgodnionych przez członków grupy roboczej w zależności od sytuacji rodziny. 2. Na podstawie prowadzonej okresowej oceny sytuacji rodziny oraz osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, zgodnie z zaleceniami Zespołu Interdyscyplinarnego, pracownik socjalny sporządza kartę monitoringu. 3. Pierwszą kartę monitoringu należy sporządzić po miesiącu od daty uruchomienia procedury NK. 4. Kolejne karty monitoringu sporządzane są co drugi miesiąc. 5. Karta monitoringu powinna zawierać: a) imię i nazwisko oraz datę urodzenia osoby, która doznaje przemocy w rodzinie; b) imię i nazwisko oraz datę urodzenia osoby podejrzanej o stosowanie przemocy w rodzinie; c) adres rodziny; d) daty w których przeprowadzony był monitoring sytuacji rodziny/osoby co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; e) opis aktualnej sytuacji rodziny/osoby co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie; f) nazwy instytucji z którymi podjęto współpracę w ramach prowadzonej procedury NK. g) datę sporządzenia karty monitoringu; h) podpis pracownika socjalnego; i) podpis lidera grupy roboczej. j) Karty monitoringu są przekazywane do Zespołu Interdyscyplinarnego i włączone w dokumentację rodziny objętej procedurą. 18
9 Zadania członków Zespołu Interdyscyplinarnego Każdy członek Zespołu Interdyscyplinarnego, przed udziałem w pierwszym posiedzeniu składa pisemne oświadczenie o zachowaniu tajemnicy zgodnie z art. 9c ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Zadania członków Zespołu Interdyscyplinarnego: 1. Uczestnictwo w posiedzeniach Zespołu; 2. Opiniowanie wniosków o powołanie grup roboczych oraz podejmowanie decyzji dotyczących akceptacji dla zakończenia procedury NK; a) Opiniowanie wniosków o powołanie grupy roboczej Członkowie ZI przed ustosunkowaniem się do wniosku o powołanie grupy roboczej winni dokonać analiza NK A pod kątem: form przemocy struktury rodziny (czy są dzieci) przeanalizować informacje dotyczące osoby stosującej przemoc w szczególności zwracając uwagę na informacje dotyczące karalności za przestępstwo z użyciem przemocy, dozór kuratora, leczenie psychiatryczne, stosowanie substancji psychoaktywnych, posiadanie broni. Członkowie ZI mogą odnotować propozycje/uwagi do proponowanego przez osobę sporządzającą wniosek składu grupy roboczej. Proponując skład grupy roboczej członkowie ZI kierują się oceną sytuacji rodziny na podstawie informacji zawartych we wniosku i na druku NK A, np. analizy następujących okoliczności: jeśli są dzieci przedstawiciel oświaty lub w przypadku małych dzieci przedstawiciel ochrony zdrowia jeśli jest dozór kuratora kurator jeśli jest problem alkoholowy członek KRPA w każdym przypadku - policja w każdym przypadku pracownik socjalny Członkowie ZI mogą zalecać grupie roboczej wykonanie określonych czynności np. dotyczące sposobu postępowania lub konsultacji np. : rozważenie konsultacji psychologicznej w celu/pod kątem..; sprawdzenie, czy na broń, którą posiada OSP konieczne jest pozwolenie itp. b) Zakończenie procedury: Przed podpisanie procedury zakończenia członkowie ZI dokonują analizy dokumentacji NK, w szczególności poprzez: 19
Sprawdzenie czy akta zawierają karty C i D Sprawdzenie czy są karty monitoringu Sprawdzenie, czy pod protokołem zakończenia znajdują się podpisy wszystkich członków grupy roboczej; Sprawdzenie, czy zostały spełnione zalecenia członków ZI zawarte we wniosku dot. powołania grupy roboczej. Sprawdzenie czy zaznaczono przesłankę do zakończenia Analiza dokumentów pod kątem wykazania spełnienia przesłanki powinna być dokonywana w oparciu o: Przesłanka 1 zaznacza się, gdy istniało podejrzenie przemocy, spełnienie przesłanki oznacza wykazanie, że: a) przemoc ustała, b) istnieje uzasadnione przypuszczenie o zaprzestaniu dalszego stosowanie przemocy, c) zrealizowano plan pomocy (zawarty w karcie C i D oraz w pierwszym protokole). Przesłanka 2 zaznacza się w sytuacji, kiedy podejrzenie przemocy nie zostało uprawdopodobnione i wskazują na to informacje uzyskane od członków grupy roboczej zaszły okoliczności, w których nie można prowadzić procedury np. zgon jednej ze stron. c) Zatwierdzanie wniosków o włączenie/wyłączenie członka z pracy grupy roboczej, akceptacja wniosku jest zasadna ze względu na sytuacje, kiedy zmieniające się okoliczności życiowe powodują brak zasadności udziału członka w posiedzeniach (np. dziecko skończyło naukę i pedagog nie jest w stanie brać czynnego udziału w procesie pomocy) lub powstała potrzeba powołania kolejnego członka grupy (np. dziecko rozpoczęło naukę w szkole). 3. Konsultowanie spraw zgłoszonych przez Liderów w zakresie sposobu dalszego postępowania; 4. Wizytowanie grup roboczych w ramach patronatu merytorycznego w celu monitorowania sposobu pracy; 5. Podejmowanie współpracy w zakresie poprawy współdziałania służb, udział w spotkaniach dotyczących wypracowania zasad interdycyplinarnej pracy; 6. Udział w posiedzeniach grup roboczych w sprawach zgłoszonych przez liderów; 7. Upowszechnianie informacji na temat możliwości uzyskania pomocy; 20