INSTRUKCJA OBSŁUGI DWUKANAŁOWY OSCYLOSKOP ANALOGOWY CQ5100 SHANGHAI MCP CORP.
-2-
Spis treści Strona 1. Wstęp...4 2. Specyfikacja techniczna...5 3. Obsługa...7 4. Zasady obsługi...10 4.1. Napięcie zasilania...10 4.2. Pierwsze kroki...10 4.3. Regulacja intensywności wyświetlanego przebiegu...11 4.4. Odchylanie pionowe...11 4.4.1. Wybór trybu wyświetlania przebiegu...11 4.4.2. Wybór sprzężenia wejściowego...11 4.5. Wyzwalanie...11 4.5.1. Wybór źródła wyzwalania...11 4.5.2. Wybór wewnętrznego źródła wyzwalania...12 4.6. Odchylanie poziome...12 4.6.1. Wybór podstawy czasu...12 4.6.2. Wybór trybu wyzwalania...12 4.6.3. Rodzaj zbocza...13 4.6.4. Poziom sygnału wyzwalającego...13 4.7. Podłączenie sygnału pomiarowego...13 4.7.1. Działanie sondy pomiarowej...13 4.7.2. Regulacja sondy...13 5. Pomiary...14 5.1. Sprawdzenie i regulacja przed przystąpieniem do pomiarów...14 5.1.1. Obrót wyświetlanego przebiegu...14 5.1.2. Kompensacja sondy...14 5.2. Pomiar amplitudy...15 5.2.1. Pomiar amplitudy międzyszczytowej Vp-p...15 5.2.2. Pomiar napięcia DC...16 5.2.3. Porównanie amplitudy...16 5.2.4. Pomiar sumy algebraicznej dwóch sygnałów...17 5.3. Pomiar czasu...19 5.3.1. Pomiar odcinka czasu...19 5.3.2. Pomiar częstotliwości i okresu przebiegu...19 5.3.3. Pomiar czasu narastania i opadania zbocza...20 5.3.4. Pomiar różnicy czasu...20 5.3.5. Pomiar różnicy faz...21 5.4. Pomiar sygnałów TV...22 5.5. Tryb X-Y...22 5.6. Tryb Oś-Z...22 6. Uwagi...23 7. Wyposażenie...23-3-
1. Wstęp Oscyloskop MCP CQ5160 oferuje szereg funkcji przydatnych w szerokim zakresie zastosowań np. w produkcji, konserwacji, serwisie sprzętu elektronicznego i elektroniki samochodowej oraz przy prowadzeniu prac badawczych i rozwojowych. Najważniejsze cechy oscyloskopu: Dwukanałowy, pasmo 100MHz Czułość układu odchylania pionowego 5mV/dz. 5V/dz. Czułość układu odchylania poziomego 0,2s/dz. 50ns/dz. 10-krotne rozciągnięcie linii podstawy czasu (maksymalna podstawa czasu 5ns/dz.) -4-
2. Specyfikacja techniczna Lampa oscyloskopowa Obszar wyświetlania 8 x 10dz. (1dz. = 10mm) Napięcie przyspieszające 1,7kV Kolor Zielony Odchylanie pionowe Czułość 5mV/dz. 5V/dz. (10 skalowanych kroków) Dokładność ±3% Czas narastania Szerokość pasma (-3dB) Impedancja wejściowa Maksymalne napięcie wejściowe Tryby pracy Sprzężenie sygnału wejściowego 3.5ns DC: 0 100MHz AC: 0 10MHz 1MΩ ±3% z równoległą pojemnością 25pF±5pF 400V (DC + ACpeak) CH1, CH2, ALT, CHOP, ADD DC, GND, AC Współczynnik 2.5:1 odchylania Odchylanie poziome Podstawa czasu 50ns/dz. 0.2s/dz. w 19 skalowanych krokach, o sekwencji 1-2-5 Dokładność ±3% Współczynnik odchylania Rozciągnięcie linii podstawy czasu Dokładność rozciągnięcia linii podstawy czasu Wyzwalanie Czułość (>20Hz) Zewnętrzne wejście wyzwalania Tryby wyzwalania Źródła wyzwalania Sprzężenie sygnału wyzwalania 2.5:1 x10 MAG ±10% Normal, Auto TV, Peak Auto INT 1,5 dz. EXT 0,5V INT 2 dz. EXT 0,5V Impedancja wejściowa: 1MΩ, 20pF Maksymalne napięcie wejściowe: 400V (DC+ACpeak), AC 1kHz Normal, Auto, TV, Peak Auto CH1, CH2, Vert-Mode, Ext, Line AC -5-
Tryb XY Czułość 5mV/dz. 5V/dz. (10 skalowanych kroków w sekwencji 1-2-5) Dokładność ±3% Szerokość pasma (-3dB) Przesunięcie fazowe XY DC: 0 1MHz, 3 (DC 50kHz) AC: 10Hz 1MHz Wejście Oś-X: CH1, Oś-Y: CH2 Oś-Z Czułość 5Vp-p Polaryzacja Użyteczny zakres częstotliwości Impedancja wejściowa Wzrost sygnału w kierunku wartości ujemnych powoduje wzrost intensywności przebiegu na wyświetlaczu. DC 1MHz 10kΩ Maksymalne 50V (DC+ACpeak), AC 1kHz napięcie wejściowe Sygnał kalibrujący Kształt Przebieg prostokątny Częstotliwość 1kHz ±2% Napięcie wyjściowe 2Vp-p ±2% Impedancja wejściowa 1kΩ -6-
3. Obsługa Gniazda oraz pokrętła i przyciski sterujące: Panel przedni Panel tylni -7-
1 Inten: pokrętło regulacji intensywności wyświetlanego przebiegu 2 Coupling CH2: przyciski wyboru typu sprzężenia dla kanału CH2: AC, DC lub GND 3 Focus: pokrętło regulacji ostrości wyświetlanego przebiegu 4 Rotation: pokrętło wyrównujące wyświetlanie przebiegu w kierunku poziomym, równolegle do linii siatki 5 Cal: źródło prostokątnego sygnału referencyjnego (2Vp-p, 1kHz) do kompensacji sond pomiarowych 6 Dioda Power: czerwona dioda LED sygnalizuje pracę oscyloskopu 7 Power: przycisk włączający/wyłączający oscyloskop 8 Position CH1: pokrętło regulacji położenia przebiegu sygnału podłączonego do kanału CH1 w kierunku pionowym 9 Position CH2: pokrętło regulacji położenia przebiegu sygnału podłączonego do kanału CH2 w kierunku pionowym 10 Vert Mode: tryby wyświetlania przebiegu CH1 (CH2): wyświetla przebieg z kanału CH1 (CH2) ALT: wyświetla dwa przebiegi (CH1 i CH2) jednocześnie na zasadzie naprzemiennego przełączania pomiędzy kanałami CH1 i CH2 ADD: jednoczesne wciśnięcie przycisków CH1 i CH2 wyświetla wynik CH1+CH2 lub CH1-CH2 All Up Chop: wyciśnięcie wszystkich przycisków CH1, ALT i CH2 wyświetla dwa przebiegi (CH1 i CH2) jednocześnie na zasadzie ciągłego przełączania pomiędzy kanałami 11 Volts/Div CH1: obrót przełącznika w prawo powoduje zwiększenie współczynnika odchylenia pionowego w sekwencji 1-2-5 dla kanału CH1 12 Volts/Div CH2: obrót przełącznika w prawo powoduje zwiększenie współczynnika odchylenia pionowego w sekwencji 1-2-5 dla kanału CH2 13 Var CH1: regulacja współczynnika odchylania pionowego pomiędzy krokami przełącznika Volts/Div CH1 dla kanału CH1; współczynnik odchylania pionowego jest zgodny ze skalą przełącznika Volts/Div CH1 wtedy, gdy potencjometr Var CH1 jest skręcony maksymalnie w prawo. 14 Var CH2: regulacja współczynnika odchylania pionowego pomiędzy krokami przełącznika Volts/Div CH2 dla kanału CH2; współczynnik odchylania pionowego jest zgodny ze skalą przełącznika Volts/Div CH2 wtedy, gdy potencjometr Var CH2 jest skręcony maksymalnie w prawo. 15 Coupling CH1: przyciski wyboru typu sprzężenia dla kanału CH1: AC, DC lub GND 16 CH2 Invert: w trybie wyświetlania przebiegu ADD powoduje przełączanie pomiędzy wyświetleniem przebiegu CH1+CH2 lub CH1-CH2 17 CH1-X: gniazdo BNC wejściowego sygnału pomiarowego dla kanału CH1 18 CH2-Y: gniazdo BNC wejściowego sygnału pomiarowego dla kanału CH2-8-
19 Uziemienie: gniazdo do podłączenia obudowy oscyloskopu do uziemienia 20 Ext Input: gniazdo wejściowe do podłączenia zewnętrznego sygnału wyzwalającego 21 Int Trigger Source: przełącznik wyboru źródła wewnętrznego sygnału wyzwalającego CH1, CH2, VERT lub LINE (wyzwalanie LINE wybiera się poprzez wyciśnięcie wszystkich trzech przycisków) 22 Trigger Source: wybór źródła wyzwalania INT wewnętrzne, EXT zewnętrzne 23 Slope: wybór rodzaju zbocza do wyzwalania (narastające lub opadające) 24 Level: pokrętło regulacji poziomu sygnału wyzwalającego 25 Var Sec/Div: regulacja podstawy czasu pomiędzy krokami przełącznika Sec/Div; podstawa czasu jest zgodny ze skalą przełącznika Sec/Div wtedy, gdy potencjometr Var Sec/Div jest skręcony maksymalnie w prawo. 26 Sec/Div: obrót przełącznika w prawo powoduje zwiększenie podstawy czasu w sekwencji 1-2-5 27 Trigger Mode: Tryb wyzwalania AUTO, NORM, TV 28 Dioda wyzwalania: zielona dioda LED sygnalizuje, gdy aktywny jest stan wyzwalania sygnału 29 Holdoff: regulacja szerokości strefy martwej w celu stabilizacji wyświetlania przy badaniu powtarzających się paczek impulsów. 30 Position Horizontal: regulacja położenia poziomego przebiegu 31 BW 20MHz: filtr obcinający obserwowane pasmo poniżej 20MHz 32 Sweep Mode: zmiana trybu wyświetlania podstawy czasu przebiegu x1, x10 (powiększenie x10), ALT i CH1-X 33 Trac Sep: regulacja odległości pomiędzy przebiegiem zwykłym i rozciągniętym (dla trybu wyświetlania podstawy czasu ALT) 34 Power Socket: gniazdo zasilania 35 Signal Output: wyjście sygnału o częstotliwości sygnału obserwowanego 36 Z-Input: gniazdo wejściowe sygnału sterującego intensywnością obserwowanego przebiegu -9-
4. Zasady obsługi 4.1. Napięcie zasilania Przed podłączeniem oscyloskopu należy sprawdzić czy wartość napięcia w sieci zasilającej odpowiada napięciu zasilania oscyloskopu. 4.2. Pierwsze kroki Włączyć zasilanie oscyloskopu Power (7) Dioda sygnalizacji zasilania (6) powinna się zaświecić Po rozgrzaniu się oscyloskopu na ekranie pojawi się przebieg sygnału doprowadzonego do wejść oscyloskopu Aby wyświetlony przebieg był wyraźny i przebiegał równolegle do linii siatki należy wykonać regulację pokrętłami Inten (1), Focus (3), Position CH1 (8) Do gniazda CH1-X (17) podłączyć sygnał kalibrujący (5) poprzez sondę z ustawionym współczynnikiem tłumienia 10:1 Wyregulować położenie przebiegu pokrętłami Position CH1 (8) oraz Position Horizontal (30); przebieg na wyświetlaczu powinien wyglądać jak na poniższym przykładzie Podłączyć sondę pomiarową do gniazda wejściowego CH2-Y (18) Ustawić tryb wyświetlania przebiegu Vert Mode (10) na pozycję CH2 Ustawić przełącznik wyboru sygnału wyzwalającego Int Trigger Source (21) na pozycję CH2 Wyregulować współczynnik odchylania pionowego przebiegu pokrętłem Var CH2 (14) oraz położenie przebiegu w poziomie Position Horizontal (30); przebieg na oscyloskopie powinien wyglądać jak na powyższym przykładzie -10-
4.3. Regulacja intensywności wyświetlanego przebiegu Regulację intensywności wyświetlania przebiegu pokrętłem Inten (1) należy wykonać tak, aby wyświetlany przebieg nie był zbyt jasny, gdyż może to przyspieszyć zużycie wyświetlacza. Intensywność przebiegu wzrasta wraz ze spadkiem częstotliwości sygnału. 4.4. Odchylanie pionowe 4.4.1. Wybór trybu wyświetlania przebiegu Podczas obserwacji sygnału z jednego kanału należy ustawić tryb wyświetlania przebiegu Vert Mode (10) na CH1 lub CH2. Natomiast do jednoczesnej obserwacji sygnałów z dwóch kanałów należy wybrać opcję ALT. Obydwa przebiegi są wyświetlane naprzemiennie a częstotliwość przełączania zależy od cyklu skanowania sygnału. Jeżeli częstotliwość ta jest niższa od częstotliwości obserwowanego sygnału to obserwowany przebieg będzie migał. W takim wypadku należy zmienić tryb wyświetlania na CHOP. Aby wyświetlić sumę algebraiczną sygnałów z kanałów CH1 i CH2 należy wybrać ustawienie ADD i dla obydwu kanałów ustawić tą samą wartość współczynnika tłumienia. 4.4.2. Wybór sprzężenia wejściowego Rodzaj sprzężenia wejściowego wybiera się za pomocą przycisków Coupling CH1 (15) oraz Coupling CH2 (2): Sprzężenie DC: do obserwacji sygnałów zawierających składowe stałe DC, np. sygnały logiczne lub sygnały statyczne. Sprzężenia tego należy również używać w przypadku sygnałów o niskiej częstotliwości. Sprzężenie AC: do obserwacji sygnałów zawierających składowe przemienne AC, np. zmienne zakłócenia w sygnałach stałych DC. W tym trybie wszystkie składowe stałe są usuwane. Sprzężenie GND: Połączenie sygnału wejściowego do masy. Na wyświetlaczu pojawia się pozioma linia dla zerowego sygnału wejściowego. 4.5. Wyzwalanie 4.5.1. Wybór źródła wyzwalania Źródło wyzwalania wybiera się za pomocą przycisku Trigger Source (22): EXT: mierzony sygnał jest wyzwalany zewnętrznym sygnałem wyzwalającym doprowadzonym do gniazda wejściowego sygnału wyzwalającego Ext Input (20) INT: mierzony sygnał jest wyzwalany wewnętrznym sygnałem wyzwalającym -11-
4.5.2. Wybór wewnętrznego źródła wyzwalania Źródło wyzwalania wewnętrznego wybiera się za pomocą przycisku Int Trigger Source (21): CH1: wyzwalanie sygnałem doprowadzonym do kanału CH1 CH2: wyzwalanie sygnałem doprowadzonym do kanału CH2 VERT: źródło wyzwalania zależy od ustawienia przycisków Vert Mode (10), czyli: - CH1: wewnętrzne źródło wyzwalania automatycznie zmienia się na wyzwalanie sygnałem doprowadzonym do kanału CH1 - CH2: wewnętrzne źródło wyzwalania automatycznie zmienia się na wyzwalanie sygnałem doprowadzonym do kanału 2 - ALT: wewnętrzne źródło wyzwalania przełącza się z kanału CH1 na CH2 synchronicznie. Sprzężenie wejściowe Coupling (2, 15) powinno być ustawione na AC a tryb wyzwalania Trigger Mode (27) na Auto lub Norm. - CHOP i ADD: źródło wyzwalania wewnętrznego Int Trigger Source (21) powinno być ustawione na CH1 lub CH2. LINE: mierzony sygnał jest wyzwalany z częstotliwością sieci 60Hz 4.6. Odchylanie poziome 4.6.1. Wybór podstawy czasu Zakres regulacji podstawy czasu Sec/Div (26) wynosi od 0,1µs/dz. do 0,1s/dz. w 19 krokach w sekwencji 1-2-5. Wartość podstawy czasu należy dostosować do częstotliwości testowanego sygnału. Podstawa czasu jest zgodna ze skalą przełącznika Sec/Div (26) wtedy, gdy pokrętło Var Sec/Div (25) jest skręcone maksymalnie w prawo. W celu rozciągnięcia czasowego wyświetlanego przebiegu należy ustawić tryb wyświetlania podstawy czasu Sweep Mode (32) na x10. Spowoduje to 10-krotne rozciągnięcie przebiegu w kierunku poziomym. 4.6.2. Wybór trybu wyzwalania Tryb wyzwalania wybiera się za pomocą przycisku Trigger Mode (27): NORM: Jeżeli do wejścia oscyloskopu nie został doprowadzony żaden sygnał to ekran wyświetlacza jest pusty. Jeżeli do wejścia oscyloskopu został doprowadzony sygnał i został właściwie dobrany poziom sygnału wyzwalającego to na wyświetlaczu pojawi się przebieg zgodny z doprowadzonym sygnałem. Tryb ten musi zostać wybrany, gdy sygnał na wejściu oscyloskopu posiada częstotliwość niższą od 20Hz. AUTO: Jeżeli do wejścia oscyloskopu nie został doprowadzony żaden sygnał to na ekranie wyświetlacza zostanie wyświetlony przebieg dla sygnału o wartości 0. Jeżeli do wejścia oscyloskopu został doprowadzony sygnał i został właściwie dobrany poziom sygnału wyzwalającego to na wyświetlaczu pojawi się przebieg zgodny z doprowadzonym sygnałem. Tryb ten jest zwykle używany, gdy sygnał na wejściu oscyloskopu posiada częstotliwość wyższą od 20Hz. -12-
TV: Wyzwalanie sygnałem synchronizującym sygnał video. W tym trybie sygnałem testującym jest sygnał video. Jeżeli sygnał synchronizujący jest sygnałem ze znakiem dodatnim to sygnał video należy podłączyć do kanału CH2 i włączyć funkcję CH2 Invert (16) aby zmienić go na sygnał ujemny. LOCK: Tryb ten wybierany jest poprzez skręcenie pokrętła regulacji poziomu sygnału wyzwalającego Level (24) maksymalnie w prawo. Odpowiada on trybowi Norm, ale nie wyumaga regulacji poziomu wyzwalania. Poziom wyzwalania będzie taki sam dla sygnału o kształcie sinusoidy, sygnału prostokątnego lub sygnału pulsacyjnego. Dla wysokich częstotliwości sygnału testującego, czasami należy dokonać regulacji poziomu wyzwalania. W tym wypadku czułość regulacji jest niższa niż w przypadku trybów Norm i Auto. 4.6.3. Rodzaj zbocza Wyboru rodzaju zbocza, opadającego lub narastającego, sygnału wyzwalającego dokonuje się za pomocą przycisku Slope (23). 4.6.4. Poziom sygnału wyzwalającego Regulację poziomu sygnału wyzwalającego wykonuje się pokrętłem Level (24). 4.7. Podłączenie sygnału pomiarowego 4.7.1. Działanie sondy pomiarowej W wyposażeniu standardowym oscyloskopu znajdują się dwie sondy pomiarowe z przełączanym współczynnikiem tłumienia 10:1 i 1:1. W celu zmniejszenia wpływu zakłóceń stosuje się sondy o współczynniku tłumienia 10:1 i impedancji wejściowej 10MΩ, 16 pf. Sondy o współczynniku tłumienia 1:1 używane są do obserwacji przebiegów małych sygnałów. Przy tym współczynniku tłumienia impedancja sondy spada do 1MΩ, 70pF, więc użytkownik powinien tak dobrać wartość współczynnika tłumienia, aby przebieg był jak najbardziej wiarygodny. Dla zwiększenia dokładności wyświetlanego przebiegu, należy zwrócić uwagę, aby połączenie pomiędzy masą sondy i oscyloskopu było jak najkrótsze. Dla niskich częstotliwości dokładność pomiaru nie jest zbyt wysoka, więc należy użyć gniazda uziemiającego umieszczonego na przednim panelu. 4.7.2. Regulacja sondy Przed użyciem sondy należy ją sprawdzić i wyregulować. W następnym rozdziale znajdują się informacje przydatne do kompensacji sondy. -13-
5. Pomiary 5.1. Sprawdzenie i regulacja przed przystąpieniem do pomiarów 5.1.1. Obrót wyświetlanego przebiegu W normalnej sytuacji poziomy przebieg wyświetlony na ekranie jest równoległy do poziomej siatki wyświetlacza. Jednak pewne zjawiska, takie jak pole magnetyczne ziemi lub inne czynniki mogą spowodować odchylenie przebiegu od poziomu, co powoduje wprowadzenie błędów do pomiarów. W takim wypadku należy postępować w następujący sposób: Za pomocą pokręteł na panelu przednim należy wyświetlić poziomy przebieg. Za pomocą pokrętła położenia pionowego Position (8, 9) należy wyśrodkować przebieg na ekranie. Jeżeli przebieg jest odchylony w stosunku do poziomych linii siatki, należy za pomocą wkrętaka zlikwidować odchylenie przebiegu używając pokrętła Rotation (4). 5.1.2. Kompensacja sondy W celu zminimalizowania zakłóceń mierzonego przebiegu, przed rozpoczęciem pomiaru należy skompensować sondę. Kompensacja sondy powinna być przeprowadzana okresowo i zawsze, gdy jest podłączana do innego kanału. 1. Ustawić przełącznik Volts/Div CH1 (11) na wartość 10mV/dz. 2. Podłączyć sondę do gniazda kanału CH1-X (17) na oscyloskopie i do gniazda prostokątnego sygnału odniesienia Cal (5). 3. Sprawdzić kształt wyświetlonego przebiegu Przekompensowana Nieskompensowana Właściwie skompensowana 4. W razie potrzeby wyregulować sondę. Dokonuje się tego kondensatorem dostrojczym umieszczonym na sondzie za pomocą małego wkrętaka (na zdjęciu poniżej). Powtórzyć kompensację. -14-
5.2. Pomiar amplitudy 5.2.1. Pomiar amplitudy międzyszczytowej Vp-p Należy postępować zgodnie z instrukcjami zawartymi poniżej: Podłączyć testowany sygnał do gniazda kanału CH1-X (17) Ustawić tryb wyświetlania przebiegu Vert Mode (10) na CH1 Za pomocą przełącznika Volts/Div CH1 (11) ustawić amplitudę sygnału tak, aby obejmowała 5 kratek skali. Ustawić pokrętło Var CH1 (13) na skrajnej prawej pozycji, aż do zatrzaśnięcia Za pomocą pokrętła Level (24) wyregulować poziom sygnału wyzwalania, aby osiągnąć stabilny przebieg. Jeżeli pokrętło Level jest skręcone maksymalnie w prawo oznacza to, że ustawione jest automatyczne wykrywanie poziomu wyzwalania i regulacja jest niepotrzebna. Ustawić wartość podstawy czasu Sec/Div (26) tak, aby na wyświetlaczu pojawił się przynajmniej jeden pełen cykl testowanego sygnału Za pomocą pokrętła Position CH1 (8) wyregulować położenie przebiegu w kierunku pionowym. Ustawić najbardziej wysunięty w dół fragment przebiegu tak, aby stykał się z linią siatki w taki sposób jak to przedstawia poniższy rysunek (A). Za pomocą pokrętła Position Horizontal (30) wyregulować położenie przebiegu w kierunku poziomym. Ustawić najbardziej wysunięty w górę fragment przebiegu tak, aby centralna linia siatki przecinała jego środek w taki sposób jak to przedstawia poniższy rysunek (B). Odczytać liczbę kratek skali zawartych pomiędzy punktami A i B. Obliczyć wartość Vp-p korzystając ze wzoru: Vp-p = (liczba kratek pomiędzy A i B) x (współczynnik odchylenia pionowego) -15-
5.2.2. Pomiar napięcia DC Należy postępować zgodnie z instrukcjami zawartymi poniżej: Wyświetlić na ekranie poziomą linię odpowiadającą sygnałowi o napięciu 0V. W tym celu ustawić typ sprzężenia Coupling CH1 (15) na GND. Za pomocą pokrętła Position CH1 (8) wyregulować położenie przebiegu w kierunku pionowym. Ustawić linię na środku skali linię skali przyjmujemy jako linię odniesienia dla wartości 0V. Podłączyć testowane napięcie do gniazda wejściowego oscyloskopu CH1-X (17). Ustawić typ sprzężenia Coupling CH1 (15) na DC. Za pomocą przełącznika Volts/Div CH1 (11) ustawić amplitudę sygnału tak, aby można było odczytać jej wartość. Ustawić pokrętło Var CH1 (13) na skrajnej prawej pozycji, aż do zatrzaśnięcia Odczytać liczbę kratek skali pomiędzy wyświetlonym przebiegiem a poziomą linią skali przyjętą jako odniesienie dla wartości 0V. Obliczyć wartość napięcia według wzoru: Vp-p = (liczba kratek) x (współczynnik odchylenia pionowego) x x (kierunek odchylenia) 5.2.3. Porównanie amplitudy W niektórych przypadkach istnieje potrzeba obliczenia różnicy amplitudy między dwoma sygnałami. W tym celu należy postępować zgodnie z instrukcjami zawartymi poniżej: Podłączyć sygnał odniesienia do gniazda CH1-X (17). Ustawić tryb wyświetlania przebiegu Vert Mode (10) na CH1. Ustawić wartość odchylenia pionowego Volts/Div CH1 (11) i Var CH1 (13) tak, aby amplituda przebiegu obejmowała 5 działek. Pozostawić aktualną pozycję odchylenia pionowego i zmienić sygnał odniesienia na sygnał porównawczy podłączony do gniazda CH2-Y (18). -16-
Za pomocą pokrętła wyregulować położenie pionowe obydwu przebiegów Position (8, 9) tak, aby jego dolna część stykała się z poziomą linią skali 0%. Wyregulować położenie w poziomie Position Horizontal (30) tak, aby środkowa linia pionowej skali przecinała środek górnej części przebiegu. Korzystając ze skali procentowej po lewej stronie skali odczytać procentową wartość odległości pomiędzy amplitudą obydwu sygnałów (1 działka = 4%). 5.2.4. Pomiar sumy algebraicznej dwóch sygnałów Podczas pomiaru sumy lub różnicy algebraicznej dwóch sygnałów należy postępować zgodnie z poniższą instrukcją: Ustawić tryb wyświetlania przebiegu Vert Mode (10) na ALT lub CHOP (w zależności od częstotliwości testowanego sygnału) Podłączyć obydwa sygnały do gniazd wejściowych oscyloskopu CH1-X (17) i CH2-Y (18). Wyregulować współczynnik odchylania pionowego Volts/Div (11, 12), aby otrzymać przebiegi o właściwej amplitudzie Wyśrodkować przebieg na wyświetlaczu w kierunku pionowym używając pokrętła Position (8, 9) Ustawić tryb wyświetlania przebiegu Vert Mode (10) na ADD na wyświetlaczu pojawi się suma algebraiczna dwóch sygnałów Aby wyświetlić różnicę sygnałów CH1-CH2 należy wcisnąć przycisk CH2 Invert (16) -17-
Tryb ALT Tryb ADD (CH2 jest dodatnie) Tryb ADD (CH2 jest ujemne) -18-
5.3. Pomiar czasu 5.3.1. Pomiar odcinka czasu Pomiar odcinka czasu pomiędzy dwoma punktami przebiegu wykonuje się w sposób przedstawiony poniżej: Podłączyć sygnał wejściowy do gniazda CH1-X (17) Ustawić tryb wyświetlania przebiegu Vert Mode (10) na CH1 Pokrętłem Level (24) wyregulować poziom sygnału wyzwalania, aby osiągnąć stabilny przebieg. Jeżeli pokrętło Level jest skręcone maksymalnie w prawo oznacza to, że ustawione jest automatyczne wykrywanie poziomu wyzwalania i regulacja jest niepotrzebna. Ustawić pokrętło Var CH1 (13) na skrajnej prawej pozycji, aż do zatrzaśnięcia Za pomocą przełącznika Sec/Div (26) ustawić podstawę czasu tak, aby na wyświetlaczu znajdowały się 1-2 okresy testowanego przebiegu Pokrętłami Position CH1 (8) i Position Horizontal (30) wyregulować przebieg w pionie i w poziomie tak, aby obydwa punkty określające odcinek czasu znajdowały się na środkowej poziomej linii skali Obliczyć odległość między tymi dwoma punktami według wzoru: Czas (s) = (Liczba działek między dwoma punktami w poziomie) x (Sec/Div) (Rozciągnięcie czasowe przebiegu x1 lub x10) 5.3.2. Pomiar częstotliwości i okresu przebiegu Patrząc na powyższy rysunek przyjmujemy jako okres T przebiegu odcinek czasu pomiędzy punktami A i B. Natomiast częstotliwość określona jest jako stosunek f=1/t. -19-
5.3.3. Pomiar czasu narastania i opadania zbocza Pomiar czasu opadania i narastania zbocza wykonuje się podobnie jak pomiar odcinka czasu, ale odczyt obejmuje obszar od 10% do 90% pełnej amplitudy przebiegu: Podłączyć sygnał wejściowy do gniazda CH1-X (17) Za pomocą przełącznika Volt/Div CH1 (11) i pokrętła Var CH1 (13) wyregulować współczynnik odchylenia pionowego tak, aby rozciągnąć mierzony przebieg na 5 kratek skali w kierunku pionowym Pokrętłem Position CH1 (8) ustawić położenie przebiegu w pionie tak, aby wartości minimalna i maksymalna stykały się odpowiednio z liniami poziomymi skali 0% i 100% Wyregulować wartość podstawy czasu Sec/Div (26) tak, aby na całym ekranie uzyskać obraz zbocza opadającego lub narastającego Pokrętłem Position Horizontal (30) wyregulować położenie przebiegu tak, aby przecinał on linię poziomą skali 10% z którąś z linii pionowych skali Obliczyć czas opadania lub narastania zbocza według wzoru: Czas (s) = (Liczba działek w poziomie) x (Sec/Div) (Rozciągnięcie czasowe przebiegu x1 lub x10) 5.3.4. Pomiar różnicy czasu Podczas pomiaru różnicy czasu należy postępować zgodnie z poniższą instrukcją: Podłączyć sygnał referencyjny do gniazda CH1-X (17) a sygnał porównawczy do gniazda CH2-Y (18) W zależności od częstotliwości sygnału wybrać tryb wyświetlania przebiegu Vert Mode (10) na ALT lub CHOP Ustawić źródło wyzwalania Int Trigger Source (21) na CH1 Za pomocą przełączników Volts/Div (11, 12) i pokręteł Var (13, 14) wyregulować współczynnik odchylenia pionowego obu przebiegów Wyregulować poziom sygnału wyzwalania Level (24), aby osiągnąć stabilny przebieg. Jeżeli pokrętło Level jest skręcone maksymalnie w prawo oznacza to, że ustawione jest automatyczne wykrywanie poziomu wyzwalania i regulacja jest niepotrzebna. Przełącznikiem Sec/Div (26) ustawić podstawę czasu w taki sposób, aby między obydwoma przebiegami można było w prosty sposób odczytać odległość w poziomie Pokrętłami Position (8, 9) wyregulować położenie w pionie tak, aby punkty obydwu przebiegów, między którymi ma zostać zmierzona odległość, znajdowały się na środkowej osi poziomej skali -20-
Obliczyć różnicę czasu według wzoru: Czas (s) = (Liczba działek w poziomie) x (Sec/Div) (Rozciągnięcie czasowe przebiegu x1 lub x10) 5.3.5. Pomiar różnicy faz Należy postępować podobnie jak przy pomiarze różnicy czasu: Podłączyć sygnał referencyjny do gniazda CH1-X (17) a sygnał porównawczy do gniazda CH2-Y (18) W zależności od częstotliwości sygnału wybrać tryb wyświetlania przebiegu Vert Mode (10) na ALT lub CHOP Ustawić źródło wyzwalania Int Trigger Source (21) na CH1 Za pomocą przełączników Volts/Div (11, 12) i pokręteł Var (13, 14) wyregulować współczynnik odchylenia pionowego obu przebiegów tak, aby miały tą samą amplitudę Przełącznikiem Sec/Div (26) i pokrętłem Var Sec/Div (25) ustawić podstawę czasu w taki sposób, aby jeden okres obu przebiegów zajmował po 9 kratek skali w poziomie skala pozioma: 1dz=40 Obliczyć liczbę kratek skali pomiędzy dwoma przebiegami Obliczyć przesunięcie fazowe: Przesunięcie fazowe = (Liczba kratek w poziomie) x 40-21-
5.4. Pomiar sygnałów TV Podłączyć sygnał TV do gniazda CH1-X (17) Ustawić tryb wyświetlania przebiegu Vert Mode (10) na CH1 Ustawić tryb wyzwalania Trigger Mode (27) na TV oraz podstawę czasu Sec/Div (26) na 2ms/dz. Jeżeli sygnał synchronizacji jest sygnałem dodatnim, należy przełączyć go do gniazda CH2-Y (18) i wcisnąć przycisk odwracania sygnału CH2 Invert (16), aby uzyskać ujemny sygnał synchronizacji Za pomocą przełącznika Volt/Div CH1 (8) lub Volt/Div CH2 (9) i pokrętła Var CH1 (13) lub Var CH2 (14) wyregulować współczynnik odchylenia pionowego tak, aby przebieg miał właściwą amplitudę Zmiana trybu wyświetlania podstawy czasu Sweep Mode (32) na x10 spowoduje rozciągnięcie podstawy czasu a wyświetlany przebieg będzie wyraźniejszy 5.5. Tryb X-Y Tryb X-Y jest używany, gdy zachodzi potrzeba, aby wysterować odchylenie doprowadzonego sygnału X zewnętrznym sygnałem Y. 5.6. Tryb Oś-Z W trybie Oś-Z do gniazda wejściowego Z podłącza się zmodulowany sygnał, który steruje intensywnością testowanego sygnału. Zbocze dodatnie sygnału sterującego Z powoduje zmniejszenie intensywności a zbocze ujemne zwiększenie intensywności wyświetlanego przebiegu. Wejścia Z można również używać w trybie X-Y, co daje możliwość obserwacji sygnału w trzech kierunkach i w pewnych sytuacjach pozwala lepiej ocenić wyświetlany przebieg. -22-
6. Uwagi Po zakończeniu pracy z oscyloskopem należy zostawić go w suchym, czystym i dobrze wentylowanym miejscu. Jeżeli oscyloskop nie ma być używany przez dłuższy okres czasu należy go odłączyć od sieci. Po zakończeniu pracy należy odłączyć sygnały wejściowe od oscyloskopu, aby wydłużyć jego żywotność. 7. Wyposażenie Instrukcja obsługi (1 szt.) Sondy pomiarowe (2 szt.) Przewód sieciowy (1 szt.) -23-
-24-