RAPORT Z MONITOROWANIA PROBLEMU NARKOTYKÓW I NARKOMANII W MIEŚCIE PŁOCKU ZA 2017 ROK

RAPORT Z MONITOROWANIA PROBLEMU NARKOTYKÓW I NARKOMANII W MIEŚCIE PŁOCKU ZA 2017 ROK PŁOCK, 2018

Spis treści SPIS TREŚCI... 2 I. WPROWADZENIE... 4 II. STAN PRAC NAD WDRAŻANIEM MONITORINGU PROBLEMU UZALEŻNIEŃ W PŁOCKU...5 2.1. ORGANIZACJA MONITORINGU... 5 2.2. ZAKRES DOSTĘPNYCH DANYCH... 5 2.3. PLANY BADAWCZE... 6 III. CHARAKTERYSTYKA ZJAWISKA I TRENDÓW... 6 3.1. ROZPOWSZECHNIENIE UŻYWANIA SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH WŚRÓD MŁODZIEŻY SZKOLNEJ... 6 3.2. PROBLEMOWE UŻYWANIE NARKOTYKÓW...15 3.2.1. CHARAKTERYSTYKA OSÓB ZGŁASZAJĄCYCH SIĘ DO PORADNI PROFILAKTYCZNO KONSULTACYJNEJ MONAR W PŁOCKU... 15 3.2.2. CHARAKTERYSTYKA OSÓB ZGŁASZAJĄCYCH SIĘ DO OŚRODKA PROFILAKTYKI I TERAPII JEST CZAS PROWADZONEGO PRZEZ STOWARZYSZENIE POMOCY DZIECIOM I MŁODZIEŻY KAI KAIROS. 20 3.2.3. CHARAKTERYSTYKA OSÓB ZGŁASZAJĄCYCH SIĘ DO OŚRODKA PROFILAKTYKI I TERAPII AZYL... 23 3.2.4. CHARAKTERYSTYKA OSÓB ZGŁASZAJĄCYCH SIĘ DO PORADNI PROFILAKTYKI I LECZENIA UZALEŻNIEŃ PZOZ SP. Z O. O. W PŁOCKU... 24 3.2.5. STATYSTYKI OŚRODKA OPIEKUŃCZO WYCHOWAWCZEGO W PŁOCKU...27 3.3. KONSEKWENCJE ZDROWOTNE I SPOŁECZNE...27 3.3.1. STATYSTYKI MIEJSKIEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W PŁOCKU...27 3.3.2. ZATRUCIA NARKOTYKOWE ZAREJESTROWANE PRZEZ WOJEWÓDZKI SZPITAL ZESPOLONY W PŁOCKU...30 3.3.3. INTERWENCJE MEDYCZNE WOJEWÓDZKIEJ STACJI POGOTOWIA RATUNKOWEGO I TRANSPORTU SANITARNEGO W PŁOCKU W ZWIĄZKU Z PODEJRZENIEM UŻYCIA ŚRODKÓW ODURZAJĄCYCH... 31 3.3.4. ZGŁOSZENIA OSÓB UŻYWAJĄCYCH SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH DO WOJEWÓDZKIEGO SAMODZIELNEGO ZESPOŁU PUBLICZNYCH ZAKŁADÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ IM. PROF. EUGENIUSZA WILCZKOWSKIEGO W GOSTYNINIE... 32 3.3.5 PUNKTU KONSULTACYJNEGO W MIEJSKIM CENTRUM ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH PRZY UL. MISJONARSKIEJ 22 W PŁOCKU...36 3.3.6 DZIAŁANIA Z ZAKRESU REDUKCJI SZKÓD... 36 IV. OPIS I OCENA POSIADANYCH ZASOBÓW ORAZ PODEJMOWANYCH DZIAŁAŃ...37 4.1. OGRANICZENIE POPYTU... 37 4.1.1. WSTĘP... 37 4.1.2. PRZECIWDZIAŁANIE NARKOMANII NA TERENIE MIASTA PŁOCKA...39 4.1.2.1. MIEJSKI PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA TERENIE MIASTA PŁOCKA NA LATA 2015 2019... 40 4.1.2.2. REALIZACJA KRAJOWEGO PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII W 2017 R 2

W NAJWIĘKSZYCH MIASTACH WOJEWOÓ DZTWA MAZOWIECKIEGO...40 4.1.2.3. DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE PODEJMOWANE PRZEZ STRAZŻ MIEJSKĄ W PŁOCKU...47 4.1.2.4. DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE PODEJMOWANE PRZEZ KOMENDĘ MIEJSKĄ POLICJI W PŁOCKU...47 4.1.2.5. PANÓ STWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W PŁOCKU POWIATOWA STACJA SANITARNO- EPIDEMIOLOGICZNA W PŁOCKU...47 4.1.2.6. OSÓRODEK OPIEKUNÓ CZO WYCHOWAWCZY W PŁOCKU...47 4.1.3. LECZENIE, REHABILITACJA, POMOC OSOBOM UŻYWAJĄCYM NARKOTYKÓW ORAZ ICH RODZINOM... 48 4.1.3.1. POLSKI CZERWONY KRZYZŻ ZARZĄD REJONOWY W PŁOCKU...48 4.1.3.2. CENTRUM PSYCHOLOGICZNO PASTORALNE METANOIA W PŁOCKU...49 4.1.3.3 STOWARZYSZENIE POMOCY RODZINOM TYGIEL W PŁOCKU...49 4.2. OGRANICZANIE PODAŻY... 49 4.2.1. KOMENDA MIEJSKA POLICJI W PŁOCKU... 49 4.2.2. POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W PŁOCKU...51 V. MAPA PROBLEMOWA... 53 VI. WNIOSKI I REKOMENDACJE... 54 VII. ZAŁĄCZNIK NR 1... 56 3

I. WPROWADZENIE Miasto Płock położone jest w województwie mazowieckim na Pojezierzu Dobrzyńskim i w Kotlinie Płockiej nad Wisłą (powiat grodzki, siedziba powiatu płockiego). Liczący ok. 1000 lat Płock, malowniczo położony na Wiślanej Skarpie wznoszącej się 47 m n.p.m., zaliczany jest do najpiękniejszych miast w Polsce. Geograficznie usytuowany jest na Nizinie Mazowiecko - Podlaskiej w odległości około 120 km od Warszawy. Powierzchnia miasta wynosi 88,06 km2. Na terenie Płocka występuje 21 osiedli mieszkaniowych i dwa okręgi przemysłowe. Informacje społeczno demograficzne Według danych GUS z 31 grudnia 2017 r. miasto liczyło 120 787 mieszkańców. Największą populację Płock odnotował w 1998 roku wg danych GUS 131 011 mieszkańców. Natomiast po 1998 roku obserwuje się spadek liczby ludności Płocka. Tabela 1. Dane demograficzne liczba ludności Płocka w latach 1998 2015. Źródło: Wikipedia encyklopedia. Rok Liczba ludności Płocka 1998 131 011 1999 128 654 2000 128 580 2001 128 359 2002 128 208 2003 128 145 2004 127 841 2005 127 461 2006 127 224 2007 126 968 2008 126 807 2009 126 542 2010 126 061 2011 124 553 2012 124 048 2013 123 265 2014 122 224 2015 120 890 2016 121 295 2017 120 787 4

II. STAN PRAC NAD WDRAŻANIEM MONITORINGU PROBLEMU UZALEŻNIEŃ W PŁOCKU 2.1. Organizacja monitoringu Monitorowanie problemu narkotyków i narkomanii na poziomie lokalnym pozwala zebrać dane do sporządzenia gminnego raportu o stanie zjawiska. Monitoring realizowany jest w Płocku od wielu lat, co pozwala na obserwację zachodzących zmian i uchwycenie nowych trendów na scenie narkotykowej jak np. ponowne pojawienie się nowych substancji psychoaktywnych (dopalaczy). Dane niezbędne do przeprowadzenia analiz zostały zebrane przez Urząd Miasta. W oparciu o dotychczasowe doświadczenia i wypracowane metody gromadzenia danych, pisemnie zwrócono się do poszczególnych instytucji z prośbą o udostępnienie informacji. W celu zwiększenia możliwości porównywania danych, dane za rok 2016 były zbierane zgodnie ze wskaźnikami monitorowanymi w latach ubiegłych. W raporcie wykorzystano przede wszystkim źródła pierwotne. Informacji o rozmiarach narkomanii, rozumianej jako uzależnienie bądź używanie narkotyków w sposób rodzący poważne problemy, dostarczają zwłaszcza dane statystyczne instytucji reagujących na problem narkotyków. W tym roku dodatkowo uwzględniono wyniki badań ESPAD z 2016 roku zrealizowane w Płocku. 2.2. Zakres dostępnych danych Dane ilościowe ze statystyk instytucji uzyskano z następujących źródeł: - Wojewódzka Stacji Pogotowia Ratunkowego i Transportu Sanitarnego w Płocku, - Poradnia Profilaktyczno Konsultacyjna MONAR w Płocku, - Ośrodek Profilaktyki i Terapii Jest Czas prowadzony przez Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży KAI KAIROS w Płocku, - Ośrodek Profilaktyki i Terapii Azyl prowadzony przez Fundację Ekonomii Społecznej Przystań, - Ośrodek Opiekuńczo Wychowawczy w Płocku, - Poradnia Profilaktyki i Leczenia Uzależnień PZOZ sp. z o.o. w Płocku, - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Płocku, - Komenda Miejska Policji w Płocku, - Centrum Psychologiczno Pastoralne METANOIA w Płocku, - Punkt Konsultacyjny w Miejskim Centrum Rozwiązywania Problemów Społecznych prowadzony przez Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Płocka, - Straż Miejska w Płocku, - Wojewódzki Szpital Zespolony w Płocku, - Wojewódzki Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej im. Prof. Eugeniusza Wilczkowskiego w Gostyninie, - inne źródła danych Informacja z realizacji Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na terenie miasta Płocka na lata 2015-2019 w roku 2017. Do porównań i analiz wykorzystano także dostępne dane statystyczne ogólnopolskie np. z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii. 5

2.3. Plany badawcze Informacje i analizy zaprezentowane w raporcie pozwalają na wytyczenie mapy problemów, która może stanowić punkt wyjścia do planowania i wdrażania niezbędnych działań zaradczych. III. CHARAKTERYSTYKA ZJAWISKA I TRENDÓW 3.1. Rozpowszechnienie używania substancji psychoaktywnych wśród młodzieży szkolnej Badania ESPAD realizowane są co cztery lata na ogólnopolskiej próbie młodzież szkolnej jak również w mieście Płock. Wyniki badań szkolnych są jednym z podstawowych elementów monitorowania problemów narkotyków i narkomanii jak również stanowić mogą podstawę do próby oceny działań prowadzonych na poziomie lokalnym. Dane z tabeli 3.1. pokazują, że wśród uczniów klas młodszych na pierwszym miejscu pod względem rozpowszechnienia eksperymentowania znajdują się marihuana i haszysz (20,8%) a na drugim miejscu leki uspokajające i nasenne bez przepisu lekarza (13,6%). Wśród uczniów klas starszych na pierwszym miejscu również znajdują się marihuana i haszysz (35,1%). Leki uspokajające i nasenne przyjmowane bez zalecenia lekarza także ulokowały się na drugim miejscu (16,4%). Wśród gimnazjalistów na trzecim miejscu znalazły się substancje wziewne (11,8%), a na kolejnych miejscach: amfetamina (2,9%), grzyby halucynogenne (2,2%), ecstasy (1,5%) oraz kokaina (2,7%). W starszej kohorcie na trzecim miejscu znajduje się amfetamina 4,7%, a na kolejnych miejscach: substancje wziewne (7,3%), ecstasy (3,8%), kokaina (3,9%), LSD lub inne halucynogeny (4,0%) oraz grzyby halucynogenne (2,5%). W przypadku przetworów konopi, leków uspokajających i nasennych bez przepisu lekarza oraz amfetaminy wyższe rozpowszechnienie eksperymentowania odnotować trzeba wśród starszej młodzieży niż w młodszej grupie, zaś do doświadczeń z substancjami wziewnymi częściej przyznawała się młodzież ze szkół gimnazjalnych. GHB, nowy w Polsce narkotyk, używany był kiedykolwiek przez 0,6% gimnazjalistów i 1,5% uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Substancja ta była używana kiedykolwiek przez odsetek badanych, niewiele odbiegający od odsetka respondentów, którzy przyznali się do używania nieistniejącego środka relevinu (1,0% młodszych uczniów i 1,5% starszej młodzieży). Tabela 3.1. Używanie substancji kiedykolwiek w życiu III klasy gimnazjum Rodzaj substancji 2012 2016 Marihuana lub haszysz 31,4 20,8 Substancje wziewne 11,4 11,8 Leki uspokajające i nasenne bez przepisu 15,4 13,6 lekarza Leki przeciwbólowe w celu odurzania się x 4,7 Amfetamina 4,9 2,9 Metamfetamina x 1,3 6

II klasy szkół ponadgimnazjalnych LSD lub inne halucynogeny 3,9 2,2 Crack 2,5 0,5 Kokaina 4,5 2,7 Relevin 1,9 1,0 Heroina 3,2 1,3 Ecstasy 4,6 1,5 Grzyby halucynogenne 4,8 2,2 GHB 1,3 0,6 Narkotyki wstrzykiwane za pomocą igły i 2,4 1,7 strzykawki Alkohol razem z tabletkami 5,3 3,9 Sterydy anaboliczne 3,0 2,0 Polska heroina (kompot) 3,2 1,8 Marihuana lub haszysz 44,7 35,1 Substancje wziewne 6,8 7,3 Leki uspokajające i nasenne bez przepisu 18,9 16,4 lekarza Leki przeciwbólowe w celu odurzania się x 4,5 Amfetamina 8,1 4,7 Metamfetamina x 3,4 LSD lub inne halucynogeny 4,2 4,0 Crack 1,7 1,3 Kokaina 4,5 3,9 Relevin 1,2 1,5 Heroina 2,5 1,4 Ecstasy 5,1 3,8 Grzyby halucynogenne 4,0 2,5 GHB 1,3 1,5 Narkotyki wstrzykiwane za pomocą igły i 1,9 2,5 strzykawki Alkohol razem z tabletkami 9,0 5,2 Sterydy anaboliczne 3,5 2,6 Polska heroina (kompot) 2,3 2,0 Źródło: Sierosławski 2016 Należy także zwrócić uwagę na bardzo niskie, mieszczące się w wąskim przedziale 1,7-2,5% rozpowszechnienie prób używania narkotyków w zastrzykach. Warto jednak podkreślić, iż badania szkolne nie są najlepszym narzędziem do próby określenia rozmiarów używania problemowego w tym w zastrzykach ponieważ osoby używające narkotyków w ten sposób często są poza systemem edukacji lub nie pojawiają się w szkole zbyt często. W 2016 r. w stosunku do 2012 r. odnotować trzeba spadek rozpowszechnienia większości substancji. najbardziej jest on widoczny w przypadku przetworów konopi. Wyniki badań pokazują, że 7

rozpowszechnienie podejmowania prób z substancjami psychoaktywnymi innymi niż alkohol i tytoń zależne jest od płci. Związek między używaniem substancji, a płcią występuje na obu poziomach nauczania. Chłopcy częściej deklarują próby używania przetworów konopi oraz w starszej grupie amfetaminę i sterydy anaboliczne. Eksperymentowanie z lekami uspokajającymi i nasennymi znacząco bardziej rozpowszechnione jest wśród dziewcząt. Ponadto w gimnazjach eksperymentowanie z substancjami wziewnymi częściej zdarzało się wśród dziewcząt niż wśród chłopców. Za wskaźnik aktualnego używania substancji przyjmuje się zwykle używanie substancji w czasie ostatnich 12 miesięcy przed badaniem. W badaniu z 2016 r. lista substancji, których używanie w czasie ostatnich 12 miesięcy podlegało badaniu została znacznie rozszerzona (tabela 3.2). Dane zawarte w tabeli pokazują, że przetwory konopi używało w czasie ostatnich 12 miesięcy przed badaniem 17,1% uczniów z młodszej grupy i 25,5% - ze starszej. Substancje wziewne aktualnie używało 6,4% gimnazjalistów i 3,3% uczniów ze szkół ponadgimnazjalnych, zaś ecstasy 1,0% uczniów z pierwszej grupy i 1,8% - z drugiej. Tabela 3.2 Używanie substancji w czasie ostatnich 12 miesięcy Poziom klasy 2012 2016 II klasy gimnazjum II klasy szkół ponadgimnazjalnych Źródło: Sierosławski 2016 Marihuana lub haszysz 26,0 17,1 Substancje wziewne 5,9 6,4 Ecstasy 3,1 1,0 Amfetamina x 1,8 Metamfetamina x 0,9 Kokaina x 2,2 Crack x 0,4 Marihuana lub haszysz 35,2 25,5 Substancje wziewne 3,0 3,3 Ecstasy 3,7 1,8 Amfetamina x 2,6 Metamfetamina x 1,7 Kokaina x 1,7 Crack x 0,8 Podobnie jak w przypadku eksperymentowania z marihuaną lub haszyszem, rozpowszechnianie używania tych substancji w czasie ostatnich 12 miesięcy jest w 2016 r. mniejsze niż było w 2012 r. Używanie substancji wziewnych pozostaje na zbliżonym poziomie, zaś ecstasy spadło, chociaż różnica nie jest istotna statystycznie. Okres ostatnich 30 dni przed badaniem można przyjąć za wskaźnik dla względnie częstego, okazjonalnego używania. Palenie marihuany lub używanie innych narkotyków, podobnie jak 8

picie alkoholu, w większości przypadków nie ma charakteru regularnego. Stąd trudno mieć pewność, że wszyscy uczniowie, którzy zadeklarowali kontakt z daną substancją w czasie ostatnich 30 dni na pewno używają jej, co najmniej raz na miesiąc. Można jednak założyć, z pewnym przybliżeniem, że proporcje używających raz na miesiąc wśród tych, którzy nie używali w ostatnim miesiącu są równe proporcji używających rzadziej, a potwierdzających używanie w czasie ostatnich 30 dni przed badaniem. Przy takim założeniu można uznać, że 8,8% uczniów klas trzecich gimnazjów i 10,8% uczniów klas drugich szkół ponadgimnazjalnych używa marihuany lub haszyszu, co najmniej raz w miesiącu (tabela 3.3). Analogiczne odsetki dla substancji wziewnych wynoszą 3,3% u gimnazjalistów oraz 2,0% u uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Podobnie jak w przypadku używania w czasie ostatnich 12 miesięcy oraz kiedykolwiek w życiu, w 2016 r. odnotowujemy mniejszy odsetek młodzieży używającej przetworów konopi w czasie ostatnich 30 dni w porównaniu do 2012 r. Tabela 3.3. Używanie substancji w czasie ostatnich 30 dni poziom klasy 2012 2016 III klasy gimnazjum Marihuana lub haszysz 14,0 8,8 II klasy szkół ponadgimnazjalnych Źródło: Sierosławski 2016 Substancje wziewne 3,6 3,3 Marihuana lub haszysz 18,8 10,8 Substancje wziewne 1,6 2,0 Tabela 3.4 prezentuje odsetki badanych, którzy mają wśród swoich przyjaciół osoby używające poszczególnych substancji obserwowane w badaniu z 2016 r. na tle badania z 2012 r. W przypadku większości środków odnotować trzeba spadek odsetków badanych, którzy potwierdzali posiadanie wśród przyjaciół osób używających substancji. Brak zmian dotyczy tylko substancji wziewnych w starszej kohorcie oraz ecstasy i substancji wziewnych w młodszej kohorcie Tabela 3.4 Odsetki badanych, którzy mają wśród swoich przyjaciół osoby używające poszczególnych substancji Poziom klasy III klasy gimnazjum 2012 2016 palą papierosy 92,4 87,9 pije napoje alkoholowe 93,3 88,7 upija się 78,3 70,9 pali marihuanę lub haszysz 60,7 49,9 bierze środki uspokajające lub nasenne (bez przepisu lekarza) 19,0 16,7 9

bierze ecstasy 13,0 12,2 II klasy szkół ponadgimnazjalnych używa środków wziewnych 17,3 16,3 palą papierosy 96,2 89,7 pije napoje alkoholowe 97,3 93,5 upija się 92,1 83,5 Źródło: Sierosławski 2016 pali marihuanę lub haszysz 72,9 60,7 bierze środki uspokajające lub nasenne (bez przepisu lekarza) 23,3 17,8 bierze ecstasy 18,5 14,2 używa środków wziewnych 11,1 11,9 Według wyników badania ESPAD zdecydowana większość uczniów dostrzega ryzyko szkód związanych z używaniem substancji psychoaktywnych. Tylko bardzo nieliczni stwierdzają, że ich używanie nie jest związane z żadnym negatywnym następstwem. Stosunkowo najwięcej takich odpowiedzi padło przy eksperymentowaniu z marihuaną lub haszyszem, a następnie paleniu papierosów od czasu do czasu oraz próbowaniu dopalaczy. Analiza odpowiedzi uczniów wskazuje na nasilenie używania jako główne źródło zróżnicowania ryzyka, w mniejszym stopniu rolę tę pełni rodzaj substancji. Jest tak w obydwu grupach badanych. Eksperymentowanie z tak niebezpiecznym narkotykami, jak ecstasy traktowane jest w sumie jako mniej ryzykowne, niż regularne palenie papierosów lub częste picie w dużych ilościach napojów alkoholowych. Ryzyko związane z używaniem poszczególnych substancji jest jednak również różnicowane przez badanych, chociaż, jak się wydaje, w mniejszym stopniu. Jeśli wziąć pod uwagę tylko odsetki respondentów wybierających odpowiedź duże ryzyko, to na poziomie eksperymentowania za najbardziej groźną w opiniach badanych uznać można amfetaminę (38,0% w młodszej grupie i 45,5% w starszej grupie). W przypadku przetworów konopi odsetki te są wyraźnie niższe 23,6% w młodszej grupie i 22,4% w starszej grupie. Na poziomie regularnego używania największe odsetki badanych za obarczone dużym ryzykiem uznały używanie dopalaczy (83,3% w młodszej grupie i 82,9% w starszej grupie) oraz amfetaminy (81,7% w młodszej grupie i 84,2% w starszej grupie). Trzeba jednak dodać, że regularne palenie tytoniu oceniane było jako obarczone dużym ryzykiem również przez znaczną frakcję badanych (68,6% w młodszej grupie i 73,7% w starszej grupie). Dane na temat postrzegania ryzyka szkód w efekcie używania substancji psychoaktywnych prowadzą do wniosku, że młodzież Płocka jest dość dobrze zorientowana w skali zagrożeń. Nie ulega też ona stereotypom nadal obecnym wśród części starszego pokolenia, według których pojedyncze eksperymenty z narkotykami budzą znacznie większe zagrożenie niż częste używanie w dużych ilościach substancji legalnych, takich jak alkohol czy tytoń. Warto też zauważyć, że regularne używanie relatywnie nowych w Polsce substancji, jakimi są dopalacze, traktowane jest podobnie, a nawet bardziej, niebezpieczne jak regularne 10

używanie amfetaminy, substancji od dawna obecnej na naszej scenie narkotykowej. Wystawia to, jak się wydaje, dobrą notę edukacji publicznej w sprawie szkodliwości dopalaczy i przeczy przekonaniom, ze młodzież uważa je za całkiem bezpieczne. Tabela 3.4 Ocena ryzyka związanego z używaniem poszczególnych substancji Poziom klasy III klasy gimnazjum Palą papierosy od czasu do czasu Wypalają co najmniej paczkę papierosów dziennie Wypijają 1 lub 2 drinki prawie codziennie Wypijają 4 lub 5 drinków prawie codziennie Wypijają 5 drinków lub więcej w czasie weekendu Próbują 1 raz lub 2 razy marihuany lub haszyszu Palą marihuanę lub haszysz od czasu do czasu Palą marihuanę lub haszysz regularnie Próbują 1 raz lub 2 razy esctasy Nie ma ryzyka Małe ryzyko Umiarkowane ryzyko Duże ryzyko Nie wiem 11,9 40,8 33,2 9,9 4,2 3,0 4,8 19,6 68,6 3,9 7,5 24,4 40,6 22,8 4,7 3,2 8,5 20,1 63,6 4,6 5,4 12,8 34,7 41,0 6,1 15,2 26,4 26,2 23,6 8,6 10,6 18,2 33,5 29,7 7,9 5,4 5,4 12,3 68,8 8,1 5,2 16,7 28,3 32,3 17,5 Biorą esctasy regularnie 2,5 1,8 6,7 72,1 16,8 Próbują 1 raz lub 2 razy amfetaminę 3,9 13,6 32,2 38,0 12,2 Biorą amfetaminę regularnie 2,5 1,1 3,2 81,7 11,5 Próbują 1 raz lub 2 razy dopalaczy 8,5 19,6 30,8 31,9 9,2 Biorą dopalacze regularnie 4,3 0,9 2,5 83,3 9,1 11

Poziom klasy II klasy szkół ponadgimnazjalnych Palą papierosy od czasu do czasu Wypalają co najmniej paczkę papierosów dziennie Wypijają 1 lub 2 drinki prawie codziennie Wypijają 4 lub 5 drinków prawie codziennie Wypijają 5 drinków lub więcej w czasie weekendu Próbują 1 raz lub 2 razy marihuany lub haszyszu Palą marihuanę lub haszysz od czasu do czasu Palą marihuanę lub haszysz regularnie Próbują 1 raz lub 2 razy esctasy Nie ma ryzyka Małe ryzyko Umarkowane ryzyko Duże ryzyko Nie wiem 11,8 41,1 35,7 7,7 3,7 2,4 3,8 16,4 73,7 3,7 6,8 21,6 36,9 29,1 5,6 2,8 7,1 18,1 66,3 5,6 4,9 15,8 33,3 39,4 6,7 18,2 31,9 19,6 22,4 7,8 12,4 22,3 30,6 27,6 7,1 5,4 6,7 13,9 66,4 7,6 5,1 19,2 24,0 33,6 18,1 Biorą esctasy regularnie 2,3 1,4 5,0 77,0 14,4 Próbują 1 raz lub 2 razy amfetaminę 4,0 13,7 25,8 44,5 11,9 Biorą amfetaminę regularnie 2,4 0,6 2,4 84,2 10,5 Próbują 1 raz lub 2 razy dopalaczy 9,2 20,0 27,5 33,5 9,8 Biorą dopalacze regularnie 4,8 0,5 3,8 82,9 8,0 Źródło: Sierosławski 2016 Porównanie ocen ryzyka związanego z używaniem poszczególnych substancji dokonanych przez młodzież w 2016 i 2012 r. umożliwiają dane zestawione w tabeli 3.5. Prezentują one odsetki uczniów, którzy wybrali odpowiedź duże ryzyko. W grupie gimnazjalistów wrosły odsetki badanych przypisujących duże ryzyko regularnego używaniu narkotyków: przetworów konopi, ekstazy, amfetaminy oraz dopalaczy. 12

Tabela 3.5 Ocena ryzyka związanego z używaniem poszczególnych substancji - odsetki badanych wybierających odpowiedź duże ryzyko Poziom klasy 2012 2016 III klasy gimnazjum Palą papierosy od czasu do czasu 12,3 9,9 Wypalają co najmniej paczkę papierosów dziennie Wypijają 1 lub 2 drinki prawie codziennie Wypijają 4 lub 5 drinków prawie codziennie Wypijają 5 drinków lub więcej w czasie weekendu Próbują 1 raz lub 2 razy marihuany lub haszyszu Palą marihuanę lub haszysz od czasu do czasu Palą marihuanę lub haszysz regularnie 70,7 68,6 29,4 22,8 59,8 63,6 41,6 41,0 25,4 23,6 27,3 29,7 60,6 68,8 Próbują 1 raz lub 2 razy ecstasy 31,4 32,3 Biorą ecstasy regularnie 62,6 72,1 Próbują 1 raz lub 2 razy amfetaminę 38,8 38,0 Biorą amfetaminę regularnie 71,8 81,7 Próbują 1 raz lub 2 razy dopalaczy 18,9 31,9 Biorą dopalacze regularnie 75,6 83,3 Źródło: Sierosławski 2016 13

Poziom klasy 2012 2016 II klasy szkół ponadgimnazjalnych Palą papierosy od czasu do czasu 11,3 7,7 Wypalają co najmniej paczkę papierosów dziennie 62,6 73,7 Wypijają 1 lub 2 drinki prawie codziennie Wypijają 4 lub 5 drinków prawie codziennie Wypijają 5 drinków lub więcej w czasie weekendu Próbują 1 raz lub 2 razy marihuany lub haszyszu Palą marihuanę lub haszysz od czasu do czasu Palą marihuanę lub haszysz regularnie 29,0 29,1 58,4 66,3 30,5 39,4 21,3 22,4 23,2 27,6 57,4 66,4 Próbują 1 raz lub 2 razy ecstasy 32,2 33,6 Biorą ecstasy regularnie 63,1 77,0 Próbują 1 raz lub 2 razy amfetaminę 40,8 44,5 Biorą amfetaminę regularnie 71,1 84,2 Próbują 1 raz lub 2 razy dopalaczy 18,7 33,5 Biorą dopalacze regularnie 72,3 82,9 Źródło: Sierosławski 2016 14

W grupie uczniów szkół ponadgimnazjalnych wzrosły odsetki badanych traktujących używanie substancji jako bardzo ryzykowne. Jedynie w przypadku palenia papierosów od czasu do czasu, próbowania marihuany lub haszyszu oraz próbowania ecstasy nie nastąpiły żadne zmiany. Porównanie wyników obu pomiarów z 2012 i 2016 dotyczącego postrzegania narkotyków i dopalaczy jako ryzykowne zdaje się sugerować, że w zakresie przekonywanie młodych ludzi, co do szkodliwości używania substancji psychoaktywnych, w tym zwłaszcza dopalaczy oraz przetworów konopi, udało się w mieście osiągnąć pewien sukces, dzięki podejmowanym działaniom edukacyjno-profilaktycznym. 3.2. Problemowe używanie narkotyków 3.2.1. Charakterystyka osób zgłaszających się do Poradni Profilaktyczno Konsultacyjnej MONAR w Płocku Opis osób, które mają problemy związane z używaniem narkotyków oparty jest na danych z placówek leczniczych w Płocku. Poradnia Monaru jest placówką do której zgłasza się największa liczba osób mających problemy z używaniem narkotyków. Liczba osób zgłaszających się do Poradni Profilaktyczno - Konsultacyjnej MONAR z powodu problemu narkotykowego i alkoholowego w 2017 roku wyniosła 442 osób. Jest to spadek w porównaniu do roku 2016. Liczba osób uzależnionych pozostała na tym samym poziomie co w roku poprzednim (243 osób) ale zwiększyła się liczba osób eksperymentujących o 10 osób (62 w 2017). Na zmniejszenie się wszystkich osób zgłaszających się do poradni wpływ miało zmniejszenie się kohorty osób współuzależnionych i członków rodzin osób zagrożonych narkomanią i problemem alkoholowym prawie o 30 osób (137 w 2017) Tabela 3.2.1.1. Liczba osób z problemem narkotykowym i alkoholowym zgłaszających się do Poradni Profilaktyczno Konsultacyjnej MONAR w latach 2005-2017 według rozpoznania. 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Liczba osób uzależnionych od 81 118 80 156 182 137 142 211 1 215 216 253 243 243 alkoholu i narkotyków Liczba osób 98 86 57 55 65 84 75 80 80 80 52 52 62 eksperymentujących z substancjami psychoaktywnymi (alkohol i narkotyki) Liczba osób 175 261 165 149 140 157 111 124 148 2 150 3 137 166 137 współuzależnionych i członkowie rodzin osób zagrożonych narkomanią i problemem alkoholowym Razem 354 465 302 360 387 378 328 415 443 446 452 461 442 Źródło: Sprawozdanie merytoryczne z Poradni Profilaktyczno - Konsultacyjnej Monar w Płocku. 1 wzrost od 2012 r. wyniknął m.in. z faktu podjęcia dyżurów w Zakładzie Karnym w Płocku oraz dodatkowo na oddziale detoksykacyjnym w szpitalu w Gostyninie- Zalesiu. 2 w 2013 r. przeprowadzenie spotkań psychoedukacyjnych ze 120 członkami rodzin osób zagrożonych 15

narkomanią oraz terapii indywidualnej dla 28 osób współuzależnionych. 3 W 2014 r. przeprowadzenie spotkań psychoedukacyjnych z 125 członkami rodzin osób zagrożonych narkomanią oraz terapii indywidualnej dla 25 osób współuzależnionych. W 2017 roku 15% osób zgłoszonych do leczenia w Poradni było kobietami to jest podobny odsetek jak w 2016 roku (16%). Widać zatem, że większość osób przyjętych do leczenia to byli mężczyźni. Najwięcej osób zgłosiło się w grupie wiekowej powyżej 30 lat. Jednakże wśród kobiet dominowały osoby w wieku 20-29 lat. Tabela 3.2.1.2. Liczba uzależnionych kobiet i mężczyzn zgłaszających się do Poradni Profilaktyczno Konsultacyjnej MONAR w latach 2009 2017 według wieku oraz liczba łączna. Liczba 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Kobiety 16-19 lat 1 2 4 8 10 12 17 19 12 20-29 lat 7 8 12 20 20 25 28 30 18 Powyżej 30 lat 12 12 11 18 21 20 6 3 7 Razem kobiet 20 22 27 46 51 57 51 52 37 Mężczyźni 16-19 lat 8 8 11 18 23 29 55 62 37 20-29 lat 61 63 64 88 86 79 61 81 53 Powyżej 30 lat 93 44 40 59 55 51 86 119 116 Razem mężczyzn 162 115 115 165 164 159 202 262 206 Razem wszystkich 182 137 142 211 215 216 253 314 243 Źródło: Sprawozdanie merytoryczne z Poradni Profilaktyczno - Konsultacyjnej Monar w Płocku. W 2017 roku 47% osób uzależnionych zgłosiło się do Poradni z powodu problemu z używaniem alkoholu. W następnej kolejności osoby ujawniały problemy związane z przetworami konopi (18%). W obydwu tych grupach odsetki osób uległym niewielkim zmianom. Odsetek osób zażywających marihuanę zmniejszył się z 21% do 18% się a w przypadku alkoholu wzrósł z 45% do 47%. Wzrósł również odsetek osób podejmujących leczenie z powodu opiatów z 6% do 9%. 16

3.2.1.5. Liczba i odsetek osób /nie wizyt/ uzależnionych zgłaszających się do Poradni Profilaktyczno Konsultacyjnej MONAR w latach 2009-2017 według rodzaju substancji. Rodzaj substancji Liczba i odsetek osób 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Heroina iniekcyjnie 4 (2,5%) - - - 2 (1%) 4 (2%) 8 10 (3%) (3%) 26 Heroina Brown sugar 22 (12%) 20 (15%) 17 (12%) 26 (12%) 23 (11%) 16 (7%) 13 (5%) 11 (3%) (11%) Przetwory konopi 19 (10,5%) 24 (18%) 27 (19%) 42 (20%) 41 (19%) 49 (23%) 57 (22%) 65 (21%) 23 (9%) Barbiturany/inne leki nasenne/uspokajające - - - 3 (1%) 2 (1%) 2 (1%) 3 (1%) 0 5 (2%) Kokaina - 3 (2%) 4 (3%) 7 (3%) 5 (2%) 3 (1%) 0 3 (1%) 1 (0,5%) Amfetamina 10 (5,5%) 17 (12%) 18 (13%) 26 (12%) 28 (13%) 26 (12%) 24 (9%) 27 (9%) 22 (9%) Wziewne 1 (0,5%) - - - - - - 0 0 Mieszane 44 19 (14%) 24 31 (16%) 41Kobiety 48 51 30 22 (24%) 2009 (17%) 2010 2011 2012(19%) 2013 (22%) 2014 (20%) 2015 (9,5%) 2016 (9%) 2017 Alkohol Heroina iniekcyjnie 82 51 (37%) 2 50 (35%) - 73 - (35%) - 73-68 1 973 141 (10%) (2%) (6%) (45%) (34%) (31%) (38%) (45%) 1 (2%) Dopalacze Heroina Brown sugar bd. 3 (2%) 2 2 (1%) 2 32 (1%) 3-2 - 3-5 26 (10%) (9%) (7%) (7%) (4%) (5%) (10%) (8%) Inne: ekstazy 1 0 Przetwory konopi 2 2 4 7 7 9 12 (0,5%) (10%) (9%) (15%) (15%) (14%) (16%) (23%) Razem 182 137 142 211 215 216 253 3149 (17%) Barbiturany/inne leki - - - 3 2 1 2 nasenne/uspokajające (7%) (4%) (2%) (4%) Źródło: Sprawozdanie merytoryczne z Poradni Profilaktyczno - Konsultacyjnej Monar w Płocku. 0 Kokaina - - 1 2 1 - - (4%) (4%) (2%) 0 AmfetaminaTabela 3.2.1.6. Liczba i odsetek 1 kobiet 4 /nie 4wizyt/ uzależnionych 5 6 zgłaszających 7 5 się do Poradni Profilaktyczno Konsultacyjnej (5%) (18%) MONAR (15%) w (11%) latach (12%) 2009-2017 (12%) według (10%) rodzaju 4 substancji. (8%) LSD - - - - - - - - Ekstazy Wśród uzależnionych kobiet w - 2017 roku - 50% -zgłosiło się - z powodu - konsumpcji - napojów - - Grzyby halucynogenne alkoholowych (spadek w porównaniu - do - 2016: - 63%). Na - drugim - miejscu - odnotowujemy - - Wziewne przetwory konopi 16% (podobnie jak w 2016: 17%) podobny odsetek odnotowano w Mieszane kategorii mieszane 16% (wzrost 2 z 16% 2w 2016). 4 7 13 15 16 (10%) (9%) (15%) (15%) (25%) (26%) (31%) 4 (8%) Alkohol 11 (55%) 11 11 18 20 21 8 33 (50%) (40%) (39%) (39%) (37%) (16%) (63%) 1332 (55%) (5%) 11 (4,5%) 0 5 (13%) 243 3 (8%) 4 (11%) 6 (16%) 17 (45%) Inne dopalacze bd. 1 (5%) Razem 20 22 1 (4%) 27 1 (2%) 46 - - - 17 1 (2%) 51 57 51 (100) 52 37

Źródło: Sprawozdanie merytoryczne z Poradni Profilaktyczno - Konsultacyjnej Monar w Płocku. 18

Wśród uzależnionych mężczyzn w 2017 roku 47% zgłosiło się z powodu konsumpcji napojów alkoholowych (wzrost w porównaniu do danych z 2016: 41%). Na drugim miejscu odnotowujemy przetwory konopi 18% (spadek w porównaniu do 2017: 21%) a następnie znalazła się heroina (wzrost z 8% do 10%) Tabela 3.2.1.7. Liczba i odsetek mężczyzn/nie wizyt/ uzależnionych zgłaszających się do Poradni Profilaktyczno Konsultacyjnej MONAR w latach 2009-2017 według rodzaju substancji. Heroina iniekcyjnie 2 (1%) Heroina Brown 20 sugar (12%) Mężczyźni 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 - - 2 (1%) 18 15 23 21 (15%) (13%) (14%) (13%) 3 (2%) 5(7%) 9 (3,4%) 13 (8%) 8 11 (8%) (4,2%) 24 (10%) Przetwory konopi 17 (10,5%) 22 (19%) 23 (20%) 35 (21%) 34 (21%) 40 (25%) 45 (21%) 56 (21%) 44 (18%) Barbiturany/inne leki nasenne/uspokajające - - - - - 1 (1%) 1 (1%) 0 2 (1%) Kokaina - 3 (3%) 3 (3%) 5 (3%) 4 (2%) 3 (2%) 0 3 (1%) 1 (0,5%) Amfetamina 9 (5,5%) 13 (11%) 14 (12%) 21 (13%) 22 (13%) 19 (12%) 19 (9%) 23 (9%) 20 (8%) LSD - - - - - - Ekstazy - - - - - - 1 (0,4%) Grzyby - - - - - - halucynogenne Wziewne 1 - - - - - (1%) Mieszane 42 (26%) 17 (15%) 20 (17%) 24 (15%) 28 (17%) 33 (21%) 35 (16%) 26 (10%) Alkohol 71 40 39 55 53 47 89 108 (44%) (35%) (34%) (33%) (33%) (30%) (42%) (41%) Inne dopalacze bd. 2 1 2 - - 25 (2%) (1%) (1%) (10%) Razem 162 115 115 165 164 159 202 262 22 (9%) 113 (47%) 16 (7%) 242 Źródło: Sprawozdanie merytoryczne z Poradni Profilaktyczno - Konsultacyjnej Monar w Płocku. Powyższa analiza wskazuje na następujące tendencje wśród osób uzależnionych zgłaszających się do Poradni Profilaktyczno Konsultacyjnej MONAR: wzrost liczby osób przyjętych do poradni uległ zahamowaniu większość osób uzależnionych zgłaszających się do placówki stanowili mężczyźni, nowym zjawiskiem jest używanie dopalaczy wśród zgłaszających się do Poradni, systematycznie wzrasta odsetek osób korzystających z pomocy Poradni z powodu uzależnienia od alkoholu, który w 2017 roku osiągnął prawie połowę osób (47%), najczęściej konsumowaną przez osoby uzależnione substancją jest alkohol, 19

w przypadku używania wielu różnych substancji psychoaktywnych dane z lat 2011 2015 wskazują na tendencję wzrostową, ostatnie dane pokazują na zmniejszenie się odsetka osób zgłaszających się z powodu używania kilku substancji. zmniejszył się odsetek osób ujawniających problemy związane z używaniem przetworów konopi problemy związane z używaniem amfetaminy pozostają na stabilnym poziomie, zwiększył się odsetek osób zgłaszających się do leczenia z powodu heroiny W Poradni prowadzone były działania, które polegały na zapewnieniu pomocy poprzez udzielanie porad profilaktycznych, terapeutycznych, resocjalizacyjnych i pedagogicznych. W Poradni odbywały się dyżury specjalistów: profilaktyka uzależnień, pedagoga, pedagoga resocjalizacji, instruktora terapii uzależnień, terapeutę uzależnień. W Poradni prowadzone były również zadania: program psychoedukacyjny pn. Totalnie wolny dla osób uzależnionych przebywających w Zakładzie Karnym w Płocku, w którym wzięło udział 23 osób, konsultacje indywidualne dla osób uzależnionych od narkotyków/alkoholu przebywających na Oddziale Detoksykacyjnym w Szpitalu w Gostyninie-Zalesiu, z których skorzystało 45 osób, zajęcia motywacyjno-edukacyjne dla osób uzależnionych od alkoholu przebywających na Oddziale Detoksykacyjnym w Szpitalu w Gostyninie Zalesiu, z których skorzystało 80 osób, warsztaty podnoszące umiejętności wychowawcze dla rodziców dzieci uzależnionych, w których wzięło udział 12 rodziców, grupa wsparcia dla absolwentów warsztatów dla rodziców dzieci uzależnionych, w której uczestniczyło 10 osób, dyżur konsultanta ds. uzależnień z konsultacji skorzystało 100 osób, poradnictwo z zakresu profilaktyki uzależnień (alkohol, narkotyki), rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii dyżury pedagoga resocjalizacji (z porad skorzystało 26 osób), profilaktyka uzależnień (z porad skorzystało 18 osób), instruktora terapii uzależnień (z porad skorzystało 26 osób), terapeuty uzależnień (z porad skorzystało 90 osób) oraz pedagoga (z porad skorzystało 68 osób), mityngi grup samopomocowych (m. in. NA, AA, AH, EA) oraz spotkania grup wsparcia dla osób uzależnionych i współuzależnionych. Ogółem udzielono 991 porad 442 osobom. 3.2.2. Charakterystyka osób zgłaszających się do Ośrodka Profilaktyki i Terapii Jest czas prowadzonego przez Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży KAI KAIROS W 2017 r., podobnie jak w zeszłym roku, Ośrodek udzielał specjalistycznej pomocy osobom używającym substancji psychoaktywnych oraz podejmującym zachowania ryzykowne, jak również ich rodzinom. Program Ośrodka realizowany był poprzez udzielanie konsultacji, prowadzenie poradnictwa, interwencji, terapii motywującej, terapii indywidualnej, małżeńskiej, terapii rodzin, mediacji rodzinnych i terapii zajęciowej, jak również prowadzenie poradni internetowej i konsultacji internetowych. Nawiązano kontakt z instytucjami zainteresowanymi prowadzeniem zajęć 20

wolontarystycznych przez klientów Ośrodka w ramach zawartych kontraktów terapeutycznych. Prowadzono niżej wymienione działania skierowane do młodzieży i rodziców: grupa psychoedukacja dla młodzieży nadużywającej środków psychoaktywnych - w zajęciach wzięło udział 8 osób, grupa socjoterapeutyczna dla młodzieży, której celem było m. in. kształtowanie poczucia własnej wartości, przeciwdziałanie agresji, praca nad prawidłową komunikacją z innymi ludźmi, budowanie pozytywnego obrazu siebie w zajęciach wzięło udział 9 osób grupa psychoedukacyjno-terapeutyczna dla rodziców, w której wzięło udział 20 rodziców. W trakcie zajęć omawiane były następujące tematy: zachowania ryzykowne młodzieży, komunikacja w rodzinie, bariery komunikacyjne, stawianie granic, rozwiązywanie konfliktów, bunt, opór, agresja u dzieci, emocje dziecka, budowanie poczucia własnej wartości u dziecka, grupa DDA lub dla osób współuzależnionych, której celem była analiza przekonań osób uzależnionych w zajęciach wzięło udział 9 osób, podtrzymywanie współpracy z placówkami oświatowo-wychowawczymi i opiekuńczowychowawczymi w celu prowadzenia zajęć profilaktycznych oraz organizacji zajęć terapeutycznych dla dzieci z grup ryzyka. Dane dotyczące osób zarejestrowanych w Ośrodku i zażywających narkotyki zaprezentowano w tabeli poniżej. Analizując liczby osób używających poszczególnych substancji psychoaktywnych na przestrzeni lat 2008-2017 zauważyć można, że przeważa używanie alkoholu, różnych środków psychoaktywnych (kategoria: mieszane) oraz przetworów konopi. Tabela 3.2.1.1. Liczba i odsetek osób zgłaszających się do Ośrodka w latach 2009-2017 według rodzaju zażywanej substancji lub wykazujących zachowania ryzykowne. Używana substancja lub podejmowane zachowania ryzykowne Ogółem 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Leki uspokajające / nasenne 1 (1,5%) 1 (1%) 3 (7%) - - - - 1 (2%) 1 (2%) Przetwory konopi 5 (7,5%) 7 (9%) 10 (24%) 11 (18%) 11 (16%) 7 (13%) - 10 4 (marihuana i haszysz) (22%) (8%) Amfetamina 3 (4,5%) 1 (1%) 1 (2%) 2 (3%) 2 (3%) 3 (6%) - - Ekstazy - - - - - - - - Opiaty - - 2 (5%) - 2 (3%) - - - (heroina) Heroina Brown sugar 1 (1,5%) - - - - - - - Kokaina - - - - - - - - Alkohol 7 (10%) 11 (14%) 5 (12%) 5 (8%) 7 (11%) 5 (10%) 5 (8%) Mieszane: alkohol, THC, 6 (9%) 10 (13%) 4 (9%) - 3 (4%) 1 (2%) 6 amfetamina (9%) Inhalanty - 1 (1%) - - - - - - - 5 (11%) 4 (9%) 3 (6%) 6 (12%) Dopalacze - - - - - - 1 (1%) 1 (2%) 2 (4%) 21

Inne: zachowania ryzykowne i trudności wychowawcze 45 (66%) 49 (61%) 17 (41%) 42 (71%) 42 (63%) 36 (69%) 52 (81%) 24 (53%) 34 (68%) Ogółem 68 80 42 60 67 52 64 45 50 Źródło: Dane Ośrodka Profilaktyki i Terapii Jest Czas w Płocku. W 2017 roku zgłosiła się tylko jedna kobieta z powodu używania marihuany. W przypadku mężczyzn było to 5 osób: trzy używające marihuany oraz dwie używające dopalaczy. Tabela 3.2.1.2. Liczba i odsetek osób zgłaszających się do Ośrodka wg płci i rodzaju zażywanej substancji lub wykazujących zachowania ryzykowne w latach 2009-2017. Używana substancja lub podejmowane zachowania ryzykowne Leki uspokajające/ nasenne Przetwory konopi Kobiety 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 1 (3%) 1 (10%) 2 (20%) - - - - 1 (7%) 1 (4%) - - 1 (10%) 2 (7%) 3 (18%) - - 1 (7%) 1 (4%) Amfetamina 2 1 (10%) - - - - - (7%) Ekstazy - - - - - - - Opiaty - - - - 1 (6%) - - (heroina) Heroina Brown 1 - - - - - - sugar (3%) Kokaina - - - - - - - Alkohol 4 (14%) 6 (60%) 2 (20%) 2 (7%) 1 (6%) 1 (5%) 2 (7%) 2 (14%) 1 (4%) Mieszane: alkohol, THC, amfetamina 2 (7%) 2 (20%) 2 (20%) - 2 (12%) 1 (5%) 2 (7%) 3 (12%) Inhalanty - - - - - - Inne: zachowania ryzykowne i trudności wychowawcze 19 (66%) - 3 (30%) 24 (86%) 10 (58%) 18 (90%) 26 (86%) 10 (72%) 19 (76%) Ogółem 29 10* 10 28 17 20 30 14 25 22

Źródło: Dane Ośrodka Profilaktyki i Terapii Jest Czas w Płocku. *Dane za rok 2010 w podziale na płeć dostępne tylko dla 34 osób korzystających z oferty Ośrodka. Tabela 3.2.1.3. Liczba i odsetek osób zgłaszających się do Ośrodka wg płci i rodzaju zażywanej substancji lub wykazujących zachowania ryzykowne w latach 2009-2017. Używana substancja lub podejmowane zachowania ryzykowne Leki uspokajające/ nasenne Przetwory konopi Mężczyźni 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 - - 1 (3%) 5 (13%) 7 (29%) 9 (28%) - - - - 0 0 9 (28%) 8 (16%) 7 (22%) - 9 (29%) 3 (12%) Amfetamina 1-1 2 2 3-0 0 (2%) (3%) (6%) (4%) (9%) Ekstazy - - - - - - - 0 0 Opiaty - - 2-1 (2%) - - 0 0 (6%) (heroina) Heroina Brown - - - - - - - 0 0 sugar Kokaina - - - - - - - 0 0 Alkohol 3 (8%) 5 (21%) 3 (9%) 3 (9%) 6 (12%) 4 (13%) 3 (8%) 3 (10%) 2 (8%) Mieszane: alkohol, THC, amfetamina 4 (10%) 8 (33%) 2 (6%) - 1 (2%) - 4 (12%) 4 (13%) 3 (12%) Inhalanty - 1 (4%) Inne: zachowania 26 (67%) 3 ryzykowne (13%) i trudności wychowawcze - - - - - 0 0 14 (45%) 18 (57%) 32 (64%) 18 (56%) 26 (76%) 14 (45%) 15 (60%) Dopalacze - - - - - - 1 (4%) 1 (2%) Ogółem 39 24* 32 32 50 32 34 31 2 (8%) 25 3.2.3. Charakterystyka osób zgłaszających się do Ośrodka Profilaktyki i Terapii Azyl Ośrodek Profilaktyki i Terapii Azyl objął pomocą 124 osoby z problemem od substancji psychoaktywnych lub podejmujących zachowania ryzykowne. Głównymi narkotykami z powodu których osoby zgłaszały się do ośrodka to była amfetamina (9 osób) oraz przetwory konopi (8 osób). 23

Tabela 3.2.3.1 Rodzaje narkotyków używane przez osoby, które zgłosiły się do Ośrodka w 2016 i w 2017 roku Leki nasenne/uspakajające 7 0 7 2016 2017 Kobiety Mężczyźni Razem Kobiety Mężczyźni Razem Przetwory konopi 2 9 11 3 5 8 Amfetamina 3 8 11 2 7 9 Ekstazy 0 0 0 Heroina 0 0 0 Heroina Brown sugar 0 0 0 Kokaina 0 8 8 Alkohol 25 46 71 57 47 104 Mieszane: jakie 0 0 0 Dopalacze 1 2 3 Zachowania ryzykowne 10 18 28 1 1 2 Łączna liczba osób 48 91 139 63 61 124 Źródło: Informacja ze sprawozdania Ośrodka Profilaktyki i Terapii Azyl W Ośrodku udzielana była pomoc psychologiczna, pedagogiczna, e-poradnictwo. Zorganizowano grupy terapeutyczne ukierunkowane na rozwiązywanie problemów osób zgłaszających się do Ośrodka: grupa terapeutyczna dla młodzieży wykazującej zachowania ryzykowne, celem zajęć była korekcja destruktywnych zachowań oraz nauczenie umiejętności radzenia sobie bez używania środków psychoaktywnych w zajęciach wzięło udział 9 osób, grupa terapeutyczna dla młodzieży zagrożonej uzależnieniem w treningu wzięły udział 10 osób, grupa terapeutyczna dla dorosłych Akademia rodzica w zajęciach brało udział 11 rodziców, ergoterapia terapia przez pracę, której celem było usprawnienie funkcji psychicznych oraz uporządkowanie struktury osobowości, grupa wsparcia dla osób doznających przemocy - celem zajęć było nabycie zachowań służących przerwaniu przemocy w zajęciach brało udział 8 osób. Grupa Trening zastępowania agresji 18 osób 3.2.4. Charakterystyka osób zgłaszających się do Poradni Profilaktyki i Leczenia Uzależnień PZOZ Sp. z o. o. w Płocku W 2017 roku do Poradni przyjęto 9 osób z problemem narkotykowym. W zdecydowanej większości byli to mężczyźni (7 osób). Jest to spadek o ponad połowę w porównaniu do roku 2016 (20 osób) za 24

który odpowiada zmniejszenie się liczby mężczyzn. Liczba kobiet w obydwu latach pozostała taka sama - dwie kobiety zostały przyjęte w 2016 roku oraz w 2017. Tabela 3.2.4.1. Liczba osób przyjętych do Poradni z problemem narkotykowym w latach 2004 2017. Lata Ogółem Wg płci Wg wieku Mężczyźni Kobiety do 18 lat 19 29 lat Powyżej 30 lat 2004 35 30 5 9 26 0 2005 44 37 7 6 32 6 2006 44 19 25 3 37 4 2007 44 38 6 - - - 2008 33 29 4 - - - 2009 24 23 1 2 22-2010 32 29 3 b.d. b.d. b.d. 2011 10 7 3-8 2 2012 12 12 0 0 8 4 2013 9 6 3 0 6 3 2014 11 11 0 0 7 4 2015 15 11 4 2 10 3 2016 20 18 2 1 13 6 2017 9 7 2 0 7 2 Źródło: Dane Poradni Profilaktyki i Leczenia Uzależnień PZOZ Sp. z o. o. w Płocku. Kobiety przyjęte do poradni używały leków oraz marihuany (po jednej osobie). Wśród mężczyzn były to prawie wyłącznie osoby używające marihuany (7) oraz leki (2 osoby). Większość osób przyjętych do poradni było w wieku 19-29 lat (7 osób). 25

Tabela 3.2.4.2. Przyjęci do Poradni w latach 2010-2017 z powodu używania substancji psychoaktywnych, wg płci i typu substancji. Podstawowy narkotyk Płeć Ogółem kobiety mężczyźni 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Leki nasenne/uspokajające - - - - - 3-1 1-2 - - 2-1 1-2 - - 5-2 Przetwory konopi - - - 3-1 - 1 3 - - 6 11 7 16 6 3 - - 9 11 8 16 7 Substancje wziewne - - - - - - - - 1 - - - - - - - 1 - - - - - - - Amfetamina - - - - - - 2 - - - 7 - - 2 2 - - - 7 - - 2 4 - LSD b.d. - - - - - - - b.d. - - - - - - - b.d. - - - - - - - Grzyby halucynogenne b.d. - - - - - - - b.d. - - - - - - - b.d. - - - - - - - Opiaty - - - - - - - -- - - - - - - - -- - - - - - - - - 1Mieszane: (amfetamina + marihuana) alkohol +leki uspokajające alkohol + przetwory konopi + amfetamina 3 - - - - - - 24 - - - - - - 27 - - - - - - - - 2 - - - - - - - 1 - - - - - -- - 3 - - - - - - - 1 - - - - - - - 6 - - - - - - - 7 - - - - - - Inne ( dopalacze ) - - - - - - - - - - 3 - - - - - - - 3 - - - - - Łączna liczba osób 3 3-3 - 4 2 2 29 7 12 6 11 11 18 7 32 10 12 9 11 15 20 9 Źródło: Dane Poradni Profilaktyki i Leczenia Uzależnień PZOZ Sp. z o. o. w Płocku. 1 26

3.2.5. Statystyki Ośrodka Opiekuńczo Wychowawczego w Płocku Do przedstawienia działań Ośrodka Opiekuńczo - Wychowawczego zaprezentowano informacje z dwóch placówek podejmujących działania z zakresu przeciwdziałania narkomanii tj. Placówki Socjalizacyjnej oraz Placówki Interwencyjnej. W 2016 roku w Placówce Socjalizacyjnej przebywało 34 nieletnich (w 2016 roku: 39) z terenu Płocka. Wykonano 105 testów, które dały wynik pozytywny u 2 dziewczyny oraz 6 chłopców. W 2011 roku przeprowadzono badania u 6 nieletnich (spadek o 10 osób w stosunku do roku 2010). W 2017 roku w porównaniu do roku 2016 wzrosła liczba testów z 76 do 105 jednakże odnotowano mniej wyników pozytywnych - spadek z 13 do 8. Tabela 3.2.5.2. Statystyki Placówki Socjalizacyjnej w latach 2009 2017. 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Liczba nieletnich, u których przeprowadzono badania na obecność narkotyku w organizmie Liczba testów pozytywnych (THC, amfetamina, kokaina, MDMA, MOR) 21 (19 chłopców i 2 dziewczęta) 16 (13 chłopców i 3 dziewczęta) 6 (3 chłopców i 3 dziewczęta) 32 (28 chłopców i 4 dziewczęta) 26 (17 chłopców i 9 dziewcząt) 49 (40 chłopców i 9 dziewcząt) 45 testów (6 dziewcząt i 3 chłopców) 76 testów (9 dziewcząt i 27 chłopców) 105 (4 dziewczyny i 7 chłopców) 0 0 0 5 3 3 20 13 8 Źródło: Informacja z Ośrodka Opiekuńczo Wychowawczego w Płocku. Warto podkreślić, że zarówno Placówka Socjalizacyjna jak też Placówka Interwencyjna współpracują z zewnętrznymi instytucjami i stowarzyszeniami zajmującymi się problemem narkotyków i narkomanii. 3.3. Konsekwencje zdrowotne i społeczne 3.3.1. Statystyki Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Płocku W Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Płocku w Dziale Pracy Socjalnej oraz Zespole Pracy Socjalnej udzielono pomocy finansowej osobom z problemem narkotyków i narkomanii oraz ich rodzinom. W 2017 roku liczba osób objętych pomocą z powodu narkotyków była podobna do liczby z 2016 i wyniosła: 40. Ośrodek udzielił pomocy materialnej 25 rodzinom, które zostały objęte pomocą z powodu uzależnienia od narkotyków. Wszczęto 21 procedur Niebieskie Karty dotyczących osób z problemem nadużywania substancji psychoaktywnych, co oznacza wzrost w porównaniu do roku 2016 (9). Poniższa tabela przedstawia liczbę i odsetek osób, którym udzielono pomocy w MOPS-ie w latach 2009-2017 z powodu problemu narkotykowego. Większość osób była w wieku powyżej 30 lat (62%). Osoby z wykształceniem zawodowym stanowiły największy odsetek osób objętych pomocą (38%). Ponad połowa osób, którym udzielono świadczenia była bezrobotna (70%). Najczęściej osoby objęte pomocą z powodu narkotyków były z gospodarstw jednoosobowych (89%). Głównym udzielonym wsparciem była pomoc finansowa (62%). 27

Tabela 3.3.1.1. Liczba i odsetek osób, którym udzielono pomocy w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w latach 2009-2017 z powodu narkomanii. Wiek 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 do 18 lat 1 (6%) 0 (-%) 0 (-%) 0 (-%) 0 (-%) 2 (6%) 3 (6%) 0 2 (5%) 19-29 lat 10 (63%) 6 (60%) 8 (38%) 22 (73%) 16 (57%) 17 (55%) 21 (47%) 13 (33%) 13 (33%) powyżej 30 lat 5 (31%) 4 (40%) 13 (62%) 8 (27%) 12 (43%) 12 (39%) 21 (47%) 26 (67%) 25 (62%) Razem: 16 10 21 30 28 31 45 39 40 Wykształcenie Podstawowe 8 (50%) 5 (50%) 6 (29%) 11 (37%) 10 (36%) 4 (13%) 24 (53%) 11 (28%) 9 (22%) Gimnazjalne 1 (6%) 2 (20%) 3 (14%) 5 (16%) 6 (21%) 10 (32%) 4 (9%) 11 (28%) 10 (25%) Zawodowe 4 (25%) 3 (30%) 9 (43%) 11 (37%) 10 (36%) 12 (39%) 10 (22%) 10 (26%) 15 (38%) Średnie 3 (19%) 0 (-%) 3 (14%) 3 (10%) 2 (7%) 5 (16%) 7 (16%) 7 (18%) 6 (15%) Razem: 16 10 21 30 28 31 45 39 40 Aktywność zawodowa Pracujący 0 (-%) 0 (-%) 1 (5%) 0 (-%) 0 (-%) 0 1 (2%) 0 1 (2%) Bezrobotny 7 (44%) 7 (70%) 18 (86%) 23 (77%) 21 (75%) 16 (52%) 22 (49%) 30 (77%) 23 (58%) Emeryt 0 (-%) 0 (-%) 0 (-%) 0 (-%) 0 (-%) 0 3 (7%) 0 Rencista 2 1 0 (-%) 0 (-%) 0 (-%) 2 (6%) 2 (4%) 1 (3%) 3 (8%) (12%) (10%) praca dorywcza 0 (-%) 0 (-%) 0 (-%) 1 (3%) 2 (7%) 1 (3%) 8 (18%) 5 (13%) 6 (15%) inne* 7 (44%) 2 (20%) 2 (9%) 6 (20%) 5 (18%) 12 (39%) 9 (20%) 3 (7%) 7 (17%) Razem: 16 10 21 30 28 31 45 39 40 Gospodarstwo domowe Jednoosobowe b.d. 9 (90%) 19 (91%) 22 (73%) 28 25 (81%) 40 (89%) 29 (74%) 28 (70%) Wieloosobowe b.d. 1 (10%) 2 (9%) 8 (27%) 0 (-%) 6 (19%) 5 (11%) 10 (26%) 12 (30%) Razem: b.d. 10 21 30 28 31 45 39 40 Rodzaj udzielonej pomocy Pomoc 16 10 21 27 28 33 30 35 (61%) 29 28

finansowa (76%) (63%) (88%) (56%) (72%) (63%) (60%) (62%) Wsparcie specjalisty 5 (24%) 2 (12%) 1 (4%) 10 (21%) 6 (15%) 9 (17%) 4 (8%) 10 (18%) 12 (25%) Skierowanie b.d. 4 1 (4%) 8 5 6 8 8 (14%) 5 do innej (25%) (17%) (13%) (12%) (16%) (11%) placówki Inne: ubezpieczenie Razem: 21 - - 1 (4%) 3 (6%) 0 (-%) 4 (8%) 8 (16%) 16 24 48 39 52 50 4 (7%) obiady+ schronienie) 57 1 (2%) 47** (100 Źródło: Dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Płocku. * Uprawnienia do korzystania z zasiłku stałego z pomocy społecznej w 2009 roku 5 osób, udział w projekcie EFS Droga do aktywności - 2 osoby. W 2010 roku 2 osoby uprawnione do zasiłku stałego. W 2011 roku osoby nieaktywne zawodowo. ** Liczba rodzaju udzielonej pomocy jest wyższa niż liczba osób, ponieważ niektóre z nich korzystałem z więcej niż jednej formy pomocy. Ośrodek Interwencji Kryzysowej udzieliły wsparcia specjalistów 2 osobom, co oznacza spadek w porównaniu do 2016 roku: 10 osób. Były to osoby w wieku powyżej 18 lat. Jedna osoba miała pracę dorywczą a druga była osobą bezrobotną. Tabela 3.3.1.2. Liczba i odsetek osób z problemem uzależnienia od narkotyków (w tym w rodzinach), które zgłosiły się w latach 2010 2017 do Ośrodka Interwencji Kryzysowej. 2010 2011 2012 2015 2016 2017 Wiek do 18 lat 0 (-%) 1 (12,5%) 0 1 (7%) 0 0 19-29 lat 3 (25%) 4 (50%) 2 (33%) 4 (27%) 5 (50%) 1 (50%) powyżej 30 lat 9 (75%) 3 (37,5%) 4 (67%) 10 (66%) 5 (50%) 1 (50%) Razem: 12 8 6 15 10 2 Aktywność zawodowa Pracujący 1 (9%) 1 (12,5%) 1 (17%) 4 (27%) 3 (30%) Bezrobotny 2 (18%) 1 (12,5%) 5 (83%) 6 (bez 1 (10%) 1 (50%) pracy) (48%) Emeryt 2 (18%) 0 (-%) 0 (-%) 0 0 0 rencista 3 (28%) 0 (-%) 0 (-%) 1(7%) 1 (10%) 0 praca dorywcza 2 (18%) 2 (25%) 0 (-%) 2 (14%) 3 (30%) 1 (50%) Inne 2 1 (9%) 4 (50%) 0 (-%) 2 (20%) 0 Razem: 11 8 6 15 10 2 Rodzaj udzielonej pomocy interwencje w 6(25%) b.d. b.d. b.d b.d b.d środowisku wsparcie (w tym spotkania indywidualne, grupowe, wsparcie dla 11 (46%) 8 (44%) 6 (40%) b.d 10 b.d 29

rodzin) edukacja 2 (8%) b.d. b.d. b.d b.d b.d porady psychologiczne, 1 (4%) b.d. b.d. b.d b.d b.d terapia porady prawne 4 (17%) b.d. b.d. b.d b.d b.d skierowanie do innej 0 (-%) 8 (44%) 5 (33%) b.d b.d b.d placówki Inne: zapewnienie - 2 (12%) 4 (27%) 15 (pomoc b.d b.d schronienia, pomoc finansowa finansowa) Razem: 24 18 15 15 10 2 Źródło: Dane z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Płocku. 1 W roku 2013 do Ośrodka Interwencji Kryzysowej nie zgłosiły się osoby z problemem narkotykowym. 2 W 2010 roku kobieta otrzymująca alimenty od męża. W 2011 roku 3 uczniów/studentów, 1 osoba nieaktywna zawodowo. 3.3.2. Zatrucia narkotykowe zarejestrowane przez Wojewódzki Szpital Zespolony w Płocku Z informacji Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Płocku wynika, że w 2017 roku przyjęto 32 osób z powodu zatrucia narkotykowego a z powodu alkoholu 62 osób w tym odnotowano jeden zgon z powodu narkotyków (trzy z powodu alkoholu). Ostatnie dane z 2017 roku pokazują na duży wzrost liczby zatruć. Najmniej zatruć narkotykowych było wśród osób w wieku do 18 lat: 8 przypadki. Wśród osób w wieku 19-29 lat odnotowano 9 zatruć jak również wśród osób w wieku 30 64 lat najwięcej przypadków: 15. W zdecydowanej większości zatrucia stanowili mężczyźni: 12 osób. Dane z lat poprzednich przedstawia tabela 3.3.2.1 Tabela 3.3.2.1. Hospitalizacje związane z zatruciem narkotykowym w latach 2009 2017. 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Liczba przyjęć pacjentów z zatruciem narkotykowym 3 8 17 14 10 12 26 13 32 Liczba przyjęć pacjentów z zatruciem narkotykowym ze skutkiem śmiertelnym 3 0 1 0 0 0 0 1 1 Źródło: Informacja z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Płocku. 3.3.3. Interwencje medyczne Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego i Transportu Sanitarnego w Płocku w związku z podejrzeniem użycia środków odurzających Najnowsze dane z roku 2017 wskazują na dwukrotny wzrost liczby interwencji medycznych z powodu narkotyków: 35 osób. Jest to jednak o połowę mniej niż w roku 2015. 30

Wykres 3.3.3.1. Liczba osób, którym udzielono pomocy medycznej w latach 2009-2017 w związku z podejrzeniem użycia środków odurzających. 80 70 72 60 50 40 30 29 31 29 29 25 35 20 10 10 17 0 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Źródło: Dane Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego i Transportu Sanitarnego w Płocku W 2017 roku najwięcej osób było w grupie wiekowej 31-65 lat: 17 osób. Niewiele mniej osób bo 16 odnotowano w grupie 19-30 lat. Od 2010 roku najmniejszą liczbę osób, którym udzielono pomocy medycznej w związku z podejrzeniem użycia środków odurzających to są osoby nieletnie. W 2017 i 2016 rok były to pojedyncze osoby. Widać zatem, że rozkład liczby zatruć z powodu narkotyków rozłożył się po równo między osoby młodsze niż 30 lat (17 przypadków) i w wieku 30 lat i starsze. Według danych z 2017 roku pomocy udzielono z powodu zatrucia narkotykami 31 mężczyzną oraz 4 kobietom. Wykres 3.3.3.2. Odsetki osób, którym udzielono pomocy medycznej w latach 2010-2017 w związku z podejrzeniem użycia środków odurzających, według wieku (%) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 0 30 0 0 0 0 13 8 9 68 76 19 21 21 31 30 48 0 70 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 60 32 65 26 2 1 11 3 1 16 17 wiek nieustalony do 18 roku 19-30 lat 31 lat i więcej Źródło: Na podstawie danych Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego i Transportu Sanitarnego 31

w Płocku 3.3.4. Zgłoszenia osób używających substancji psychoaktywnych do Wojewódzkiego Samodzielnego Zespołu Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej im. Prof. Eugeniusza Wilczkowskiego w Gostyninie W Szpitalu prowadzona jest detoksykacja dla osób uzależnionych od narkotyków oraz podstawowe zajęcia motywujące do podjęcia dalszego leczenia. Od 2015 roku, kiedy w szpitalu detoksykowano 30 osób, maleje liczba osób podejmujących odtrucie w szpitalu. W 2017 roku przyjęto do Szpitala 21 osób: w tym z powodu heroiny 13 z powodu kilku substancji 6, trzy z powodu dopalaczy leków, marihuany po jednej osobie oraz z powodu amfetaminy jedną osobą. Wśród osób detoksykowanych byli prawie sami mężczyźni: 22 osoby. W 2017 roku odnotowano zmniejszenie się liczby osób przyjętych do 21 osób. W tym co trzecia osoba przyjęta była po raz pierwszy. Wśród osób przyjętych w 2017 roku Tabela 3.3.4.1. Liczba osób uzależnionych od narkotyków przyjętych do Szpitala w latach 2001-2017. Lata KOBIETY MĘŻCZYŹNI OGÓŁEM PRZYJĘ- Po raz pierwszy Po raz kolejny Po raz pierwszy Po raz kolejny Po raz pierwszy Po raz kolejny TYCH 2001 1-2 4 3 4 7 2002 3 3 8 9 11 12 23 2003 - - 9 9 9 9 18 2004 3 1 12 8 15 9 24 2005 - - 17 9 17 9 26 2006 - - 9 9 9 9 18 2007 1-9 10 10 10 20 2008 - - 13 12 13 12 25 2009 2-13 21 15 21 36 2010 - - 10 21 10 21 31 2011 - - 5 10 5 10 15 2012 1 19 20 20 2013 2-5 9 7 9 16 2014 2 17 6 13 19 2015 2 28 7 23 30 2016 1 22 23 23 2017 2 19 21 21 Źródło: Dane Wojewódzkiego Samodzielnego Zespołu Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej im. Profesora Eugeniusza Wilczkowskiego w Gostyninie W 2017 roku hospitalizowano ponad połowa osób była w wieku powyżej 30 lat: 12 osób, podobnie jak w roku poprzednim. Tabela 3.3.4.2. Liczba i odsetek osób uzależnionych od opiatów przyjętych do Szpitala w latach 2010-2017 według wieku. 32

WIEK 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 PACJENTÓW do 18 rż. - - - - - - - - 19-20 rż. - 1 (7%) - - 21-25 rż. 16 (52%) 5 (33%) 4 (20%) 6 (38%) 19 17 11 9 26-30 rż. 15 (48%) 6 (40%) 10 (50%) 5 (31%) (56%) (49%) (43%) powyżej 30 rż. - 3 (20%) 6 (30%) 5 (31%) - 13 (46%) 12 (51%) 12 (57%) Razem: 31 15 20 16 19 30 23 21 Źródło: Dane Wojewódzkiego Samodzielnego Zespołu Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej im. Profesora Eugeniusza Wilczkowskiego w Gostyninie W 2017 roku ponad połowa osób pozostawała na utrzymaniu rodziny: 11 osób z 21. Kilka osób podejmowało pracę etatową lub dorywczą. Cztery osoby miały pracę dorywczą a trzy osoby pracowały na etacie. Pojedyncze osoby pobierały świadczenia emerytalne czy korzystały z pomocy społecznej. Wykres 3.3.4.1. Źródło utrzymania hospitalizowanych osób w latach 2008-2017 (liczby osób). Źródło: Dane Wojewódzkiego Samodzielnego Zespołu Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej im. Profesora Eugeniusza Wilczkowskiego w Gostyninie. Dane dotyczące roku 2017 na temat źródła utrzymania hospitalizowanych osób zostały przedstawione w ujęciu procentowym na wykresie poniżej. Wykres 3.3.4.2. Źródło utrzymania hospitalizowanych osób w 2017 (odsetki osób). 33