Scenariusz lekcji 1 TEMAT LEKCJI: Pozycyjne systemy liczbowe 2 CELE LEKCJI: 2.1 Wiadomości: Uczeń potrafi: podać pozycyjny zapis liczby w systemie dziesiętnym; podać pozycyjny zapis liczby w systemie dwójkowym; podać pozycyjny zapis liczby w systemie szesnastkowym; opisać sposoby konwersji pomiędzy systemami dziesiętnym, szesnastkowym i dwójkowym; podać pozycyjny zapis liczby w dowolnym systemie liczbowym. 2.2 Umiejętności: Uczeń potrafi: zamienić liczbę dziesiętną na dwójkową; zamienić liczbę dziesiętną na szesnastkową; zamienić liczbę dwójkową i szesnastkową na dziesiętną; zamienić liczbę dwójkową na szesnastkową i odwrotnie; zamienić liczbę z dowolnego systemu pozycyjnego na dziesiętny i odwrotnie; rozpoznawać liczby zapisane w dowolnym systemie liczbowym. 3 METODY NAUCZANIA pogadanka; laboratoryjna z elementami pokazu. 4 ŚRODKI DYDAKTYCZNE komputery z zainstalowaną przeglądarką internetową. 1
5 UWARUNKOWANIA TECHNICZNE lokalna sieć komputerowa składająca się ze stanowisk uczniowskich, z zainstalowanym IE i Power Point; projektor multimedialny. 6 PRZEBIEG LEKCJI 2
Etap Zadanie Przebieg realizacji Uwagi do realizacji czynności organizacyjne (5 min) Faza przygotowawcza wprowadzenie do tematu lekcji (5 min) - przypomnienie zapisu pozycyjnego systemu dziesiętnego - podanie tematu lekcji - przedstawienie zagadnień, które zostaną omówione na lekcji, zaciekawienie uczniów jej treścią Faza realizacyjna system dwójkowy (20 min) - podanie ogólnej postaci zapisu pozycyjnego liczby dwójkowej - omówienie sposobu zamiany liczby dwójkowej na dziesiętną - ćwiczenia zamiana liczb binarnych na dziesiętne - omówienie sposobu zamiany liczby dziesiętnej na dwójkową - omówienie sposobu zamiany liczby dziesiętnej na dwójkową - ćwiczenia zamiana liczb dziesiętnych na dwójkowe określenie liczby bitów potrzebnych do zapisania liczby 3
system szesnastkowy (20 min) - podanie ogólnej postaci zapisu pozycyjnego liczby szesnastkowej - omówienie sposobu zamiany liczby szesnastkowej na dziesiętną - ćwiczenia zamiana liczb szesnastkowych na dziesiętne - omówienie sposobu zamiany liczby szesnastkowej na dwójkową - omówienie sposobu zamiany liczby dziesiętnej na szesnastkową - ćwiczenia zamiana liczb dziesiętnych na szesnastkowe określenie liczby bitów potrzebnych do zapisania liczby zamiana z systemu szesnastkowego na dwójkowy i odwrotnie (20 min) - prezentacja liczby binarnej na tablicy - podział liczby na bloki po 4 bity - zamiana poszczególnych bloków na liczbę dziesiętną zauważenie, że każdy blok odpowiada jednej cyfrze z systemu szesnastkowego - ćwiczenie zamiana liczb binarnych na szesnastkowe - zapis liczby szesnastkowej na tablicy - zamiana poszczególnych cyfr na system dwójkowy - ćwiczenia zamiana liczb szesnastkowych na dwójkowe 4
Faza podsumowująca rozpoznawanie systemów liczbowych i ich przeliczanie na dziesiętny (15 min) podsumowanie lekcji (5 min) - zadanie uczniom zagadki Zagadka: Ukończyłem uniwersytet w 44 roku życia; po roku jako 100-letni młodzieniec ożeniłem się z panienka 34-letnią. Nieznaczna różnica wieku 11 lat tylko sprzyjała bardzo harmonijnemu małżeńskiemu pożyciu. W krótkim stosunkowo czasie mieliśmy już 10 dzieci. Moja miesięczna pensja wynosiła 13 000 zł, z których 1/10 oddawałem siostrze, tak iż na własne utrzymanie mieliśmy tylko 11 200 zł na miesiąc; mimo to byliśmy szczęśliwi. Jak rozwiązać tę zagadkę? Źródło: Z. Jeleński Śladami Pitagorasa - odszukanie systemu liczbowego, w jakim podane są wartości w zagadce - przeliczanie wartości i rozwiązanie zagadki - przypomnienie poznanych systemów liczbowych - ćwiczenia utrwalające konwersje pomiędzy systemami liczbowymi 7 BIBLIOGRAFIA [2] E. Gurbiel, G. Hardt-Olejniczak, E. Kołczyk, H. Krupicka, M. Sysło, Informatyka, cz. 1, WSiP, Warszawa 2002. [3] I. Bujnowski, Z. Talaga, Informatyka, t. 1, WSzPWN, Warszawa 2003. 5
8 ZAŁĄCZNIKI 9 CZAS TRWANIA LEKCJI: 2 x 45 minut 10 UWAGI 6