II. Restrukturyzacja rynku pracy i ograniczenie bezrobocia 1. Efektywność aktywnych programów rynku pracy W latach 2002-2006 na rzecz poprawy sytuacji na rynku pracy realizowaliśmy szereg zadań. Do ważniejszych z nich należy zaliczyć: Program Phare 2001 Rozwój Zasobów Ludzkich (PHARE 2001 SSG RZL) Całkowity budżet programu wynosił 2 447,4 tys. EURO (8 810,6 tys. zł). Program był realizowany poprzez podprojekty, na które przewidziano następujące kwoty: podprojekt 1. Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu 1 110,5 tys. EURO (3 997,8 tys. zł); podprojekt 2. Promocja przedsiębiorczości 288,4 tys. EURO (1 038,2 tys. zł); podprojekt 3. Promocja potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw 351,4 tys. EURO (1 265,0 tys. zł); podprojekt 4. Wsparcie rozwoju lokalnych porozumień na rzecz zatrudnienia 697,1 tys. EURO (2 509,6 tys. zł). Środki programu Phare 2001 RZL według podprojektów w tys. euro 1200 1000 800 600 400 200 0 1 2 3 4 Podprojekty W ramach projektu Phare 2001 Spójność Społeczna i Gospodarcza Rozwój Zasobów Ludzkich w województwie kujawsko-pomorskim w 2004 roku uczestniczyły: - 1503 osoby, w tym bezrobotne (1501) oraz zagrożone bezrobociem (2) w ramach podprojektów 1. Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu i 2. Promocja przedsiębiorczości ; 1310 osób z sektora MŚP, a 528 MŚP w ramach podprojektu 3 Promocja potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw ; 122 osoby korzystające ze szkoleń i 427 osób korzystających z doradztwa w ramach podprojektu 4. Wsparcie rozwoju lokalnych porozumień na rzecz zatrudnienia. Program Phare 2002 Rozwój Zasobów Ludzkich (Phare 2002 RZL) rozpoczęto i zakończono w 2005r. Budżet PHARE 2002 SSG RZL wynosił 1 089,6 tys. EURO (4 685,6 tys. zł), z tego na poszczególne podprojekty przewidziano następujące kwoty: Podprojekt 1. Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu - 646,9 tys. EURO (2 781,8 tys. zł); Podprojekt 2. Promocja przedsiębiorczości - 236,2 tys. EURO (1 015,7 tys. zł); Podprojekt 3. Promocja rozwoju lokalnego partnerstwa na rzecz zatrudnienia - 206,5 tys. EURO (888,1 tys. zł). 7
Środki programu Phare 2002 RZL według podprojektów w tys. euro 700 600 500 400 300 200 100 0 1 2 3 Podprojekty W czasie realizacji projektu w 2005 roku wydatkowano kwotę 1 005,1 tys. Euro (4 322,0 tys. zł), co stanowi 92,24% zaawansowania do przyznanej alokacji. W ramach projektu Phare 2002 Spójność Społeczna i Gospodarcza Rozwój Zasobów Ludzkich w województwie kujawsko-pomorskim w 2005 roku uczestniczyło: 1 047 osób bezrobotnych oraz zagrożonych bezrobociem w ramach podprojektów 1. Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu (818) i 2. Promocja przedsiębiorczości (229); 50 osób korzystających ze szkoleń i z doradztwa w ramach podprojektu 3. Promocja rozwoju lokalnego partnerstwa na rzecz zatrudnienia. Program Leonardo da Vinci: zrealizowanie projektu pn. Rozwój innowacyjnych koncepcji konsultacji w mediach i sektorze komunikacji Media Coach i Projektu Wejście na rynek pracy oraz przystąpienie do realizacji projektu pod nazwą Europejski Program Animatorów Gospodarczych w rozszerzającej się Europie. Spotkania i konferencje: Samodzielność w poszukiwaniu pierwszej pracy, Edukacja a rynek pracy, Polityka zatrudnienia Unii Europejskiej a Fundusze Strukturalne, Światowa Konferencja Organizacji Praktyk Rolniczych, Województwo Kujawsko- Pomorskie w drodze do Unii Europejskiej. Gospodarka a fundusze strukturalne. Zostało również zorganizowane spotkanie z Ministrem Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Wyzwania Europejskiej Strategii Zatrudnienia w realizacji projektu Promocja Zatrudnienia Rozwój Zasobów Ludzkich Phare 2002, Lokalny rozwój zatrudnienia, ogólnopolskiej konferencji z okazji 10-lecia działalności Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej. Od 2003r. w związku ze zmianą ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, do zadań samorządu województw należy ustalanie kryteriów podziału środków Funduszu Pracy. W latach 2003-2006 samorząd województwa rozdysponował łącznie 200 233,6 tys. zł na działania związane z aktywizacją bezrobotnych osób. Środki z Funduszu Pracy przyznane w poszczególnych latach prezentuje wykres na następnej stronie. Opiniowanie wniosków zgłoszonych na ogłoszony przez MGPiPS konkurs na Gminne Centra Informacji w okresie od 2002 do 2005 zaopiniowano pozytywnie 60 wniosków na łączną kwotę ponad 1 500 tys. zł. Posiedzenia Wojewódzkiej Rady Zatrudnienia. 8
Środki Funduszu Pracy w latach 2003-2006 100000 80000 60000 40000 20000 0 2003 2004 2005 2006 Program INTERREG III C jest finansowany przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF) oraz współfinansowany przez partnerów i uczestników krajowych. Ogólny budżet ERDF, dostępny dla zobowiązań związanych z finansowaniem przedsięwzięć w okresie od 2000 do 2006 roku, wynosi 293 mln euro na wszystkie cztery strefy Programu. Dla województwa kujawsko-pomorskiego koszt uczestnictwa w Programie to 560 tys. euro, z czego 420 tys. euro pokryje Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, resztę Urząd Marszałkowski ze środków PHARE i środków własnych. Przystąpienie do realizacji projektu DELIVER pod nazwą Innowacyjne podejście do kierowania zmianami. Rozstrzygnięto konkursu na rozwój Akademickich Biur Karier, gdzie zgłoszono 5 wniosków i przyznano 5 grantów. Zawarto umowy z następującymi wnioskodawcami: Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu, Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy, Akademia Techniczno-Rolnicza w Bydgoszczy, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa we Włocławku. Wydatkowano kwotę 150,0 tys. zł. Realizacja programu EURES (EURopean Employment Services). Europejskie Służby Zatrudnienia to sieć współpracy publicznych służb zatrudnienia i ich partnerów na rynku pracy, wspierająca mobilność w dziedzinie zatrudnienia na poziomie międzynarodowym i transgranicznym, w krajach Unii Europejskiej oraz Norwegii, Islandii i Szwajcarii. Na realizację działań otrzymano 69,79 tys. zł z czego wydatkowano 45, 22 tys. zł. Opracowanie Regionalnego Planu Działań na Rzecz Zatrudnienia. Pełnienie funkcji Instytucji wdrażającej w ramach Priorytetu 2 ZPORR: Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach dla działania 2.1 Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i możliwości kształcenia ustawicznego w regionie, 2.3 Reorientacja zawodowa osób odchodzących z rolnictwa oraz 2.4 Reorientacja zawodowa osób zagrożonych procesami restrukturyzacyjnymi. Uczestnicy zajęć podczas kursu kwalifikacyjnego dla pielęgniarek i położnych Organizacja i Zarządzanie w ramach projektu realizowanego ze środków EFS. 9
Kształtowanie się bezrobocia w latach 2002-2006 okres stopa bezrobocia okres stopa bezrobocia 31 XII 2002 22,6% 31 III 2006 22,6% 31 XII 2003 24,6% 30 IV 2006 21,6% 31 XII 2004 23,6% 31 V 2006 20,8% 31 XII 2005 22,3% 30 VI 2006 20,2% 31 I 2006 22,8% 31 VII 2006 20,0% 28 II 2006 22,8% 31 VIII 2006 19,7% 27,00% 25,00% 23,00% 21,00% 19,00% 17,00% 31 XII 2002 31 XII 2003 31 XII 2004 31 XII 2005 31 I 2006 28 II 2006 31 III 2006 30 IV 2006 31 V 2006 30 VI 2006 31 VII 2006 31 VIII 2006 2. Utworzenie Parku Przemysłowego w Solcu Kujawskim Realizacja projektu zakończyła się w 2005r. Dofinansowanie projektu wynosiło 2 100 000,- euro ze środków programu PHARE 2001 Spójność Społeczno - Gospodarcza (przy czym całkowita wartość całego projektu wynosiła 4 925 000,- euro). Na tych terenach istnieje możliwość powstania następujących branży działalności gospodarczej: przemysł spożywczy, tekstylny, materiałów budowlanych, rolno - przetwórczy i inne nie powodujące pogorszenia stanu środowiska. Na terenie Parku rozpoczęły już działalność takie firmy jak: Autos, Granit oraz Thermoplastics Polska. 10
3. Inkubator Przedsiębiorczości w Solcu Kujawskim Inkubator Przedsiębiorczości w Solcu Kujawskim to inwestycja na terenie Parku Przemysłowego sfinansowana przy pomocy środków z programu PHARE 2002 w wysokości 1 816 087,02 euro. Obiekt posiada wszelkie niezbędne do działalności produkcyjnej media, w tym sieć komputerową, sieć telefoniczną i teleinformatyczną (dostęp do internetu). Posiada również ochronę poprzez system telewizji dozorowej (zewnętrznej i wewnętrznej). Dookoła budynku zbudowano parking na 100 pojazdów. 4. Utworzenie Vistula Park w Świeciu W ramach Phare 2003 SSG zrealizowany został projekt utworzenia Strefy Rozwoju Gospodarczego Vistula Park w Świeciu. Strefa Rozwoju Gospodarczego powstała z inicjatywy Zarządu Województwa, samorządu miasta oraz Firmy Frantschach. Wartość projektu wyniosła 3 180 000,- euro, z czego 2 000 000,- euro stanowiły środki Phare. Przewiduje się lokalizację dla 25 nowych małych i średnich przedsiębiorstw, co oznacza 200 nowych miejsc pracy. W ramach Phare 2003 realizowany jest również projekt Obszary inwestycyjne w Ciechocinku. Całkowita wartość projektu wynosi 2 139 tys. EUR, z czego 1 369 tys. EUR pochodzi ze środków Phare. 5. Centrum Transferu Technologii Budowa Centrum Transferu Technologii zakończyła się 6 grudnia 2004r. Na realizację inwestycji wydatkowano środki z Programu Phare SSG 2001, środki publiczne oraz środki własne TARR S.A. Całkowite poniesione nakłady wynoszą 1 864,47 tys. EUR, w tym 1 296,59 tys. EUR pochodziło ze środków PHARE. 11
6. Toruński Park Technologiczny w Toruniu Toruński Park Technologiczny jest projektem realizowanym przez Toruńską Agencję Rozwoju Regionalnego SA przy udziale finansowania w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw Działanie 1.3 Tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju firm. TARR SA złożyła dwa projekty. Pierwszy dotyczy realizacji I etapu budowy Parku o wartości całkowitej 6 463 330,90 zł i wkładzie wspólnotowym w wysokości 4 847 498,20 zł. Natomiast drugi dotyczy wspomagania zarządzania, funkcjonowania i rozwoju TPT, w wysokości 403 590,- zł, a wkład wspólnotowy 254 996,30 zł. Łączna wartość dwóch projektów wynosi 6 659,28 zł. 7. Bydgoski Park Przemysłowy w Bydgoszczy Bydgoski Park Przemysłowy działa w formie spółki prawa handlowego tj. spółki z o.o. Udziałowcami Parku są między innymi Urząd Miasta Bydgoszcz, Zakłady Chemiczne ZACHEM SA w Bydgoszczy oraz Akademia Techniczno- Rolnicza w Bydgoszczy. Ogólna powierzchnia parku to 300 ha. 8. Grudziądzki Park Przemysłowy w Grudziądzu Grudziądzki Park Przemysłowy został powołany do życia w grudniu 2004 roku. W maju 2005 roku Spółka złożyła wniosek o dofinansowanie z Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw Projekt przewiduje uzbrojenie terenów niezabudowanych będących własnością GPP Sp. z o.o. oraz wykupienie z rąk syndyka masy upadłościowej dwóch, do tej pory dzierżawionych, hal i przeprowadzenie w nich kapitalnego remontu. Grudziądzki Park Przemysłowy Sp. z o.o. otrzymał dofinansowanie na realizację projektu inwestycyjnego w wysokości 10 961 059,80 zł, a wartość całkowita projektu wynosi 17 751 450,90 zł. 9. Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna w Łysomicach Inwestor zagraniczny Firma Sharp i kilkunastu kooperantów japońskich na terenach inwestycyjnych w Łysomicach w Pomorskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej. W kwietniu 2006r. została podpisana umowa z przedstawicielami japońskiej firmą elektronicznej Sharp związana z budową ich zakładu na obszarze gminy 12
Łysomice. Sharp będzie produkował ekrany ciekłokrystaliczne LCD i montował telewizory. Zrealizowana inwestycja warta będzie około 500 mln USD. Firma będzie zatrudniać blisko 10 tysięcy osób. 10. Forum Gospodarcze Województwa Kujawsko- Pomorskiego Forum Gospodarcze Województwa Kujawsko- Pomorskiego obecnie stało się platformą wymiany poglądów i oceny sytuacji społeczno-gospodarczej regionu. Jednocześnie stanowi istotny element integracji środowisk naukowych, gospodarczych i samorządowych województwa. Do tej pory odbyło się 5 edycji Forum Gospodarczego. 10 maja 2000r. - I Forum Gospodarcze. Z jego inicjatywy m.in. opracowano pierwszą i do Obrady plenarne V Forum Gospodarczego niedawna jedyną w Polsce Regionalną Strategię Innowacji; 28 listopada 2001r. - II Forum Gospodarcze pod hasłem Gospodarka w społeczeństwie informacyjnym. 28 maja 2003r. - III Forum Gospodarcze pod hasłem Gospodarka a fundusze strukturalne. Forum przebiegało w trzech etapach. Pierwszy etap podsumowanie konsultacji Narodowego Planu Rozwoju (NPR) i Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR). Drugi etap obejmował spotkania robocze w każdym powiecie i spotkania środowiskowe dotyczące integracji z UE. Natomiast III etap pozwolił wypracować konsensus środowisk gospodarczych, naukowych i samorządowych w zakresie działań strukturalnych na terenie województwa. 31 maja 2004r. - IV Forum Gospodarcze Regiony Polskie w Zjednoczonej Europie. Stanowiło płaszczyznę wymiany poglądów i doświadczeń różnych środowisk w kontekście integracji z Unią Europejską. 22-23 czerwca 2006r. - V Forum Gospodarcze pod hasłem Kujawsko-Pomorskie najbardziej konkurencyjny i innowacyjny region w Europie. 11. Kujawsko-Pomorska Rada Przedsiębiorczości Kujawsko-Pomorską Radę Przedsiębiorczości powołano w listopadzie 2003r. dla wspólnego wypracowania i podejmowania działań związanych ze zdynamizowaniem rozwoju gospodarczego regionu. Rada pracuje w 25 osobowym składzie pod przewodnictwem Marszałka Województwa, a w jej skład wchodzą rektorzy najsilniejszych uczelni, szefowie organizacji samorządu gospodarczego, samorządu lokalnego, związków zawodowych, największych przedsiębiorstw i wybranych organizacji społeczno-zawodowych. 13