Wewnętrzny regulamin dydaktyczny dot. studiów stacjonarnych i niestacjonarnych: jednolite studia magisterskie oraz studia I i II stopnia na Wydziale Lekarskim CM UMK obowiązujący od roku akademickiego 2018/2019 (niniejszy regulamin jest stosowany wraz z Regulaminem Studiów UMK w Toruniu z dnia 28 kwietnia 2015 r.) A. Dane ogólne dotyczące jednostki dydaktycznej i realizowanego przedmiotu: 1) Nazwa jednostki dydaktycznej: Katedra i Zakład Patomorfologii Klinicznej 2) Kierownik zespołu dydaktycznego: dr hab. n. med. Dariusz Grzanka 3) Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Łukasz Szylberg 4) Skład zespołu dydaktycznego (wraz ze zdjęciami): dr hab. n. med. Dariusz Grzanka dr n. med. Joanna Maciejewska dr n. med. Ewa Domanowska dr n. med. Łukasz Szylberg lek. Natalia Skoczylas-Makowska lek. Izabela Neska-Długosz 1
lek. Jakub Jóźwicki lek. Marlena Janiczek mgr Paulina Antosik mgr Martyna Parol dr n. med. Anna Klimaszewska- Wiśniewska dr n. med. Magdalena Bodnar lek. med. Marek Zdrenka 5) Nazwa przedmiotu: Wprowadzenie do patologii 6) Rok studiów: II rok (I semestr) 7) Dyżury nauczycieli akademickich Dr hab. Dariusz Grzanka poniedziałek 13:00 14:00 dr n. med. Anna Klimaszewska-Wiśniewska czwartek 10:45-12:00 dr n. med. Ewa Domanowska wtorek 12:00-14:00 dr n. med. Łukasz Szylberg środa 12:00 14:00 lek. Izabela Neska-Długosz wtorek 12:00-13:00, piątek 13:00-14:00 lek. Natalia Skoczylas-Makowska poniedziałek 11:00-12:00, środa 12:00-13:00 2
lek. Jakub Jóźwicki poniedziałek i czwartek 12:00 13:00 lek. Marlena Janiczek środa i piątek 19:00 20:00 dr n. med. Magdalena Bodnar poniedziałek 11:00 12:00 mgr Paulina Antosik środa 13:00-14:30 mgr Martyna Parol piątek 12:00 14:00 B. Forma realizowania przedmiotu: 1) Rodzaj zajęć dydaktycznych: a) wykłady: (podać liczbę godzin) 20 b) seminaria: (podać liczbę godzin) 15 c) ćwiczenia: (podać liczbę godzin) - 15 2) Zajęcia dydaktyczne są realizowane w oparciu o efekty kształcenia zaprojektowane dla przedmiotu oraz zgodnie z tematyką zawartą w sylabusie i rozkładzie zajęć ustalonym przez Kierownika jednostki. 3) Zajęcia dydaktyczne w formie wykładu prowadzi nauczyciel z tytułem naukowym profesora lub ze stopniem naukowym doktora habilitowanego posiadający dorobek naukowy związany z wykładanym przedmiotem; wykład może być prowadzony przez nauczyciela akademickiego ze stopniem doktora. 4) Uczestnictwo w zajęciach dydaktycznych jest obowiązkowe: obecność studenta na wykładach, ćwiczeniach i seminariach jest kontrolowana; sprawdzianem obecności na wykładach są ich treści zawarte w zaliczeniu lub egzaminie z przedmiotu. 5) Studenci są zobowiązani do punktualnego stawiania się na zajęcia z odpowiednim przygotowaniem teoretycznym. Spóźnienia przekraczające 15 minut mogą być traktowane jako nieobecność. 6) Niezrealizowane zajęcia dydaktyczne z powodu godzin rektorskich nie podlegają odrabianiu, ale przypisane im efekty kształcenia do realizacji obowiązują przy ich weryfikacji na kolokwium i egzaminie. 7) Na ćwiczenia i seminaria student zobowiązany jest być przygotowanym merytorycznie z zakresu bieżących zagadnień przewidzianych w rozkładzie zajęć dydaktycznych oraz sylabusie, co nauczyciel akademicki weryfikuje w sposób systematyczny. Metody weryfikacji efektów kształcenia z zakresu wiedzy, umiejętności praktycznych oraz kompetancji społecznych omawia prowadzący na pierwszych zajęciach podając w sposób szczegółowy ich sposoby oraz kryteria. 8) Na pierwszych zajęciach Studenci zapoznają się z organizacją zajęć, w tym również z terminami konsultacji z prowadzącym, regulaminem dydaktycznym, zasadami BHP 3
oraz warunkami uzyskania zaliczenia przedmiotu. Zaznajomienie się z obowiązującymi przepisami BHP Student potwierdza własnoręcznym podpisem. 9) Naruszanie przepisów BHP może spowodować niedopuszczenie lub wykluczenie z zajęć dydaktycznych. 10) Student ma prawo do prowadzenia dyskusji odnośnie poruszanych problemów w trakcie prowadzonych zajęć dydaktycznych i podczas konsultacji. 11) Student powinien okazywać szacunek wobec nauczycieli i innych pracowników Uczelni oraz kolegów i pacjentów, w tym również poprzez odpowiedni do okoliczności strój i godne zachowanie. Zasady zachowania w czasie zajęć klinicznych z pacjentem określa Kodeks Etyki studenta Wydziału Lekarskiego CM UMK. 12) Tablety i stanowiska komputerowe maja być tylko używane w zakresie i celach okreslanych przez prowadzących zajęcia. Używanie ich w innych celach skutkuje wyciagnięciem konsekwencji. C. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu: 1) Obecność jest obowiązkowa na wszystkich wykładach i ćwiczeniach oraz seminariach. 2) Uzyskanie zaliczeń pozytywnych zgodnie z systemem weryfikacji efektów kształcenia uzyskanie zaliczenia z przedmiotu Wprowadzenie do patologii po otrzymaniu 56% możliwych do zdobycia punktów z wejściówek, kolokwiów i wykładówek. 3) Pozytywny wynik zaliczenia końcowego lub egzaminu. a) Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie całościowej pozytywnej oceny z ćwiczeń, seminariów i wykładów, których treści są zgodne z efektami kształcenia zawartymi w SYLABUSIE. Material omawiany na wykladach jest egzekwowany podczas kolokwiów cząstkowych tzw. wykładówek, stanowiąc jednocześnie dowód obecności studenta na wykładach. Ponadto wymagane jest przedstawienie zaliczeń w Karcie umiejętności praktycznych. b) Studenci oceniani są w systemie punktowym bez możliwości poprawy uzyskiwanych wyników. Oceny studentów (w postaci uzyskiwanych punktów) są udostępniane w formie kodowanej na stronie internetowej Studenckiego Koła Naukowego działającego przy Katedrze i Zakładzie Patomorfologii Klinicznej. http://patologia.cm.umk.pl/studenci.html c) W ramach każdego ćwiczenia na jego początku przeprowadzany jest sprawdzian pisemny (pytania opisowe lub test wielokrotnego wyboru) z zagadnień wyszczególnionych w rozkładzie zajęć. Z pisemnego sprawdzianu z każdego dnia ćwiczeń student może uzyskać od 0 do 5 punktów. 4
d) W czasie trwania przedmiotu Wprowadzenie do patologii przeprowadzane są 3 kolokwia: po pierwszych 4 tematach kolokwium nr 1 na seminarium nr 5), po kolejnych 4 tematach kolokwium nr 2 (na seminarium nr 10) i po kolejnych 4 tematach kolokwium nr 3 (na seminarium nr 15) w formie testu (20 pytań) i czterech pytań opisowych (każde oceniane od 0 do maksymalnie 5 punktów). e) Z każdego kolokwium student może uzyskać maksymalnie po 40 punktów. Studenci mają prawo do wglądu - w obecności asystenta - tylko do części opisowej kolokwiów w przeciągu tygodnia od ogłoszenia wyników. f) Na ostatnim wykładzie odbywa się pisemny sprawdzian wiedzy w formie testu z materiału omawianego na wykładach. Ze sprawdzianu z wykładów można zdobyć maksymalnie 40 punktów. g) Na sprawdzianach pisemnych i kolokwiach obowiązują wiadomości w zakresie określonym sylabusie, które są zawarte w zalecanych pozycjach literaturowych oraz przekazywane przez asystenta podczas prowadzenia zajęć. h) Maksymalna liczba punktów do zdobycia w ciągu całego czasu trwania przedmiotu Wprowadzenie do patologii tj. w czasie semestru zimowego roku drugiego wynosi 220 (60 punktów z wejściówek z ćwiczeń, 120 pkt z 3 kolokwiów oraz 40 pkt ze sprawdzianu wiedzy z wykładów) i) Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie łącznie 56% punktów z wszystkich sprawdzianów, tj. wejściówek przeprowadzanych w trakcie każedego dnia zajęć, 3 kolokwiów oraz 1 sprawdzianu z wykładów (123 punktów na 220 możliwych do zdobycia). j) Ostateczną decyzję o progach zaliczeń zawsze podejmuje Kierownik Katedry i Zakładu Patomorfologii Klinicznej. k) W przypadku uzyskania liczby punktów mniejszej niż wymagane 56% na zaliczenie przedmiotu, student nie uzyskuje zaliczenia przedmiotu Wprowadzenie do patologii i może przystapić do zaliczenia warunkowego zgodnie z Regulaminem Studiów D. Forma i warunki zaliczenia końcowego przedmiotu: 1) Warunkiem uzyskania zaliczenia jest uprzednie zaliczenie zajęć obowiązkowych w postaci uzyskania 56% możliwych do zdobycia punktów w czasie trwania przedmiotu Wprowadzenie do patologii (osiągnięcie właściwych efektów kształcenia przypisanych do przedmiotu). 2) Ostateczna decyzja dotycząca progów punktowych zaliczenia przedmiotu należy do Kierownika Jednostki. 5
E. Warunki odrabiania zajęć opuszczonych z przyczyn usprawiedliwionych lub zajęć niezaliczonych z innych powodów 1) Niedozwolone jest opuszczenie zajęć, także w ich trakcie, z przyczyn nieusprawiedliwionych, toteż nieusprawiedliwiona nieobecność na zajęciach dydaktycznych uniemożliwia zaliczenie przedmiotu powiązanego z przypisanymi do niego efektami kształcenia. 2) Nieobecność na zajęciach dydaktycznych należy usprawiedliwić w terminie nie dłuższym niż 7 dni lub bezpośrednio po ustąpieniu jej przyczyny. Niespełnienie danego warunku skutkować będzie brakiem zaliczenia danych zajęć i wpłynie na brak zaliczenia przedmiotu. 3) Nieobecność z przyczyn zdrowotnych wymaga zaświadczenia lekarskiego, a w przypadkach losowych (jak na przykład pogrzeb) udokumentowanego stosownego potwierdzenia. 4) Usprawiedliwiona nieobecność na ćwiczeniach jest traktowana jako ćwiczenie niezaliczone, co nie zwalnia studenta od zaliczenia materiału i realizacji efektów kształcenia w czasie możliwie najkrótszym. 5) Usprawiedliwienia dokonuje nauczyciel akademicki prowadzący dane zajęcia, u którego student zobowiązany jest złożyć podczas dyżuru dydaktycznego kopię zwolnienia lekarskiego podając oryginał do wglądu. 6) W przypadku usprawiedliwionej nieobecności student ma obowiązek zapisać się (nie później niż tydzień po zakończonym bloku) na odrabianie zajęć z inną grupą. Nie ma możliwości dalszego przesuwania wybranego terminu. Odrobienie zaległego ćwiczenia jest możliwe po okazaniu zwolnienia lekarskiego (potwierdzonego przez lekarza Przychodni Akademickiej). Punkty zdobyte na zajęciach odrabianych z inną grupą są dzielone przez 2. W przypadku ostatniej grupy (która nie ma możliwości odrobienia zajęć) będzie ustalony jeden termin napisania sprawdzianu ze wszystkich tematów po zakończonym cyklu zajęć. 7) Nieodrobienie zajęć uniemożliwia zaliczenie przedmiotu. 8) Obecność na wykładach jest obowiązkowa - obecność studenta potwierdza się znajomością zagadnień wykładowych na sprawdzianie z wykładów. 6
F. Zalecane piśmiennictwo: 1) Podręczniki wiodące (1 podręcznik) Robbins Patologia Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wroclaw 2014 (Szczególnie materiał z Patologii Ogólnej) 2) Podręczniki uzupełniające Podręczniki uzupełniające: Stachura J., Domagała W.: Patologia znaczy słowo o chorobie (tom 1-3), PAU, Kraków 2005, Stachura J., Domagała W.: Patologia znaczy słowo o chorobie (tom 1) PAU, Kraków 2016, (Zagadnienia dotyczace Patologii narządowej ze szczególnym uwzględnieniem zmian morfologicznych). 3) Atlas histopatologiczny wirtualny: http://www.patologia.cm.umk.pl/atlas G. Ogólne i szczegółowe przepisy BHP wymagane podczas realizacji procesu dydaktycznego w jednostce 1) Studenci przed przystąpieniem do zajęć mają obowiązek pozostawiać odzież wierzchnią w szatni oraz bezwzględnie wyłączyć telefony komórkowe. 2) Studentów zobowiązuje się do posiadania i zakładania stroju ochronnego, wynikającego ze specyfiki danej jednostki (np.: czysty fartuch ochronny, rękawiczki lateksowe, czepek, zmienne antypoślizgowe obuwie) i zaopatrzenie się w drobny sprzęt medyczny (np.: stetoskop, penseta, młotek neurologiczny itp.). 3) Podczas zajęć dydaktycznych obowiązuje bezwzględne przestrzeganie czystości, zakaz spożywania pokarmów, palenia tytoniu, pozostawania pod wpływem alkoholu lub substancji odurzających i używania ognia. Student nie stosujący się do tych zaleceń zostanie relegowany z zajęć. 4) Na zajęciach dydaktycznych zabrania się wykonywania zdjęć i/lub nagrywania zajęć dydaktycznych bez zgody wykładowcy przy użyciu aparatów fotograficznych, telefonów komórkowych, smartfonów, tabletów i jakiegokolwiek innego sprzętu elektronicznego wyposażonego w aparat fotograficzny i/lub kamerę. Obowiązuje również zakaz używania urządzeń rejestrujących wyłącznie dźwięk (np. dyktafonów). 5) Odpowiedzialność finansową za szkody materialne spowodowane postępowaniem niezgodnym z przepisami BHP i P/POŻ ponosi student. 6) Studentów zobowiązuje się do zakladania fartuchów podczas ćwiczeń mikroskopowych, laboratoryjnych. 7) Na sali sekcyjnej studenci ubierają dodatkowe fartuchy ochronne oraz obuwie ochronne, a w przypadku wykonywania sekcji zwłok ubierają dodatkową odzież ochronną (obuwie, okulary i fartuchy jednorazowe). 7
8) W czasie ćwiczeń mikroskopowych studenci odpowiadają za swoje miejsce pracy w tym za mikroskop i preparaty. Wszelkie usterki i uszkodzenia należy zgłosić osobie prowadzącej zajęcia. 9) W czasie ćwiczeń laboratoryjnych studenci obserwują czynności prowadzone pod oszklonym dygestorium. 10) Ze wyglądu na szkodliwe związki chemiczne pracować należy obowiązkowo przy włączonej wentylacji. 11) Wszystkie urządzenia medyczne należy obsługiwać zgodnie z obowiązującą instrukcją obsługi, po uprzednim wyjaśnieniu zasad obsługi i zademonstrowaniu przez prowadzącego zajęcia i tylko pod jego ścisłym nadzorem (szczególnie dotyczy to mikrotomów i kriostatów). 12) Z uwagi na kontakt ze szkodliwymi substancjami chemicznymi: formaldehyd, ksylen aceton, alkohol absolutny i alkohol 96% skażony, studenci zobowiązani są zapoznać się z charakterystyką tych szkodliwych związków chemicznych. 13) Z uwagi na zagrożenie biologiczne (HCV, HBV, HIV) wszystkie czynności laboratoryjne należy wykonywać w jednorazowych rękawicach ochronnych. 14) Ze względu na bezpieczeństwo własne i innych, prace z odczynnikami wykonywać należy zgodnie z instrukcją postępowania (instrukcja wywieszona w pracowni histopatologicznej). 15) Wszystkie niebezpieczne wydarzenia tj. skaleczenia, oparzenia, itp. natychmiast zgłaszać prowadzącemu zajęcia. H. Sposób upublicznia informacji w jednostce 1. Wszystkie informacje organizacyjne dotyczące procesu kształcenia w zakresie przedmiotu patomorfologii są umieszczane na stronie internetowej Uczelni w linku jednostki http://patologia.cm.umk.pl/studenci.html oraz w gablotach jednostki. 2. Ze względu na bezpieczeństwo internetowe korespondencja ze studentami odbywa się poprzez adresy mailowe utworzone na serwerze Uczelni czyli nauczyciele akademiccy używają adresów służbowych (@cm.umk.pl), natomiast studenci adresy zawierające numery indeksów (@stud.umk.pl). I. Informacja o kole naukowym Opiekunowie: dr n. med. Łukasz Szylberg 8
Tematyka badawcza: Zakres działania SKN Patomorfologii Klinicznej obejmuje wszystkie dziedziny medycyny ze szczególnym uwzględnieniem materiału onkologicznego. Członkowie SKN mają możliwość uzyskania umiejętności w pisaniu publikacji naukowych, pozyskiwania środków na badania naukowe, a także udziałów w konferencjach naukowych. Dostęp do zarchiwizowanego materiału tkankowego oraz autopsyjnego pozwala realizować różnorodne pomysły, jak również przeprowadzenie korelacji z danymi klinicznymi. Ponadto SKN umożliwia dostęp do podstawowych metod badawczych jak badania histologiczne, cytologiczne, a także metod zaawansowanych jak technologie immunohistochemiczne, techniki z zakresu biologii molekularnej i mikromacierze tkankowe (TMA). 1. histopatologiczne - zakres: opracowanie patomorfologiczne materiału nowotworowego i nienowotworowego; 2. cytologiczne - zakres: cytodiagnostyka eksfoliatywna, nieginekologiczna oraz cytodiagnostyka aspiracyjna; odzyskiwanie materiału cytologicznego z BAC; technika cellblock 3. technologie immunohistochemiczne zakres: badania immunohistochemiczne materiału nowotworowego i nienowotworowego 4. techniki z zakresu biologii molekularnej fluorescencyjna hybrydyzacja in situ (FISH), dot-blot, western-blot, PCR, Kierunki badań Katedry i Zakładu Patomorfologii Klinicznej: 1. Znaczenie procesu zapalenia jako czynnika biorącego udział w nowotworzeniu. 2. Opracowanie nowych zestawów biomarkerów do wykrywania chorób nowotworowych. 3. Udział czynnika HIF-1 w nowotworzeniu. 4. Identyfikacja szlaków nowotworzenia w rakach płaskonabłonkowych obszaru głowy i szyi. 5. Wybrane zagadnienia biologii nowotworzenia w rakach krtani i innych nowotworów obszaru głowy i szyi. 6. Udział wybranych białek kontrolujących interakcje pomiędzy nowotworem a podścieliskiem w progresji nowotworów (tumor host-interactions). 7. Identyfikacja szlaków nowotworzenia w rakach endomerialnych. 8. Identyfikacja szlaków nowotworzenia w rakach tarczycy u dzieci oraz dorosłych. 9. Ocena poziomu ekspresji białek szlaków odpowiedzi immunologicznej w tkankach popłodów ciąż mnogich. 10. Diagnostyka wczesnego zawału mięśnia sercowego na materiale autopsyjnym z zastosowaniem technik immunohistochemicznych. 9
11. Identyfikacja szlaków nowotworzenia w jelicie grubym, na podłożu gruczolaków cewkowych i gruczolaków ząbkowanych badania jakościowe i ilościowe czynników genetycznych i epigenetycznych. 12. Alternatywne drogi nowotworzenia w rakach jelita grubego. 13. Ekspresja wybranych czynników procesu zapalnego w nowotworzeniu w jelicie grubym. 14. Identyfikacja i charakterystyka zaburzeń w funkcjonowaniu genów i białek w przewlekłych zespołach mieloproliferacyjnych. 15. Wpływ podania jednorazowej dawki egzogenego surfaktantu na włóknienie płuc. Czas i miejsce spotkań: Raz w tygodniu środa, godziny 12:00 15:00. Strona www: http://patologia.cm.umk.pl/index.html Bydgoszcz Podpis Kierownika Dydaktycznego...... Rada Samorządu Studenckiego Wydziału Lekarskiego Dziekan Wydziału Lekarskiego 10