Postępowanie administracyjne Kazusy dr Jerzy Parchomiuk Rok akademicki 2018/19
Spis treści Rozdział I... 2 Zakres przedmiotowy k.p.a.... 2 Rozdział II... 3 Zaświadczenia, skargi, wnioski.... 3 Rozdział III... 5 Organ. Wyłączenie pracownika i organu.... 5 Rozdział IV... 9 Strona... 9 Rozdział V... 10 Podmioty na prawach strony... 10 Rozdział VI... 13 Czynności techniczno-procesowe. Doręczenia. Wezwania. Terminy... 13 Rozdział VII... 17 Wszczęcie postępowania. Postępowanie wyjaśniające... 17 Rozdział VIII... 24 Zawieszenie postępowania... 24 Rozdział IX... 26 Umorzenie postępowania.... 26 Rozdział X... 28 Współdziałanie organów przy wydawaniu decyzji... 28 Rozdział XI... 31 Decyzja. Rektyfikacja decyzji... 31 Rozdział XII... 48 Odwołania. Zażalenia.... 48 Rozdział XIII... 54 Tryby nadzwyczajne weryfikacji decyzji... 54 Rozdział XIV... 57 Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wadliwą decyzją administracyjną... 57 Rozdział XV... 59 Administracyjne kary pieniężne... 59 Rozdział XVI... 61 Kazusy z postępowania sądowoadministracyjnego... 61 Rozdział XVII... 66 Powtórki przed kolokwiami... 66 1
Rozdział I Zakres przedmiotowy k.p.a. Kazus I.1. Jan jest właścicielem działki położonej w Gminie przy ul. Jasnej, przy drodze gminnej. Latem 2018 r. dokonano remontu drogi gminnej m.in. poprzez tzw. wyprofilowanie. W dniu 12 września Jan wezwał Wójta do naprawienia szkody, jaka została mu wyrządzona wskutek zalania jego działki wodą pochodzącą z drogi publicznej. Zdaniem Jana w wyniku remontu drogi nastąpiła zmiana nachylenia jezdni, co powoduje, że przy obfitych opadach deszczu woda z jezdni spływa na jego działkę, powodując jej częściowe podtopienie. Czy wniosek Jana podlega załatwieniu w drodze decyzji administracyjnej, przy zastosowaniu przepisów k.p.a.? Kazus I.2. Gmina ogłosiła w trybie przewidzianym ustawą o gospodarce nieruchomościami o zamiarze sprzedaży kilku lokalu w budynku mieszkalnym przy ul Obleśnej. Sprzedaż miała odbywać się w drodze przetargu. Jan, będący najemcą lokalu nr 1 wystąpił do gminy z roszczeniem o zawarcie z nim umowy sprzedaży przedmiotowego lokalu, przysługuje mu bowiem w świetle ustawy pierwszeństwo w nabyciu tego lokalu. Czy wniosek Jana podlega załatwieniu w drodze decyzji, przy zastosowaniu przepisów k.p.a.? Kazus I.3. Jan złożył skargę do ministra spraw zagranicznych na działalność polskiego konsula w Kanadzie. Skargę Jan uzasadnił następującymi okolicznościami: przebywając w Kanadzie został, w jego opinii, bezzasadnie obezwładniony przez policjantów kanadyjskich oraz doprowadzony na posterunek policji. Po zwolnieniu udał się do konsulatu celem spotkania z konsulem i zażądania od niego podjęcia interwencji. Konsul odmówił spotkania bezpośredniego i nakazał Janowi złożenie wniosku pisemnego. Czy w tej sprawie mają zastosowanie przepisy k.p.a.? Kazus I.4. Jan wystąpił do urzędu skarbowego o wydanie zaświadczenia dotyczącego uregulowania dotychczas posiadanych zaległości podatkowych. Czy w tej sprawie mają zastosowanie przepisy k.p.a.? Kazus I.5. Jan, będący pracownikiem Urzędu Gminy, otrzymał od swojego zwierzchnika polecenie dokonania czynności służbowej. Jan skierował do zwierzchnika pismo, w którym wyraził wątpliwość co do zgodności z prawem polecenia i zażądał wydania polecenia na piśmie. Czy pisemne polecenie zwierzchnika będzie miało charakter decyzji administracyjnej? 2
Rozdział II Zaświadczenia, skargi, wnioski. Kazus II.1 Julian wystąpił do Komendanta Powiatowego Policji o wydanie zaświadczenia, że spełnia ustawowe przesłanki do legalnego posiadania broni. Proszę ocenić sytuację. Kazus II.2 Jan wystąpił do Starosty o wydanie zaświadczenia w sprawie zgodności projektu zagospodarowania działki z planem miejscowym. Pismo wpłynęło do organu 10 września. Starosta pismem z dnia 1 października poinformował go, że nie może wydać takiego zaświadczenia, ponieważ jest to sprawa załatwiana przez Wójta, więc to on jest właściwy do wydania takiego zaświadczenia. Proszę ocenić sytuację. Kazus II.3 Jakub wystąpił do Wójta o przyznanie zasiłku z pomocy społecznej. Prowadzący sprawę pracownik zażądał od Jakuba zaświadczenia o zameldowaniu na obszarze tej gminy, od tego zależy bowiem kwestia właściwości miejscowej organu. Proszę ocenić sytuację. Kazus II.4 Jeremiasz chce złożyć skargę na wadliwe jego zdaniem działania Starosty w sprawie wywłaszczenia nieruchomości. Jaki organ jest właściwy do jej rozpatrzenia? Kazus II.5 Do Starosty wpłynęła skarga na działalność Wójta. Starosta poinformował wnoszącego, że nie jest właściwy do rozpatrzenie tej skargi. Proszę ocenić sytuację. Kazus II.6 Jacek wniósł do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego pismo zatytułowane jako skarga, w którym podniósł, że jego sąsiad wybudował bez pozwolenia dom. Co powinien zrobić w tej sytuacji PINB? Kazus II.7 Jędrzej otrzymał decyzję Wójta odmawiającą przyznania zasiłku z pomocy społecznej. Napisał do Rady Gminy pismo, w którym zażądał uchylenia decyzji Wójta jako niezgodnej z prawem. Proszę ocenić sytuację. Kazus II.8 Joachim wniósł do Rady Gminy skargę na działalność Wójta. Pismo wpłynęło do UG w dniu 1 sierpnia. W dniu 1 października przyszedł do Państwa z prośbą o poradę, co może zrobić w sytuacji, gdy do tej pory nikt nie odpowiedział na jego skargę. 3
Kazus II.9 Do Wójta wpłynęło pismo o następującej treści: Skarga. Ja, Jerzy, zam. ( ) domagam się stanowczo podjęcia interwencji Wójta w sprawie mojego sąsiada, który przejeżdża ciągle przez moje pole, kiedy jedzie zaorać swoje. Niech Wójt wreszcie zrobi coś w tej sprawie, bo jak nie, to na pewno na niego nie zagłosuję!. Proszę przygotować dla Wójta pismo w tej sprawie. Kazus II.10 Jarosław napisał 1 sierpnia do Rady Gminy pismo (skargę), w której zarzucił, że Wójt bezprawnie zwolnił z pracy wnuka Jarosława, a zatrudnił na to samo stanowisko krewnego swojego przyjaciela. 30 sierpnia uzyskał odpowiedź zawiadomienie o sposobie załatwienia sprawy, w której wskazano, że skarga jest bezzasadna. 10 września Jarosław wystosował tą samą skargę, podnosząc, że Rada Gminy nie powinna uchylać się od interwencji w tej sprawie. Proszę ocenić sytuację. Kazus II.11 Janina wystąpiła do Wójta z wnioskiem o przesunięcie w budżecie środków pieniężnych celem zwiększenia wsparcia dla schroniska dla zwierząt, które boryka się z problemami. W odpowiedzi Wójt poinformował, że nie ma takiej możliwości, gdyż oznaczałoby to odebranie środków na realizację innych ważnych dla gminy zadań. Co może zrobić w tej sytuacji Janina? 4
Rozdział III Organ. Wyłączenie pracownika i organu. Kazus III.1 Anna we wrześniu 2016 r. została powołana do Wydziałowej Komisji Stypendialnej. Decyzją z 2 października 2017 r. komisja przyznała Krzysztofowi stypendium socjalne w wysokości 100 zł. Po rozpoznaniu odwołania wniesionego przez Krzysztofa w listopadzie 2017 r. Odwoławcza Uniwersytecka Komisja Stypendialna utrzymała zaskarżoną decyzję w mocy. Na decyzję tę Krzysztof wniósł skargę do WSA w Lublinie. W międzyczasie, w styczniu 2018 r., w następstwie rezygnacji jednego z członków Odwoławczej Uniwersyteckiej Komisji Stypendialnej, Anna została powołana do składu komisji Odwoławczej. WSA wyrokiem z 2 marca 2018 r. uchylił zaskarżona decyzję Odwoławczej Uniwersyteckiej Komisji Stypendialnej. W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy Komisja Odwoławcza decyzją z 6 kwietnia 2018 r. ponownie utrzymała w mocy decyzję Wydziałowej Komisji Stypendialnej z 2 października 2017 r. Proszę ocenić zaistniałą sytuację w świetle k.p.a. Kazus III.2 Wnioskiem z 1 października Jan, będący prywatnie zięciem Wojewody Lubelskiego, wystąpił do Starosty Puławskiego z wnioskiem o zwrot działki wywłaszczonej w 2000 r., będącej wówczas własnością Stanisława. Jan podniósł we wniosku, iż cel publiczny, na jaki wywłaszczenie nastąpiło (budowa basenu miejskiego) nie został zrealizowany, przedstawił również prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego w Puławach, stwierdzające, iż w 2010 r. Jan nabył spadek po zmarłym Stanisławie. Czy Starosta Puławski może w tej sytuacji wydać decyzję w sprawie zwrotu nieruchomości. Kazus III.3 Jan był dyrektorem Wydziału Urbanistyki i Gospodarowania Nieruchomościami Urzędu Miejskiego w Lublinie. W październiku Polski Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich wystąpił o zwrot działki gruntu położonej w centrum miasta. Pod koniec października Jan udzielił wywiadu w prasie lokalnej, w którym wyraził pogląd, iż osoby, które przez wiele lat nie interesowały się swoimi przodkami w mieście zachowują się nieuczciwie występując o zwrot mienia swoich zmarłych krewnych. W listopadzie Jan wydał z upoważnienia Prezydenta Miasta Lublina decyzję odmawiającą zwrotu nieruchomości Polskiemu Związkowi Gmin Wyznaniowych Żydowskich. Czy decyzja została wydana zgodnie z prawem? 5
Kazus III.4 Wnioskiem z dnia 1 lutego Powiat reprezentowany przez Starostę Zenona i Wicestarostę Tomasza wystąpił o wydanie pozwolenia na rozbudowę Centrum Kształcenia Praktycznego (Powiat wskazano jako inwestora). Po rozpoznaniu sprawy, decyzją z dnia 12 marca Starosta zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę. Proszę ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów dotyczących wyłączenia pracownika i organu. Kazus III.5 Decyzją z 1 marca Dziekan skreślił Jakuba z listy studentów. Po rozpatrzeniu odwołania Jakuba, decyzją z 2 maja działający w imieniu Rektora Prorektor Jan uchylił decyzję Dziekana i umorzył postępowanie. W związku z wykryciem nowych okoliczności w sprawie Prorektor Jan (działający w imieniu Rektora) wznowił z urzędu postępowanie i decyzją z 1 września uchylił swoją decyzję z 1 maja i utrzymał w mocy decyzję Dziekana o skreśleniu z listy studentów. Jakub złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Decyzją z 1 października Prorektor Jan (działający w imieniu Rektora) utrzymał w mocy swoją decyzję z 1 września. Proszę ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów dotyczących wyłączenia pracownika i organu. Kazus III.6 Decyzją z 2 stycznia Starosta odmówił Jackowi zwrotu wywłaszczonej nieruchomości. Po rozpatrzeniu odwołania decyzją z 3 lutego Wojewoda utrzymał w mocy decyzję Starosty. W maju Jacek złożył wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody. Decyzją z 4 czerwca Minister Hilary odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody. Jacek złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Decyzją z 5 lipca Minister Hilary utrzymał w mocy swoją decyzję z 4 czerwca. Proszę ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów dotyczących wyłączenia pracownika i organu. Kazus III.7 Starosta wydał decyzję w sprawie środowiskowych uwarunkowań przedsięwzięcia. Stowarzyszenie Gaja wniosło odwołanie od tej decyzji, do SKO. SKO utrzymało w mocy decyzję Starosty. W jakiś czas później Stowarzyszenie wystąpiło o stwierdzenie nieważności decyzji SKO. Po rozpatrzeniu wniosku decyzją z 1 września SKO w składzie: Henryk, Halina i Hieronim odmówiło stwierdzenia nieważności. Stowarzyszenie złożyło wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Decyzją z 10 października SKO utrzymało w mocy swoją decyzję z 1 września, orzekając w składzie: Halina, Hilary i Honorata. Proszę ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów dotyczących wyłączenia pracownika i organu. Kazus III.8 Starosta wydał decyzję w sprawie odmowy udzielenia Spółce zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów. Spółka wniosła odwołanie od tej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Po rozpatrzeniu odwołania SKO utrzymało w mocy 6
decyzję organu I instancji. W składzie orzekającym wydającym decyzję byli: Jan, Jakub i Julian. Spółka wniosła skargę do sądu administracyjnego. Po rozpatrzeniu skargi WSA uchylił decyzję SKO. Po rozpatrzeniu sprawy jeszcze raz SKO ponownie utrzymało w mocy decyzję Starosty. W składzie orzekającym byli: Janina, Justyna i Julian. Proszę ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów dotyczących wyłączenia pracownika i organu. Kazus III.9 1 lutego Wójt wydał decyzję, z w której odmówił nakazania Janowi przywrócenia stanu poprzedniego lub wykonania urządzeń zapobiegających szkodom w zakresie stosunków wodnych (ustawa Prawo wodne). Po rozpatrzeniu odwołania Juliana, decyzją z 2 marca, SKO uchyliło decyzję Wójta i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia Wójtowi. SKO orzekało w składzie: Zofia (przewodnicząca składu), Zbigniew i Zuzanna (członkowie). Decyzją z 3 kwietnia Wójt ponownie odmówił nakazania Janowi przywrócenia stanu poprzedniego. Julian odwołał się od decyzji. Decyzją z 4 maja SKO utrzymało w mocy decyzję Wójta z 3 kwietnia. SKO orzekało w składzie: Zbigniew (przewodniczący), Zofia i Zuzanna (członkowie). Proszę ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów o wyłączeniu pracownika i organu. Kazus III.10 Decyzją z dnia 1 lipca Zarząd Województwa pełniący funkcję Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym określił kwotę przypadających do zwrotu środków z programu finansowanego z budżetu UE oraz nakazał Stowarzyszeniu, zwrot tych środków. Zarząd orzekał w składzie: marszałek województwa Joachim oraz członkowie: Izydor, Zenon, Pelagia i Gertruda. Stowarzyszenie złożyło wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy od tej decyzji. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy Zarząd Województwa decyzją z 1 października utrzymał w mocy swoją decyzję z 1 lipca. Zarząd wydał decyzję w składzie: marszałek województwa Joachim oraz członkowie: Zenon, Pelagia i Gertruda Proszę ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów o wyłączeniu organu. Art. 31 ustawy o samorządzie województwa: 1. Zarząd województwa jest organem wykonawczym województwa. 2. W skład zarządu województwa, liczącego 5 osób, wchodzi marszałek województwa jako jego przewodniczący, wicemarszałek lub 2 wicemarszałków i pozostali członkowie. [ ] 4. Uchwały zarządu województwa zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu zarządu w głosowaniu jawnym, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej. Art. 46. 1. Decyzje w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej wydaje marszałek województwa, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej. [ ] 2a. Decyzje wydane przez zarząd województwa w sprawach z zakresu administracji publicznej podpisuje marszałek. W decyzji wymienia się imiona i nazwiska członków zarządu, którzy brali udział w wydaniu decyzji. 7
Art. 207 ustawy o finansach publicznych: 1. W przypadku gdy środki przeznaczone na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich są: 1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, 2) wykorzystane z naruszeniem procedur, o których mowa w art. 184, 3) pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości - podlegają zwrotowi wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia przekazania środków, w terminie 14 dni od dnia doręczenia ostatecznej decyzji, o której mowa w ust. 9, na wskazany w tej decyzji rachunek bankowy. [ ] 8. W przypadku stwierdzenia okoliczności, o których mowa w ust. 1, instytucja określona odpowiednio w ust. 9, 11 i 11a lub instytucja, która podpisała z beneficjentem umowę o dofinansowanie, wzywa do: 1) zwrotu środków lub 2) do wyrażenia zgody na pomniejszenie kolejnych płatności, o którym mowa w ust. 2, w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. 9. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 8, organ: 1) pełniący funkcję instytucji zarządzającej lub instytucji pośredniczącej w rozumieniu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo ustawy z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Rybackiego, albo ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, albo ustawy o zasadach realizacji programów, albo [ ] - wydaje decyzję określającą kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego nalicza się odsetki, oraz sposób zwrotu środków, z uwzględnieniem ust. 2, oraz zawierającą pouczenie o sankcji wynikającej z ust. 4 pkt 3, z zastrzeżeniem ust. 7. 10. Decyzji, o której mowa w ust. 9, nie wydaje się, jeżeli dokonano zwrotu środków przed jej wydaniem. [ ] 12. Od decyzji, o której mowa w ust. 9, wydanej przez: 1) operatora programu albo 2) instytucję pośredniczącą lub instytucję wdrażającą, o których mowa w ust. 11, albo 3) podmiot upoważniony do wydania tej decyzji na podstawie ust. 11a - służy odwołanie do właściwej instytucji zarządzającej albo organu pełniącego funkcję odpowiednio Krajowego Punktu Kontaktowego lub Krajowej Instytucji Koordynującej w programach finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, a jeżeli rozpatrywanie odwołań od decyzji instytucji wdrażającej zostało powierzone instytucji pośredniczącej - do instytucji pośredniczącej. 12a. W przypadku wydania decyzji w pierwszej instancji przez: 1) instytucję zarządzającą albo 2) organ odpowiedzialny za wdrożenie instrumentu "Łącząc Europę", albo 3) organ pełniący funkcję odpowiednio Krajowego Punktu Kontaktowego lub Krajowej Instytucji Koordynującej w programach finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2 - służy wniosek do tej instytucji albo organu o ponowne rozpatrzenie sprawy. 8
Rozdział IV Strona Kazus IV.1 Wnioskiem z dnia 1 września inwestor oznaczony jako Konsorcjum Inwestycyjne w składzie spółka ABC z o.o., spółka XYZ z o.o. oraz dwie osoby fizyczne Adam i Andrzej, wystąpił o wydanie decyzji w sprawie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu na działce nr 111/1. Wniosek został podpisany przez prezesów zarządów obydwu spółek oraz Adama i Andrzeja. Do wniosku dołączono umowę Konsorcjum. Decyzją z 2 listopada Wójt ustalił na rzecz Konsorcjum Inwestycyjnego warunki zabudowy w odniesieniu do ww. działki. Proszę ocenić sytuację z punktu widzenia przepisów KPA. Kazus IV.2 Maks i Albert prowadzili indywidualną działalność gospodarczą w zakresie regularnych przewozów osób na trasie Lublin Kraśnik, na podstawie posiadanych przez każdego z nich zezwoleń udzielonych im przez Marszałka Województwa. Pismem z 1 października Albert wystąpił do Marszałka z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie cofnięcia zezwolenia Maksowi z powodu naruszania warunków zezwolenia (m.in. nieprzestrzeganie rozkładu jazdy, zatrzymywanie się na przystankach nie ujętych w rozkładzie. Pismem z 8 października Marszałek wszczął postępowanie w sprawie cofnięcia zezwolenia. Proszę wskazać strony postępowania i uzasadnić swoje stanowisko. Kazus IV.3 Do Urzędu Gminy wpłynął wniosek o przyznanie zasiłku z pomocy społecznej. Jako wnioskodawcę wskazano Annę, zaś wniosek podpisała Alina. Do wniosku dołączono pełnomocnictwo o następującej treści: Upoważniam moją sąsiadkę Alinę, legitymującą się dowodem osobistym nr [ ] do działania w moim imieniu w sprawie przyznania zasiłku z pomocy społecznej. [podpis: Anna]. Rozpatrujący sprawę pracownik stwierdził w rozmowie z Aliną, że pełnomocnictwo jest nieprawidłowe, bo Alina nie jest członkiem rodziny Anny, ani pełnomocnikiem profesjonalnym. Ponadto pełnomocnictwo powinno być sporządzone w formie aktu notarialnego. Proszę ocenić sytuację. 9
Rozdział V Podmioty na prawach strony Kazus V.1 Spółka Reg-Bus wystąpiła do Marszałka Województwa Lubelskiego o zezwolenie na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie regularnych przewozów osób na trasie Lublin-Zamość. Postanowieniem z 2 listopada Marszałek wszczął postępowanie w sprawie. Prezes Stowarzyszenia Przewoźników Regionu Lubelskiego przyszedł do Państwa kancelarii prawnej z prośbą o pomoc prawną. Stowarzyszenie chciałoby uniemożliwić spółce uzyskanie zezwolenia. Z przedłożonego przez Prezesa statutu Stowarzyszenia wynika, że jego celem jest obrona praw i interesów przewoźników zrzeszonych w ramach Stowarzyszenia w postępowaniach przed organami władzy publicznej ( 3 pkt 1 Statutu). Proszę doradzić Stowarzyszeniu i przygotować odpowiednie pismo w sprawie. Kazus V.2 Postanowieniem z 15 listopada Marszałek Województwa dopuścił Stowarzyszenie do udziału w postępowaniu. Spółka nie jest zadowolona z takiego obrotu sprawy, chce wnieść zażalenie. Proszę ocenić sytuację. Kazus V.3 Stowarzyszenie Przewoźników Regionu Lubelskiego złożyło do Marszałka Województwa Lubelskiego wniosek o dopuszczenie do udziału we wszystkich postępowaniach, jakie aktualnie prowadzi Marszałek i w przyszłości będzie prowadził w sprawach dotyczących zezwoleń na wykonywanie działalności w zakresie przewozów regularnych rzeczy i osób na terenie województwa lubelskiego. Proszę ocenić sytuację. Kazus V.4 Na wniosek Spółki Bus sp. z o.o. Marszałek Województwa wydał decyzję o zezwoleniu na wykonywanie przez Spółkę przewozów drogowych osób na trasie Lublin Zamość. Od decyzji nie wniesiono odwołania, stała się ostateczna. W klika miesięcy później Prokurator przeczytał w prasie informację, że szwagier Marszałka Województwa ma pakiet większościowy (66%) udziałów w spółce Bus. Proszę ocenić sytuację. 10
Kazus V.5 Pismem z dnia 16 października Stowarzyszenie Przewoźników Prywatnych wniosło do Marszałka Województwa o dopuszczenie, jako organizacji społecznej do udziału w postępowaniu administracyjnym, prowadzonym w sprawie dotyczącej uzgodnienia wydania zezwolenia na wykonywanie regularnych przewozów osób w krajowym transporcie drogowym dla Bus Polska sp. z o.o., na linii komunikacyjnej Lublin Warszawa. Stowarzyszenie wskazało, że jego udział w postępowaniu jest uzasadniony celami statutowymi organizacji oraz przemawia za nim interes społeczny. Stowarzyszenie jako organizacja zrzeszająca przewoźników prowadzących działalność w zakresie transportu drogowego osób jest żywotnie zainteresowane pełnym zaspokojeniem potrzeb przewozowych wszystkich pasażerów na poszczególnych liniach komunikacyjnych oraz podwyższaniem jakości i standardu oraz bezpieczeństwa wykonywanych przewozów. Z treści Statutu wynika, że celami statutowymi Stowarzyszenia są: ochrona interesów przewoźników zrzeszonych w Stowarzyszeniu, popieranie i propagowanie wysokiej jakości usług przewozowych, kreowanie pozytywnej opinii o działalności prywatnych przewoźników osób, zwalczanie nieuczciwej konkurencji w środowisku przedsiębiorców świadczących usługi przewozu osób. Zastępcą prezesa zarządu Stowarzyszenia jest Stanisław, jedyny udziałowiec Spółki Kortbus, świadczącej usługi w zakresie przewozu osób na linii komunikacyjnej Lublin Warszawa. Proszę ocenić możliwość dopuszczenia Stowarzyszenia do udziału w postępowaniu USTAWA z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2017 r., poz. 2200, ze zm.) Art. 18. 1. Wykonywanie przewozów regularnych i przewozów regularnych specjalnych wymaga zezwolenia: 1) w krajowym transporcie drogowym - wydanego, w zależności od zasięgu tych przewozów odpowiednio przez: a) wójta - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych na obszarze gminy, b) burmistrza albo prezydenta miasta - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych w komunikacji miejskiej, c) burmistrza albo prezydenta miasta, któremu powierzono to zadanie na mocy porozumienia, o którym mowa w art. 4 pkt 7a - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych w komunikacji miejskiej w granicach określonych w art. 4 pkt 7a lit. a albo lit. b, d) burmistrza albo prezydenta miasta, będącego siedzibą związku międzygminnego, o którym mowa w art. 4 pkt 7a - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych na obszarze gmin, które utworzyły związek międzygminny, d 1 ) prezydenta miasta na prawach powiatu, w uzgodnieniu z właściwym starostą ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych przebiegających na obszarze miasta i sąsiedniego powiatu, e) starostę, w uzgodnieniu z wójtami, burmistrzami lub prezydentami miast właściwymi ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych na obszarze powiatu, z wyłączeniem linii komunikacyjnych określonych w lit. a-d1, f) marszałka województwa, w uzgodnieniu ze starostami właściwymi ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych 11
wykraczających poza obszar co najmniej jednego powiatu, jednakże niewykraczających poza obszar województwa, g) marszałka województwa właściwego dla siedziby albo miejsca zamieszkania przedsiębiorcy, w uzgodnieniu z marszałkami województw właściwymi ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych wykraczających poza obszar co najmniej jednego województwa; [ ] 12
Rozdział VI Czynności techniczno-procesowe. Doręczenia. Wezwania. Terminy Kazus VI.1 Joanna miała w postępowaniu ustanowionego pełnomocnika ojca Janusza. Organ wydał decyzję 20 października i wysłał ją zarówno do Joanny, jak i do Janusza. Joanna odebrała decyzję 23 października, a Janusz 25 października. Kiedy upływa termin do wniesienia odwołania? (zob. art. 129 KPA) Kazus VI.2 Wójt wszczął wobec Jakuba postępowanie administracyjne w sprawie zwrotu nienależnie pobranej dotacji. W toku postępowania do Wójta wpłynęło pismo adwokata Henryka. W piśmie informował, że jest pełnomocnikiem Jakuba, upoważnionym do reprezentowania go w toku postępowania (do pisma dołączono stosowne pełnomocnictwo, podpisane przez Jakuba). Ponadto w piśmie pełnomocnik zawarł prośbę o przesyłanie wszelkich pism związanych ze sprawą na adres Jakuba. 23 października Wójt wydał decyzję i wysłał ją na adres Jakuba. Pismo odebrano w dniu 25 października (na potwierdzeniu odbioru znajduje się adnotacja, że korespondencję odebrał dorosły domownik żona Agata). W dniu 8 listopada Henryk, działając w imieniu Jakuba wniósł odwołanie od decyzji. Wśród zarzutów odwołania Henryk podniósł naruszenie art. 40 k.p.a., przez wadliwe doręczenie decyzji stronie postępowania, w sytuacji gdy strona ustanowiła pełnomocnika. W ocenie adwokata doręczenie decyzji należy w tej sytuacji uznać za bezskuteczne. Proszę ocenić zasadność zarzutu. Kazus VI.3 Julian złożył wniosek o wymeldowanie swojego wnuka Jacka, wskazując, że wnuk od 2 lat mieszka w Anglii. Podał adres zamieszkania wnuka w Londynie. Co powinien zrobić w tej sytuacji organ? Kazus VI.4 Organ wydał decyzję 24 listopada i wysłał ją pocztą do Jakuba. W dniu 27 listopada listonosz nie zastał nikogo w domu, zostawił więc awizo z odpowiednią informacją w skrzynce pocztowej Jakuba. Ponieważ przesyłka nie została odebrana, 5 grudnia listonosz znów pozostawił awizo w skrzynce pocztowej Jakuba. Jakub nie odebrał przesyłki z poczty. Kiedy upływa termin do wniesienia odwołania? Kazus VI.5 Jan był właścicielem nieruchomości, która została przeznaczona na budowę drogi krajowej. W dniu 2 października Wojewoda wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, obejmującą m.in. działkę Jana. Obwieszczenie o wydaniu decyzji ukazało się w dniu 3 13
października, zaś 5 października Jan odebrał zawiadomienie o wydaniu decyzji. Kiedy Janowi upływa termin na wniesienie odwołania od tej decyzji? Art. 11f ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych: Wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych doręczają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wnioskodawcy oraz zawiadamiają o jej wydaniu pozostałe strony w drodze obwieszczeń, odpowiednio w urzędzie wojewódzkim lub starostwie powiatowym oraz w urzędach gmin właściwych ze względu na przebieg drogi, w urzędowych publikatorach teleinformatycznych - Biuletynie Informacji Publicznej tych urzędów, a także w prasie lokalnej. Ponadto wysyłają zawiadomienie o wydaniu decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu na adres wskazany w katastrze nieruchomości. W przypadku, o którym mowa w art. 11a ust. 2, zawiadomienie to wysyła się wojewodom albo starostom, na których obszarze właściwości znajdują się nieruchomości lub ich części objęte wnioskiem o wydanie tej decyzji. Doręczenie zawiadomienia na adres wskazany w katastrze nieruchomości jest skuteczne. Kazus VI.6 Burmistrz wydał 5 lipca decyzję w sprawie opłaty planistycznej. Została ona wysłana do Roberta, właściciela nieruchomości (strony postępowania). Decyzję, zawierającą pouczenie o prawie do złożenia odwołania w terminie 14 dni od jej doręczenia, odebrał w dniu 12 lipca Antoni, ojciec Roberta. Pismem z dnia 3 sierpnia Robert wniósł o przywrócenie terminu do złożenia odwołania od powyższej decyzji, załączając odwołanie. W uzasadnieniu wniosku wyjaśnił, iż pracuje poza granicami kraju i przyjeżdża do domu raz na miesiąc, obecnie przyjechał w dniu 2 sierpnia. W dniu 3 sierpnia otrzymał on przesyłkę z Urzędu Miasta, z której dowiedział się o naliczeniu opłaty planistycznej. Przesyłkę odebrał ojciec, który nie był upoważniony do otwierania korespondencji. Proszę rozpoznać wniosek o przywrócenie terminu. Kazus VI.7 Decyzją z 9 lipca Wójt cofnął małżonkom Danucie i Zbigniewowi, prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą CYMES s.c., zezwolenie na sprzedaż alkoholu. Decyzja została doręczona 12 lipca. Na potwierdzeniach odbioru decyzji podpisała się Danuta. Pismem z 1 sierpnia Zbigniew wniósł o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, załączając do wniosku odwołanie. W uzasadnieniu wniosku skarżący wskazał, że w dniach od 15 do 27 lipca pozostawał na zwolnieniu lekarskim, co wyłączało możliwość wniesienia odwołania w terminie. Dopiero po wyzdrowieniu mógł przygotować odwołanie i wnieść je do organu. Do wniosku załączono kserokopię zwolnienia lekarskiego, w którym lekarz zaznaczył opcję: chory może chodzić. Proszę rozpoznać wniosek o przywrócenie terminu. 14
Kazus VI.8 Jakub zgłosił Staroście zamiar wykonania robót budowlanych. Pismo w tej sprawie wpłynęło do organu 2 października. Decyzją z 20 października Starosta wniósł sprzeciw. Decyzja została wysłana pocztą. 23 października listonosz nie zastał nikogo w domu i zostawił awizo. 31 października pozostawił kolejne awizo. Przesyłka nie została odebrana przez Jakuba. Czy Jakub może przystąpić do wykonywania robót budowlanych? Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r., poz. 1202, ze zm.) Art. 30. 1. Zgłoszenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej wymaga, [ ] 5. Zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, należy dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Organ administracji architektoniczno-budowlanej, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia, może, w drodze decyzji, wnieść sprzeciw. Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli organ administracji architektonicznobudowlanej nie wniósł sprzeciwu w tym terminie. [ ] 5aa. Organ administracji architektoniczno-budowlanej może z urzędu, przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 5, wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Wydanie zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 6 i 7, oraz uprawnia inwestora do rozpoczęcia robót budowlanych. Przepis ust. 5e stosuje się odpowiednio. [ ] 5c. W razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia organ administracji architektonicznobudowlanej nakłada na zgłaszającego, w drodze postanowienia, obowiązek uzupełnienia, w określonym terminie, brakujących dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia - wnosi sprzeciw w drodze decyzji. 5d. Nałożenie obowiązku, o którym mowa w ust. 5c, przerywa bieg terminu, o którym mowa w ust. 5. [ ] 6. Organ administracji architektoniczno-budowlanej wnosi sprzeciw, jeżeli: 1) zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę; 2) budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy, inne akty prawa miejscowego lub inne przepisy; 3) zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 12, w miejscu, w którym taki obiekt istnieje. 6a. Za dzień wniesienia sprzeciwu uznaje się dzień nadania decyzji w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu art. 3 pkt 13 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe ([ ]) albo w przypadku, o którym mowa w art. 39 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, dzień wprowadzenia do systemu teleinformatycznego. 15
Kazus VI.9 Decyzją z 15 listopada, Burmistrz określił Wiolecie jako organowi prowadzącemu Przedszkole Niepubliczne wysokość podlegającej zwrotowi dotacji wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem. Decyzja została doręczona pełnomocnikowi strony w dniu 22 listopada 2016 r. Pismem z 31 stycznia 2017 r. Wioleta wystąpiła o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania. Wraz z wnioskiem złożyła odwołanie. W uzasadnieniu wniosku o przywrócenie terminu Wioleta wskazała, że w ustanowiła profesjonalnego pełnomocnika, który miał sporządzić odwołanie w terminie. Pełnomocnik oświadczył Wioletcie, że przekazał sprawę pracownikowi odpowiedzialnemu za wysłanie odwołania. Jednakże pracownik ten w wyniku swojej niekompetencji nie wysłał sporządzonego odwołania w terminie ustawowym. O tym, że odwołanie nie zostało wniesione skarżąca dowiedziała się z pisma Burmistrza, które otrzymała w dniu 30 stycznia 2017 r., stanowiącego wezwanie do zapłaty przed wszczęciem egzekucji administracyjnej. W ocenie Wiolety, bez swojej winy nie mogła działać i złożyć odwołania w terminie ustawowym, w celu skorzystania z przysługujących jej uprawnień procesowych. Powyższa okoliczność, która uniemożliwiła dopełnienie Wioletcie prawa do wniesienia odwołania w terminie, wskazuje, że została pozbawiona możliwości dochodzenia swoich praw. Wniosek o przywrócenie terminu uzasadnia także zasada prawdy obiektywnej i słuszny interes obywatela. Proszę rozpoznać wniosek o przywrócenie terminu. 16
Rozdział VII Wszczęcie postępowania. Postępowanie wyjaśniające Kazus VII.1 Do Wójta wpłynęło podanie Jana, składające się z dwóch wniosków (punktów): w pierwszym wystąpił o ustalenie warunków zabudowy dla planowanej przez niego inwestycji w postaci silosu na zboże. W drugim punkcie podania Jan wnioskował o zatwierdzenie projektu budowlanego i wydanie pozwolenia na budowę dla tej inwestycji. Co powinien zrobić w tej sytuacji Wójt? Kazus VII.2 Decyzją z 1 października Wójt odmówił przyznania Antoniemu zasiłku z pomocy społecznej. W decyzji zawarto pouczenie, że odwołanie należy wnieść do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, za pośrednictwem Wójta, w terminie 14 dni od dnia otrzymania decyzji. Decyzja został doręczona Antoniemu w dniu 3 października. W dniu 17 października Antoni złożył odwołanie bezpośrednio w biurze podawczym SKO. Kolegium w dniu 20 października przekazało odwołanie do Wójta, jako organu, za pośrednictwem którego odwołanie powinno być wniesione (art. 129 1 KPA). W dniu 27 października Wójt przekazał odwołanie wraz z aktami sprawy do SKO. W piśmie przewodnim Wójt wskazał na uchybienie terminu do wniesienia odwołania. Wskazał, że odwołanie trafiło do niego, jako organu właściwego (za pośrednictwem którego odwołanie powinno być wniesione) w dniu 21 października, a więc po upływie terminu. Czy Wójt ma rację? Kazus VII.3 Jan jest właścicielem działki położonej w Gminie przy ul. Jasnej, przy drodze gminnej. Latem 2017 r. dokonano remontu drogi gminnej m.in. poprzez tzw. wyprofilowanie. W dniu 12 września Jan wezwał Wójta do naprawienia szkody, jaka została mu wyrządzona wskutek zalania jego działki wodą pochodzącą z drogi publicznej. Zdaniem Jana w wyniku remontu drogi nastąpiła zmiana nachylenia jezdni, co powoduje, że przy obfitych opadach deszczu woda z jezdni spływa na jego działkę, powodując jej częściowe podtopienie. Postanowieniem z 1 października Wójt przekazał wniosek Jana do Sądu Rejonowego, jako organu właściwego w sprawie. Proszę ocenić sytuację. Kazus VII.4 Andrzej wystąpił do Wójta o przyznanie zasiłku z pomocy społecznej. Pismem z 2 października prowadzący sprawę w imieniu Wójta kierownik GOPS wezwał Andrzeja do usunięcia braków formalnych podania poprzez dołączenie zaświadczenia o zameldowaniu na obszarze tej gminy, od tego zależy bowiem kwestia właściwości miejscowej organu. W wezwaniu poinformowano, że w przypadku niesunięcia braków w terminie 7 dni od dnia 17
doręczenia pisma, podanie zostanie pozostawione bez rozpatrzenia. Wezwanie doręczono Andrzejowi 3 października. 10 października Andrzej wysłał pocztą pismo, w którym oświadczył, że wymaganie przedłożenia zaświadczenia jest bezpodstawne i stanowi wyraz zbędnego formalizmu, skoro organ bez trudu może uzyskać informacje o zameldowaniu z właściwej ewidencji. Pismo wpłynęło do organu 11 października. Pismem z 18 października kierownik GOPS poinformował Andrzeja, że jego podanie zostało pozostawione bez rozpatrzenia z uwagi na to, że Andrzej nie usunął w wyznaczonym terminie braków formalnych podania. Proszę doradzić Andrzejowi, czy ma podstawy do podjęcia jakich kroków prawnych w celu obrony swoich interesów. Kazus VII.5 Jan był właścicielem nieruchomości, która w 1989 r. została faktycznie zajęta pod drogę publiczną (od 1990 r. drogę gminną). Nie została wydana żadna decyzja w przedmiocie wywłaszczenia. Jan zmarł w 2011 r. Jego jedynym spadkobiercą był syn Jakub. Sprawa dawnej działki wyszła na jaw podczas rozmowy rodzinnej w Boże Narodzenie 2017 r. Jakub zgromadził stosowne dokumenty dotyczące działki i w lipcu 2018 r. złożył wniosek do Prezydenta Miasta o wypłatę odszkodowania za odebraną własność, powołując się na art. 73 ust. 1 ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną. Co powinien zrobić w tej sytuacji Prezydent Miasta? USTAWA z dnia 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną. Art. 73. 1. Nieruchomości pozostające w dniu 31 grudnia 1998 r. we władaniu Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, nie stanowiące ich własności, a zajęte pod drogi publiczne, z dniem 1 stycznia 1999 r. stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub właściwych jednostek samorządu terytorialnego za odszkodowaniem. 2. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, wypłaca: 1) gmina - w odniesieniu do dróg będących w dniu 31 grudnia 1998 r. drogami gminnymi, 2) Skarb Państwa - w odniesieniu do pozostałych dróg. 3. Podstawą do ujawnienia w księdze wieczystej przejścia na własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego nieruchomości, o których mowa w ust. 1, jest ostateczna decyzja wojewody. 3a. Jeżeli istnieje konieczność określenia granic nieruchomości, które przeszły na własność Skarbu Państwa lub własność jednostek samorządu terytorialnego, wydając decyzję, o której mowa w ust. 3, nie wydaje się decyzji o podziale nieruchomości. 4. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1 i 2, będzie ustalane i wypłacane według zasad i trybu określonych w przepisach o odszkodowaniach za wywłaszczone nieruchomości, na wniosek właściciela nieruchomości złożony w okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. Po upływie tego okresu roszczenie wygasa. 5. Podstawę do ustalenia wysokości odszkodowania stanowi wartość nieruchomości według stanu z dnia wejścia w życie ustawy, przy czym nie uwzględnia się wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego trwałymi nakładami poczynionymi po utracie przez osobę uprawnioną prawa do władania gruntem. 18
Kazus VII.6 Jan jest właścicielem przedsiębiorstwa świadczącego usługi transportu drogowego towarów. Jeden z zatrudnionych przez niego kierowców został poddany kontroli drogowej przez funkcjonariuszy Inspekcji Transportu Drogowego. W toku kontroli stwierdzono szereg naruszeń, opisanych w protokole kontroli z 1 września. Na podstawie tych ustaleń Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego wszczął 15 września postępowanie w sprawie nałożenia na Jana kary pieniężnej za naruszenie przepisów o transporcie drogowym. W toku postępowania Jan złożył wniosek o przesłuchanie kierowcy (Michała) co do okoliczności związanych z przewozem. Postanowieniem z 1 października WITD odmówił przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka, argumentując, że okoliczności spornego przewozu zostały ustalone w drodze protokołu kontroli z 1 września. Protokół stanowi dokument urzędowy i nie jest dopuszczalne podważanie ustaleń w nim zawartych poprzez zeznania świadków. Proszę ocenić sytuację. Kazus VII.7 Wojciech uzyskał pozwolenie na budowę myjni samochodowej. Po zakończeniu inwestycji nie zawiadomił Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego o zakończeniu budowy i przystąpił do użytkowania myjni. PINB wszczął postępowanie w sprawie nielegalnego użytkowania myjni samochodowej i w trakcie postępowania wezwał do osobistego stawiennictwa na przesłuchanie w charakterze świadków: Monikę, Aleksandra oraz Wiktorię. Nie zawiadomił jednak Wojciecha o przeprowadzeniu dowodów ze świadków, bowiem uznał, że udział Wojciecha w przesłuchaniu nie jest konieczny, wystarczy, że w aktach sprawy będzie zamieszczony protokół z przesłuchania, z którym Wojciech będzie mógł się zapoznać. Na wyznaczone przesłuchanie nie stawiła się Wiktoria siostra Wojciecha. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego nałożył na Wiktorię karę grzywny w wysokości 50 zł za nieuzasadnione niestawiennictwo. Wiktoria złożyła wniosek o uznanie jej nieobecności za usprawiedliwioną i zwolnienie od grzywny. We wniosku podniosła, że jako siostra Wojciecha nie może być świadkiem w sprawie. Kazus VII.8 Wójt prowadzi postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia w odniesieniu do sortowni odpadów. Inwestorem jest Spółka z o.o. Eko-trans. Do udziału w postępowaniu, jako organizacja ekologiczna, przystąpiło stowarzyszenie Natura. Prowadząca postępowanie Anna wezwała Spółkę oraz Stowarzyszenie na rozprawę administracyjną, która ma się odbyć w siedzibie Urzędu Gminy 30 września. Wezwanie zostało doręczone Spółce 27 września, zaś Stowarzyszeniu 28 września. W dniu rozprawy stawił się pełnomocnik Spółki. Ze strony Stowarzyszenia nikt się nie stawił. Z przeprowadzonej rozprawy Anna sporządziła notatkę urzędową, którą następnie podpisała i dołączyła do akt sprawy. Proszę ocenić sytuację. 19
Kazus VII.9 Mariusz złożył wniosek do Wójta o rozgraniczenie swojej nieruchomości z nieruchomością sąsiada Franciszka. Wójt upoważnił do ustalenia przebiegu granic geodetę Wiktora, stosownie do art. 31 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Wiktor jest zięciem Franciszka. Proszę ocenić sytuację. Kazus VII.10 Starosta prowadził postępowanie w sprawie odszkodowania za nieruchomość przejętą pod budowę drogi publicznej, która była własnością Alberta. Postanowieniem z 2 kwietnia Starosta powołał rzeczoznawcę majątkowego Tomasza do określenia wartości rynkowej nieruchomości, na potrzeby ustalenia odszkodowania. W operacie szacunkowym z 2 maja biegły Tomasz oszacował wartość nieruchomości na kwotę 100.000 zł. Na podstawie operatu, decyzją z 2 czerwca Starosta ustalił wysokość odszkodowania. Niezadowolony z rozstrzygnięcia Albert wniósł odwołanie. Decyzją z 2 lipca Wojewoda (organ wyższego stopnia) uchylił zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. W ocenie organu odwoławczego ustalenia faktyczne w sprawie były wadliwe, zawierały luki i sprzeczności oraz wymagały uzupełnienia. Wykonując wytyczne Wojewody, postanowieniem z 2 sierpnia Starosta ponownie powołał biegłego Tomasza do oszacowania wartości nieruchomości. W operacie szacunkowym z 2 września biegły Tomasz oszacował wartość nieruchomości na kwotę 125.000 zł. Na podstawie operatu, decyzją z 2 października Starosta ustalił wysokość odszkodowania. Niezadowolony z rozstrzygnięcia Albert wniósł odwołanie, w którym zarzucił, że biegły, który poprzez opracowanie operatu doprowadził do wydania uchylonej poprzednio decyzji, nie może być ponownie powołany przez organ, gdyż stanowi to naruszenie przepisów KPA dotyczących wyłączenia biegłego. Proszę ocenić zarzut. Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1474, ze zm.) Art. 11f. 1. Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności: [ ] 6) oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego; Art. 12. [ ] 4. Nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa: 1) własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych, 2) własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych - z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna. 4a. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. 20
[ ] 4f. Odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe. [ ] 5. Do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18. [ ] Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2018 r., poz. 121, ze zm.) Art. 128. 1. Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw. [ ] Art. 130. [ ] 2. Ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości. Kazus VII.11 Pismem z 1 października Wójt zawiadomił Spółkę ABC z o.o. o wszczęciu z urzędu postępowania wobec niej w sprawie nałożenia kary pieniężnej za usunięcie drzewa bez zezwolenia na nieruchomości będącej własnością Spółki, na której Spółka prowadzi działalność gospodarczą. W toku postępowania przeprowadzono oględziny miejsca usunięcia drzewa, z których sporządzono notatkę służbową, zawierającą stosowne pomiary pozostałego po wycięciu pnia drzewa. Do notatki dołączono dokumentację fotograficzną. W piśmie z 8 października prezes Spółki wystąpił z wnioskiem o przeprowadzenie przez Wójta dowodu z opinii biegłego. Opinia miałaby dotyczyć stanu drzewa w dacie jego wycięcia. W ocenie Prezesa drzewo było spróchniałe i groziło przewróceniem się na budynek gospodarczy. Pismem z 15 października Wójt poinformował Spółkę, że nie widzi podstaw do powołania biegłego, bo ustawa o ochronie przyrody nie nakłada na organ takiego obowiązku. Proszę ocenić sytuację. USTAWA z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Art. 83. 1. Usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części może nastąpić po uzyskaniu zezwolenia wydanego na wniosek: 1) posiadacza nieruchomości - za zgodą właściciela tej nieruchomości; 2) właściciela urządzeń, o których mowa w art. 49 1 [Kodeksu cywilnego] - jeżeli drzewo lub krzew zagrażają funkcjonowaniu tych urządzeń. [ ] Art. 83a. 1. Zezwolenie na usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości wydaje wójt, burmistrz albo prezydent miasta, a w przypadku gdy zezwolenie dotyczy usunięcia drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków - wojewódzki konserwator zabytków. [ ] Art. 83f. 1. Przepisów art. 83 ust. 1 nie stosuje się do: 21
1) krzewu albo krzewów rosnących w skupisku, o powierzchni do 25 m2; 2) krzewów na terenach pokrytych roślinnością pełniącą funkcje ozdobne, urządzoną pod względem rozmieszczenia i doboru gatunków posadzonych roślin, z wyłączeniem krzewów w pasie drogowym drogi publicznej, na terenie nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków oraz na terenach zieleni; 3) drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza: a) 80 cm - w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego, b) 65 cm - w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego, c) 50 cm - w przypadku pozostałych gatunków drzew; 3a) drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej; 3b) drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego; 4) drzew lub krzewów na plantacjach lub w lasach w rozumieniu ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach; 5) drzew lub krzewów owocowych, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków lub na terenach zieleni; 6) drzew lub krzewów usuwanych w związku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub zoologicznych; 7) drzew lub krzewów usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu z obszarów położonych między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, z wału przeciwpowodziowego i terenu w odległości mniejszej niż 3 m od stopy wału; 8) drzew lub krzewów, które utrudniają widoczność sygnalizatorów i pociągów, a także utrudniają eksploatację urządzeń kolejowych albo powodują tworzenie na torowiskach zasp śnieżnych, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu; 9) drzew lub krzewów stanowiących przeszkody lotnicze, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu; 10) drzew lub krzewów usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu ze względu na potrzeby związane z utrzymaniem urządzeń melioracji wodnych szczegółowych; 11) drzew lub krzewów usuwanych z obszaru parku narodowego lub rezerwatu przyrody nieobjętego ochroną krajobrazową; 12) drzew lub krzewów usuwanych w ramach zadań wynikających z planu ochrony lub zadań ochronnych parku narodowego lub rezerwatu przyrody, planu ochrony parku krajobrazowego, albo planu zadań ochronnych lub planu ochrony dla obszaru Natura 2000; 13) prowadzenia akcji ratowniczej przez jednostki ochrony przeciwpożarowej lub inne właściwe służby ustawowo powołane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia; 14) drzew lub krzewów stanowiących złomy lub wywroty usuwanych przez: a) jednostki ochrony przeciwpożarowej, jednostki Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, właścicieli urządzeń, o których mowa w art. 49 1 Kodeksu cywilnego, zarządców dróg, zarządców infrastruktury kolejowej, gminne lub powiatowe jednostki oczyszczania lub inne podmioty działające w tym zakresie na zlecenie gminy lub powiatu, b) inne podmioty lub osoby, po przeprowadzeniu oględzin przez organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu, potwierdzających, że drzewa lub krzewy stanowią złom lub wywrot; 15) drzew lub krzewów należących do gatunków obcych, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 120 ust. 2f. [ ] Art. 86. 1. Nie nalicza się opłat za usunięcie: 1) drzew lub krzewów, na których usunięcie nie jest wymagane zezwolenie; [ ] 22