Interpretacja danych statystycznych 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń: - zna algorytm obliczania wartości średniej arytmetycznej, - zna różne rodzaje przedstawiania danych statystycznych, - zna obliczenia procentowe. b) Umiejętności Uczeń: - potrafi zebrać i przedstawić w różny sposób dane dotyczące określonego zjawiska, - interpretuje własności danych empirycznych przedstawionych w tabeli i na wykresie, - potrafi korzystać ze środków multimedialnych do zbierania, prezentowania i opracowywania danych, - potrafi zastosować obliczenia procentowe w interpretacji danych statystycznych. 2. Metoda i forma pracy Czynnościowa, praca w grupach, dyskusja. 3. Środki dydaktyczne Karty pracy, materiały pozyskane z różnych źródeł, kalkulator, krzyżówka, tabele. 4. Przebieg lekcji a) Faza przygotowawcza 1. Uczniowie siadają przy stolikach w grupach, w których przygotowywali materiały na dany temat. 2. Sprawdzenie obecności i pracy domowej. 3. Odczytanie zdania umieszczonego na tablicy: BEZ... ŚWIAT NIE PRZEŻYJE. 4. Rozwiązanie przygotowanej przez nauczyciela krzyżówki (załącznik 1) i odczytanie uzupełnionego hasła. 5. Wprowadzenie przez nauczyciela do tematu, wyjaśnienie celów i zadań na lekcji. 6. Zapisanie tematu lekcji.
b) Faza realizacyjna 1. Nauczyciel rozdaje grupom zadania (załącznik 2) do rozwiązania na bazie materiałów, które pozyskali. 2. Praca w grupach. W czasie rozwiązywania zadań nauczyciel czuwa nad pracą w grupach, koryguje błędy. 3. Liderzy grup przedstawiają rozwiązania i wnioski. 4. Każda grupa dzieli się swoimi spostrzeżeniami na temat referowanych wiadomości. c) Faza podsumowująca 1. Dokonanie samooceny uczniów. 2. Podsumowanie treści lekcji przez nauczyciela. 5. Bibliografia Ścieżki edukacyjne i integracja międzyprzedmiotowa na lekcjach matematyki w gimnazjum Biuletyn nr 7 2001, Materiały pozyskane z internetu. 6. Załączniki a)karta pracy ucznia załącznik 1 1. 0,05 to 5... 2. 0,03 =.% 3. 25% liczby 52 to. 4. liczba, której 10% wynosi 0,8 to... 5. 4 cm to... procent 1 metra 6. wyrażenie typu ax + b < 0 to... 7. y = ax + b, to ogólna postać... liniowej 8. wyrażenie postaci ax + b = 0 to...
9. dwie nierówności nazywamy... jeżeli mają ten sam zbiór rozwiązań 10. układ równań rozwiązujemy... podstawiania 11. metoda przeciwnych... załącznik 2 GRUPA 1 Na podstawie zebranych materiałów i materiałów uzyskanych od nauczyciela (diagram 1 i 2) odpowiedz na pytania: a) jaką częścią zanieczyszczeń pyłowych całego województwa są zanieczyszczenia miasta Konina? b) jaką częścią zanieczyszczeń gazowych całego województwa są zanieczyszczenia miasta Konina? DIAGRAM 1 Procentowy udział zanieczyszczeń pyłowych 16% 6% 2% 31% 45% DIAGRAM 2
Procentowy udział zanieczyszczę gazowych 1,2 20,4 11,5 66,3 1,2 GRUPA 2 Przedstawiony diagram obrazuje emisję dwutlenku siarki z ZE PAK od roku 1996 z prognozą do 2007 roku. O ile ton zmniejszyła się emisja dwutlenku siarki w 2005 roku w stosunku do 1998 roku? Ile to procent? W których latach nastąpi wyraźny spadek emisji dwutlenku siarki? Ile ton dwutlenku siarki produkowała każda elektrownia w 1999 roku, a ile razem wszystkie trzy elektrownie? ton 160 140 120 100 80 60 Pątnów Adamów Konin PAK 40 20 0 lata GRUPA 3 Wykorzystując zebrane dane oraz poniższą tabelę oblicz wartość średnich odpadów łącznie wytworzonych przez powiaty: kolski, koniński, słupecki i turecki.
Odpady [Mg] Lp. Powiaty wytworzon składowan utylizowan wykorzysta e e e ne 1 2 3 4 5 6 1 chodzieski 181,107 1,994 3,222 176,080 2 czarnkowsko-trzcianecki 113.803 47,657 26,612 37,321 3 gnieźnieński 61,062 37,061 13,500 10,580 4 gostyński 54,742 2,199 27,360 25,182 5 grodziski 17,507 0,410 1,737 15,360 6 jarociński 41,911 8,091 15,228 19,728 7 kaliski 6,014 0,746 4,050 1,218 g kępiński 33,732 0,000 32,432 1,300 9 kolski 44,339 1,300 18,749 24,290 10 koniński 248,687 2,500 54,0474 192,113 11 kościański 14,621 6,941 7,821 6,265 12 krotoszyński 871,709 0,400 237,649 633,660 13 miasto Kalisz 309,044 24,282 232,642 54,240 14 miasto Konin 352,818 72,277 181,042 99,499 15 miasto Leszno 260,880 3,723 93,756 163,500 16 miasto Poznań 5309,293 829,820 710,592 3812,547 17 miedzychodzki 63,780 0,000 61,150 2,630 18 nowotomyski 29,450 0,000 4,360 25,090 19 obornicki 73,736 3,301 69,145 1,290 20 ostrowski 4811,544 36,621 4700,672 73,416 21 ostrzeszowski 26,405 20.305 5,700 0,400 22 pilski 454,520 5,001 365,190 106,263 23 pleszewski 30,765 4,113 21,433 5,307 24 poznański 575,498 11,727 202,423 367,713 25 ra wieki 11,689 0,884 5,600 5,220 26 słupecki 7,070 0,000 1,520 5,550 27 szamotulski 82,570 19,645 17,120 45,805 28 średzki 99,155 50,208 0,454 49,180
29 śremski 45,041 1,576 0,450 48,768 30 turecki 188,349 8,693 52,560 91,096 31 wągrowiecki 35,220 0,009 35,210 0,000 32 wolsztyński 20,101 1,444 11,067 7,590 33 wrzesiński 94,427 13,250 21,007 60,170 34 złotowski 61,230 20727 75,020 13,364 suma całkowita 14631,820 1318,212 7779,458 6919,903 GRUPA 4 Duży udział w zanieczyszczeniu powietrza mają zakłady przemysłowe występujące na terenie naszego województwa (tabela poniżej). Przedstaw dane o zanieczyszczeniach z powiatu: kolskiego, konińskiego, słupeckiego i tureckiego w postaci diagramu słupkowego. Zanieczyszczenia Wyszczególnienie pyłowe gazowe suma bez CO 2 dwutlenek siarki tlenki azotu zatrzymane w urządzeniach oczyszczających w % zanieczyszczeń wytworzonych pyłowe gazowe 1998 1999 1998 1999 1998 1999 1998 1999 1998 1999 1998 1999 województwo 20472 15347 213581 189647 160949 141430 34889 32790 98,3 98,7 4,7 6,8 powiaty Turecki 1720 1722 22663 21579 14509 14534 7456 6439 99,4 99,5 - - Koniński 736 537 507 619 126 139 51 62 18,0 20,1 - - Gnieźnieński 678 563 1625 1131 623 538 211 211 79,7 75,5 - - Pilski 565 547 2457 2089 588 508 423 364 47,3 46,5 0,9 1,0 Śremski 542 429 1148 940 536 333 187 160 88,0 88,0-1,2 Czarnkowsko- Trzcianecki 531 493 1389 1258 717 630 261 259 93,2 93,7 - - Kolski 398 353 1278 770 260 173 162 101 93,5 93,9 - -
Jarociński 380 264 1146 773 382 302 221 180 91,4 92,9 5,4 - Ostrowski 349 320 3777 3123 855 770 246 240 81,7 81,8 - - Wągrowiecki 271 120 1265 485 258 r ~\27~ 54 41 51,6 69,2 - - Powicki 241 157 675 316 256 114 78, _ 49 78,3 80,1 0,9 - Gostyński 201 177 1235 1776 153 131 715 1100 86,9 86,1 2,8 1,9 Szamotulski 194 ^ 107 576 298 246 95 115 102 80,8 79,0 - - Krotoszyński 158 135 718 578 351 314 124 123 86,2 87,1 - - Kościański 145 129 532 413 248 199 101 82 84,7 84,7 - - Słupecki 134 125 506 413 275 183 93 57 78,4 78,0 - - Wrzesiński 123 130 414 271 222 106 63 64 86,7 80,4 - - Poznański 84 76 175 177 62 66 42 52 81,4 85,4 13,8 2,7 Pleszewski 75 65 185 172 62 54 20 19 75,0 29,3 - - 7. Czas trwania lekcji 45 minut 8. Uwagi do scenariusza Przed lekcją nauczyciel ustawia stoliki do pracy w grupach. Tydzień przed lekcją uczniowie zostali podzieleni na cztery grupy i mieli za zadanie odszukać w Internecie na lekcjach informatyki materiały dotyczące zagadnień: zanieczyszczenie pyłowe i gazowe powiatu, emisja dwutlenku siarki z elektrowni Pątnów Adamów Konin, opadów wyprodukowanych przez mieszkańców, zanieczyszczenie powietrza. Nauczyciel kieruje zbieraniem danych by uczniowie uzyskali takie jakie będą potrzebne w zadaniach.