Fiszka negatywna opisująca warunki udzielania dofinansowania w sektorze kultury Zakres podmiotowy Przeznaczenie dofinansowania Dofinansowanie mogą otrzymać: 1. Instytucje kultury: państwowe, samorządowe oraz współprowadzone z ministrem właściwym ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, 2. Jednostki samorządu terytorialnego, 3. Związki, porozumienia i stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, 4. Kościoły i związki wyznaniowe, 5. Organizacje pozarządowe ze sfery kultury działające w interesie publicznym, 6. Szkoły artystyczne dla których organem prowadzącym jest minister właściwy ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego lub jednostki samorządu terytorialnego, uczelnie artystyczne nadzorowane przez ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, a także uczelnie publiczne inne niż artystyczne (mogą realizować projekty/brać udział w konsorcjach projektowych wyłącznie w zakresie zadań z obszaru digitalizacji zabytkowych zbiorów, konserwacji zabytków ruchomych oraz ich zabezpieczenia przed kradzieżą i zniszczeniem); 7. Archiwa państwowe oraz konsorcja zawiązane w ramach określonego w działaniu katalogu beneficjentów. I. Projekty z zakresu ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego rewitalizacja, rewaloryzacja, konserwacja, renowacja, restauracja, zachowanie, a także adaptacja na cele kulturalne obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz zespołów tych obiektów wraz z ich otoczeniem; zakup i remont trwałego wyposażenia do prowadzenia działalności kulturalnej w obiektach będących celem projektu (wyłącznie jako jeden z elementów projektu); konserwacja zabytkowych muzealiów, starodruków, zabytkowych archiwaliów, księgozbiorów, zbiorów filmowych oraz innych zabytków ruchomych; zabezpieczenie zabytków przed kradzieżą, zniszczeniem, pożarem; rozwój zasobów cyfrowych w dziedzinie kultury, w tym: digitalizacja zabytkowych zasobów bibliotecznych, archiwalnych, filmowych i muzealnych; tworzenie wirtualnych muzeów, galerii, fonotek, fototek, filmotek, cyfrowych bibliotek, itp. w oparciu o zbiory zabytkowe; II. Projekty z zakresu rozwoju oraz poprawy stanu infrastruktury kultury budowa, rozbudowa, odbudowa, remont i przebudowa infrastruktury kulturalnej (sale koncertowe i wystawowe, amfiteatry, ośrodki kultury, biblioteki publiczne itp.) przyczyniającej się do aktywnego udziału społeczeństwa w kulturze; zakup i modernizacja trwałego wyposażenia do prowadzenia działalności kulturalnej (wyłącznie jako jeden z elementów projektu) przystosowanie obiektów zabytkowych i instytucji kultury do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz specyficznych grup odwiedzających, m.in. osób starszych, dzieci i młodzieży (tylko jako element większego projektu),
tworzenie i rozwój systemów oznakowania obszarów i obiektów atrakcyjnych kulturowo (tylko jako element większego projektu), opracowanie i utworzenie systemu informacji kulturalnej, w tym nowoczesnej, interaktywnej sieci informacji, zagospodarowanie terenu wokół obiektów (wyłącznie jako jeden z elementów projektu); III. Projekty z zakresu rozwoju infrastruktury szkolnictwa artystycznego budowa, rozbudowa i remonty szkół i uczelni artystycznych; zakup i remont trwałego wyposażenia do prowadzenia działalności edukacyjnej i kulturalnej w szkołach i uczelniach artystycznych (wyłącznie jako jeden z elementów projektu ); cyfryzacja zasobów bibliotecznych szkół i uczelni artystycznych (jako jeden z elementów projektu ) Regionalne Programy Operacyjne: projekty z zakresu ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego o znaczeniu regionalnym i lokalnym; Maksymalna wartość projektu do 20 mln PLN Dla niektórych beneficjentów oraz typów projektów maksymalna wartość projektu wynosi 4 mln PLN - dla projektów dotyczących: - konserwacji zabytków ruchomych, - rozwoju zasobów cyfrowych w dziedzinie zasobów bibliotecznych, archiwalnych, filmowych oraz zasobów wirtualnych muzeów, galerii, fonotek, fototek, filmotek, cyfrowych bibliotek, itp., - zabezpieczenia zabytków przed kradzieżą i zniszczeniem oraz projektów realizowanych przez instytucje kultury państwowe i współprowadzone z ministrem właściwym ds. kultury i dziedzictwa narodowego, archiwa państwowe oraz dopuszczone w działaniu typy szkół i uczelni artystycznych. Dopuszcza się możliwość realizacji projektów z zakresu kultury i dziedzictwa kulturowego o wartości powyżej 20 mln PLN lub 4 mln PLN zgodnie z linią demarkacyjną, w przypadku, gdy na listach projektów kluczowych dla samorządów, umieszczonych w poszczególnych RPO, zostaną umieszczone takie projekty, a ich realizacja w istotny sposób przyczyni się do wzrostu gospodarczego lub rozwoju regionów. projekty z zakresu rozwoju i poprawy stanu infrastruktury kultury o znaczeniu regionalnym i lokalnym; Maksymalna wartość projektu - do 20 mln PLN. Dla niektórych beneficjentów oraz typów projektów maksymalna wartość projektu wynosi 4 mln PLN - dla projektów dla których beneficjentami są instytucje kultury państwowe oraz współprowadzone z ministrem właściwym ds. kultury i dziedzictwa narodowego oraz archiwa państwowe. Dopuszcza się możliwość realizacji projektów z zakresu kultury i dziedzictwa kulturowego o wartości powyżej 20 mln PLN lub 4 mln PLN zgodnie z linią demarkacyjną, w przypadku, gdy na listach projektów kluczowych dla samorządów, umieszczonych w poszczególnych RPO, zostaną umieszczone takie projekty, a ich realizacja w istotny sposób przyczyni się do wzrostu gospodarczego lub rozwoju regionów. projekty z zakresu rozwoju infrastruktury szkolnictwa wyższego. Maksymalna wartość projektu do 4 mln PLN. Wsparcie przedsięwzięć dotyczących infrastruktury nie związanej bezpośrednio z dydaktyką, np. budowa, modernizacja sal gimnastycznych, stołówek, burs, domów studenckich tylko w RPO, bez kryterium kwotowego
Forma pomocy Wydatki kwalifikowane PO Infrastruktura i Środowisko: projekty z zakresu ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego o znaczeniu ponadregionalnym (w tym projekty dotyczące obiektów umieszczonych na liście światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO i Pomniki Prezydenta RP); Minimalna wartość projektu 20 mln PLN z wyjątkiem projektów dotyczących: - konserwacji zabytków ruchomych, - rozwoju zasobów cyfrowych w dziedzinie zasobów bibliotecznych, archiwalnych, filmowych oraz zasobów wirtualnych muzeów, galerii, fonotek, fototek, filmotek, cyfrowych bibliotek, itp., - zabezpieczenia zabytków przed kradzieżą i zniszczeniem oraz projektów realizowanych przez instytucje kultury państwowe i współprowadzone z ministrem właściwym ds. kultury i dziedzictwa narodowego, archiwa państwowe oraz dopuszczone w działaniu typy szkół i uczelni artystycznych dla których minimalna wartość projektu wynosi 4 mln PLN. projekty z zakresu rozwoju i poprawy stanu infrastruktury kultury o znaczeniu ponadregionalnym; Minimalna wartość projektu 20 MLN PLN z wyjątkiem projektów dla których beneficjentami są instytucje kultury państwowe oraz współprowadzone z ministrem właściwym ds. kultury i dziedzictwa narodowego oraz archiwa państwowe, dla których minimalna wartość projektu wynosi 4 mln PLN projekty z zakresu rozwoju infrastruktury szkolnictwa wyższego. Minimalna wartość projektu wynosi 4 mln PLN. Minimalna wartość projektu realizowanego przez konsorcjum - 20 mln PLN. Bezzwrotne dofinansowanie przeznaczone na pokrycie części wydatków kwalifikowanych projektu Wydatkami kwalifikowanymi są, niezbędne do realizacji projektu: Wydatkami kwalifikowanymi są, niezbędne do realizacji projektu: 1) wydatki na prace przygotowawcze, w tym: przygotowanie wymaganej dokumentacji do wniosku o dofinansowanie, w tym prace studialne, badania i analizy, ekspertyzy (o ile są konieczne); dokumentacja projektowa (w tym projekt budowlany, studium wykonalności, raport z oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko); koszt uzyskania innych wymaganych prawem opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów niezbędnych do realizacji inwestycji; 2) wydatki inwestycyjne: - wydatki na nabycie nieruchomości niezabudowanej przeznaczanej wyłącznie na cele związane z realizacją projektu; jeżeli nabywana nieruchomość jest większa, niż niezbędna do realizacji projektu, do wydatków kwalifikowanych zalicza się tę część wydatków na nabycie nieruchomości, która odpowiada części nieruchomości niezbędnej do realizacji projektu; ponadto wydatki na nabycie nieruchomości niezabudowanej uwzględnia się w wydatkach kwalifikowanych do wysokości 10% łącznej kwoty wydatków kwalifikowanych - wydatki na nabycie nieruchomości zabudowanej, przeznaczanej wyłącznie na cele związane z realizacją projektu; w wydatkach kwalifikowanych nie uwzględnia się tej części wydatków na nabycie nieruchomości, która przypada na niezabudowaną części nabywanej nieruchomości, chyba że ta niezabudowana część jest również niezbędna
do realizacji projektu - wydatki na nabycie materiałów lub robót budowlanych 3) wydatki na zakup i instalację środków trwałych, sprzętu i wyposażenia, 4) wydatki na nabycie wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności oprogramowania 5) wydatki na opłaty finansowe, doradztwo i inne usługi związane z realizacją projektu, w tym usługi nadzoru sprawowanego w imieniu inwestora w zakresie prawidłowości realizacji inwestycji 6) wydatki związane z informacją i promocją projektu integralnie związane z realizacją zadania 7) wydatki na szkolenia personelu - do 10% wydatków kwalifikowanych Intensywność dofinansowania Dofinansowanie może wynieść do 100% wydatków kwalifikowanych. Dodatkowe warunki wynikające z przepisów/polityki UE Tryb przyznawania dofinansowania Beneficjenci powinni zapewnić wszystkim zainteresowanym podmiotom równy i niedyskryminujacy dostęp do produktów wytworzonych w ramach projektu. W szczególności zasoby cyfrowe wytworzone w ramach projektów powinny zostać nieodpłatnie udostępnione do użytku publicznego poprzez Internet lub przy użyciu innych rozwiązań technicznych. Dofinansowanie mogą otrzymać: a) projekty wskazane imiennie zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, pod warunkiem, że: - podmiot złoży prawidłowy wniosek o dofinansowanie - ocena wniosku o dofinansowanie wykaże pozytywny wpływ projektu na rozwój gospodarczy i społeczny regionu b) projekty wyłonione w konkursie, określonym w art. 29 ust. 1 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Dofinansowanie jest przyznawane w drodze umowy między Instytucją Zarządzającą, Pośredniczącą lub Wdrażającą a beneficjentem, zgodnie z ustawą o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Przesłanki przyjęcia zaprojektowanych rozwiązań Wszystkie projekty objęte fiszką dotyczą realizacji zadań publicznych, a nie wykonywania działalności gospodarczej, zatem nie podlegają regułom pomocy publicznej. Katalog potencjalnych beneficjentów nie zawiera podmiotów wykonujących działalność gospodarczą. Pomoc Państwa NN 55/2005 (ex N 595/2004) Polska Zachowanie dziedzictwa kulturowego. Opinia UMWD: W Regionalnym Programie Operacyjnym dla Województwa Dolnośląskiego w ramach obszaru wsparcia związanego z zachowaniem i ochroną dziedzictwa kulturowego w Priorytecie VII Zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego oraz rozwój kultury na Dolnym Śląsku ( Kultura ) założono m.in. wsparcie organów administracji rządowej, oraz podmioty, w których udział większościowy - ponad 50% akcji, udziałów i itp.
posiadają jednostki sektora finansów publicznych i/lub podmioty prawa publicznego określone w dyrektywie 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (Dz. Urz. L 134 z 30.04.2004 r.). W propozycji fiszki nie uwzględniono tego typu beneficjentów. W jaki sposób mają być zatem finansowane projekty przewidziane w obszarze RPO dla Woj. Dolnośląskiego i czy będą one związane z udzielaniem pomocy publicznej? W zakresie przeznaczenia dofinansowania w obszarze przedsięwzięć z zakresu rozwoju oraz poprawy stanu infrastruktury kultury wskazano m.in. następujący typ projektów: Zakup i modernizacja trwałego wyposażenia do prowadzenia działalności kulturalnej (wyłącznie jako jeden z elementów projektu). Tymczasem w RPO dla Woj. Dolnośląskiego tego typu działania (zakup i modernizacja wyposażenia) stanowią osobną grupę projektów możliwych do dofinansowania w ramach Priorytetu Kultura. Nie założono wymogu, aby tego typu działania miały charakter wyłącznie komplementarny w ramach innego przedsięwzięcia. W zakresie trybu przyznania dofinansowania należy uwzględnić także projekty systemowe. Działania związane z kulturą należą bowiem do zadań publicznych m.in. jednostek samorządu terytorialnego. Ponadto, W uzasadnieniu do przedmiotowej propozycji wskazano, że wszystkie projekty objęte fiszką dotyczą realizacji zadań publicznych, a nie wykonywania działalności gospodarczej, zatem nie podlegają regułom pomocy publicznej. Należy podkreślić, iż sam fakt realizacji zadań publicznych nie oznacza automatycznie, że nie jest prowadzona tym samym działalność gospodarcza. W przypadku np. budowy amfiteatru i finansowanie tego przedsięwzięcia ze środków publicznych, istotne byłoby zatem ustalenie, jakim celom ten amfiteatr ma służyć (czy ma stanowić element ogólnie dostępnej przestrzeni miejskiej jak w Olsztynie, czy będzie dostępny wyłącznie jako miejsce organizacji odpłatnych imprez kulturalno-rozrywkowych jak w Opolu). Ponadto, w uzasadnieniu wskazano, iż Katalog potencjalnych beneficjentów nie zawiera podmiotów wykonujących działalność gospodarczą. Nie wskazano również podstaw do zaproponowanego stwierdzenia, zgodnie z którym instytucje kultury czy organizacje pozarządowe nie prowadzą działalności gospodarczej? Sam fakt prowadzenia działalności kulturalnej w formie instytucji kultury bądź organizacji pozarządowej, nie wyklucza bowiem prowadzenia działalności gospodarczej przez te podmioty (np. wynajem sal koncertowych na potrzeby imprez masowych). Należy wskazać, iż pomocy publicznej będzie można uniknąć jedynie w przypadku projektów skierowanych do instytucji kultury, prowadzących wyłącznie działalność kulturalną w rozumieniu ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Art. 1 ust. 1 ww. ustawy stwierdza, że działalność kulturalna polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. Natomiast w art. 3 ust.2 zaznaczono, że działalność kulturalna instytucji kultury ( ) nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu odrębnych przepisów. Jednocześnie przepisy o prowadzeniu działalności gospodarczej powinny być stosowane do aktywności nie uregulowanej przepisami ww. ustawy (art. 3 ust. 3). W przypadku, gdy dana instytucja kultury ma zamiar prowadzić inną działalność niż kulturalną jest obowiązana zamieścić taką informację w swoim statucie, wraz z niezbędnymi postanowieniami. W takich przypadkach finansowanie infrastruktury kulturalnej może nieść ze sobą występowanie pomocy publicznej. Takie stanowisko zajęła Komisja Europejska w odniesieniu do pomocy państwa przeznaczonej na realizację prac restauratorskich i konserwatorskich Hali Ludowej we Wrocławiu, udzielanej w ramach pomocy mającej na celu ochronę dziedzictwa narodowego (decyzja KE z dnia 20.4.2005, K(2005) 1159 wersja ostateczna). Należy zatem rozważyć wprowadzenie przepisów określających warunki, na jakich pomoc publiczna nie wystąpi (np. wskazanie, że majątek finansowany w ramach dofinansowania nie może być wykorzystywany do działalności gospodarczej). W propozycji MRR wskazano jako przesłankę przyjęcia projektowanych rozwiązań decyzję Komisji (WE) z dnia 20.7.2005 r. w sprawie NN 55/2005 (ex N 595/2004) Zachowanie dziedzictwa kulturowego (K (2005) 2714 wersja ostateczna). Niemniej przedmiotowa decyzja dotyczyła pomocy przeznaczonej wyłącznie na prace konserwatorskie, restauratorskie i inne roboty budowlane przy zabytkach wymagających renowacji, które zostały zaliczone do obiektów o istotnej wartości historycznej, artystycznej, naukowej lub archeologicznej oraz zostały wpisane do rejestru zabytków. Nie obejmowała zatem zagadnień związanych z budową, rozbudową i przebudową infrastruktury kulturalnej, zakupem i modernizacją trwałego wyposażenia do prowadzenia działalności kulturalnej, czy przystosowania obiektów zabytkowych i instytucji kultury do potrzeb osób niepełnosprawnych. Ponadto, w przedmiotowej decyzji Komisja Europejska wskazała, że prace restauratorskie, konserwatorskie i roboty budowlane prowadzone na zabytkach zaliczonych do polskiego dziedzictwa narodowego nie stanowią co do zasady pomocy państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE, ze względu na lokalny charakter działań objętych programem oraz niewielkie kwoty wsparcia. Jednocześnie Komisja nie wykluczyła możliwości wystąpienia zakłócenia handlu wewnątrzwspólnotowego, a tym samym wystąpienia pomocy publicznej w niektórych przypadkach. Biorąc pod uwagę, że zakres wsparcia w przedmiotowej decyzji
był zdecydowanie węższy od propozycji MRR oraz że kwota wsparcia była zdecydowanie mniejsza (roczny budżet programu zaakceptowanego przez KE wynosi ok. 4 mln euro na ponad 100 podmiotów, a w propozycji MRR wsparciem mogą być objęte projekty o wartości projektu do 20 mln zł!).