Kryteria oceniania z religii na etapie edukacji wczesnoszkolnej Ocenę w nauczaniu wczesnoszkolnym traktujemy jako środek wspierania ucznia, wzmacniania pozytywnej postawy wobec ludzi i Boga. Nie jest to więc ocena według tzw. obiektywnych kryteriów typowych dla wewnątrzszkolnego systemu oceniania z innych przedmiotów, związana ze sprawdzeniem osiągnięć według standardów. Przede wszystkim, zgodnie z zaleceniami Podstawy Programowej, oceniamy wysiłek ucznia, biorąc pod uwagę indywidualne cechy i zdolności każdego dziecka. Niemniej dążymy, w miarę tych indywidualnych możliwości, by dziecko na każdym etapie edukacji wczesnoszkolnej zdobyło konkretne wiadomości i umiejętności. Interioryzacja wartości (dotyczy każdego etapu) uczeń: godnie zachowuje się w miejscach świętych (katecheta może zaobserwować zachowania uczniów podczas niedzielnej Mszy św., rekolekcji); wycisza się w czasie lekcji na modlitwie i w czasie słuchania słowa Bożego na miarę swoich możliwości; wykonuje zadania domowe; pracuje na lekcji w miarę swoich możliwości (widać, że się stara i że mu zależy); chętnie i regularnie uczestniczy w katechezie; jest aktywny na zajęciach, nie przeszkadza w prowadzeniu katechezy; jego postawa nie budzi zastrzeżeń (nie jest anty świadectwem) nie ma lekceważącego stosunku do przedmiotu oraz katechety; Poniżej wymienione umiejętności oraz wiedza jaką uczeń powinien opanować na poszczególnych etapach edukacji wczesnoszkolnej są zależne od indywidualnych predyspozycji ucznia, które katecheta bierze pod uwagę. Ponadto, uczniowie klas II oraz III ze względu na spiralne ujęcie programu nauczania mają sprawdzaną wiedzę oraz umiejętności dotyczące treści poprzednich klas. 1
W klasie I ocenę wystawiamy m. in. za poniżej wymienione osiągnięcia ze zrozumieniem wykonuje znak krzyża; umie modlitwę Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo, Chwała Ojcu, Niechaj będzie pochwalony Przenajświętszy Sakrament, Akt nadziei, Akt żalu, Aniele Boży (w zależności od możliwości dziecka z pomocą lub bez pomocy katechety), umie pozdrowienia chrześcijańskie: Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus, Pokój wam; umie teksty pieśni i piosenek zaplanowanych przez katechetę; zna postawy i gesty w czasie modlitwy; umie wymienić kilku świętych (Maryję, św. Józefa, św. Franciszka) umie prowadzić zeszyt na miarę swoich możliwości starannie; jest aktywny na katechezie; umie wskazać ołtarz i ambonę; wie do czego służy chrzcielnica; wie, co oznacza krzyż; zna formułę chrztu: N., ja ciebie chrzczę..; wie, że od chrztu został dzieckiem Bożym; wie, że Jezus narodził się, żył w rodzinie, nauczał, czynił cuda, umarł na krzyżu i zmartwychwstał; wie, że Bóg stworzył świat, jest dawcą życia, że piękno przyrody mówi nam o Bogu Stwórcy; wie, że w niedzielę i święta powinniśmy uczestniczyć we Mszy św.; wie, że znak krzyża czynimy w Imię Trójcy Świętej: Ojca i Syna i Ducha Świętego; wie, że Jezus nas kocha i uczy nas kochać ludzi (nie musi znać formuły przykazania miłości). 2
W klasie II ocenę wystawiamy m. in. za poniżej wymienione osiągnięcia umie modlić się Modlitwą Pańską, Pozdrowieniem Anielskim, modlitwą Chwała Ojcu, Niechaj będzie pochwalony Przenajświętszy Sakrament, Aktem wiary, Aktem nadziei, Aktem miłości, Aktem żalu, modlitwą Aniele Boży; umie wymienić najważniejsze uroczystości roku liturgicznego (Boże Narodzenie, Wielkanoc); umie opowiedzieć przykłady cudów Jezusa; potrafi wymienić: papieża, biskupa diecezji, proboszcza swojej parafii i swoich rodziców chrzestnych; umie zaśpiewać pieśni lub piosenki (niekoniecznie indywidualnie), których uczył się na katechezie; prowadzi starannie zeszyt ucznia i odrabia zadania domowe; jest aktywny na katechezie. wie, że Bóg stworzył świat, Syn Boży, Zbawiciel, został posłany przez Ojca dla ratowania ludzi, Duch Święty jest Pocieszycielem i działa w Kościele; wie, że Jezus Chrystus jest Synem Bożym, który stał się człowiekiem, aby ludzi uratować od zła, obdarzyć szczęściem i zaprowadzić do Boga; wie, że Jezus nauczał, czynił cuda, umarł na krzyżu i zmartwychwstał dnia trzeciego; wie, że oddajemy cześć Maryi, gdyż była Matką Boga i wiernie kochała Jezusa Chrystusa; wie, że podczas Mszy Świętej czytane jest Pismo Święte; wie, że przez czytania liturgiczne przemawia do ludzi sam Jezus Chrystus i głosi Dobrą Nowinę o tym, że zwyciężył zło, śmierć i że dobro dzięki Jezusowi zwycięży; wie, że podczas Mszy Świętej kapłan działa w imieniu Jezusa Chrystusa; umie wyjaśnić (niekoniecznie wymienić) czego dotyczą najważniejsze uroczystości i okresy roku liturgicznego; zna: dwa przykazania miłości; wie, że Msza Święta jest ucztą dziękczynną i ofiarną; wie, kim byli poznani na katechezie święci. 3
W klasie III ocenę wystawiamy m. in. za poniżej wymienione osiągnięcia umie modlić się w grupie modlitwami, wezwaniami i gestami liturgicznymi Mszy Świętej; umie skojarzyć konkretne postawy, zachowania i obowiązki z przykazaniem miłości, przykazaniami Bożymi i kościelnymi oraz Ośmioma Błogosławieństwami; umie wymienić najważniejsze uroczystości i okresy roku liturgicznego i powiedzieć, jaką tajemnicę wiary świętujemy przez nie; potrafi powiedzieć modlitwy: Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo, Chwała Ojcu, Akty: wiary, nadziei, miłości i żalu; potrafi powtórzyć i wyjaśnić dziesięć przykazań Bożych oraz przykazanie miłości Boga i bliźniego; potrafi wymienić siedem sakramentów świętych; potrafi wymienić: papieża, biskupa diecezji, proboszcza swojej parafii i swoich rodziców chrzestnych; umie zaśpiewać pieśni lub piosenki (niekoniecznie indywidualnie), których uczył się na katechezie; prowadzi starannie zeszyt ucznia i odrabia zadania domowe; jest aktywny na katechezie. zna i rozumie słowa Credo; wie, że Bóg jest Stwórcą świata, Jezus jest Synem Bożym prawdziwym Bogiem, w którym najpełniej objawia się miłość Boga, oraz że Duch Święty posłany od Ojca w imieniu Pana Jezusa działa w Kościele; wie, że oddajemy cześć Maryi jako Matce Boga i zna przykłady jej wierności i zaufania Bogu; zna części różańca świętego; wie, po co Bóg dał ludziom przykazania, zna treść przykazań Bożych i kościelnych; wie, że kto wypełnia przykazanie miłości, ten wypełnia wszystkie przykazania; wie, czym są sakramenty i kiedy je przyjmujemy; zna skutki grzechu, wie że grzech oddala od Boga i niszczy jedność wspólnoty ludzi; wie, co znaczy nawrócenie i rozumie potrzebę przebaczania i prośby o przebaczenie; wie, że chociaż w sakramencie pokuty i pojednania widzimy kapłana, to Bóg odpuszcza nam grzechy; wie, że Msza Święta jest ofiarą, dziękczynieniem i ucztą; 4
wie, że podczas Mszy Świętej kapłan działa w imieniu Jezusa Chrystusa; zna główne części Mszy Świętej; wie, że w Liturgii Słowa najpierw przepraszamy Boga i ludzi za przewinienia, potem wielbimy Boga w hymnie, słuchamy czytań z Pisma Świętego (Ewangelii czyli Dobrej Nowiny) i homilii oraz odpowiadamy wyznaniem wiary i modlitwą powszechną; wie, że podczas Mszy Świętej Jezus Chrystus, tak jak na Ostatniej Wieczerzy składa siebie w ofierze pod postacią chleba i wina, a wierni współofiarują się Bogu z Chrystusem; wie jak przebiega konsekracja i kiedy chleb i wino stają się Ciałem i Krwią Chrystusa; wie, że istnieje Osiem Błogosławieństw; wie, kim byli poznani na katechezie święci. 5