INSTYTUT UPRAWY NAWOŻENIA I GLEBOZNAWSTWA PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY ZAKŁAD GLEBOZNAWSTWA EROZJI I OCHRONY GRUNTÓW

INSTYTUT UPRAWY NAWOŻENIA I GLEBOZNAWSTWA PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY ZAKŁAD GLEBOZNAWSTWA EROZJI I OCHRONY GRUNTÓW OCENA ZMIAN UŻYTKOWANIA GRUNTÓW NA PRZESTRZENI OSTATNICH 40-50 LAT W OPARCIU O OPRACOWANY MODEL MAPY GLEBOWO-ROLNICZEJ W SKALI 1:5000 Puławy, grudzień 2013

Analiza zmian użytkowania gruntów w całym województwie dolnośląskim wykonanych na bazie mapy glebowo-rolniczej w skali 1:5000, a powstałych w okresie ostatnich 40-50 lat Podstawą oceny zmian użytkowania gruntów w województwie dolnośląskim była aktualizacja kategorii użytków gruntowych na mapie glebowo-rolniczej w skali 1:5000 wykonana w oparciu o materiały źródłowe z lat 2008-2012. Wykazane zmiany powstały w okresie 1970 2010. Lata.70 ubiegłego stulecia należy rozumieć jako przedział czasu od początku lat.60 do początku lat.70 kiedy ukończono prace nad opracowaniem mapy glebowo-rolniczej w skali 1:5000 w województwie dolnośląskim. Zmiany dotyczą wyłącznie podstawowych kategorii użytków gruntowych oznaczonych na mapie glebowo-rolniczej: gruntów ornych (), trwałych użytków zielonych (), nieużytków rolniczych (RN), nieużytków (N), terenów zabudowanych (), wód (W), nieużytków wodnych (WN) i lasów (). W wyniku przetworzenia analogowej mapy do formatu wektorowego, aktualizacji użytków gruntowych oraz obliczeń wykonano zestawienia powierzchni poszczególnych kategorii użytków gruntowych odpowiadających strukturze użytkowania w latach.70 ubiegłego stulecia oraz w roku 2010. W latach.70 ubiegłego wieku w województwie dolnośląskim powierzchnia użytków rolnych wynosiła 1 282 542 ha, w tym grunty orne 963 639 ha oraz trwałe użytki zielone 318 903 ha (Tab. 1). Powierzchnia lasów wynosiła 588 137 ha, terenów zabudowanych 55 327 ha oraz wód 15 741 ha (tab. 9). Kompleksy bardzo dobrych i dobrych gleb gruntów ornych (1, 2, 3, 4, 10, 11) zajmowały 66,4 % powierzchni wszystkich gruntów ornych w województwie. W strukturze trwałych użytków zielonych gleby kompleksu 1z stanowiły 3,1%, kompleksu 2z 76,8%. W okresie ponad 40 lat rozwoju działalności gospodarczej, usługowej i społecznej powierzchnia użytków rolnych w województwie dolnośląskim zmniejszyła się o 12,4% do 1 123 020 ha (tab. 2). Powierzchnia gruntów ornych w województwie wzrosła z 963639 ha do 986554 ha (2,4%), przy czym powierzchnia gruntów ornych z lat.70 zmniejszyła się o 5,2% (tab. 2 i 4, rys. 2). W ujęciu regionalnym zmiany w powierzchni gruntów są zróżnicowane. W przeważającej części powiatów gruntów ornych przybyło, m.in. najwięcej w powiecie lwóweckim, legnickim, złotoryjskim, ząbkowickim (rys. 4). Natomiast w powiatach miejskich oraz zgorzeleckim, wołoskim, polkowickim, oleśnickim, głogowskim gruntów ornych ubyło (rys. 4). Największe powierzchnie wśród gruntów ornych przekształcono na pozostałe kategorie użytkowania ponad 12 tys. ha w kompleksie 2 gleb pszennych dobrych (rys. 5). W decydującej części grunty orne przekształcone zostały na tereny zabudowane (), które obejmują również obszary przemysłowe i inwestycyjne oraz użytki leśne (rys. 5). Powierzchnia terenów zabudowanych () wzrosła w tym czasie z 55327 ha do 92147 ha (tab. 1, 2, 3, rys. 2). W analizowanym okre- 2

sie znacząco zmniejszyła się powierzchnia trwałych użytków zielonych z 318903 ha do 215072 ha, tj. o 32,6%, w tym nowo powstałe trwałe użytki zielone stanowią zaledwie 5227 ha (tab. 2, rys. 3). Największy stopień przekształcenia trwałych użytków zielonych dotyczy kompleksu 2z użytki zielone średnie, których powierzchnia zmniejszyła się z 245050 ha do 160248 ha, co stanowi - 34% (tab. 2, rys. 3). Trwałe użytki zielone o powierzchni ogólnej 109155 ha przekształcono w większości na grunty orne oraz lasy (rys. 6). Udział nowo powstałych gruntów ornych na glebach kompleksu 2z użytki zielone średnie wynosi ponad 70%. W powierzchni gleb kompleksu 3z użytki zielone słabe i bardzo słabe udział nowych powierzchni leśnych stanowi prawie 60%, a gruntów ornych około 10%. Gleby kompleksu 2z użytki zielone bardzo dobre i dobre prawie w całości przekształcono na grunty orne (rys. 6). W powiatach: oławskim, średzkim, strzelińskim i wrocławskim przekształcono ponad 50% trwałych użytków zielonych. Najmniejsze przekształcenia wystąpiły w powiatach: wałbrzyskim, wołowskim, polkowickim i głogowskim(rys. 7). W 22,37 15,74 Powierzchnie użytków gruntowych w latach 1970 i 2010 [tys. ha] 55,33 92,15 2010 1970 630,45 588,14 215,07 318,90 986,55 963,64 0 200 400 600 800 1000 Tysiące 1200 Rys. 2. Zmiany powierzchni użytków gruntowych w altach 1970-2010 3

Kompleksy przydatności rolniczej gleb trwałych użytków zielonych Trwałe użytki zielone w latach 1970 i 2010 [tys. ha] 3z 5,23 45,93 63,95 Stan na rok 2010 Stan na rok 1970 2z 160,25 245,05 1z 3,67 9,91 Tysiące ha 0 50 100 150 200 250 300 Rys. 3. Zmiany powierzchni trwałych użytków zielonych w altach 1970 2010 Powierzchnia gruntów ornych w latach 1970-2010 [tys. ha] M. Wrocław M. Wałbrzych M. Jelenia Góra M. Legnica Złotoryja Zgorzelec Wałbrzych Świdnica Jelenia Góra Legnica Lwówek Śląski Lubań Kamienna Góra Jawor Bolesławiec Ząbkowice Śl. Wrocław Wołów Trzebnica Środa Śląska Strzelin Polkowice Oława Oleśnica Milicz Lubin Kłodzko Góra Głogów Dzierżoniów 2,16 2,59 1,98 9,67 11,27 13,27 11,96 20,49 24,89 29,33 30,51 35,80 33,28 36,95 32,11 34,43 26,08 36,15 39,92 24,54 30,70 50,84 49,56 51,76 56,48 48,83 51,10 52,55 56,07 2010 1970 81,29 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Tysiące ha Rys. 4. Powierzchnia gruntów ornych w altach 1970 2010 4

Tysiące ha Tysiące ha 14 Transformacja na pozostałe kategorie użytkowania [tys. ha] 12 10 Tnk 8 6 4 2 0 WN W RN N N N N N N N N N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Kompleksy przydatności rolniczej gleb gruntów ornych 14 Rys. 5. Transformacja gruntów ornych w altach 1970 2010 90 Transformacja w latach 1970-2010 [tys. ha] 80 70 60 50 40 WN N Tnk W RN 30 20 10 0 1z 2z 3z Kompleksy przydatności rolniczej gleb trwałych użytków zielonych Rys. 6. Transformacja trwałych użytków zielonych w altach 1970 2010 5

Trwałe użytki zielone [tys. ha] M. Wrocław M. Wałbrzych M. Jelenia Góra M. Legnica Złotoryja Zgorzelec Wałbrzych Świdnica Jelenia Góra Legnica Lwówek Śląski Lubań Kamienna Góra Jawor Bolesławiec Ząbkowice Śl. Wrocław Wołów Trzebnica Środa Śląska Strzelin Polkowice Oława Oleśnica Milicz Lubin Kłodzko Góra Głogów Dzierżoniów 0,82 2,39 0,49 2,14 5,03 7,96 10,98 5,30 11,30 6,77 11,07 7,51 10,58 5,23 4,76 7,27 5,99 8,97 2,55 3,64 10,64 10,33 2,81 5,58 7,688,82 3,22 4,33 9,25 2010 1970 31,65 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 Tysiące ha Rys. 7. Powierzchnia trwałych użytków zielonych w altach 1970 2010 6

Tabela 1. Powierzchnie gruntów ornych i trwałych użytków zielonych w podziale na kompleksy przydatności rolniczej gleb oraz pozostałe kategorie użytków gruntowych w województwie dolnośląskim w latach 1970. Lp. Powiat Powierz. powiatu [ha] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Kompleksy przydatności rolniczej gleby - stan 1970 (ha) Grunty orne 1z 2z 3z Trwałe użytki zielone Użytki rolne N RN Tnk W WN 1 Dzierżoniów 47815 5519 17276 2991 116 2293 661 23 183 245 54 105 2 29467 303 4917 576 5796 35263 9969 170 3 8 2218 108 76 2 Głogów 44307 2149 6800 759 2302 4859 3016 1630 3199 292 11 25017 286 3905 1701 5892 30909 6441 199 326 5227 551 507 146 3 Góra 73067 13 4716 1957 9735 6433 10335 3759 796 884 38628 7277 4411 11688 50316 20191 345 132 68 1366 390 259 4 Kłodzko 164217 715 8695 321 114 324 252 39 684 0 12435 13526 11016 3513 467 52104 198 24132 13952 38281 90385 69490 295 333 401 3078 205 30 5 Lubin 71126 556 9427 143 5948 8214 8288 2772 820 76 13 36256 7 7574 1276 8857 45113 22700 174 118 344 1880 692 105 6 Milicz 71417 6 2248 44 2168 5021 9996 4256 640 701 25080 7748 2976 10724 35804 29243 130 165 9 986 5061 18 7 Oleśnica 104813 1190 9721 1577 6893 13218 12285 8468 2437 1169 5 56965 31 10394 2062 12488 69452 31634 197 185 841 1932 544 27 8 Oława 52355 5042 10372 4295 3145 3825 2337 1723 1158 202 32100 139 5899 846 6884 38984 10603 190 44 560 1470 346 157 9 Polkowice 77801 1311 3861 357 4555 5627 10521 4402 1382 919 4 32940 123 9837 2689 12649 45589 26334 153 306 3632 1455 168 164 10 Strzelin 62147 16363 22160 6437 370 2047 963 100 895 0 8 49344 1742 3300 233 5274 54619 5453 192 20 86 1692 62 22 11 Środa Śląska 65687 1546 20026 8778 2241 7100 2514 834 3303 273 46615 491 7177 952 8620 55234 8894 207 272 430 584 66 12 Trzebnica 102383 4238 14782 2073 3985 9293 13076 5906 1134 648 55136 259 11557 3681 15497 70633 25173 319 130 1939 2367 1709 114 13 Wołów 67447 159 7673 1191 4087 6523 7986 2497 1641 232 31988 80 8519 1506 10105 42092 22405 122 200 136 1532 693 267 14 Wrocław 111336 24095 32090 6885 3608 5838 4015 1514 1896 447 79 156 0 0 6 80629 1794 9295 1535 12623 93252 13581 391 74 945 2501 499 143 15 Ząbkowice Śl. 77132 9848 23550 3713 1189 3626 1821 343 1966 3 1246 918 829 57 32 49142 472 7928 1988 10388 59530 14270 553 52 235 2283 144 65 16 Bolesławiec 130354 169 9173 5176 1557 8174 6216 1699 198 9 32371 2 9747 1743 11492 43862 79251 1876 3 2496 2253 401 212 17 Jawor 58131 3819 17620 4533 92 1191 793 38 721 1435 3819 1193 5 1 35260 539 6831 964 8334 43593 12734 232 20 26 1465 45 16 18 Kamienna Góra 39557 11 7 8 204 7721 2950 88 10991 10939 2632 13571 24562 13953 119 21 14 847 35 6 19 Lubań 42841 62 9161 2943 51 2171 555 3 307 3481 571 3 19308 312 9690 803 10804 30112 10274 272 1 229 1575 312 67 20 Lwówek Śląski 70973 5290 2649 3 1399 1649 20 215 2 6745 7045 138 25154 12 16045 2708 18764 43918 24255 245 38 34 2134 235 114 21 Legnica 73931 2651 18261 7230 1908 6796 5064 1243 3422 385 15 46975 400 10221 1677 12298 59273 11330 269 65 653 1341 920 81 22 Jelenia Góra 62428 198 35 49 139 125 2284 6639 2855 350 13 12688 9 10533 4919 15460 28148 32324 130 3 17 1414 382 9 23 Świdnica 74069 4051 33547 7141 2112 1033 13 323 289 1082 341 49931 1115 7421 870 9406 59337 10223 881 11 79 3418 85 35 24 Wałbrzych 43001 239 665 5027 4703 213 10847 8825 4509 13334 24181 17210 109 29 58 1350 48 15 25 Zgorzelec 83900 143 11698 6616 252 4489 1476 112 148 47 25 203 25209 149 11037 933 12120 37329 38913 3598 4 560 2442 855 199 26 Złotoryja 56477 4966 18455 5170 17 1541 523 78 18 837 1192 511 15 33325 596 7938 623 9156 42481 11800 160 6 333 1476 113 107 27 M. Legnica 5627 535 1201 337 188 413 154 73 122 23 3048 137 681 118 936 3984 229 47 5 1197 152 9 3 28 M. Jelenia Góra 10921 183 8 488 1679 222 15 2596 2047 605 2652 5249 3803 45 63 1711 36 15 29 M. Wałbrzych 8466 101 507 810 1298 69 2785 832 214 1046 3831 2696 53 3 206 1674 3 1 30 M. Wrocław 29255 1899 4604 200 921 2518 1052 105 434 8 11741 711 2805 248 3764 15505 2759 268 1895 8008 570 249 Suma 1982981 91045 322616 83561 55445 115097 107245 41650 28182 6322 30967 50442 26180 4328 560 963639 9905 245050 63948 318903 1282542 588137 11942 2360 24209 55327 15741 2774 8

Tabela 2. Powierzchnie gruntów ornych i trwałych użytków zielonych w podziale na kompleksy przydatności rolniczej gleb oraz pozostałe kategorie użytków gruntowych w województwie dolnośląskim w latach 2010. Lp. Powiat Powierzc hnia powiatu [ha] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Grunty orne Kompleksy przydatnośc rolniczej gleb trwałych użytków zielonych oraz pozostałe kategorie użytków gruntowych - 2010 (ha) 1z 2z 3z Trwałe użytki zielone Użytki rolne N RN Tnk W WN 1 Dzierżoniów 47815 5476 16739 2874 109 2190 621 17 182 241 51 72 28573 91 2649 368 3108 31681 10562 259 3 7 2865 121 78 2130 110 13895 2 Głogów 44307 1928 6399 740 2118 4602 2672 1279 3158 276 11 23183 91 2711 1493 4294 27477 9762 302 182 2025 2286 709 175 1353 35 15442 3 Góra 73067 13 4685 1939 9670 6369 10101 3496 790 867 37929 5555 3685 9240 47170 20911 344 92 60 1770 469 260 1989 5 23904 4 Kłodzko 164217 655 8474 306 107 295 245 38 657 12092 12902 10181 2998 439 49388 103 19666 10943 30712 80100 74653 495 196 372 3968 270 62 3163 939 80016 5 Lubin 71126 545 8891 139 5719 7827 7504 2389 797 76 9 33895 4 4683 849 5536 39432 23467 453 67 226 3002 672 1508 2251 49 29395 6 Milicz 71417 6 2214 44 2112 4851 9475 3859 623 654 23838 5594 1823 7417 31255 30514 153 95 9 1558 5311 20 2239 264 37659 7 Oleśnica 104813 1163 9496 1541 6648 12745 11460 7140 2379 1079 5 53654 1 7376 1363 8741 62395 33937 266 102 600 3815 1017 183 2418 81 39918 8 Oława 52355 4998 10132 4170 2972 3499 2094 1382 1137 195 30578 21 2216 542 2780 33357 10954 238 32 244 2922 479 250 3849 31 15119 9 Polkowice 77801 1256 3617 345 4372 5339 9700 3713 1338 890 4 30574 95 7928 2178 10201 40775 28898 1920 105 868 2742 744 78 1539 133 35354 10 Strzelin 62147 16273 21915 6234 365 1941 887 52 885 0 8 48559 561 1831 125 2518 51077 5907 275 9 102 2062 66 75 2542 32 8496 11 Środa Śląska 65687 1534 19497 8565 2152 6780 2347 682 3220 266 45043 153 2801 562 3516 48559 9468 331 267 2412 636 104 3785 125 13217 12 Trzebnica 102383 4174 14584 2080 3893 9054 12426 5180 1128 506 53025 117 7746 2717 10580 63605 27005 294 68 1925 3454 2316 201 3453 61 35263 13 Wołów 67447 159 7567 1184 3996 6309 7447 1960 1614 224 30458 80 7788 1103 8970 39428 24322 156 86 34 2153 849 366 52 27967 14 Wrocław 111336 23168 30471 6542 3335 5334 3617 1261 1823 391 67 102 6 76117 512 4416 893 5821 81938 13569 736 52 1059 6947 1528 208 5176 173 24099 15 Ząbkowice Śl. 77132 9621 23015 3549 1158 3491 1748 335 1913 3 1220 826 731 44 24 47678 105 3538 1083 4726 52403 15925 607 52 232 2924 670 209 4079 32 20618 16 Bolesławiec 130354 160 8721 4946 1485 7567 5591 1436 191 9 30106 5868 1035 6903 37008 81444 1284 2274 3890 605 307 3173 368 89804 17 Jawor 58131 3683 17149 4355 89 1133 748 28 698 1375 3548 1049 5 1 33861 156 3734 658 4548 38409 13115 353 18 27 1991 414 32 3085 684 15949 18 Kamienna Gór 39557 11 7 8 199 7387 2721 80 10412 8559 1975 10534 20947 15457 166 6 10 1126 239 6 1551 50 17009 19 Lubań 42841 61 8648 2847 51 2054 516 2 283 3374 560 3 18399 198 6667 581 7447 25845 11610 299 0 183 2291 386 74 2092 61 14843 20 Lwówek Śląsk 70973 5083 2527 2 1287 1457 19 211 2 6375 6386 126 23473 2 8716 1621 10339 33812 26824 462 30 2692 505 65 5854 728 30580 21 Legnica 74128 2614 17739 7005 1849 6496 4596 1009 3166 358 10 44843 171 5252 929 6352 51195 12663 507 52 477 2680 1361 55 4718 421 17794 22 Jelenia Góra 62428 185 23 49 124 116 2058 6101 2676 324 7 11662 7627 3555 11182 22844 34150 161 2 17 2828 693 15 1604 115 37865 23 Świdnica 74069 3974 32307 6831 1969 950 12 299 280 994 314 47930 519 4167 565 5252 53182 11174 1221 6 78 5131 281 36 2912 49 17927 24 Wałbrzych 43001 233 622 4831 4504 185 10375 7391 3510 10901 21276 18564 180 26 47 1815 91 27 899 76 20750 25 Zgorzelec 83900 31 10377 6098 225 3958 1273 59 136 44 17 165 22382 46 7089 507 7642 30025 41358 4774 84 3433 1112 286 2512 317 51046 26 Złotoryja 56280 4651 18184 5036 17 1463 494 73 18 814 1128 488 15 32383 220 4375 359 4954 37337 12839 327 2 13 2090 126 56 3416 74 15453 27 M. Legnica 5627 323 593 157 116 250 127 51 111 21 1750 65 347 78 490 2239 578 432 160 1948 16 18 231 4 3152 28 M. Jelenia Gór 10921 156 8 391 1462 213 15 2246 1516 472 1988 4234 4043 7 69 1994 75 10 340 149 6198 29 M. Wałbrzych 8466 85 300 634 1052 66 2137 634 176 810 2947 2897 154 3 111 2299 12 1 27 13 5479 30 M. Wrocław 29255 1334 3460 157 661 1847 793 76 392 4 8722 355 1809 180 2344 11066 3884 234 1232 11059 597 186 947 49 17193 suma 1982981 87797 310152 80239 53222 108698 99487 35663 27163 5866 29425 47077 24138 3732 514 913174 3667 160248 45930 209845 1123020 630450 17389 1256 12841 92147 22368 4951 73380 5227 781402 różnica (2010-1970) % zmian Kompleksy przydatności rolniczej gleb gruntów ornych - 2010 (ha) -3247-12464 -3322-2224 -6398-7757 -5987-1019 -456-1541 -3365-2042 -596-46 -50465-6238 -84802-18018 -109057-159522 42313 5446-1104 -11368 36820 6628 2178 80913-3,6-3,9-4,0-4,0-5,6-7,2-14,4-3,6-7,2-5,0-6,7-7,8-13,8-8,2-5,2-63,0-34,6-28,2-34,2-12,4 7,2 45,6-46,8-47,0 66,6 42,1 78,5 7,6 1,6 11,6 Pozostąłe kategorie użytków 9

Tabela 3. Powierzchnie zmian gruntów ornych i trwałych użytków zielonych w podziale na kompleksy przydatności rolniczej gleb oraz pozostałe kategorie użytków gruntowych w województwie dolnośląskim w latach 1970 2010 [ha]. Lp. Powiat Powierz. powiatu [ha] Kompleksy przydatności rolniczej gleb gruntów ornych [ha] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Grunty orne 1z 2z 3z Kompleksy oraz pozostałe kategorie użytków gruntowych [ha] Trwałe użytki zielone Użytki rolne N RN Tnk W WN 1 Dzierżoniów 47815-43 -536-117 -6-103 -40-6 -1-4 -3-33 -2-894 -211-2268 -208-2803 -3698 593 90 0-1 647 13 1 2130 110 2 Głogów 44307-221 -401-20 -184-258 -343-351 -41-16 -1834-195 -1195-208 -1696-3530 3321 103-144 -3202 1735 202 30 1353 35 3 Góra 73067-31 -18-66 -65-234 -263-6 -17-699 -1722-726 -2471-3170 720-2 -41-8 404 78 1 1989 5 4 Kłodzko 164217-60 -222-15 -7-29 -7-1 -27-344 -624-836 -516-28 -2716-95 -4466-3009 -7636-10352 5162 200-137 -30 890 65 32 3163 939 5 Lubin 71126-11 -535-4 -229-387 -784-383 -23 0-4 -2361-3 -2891-427 -3399-5759 766 278-51 -117 1122-20 1404 2251 49 6 Milicz 71417-34 -56-170 -522-397 -17-47 -1242-2154 -1154-3335 -4577 1270 23-70 572 250 2 2239 264 7 Oleśnica 104813-27 -225-37 -245-474 -825-1328 -59-91 -3311-30 -3017-699 -3872-7182 2303 68-83 -241 1882 473 156 2418 81 8 Oława 52355-44 -240-126 -173-327 -243-341 -21-8 -1523-118 -3683-303 -4251-5774 351 48-13 -316 1452 133 93 3849 31 9 Polkowice 77801-55 -245-12 -183-288 -822-689 -44-29 -2365-28 -1909-511 -2490-4856 2564 1766-201 -2764 1286 576-86 1539 133 10 Strzelin 62147-90 -245-203 -5-107 -76-48 -11-785 -1180-1469 -108-2869 -3654 454 83-11 16 370 4 52 2542 32 11 Środa Śląska 65687-12 -529-214 -89-319 -167-152 -82-7 -1571-338 -4376-389 -5234-6805 573 124-5 1981 53 38 3785 125 12 Trzebnica 102383-64 -198 7-92 -239-649 -726-6 -142-2111 -142-3811 -964-5005 -7116 1832-25 -61-13 1088 607 87 3453 61 13 Wołów 67447-106 -7-91 -213-539 -537-27 -8-1529 -731-404 -1143-2673 1918 34-114 -102 622 155 99 52 14 Wrocław 111336-927 -1620-343 -273-503 -398-253 -73-56 -13-54 -4512-1282 -4878-642 -6926-11438 -13 345-21 114 4446 1029 65 5176 173 15 Ząbkowice Śl. 77132-228 -535-164 -31-135 -73-8 -53-26 -92-99 -13-8 -1464-367 -4390-906 -5796-7260 1654 54-1 -2 640 525 144 4079 32 16 Bolesławiec 130354-9 -451-230 -72-607 -626-263 -7-2265 -2-3879 -708-4729 -6994 2193-592 -3-222 1637 203 95 3173 368 17 Jawor 58131-135 -471-178 -3-58 -45-10 -23-60 -270-144 0-1399 -383-3097 -306-3902 -5301 381 122-2 1 526 369 16 3085 684 18 Kamienna Góra 39557-6 -335-230 -8-579 -2380-657 -3058-3637 1504 47-16 -4 279 204 0 1551 50 19 Lubań 42841-1 -512-95 -117-40 -1-24 -107-12 0-909 -113-3023 -221-3425 -4334 1336 28 0-46 716 74 7 2092 61 20 Lwówek Śląski 70973-208 -122-1 -112-192 -2-4 -370-659 -12-1681 -10-7329 -1087-8554 -10235 2569 217-38 -3 559 270-49 5854 728 21 Legnica 74128-36 -523-225 -59-299 -467-234 -256-27 -5-2132 -229-4969 -748-6052 -8184 1333 238-12 -176 1339 441-26 4718 421 22 Jelenia Góra 62428-13 -12-15 116-125 -226-538 -179-27 -6-1025 -9-2906 -1364-4406 -5432 1825 31-1 0 1414 311 6 1604 115 23 Świdnica 74069-77 -1240-310 -144-83 -1-24 -8-88 -27-2001 -596-3254 -304-4251 -6252 951 339-5 0 1713 195 2 2912 49 24 Wałbrzych 43001-6 -43-196 -198-28 -472-1434 -999-2449 -2921 1354 71-3 -11 465 43 12 899 76 25 Zgorzelec 83900-112 -1321-519 -27-532 -203-53 -12-2 -8-38 -2827-104 -3948-426 -4583-7410 2445 1176-4 -476 991 256 87 2512 317 26 Złotoryja 56280-315 -271-133 -78-29 -5-23 -64-23 -942-376 -3563-263 -4310-5252 1039 167-3 -321 614 13-51 3416 74 27 M. Legnica 5627-212 -608-180 -73-163 -27-22 -11-2 -1298-72 -334-40 -548-1847 349 384-5 -1037 1796 6 15 231 4 28 M. Jelenia Góra 10921-27 -97-216 -10 0-351 -531-133 -690-1041 240-38 -63-1642 1958 60 10 340 149 29 M. Wałbrzych 8466-17 -207-176 -246-2 -648-198 -38-259 -907 201 101-94 625 9 0 27 13 30 M. Wrocław 29255-565 -1144-44 -260-671 -259-29 -42-4 -3019-356 -996-68 -1506-4525 1125-34 -663 3051 27-62 947 49 Suma 1982981-3247 -12464-3322 -2224-6398 -7757-5987 -1019-456 -1541-3365 -2042-596 -46-50465 -6238-84802 -18018-109155 -159620 42313 5446-1104 -11368 36820 6628 2178 73380 5227 10

Tabela 4. Zmiany procentowe powierzchni gruntów ornych i trwałych użytków zielonych w podziale na kompleksy przydatności rolniczej gleb oraz pozostałe kategorie użytków gruntowych w województwie dolnośląskim w latach 1970 2010 [%]. Lp. Powiat Powierz. powiatu [ha] Kompleksy przydatności rolniczej gleb [%] Grunty 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 orne 1z 2z 3z Trwałe użytki zielone Użytki rolne Pozostałe kategorie użytków gruntowych [%] N RN Tnk W WN 1 Dzierżoniów 47815-0,8-3,1-3,9-5,6-4,5-6,1-28,1-0,3-1,5-5,3-31,5-100,0-3,0-69,8-46,1-36,1-48,4-10,5 6,0 52,9-10,3-18,1 29,2 12,0 1,6 2 Głogów 44307-10,3-5,9-2,6-8,0-5,3-11,4-21,5-1,3-5,4 0,0-7,3-68,1-30,6-12,2-28,8-11,4 51,6 51,5-44,3-61,3 314,9 39,8 20,3 3 Góra 73067-0,6-0,9-0,7-1,0-2,3-7,0-0,7-2,0-1,8-23,7-16,5-21,1-6,3 3,6-0,5-30,7-12,0 29,6 20,0 0,3 4 Kłodzko 164217-8,4-2,5-4,7-6,0-9,0-2,8-2,9-4,0-2,8-4,6-7,6-14,7-5,9-5,2-47,9-18,5-21,6-19,9-11,5 7,4 68,0-41,2-7,4 28,9 32,0 104,6 5 Lubin 71126-2,0-5,7-3,0-3,9-4,7-9,5-13,8-2,8-0,5-27,8-6,5-39,5-38,2-33,4-38,4-12,8 3,4 159,6-43,0-34,1 59,7-2,8 1340,5 6 Milicz 71417-1,5 0,0-2,6-3,4-5,2-9,3-2,7-6,7-5,0-27,8-38,8-31,1-12,8 4,3 17,6-42,3 0,0 58,0 4,9 9,9 7 Oleśnica 104813-2,3-2,3-2,3-3,6-3,6-6,7-15,7-2,4-7,8 0,0-5,8-96,0-29,0-33,9-31,0-10,3 7,3 34,5-45,0-28,7 97,4 86,9 588,9 8 Oława 52355-0,9-2,3-2,9-5,5-8,5-10,4-19,8-1,8-3,9-4,7-84,8-62,4-35,9-61,8-14,8 3,3 25,0-28,6-56,4 98,7 38,4 59,0 9 Polkowice 77801-4,2-6,3-3,4-4,0-5,1-7,8-15,6-3,2-3,1 0,0-7,2-22,6-19,4-19,0-19,7-10,7 9,7 1151,7-65,8-76,1 88,4 343,6-52,5 10 Strzelin 62147-0,5-1,1-3,2-1,4-5,2-7,9-47,9-1,2 0,0 0,0-1,6-67,8-44,5-46,3-54,4-6,7 8,3 43,1-57,2 18,7 21,9 7,2 231,8 11 Środa Śląska 65687-0,8-2,6-2,4-4,0-4,5-6,7-18,2-2,5-2,4-3,4-68,8-61,0-40,9-60,7-12,3 6,4 59,9-1,8 460,5 9,0 58,0 12 Trzebnica 102383-1,5-1,3 0,3-2,3-2,6-5,0-12,3-0,6-22,0-3,8-54,8-33,0-26,2-32,3-10,1 7,3-7,9-47,4-0,7 46,0 35,5 76,0 13 Wołów 67447-1,4-0,6-2,2-3,3-6,7-21,5-1,7-3,3-4,8 0,0-8,6-26,8-11,3-6,3 8,6 28,2-57,0-75,0 40,6 22,4 37,0 14 Wrocław 111336-3,8-5,0-5,0-7,6-8,6-9,9-16,7-3,8-12,5-16,0-34,4 0,0-5,6-71,5-52,5-41,8-54,9-12,3-0,1 88,1-28,6 12,1 177,7 206,3 45,3 15 Ząbkowice Śl. 77132-2,3-2,3-4,4-2,6-3,7-4,0-2,3-2,7 0,0-2,1-10,0-11,9-23,0-25,6-3,0-77,8-55,4-45,6-55,8-12,2 11,6 9,7-1,0-0,9 28,0 363,7 223,3 16 Bolesławiec 130354-5,4-4,9-4,4-4,7-7,4-10,1-15,5-3,4 0,0-7,0-100,0-39,8-40,6-41,1-15,9 2,8-31,5-100,0-8,9 72,7 50,7 44,7 17 Jawor 58131-3,5-2,7-3,9-2,8-4,9-5,7-26,2-3,2-4,2-7,1-12,1 0,0-41,7-4,0-71,0-45,3-31,7-46,8-12,2 3,0 52,4-11,5 3,0 35,9 825,9 97,0 18 Kamienna Góra 39557 0,0 0,0 0,0-2,9-4,3-7,8-9,5-5,3-21,8-24,9-22,5-14,8 10,8 39,0-73,5-27,6 33,0 589,8-2,8 19 Lubań 42841-2,1-5,6-3,2 0,0-5,4-7,1-44,7-7,7-3,1-2,0 0,0-4,7-36,4-31,2-27,6-31,7-14,4 13,0 10,2-20,7-20,3 45,4 23,8 10,5 20 Lwówek Śląski 70973-3,9-4,6-22,9-8,0-11,7-8,9-1,7 0,0-5,5-9,4-8,6-6,7-82,9-45,7-40,1-45,6-23,3 10,6 88,8-100,0-9,7 26,2 115,3-42,6 21 Legnica 74128-1,4-2,9-3,1-3,1-4,4-9,2-18,8-7,5-6,9-32,1-4,5-57,2-48,6-44,6-49,2-13,8 11,8 88,5-19,3-26,9 99,8 48,0-32,0 22 Jelenia Góra 62428-6,8-35,2 0,0-11,1-100,0-9,9-8,1-6,3-7,6-45,3-8,1-100,0-27,6-27,7-28,5-19,3 5,6 23,8-33,5-1,4 100,0 81,5 62,1 23 Świdnica 74069-1,9-3,7-4,3-6,8-8,0-7,2-7,5-2,9-8,1-7,9-4,0-53,4-43,8-35,0-45,2-10,5 9,3 38,5-46,0-0,5 50,1 228,8 4,4 24 Wałbrzych 43001-2,5-6,5-3,9-4,2-12,9-4,3-16,3-22,2-18,4-12,1 7,9 64,5-10,4-19,5 34,4 90,0 78,6 25 Zgorzelec 83900-78,6-11,3-7,8-10,8-11,8-13,7-47,5-7,9-5,3-31,2-18,7-11,2-69,4-35,8-45,6-37,8-19,8 6,3 32,7-100,0-85,1 40,6 30,0 43,9 26 Złotoryja 56280-6,4-1,5-2,6 0,0-5,1-5,5-6,3 0,0-2,7-5,4-4,6 0,0-2,8-63,1-44,9-42,3-47,1-12,4 8,8 104,0-57,3-96,2 41,6 11,2-47,5 27 M. Legnica 5627-39,7-50,6-53,3-38,5-39,4-17,5-30,5-9,2-10,6-42,6-52,7-49,1-33,9-58,6-46,3 152,5 810,5-100,0-86,6 1182,9 70,6 529,5 28 M. Jelenia Góra 10921-14,8 0,0-19,9-12,9-4,4-1,4-13,5-26,0-22,0-26,0-19,8 6,3-84,1-100,0-96,0 5462,7 393,0 29 M. Wałbrzych 8466-16,4-40,9-21,7-18,9-3,4-23,3-23,8-17,5-24,8-23,7 7,5 192,8 0,0-45,9 37,4 289,4 5,3 30 M. Wrocław 29255-29,8-24,9-21,8-28,2-26,7-24,6-27,8-9,7-53,4-25,7-50,1-35,5-27,4-40,0-29,2 40,8-12,6-35,0 38,1 4,7-25,1 Suma 1982981-3,6-3,9-4,0-4,0-5,6-7,2-14,4-3,6-7,2-5,0-6,7-7,8-13,8-8,2-5,2-63,0-34,6-28,2-34,2-12,4 7,2 45,6-46,8-47,0 66,6 42,1 78,5 11