Załącznik nr 1 do Polityki Informacyjnej Banku Spółdzielczego w Krasnymstawie Instrukcja sporządzania i ogłaszania informacji dotyczących adekwatności kapitałowej Krasnystaw, 2012
SPIS TREŚCI I. Postanowienia ogólne 3 II. Podstawowe definicje 3 III. Zasady ujawniania informacji dotyczących adekwatności kapitałowej 3 IV. Zakres zadań i odpowiedzialności w procesie ujawniania informacji 4 V. Zakres ujawnianych informacji o charakterze ilościowym i jakościowym dotyczących adekwatności kapitałowej 4 VI. Postanowienia końcowe 7 Strona 2 z 7
I. Postanowienia ogólne 1. 1. Instrukcja zawiera zakres i metody ujawnienia informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej w Banku, zgodnie z art. 111a Prawa bankowego oraz Uchwałą Nr 385/2008 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 17.12.2008 r. (Dz. Urz. KNF Nr 8, poz. 39 z późn. zm.) w sprawie szczegółowych zasad i sposobu ogłaszania przez banki informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej oraz zakresu informacji podlegających ogłoszeniu. 2. Niniejszą Instrukcję stosuje się po raz pierwszy w 2008 roku w stosunku do informacji według stanu na dzień 31 grudnia 2007 roku, z wyjątkiem informacji o dostępie do zasad Polityki Informacyjnej regulującej: zakres, częstotliwość, formę i miejsce ogłaszania informacji, zasady i sposób weryfikacji ogłaszanych informacji oraz zasady weryfikacji Polityki Informacyjnej, które są ogłaszane do dnia 31 grudnia 2007 roku. 2. Niniejsza Instrukcja określa w szczególności: 1) wytyczne dotyczące zasad i metod ujawniania informacji o charakterze jakościowym i ilościowym; 2) zakres zadań i odpowiedzialności w procesie ujawniania informacji, o których mowa w pkt. 1. II. Podstawowe definicje 3. Ilekroć w Instrukcji jest mowa o: 1) Miejscu wykonywania czynności należy przez to rozumieć placówki operacyjne (handlowe), Banku, 2) Jednostkach organizacyjnych należy przez to rozumieć elementy struktury organizacyjnej, określone w odrębnych regulacjach, dotyczących struktury organizacyjnej Banku, 3) Komórkach organizacyjnych należy przez to rozumieć wewnętrzne elementy struktury jednostek organizacyjnych, określone w odrębnych regulacjach, dotyczących struktury organizacyjnej Banku, 4) Centrali - należy przez to rozumieć jednostkę organizacyjną Banku, usytuowaną w siedzibie Banku w Krasnymstawie, realizującą kluczowe dla całości Banku zadania merytoryczne i organizacyjne oraz nadzorującą ich wykonanie w stosunku do pozostałych jednostek organizacyjnych Banku, 5) Oddziale należy przez to rozumieć jednostkę organizacyjną podlegającą Centrali, odpowiedzialną za działalność sprzedażową prowadzoną na terenie swojego działania, 6) Adekwatności kapitałowej należy przez to rozumieć wymagany poziom kapitału niezbędny na pokrycie wszystkich rodzajów ryzyka występujących w Banku, 7) Polityce Informacyjnej należy przez to rozumieć dokument zawierający zakres, sposób weryfikacji, częstotliwość, formę oraz miejsce ujawniania informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej. III. Zasady ujawniania informacji dotyczących adekwatności kapitałowej 4. 1. Na podstawie Polityki Informacyjnej oraz niniejszej Instrukcji, Wydział ryzyk i analiz we współpracy z właściwymi merytorycznie komórkami organizacyjnymi opracowuje komplet informacji podlegających ujawnieniu. 2. Informacje, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem 6, sporządzane są w terminie do końca I kwartału każdego roku i zatwierdzane przez Zarząd Banku oraz Radę Nadzorczą Banku, nie później niż na ostatnich posiedzeniach ww. organów poprzedzających Zebranie Przedstawicieli/ Walne Zgromadzenie. 3. Informacje, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem 6, udostępniane są w terminach i formie, o których mowa w 3 i 4 Polityki Informacyjnej. Strona 3 z 7
5. Ujawniane informacje powinny spełniać następujące wymogi: 1) kompleksowość (obszerność), przedstawiająca aktualny obraz ryzyk związanych z działalnością Banku, 2) przydatność i aktualność, pozwalające ocenić bezpieczeństwo i stabilność działań Banku, 3) wiarygodność, odzwierciedlająca ekonomiczną treść zdarzeń i transakcji, 4) porównywalność, umożliwiająca ocenę pozycji finansowej i wyniku finansowego Banku względem innych banków; 5) istotność, przydatność do oceny ryzyka Banku. 6. 1. Bank może przy ujawnianiu informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej pominąć te, które uzna za poufne, chronione lub nieistotne. 2. Z wnioskiem o zaniechanie ujawniania informacji z podaniem przyczyny występuje do Zarządu Wydział ryzyk i analiz. 3. Zarząd podejmuje decyzję o zaniechaniu ujawniania informacji, którą uzna za poufną, chronioną lub nieistotną. IV. Zakres zadań i odpowiedzialności w procesie ujawniania informacji 7. W procesie ujawniania informacji, których zakres zawiera Polityka Informacyjna Banku uczestniczą: 1) Zebranie Przedstawicieli, zatwierdzające wyniki finansowe Banku, w tym współczynnik adekwatności kapitałowej, 2) Rada Nadzorcza, zatwierdzająca Politykę Informacyjną i zakres ujawnianych informacji oraz sprawująca nadzór nad jej realizacją, 3) Zarząd Banku ustala zasady Polityki Informacyjnej oraz odpowiada za opracowanie i realizację Polityki Informacyjnej, 4) Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami, który zajmuje się opiniowaniem Polityki Informacyjnej oraz materiałów informacyjnych ujawnianych na jej podstawie, w przedmiocie poprawności i kompletności informacji podlegających ujawnieniu, nie objętych badaniem sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta, 5) Wydział ryzyk i analiz odpowiedzialny za propozycję weryfikacji i aktualizację Polityki Informacyjnej oraz realizację zadań związanych z ujawnianiem informacji, 6) Pozostałe komórki organizacyjne odpowiedzialne za realizację zadań związanych z ujawnianiem informacji, 7) Dyrektorzy Oddziałów odpowiedzialni za udostępnienie informacji określonych w Polityce Informacyjnej i niniejszej Instrukcji klientom w kierowanych jednostkach organizacyjnych. 8. 1. Kontrolę przestrzegania zasad Polityki Informacyjnej Banku przeprowadza Stanowisko ds. kontroli instytucjonalnej ( audytu wewnętrznego). 2. Bank może zlecić realizację zadań związanych z kontrolą wewnętrzną, w tym w zakresie, o którym mowa w ust. 1, Bankowi Zrzeszającemu na podstawie odrębnie zawartych umów. V. Zakres ujawnianych informacji o charakterze ilościowym i jakościowym dotyczących adekwatności kapitałowej 9. W zakresie celów i zasad polityki zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka Bank ogłasza następujące informacje: 1) strategie i procesy zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka, 2) strukturę i organizację jednostki zarządzania danym rodzajem ryzyka lub inne odpowiednie rozwiązania organizacyjne, 3) zakres i rodzaj systemów raportowania i pomiaru ryzyka, Strona 4 z 7
4) zasady polityki stosowania zabezpieczeń i ograniczania ryzyka oraz strategie i procesy monitorowania skuteczności zabezpieczeń i metod ograniczania ryzyka. 10. W odniesieniu do funduszy własnych Bank ogłasza następujące informacje: 1) podstawowe informacje dotyczące głównych właściwości i warunków odnoszących się do wszystkich pozycji i składników funduszy własnych, 2) suma funduszy własnych oraz wartość poszczególnych składników i pomniejszeń funduszy podstawowych i uzupełniających, 3) w przypadku, gdy skala działalności handlowej jest znacząca: a) kwota kapitału krótkoterminowego oraz składniki zaliczone do kapitału krótkoterminowego, b) suma funduszy własnych i kapitału krótkoterminowego. 11. W zakresie przestrzegania wymogów kapitałowych, o których mowa w art. 128 ustawy Prawo bankowe, Bank ogłasza następujące informacje: 1) opis metody stosowanej przez bank do oceny adekwatności kapitału wewnętrznego stanowiącego wsparcie bieżącej i przyszłej działalności banku, 2) kwoty stanowiące 8% ekspozycji ważonej ryzykiem oddzielnie dla każdej z klas ekspozycji, 3) kwota minimalnych wymogów kapitałowych z tytułu: a) ryzyka rynkowego, b) ryzyka rozliczenia dostawy oraz ryzyka kredytowego kontrahenta, c) przekroczenia limitu koncentracji zaangażowań i limitu dużych zaangażowań, d) przekroczenia progu koncentracji kapitałowej, łącznie oraz oddzielnie dla każdego rodzaju ryzyka, 4) kwota minimalnego wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego. 12. W zakresie ryzyka kredytowego i ryzyka rozmycia Bank ogłasza następujące informacje: 1) definicje należności przeterminowanych i z rozpoznaną utratą wartości stosowane dla celów rachunkowości, 2) opis stosowanego podejścia i metod przyjętych do ustalania korekt wartości i rezerw, 3) łączna kwota ekspozycji według wyceny bilansowej (po korektach rachunkowych), bez uwzględnienia skutków ograniczania ryzyka kredytowego i średnia kwota ekspozycji w danym okresie w podziale na klasy; 4) struktura geograficzna ekspozycji w rozbiciu na obszary ważne pod względem istotnych klas ekspozycji wraz z dodatkowymi informacjami, jeżeli są istotne, 5) struktura branżowa ekspozycji lub w podziale według typu kontrahenta, w rozbiciu na klasy ekspozycji, wraz z dodatkowymi informacjami, jeżeli są istotne, 6) struktura ekspozycji według okresów zapadalności w podziale na klasy ekspozycji, wraz z dodatkowymi informacjami, jeżeli są istotne, 7) w rozbiciu na istotne branże lub typy kontrahentów kwoty: a) ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości i przeterminowanych przedstawione oddzielnie, b) salda korekt wartości i rezerw, c) korekt wartości i rezerw w danym okresie; 8) kwoty ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości i przeterminowanych przedstawione oddzielnie, w podziale na istotne obszary geograficzne, obejmujące w miarę możliwości kwoty korekt wartości i rezerw związane z każdym obszarem geograficznym, 9) uzgodnienie zmian stanów korekt wartości i rezerw z tytułu ekspozycji z rozpoznaną utratą Strona 5 z 7
wartości, obejmujące: a) opis rodzajów korekt wartości i rezerw, b) salda początkowe, c) kwoty umorzeń należności w ciężar odpisów w danym okresie, d) kwoty odpisów albo rozwiązań na szacowane prawdopodobne straty na ekspozycjach w danym okresie, wszelkie inne korekty, w tym korekty wynikające z różnic kursowych, połączeń podmiotów, przejęć i zbycia podmiotów zależnych oraz transferów pomiędzy grupami odpisów i rezerw, e) salda końcowe, przy czym korekty wartości i kwoty odzyskane zaliczone bezpośrednio do rachunku zysków i strat powinny być ogłoszone oddzielnie. 13. 1. Dla każdej z klas ekspozycji Bank ogłasza następujące informacje: 1) nazwy zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej i agencji kredytów eksportowych, z których ocen korzysta Bank oraz przyczyny ewentualnych zmian w tym zakresie, 2) klasy ekspozycji, dla których stosowane są oceny wiarygodności kredytowej przyznawane przez każdą z zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej i agencji kredytów eksportowych, 3) opis procesu stosowanego do przenoszenia oceny emitenta i emisji na pozycje spoza portfela handlowego, 4) przyporządkowanie ocen wiarygodności kredytowej przyznanych przez każdą z zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej i agencji kredytów eksportowych do odpowiednich stopni wiarygodności kredytowej, 5) wartość ekspozycji przed i po zastosowaniu technik ograniczania ryzyka kredytowego dla każdego stopnia wiarygodności kredytowej ustalonego dla metody standardowej oraz pozycji, które stanowią pomniejszenia funduszy własnych. 14. W zakresie ryzyka operacyjnego Bank ogłasza informacje w zakresie stosowanej metody wyliczania wymogu kapitałowego na pokrycie ryzyka operacyjnego. 15. W zakresie ekspozycji kapitałowych nieuwzględnionych w portfelu handlowym Bank ogłasza następujące informacje: 1) podział ekspozycji ze względu na cel nabycia (zyski kapitałowe, przyczyny strategiczne) oraz opis stosowanych zasad rachunkowości i metod wyceny, w tym podstawowe założenia i praktyki mające wpływ na wycenę oraz opis wszelkich istotnych zmian tych praktyk, 2) wartość bilansowa, wartość godziwa i dla papierów wartościowych notowanych na giełdzie porównanie ceny rynkowej z wartością godziwą, jeśli te wielkości różnią się istotnie, 3) rodzaje, charakter i kwoty ekspozycji w kapitałowych papierach wartościowych w podziale na: papiery notowane na giełdzie, odpowiednio zdywersyfikowane portfele papierów wartościowych niedopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym kapitałowych papierów wartościowych oraz inne ekspozycje, 4) zrealizowane zyski lub straty ze sprzedaży i likwidacji w ujęciu skumulowanym w danym okresie, 5) kwota ogółem niezrealizowanych zysków i strat, łączne niezrealizowane zyski i straty z przeszacowania oraz inne pozycje o podobnym charakterze zaliczone do funduszy podstawowych lub uzupełniających. Strona 6 z 7
16. W zakresie narażenia na ryzyko stopy procentowej pozycji zakwalifikowanych do portfela bankowego Bank ogłasza następujące informacje: 1) charakter ryzyka stopy procentowej, podstawowe założenia (w tym założenia dotyczące przyszłych wcześniejszych spłat kredytów oraz zachowania depozytów o nieustalonym terminie wymagalności) oraz częstotliwość pomiaru ryzyka stopy procentowej, 2) zmiana wyniku finansowego wskutek szokowych spadków lub wzrostów stóp procentowych obliczona zgodnie z metodą pomiaru ryzyka stopy procentowej stosowaną przez bank, w podziale na poszczególne waluty. 17. W zakresie stosowanych technik ograniczania ryzyka kredytowego Bank ogłasza następujące informacje: 1) politykę i procedury dotyczące saldowania ekspozycji bilansowych i pozabilansowych, wraz ze wskazaniem, w jakim stopniu bank je stosuje, 2) politykę i procedury dotyczące wyceny zabezpieczeń kredytowych i zarządzania zabezpieczeniami, 3) opis głównych rodzajów zabezpieczeń kredytowych przyjmowanych przez bank, 4) główne rodzaje gwarantów i kontrahentów kredytowych instrumentów pochodnych oraz ich wiarygodność kredytowa, 5) informację o koncentracji ryzyka rynkowego lub kredytowego w zakresie zastosowanych instrumentów ograniczania ryzyka, 6) oddzielnie dla każdej klasy ekspozycji całkowitą wartość ekspozycji (po zastosowaniu, w miarę stosowności, saldowania ekspozycji bilansowych lub pozabilansowych) zabezpieczoną przez uznane zabezpieczenia finansowe lub inne uznane zabezpieczenia, po uwzględnieniu korekt z tytułu zmienności, 7) oddzielnie dla każdej klasy ekspozycji całkowitą wartość ekspozycji (po zastosowaniu saldowania, jeżeli występuje ekspozycji bilansowych i pozabilansowych) zabezpieczoną gwarancją lub kredytowymi instrumentami pochodnymi. VI. Postanowienia końcowe 18. Wszyscy pracownicy Banku zobowiązani są do zapoznania się oraz realizowania zadań w zakresie określonym w niniejszej Instrukcji. Strona 7 z 7