Wydział Transportu Politechniki Śląskiej Dokumentacja programu kształcenia studiów trzeciego stopnia doktoranckich w dyscyplinie budowa i eksploatacja maszyn 1. Ogólna charakterystyka prowadzonych studiów 1a) Nazwa studiów doktoranckich Budowa i eksploatacja maszyn. 1b) Określenie obszaru wiedzy, dziedziny nauki i dyscypliny naukowej Obszar nauk technicznych. Dziedzina nauk technicznych. Dyscyplina naukowa: budowa i eksploatacja maszyn. 1c) Forma studiów Studia stacjonarne. 1d) Czas trwania studiów 1e) Poziom Cztery lata osiem semestrów. Studia III stopnia. 1f) Stopień uzyskiwany przez absolwenta Doktor nauk technicznych.
Programy kształcenia studiów doktoranckich z dyscypliny budowa i eksploatacja maszyn opracowano na podstawie: 1. Ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (j.t. Dz. U. z 2016 r. poz. 1842, 1933, 2169, 2260, z 2017 r. poz. 60, 777, 859, z późn. zm.). 2. Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie studiów doktoranckich i stypendiów doktoranckich (Dz.U. 2016 poz. 558). 3. Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 10 lutego 2017 r. w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w uczelniach i jednostkach naukowych (j.t. Dz.U. 2017 poz. 256). 4. Ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 882, 1311, z 2017 r. poz. 859). 5. Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie szczegółowego trybu i warunków przeprowadzania czynności w przewodzie doktorskim, w postępowaniu habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora (Dz. U. z 2016 r. poz. 1586 z późn. zm.). 6. Ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2016 r. poz. 64 i 1010 oraz z 2017 r. poz. 60 z późn. zm.). 7. Rozporządzenia ministra nauki i szkolnictwa wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4 poziomy 6 8. 8. Uchwały nr VIII/78/16/17 Senatu Politechniki Śląskiej z dnia z dnia 24 kwietnia 2017 roku w sprawie wytycznych dla rad podstawowych jednostek organizacyjnych dotyczących warunków, jakim powinny odpowiadać programy kształcenia zawierające plany i programy studiów doktoranckich. 9. Uchwały nr VIII/75/16/17 Senatu Politechniki Śląskiej z dnia z dnia 24 kwietnia 2017 roku w sprawie Regulaminu studiów doktoranckich w Politechnice Śląskiej. Opracowany program kształcenia, obowiązuje od cyklu kształcenia rozpoczętego w roku akademickim 2017/2018. 2. Efekty kształcenia Studia doktoranckie w dyscyplinie budowa i eksploatacja maszyn prowadzone są w formie studiów stacjonarnych. Zasadniczym elementem studiów trzeciego stopnia jest samodzielna praca badawcza realizowana pod kierunkiem indywidualnego opiekuna naukowego. Wymagania programowe na studiach trzeciego stopnia definiowane są w taki sposób, aby umożliwić doktorantowi indywidualizację kształcenia (programu studiów). Realizacja programu studiów doktoranckich prowadzi do osiągnięcia efektów kształcenia uwzględniających ogólne charakterystyki efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomie 8 Polskiej Ramy Kwalifikacji określone w ustawie z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2016 r. poz. 64 i 1010 oraz z 2017 r. poz. 60) oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 3 tej ustawy.
W tabeli 1 zawarto efekty kształcenia osiągnięte przez absolwenta studiów trzeciego stopnia w dyscyplinie naukowej budowa i eksploatacja maszyn. Objaśnienie oznaczeń: P8U P8S W U K WG WK UW UK UO UU KK KO KR - uniwersalne charakterystyki poziomu 8. pierwszego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji; - charakterystyki poziomu 8. drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowe dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego (Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r., Warszawa, dnia 30 września 2016 r. poz. 1594.) z dnia 26 września 2016 r. - kategoria wiedzy - kategoria umiejętności - kategoria kompetencji społecznych - kategoria wiedzy: zakres i głębia kompletność perspektywy poznawczej i zależności - kategoria wiedzy: kontekst uwarunkowania, skutki; - kategoria umiejętności: w zakresie wykorzystania wiedzy rozwiązywane problemy i wykonywane zadania, - kategoria umiejętności: w zakresie komunikowania się odbieranie i tworzenie wypowiedzi, upowszechnianie wiedzy w środowisku naukowym i posługiwanie się językiem obcym, - kategoria umiejętności: w zakresie organizacji pracy planowanie i pracę zespołową, - kategoria umiejętności: w zakresie uczenia się planowanie własnego rozwoju i rozwoju innych osób; - kategoria kompetencji społecznych: w zakresie ocen krytyczne podejście, - kategoria kompetencji społecznych: w zakresie odpowiedzialności wypełnianie zobowiązań społecznych i działanie na rzecz interesu publicznego, - kategoria kompetencji społecznych: w odniesieniu do roli zawodowej niezależność i rozwój etosu. Tabela 1. Efekty kształcenia osiągnięte przez absolwenta studiów trzeciego stopnia w dyscyplinie naukowej budowa i eksploatacja maszyn. Kod składnika opisu Efekty kształcenia dla studiów doktoranckich w dyscyplinie budowa i eksploatacja maszyn. Po ukończeniu studiów trzeciego stopnia absolwent: P8U_W Zna i rozumie: WIEDZA P8S_WG światowy dorobek naukowy i twórczy oraz wynikające z niego implikacje dla praktyki. Zna i rozumie:
w stopniu umożliwiającym rewizję istniejących paradygmatów: światowy dorobek, obejmujący podstawy teoretyczne oraz zagadnienia ogólne i wybrane zagadnienia szczegółowe właściwe dla dyscypliny naukowej budowa i eksploatacja maszyn, główne trendy rozwojowe dyscyplin naukowych istotnych dla programu kształcenia na studiach w dyscyplinie budowa i eksploatacja maszyn, P8S_WK metodologię badań naukowych. Zna i rozumie: fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji, P8U_U ekonomiczne, prawne i inne istotne uwarunkowania działalności badawczej. UMIEJĘTNOŚCI dokonywać analizy i twórczej syntezy dorobku naukowego i twórczego w celu identyfikowania i rozwiązywania problemów badawczych oraz związanych z działalnością innowacyjną i twórczą, tworzyć nowe elementy tego dorobku, samodzielnie planować własny rozwój oraz inspirować rozwój innych osób, P8S_UW uczestniczyć w wymianie doświadczeń i idei, także w środowisku międzynarodowym. wykorzystywać wiedzę z różnych dziedzin nauki do twórczego identyfikowania, formułowania i innowacyjnego rozwiązywania złożonych problemów lub wykonywania zadań o charakterze badawczym, a w szczególności: definiować cel i przedmiot badań, formułować hipotezę badawczą, rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować, wnioskować na podstawie wyników badań, P8S_UK transferować wyniki prac badawczych do sfery gospodarczej i społecznej. upowszechniać wyniki badań, także w formach popularnych, inicjować debatę, uczestniczyć w dyskursie naukowym.
P8S_UO posługiwać się językiem obcym w stopniu umożliwiającym uczestnictwo w międzynarodowym środowisku naukowym i zawodowym. P8S_UU planować i realizować indywidualne i zespołowe przedsięwzięcie badawcze lub twórcze, także w środowisku międzynarodowym. samodzielnie planować i działać na rzecz własnego rozwoju oraz inspirować i organizować rozwój innych osób, P8U_K opracować programy kształcenia lub szkolenia i realizować je z wykorzystaniem nowoczesnych metod i narzędzi. Jest gotów do: KOMPETENCJE SPOŁECZNE niezależnego badania powiększającego istniejący dorobek naukowy i twórczy, P8S_KK podejmowania wyzwań w sferze zawodowej i publicznej z uwzględnieniem: ich etycznego wymiaru, odpowiedzialności za ich skutki oraz kształtowania wzorów właściwego postępowania w takich sytuacjach. Jest gotów do: krytycznej oceny dorobku reprezentowanej dyscypliny naukowej, krytycznej oceny własnego wkładu w rozwój tej dyscypliny, P8S_KO uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych. Jest gotów do: wypełniania zobowiązań społecznych badaczy i twórców, inicjowania działania na rzecz interesu publicznego, P8S_KR myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy. Jest gotów do: podtrzymania i rozwijania etosu środowisk badawczych i twórczych, w tym: prowadzenia badań w sposób niezależny, respektowania zasady publicznej własności wyników badań naukowych z uwzględnieniem zasad ochrony własności intelektualnej.
3. Program studiów Program studiów opracowano zgodnie z uchwałą VIII/78/16/17 Senatu Politechniki Śląskiej z dnia z dnia 24 kwietnia 2017 roku w sprawie wytycznych dla rad podstawowych jednostek organizacyjnych dotyczących warunków jakim powinny odpowiadać programy kształcenia zawierające plany i programy studiów doktoranckich z zachowaniem następujących zasad: a) łączny wymiar zajęć obowiązkowych, fakultatywnych i praktyk zawodowych objętych programem studiów doktoranckich odpowiada od 30 do 45 punktom ECTS, b) wymiar zajęć fakultatywnych wynosi co najmniej 15 godzin, c) zajęcia fakultatywne rozwijające umiejętności zawodowe, których wymiar odpowiada co najmniej 5 punktom ECTS, przygotowują doktoranta do pracy o charakterze badawczym lub badawczorozwojowym, d) zajęcia fakultatywne rozwijające umiejętności dydaktyczne, których wymiar odpowiada co najmniej 5 punktom ECTS, przygotowują doktoranta kształcącego się na studiach doktoranckich do wykonywania zawodu nauczyciela akademickiego, e) wymiar praktyk, w tym realizowanych w formie prowadzenia zajęć dydaktycznych lub uczestniczenia w ich prowadzeniu, nie może być mniejszy niż 10 oraz większy niż 90 godzin rocznie. Program studiów doktoranckich obejmuje: - przedmioty o charakterze podstawowym dla dyscypliny naukowej budowa i eksploatacja maszyn, o odpowiednim stopniu zaawansowania, - przedmioty związane z dyscypliną naukową budowa i eksploatacja maszyn, o odpowiednim stopniu zaawansowania i prezentujące najnowsze osiągnięcia nauki, - przedmioty fakultatywne, na których doktorant zdobywa wiedzę niezwiązaną bezpośrednio z dziedziną nauk technicznych i dyscypliną naukową budowa i eksploatacja maszyn oraz kształtujące ogólne umiejętności zawodowe, w tym umiejętności związane z realizacją badań, - przedmioty fakultatywne, na których doktorant zdobywa kompetencje w zakresie metodyki oraz nowoczesnych metod i technik prowadzenia zajęć dydaktycznych, - praktyki zawodowe (zajęcia dydaktyczne), - indywidualną pracę naukową prowadzoną pod kierunkiem opiekuna naukowego, a następnie promotora albo promotora i kopromotora lub drugiego promotora, lub promotora pomocniczego, prowadzącą do przygotowania rozprawy doktorskiej, przygotowania do egzaminów doktorskich i uzyskania stopnia naukowego doktora nauk technicznych, - harmonogram realizacji pracy doktorskiej. Dodatkowo rada podstawowej jednostki organizacyjnej kierując się dążeniem do stworzenia między innymi warunków do uczestniczenia w życiu środowiska naukowego w kraju i za granicą zobowiązuje doktoranta do aktywnego udziału w konferencjach, szkoleniach i seminariach związanych z realizacją programu studiów doktoranckich w dyscyplinie budowa i eksploatacja maszyn. Liczba punktów ETCS za dany przedmiot została wyznaczona na podstawie bilansu nakładu pracy doktoranta. Zgodnie z 18 ust. 7, p.2 uchwały VIII / 75/16/17 Senatu Politechniki Śląskiej z dnia z dnia 24 kwietnia 2017 roku w sprawie Regulaminu studiów doktoranckich liczbę punktów przyporządkowanych określonym przedmiotom określono, uwzględniając zasadę, że jeden punkt ECTS odpowiada efektom kształcenia, których uzyskanie wymaga od doktoranta średnio 30 godzin pracy, przy czym liczba godzin pracy doktoranta obejmuje zajęcia organizowane przez Uczelnię zgodnie z planem studiów oraz jego indywidualną pracę.
Warunkiem rejestracji na kolejny rok studiów doktoranckich jest realizowanie programu studiów doktoranckich oraz prowadzenie badań naukowych i składanie kierownikowi studiów doktoranckich za poprzedni rok akademicki sprawozdań z ich przebiegu do dnia 30 września każdego roku, oraz: dla doktorantów po I roku: uzyskanie zaliczeń z przedmiotów zgodnie z planem studiów (19 punktów ECTS), odbycie praktyki w wymiarze określonym w programie studiów oraz wybór tematyki rozprawy doktorskiej, dla doktorantów po II roku: zaliczenie I roku i uzyskanie zaliczeń z przedmiotów zgodnie z planem studiów (20 punktów ECTS), odbycie praktyki w wymiarze określonym w programie studiów, dla doktorantów po III roku: zaliczenie II roku i uzyskanie zaliczeń z przedmiotów zgodnie z planem studiów (3 punkty ECTS), odbycie praktyki w wymiarze określonym w programie studiów oraz otwarcie przewodu doktorskiego, dla doktorantów po IV roku: zaliczenie III roku i uzyskanie zaliczeń z przedmiotów zgodnie z planem studiów (3 punkty ECTS), odbycie praktyki w wymiarze określonym w programie studiów oraz złożenie rozprawy doktorskiej, Zgodnie z Regulaminem Studiów Doktoranckich na wniosek doktoranta w indywidualnych uzasadnionych przypadkach okres odbywania studiów doktoranckich może zostać przedłużony. Decyzję dotyczące przedłużenia okresu studiów doktoranckich podejmuje Kierownik Studiów Doktoranckich zgodnie z zapisami zawartymi w Regulaminie studiów doktoranckich w Politechnice Śląskiej. Doktorant w trosce o swój rozwój naukowy powinien wykazywać się pracą naukową poświadczoną odrębnie za każdy rok studiowania publikacjami w czasopismach naukowych, w szczególności podanych w części A i B wykazu czasopism naukowych ogłoszonego przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Warunkami ukończenia studiów doktoranckich oraz uzyskania w wyniku przeprowadzenia przewodu doktorskiego stopnia doktora nauk technicznych w zakresie dyscypliny naukowej budowa i eksploatacja maszyn są: 1. Zaliczenie zajęć dydaktycznych przewidzianych w programie studiów. 2. Uzyskanie kwalifikacji trzeciego stopnia, tj. uzyskanie, w drodze przewodu doktorskiego przeprowadzonego na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. (z późn. zm.) o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stopnia naukowego doktora w określonej dziedzinie nauki, w zakresie dyscypliny nauki budowa i eksploatacja maszyn, potwierdzonego odpowiednim dyplomem. Warunki i przebieg egzaminów doktorskich oraz publicznej obrony rozprawy doktorskiej, a także zasady wydawania dyplomów nadania stopnia doktora regulują odrębne przepisy. 4. Plan studiów Plan studiów trzeciego stopnia w dyscyplinie naukowej budowa i eksploatacja maszyn przedstawiono w tabeli 2.
5. Warunki i tryb rekrutacji na studia doktoranckie Na studia doktoranckie może być przyjęta osoba, która posiada kwalifikacje II stopnia i spełnia kryteria kwalifikacji określone w tabeli 3. Tabela 3. Kryteria kwalifikacji na studia doktoranckie na Wydziale Transportu Wydział/Dziedzina/Dyscyplina Transportu Nauki techniczne Budowa i eksploatacja maszyn Forma studiów stacjonarne Kryteria kwalifikacji - ocena z przebiegu studiów II stopnia lub jednolitych magisterskich co najmniej 4,00 - rozmowa kwalifikacyjna z wiedzy w zakresie dyscypliny studiów