Wybory samorządowe 2018 Reguły i strategie

Podobne dokumenty
Jakich reform potrzebuje samorządowy system wyborczy w Polsce?

forumidei Reguły wyborów samorządowych 2018

forumidei Reguły wyborów samorządowych 2018

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 26 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

Wybory i referenda lokalne w trakcie kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego (lata )

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 29 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

Głosy nieważne w wyborach samorządowych hipotezy, pierwsze analizy

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 29 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

Kto i gdzie z listą?

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W ZIELONEJ GÓRZE I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubuskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W BIAŁYMSTOKU z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podlaskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

[WYCIĄG] Część I Dane zbiorcze. Rozdział 1. Dane ogólne

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W ŁODZI I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa łódzkiego [WYCIĄG]

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 29 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

WYBORY SAMORZĄDOWE oraz Prawa i Obowiązki Radnego

[WYCIĄG] Część I Dane zbiorcze. Rozdział 1. Dane ogólne

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W KATOWICACH I z dnia 29 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa śląskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W OPOLU I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa opolskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W ŁODZI I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa łódzkiego [WYCIĄG]

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W KATOWICACH z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa śląskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 26 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W KATOWICACH z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa śląskiego

[WYCIĄG] Część I Dane zbiorcze. Rozdział 1. Dane ogólne

[WYCIĄG] Część I Dane zbiorcze. Rozdział 1. Dane ogólne

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W ŁODZI I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa łódzkiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W ZIELONEJ GÓRZE I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubuskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W KIELCACH z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa świętokrzyskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

Wyniki wyborów do sejmików

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W OPOLU I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa opolskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W KATOWICACH. z dnia 14 listopada 2006 r.

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W ŁODZI I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa łódzkiego [WYCIĄG]

WYCIĄG OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W OPOLU I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa opolskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ JAK WYBIERAĆ WÓJTÓW, BURMISTRZÓW, PREZYDENTÓW MIAST? BS/17/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, STYCZEŃ 2002

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W KIELCACH I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa świętokrzyskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W OPOLU I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa opolskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W ŁODZI I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa łódzkiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W OLSZTYNIE

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W BYDGOSZCZY

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W BYDGOSZCZY

[WYCIĄG] Część I Dane zbiorcze. Rozdział 1. Dane ogólne

WYBORY DO RADY POWIATU PROTOKÓŁ Z WYBORÓW

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE z dnia 24 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W BIAŁYMSTOKU I z dnia 24 października 2018 roku o sprostowaniu błędu

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W ZIELONEJ GÓRZE z dnia 22 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubuskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE z dnia 24 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

20 lecie samorządu 20 lecie wyborów lokalnych w Chojnicach

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W ZIELONEJ GÓRZE z dnia 22 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubuskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W BYDGOSZCZY

Rodzaj wyborów Kadencja/czas Zasady Informacje dodatkowe

Zasady zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE z dnia 24 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W BYDGOSZCZY I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa kujawsko-pomorskie

WYBORY SAMORZĄDOWE 2014

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W OPOLU I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa opolskiego [WYCIĄG]

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W OPOLU I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa opolskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

Transkrypt:

Wybory samorządowe 2018 Reguły i strategie dr Adam Gendźwiłł Zakład Rozwoju i Polityki Lokalnej Wydział Geografi i Studiów Regionalnych Fundacja im. Stefana Batorego

2018 Adam Gendźwiłł 2

Wybory samorządowe październik/listopad 2018 2018 Adam Gendźwiłł 3

Systemy wyborcze w wyborach samorządowych Wybierany organ Wójtowie/burmistrzowie/ prezydenci miast System Większościowy (2 tury, większość bezwzględna) 2018 Adam Gendźwiłł 4

Systemy wyborcze w wyborach samorządowych Wybierany organ Wójtowie/burmistrzowie/ prezydenci miast Radni w gminach < 20 tys. mieszk. System Większościowy (2 tury, większość bezwzględna) Większościowy (większość względna) w JOW 2018 Adam Gendźwiłł 5

Systemy wyborcze w wyborach samorządowych Wybierany organ Wójtowie/burmistrzowie/ prezydenci miast Radni w gminach < 20 tys. mieszk. Radni w gminach > 20 tys. mieszk. Radni w powiatach ziemskich Radni w sejmikach Radni w dzielnicach Warszawy System Większościowy (2 tury, większość bezwzględna) Większościowy (większość względna) w JOW Proporcjonalny z listami otwartymi Proporcjonalny z listami otwartymi Proporcjonalny z listami otwartymi Proporcjonalny z listami otwartymi 2018 Adam Gendźwiłł 6

Karty do głosowania Wybory większościowe Wybory proporcjonalne: 1 lista = 1 strona 2018 Adam Gendźwiłł 7

Logika JOW-ów Jeden okręg = jeden mandat = jeden głos = jeden kandydat z danego komitetu Im więcej kandydatów, tym więcej zmarnowanych głosów Efekt psychologiczny głosowanie na kandydata o największych szansach JOW-y pomagają silnym komitetom ( lokalnym partiom władzy ) oraz małym komitetom o bardzo skoncentrowanym poparciu JOW-y sprzyjają podziałom terytorialnym 2018 Adam Gendźwiłł 8

JOWy w Krynicy Morskiej 1 gmina, 1 miejscowość, 1 OKW 2 kandydatów na burmistrza, 3 komitety wyborcze 731 głosujących w 15 okręgach wyborczych Minimum 34 głosujących, maksimum 77 Radny wybrany min. 17 głosami, max. 46 2018 Adam Gendźwiłł 9

JOWy w Kutnie 45 tys. mieszk., głosuje 14,3 tys. 6 kandydatów na prezydenta, w tym urzędujący starający się o reelekcję (65%) Wybory do rady w 21 JOWach: KWW prezydenta: 38,6% głosów KW PiS: 21,1% KW PO: 13,6% KW SLD: 8,3% Wynik: 21 mandatów (100%) dla KWW prezydenta 2018 Adam Gendźwiłł 10

JOWy w Kutnie 60 50 40 30 20 10 0 2018 Adam Gendźwiłł 11

Jak się rozdziela mandaty w systemie proporcjonalnym? 1 2 3 4 5 6 Razem PSL 2793 1878 1982 2007 1821 1847 12328 PiS 1823 2547 2024 2541 3596 1578 14109 PO 3071 1736 2348 1173 856 655 9839 Lokalny 1 913 2073 725 791 757 672 5931 Lokalny 2 1316 1130 1879 1174 2395 1586 9480 2018 Adam Gendźwiłł 12

Jak się rozdziela mandaty? 1 2 3 4 5 6 Razem % PSL 2793 1878 1982 2007 1821 1847 12328 24% PiS 1823 2547 2024 2541 3596 1578 14109 27% PO 3071 1736 2348 1173 856 655 9839 19% Lokalny 1 913 2073 725 791 757 672 5931 11% Lokalny 2 1316 1130 1879 1174 2395 1586 9480 18% 2018 Adam Gendźwiłł 13

Jak się rozdziela mandaty? okręg 1 (5 mandatów) PSL 2793 PiS 1823 PO 3071 Lokalny 1 913 Lokalny 2 1316 2018 Adam Gendźwiłł 14

Jak się rozdziela mandaty? /1 /2 /3 /4 PSL 2793 1396,5 931,0 698,3 PiS 1823 911,5 607,7 455,8 PO 3071 1535,5 1023,7 767,8 Lokalny 1 913 456,5 304,3 228,3 Lokalny 2 1316 658,0 438,7 329,0 2018 Adam Gendźwiłł 15

Jak się rozdziela mandaty? /1 /2 /3 /4 PSL 2793 1396,5 931,0 698,3 PiS 1823 911,5 607,7 455,8 PO 3071 1535,5 1023,7 767,8 Lokalny 1 913 456,5 304,3 228,3 Lokalny 2 1316 658,0 438,7 329,0 5 mandatów 5 największych ilorazów 2018 Adam Gendźwiłł 16

Jak się rozdziela mandaty? Lista PO (2 mandaty w okręgu) KOZŁOWSKI Michał 602 ŁUKSZA Jan 527 GRYCUK Anna 683 SIEMIENIUK Eugeniusz 598 WAKULIŃSKA Anna Grażyna 139 JURCZUK Adam 160 SEWESTIAN Janina 24 GRYKO Mirosław 283 RÓŻALSKA Janina 55 2018 Adam Gendźwiłł 17

Jak się rozdziela mandaty? Lista PO (2 mandaty w okręgu) KOZŁOWSKI Michał 602 19,6% L 6,1% O ŁUKSZA Jan 527 GRYCUK Anna 683 22,2% L 6,9% O SIEMIENIUK Eugeniusz 598 WAKULIŃSKA Anna Grażyna 139 JURCZUK Adam 160 SEWESTIAN Janina 24 GRYKO Mirosław 283 RÓŻALSKA Janina 55 2018 Adam Gendźwiłł 18

Efekty miejsca Kolejność list na karcie ma znaczenie Ale w Polsce jest częściowo losowana Kolejność kandydatów na liście ma znaczenie Decydują o niej komitety wyborcze 2018 Adam Gendźwiłł 19

System proporcjonalny z listami otwartymi konsekwencje Komitety kontrolują, kto startuje i ustawiają kolejność kandydatów bardzo wyraźna wskazówka dla wyborców Wyborcy mogą jednak zmienić tę kolejność swoimi głosami to się zdarza dość często Nawet prominentni kandydaci muszą prowadzić kampanię Rywalizacja o głosy pomiędzy listami jest nie mniej ważna niż pomiędzy kandydatami Kolega/koleżanka z listy jest zagrożeniem Często kandydaci reprezentują określone terytoria 2018 Adam Gendźwiłł 20

Losy głosów preferencyjnych 100% 80% 60% 40% 20% 0% mandat - jedynki mandat - pozostałe naganiacze pod progiem naturalnym pod progiem ustawowym 2018 Adam Gendźwiłł 21

Szacowane naturalne progi wyborcze Szacowany naturalny próg wyborczy 20,0 18,8 18,0 16,0 15,0 14,0 12,5 12,0 10,7 10,0 9,4 8,3 8,0 7,5 6,8 6,0 4,0 2,0 0,0 3 4 5 6 7 8 9 10 Liczba mandatów w okręgu 2018 Adam Gendźwiłł 22

Jak zmieniły się reguły? Dłuższa kadencja (5 lat) Wybory 2023 blisko parlamentarnych Ograniczenie kadencji wójtów Nie obowiązuje wstecz JOWy w mniejszej liczbie gmin Tylko w gminach poniżej 20 tys. mieszk. Możliwość zmiany granic okręgów Uwaga: tendencja do zmniejszania wielkości okręgów wyborczych w systemie proporcjonalnym 2018 Adam Gendźwiłł 23

Jak zmieniły się reguły? Zakaz podwójnego kandydowania Jedyna możliwość: wójt + radny gminy Prawdopodobnie mniejsza konkurencja o urząd wójta W wyborach rad powiatów i sejmików mniej popularnych kandydatów Możliwość dodania symboli grafcznych na kartach do głosowania Większa rozpoznawalność partii politycznych? 2018 Adam Gendźwiłł 24

Ś r e d n i o d s e t e k n i e k o n k u r e n c y j n y c h w y b o r ó w b u 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Niekonkurencyjne wybory (burmistrzowie, 2002-2014) 2018 Adam Gendźwiłł 25

Ś r e d n i o d s e t e k m a n d a t ó w n i e k o n k u r e n c y j n y c h w r a d z i e 14 12 10 8 6 4 2 0 Niekonkurencyjne wybory (rady gmin, 2010-2014) 2014 2010 2018 Adam Gendźwiłł 26

Reelekcja wójtów, burmistrzów i prezydentów miast 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% inc ratio (2002) inc ratio (2006) inc ratio (2010) inc ratio (2014) 2018 Adam Gendźwiłł 27

Druga tura wyborów burmistrzów 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 51% 66% 70% 64% 49% 34% 30% 36% 2002 2006 2010 2014 Rozstrzygnięcie w II turze Rozstrzygnięcie w I turze 2018 Adam Gendźwiłł 28

Zmiana zwycięzcy w II turze 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2002 2006 2010 2014 Ten sam zwycięzca Zmiana zwycięzcy 2018 Adam Gendźwiłł 29

Pytania, dylematy Czy opłaca się współpracować? W JOW-ach przedwyborcze koalicje kandydatów z różnych okręgów (koordynacja) W systemie proporcjonalnym potrzebna masa krytyczna do przekroczenia naturalnego progu wyborczego Ale problemem i niewiadomą rywalizacja wewnątrz list Czy bezpartyjni mają szanse? 2018 Adam Gendźwiłł 30

Dziękuję za uwagę. e-mail: a.gendzwill@uw.edu.pl 2018 Adam Gendźwiłł 31