RODZINA SZPITALNA ŚW. JANA BOŻEGO "Słudzy nieużyteczni jesteśmy; wykonaliśmy to, co było do wykonania jako nasz obowiązek". (Łk 17,10) Moi drodzy bracia i siostry w Szpitalnictwie 9 października 2012 Święto Różańca Świętego Prot No PG111/2012 Wstęp Już bardzo niedługo dokładnie 22 października w Fatimie w Portugalii rozpocznie się LXVIII Kapituła Generalna naszego Zakonu. Kapituły, zarówno prowincjalne jak i generalne, są także momentem zakończenia mandatu tych wszystkich, którzy zostali wybrani na poprzedniej Kapitule. Oznacza to, że wygaśnie mandat obecnego zarządu generalnego, tj. przełożonego generalnego, radnych generalnych, sekretarza generalnego i postulatora generalnego Zakonu, wybranych bądź powołanych na Kapitule Generalnej w 2006 roku. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy niektórzy członkowie obecnej ekipy zostaną wybrani lub powołani ponownie czy też nie, obecny sześcioletni mandat wygasa z chwilą rozpoczęcia zbliżającej się Kapituły Generalnej. Zanim jednak udamy się na Kapitułę, chciałbym podzielić się z Wami refleksją nad tym, co wydarzyło się w ciągu ostatnich sześciu lat oraz wskazać na kilka istotnych wniosków. Moje słowa chcę skierować przede wszystkim do tych spośród Was, którzy nie będą obecni na Kapitule Generalnej w Fatimie czyli do większości członków Rodziny św. Jana Bożego. Z oczywistych powodów będę mógł w tym liście zwięźle poruszyć tylko niektóre tematy, choć jest, w odniesieniu do tego sześciolecia, czym się dzielić i z czego się radować. Postaram się też przedstawić niektóre fakty i wyzwania wymagające w nadchodzących latach skoordynowanych wysiłków i jedności w dążeniu do celu. Chciałbym przedstawić czytelnikowi ogólny obraz naszej sytuacji w dzisiejszym świecie i wskazać na niektóre elementy, które mogą być pomocne w kształtowaniu naszej przyszłość. Od razu podkreślam, że przyszłość naszej Rodziny Szpitalnej widzę w jasnych barwach. Widzę w niej obfitość nadziei i nieograniczone możliwości wcielania w życie szpitalnictwa św. Jana Bożego, choć nie przeczę, że w nadchodzących latach rysują się liczne trudności, którym trzeba będzie 1
stawić czoła. Kierunek, w którym będziemy podążać w przyszłości trzeba będzie oceniać jedynie w perspektywie wierności misji szpitalnictwa. To dzisiejsi szpitalnicy, jeżeli są wierni wizji i marzeniu św. Jana i tą wizją się kierują, kształtują sposób, w jaki szpitalnictwo będzie przeżywane w przyszłości. Sprawozdanie na Kapitułę Generalną Przede wszystkim chciałbym powiedzieć kilka słów o moim sprawozdaniu na Kapitułę Generalną. Sprawozdanie jest z konieczności dość długie i obejmuje szeroki zakres spraw związanych z aktualnym stanem Zakonu, z wypełnianiem mandatu, jaki otrzymaliśmy na Kapitule Generalnej w 2006 r. oraz z niektórymi działaniami podejmowanymi w okresie sześciolecia 2006-2012. Szczególną uwagę w sprawozdaniu poświęcam kwestii formacji, która jest zawsze przedmiotem naszej największej troski. Ponieważ współpracownicy są teraz wspólnie z braćmi odpowiedzialni za misję Zakonu, należy zapewnić im odpowiednie przygotowanie i formację, aby mogli poznać i utożsamiać się osobą św. Jana Bożego, którego dzieło kontynuują. W sprawozdaniu piszę również o procesie odnowy, o miejscu, w którym się dziś na tej drodze znajdujemy i o kierunku, jaki musimy obrać w najbliższej przyszłości. Relacjonuję proces reorganizacji, jaki miał miejsce w ciągu ostatnich sześciu lat, co jest sprawą dość istotną. W tym kontekście reorganizacja oznacza włączenie jakiejś jednostki (tj. wspólnoty zakonnej lub dzieła apostolskiego) do istniejącej prowincji bądź ustanowienie nowej prowincji zakonnej poprzez połączenie dwóch i utworzenie w ten sposób nowej prowincji lub innej jednostki. Ważną sprawą w minionym okresie było nawiązywanie relacji partnerskich i innych form międzynarodowej współpracy pomiędzy dziełami w krajach rozwijających się i bliźniaczymi dziełami w krajach europejskich. Ten proces trwa, ubogaca obie strony i jest wspaniałym wyrazem szpitalnictwa. Ważnym osiągnięciem ostatniego czasu jest to, że pomimo spadku liczby braci, prowincje znalazły nowe innowacyjne sposoby, aby wspierać projekty w nowych miejscach i rozpowszechniać szpitalnictwo św. Jana Bożego w nowych krajach. Oprócz mojego pisemnego sprawozdania na Kapitułę, dzięki współpracy członków całego Zakonu udało się przygotować płytę DVD, która opowiada historię Rodziny św. Jana Bożego na całym świecie na przestrzeni ostatniego półwiecza. Nie było to zadaniem łatwym pod żadnym względem; mieliśmy jednak poczucie, że trzeba spróbować dać zgromadzonym na Kapitule całościową, obrazową wizję Rodziny św. Jana Bożego. Na płycie DVD można usłyszeć opinie wielu szpitalników o tym, co nas przemieniało i jakie zmiany nastąpiły od czasu Soboru Watykańskiego II. Można również zobaczyć tych, którzy z poświęceniem odeszli od starych, wypróbowanych schematów, aby podjąć nowe drogi odnowy życia zakonnego sprawiając, że nasz sposób życia i wypełniania misji wychodzi naprzeciw współczesnemu światu, aby zmieniać go na lepsze i służyć ewangelizacji. Ta praca oczywiście w dużym stopniu nadal trwa, i choć osiągnięto już wiele, unowocześnianie i przystosowywanie do nowych wyzwań i zmieniających się okoliczności będzie w dalszym ciągu wymagało poświęcenia, wierności powołaniu, hojności ducha, kreatywności i twórczej wizji. Oprócz mojego sprawozdania dla Kapituły Generalnej, która jest najwyższą władzą Zakonu, swoje sprawozdania przedstawią także poszczególni radni generalni, przewodniczący komisji oraz ci, na których spoczywała szczególna odpowiedzialność w łonie zarządu generalnego. Sprawozdania te otrzymali już do osobistego przestudiowania wszyscy uczestnicy Kapituły. Po wygłoszeniu prezentacji przez członków zarządu generalnego będzie czas no otwartą dyskusję, podczas której można będzie zgłaszać uwagi i zadawać pytania autorom wszystkich relacji. 2
Ważne wydarzenia, które miały wpływ na nasze życie i posługiwanie Pragnę zwrócić uwagę na niektóre z ważniejszych wydarzeń, jakie w ostatnim czasie wpłynęły na życie naszej Rodziny Szpitalnej. Rzecz jasna, wydarzenia na szczeblu lokalnym dotyczące osób, wspólnot lub świadczonej przez nie posługi mogły mieć lokalnie pozytywny bądź negatywny efekt, nie wywierając przy tym podobnego wpływu na inne części świata, gdzie prowadzona jest misja szpitalnicza. Zdając sobie sprawę, z tych lokalnych czynników, w niniejszym liście postaram się jednak ograniczyć jedynie do szerszego i bardziej całościowego obrazu wydarzeń, które w większym lub mniejszym stopniu wpłynęły na nas, jako na międzynarodową Rodzinę. Istnieje powiedzenie, nieznanego autora, które mówi, że kiedy motyl poruszy skrzydłami w jednej części świata, może w innej jego części wywołać huragan! Dziś, bardziej niż kiedykolwiek wcześniej w historii, żyjemy w globalnej wiosce; dlatego efekty wydarzeń są natychmiastowe i odczuwalne od razu na całym świecie, jak wspomniany huragan wywołany przez motyla! Mógłbym podać Wam wiele przykładów sami zresztą je znacie ale ograniczę się tylko do kilku. Wydarzeniem, które wywarło największy wpływ na nasze życie, jako braci zakonnych i na tych, którzy razem z braćmi podążają drogą św. Jana Bożego, a także na cały Kościół, był Sobór Watykański II (1962-65). Odnowa (aggiornamento), do której wezwał Sobór odmieniła niemal nie do poznania nasze życie zakonne i sposób, w jaki realizowane jest szpitalnictwo. Można więc powiedzieć, że Sobór pomógł zmienić oblicze Zakonu bardziej niż jakiekolwiek inne wydarzenie w jego blisko pięćsetletniej historii. Wywarł ogromny wpływ na życie braci, ich posługę i pracę. Rola świeckich w Kościele Jednak moim zdaniem, to nauczanie Soboru na temat roli świeckich w Kościele, zawarte w konstytucji Lumen gentium i późniejszych dokumentach papieskich, będzie w przyszłości jeszcze silniej wpływać na życie Kościoła. Jesteśmy obecnie na etapie, na którym, bardziej pewny swojej tożsamości laikat, zaczyna się ostrożnie wyłaniać. Pisząc o ostrożności nie mam tu na myśli postawę świeckich, lecz raczej obawę po stronie hierarchii kościelnej. Już w roku 1943 Papież Pius XII stwierdził: Świeccy są na pierwszej linii życia Kościoła; dla nich Kościół jest ożywiającym elementem społeczeństwa ludzkiego. Dlatego to zwłaszcza oni powinni mieć coraz większą świadomość nie tylko przynależności do Kościoła, ale bycia Kościołem i Powrócę jeszcze do tej kwestii, gdyż jest ona dla nas bardzo ważna. Poważne podejście do odnowy Zakon Szpitalny św. Jana Bożego potraktował poważnie nakaz Soboru, aby wszystkie instytuty zakonne przeszły odnowę. Sobór wskazał, jak należy to zrobić powrócić do Pisma Świętego, zastanawiać się nad pierwotną inspiracją instytutu, tj. jego założyciela i odczytywać znaki czasu. Nie jest to właściwe miejsce na szczegółową analizę procesu odnowy podjętej przez Zakon, ograniczę się więc tylko do omówienia efektów, jakie odnowa przyniosła w życiu braci i w misji szpitalnictwa, szczególnie w ciągu ostatniego sześciolecia. Sądzę, że zmiany, jakie nastąpiły można bez żadnej przesady nazwać zdumiewającymi i prawdziwie historycznymi. Ponowne odkrycie Jana Bożego Często powtarzam, że dla nas ponowne odkrycie Jana Bożego odmieniło wszystko. Świadomie używam określenia ponowne odkrycie; było to tak, jakbyśmy usiedli razem z Janem w przedsionku domu Venegas i słuchali, jak dzieli się swoją wizją i marzeniem z myślą o ubogich, chorych i 3
potrzebujących braciach i siostrach pod koniec XX i na początku XXI wieku. Wierzę, że ta refleksja, prowadzona na różne sposoby i w różnym czasie, przemieniła sposób, w jaki rozumiemy naszą misję. Przemieniła również nasze spojrzenie na samych siebie, jako członków apostolskiego instytutu zakonnego w Kościele, który otrzymał od Boga, za pośrednictwem Jego Kościoła i św. Jana Bożego, niezwykle piękny charyzmat szpitalnictwa. Tsunami zmian Te spostrzeżenia i działania podjęte w celu ich wdrożenia przyniosły tsunami zmian nie tylko w zakresie misji, lecz także w sposobie życia braci i w naszych relacjach ze współpracownikami. Wnioski, które płynęły z tego odkrycia doprowadziły do tego, że wyszliśmy do cierpiącej ludzkości na skalę niespotykaną dotychczas w naszej historii i jeszcze kilka lat wcześniej niewyobrażalną. Nie wszyscy jednak mają świadomość charakteru i ogromu zmian, jakie dokonały się w ciągu ok. 50 ostatnich lat. Posługujemy teraz w środowisku o wiele szerszym, obejmującym więcej osób - współpracowników, dobroczyńców, wolontariuszy, przyjaciół - niż kiedykolwiek wcześniej w naszej historii. To oznacza, że docieramy z naszą posługą do większej liczby chorych i potrzebujących niż kiedykolwiek wcześniej. Zapewniamy taką opiekę oraz jej jakość i różnorodność, o jakiej w czasach Soboru Watykańskiego II można było tylko pomarzyć. To z kolei doprowadziło do radykalnej zmiany w naszym zakonnym sposobie życia. Przeszliśmy od życia mniszego do życia braci zakonnych konsekrowanych w szpitalnictwie, do radykalnego naśladowania Jezusa i do życia na sposób zgodny z tą nową tożsamością oraz z tym, jak rozumiemy naszą misję w Kościele na początku XXI wieku. Patrząc oczami szpitalnictwa Przez ostatnie sześć lat wspieraliśmy inkluzyjność, pluralizm i ekumenizm w stosunku do tych, którym służymy. Nie jest to oczywiście niczym nowym, nowością jest natomiast stale rosnąca liczba osób utożsamiających się z powołaniem Jana Bożego i jego wizją świata. Pragnienie, żeby być częścią misji św. Jana i dzielić jego marzenie, zaowocowało rozwojem idei, że jesteśmy Rodziną: Rodziną św. Jana Bożego, do której mogą należeć osoby mające udział w jego dziele. Rok 2010-2011 był poświęcony Rodzinie św. Jana Bożego na całym świecie; inicjatywa ta okazała się wielkim sukcesem. Zorganizowano różne wydarzenia na poziomie prowincji i lokalnych dzieł tak, aby podkreślić naszą jedność i cieszyć się tym, co nas łączy jako członków Rodziny św. Jana Bożego zjednoczonych we wspólnej misji. Koncepcji Rodziny, jej znaczenia i konsekwencjom poświęcimy szczególną uwagę podczas zbliżającej się Kapituły Generalnej. Co w praktyce oznacza współodpowiedzialność To co zakonnicy zrobili dla przeszłych pokoleń, muszą teraz zrobić dla zapomnianych ludzi w naszych czasach 1. Wierzę, że to właśnie usiłuje robić nasz Zakon. Pobieżny rzut oka na jego losy na przestrzeni ostatnich sześciu lat jasno pokazuje, że nastąpiło radykalne odejście od starych struktur kanonicznych, w których odpowiedzialność spoczywała jedynie na braciach, jako dyrektorach, kierownikach, powiernikach lub członkach zarządów, na rzecz nowego typu struktury kanonicznej: korporacji, holdingów, spółek, a ostatnio także publicznej osobowości prawnej, zarządzających powierniczo dziełami Zakonu Szpitalnego św. Jana Bożego, w których współpracownicy są równorzędnymi członkami. Obecnie wiele dzieł ma taką właśnie strukturę, aby zagwarantowane było ich trwanie w charakterze dzieł Kościoła i aby były one zarządzane na sposób i w duchu św. Jana Bożego, nawet jeśli bracia nie są w nich obecni. W praktyce oznacza to, że 1 Joan Chittister, The Legacy of Vatican II w Vatican II 4
świeccy szpitalnicy nie tylko kontynuują w codziennej pracy misję św. Jana Bożego, ale także w coraz większym stopniu biorą odpowiedzialność za kierowanie i zarządzanie tymi ośrodkami i dziełami. Owoce odnowy Widzę w tym postęp, dzieło Ducha Świętego i jeden z owoców odnowy! Wspominam o tym świadomie, ponieważ to znaczy, że wcielamy w życie nauczanie Soboru Watykańskiego II, zwłaszcza zalecenia konstytucji dogmatycznej Lumen Gentium. Zdaję sobie sprawę, że nie wszyscy w pełni podpisują się pod tym sposobem myślenia, lecz czuję, że większość zgodziłaby się z ogólnym kierunkiem, w którym Zakon podąża. Wielokrotne wypowiedzi ostatnich Papieży utwierdzają mnie w przekonaniu, że droga, jaką obrał Zakon w kwestii odnowy jest właściwa. Opieram się w tej kwestii na wypowiedziach obecnego Ojca Świętego Benedykta XVI, i nie jest dla mnie ważne nawet to, że hierarchia Kościoła i sam Watykan nie spieszy się zbytnio z energicznym wdrażaniem papieskich sugestii w tej i w innych sprawach związanych z miejscem i rolą świeckich w Kościele. Cytowałem już fragment przemówienia Piusa XII, w którym mówi o tym, że świeccy nie tylko należą do Kościoła, lecz są Kościołem. Pragnę tu przytoczyć również słowa naszego obecnego Ojca Świętego, Benedykta XVI, który niedawno, 10 sierpnia, potwierdził raz jeszcze miejsce świeckich w dziele ewangelizacji. Jego słowa możemy znaleźć w przesłaniu na VI Zgromadzenie Międzynarodowego Forum Akcji Katolickiej Świeckich. 2 W przesłaniu tym, Benedykt XVI stwierdził, że świeccy są wspólnie z duchowieństwem odpowiedzialni za dzieło Kościoła, jakim jest ewangelizacja: Ta odpowiedzialność wymaga zmiany w sposobie myślenia, szczególnie jeśli chodzi o rolę świeckich w Kościele. Nie powinno się ich postrzegać jedynie, jako współpracowników, lecz jako ludzi prawdziwie współodpowiedzialnych w dziele Kościoła. Ojciec Święty stwierdza dalej, iż jest rzeczą ważną, aby świeccy byli właściwie uformowani i zdolni do wniesienia własnego konkretnego wkładu w misję Kościoła, stosownie do posług i zadań, w jakich każdy w życiu Kościoła uczestniczy... i w języku naszych czasów, który jest naznaczony gwałtownymi zmianami społecznymi i kulturowymi, nazywając to wielkim wyzwaniem Nowej Ewangelizacji. Kontynuując, Ojciec Święty pisze: W tym zakresie, konstytucja dogmatyczna Lumen gentium opisuje charakter relacji pomiędzy świeckimi a pasterzami za pomocą przymiotnika zażyłe : Po tej zażyłej współpracy świeckich i pasterzy spodziewać się należy rozlicznych dóbr Kościoła W ten sposób cały Kościół, umocniony przez wszystkie swoje członki, skuteczniej będzie pełnił swe posłannictwo dla życia świata (nr 37). Jest to niezwykle ważne stwierdzenie Ojca Świętego, stwierdzenie, które powtórzył również odwiedzając rzymską parafię św. Jana od Krzyża w dniu 7 marca 2010 r. Przy tej okazji, Ojciec Święty wyraził zadowolenie z faktu, że nowe ruchy i wspólnoty kościelne chcą, w odniesieniu do powołania oraz roli osób konsekrowanych i laikatu, promować współodpowiedzialność wszystkich członków Ludu Bożego. Dawanie przykładu Kościół lokalny musi powyższe słowa Papieża wcielić w życie. My, Rodzina św. Jana Bożego, jako Kościół, powinniśmy dawać w tym zakresie przykład i jestem przekonany, że go dajemy. Zatwierdzenie przez Kongregację do spraw Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń 2 Castel Gandolfo, 10 sierpnia 2012 5
Życia Apostolskiego w dniu 30 czerwca (kiedy w liturgii wspominamy męczenników Zakonu Szpitalnego) nowej struktury kanonicznej Zakonu publicznej osobowości prawnej (POP) pod nazwą Saint John of God Hospitaller Ministries pokazuje, jak daleko zaszliśmy już tą drogą. Ma to rzecz jasna olbrzymie konsekwencje, nie tylko organizacyjne, lecz także w sferze mentalności. W szczególności pociąga to za sobą nasze odejście od przestarzałego modelu monastycznego. Model ten służył nam dobrze od czasów założenia Zakonu, ale obecnie jest już archaiczny i nie przystaje do dzisiejszej rzeczywistości. Wdrażanie nowych struktur w całym Zakonie oznacza zmianę w roli brata. Oznacza to, że rola współpracownika również uległa zmianie. Współpracownicy świeccy nie są już postrzegani, jako zwykli pomocnicy braci, lecz raczej jako współodpowiedzialni za misję szpitalnictwa. Jak stwierdza Ojciec Święty, wymaga to zmiany mentalności, zmiany nastawienia, do tego zaś konieczna jest także formacja serca 3. Doświadczenie uczy, że jeśli odnowa ma być skuteczna i jeśli ma przetrwać próbę czasu musi zacząć się wewnątrz, w sercu człowieka. To właśnie w tym świętym miejscu, w sanktuarium samego Boga (według słów Jana Bożego), rozpoczyna się odnowa, metanoia przemiana sposobu myślenia, życia i postępowania. Ciągłe pogłębianie relacji z osobowym Bogiem zaowocuje nowym sposobem postrzegania świata, tj. widzeniem go oczyma Boga. Z tego rozwinie się stopniowo głęboka miłość do Boga, a także w przypadku szpitalników instynktownie żarliwe umiłowanie cierpiącej ludzkości. Poświęcenia oraz niezbędne zmiany w zakresie struktur są wówczas dokonywane z ochotą, aby missio Dei dzieło Boże było kontynuowane. Dawniej niektórzy bracia postrzegali odnowę, jako coś jedynie zewnętrznego, związanego z horarium, ubiorem i strukturami; jednak podobnie jak w przypadku domu zbudowanego na piasku, o którym mówi Jezus 4, takie podejście prowadziło u wielu zakonników do rozczarowania i utraty orientacji. Postrzeganie samych siebie w tym świetle jest wezwaniem do dojrzałej wiary, niewzruszonej nadziei i solidnej formacji. Jest również zaproszeniem dla braci, aby radośnie i aktywnie włączyli się w posługę wspierania 5 tych wszystkich, którzy w jakikolwiek sposób kontynuują dzieło Jana Bożego. Od współpracowników wymaga to natomiast jasnego zrozumienia i przyjęcia misji, jaką prowadzi Zakon, a także tego, by kierowali się w swej służbie jego filozofią i postępowali zgodnie z wartościami, które stanowią podstawę jego misji. Każdy brat jest wezwany do tego, aby być głosicielem, pełnym zapału twórcą, który aktywnie promuje ten ruch. Nie może to być jedynie niechętne przystawanie na decyzje podejmowane przez innych. Jako zakon braterski, jesteśmy w tym szczęśliwym położeniu, że możemy być pomostem pomiędzy różnymi nurtami w Kościele; w imieniu Kościoła instytucjonalnego czy hierarchicznego możemy być na styku ze społeczeństwem, w duchu ekumenizmu na styku z innymi religiami. Powinniśmy ukazywać nowy sposób relacji z innymi członkami Kościoła, oparty na wspólnocie chrztu, który czyni z nas braci i siostry w relacji do Chrystusa i do siebie nawzajem. Bracia zakonni skutecznie przypominają o fundamentalnym wymiarze braterstwa w Chrystusie, które powinno łączyć ich ze sobą nawzajem i z każdym człowiekiem, wszystkim zaś głoszą słowa Chrystusa: wy wszyscy braćmi jesteście 6. Podsumowując: brat św. Jana Bożego musi ukazywać przykładem własnego życia i głębią swoich relacji, jak duchowieństwo, laikat i hierarchia powinni wcielać w życie to, co proponuje Ojciec Święty kierując się wizją Soboru Watykańskiego II. 3 4 5 6 Encyklika Ojca Świętego Benedykta XVI Deus Caritas Est, 31a Mt 7,24-27; Dz 9: Barnaba został nazwany Synem Pocieszenia gdyż apostołowie dostrzegali jego posługę pocieszania. Mt 23,8; Vita Consecrata, 60. 6
Postęp jest już znaczny, lecz to dopiero początek Jesteśmy zaledwie na początku tego procesu, więc musimy nadal pokornie angażować się w dialog, słuchać głosu Ducha Świętego w naszym wnętrzu i starać się interpretować znaki czasów w świetle Ewangelii. Jestem przekonany, że powinniśmy dalej podążać tą drogą; Bóg ześle nam wystarczająco wielu braci by byli zaczynem w Rodzinie św. Jana Bożego, inspirując wszystkich zwłaszcza tych, na których spoczywa ogromna odpowiedzialność za misję do bycia radykalnymi świadkami istoty przesłania ewangelicznego, aby byli stałym, widocznym znakiem więzi ze św. Janem Bożym, który jest naszą gwiazdą polarną. Zdaję sobie sprawę, że przedstawiłem tutaj zaledwie fragmentaryczny obraz dzisiejszej rzeczywistości Rodziny św. Jana Bożego; mam jednak nadzieję, że pozwoliło Wam to poczuć ogrom dobra odczuwalnego dziś w świecie dzięki zaangażowaniu ogromnej rzeszy szpitalników. Oczywiście, są realne obawy związane z trwającym kryzysem gospodarczym, z zapewnieniem ciągłości opieki, z brakiem powołań do naszego Zakonu w wielu krajach, z odpowiednim przygotowaniem i formacją wszystkich szpitalników oraz z potrzebą unowocześnienia struktur administracyjnych w niektórych naszych dziełach. Stoimy przed wielkim wyzwaniem, aby dochować wierności wizji i marzeniom św. Jana Bożego. Dla zapewnienia i zagwarantowania przyszłości misji i permanentnej formacji, szczególnie świeckich szpitalników, niezbędna jest zmiana mentalności oraz gotowość do podjęcia ryzyka. Kilka słów podziękowania W imieniu Zarządu Generalnego naszego Zakonu pragnę serdecznie podziękować tym wszystkim, którzy na całym świecie ofiarnie współpracowali z nami w animowaniu naszej wspólnoty oraz w kierowaniu i zarządzaniu Zakonem. Wielu z Was było członkami międzynarodowych komisji, co wiązało się z częstymi podróżami do Rzymu. Organizując konferencje regionalne i wizytacje kanoniczne a także na wiele innych sposobów, wielu z Was wniosło swój ogromny wkład w dzieło animacji. Chciałbym osobiście podziękować, każdemu z członków naszej wielkiej Rodziny Szpitalnej, za wsparcie, jakiego udzielaliście mi podczas mojej sześcioletniej kadencji. Sprawowanie funkcji przełożonego generalnego było wielkim zaszczytem. Ludzie czasami pytają mnie: Skąd czerpiesz siłę? Moja odpowiedź była i jest prosta: moją siłą jest modlitwa oraz to, że widzę, jak dzieło Jana Bożego trwa w sposób, który bez wątpienia jemu samemu się podoba to właśnie nieodmiennie pobudza mnie do działania, bez względu na trudności i wyzwania jakim trzeba sprostać. Każdego ranka przed wspólnotową Mszą Świętą poświęcam godzinę na modlitwę osobistą. Obejmuję nią każdego z Was z miłością, wdzięcznością i podziwem. Dziękuję Bogu za pracę, jaką każdy szpitalnik codziennie wykonuje w Jego imię oraz na sposób i w duchu Jana Bożego. Proszę Boga, aby pobłogosławił i nagrodził każdego w życiu osobistym, wspólnotowym i rodzinnym. Modlę się też, żeby przez Waszą posługę, którą tak ofiarnie pełnicie, ci, którzy korzystają z opieki albo w jakikolwiek inny sposób zetknęli się z naśladowcami św. Jana Bożego doświadczyli obecności Boga w swoim życiu. Przynoszę te intencje na wspólnotową Eucharystię i przedstawiam je naszemu Ojcu Niebieskiemu. Szczerze przepraszam za moje liczne niedociągnięcia, proszę o wybaczenie jeśli niechcący kogoś uraziłem lub skrzywdziłem. Proszę również o wybaczenie, jeśli nie udało mi się zrealizować, w najkorzystniejszy dla Zakonu sposób, jakichś zadań powierzonych mi podczas Kapituły Generalnej w roku 2006. Przepraszam tych, którzy czują się rozczarowani tym, że niewystarczająco dobrze kierowałem naszym Zakonem na drodze odnowy, zgodnie z duchem i nauczaniem Soboru 7
Watykańskiego II. Biorę na siebie całą odpowiedzialność za podjęte decyzje i sposób, w jaki praca animacyjna Zakonu była realizowana w minionym sześcioleciu. Na koniec, jako Rodzina, podajmy sobie ręce w modlitwie; prośmy Najświętszą Pannę, Matkę Dobrej Rady, św. Jana Bożego i licznych współbraci, którzy odeszli przed nami naznaczeni znakiem szpitalnictwa, o wstawiennictwo, pomoc i pomyślny przebieg naszej zbliżającej się Kapituły Generalnej. Z wdzięcznością zjednoczony z Wami w św. Janie Bożym. Br. Donatus Forkan, O.H. Przeor Generalny i Pius XII, Przemówienie w dniu 20 lutego1946r. 8