2015 Bilans Kapitału Ludzkiego MŁODZI NA ŁÓDZKIM RYNKU PRACY: POTENCJAŁ, PROBLEMY I WYZWANIA Magdalena Jelonek UEK CEiAP UJ Łódź 20.08.2015r.
MŁODZI NA ŁÓDZKIM RYNKU PRACY: POTENCJAŁ, PROBLEMY I WYZWANIA Prelegent: dr Magdalena Jelonek Ekspertka BKL, UEK Moderator: Monika Dawid-Sawicka, PARP Debata z udziałem ekspertów: Adam Pustelnik - p.o. Dyrektora w Biurze Obsługi Inwestora, Urząd Miasta Łodzi; Małgorzata Majewska - Ekspert ds. rozwoju zawodowego; Monster Polska; Adam Grzelewski - Associate Manager w Accenture Łódź Delivery Center
Agenda Ogólna sytuacja osób młodych kontekst regionalny Młodzi przedsiębiorcy Wsparcie osób młodych Gwarancje dla młodzieży Czynniki makro moderujące skuteczność programu Gwarancje dla młodzieży - główne wyzwania
OGÓLNA SYTUACJA OSÓB MŁODYCH
Ogólna sytuacja osób młodych i niemłodych na rynku pacy (wg BAEL) 80% 60% 40% 20% 0% 67% 61% 19% 20% 25% 9% pracujący bezrobotni nieaktywni Młodzi Nie młodzi Źródło: BKL Badanie Ludności 2010-2014. *młodzi osoby do 30 r.ż. nie kontynuujące edukacji w systemie formalnym. Przykładowe czynniki poprawiające szanse rynkowe absolwenta: Poziom wykształcenia Ukończony kierunek Ukończona szkoła Miejsce zamieszkania (miasto) Płeć
Ogólna sytuacja osób młodych i niemłodych na rynku pacy (wg BAEL) - województwa Województwo Niemłodzi - młodzi Pracujący Bezrobotni Nieaktywni Pracujący Bezrobotni Nieaktywni Dolnośląskie 59 19 22 6-9 3 Kujawsko-pomorskie 55 22 24 9-12 3 Lubelskie 53 24 23 13-15 3 Lubuskie 57 22 21 6-12 6 Łódzkie 63 17 20 6-8 1 Małopolskie 59 22 19 8-14 6 Mazowieckie 69 16 15 5-8 3 Opolskie 58 16 26 9-8 0 Podkarpackie 51 28 21 10-16 7 Podlaskie 58 20 22 11-12 0 Pomorskie 62 16 22 7-9 2 Śląskie 64 16 20 0-8 8 Świętokrzyskie 56 20 25 5-9 4 Warmińskomazurskie 7-12 4 53 25 22 Wielkopolskie 70 13 17-1 -7 8 Zachodniopomorskie 52 21 27 9-10 1 N 9269 2915 3128 51388 8443 18738 Źródło: BKL Badanie Ludności 2010-2014. *młodzi osoby do 30 r.ż. nie kontynuujące edukacji w systemie formalnym.
Stopa bezrobocia wśród młodych absolwentów różnego typu szkół - województwa Gimnazj. Zas. lub niższe zawod. Średnie Wyższe Ogół N Dolnośląskie 48 28 23 13 24 947 Kujawsko-pom. 46 29 29 13 28 673 Lubelskie 49 40 30 22 31 639 Lubuskie 48 28 26 17 28 355 Łódzkie 48 27 18 9 21 757 Małopolskie 38 35 24 21 27 1029 Mazowieckie 37 12 22 12 19 1568 Opolskie 46 20 17 18 27 291 Podkarpackie 45 47 37 24 36 742 Podlaskie 38 31 26 18 26 357 Pomorskie 30 21 21 13 21 760 Śląskie 32 24 18 16 20 1442 Świętokrzyskie 67 33 26 17 26 363 Warmińsko-maz. 48 30 33 19 32 497 Wielkopolskie 35 19 13 12 16 1245 Zachodniopom. 48 31 25 19 29 517 Źródło: BKL Badanie Ludności 2010-2014. *młodzi osoby do 30 r.ż. nie kontynuujące edukacji w systemie formalnym.
Utrudnienia w podjęciu pracy przez młodych i "niemłodych" bezrobotnych Młodzi Niemłodzi K M Ogół K M Ogół Brak ofert pracy w okolicy 79 77 78 80 77 79 Brak kontaktów, znajomości 64 63 63 64 61 62 Niedostateczne dośw. 51 50 50 28 18 23 Brak certyfikatów i uprawnień 33 40 36 35 29 32 Poziom wykształcenia 24 32 28 34 26 30 Niedogodny dojazd 23 21 22 23 19 21 Opieka nad dzieckiem 20 2 10 21 3 12 Zajmowanie się domem 7 2 4 14 4 9 Nauka lub dokształcanie 7 7 7 5 5 5 Stan zdrowia 4 4 4 16 20 18 Płeć 4 1 2 7 1 4 Opieka nad innym czł. rodziny 3 2 2 7 6 6 Wiek 3 3 3 21 24 23 Zajmowanie się gosp. rolnym 2 1 2 1 2 2 Inna sytuacja 1 0 1 1 1 1 N 1317 1598 2915 2608 2919 5527 Źródło: BKL Badanie Ludności 2010-2014. *młodzi osoby do 30 r.ż. nie kontynuujące edukacji w systemie formalnym.
Źródło: BKL uczniowie 2013 *w zestawieniu znalazły się oczekiwania finansowe uczniów (średnie obcięte 5%) miast wojewódzkich reprezentowanych przez co najmniej 100 osób w danej kategorii. Bilans Kapitału Ludzkiego Minimalne i satysfakcjonujące kwoty wynagrodzeń deklarowane przez uczniów w podziale miasta wojewódzkie (średnie obcięte 5%, dane w zł) Miasto wojew. Liceum ogólnokształcące Technikum minimum optimum minimum optimum Warszawa 2069 3260 - - Gorzów Wlkp.. 1971 3061 1641 2229 Wrocław 1933 2776 1819 2587 Szczecin 1905 2857 1765 2464 Opole 1904 2937 - - Zielona Góra 1856 2830 1622 2266 Kraków 1854 2865 - - Gdańsk 1805 2620 1773 2414 Olsztyn 1785 2598 1667 2381 Kielce 1785 2742 1550 2212 Rzeszów 1780 2816 - - Łódź 1773 2697 1702 2492 Białystok 1756 2740 1633 2352 Poznań 1715 2626 1763 2536 Lublin 1681 2522 - - Bydgoszcz 1616 2415 1617 2343 Toruń 1585 2344 - -
Skłonność do różnych rodzajów poświęceń w celu znalezienia pracy wśród uczniów i studentów Wyjazd za granicę Podjęcie niskopłatnej pracy Zmiana miejsca zamieszkania uczniowie studenci uczniowie studenci uczniowie studenci dolnośląskie 39 20 44 42 81 76 kujawsko-pomorskie 30 7 53 47 81 85 lubelskie 37 17 49 47 85 84 lubuskie 40 17 43 48 86 77 łódzkie 29 16 47 38 78 80 małopolskie 35 16 49 37 82 76 mazowieckie 25 13 46 36 80 73 opolskie 42 13 43 41 83 80 podkarpackie 42 21 52 49 86 88 podlaskie 31 15 51 47 81 83 pomorskie 32 20 45 41 75 72 śląskie 29 16 43 47 79 85 świętokrzyskie 35 17 49 41 82 82 warm.-mazurskie 36 15 50 43 88 86 wielkopolskie 29 10 51 36 85 84 zachodniopomorskie 40 20 43 42 84 79 Źródło: BKL Uczniowie 2013 i Studenci 2013
MŁODZI PRZEDSIĘBIORCY
Przedsiębiorcy udział w grupie młodych i niemłodych 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 10% 6% 4% 2% Mężczyzna Kobieta Młodzi Nie młodzi Źródło: BKL Badanie Ludności 2010-2014. Działalność gospodarcza, jako forma zatrudnienia w momencie spowolnienia gospodarczego (72% młodych i 57% niemłodych nie zatrudnia żadnego pracownika) Ponad 30% uczniów i studentów deklaruje, że zamierza taką działalność prowadzić Czynniki zwiększające szansę stania się przedsiębiorcą: WYŻSZE WYKSZTAŁCENIE (ponad 2 x wyższa niż ZSZ i średnie) PŁEĆ (M 2 x wyższa niż K) KIERUNEK KSZTAŁCENIA
Przedsiębiorcy udział w grupie młodych i niemłodych Województwo Nie młodzi Młodzi dolnośląskie 7% 3% kujawsko-pomorskie 7% 3% lubelskie 6% 2% lubuskie 8% 3% łódzkie 9% 3% małopolskie 10% 3% mazowieckie 8% 3% opolskie 8% 2% podkarpackie 6% 3% podlaskie 8% 2% pomorskie 7% 3% śląskie 8% 3% świętokrzyskie 7% 2% warmińsko-mazurskie 8% 2% wielkopolskie 9% 5% zachodniopomorskie 8% 2% BRANŻE PRZEDSIĘBIORSTW CZĘŚCIEJ PROWADZONYCH PRZEZ MŁODE OSOBY: 1. Sekcja G - Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle, 2. Sekcja J - Informacja i komunikacja, 3. Sekcja M - Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, 4. Sekcja S - Pozostała działalność usługowa. Źródło: BKL Badanie Ludności 2010-2014.
Współcześni młodzi najważniejsze wnioski 1. W ciągu kilku ostatnich lat sytuacja zawodowa młodych uległa wyraźnemu pogorszeniu, choć bywały momenty trudniejsze dla młodych, 2. Zatrudnienie młodych charakteryzuje brak stabilności, a młodzi wykazują wyższą skłonność do mobilności zawodowej, 3. Współcześni młodzi posiadają zdecydowanie wyższe kwalifikacje niż ich starsi o kilkanaście lat koledzy, choć nadal można zidentyfikować luki kompetencyjne, 4. Młodzi deklarują otwartość na przedsiębiorczość, pytanie czy jest to otwartość dobrowolna czy przymusowa 5. Młodzi jako zasób, o wykorzystaniu którego powinniśmy myśleć nie tylko w perspektywie bieżącej, ale też w perspektywie kolejnych kilkudziesięciu lat ich aktywności zawodowej, 6. Grupa młodych nie jest wewnętrznie jednorodna.
WSPARCIE OSÓB MŁODYCH NA RYNKU PRACY Gwarancje dla młodzieży
Kategorie osób objętych wsparciem (Gwarancje dla młodzieży) 1. Osoby w wieku 15-17 lat przedwcześnie kończące naukę osoby zaniedbujące obowiązek szkolny (do 16 r. ż.) lub obowiązek nauki (do osiągnięcia 18 r. ż.). 2. Osoby w wieku 18-24 lata pozostające poza zatrudnieniem, edukacją i szkoleniem (NEET) w tym osoby wymagające szczególnego wsparcia tj. oddalone od rynku pracy, ze środowisk defaworyzowanych, z obszarów wiejskich. 3. Osoby w wieku 18-25 lat zarejestrowane jako bezrobotni w tym również zarejestrowani studenci studiów zaocznych i wieczorowych, czyli niespełniający tym samym warunku dla klasyfikacji jako NEET. 4. Bezrobotna młodzież oraz poszukujący pracy absolwenci szkół i uczelni w okresie 48 miesięcy od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania tytułu zawodowego, w wieku 18-29 lat w zakresie wsparcia przedsiębiorczości osób młodych.
Zamiast wstępu czy uda się nam poprawić sytuację rynkową młodych? KONIUNKTURA GOSPODARCZA I INNOWACYJNOŚĆ GOSPODARKI DEMOGRAFIA ORAZ SKŁONNOŚĆ I MOŻLIWOŚĆ MIGRACJI NADPODAŻ / NIEDOPODAŻ WYSOKIEJ JAKOŚCI SIŁY ROBOCZEJ CZYNNIKI MIKRO
Gwarancje dla młodzieży próba identyfikacji kluczowych wyzwań WYZWANIA Sposób identyfikowania grup, do których skierowana powinna zostać interwencja rozproszenie versus intensyfikacja działań pomocowych Infrastruktura wsparcia programu Gwarancje dla młodzieży a możliwości włączenia przedsiębiorstw w realizację programu Socjalny model przedsiębiorczości młodych a realne szanse na rozwój młodego biznesu w Polsce Gwarancje dla młodzieży jako eksperyment społeczny
bkl.parp.gov.pl Dziękuję za uwagę. Magdalena Jelonek magdalena.jelonek@uek.krakow.pl