19 stycznia 2018 PKW Enduring Freedom (2002-2007) Ataki na World Trade Center i Pentagon przeprowadzone 11 września 2011 r. przez terrorystów z kierowanej przez Osamę bin Ladena organizacji terrorystycznej al Kaida zapoczątkowały nowy etap w wojnie z międzynarodowym terroryzmem. Ukrywający przywódcę terrorystów rząd kierowanego przez talibów Afganistanu odmówił jego wydania stawiając ten kraj na pierwszej linii tego konfliktu. Poruszone skalą terroru państwa jedno po drugim przystępowały do budowanej przez USA koalicji antyterrorystycznej. Na specjalnym posiedzeniu w dniach 12-13 września Rada Ambasadorów NATO uznała zamachy na Stany Zjednoczone Ameryki za atak na wszytki kraje sojuszu, co było z godne z zapisem V art. Traktatu Waszyngtońskiego. Wobec odmowy talibów na żądanie wydania bin Ladena 7 października 2003 r. rozpoczęto operację wojskową wymierzoną w terrorystów przebywającym w Afganistanie. Nadano jej kryptonim Enduring Freedom (Trwała Wolność). Poparcia Amerykanom udzielił Sojusz Północny, czyli ugrupowanie mudżahedinów walczących z talibami od tal 90-tych. Dzięki wsparciu lotniczemu oraz użyciu sił operacji specjalnych udało im się w grudnia 2001 r. opanować szereg ważnych miast afgańskich z Kabulem na czele. Wkroczenie koalicyjnych sił lądowych oznaczało zmianę charakteru operacji i rozpoczęcie wieloletnich działań na rzecz stabilizacji tego kraju. Strona 1
Polska jeszcze w 2001 r. podjęła działania zmierzające do udzielenia pomocy USA. 22 listopada 2001 prezydent RP wydał Postanowienie o użyciu Polskiego Kontynentu Wojskowego w składzie Sił Sojuszniczych w Islamskim Państwie Afganistan, Republice Tadżykistanu i Republice Uzbekistanu oraz na Morzu Arabskim i Oceanie Indyjskim. Stało się to podstawą prawną do sformowania I zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego w ramach operacji Enduring Freedom. W jej skład weszli żołnierze z następujących jednostek: GROM-u, 1 Brygady Saperów, 10 Brygady Logistycznej. Dodatkowo latem 2002 r. do operacji dołączyła załoga okrętu zabezpieczenia logistycznego ORP Kontradmirał Xawery Czernicki, operującego na wodach Zatoki Perskiej. Łącznie liczebność polskiego kontyngentu wyniosła ok. 120 żołnierzy. Po przeszkoleniu i skompletowaniu niezbędnego sprzętu 16 marca 2002 r. pierwsza grupa Polaków dotarła do poradzieckiej bazy w Bagram, gdzie rozpoczęto budowę bazy o kryptonimie Biały Orzeł. W kolejnych zmianach PKW brało udział średni ok 100 żołnierzy wśród których byli przedstawiciele mi. In. 2 Mazowieckiej Brygady Saperów, 5 pułku inżynieryjnego, 2 pułku rozpoznawczego. W ramach kontyngentu funkcjonowała też sekcja medyczna oraz kapelan Strona 2
Do zadań PKW stacjonującego w Bagram należało głównie: odbudowie infrastruktury bazy i lotniska, rozminowaniu terenu wokół bazy, zabezpieczeniu logistycznym wojsk polskich i międzynarodowych. Strona 3
Natomiast do GROM-u należała ochrona polskiej bazy, jak i również kwatery głównej wojsk amerykańskich w Afganistanie oraz dyplomatów. Uczestniczyli także w patrolach m.in. w dolinie Pandższeru czy okolicach Mazar-i Szarif. ORP Kontradmirał Xawery Czernicki, patrolujący wody Zatoki Perskiej, gdzie wraz z przetransportowanymi w kwietniu drogą lotniczą komandosami z Morskiej Jednostki Działań Specjalnych Formoza nadzorował embargo na handel ropą u wybrzeży Iraku i Kuwejtu. Działało tam od kwietnia 2002 r., wciąż w ramach operacji Enduring Freedom w składzie V Floty USA, a od marca 2003 r. jako samodzielny kontyngent. Dodatkowo poza wykonywanie wspomnianych zadań polscy żołnierze, często z własnej inicjatywy, udzielali pomocy humanitarnej mieszkańcom Afganistanu przekazując najbardziej potrzebującym żywność, ubrania i leki. Za swoje poświęcenie Polacy zyskali bardzo dobre opinie zarówno wśród ludności lokalnej, jak i wojsk sojuszniczych. Szczególne znaczenie miały właśnie kontakty z wojskami innych państw, które wysłały swoje oddziały do Afganistanu. Kontakty z sojusznikami dawały możliwość poznania nowego sprzętu oraz wypracowania i przećwiczenia wielu procedur współpracy, które w przyszłości wykorzystywano podczas kolejnych zmian czy też misji zagranicznych. Strona 4
Udział WP w operacji Enduring Freedom zakończył się w 2007 roku. Nie oznaczało to jednak końca obecności Polaków w Islamskiej Republice Afganistanu. 25 kwietnia 2007 r. odbyła się uroczystość przekazania dowodzenia pomiędzy kończącą swoją misję X zmianą polskiego kontyngentu i rozpoczynającą swoją misję I zmianą PKW Afganistan w ramach International Security Assistance Force, (Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa, ISAF). Spowodowało to zmiany w liczebności, składzie i zadaniach stawianym polskim żołnierzom. Łącznie w trakcie wszystkich dziesięciu zmian PKW w operacji Enduring Freedom, w okresie od marca 2002 do kwietnia 2007 wzięło udział ok. 1 300 żołnierzy i pracowników wojska. W czasie jej trwania nie zginął żaden polski żołnierz. Strona 5
Strona 6