Udział Polski w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Udział Polski w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie"

Transkrypt

1 Udział Polski w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie Rozpoczęcie działań wojskowych w Afganistanie było związane z tragicznymi wydarzeniami z 11 września 2001 r. To właśnie po atakach terrorystycznych na budynki World Trade Center i Pentagonu 1 Stany Zjednoczone wspólnie z in - nymi państwami, które weszły do utworzonej wtedy koalicji antyterro rystycznej, rozpoczęły trwającą do dziś operację Enduring Freedom (EF Trwała Wol - ność) 2, mającą na celu obalenie reżimu talibów w Afganistanie i likwidację parasola ochronnego, jaki stworzyło to państwo dla międzynarodowych ugru - powań terrorystycznych z Al-Kaidą na czele. Rozbicie reżimu talibów umożliwiło społeczności międzynarodowej rozpo - częcie działań na rzecz rekonstrukcji i odbudowy państwa afgańskiego. Są one realizowane głównie w ramach operacji International Security Assistance Force (ISAF Międzynarodowe Siły Wspierania Bezpieczeństwa) 3. Rozpoczęła się ona na przełomie lat 2001 i W ramach tej operacji są prowadzone przede wszystkim działania stabilizacyjne, ukierunkowane na udzielanie wspar - cia władzom Afganistanu (odbudowa instytucji rządowych, wojska, policji, 1 Warto przypomnieć, że po 11 września 2001r. Sojusz Północnoatlantycki po raz pierwszy w swej historii odwołał się do art. V Traktatu Waszyngtońskiego, mówiącego o kolektywnej obronie w razie ataku na jedno z państw sojuszniczych. Przywołanie tego artykułu w sytuacji ataku terrorystycznego, a nie (co było zamiarem twórców traktatu) wobec agresji ze strony innego państwa świadczy o dokonaniu ad hoc adaptacji wewnętrznych procedur NATO do zagrożenia ze strony terroryzmu międzynarodowego. 2 Operacja EF jest prowadzona pod przewodnictwem USA zgodnie z art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych, przyznającego państwom prawo do samoobrony indywidualnej lub zbiorowej, oraz na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1368 (2001) z 12 września 2001 r., w której został określony główny cel operacji zwalczanie terroryzmu, w tym zniszczenie jego baz i zaplecza na terytorium Afganistanu. 3 Operacja ISAF jest prowadzona zgodnie z rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1386 (2001) z 20 grudnia 2001 r., nr 1510 (2003) z 13 października 2003 r., nr 1563 (2004) z 17 września 2004 r., nr 1623 (2005) z 13 września 2005 r. oraz nr 1707 (2006) z 12 września 2006 r., a także porozumieniem o odbudowie stałych instytucji rządowych w Afganistanie (tzw. porozu mienie z Bonn) z 5 grudnia 2001 r. 5

2 Bogusław Winid rozszerzanie władzy centralnej na całe terytorium kraju), a także działania zmierzające do rekonstrukcji państwa. Początkowo była dowodzona przez poszczególne państwa sojusznicze, w tym Wielką Brytanię (ISAF-I) i Turcję (ISAF-II), oraz wspólnie przez Niemcy i Holandię (ISAF-III). Decyzją Rady Północnoatlantyckiej NATO z 16 kwietnia 2003 r. dowodzenie operacją ISAF przejęła od 11 sierpnia 2003 r. Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego. Działania wchodzące w zakres obu wspomnianych operacji są koordynowane (trwa nawet dyskusja w Sojuszu nad ich połączeniem). Wzrastające znaczenie działań stabilizacyjnych w ramach ISAF przekłada się również na cele stawiane w operacji Enduring Freedom. Etapy zaangażowania Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie Polska uczestniczy w działaniach prowadzonych przez społeczność między - na ro dową w Afganistanie od marca 2002 r. Podstawę prawną udziału Polskiego Kontyngentu Wojskowego (PKW) w operacji antyterrorystycznej Enduring Freedom stanowi postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 listopada 2001 r. o użyciu Polskiego Kontyngentu Wojskowego w składzie Sił Sojuszniczych w Islamskim Państwie Afganistanu, Republice Tadżykistanu i Republice Uzbekistanu oraz na Morzu Arabskim i Oceanie Indyjskim 4. Zgodnie z dwiema nowelizacjami tego aktu prawnego zakres terytorialny operowania Polskiego Kontyngentu Wojskowego został rozszerzony początkowo o obszar Republiki Kirgiskiej 5, a następnie Emiratu Bahrajnu i Państwa Kuwejtu 6. W skład PKW weszli żołnierze: oddziałów specjalnych GROM, 1. Brygady Saperów z Brzegu (pluton saperów), 10. Brygady Logistycznej z Opola (pluton logistyczny), 4. Pułku Chemicznego z Brodnicy (pluton przeciwchemiczny), 4 MP 2001, nr 42, poz MP 2001, nr 47, poz MP 2002, nr 5, poz

3 Udział Polski w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie zespołu rozpoznania bakteriologicznego (specjaliści z Wojskowego Insty - tutu Higieny i Epidemiologii w Puławach), marynarze okrętu wsparcia logistycznego Kontradmirał Xawery Czernicki. W sumie na potrzeby operacji antyterrorystycznej Enduring Freedom Polska oddała do dyspozycji kontyngent wojskowy liczący 300 żołnierzy. Na początku stycznia 2002 r. PKW osiągnął gotowość bojową, a jego bezpośrednie włączenie do działań nastąpiło w marcu 2002 r., kiedy to do rejonu działań przerzucono grupę 87 żołnierzy (saperzy, logistycy, komandosi z jednostki GROM) oraz około 500 ton sprzętu wojskowego. W praktyce w Afganistanie w ramach operacji EF stale działała grupa jedynie około 100 żołnierzy (przede wszystkim kompania saperów, a także komponent logistyczny i ochronny), wyposażona w ciężki sprzęt. Zostali oni rozlokowani w bazie Bagram pod Kabulem, gdzie stacjonują do dziś. Do ich podstawowych zadań należą rozminowywanie terenu wokół bazy i lotniska w Bagramie, rozbudowa fortyfikacji i infrastruktury bazy, a także dystrybucja paliw i wody dla wojsk koalicji. Dodatkowo, jak już wspomniano, od lipca 2002 r. do września 2003 r. do kontroli ruchu statków w rejonie Morza Arabskiego skierowano okręt wsparcia logistycznego Kontradmirał Xawery Czernicki. Pozostałej grupy żołnierzy wchodzących w skład PKW nie włączono do prowadzonych działań. Czas operowania PKW w ramach operacji antyterrorystycznej początkowo określono na pół roku. Aby umożliwić dalsze działanie kontyngentu, prezydent RP wydał 24 czerwca 2002 r. kolejne postanowienie, przedłużające mandat PKW do końca 2002 r. 7, a następnie, w dniu 23 grudnia 2002 r. do końca 2003 r. 8 Obszar działania kontyngentu oraz jego liczebność pozostały niezmienione. W postanowieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 29 grudnia 2003 r. o użyciu Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Islamskim Państwie Afga ni - stanu 9 liczebność PKW została zmniejszona do 120 żołnierzy, a teren jego operowania ograniczono wyłącznie do obszaru Afganistanu. Taka decyzja wyni - kała ze znacznego w tym czasie zaangażowania polskich sił zbrojnych w Iraku, 7 MP 2002, nr 26, poz MP 2002, nr 61, poz MP 2003, nr 59, poz Podobną skalę zaangażowania ustalało postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 grudnia 2004 r. o przedłużeniu okresu użycia Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Islamskim Państwie Afganistanu (MP 2004, nr 56, poz. 926). 7

4 Bogusław Winid gdzie Polska we wrześniu 2003 r. objęła dowództwo nad Wielonarodową Dywizją Centrum Południe, wysyłając w rejon misji kontyngent w sile około 2500 żołnierzy. De facto ograniczenia te nie wpłynęły istotnie na bezpośredni udział Polski w operacji w Afganistanie, gdyż od początku uczestnictwa PKW w operacji Enduring Freedom liczebność polskiego kontyngentu na obszarze działania nie przekraczała 100 żołnierzy. Szczególnie ważne w postanowieniu z 2003 r. było jednak rozszerzenie podporządkowania PKW. Przestał on być wyłącznie w dyspozycji operacji En - du ring Freedom, gdyż jego część została skierowana również do prowadzenia działań w ramach operacji ISAF. Polska włączyła się do niej w sposób symbo - liczny, wysyłając w lutym 2004 r. dwóch oficerów (obsługa lotniska w Kabulu). Objęcie dowodzenia nad operacją ISAF przez NATO w sierpniu 2003 r. zmusiło państwa Sojuszu do większego skoncentrowania się na tej misji. Zni - kome zaangażowanie Polski było krytykowane w Brukseli. Stale wywierano też nacisk, aby Rzeczpospolita Polska uczestniczyła w większym zakresie w operacji w Afganistanie. Na początku 2005 r. rząd RP, dostrzegając, że zaangażowanie w działania stabilizacyjne NATO w Afganistanie jest nieadekwatne do poten - cjału, możliwości oraz znaczenia naszego kraju w Sojuszu, rozpoczął prace zmierzające do zwiększenia polskiego udziału w tej misji. W trakcie zorganizowanego 3 lutego 2005 r. w Szczecinie spotkania szefów resortów obrony Polski, Danii i Niemiec 10 państw współtworzących dowództwo Wielonarodowego Korpusu Północ Wschód, ministrowie zadeklarowali goto - wość przejęcia dowodzenia nad XI zmianą operacji ISAF (od sierpnia 2007 r. do lutego 2008 r.). Zgodnie z decyzją władz NATO z 9 lutego 2005 r. dowództwo korpusu zostało włączone do planu rotacji dowództwa ISAF. Zakładano wtedy, że przejęcie przez korpus szczeciński dowodzenia siłami ISAF wpłynie na wzrost liczebności PKW w Afganistanie w okresie od sierpnia 2007 r. do lutego 2008 r. do ponad tysiąca żołnierzy. Kwestia ta była omawiana na posiedzeniu Rady Ministrów. Upoważniła ona w dniu 23 sierpnia 2005 r. ministra obrony narodowej do podjęcia w porozu - mieniu z ministrem spraw zagranicznych prac związanych z przygotowaniem przewidywanego dalszego udziału sił zbrojnych RP w operacji ISAF w Afga - nistanie, stosownie do zobowiązań Polski wobec NATO. W protokole z posie - 10 W spotkaniu wzięli udział ministrowie obrony Polski i Niemiec Jerzy Szmajdziński i Peter Struck, oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Danii, Kristian Fischer. 8

5 Udział Polski w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie dzenia Rady Ministrów zapisano: Polska będzie ponosić główny ciężar wysiłków związanych z obsadą stanowisk, przemieszczeniem Dowództwa Korpusu wraz z Brygadą Wsparcia i organizacją dowodzenia w rejonie misji. Planuje się, że w operacji ISAF na terenie Afganistanu zostanie użyty Polski Kontyngent Wojskowy do 1 tys. żołnierzy. Plany polskiego zaangażowania w Afganistanie uległy przeformułowaniu wsku tek decyzji NATO o zmianie modelu dowodzenia operacją. 6 kwietnia 2006 r. Komitet Wojskowy NATO zdecydował o odejściu od dowodzenia opar tego na dotych cza - sowym modelu korpuśnym i zaaprobował memorandum w sprawie przekształcenia dowództwa ISAF zgodnie z tzw. modelem kompo zy towym (stała struktura do - wodzenia NATO, obsadzana przez państwa człon kow skie w zależności od ich wkładu w misję pod względem liczby uczestniczących w niej osób). Zaangażowanie Polski w operacji ISAF wzrosło począwszy od września 2006 r. W dniu 23 maja tego roku Rada Ministrów ustaliła zwiększenie od 1 września 2006 r. liczebności PKW w Afganistanie ze 120 do 190 żołnierzy i pracowników wojska przez wydzielenie dodatkowego personelu do sił ISAF do Regionalnego Zespołu Odbudowy w Mazar-e-Sharif oraz do tamtejszego Dowództwa Regionalnego ISAF. 30 sierpnia 2006 r. prezydent RP na wniosek Rady Ministrów podpisał stosowne postanowienie w tej sprawie 11. Następnie, 22 listopada tego roku, prezydent RP ogłosił postanowienie zwiększające stan osobowy Polskiego Kontyngentu Wojskowego do 1200 żołnierzy 12. Kluczowe znaczenie dla wzmocnienia polskiej obecności w Afganistanie bę - dzie miało skierowanie do rejonu misji batalionu manewrowego. Zostanie on rozlokowany w prowincji Ghazni z zadaniem zapewnienia stabilizacji i bezpie - czeństwa w tej prowincji oraz na odcinku drogi między Kabulem a Kandaharem. Do zadań batalionu będzie też należała ochrona zespołów odbudowy i grup CIMIC (Civil-Military Cooperation Współpraca Cywilno-Wojskowa). Polscy żołnierze w rejonie misji będą współpracowali z amerykańską 82. Dywizją Po - wietrzno-desantową 13 oraz z lokalną policją i armią afgańską. 11 MP 2006, nr 59, poz MP 2006, nr 84, poz Współpraca polskich oddziałów i 82. Dywizji Powietrzno-Desantowej ma bogatą tradycję historyczną w czasie II wojny światowej amerykańska dywizja oraz Samodzielna Brygada Spado - chronowa dowodzona przez gen. bryg. Stanisława Sosabowskiego brały udział w operacji pod Arnhem w Holandii września 1944 r. 9

6 Bogusław Winid Polska zdecydowała się na znaczne zwiększenie swego zaangażowania w Afganistanie, wiedząc, że misja ta jest kluczowa dla przyszłości NATO. Na niej koncentruje się uwaga najwyższych gremiów Sojuszu. Oczywiste jest, że w inte - resie Polski leży wzmacnianie Sojuszu oraz stałe potwierdzanie jego politycznej i wojskowej wiarygodności. Fundamentalna rola NATO w polskiej polityce bezpieczeństwa wynika z podstawowych dokumentów strategicznych doty czących bezpieczeństwa RP (Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP z 2003 r.). Kwestia ta stanowi też od początku lat dziewięćdziesiątych stały element kon - sensusu głównych sił politycznych w państwie. Takie postrzeganie rangi i znaczenia Sojuszu implikuje aktywny udział RP w misjach międzynarodowych prowadzonych przez NATO. Polska nie może domagać się od Sojuszu Północ - noatlantyckiego kosztownych inwestycji czy zabiegać o rozmieszczenie jego baz na swym terytorium i jednocześnie mówić, że w sytuacji, gdy trzeba wesprzeć NATO, nasza armia, licząca 150 tys. żołnierzy, pozostanie w koszarach. Polska chce być obecna w sposób widoczny w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie. Sukces operacji z pewnością potwierdzi wiarygodność i umocni spoistość Sojuszu. Fiasko ISAF dowodzonej przez NATO osłabiłoby Sojusz, naruszając de facto jeden z filarów naszego bezpieczeństwa. Nie można do tego dopuścić. Polskie zaangażowanie w Afganistanie ma też istotny aspekt historyczny i moralny. Musimy pamiętać, że interwencja ZSRR w Afganistanie na początku lat osiemdziesiątych XX w. prawdopodobnie powstrzymała Moskwę od podjęcia decyzji o stłumieniu siłą ruchu Solidarność. Ponadto koszty interwencji Armii Radzieckiej w Afga nistanie przekroczyły w sumie 100 mld USD, co m.in. przyczyniło się do bankructwa ZSRR i w konsekwencji do rozpadu całego bloku komunistycznego. Nie wiadomo, czy gdyby w momencie przemian w Europie w 1989 r. Związek Radziecki był znacznie silniejszy ekonomicznie, zmiany nie przebiegałyby według modelu chińskiego z uruchomieniem gospodarki ryn - kowej, ale utrzymaniem niedemokratycznego systemu politycznego. Ustabilizowanie sytuacji w Islamskim Państwie Afganistanu wymaga oprócz prowadzenia operacji wojskowych także aktywnych działań w zakresie pomocy humanitarnej i odbudowy gospodarczej kraju. Afganistan jest obecnie jednym z największych odbiorców międzynarodowej pomocy finansowej na odbudowę i rekonstrukcję państwa. Wsparcia tego udzielają zarówno poszczególne kraje, jak i organizacje i instytucje międzynarodowe. Koordynacji tej pomocy były poświę co - ne trzy wielkie konferencje międzynarodowe: w Tokio (21 22 stycznia 2002 r.), 10

7 Udział Polski w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie w Berlinie (31 marca 1 kwietnia 2004 r.) i w Londynie (31 stycznia 1 lutego 2006 r.). W działaniach tych uczestniczy także Polska. Od 2004 r. Afganistan jest krajem priorytetowym w polskim programie współpracy na rzecz rozwoju. Tylko w 2006 r. w ramach polskiej pomocy rozwojowej zaplanowano sfinansowanie projektów zgłoszonych przez organizacje pozarządowe na łączną kwotę ponad 1,6 mln zł. W Afganistanie są obecne takie polskie organizacje pozarządowe, jak Polska Akcja Humanitarna, Polska Misja Medyczna czy Stowarzyszenie Szkoły dla Pokoju. Ponadto w ramach wpłat kanałami wielostronnymi z przeznacze niem dla Afganistanu Polska wpłaciła 100 tys. USD na Antynarkotykowy Fun dusz Powierniczy oraz 295 tys. USD na Afgański Fundusz na rzecz Rekonstrukcji. W Afganistanie trwa proces polityczny zmierzający do rozszerzania władzy centralnej na całe terytorium tego państwa. Przejęcie odpowiedzialności sił międzynarodowych ISAF za afgańskie prowincje wschodnie (tam ma zostać rozlokowany główny trzon zwiększonego PKW) jest kolejnym elementem tego procesu. Polska chce pomóc w tych działaniach. Jeżeli bowiem pozostawilibyśmy Afganistan samemu sobie, to w niedługim czasie na jego terenie powstałoby radykalne państwo fundamentalistyczne czerpiące ogromne zyski z handlu nar - ko tykami. Fundusze te przeznaczałoby na finansowanie akcji terrorystycznych na całym świecie. W pełni świadomy tego zagrożenia jest też rząd prezydenta Hamida Karzaja. Dlatego władze afgańskie stale apelują o zwiększenie wysiłku społeczności międzynarodowej w celu ustabilizowania sytuacji i odbudowy Afganistanu. Ograniczenia narodowe W operacji w Afganistanie bierze udział 37 państw. Wydzieliły one na potrzeby ISAF łącznie około żołnierzy. Dokładne dane przedstawiono w tabeli 1. Tabela 1. Państwa uczestniczące w operacji ISAF (stan na 2 stycznia 2007 r.) Państwo Liczba żołnierzy Stany Zjednoczone Wielka Brytania 5200 Niemcy

8 Bogusław Winid Kanada 2700 Holandia 2200 Włochy 1950 Francja 1000 Turcja 800 Rumunia 750 Hiszpania 550 Australia 500 Dania 400 Norwegia 350 Belgia 300 Szwecja 180 Węgry 180 Grecja 170 Polska 160 Czechy 150 Portugalia 150 Chorwacja 130 Litwa 130 Macedonia 120 Bułgaria 100 Nowa Zelandia 100 Estonia 90 Finlandia 70 Słowacja 60 Słowenia 50 Łotwa 35 Albania 30 Azerbejdżan 20 Irlandia 10 Luksemburg 10 Austria 5 Islandia 5 Szwajcaria 5 Źródło: (oficjalna strona internetowa NATO). 12

9 Udział Polski w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie Gdy przeanalizuje się tabelę, wyraźnie widać, że dotychczasowe zaanga - żowanie Polski w Afganistanie jest raczej niewielkie. Zwiększenie liczebności Polskiego Kontyngentu Wojskowego do 1200 żołnierzy, które nastąpi w naj - bliższym okresie, znacznie umocni pozycję Polski w Sojuszu. Zgłaszając swe siły do udziału w ISAF, Polska oddała je do dyspozycji dowódcy operacji bez określania ograniczeń narodowych. Pozwala to na swo - bodniejsze wykorzystywanie PKW w rejonach, w których kontyngent będzie konieczny w danym momencie. Ma to szczególne znaczenie w działaniach operacyjnych, gdyż pozwala wypełnić luki w siłach międzynarodowych stosownie do potrzeb. Oprócz Polski nie zgłosiły ograniczeń narodowych następujące kraje biorące udział w misji ISAF: Australia, Estonia, Finlandia, Francja, Kanada, Irlandia, Islandia, Łotwa, Norwegia, Rumunia, Stany Zjednoczone, Szwajcaria i Wielka Brytania. Niestety, wiele państw utrzymuje jednak takie ograniczenia, co utrudnia efektywne prowadzenie misji. W mniejszym stopniu dotyczy to krajów, które wprowadziły dla swych kontyngentów ograniczenia narodowe ze względu na brak odpowiednich zdolności operacyjnych. Niektóre działania po - dej mowane w Afganistanie wymagają operowania nocą czy też w trudnych warunkach klimatycznych. Nie wszystkie państwa mają też odpowiedni sprzęt pozwalający na pełnienie misji w niełatwych górskich warunkach. Większym problemem jednak są ograniczenia narodowe nakładane przez poszczególne kraje z przyczyn politycznych. Wynikają one z tego, że państwa nie chcą oddawać swoich kontyngentów wojskowych do całkowitej dyspozycji do - wódcy operacji. Uniemożliwia to wykorzystanie tych kontyngentów w regionach szczególnie niebezpiecznych i w konsekwencji utrudnia skuteczne pełnienie misji, a przez to podważa wiarygodność NATO. Ograniczenia narodowe nałożyły na swe kontyngenty zarówno państwa będące członkami Sojuszu (Belgia, Bułgaria, Czechy, Dania, Grecja, Hiszpania, Holandia, Litwa, Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Turcja, Węgry i Włochy), jak i inne kraje biorące udział w misji ISAF (Albania, Austria, Azerbejdżan, Chorwacja, Macedonia, Nowa Zelandia, Szwecja). Dotyczą one przede wszystkim kwestii związanych z zakresem terytorialnym działania poszczególnych kontyngentów, z ograniczeniami operacyjnymi, zasadami użycia sił (rules of engagement) oraz niewłączaniem się do działań mających na celu zwalczanie produkcji narkotyków (counter narcotics). Wysiłki sił międzynarodowych spowodowały, że obecnie w Afganistanie więcej osób ginie w wypadkach samochodowych niż wskutek akcji militarnych. 13

10 Bogusław Winid Niestety, dotychczas w operacjach ISAF i EF straciło życie 455 żołnierzy 14 sił międzynarodowych, w tym 296 Amerykanów, 44 Kanadyjczyków, 44 Brytyj - czyków, 19 Hiszpanów, 18 Niem ców, 9 Francuzów, 9 Włochów, 4 Holendrów, 4 Rumunów, 3 Duńczyków, 2 Szwedów, jeden Australijczyk i jeden Portu - galczyk. Ponadto w katastrofie lotniczej w Turcji zginęło 62 żołnierzy hisz - pańskich wracających do kraju z misji w Afganistanie. Proces polityczny w Afganistanie Od momentu rozbicia reżimu talibów w Afganistanie trwa proces polityczny, którego ostatecznym celem jest utworzenie stabilnego państwa, współpra cu - jącego ze społecznością międzynarodową i mającego własne siły bezpieczeństwa, zdolne samodzielnie zapewnić wewnętrzne i zewnętrzne bezpieczeństwo kraju. Podstawy procesu politycznego zostały wypracowane w trakcie konferencji zorganizowanej w Petersbergu k. Bonn w grudniu 2001 r. Konferencja ta była formą afgańskiego okrągłego stołu z udziałem przedstawicieli najważniejszych grup etnicznych w Afganistanie, reprezentantów Sojuszu Północnego, diaspory afgańskiej oraz byłego króla Afganistanu Zahira Szaha, obalonego w 1973 r. W trakcie obrad ustalono powołanie rządu tymczasowego, na którego czele stanął Hamid Karzaj. Jest on przedstawicielem Pasztunów, stanowiących większość mieszkańców Afganistanu 15. Stanowiska w poszczególnych resortach zostały obsa dzone zgodnie z kryterium liczebności poszczególnych grup narodo wościo - wych zamieszkujących ten kraj. Jednocześnie zatwierdzono ogólne ramy procesu politycznego, którego głównymi elementami miały być przyjęcie konstytucji, wybory prezydenckie oraz wybory parlamentarne. Następnie liderzy wszystkich najważniejszych afgańskich ugrupowań politycznych i grup etnicznych spotkali się już w Afganistanie w dniach od 11 do 20 czerwca 2002 r. na obradach Loi Dżirgi (Loya Jirga Rada Starszyzny Plemiennej). Ustalono wtedy sposób przygotowania konstytucji Afganistanu. Ponadto Loja Dżirga potwierdziła ustalony pół roku wcześniej skład tym - czasowych władz państwa utworzone w tym czasie stanowisko prezydenta 14 Dane na dzień 9 stycznia 2007 r. 15 Pasztunowie stanowią około 38% ogółu mieszkańców Afganistanu. Inne główne grupy etnicz - ne zamieszkujące ten kraj to: Tadżycy (25%), Hazarowie (19%), Uzbecy (6%), Ajmakowie (4%), Beludżowie (0,5%). 14

11 Udział Polski w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie powierzono tymczasowemu premierowi Hamidowi Karzajowi. Za podstawowe zadanie rządu uznano przygotowanie projektu konstytucji, która miała zostać przyjęta na kolejnym spotkaniu Rady Starszyzny Plemiennej. Posiedzenie Loi Dżirgi poświęcone ustawie zasadniczej odbyło się na prze - łomie grudnia 2003 r. i stycznia 2004 r. W dniu 4 stycznia 2004 r. Rada Starszyzny Plemiennej przyjęła nową konstytucję Islamskiej Republiki Afga - nistanu. Konstytucja stworzyła podstawy prawne nowego państwa. Główne założenia ustrojowe są podobne do tych, jakie przyjęto w państwach o silnych systemach prezydenckich (na wzór USA). Konstytucja ustaliła trójpodział wła - dzy na wykonawczą, ustawodawczą i sądowniczą. Najwyższą władzą wykonawczą jest prezydent, który kieruje pracami rządu, władzę ustawodawczą stanowi parlament afgański, składający się z dwóch izb Wolesi Dżirgi (Izba Ludowa, 2249 posłów) oraz Meszrano Dżirgi (Izba Starszyzny, 51 senatorów), a władzę sądowniczą reprezentują Sąd Najwyższy, Wysoki Sąd i Sąd Apelacyjny. Do ustawy zasadniczej nie wprowadzono zapisów prawa szarijatu, o co zabiegali przedstawiciele radykalnych ugrupowań islamskich. Kolejnymi etapami procesu bońskiego były wybory prezydenckie i parla - mentarne. 9 października 2004 r. w Afganistanie, a także w obozach uchodźców afgańskich w Pakistanie i w Iranie przeprowadzono wybory prezydenckie. Star - towało w nich 16 kandydatów, w tym pełniący tymczasowo funkcję prezydenta Hamid Karzaj, który ostatecznie zwyciężył, uzyskując 55,4% głosów. Należy podkreślić, że frekwencja była wysoka, gdyż w wyborach uczestniczyło 70% uprawnionych do głosowania (40% wszystkich głosujących stanowiły kobiety). Wybory prezydenckie odbyły się zgodnie z demokratycznymi zasadami, a pewne nieprawidłowości były raczej konsekwencją trudnych warunków i wielu proble - mów technicznych, a nie zamierzonych manipulacji. Wybory do niższej izby parlamentu (pierwsze wybory parlamentarne od 1969 r.) wraz z wyborami do 34 rad prowincji przeprowadzono 18 września 2005 r. Frekwencja wyniosła nieco poniżej 50%. Podobnie jak w przypadku wyborów prezydenckich nie odnotowano rażących naruszeń porządku wyborczego, a gło - so wanie zostało uznane przez międzynarodowych obserwatorów za zgodne z re - gu łami demokratycznymi. Zwołanie pierwszego posiedzenia nowego parla men - tu, które odbyło się 18 grudnia 2005 r., zakończyło trwający od grudnia 2001 r. proces boński, tworzący ramy okresu przejściowego w Afganistanie. 15

12 Bogusław Winid Mimo sukcesów w procesie politycznym od pewnego czasu pogarsza się stan bezpieczeństwa w Afganistanie. Jest to związane z przenoszeniem na grunt afgański metod stosowanych w Iraku (ataki samobójcze, improwizowane ładunki wybuchowe). Stoją za tym głównie ugrupowania talibów oraz radykalna frakcja Hizb-i-Islami (jej przywódcą jest Gulbuddin Hekmatiar), a także, choć w o wiele mniejszym zakresie, powiązani z Al-Kaidą bojownicy islamscy, którzy przybyli z zagranicy. Ugrupowania te są szczególnie aktywne na wschodzie i południu kraju (można było wręcz mówić o ofensywie talibów) w rejonach, gdzie w 2006 r. wzrosła liczebność sił ISAF. Pogorszeniu się stanu bezpieczeństwa sprzyjają permanentna słabość struk - tur administracji lokalnej oraz bardzo częste przypadki korupcji we władzach centralnych. Nakładają się na to podziały etniczne w społeczeństwie, co wzmacnia odczucie pogorszenia się sytuacji. Rządowi Karzaja nie udało się rozszerzyć swej władzy na całe terytorium kraju, a sam prezydent nie ma też stabilnego poparcia głównych grup etnicznych. Jednym z ważnych zagrożeń dla stabilizacji w Afganistanie pozostaje pro - dukcja narkotyków, z której m.in. uzyskują środki na działalność ugrupowania rebelianckie i antyrządowe. W raporcie (World Drug Report 2006), opubliko - wanym przez Biuro Narodów Zjednoczonych do spraw Przeciwdziałania Narkomanii i Prze stępczości Zorganizowanej (United Nations Office on Drugs and Crime UNODC), wskazano, że w Afganistanie w 2005 r. wytworzono 4100 ton opium, co stanowi 89% światowej produkcji. Z tej ilości narkotyku można wytworzyć 410 ton czystej heroiny. Około 90% heroiny trafiającej na polski rynek pochodzi właśnie z Afganistanu. Co więcej, według wstępnych szacunków UNODC zbiory maku opiumowego wyniosły w 2006 r. około 6100 ton. Niepowodzeniem zakoń czył się program wypłacania rekompensat finan - sowych za likwidację upraw maku (rocznie jest obsiewanych około 400 tys. ha, z czego, z przyczyn technicznych, można zniszczyć tylko 10%). Ograniczenie produkcji narkotyków w Afganistanie może nastąpić jedynie w przypadku pełnej współpracy lokalnych przywódców z rządem. Będzie to jednak niezwykle trudne, ponieważ są oni zainteresowani utrzymaniem nielegalnej działalności, z której czerpią znaczne zyski, a dla organizacji terrorystycznych jest to jeden z ele - mentów zdobywania funduszy na prowadzenie działalności. Ponadto negatywny wpływ na stan bezpieczeństwa wywierają takie zjawiska, jak trudności z ochroną i zabezpieczeniem granic, nierozwinięta infrastruktura komunikacyjna, słaba gospodarka oraz niski poziom oświaty. Szczególnym wy - 16

13 Udział Polski w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie zwa niem jest zapewnienie kontroli na granicy pakistańsko-afgańskiej, w więk - szości przebiegającej na trudnym, górzystym terenie, zamieszkanym przez ludy koczownicze, często zmieniające miejsce pobytu. Dodatkowo przez granicę tę przenikają do Afganistanu ekstremiści islamscy uczęszczający wcześniej do licz - nych szkół koranicznych znajdujących się w przygranicznych rejonach Pakistanu. * * * Afganistan był od bardzo dawna miejscem stałej rywalizacji państw ościen - nych. O wpływy w tym kraju walczyły także mocarstwa spoza Azji Środkowej. W przeszłości był to obszar ingerencji m.in. Mongołów, a od XVIII w. aż do 1947 r. o kontrolę nad Afganistanem rywalizowały Imperium Brytyjskie z carską Rosją, a później ze Związkiem Radzieckim. Przez podporządkowanie sobie Afga ni - stanu, a następnie Beludżystanu Kreml chciał uzyskać wyjście na Morze Arab - skie, a Londyn był zainteresowany powiększeniem swych zdobyczy kolonialnych. Chcąc osiągnąć swoje geopolityczne cele, ZSRR rozpoczął w 1979 r. inter - wencję militarną w Afganistanie. W latach stale stacjonowało w tym państwie około 80 tys. żołnierzy radzieckich (w szczytowym okresie nawet 150 tys.). Mimo jednak tak znacznego zaangażowania Armii Radzieckiej nigdy nie udało się jej opanować całego kraju. Obecne działania w Afganistanie mają zupełnie inny charakter. Operacja ISAF jest misją stabilizacyjną. Siły działające w jej ramach mają za zadanie udzielanie wsparcia legalnie wybranym władzom Afganistanu. Sukces w tym państwie zależy nie tylko od działań wojskowych, konieczne jest także podejście kompleksowe, obejmujące walkę z biznesem narkotykowym, ochronę granic, budowę dróg, szerzenie oświaty, a przy tym dostosowanie się do warunków istnienia w społeczeństwie afgańskim więzi klanowych i plemiennych. Dlatego też ważnymi elementami podejmowanych działań są rekonstrukcja i odbudowa, realizowane w ramach Regionalnych Zespołów Odbudowy. Zadaniem sił ISAF jest pomoc w szkoleniu afgańskich sił bezpieczeństwa, tak aby mogły one w coraz większym stopniu przejmować odpowiedzialność za bezpieczeństwo kraju. To sprawia, że siły ISAF są pozytywnie postrzegane w społeczeństwie afgańskim nie jako okupant, ale gwarant stabilności i bezpieczeństwa. Udział w nich Polski przyczyni się do sukcesu całej misji, ustabilizowania sytuacji w Afga - nistanie, zapewnienia, że Afgańczycy będą gospodarzami we własnym kraju. 17

14 Bogusław Winid Stabilizacja sytuacji w Afganistanie nie będzie procesem szybkim i bezbo - lesnym. Planowane kompleksowe działania muszą zakładać wysiłek długoter mi - nowy, poparty odpowiednimi nakładami finansowymi. Ważne jest, aby ocze - kiwanego celu misji nie pojmować w kategoriach europejskich. Społeczność międzynarodowa musi uwzględniać odmienność kulturową Afganistanu i całego regionu. Operacja afgańska jest nowym wyzwaniem dla Polski w XXI stuleciu. Będzie to obecnie najpoważniejsza, a zarazem najtrudniejsza misja polskich sił zbroj - nych. Jednakże misja ta w przyszłości wzmocni NATO, a przez to również bezpieczeństwo Polski. Ponadto wpłynie na zdobycie cennych doświadczeń przez polskie siły zbrojne w trudnych warunkach bojowych. Umożliwi zwiększenie stopnia ich modułowości, a jednocześnie zdobycie doświadczeń we współdzia - łaniu w ramach sił wielonarodowych. Oddziały, które mają w niej uczestniczyć, są dobrze przygotowane i wyposażone. Pozwala to mieć nadzieję, że nasza misja zakończy się sukcesem. 15 stycznia 2007 Bogusław Winid 18

19 stycznia PKW Enduring Freedom ( )

19 stycznia PKW Enduring Freedom ( ) 19 stycznia 2018 PKW Enduring Freedom (2002-2007) Ataki na World Trade Center i Pentagon przeprowadzone 11 września 2011 r. przez terrorystów z kierowanej przez Osamę bin Ladena organizacji terrorystycznej

Bardziej szczegółowo

Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, (ang. North Atlantic Treaty Organization, NATO; organizacja politycznowojskowa powstała 24 sierpnia 1949

Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, (ang. North Atlantic Treaty Organization, NATO; organizacja politycznowojskowa powstała 24 sierpnia 1949 Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, (ang. North Atlantic Treaty Organization, NATO; organizacja politycznowojskowa powstała 24 sierpnia 1949 na mocy podpisanego 4 kwietnia 1949 Traktatu Północnoatlantyckiego.

Bardziej szczegółowo

Polska flaga w NATO

Polska flaga w NATO Polska flaga w NATO 2014-03-12 12 marca 1999 roku, Independence w USA. W samo południe szef polskiej dyplomacji Bronisław Geremek przekazuje sekretarz stanu Madeleine Albright akt przystąpienia Polski

Bardziej szczegółowo

Grupa Reagowania Operacyjno-Manewrowego (GROM)

Grupa Reagowania Operacyjno-Manewrowego (GROM) Strona znajduje się w archiwum. Grupa Reagowania Operacyjno-Manewrowego (GROM) Tworzenie Jednostki rozpoczęto w 1990 roku, wykorzystując najlepsze doświadczenia zagraniczne zwłaszcza Stanów Zjednoczonych

Bardziej szczegółowo

Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego NATO

Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego NATO Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego NATO NATO Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego(ang. North Atlantic Treaty Organization, NATO, fr. Organisation du Traité de l'atlantique Nord, OTAN), w

Bardziej szczegółowo

B/60205. Julian Kaczmarek Julian Skrzyp NATO

B/60205. Julian Kaczmarek Julian Skrzyp NATO B/60205 Julian Kaczmarek Julian Skrzyp NATO /atla2 Wrocław 2003 Spis treści Wprowadzenie 9 1. GENEZA I ROZWÓJ SOJUSZU PÓŁNOCNOATLANTYCKIEGO 11 1.1. Układ militarny podstawą istnienia Sojuszu Północnoatlantyckiego

Bardziej szczegółowo

Opodatkowanie dochodów z pracy najemnej wykonywanej za granicą

Opodatkowanie dochodów z pracy najemnej wykonywanej za granicą Opodatkowanie dochodów z pracy najemnej wykonywanej za granicą Uzyskując dochody z tytułu pracy najemnej wykonywanej za granicą, w większości przypadków należy pamiętać o rozliczeniu się z nich także w

Bardziej szczegółowo

AKTYWNOŚĆ POLSKICH SAMORZĄDÓW NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ: FORMY, MOŻLIWOŚCI, WYZWANIA. - wnioski z badania ankietowego

AKTYWNOŚĆ POLSKICH SAMORZĄDÓW NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ: FORMY, MOŻLIWOŚCI, WYZWANIA. - wnioski z badania ankietowego AKTYWNOŚĆ POLSKICH SAMORZĄDÓW NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ: FORMY, MOŻLIWOŚCI, WYZWANIA - wnioski z badania ankietowego Prowadzenie współpracy międzynarodowej (w %) nie tak 28% 72% Posiadanie opracowanego

Bardziej szczegółowo

GRUPY BOJOWE. Katedra Studiów nad Procesami Integracyjnymi INPiSM UJ ul. Wenecja 2, Kraków.

GRUPY BOJOWE. Katedra Studiów nad Procesami Integracyjnymi INPiSM UJ ul. Wenecja 2, Kraków. GRUPY BOJOWE ul. Wenecja 2, 33-332 Kraków GRUPY BOJOWE JAKO INSTRUMENT MP UE 1. GBo mają być zdolne do błyskawicznego reagowania na kryzysy poza terytorium UE, w tym prowadzenia MP 2. Realizacja ZP w ramach

Bardziej szczegółowo

B8-0146/2016 } B8-0169/2016 } B8-0170/2016 } B8-0177/2016 } B8-0178/2016 } RC1/Am. 2

B8-0146/2016 } B8-0169/2016 } B8-0170/2016 } B8-0177/2016 } B8-0178/2016 } RC1/Am. 2 B8-0178/2016 } RC1/Am. 2 2 Motyw B B. mając na uwadze, że w kontekście arabskiej wiosny w lutym 2011 r. Libijczycy wyszli na ulice, co przerodziło się w dziewięciomiesięczny konflikt wewnętrzny; mając

Bardziej szczegółowo

GENEZA I MANDAT ISAF

GENEZA I MANDAT ISAF GENEZA I MANDAT ISAF 11 WRZEŚNIA 2001 r. - WTC pomoc w procesie stabilizacji sytuacji w Afganistanie po upadku rządów w TALIBÓW likwidacja baz i obozów szkoleniowych Al Quedy, ujęcie Osamy bin Ladena październik

Bardziej szczegółowo

ZASIĘG USŁUGI FOTORADARY EUROPA I NIEBEZPIECZNE STREFY

ZASIĘG USŁUGI FOTORADARY EUROPA I NIEBEZPIECZNE STREFY FOTORADARY MAPY TOMTOM TRAFFIC ZASIĘG USŁUGI FOTORADARY EUROPA I NIEBEZPIECZNE STREFY Usługi Fotoradary Europa i Niebezpieczne strefy TomTom są dostępne w krajach wymienionych poniżej. Z usług tych można

Bardziej szczegółowo

Cennik połączeń krajowych CloudPBX. Cennik połączeń międzynarodowych CloudPBX

Cennik połączeń krajowych CloudPBX. Cennik połączeń międzynarodowych CloudPBX Cennik połączeń krajowych Kierunek Taryfa Stacjonarne Komórki krajowe stacjonarne krajowe komórkowe Infolinia prefiks 800 infolinia 800 Infolinia prefiks 801 infolinia 801 Infolinia prefiksy 8010, 8015,

Bardziej szczegółowo

UNIA EUROPEJSKA PARLAMENT EUROPEJSKI

UNIA EUROPEJSKA PARLAMENT EUROPEJSKI UNIA EUROPEJSKA PARLAMENT EUROPEJSKI RADA Bruksela, 20 czerwca 2017 r. (OR. en) 2016/0186 (COD) PE-CONS 25/17 CULT 69 AELE 49 EEE 27 CODEC 867 AKTY USTAWODAWCZE I INNE INSTRUMENTY Dotyczy: DECYZJA PARLAMENTU

Bardziej szczegółowo

Koncepcja strategiczna obrony obszaru północnoatlantyckiego DC 6/1 1 grudnia 1949 r.

Koncepcja strategiczna obrony obszaru północnoatlantyckiego DC 6/1 1 grudnia 1949 r. Koncepcja strategiczna obrony obszaru północnoatlantyckiego DC 6/1 1 grudnia 1949 r. I Preambuła 1. Osiągnięcie celów Traktatu Północnoatlantyckiego wymaga integracji przez jego państwa-strony takich środków

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKI PROGRAMU MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU: ZA 2012 ROK

STATYSTYKI PROGRAMU MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU: ZA 2012 ROK ,,,,,,,, Budżet przyznany przez KE, po dozwolonych przesunięciach Budżet programu "Młodzież w działaniu" w roku wg Akcji (stan na dzień,..)...., razem z PW. razem z PW. TCP.,,,,,,,, Kwota dofinasowania

Bardziej szczegółowo

o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Stąd też projekt zawiera propozycję dodania w art. 3 ust. 2a i 2b.

o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Stąd też projekt zawiera propozycję dodania w art. 3 ust. 2a i 2b. UZASADNIENIE W dotychczasowym stanie prawnym obowiązujące przepisy, w szczególności ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 241,

Bardziej szczegółowo

Projekt U S T AWA. z dnia

Projekt U S T AWA. z dnia U S T AWA Projekt z dnia o ratyfikacji Umowy między Rządem Republiki Litewskiej, Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Gabinetem Ministrów Ukrainy o utworzeniu wspólnej jednostki wojskowej, sporządzonej w

Bardziej szczegółowo

A8-0061/19 POPRAWKI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO * do wniosku Komisji

A8-0061/19 POPRAWKI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO * do wniosku Komisji 8.6.2017 A8-0061/19 Poprawka 19 Petra Kammerevert w imieniu Komisji Kultury i Edukacji Sprawozdanie A8-0061/2017 Santiago Fisas Ayxelà Ustanowienie działania Unii na rzecz Europejskich Stolic Kultury na

Bardziej szczegółowo

SYSTEM ZIELONEJ KARTY SYSTEM IV DYREKTYWY. Agata Śliwińska

SYSTEM ZIELONEJ KARTY SYSTEM IV DYREKTYWY. Agata Śliwińska SYSTEM ZIELONEJ KARTY SYSTEM IV DYREKTYWY Agata Śliwińska 1 W przypadku międzynarodowych szkód komunikacyjnych można rozróżnić z perspektywy poszkodowanego: wypadek krajowy z uczestnictwem obcokrajowca

Bardziej szczegółowo

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 2018 ROK

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 2018 ROK 29.2.207 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: tel. 509 509 536 media@sedlak.pl PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 208 ROK Końcowe miesiące roku to dla większości menedżerów i specjalistów

Bardziej szczegółowo

HISTORIA I TRADYCJE. Zgodnie z Decyzją Nr 154/MON Ministra Obrony Narodowejz dnia 19 listopada 2018 r. Pułk przejął:

HISTORIA I TRADYCJE. Zgodnie z Decyzją Nr 154/MON Ministra Obrony Narodowejz dnia 19 listopada 2018 r. Pułk przejął: HISTORIA HISTORIA I TRADYCJE Na podstawie Decyzji Nr Z- 2 /Org./P1 Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 stycznia 2017 r. oraz Decyzji Nr Z-17/Org./P1 Ministra Obrony Narodowej z dnia 6 marca 2017 r. w sprawie

Bardziej szczegółowo

Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa sp. z o.o.

Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa sp. z o.o. Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa sp. z o.o. - stan na grudzień 2013 1. MapSet Polska:... 3 2. MultiNet Europa:... 5 3. MapSet Europa:... 8 5. MapSet Azja:... 10 2 1. MapSet Polska

Bardziej szczegółowo

mapy cyfrowe dla biznesu

mapy cyfrowe dla biznesu Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa sp. z o.o. - stan na grudzień 2011 1. MapSet Polska:... 3 2. MultiNet Europa:... 5 3. MapSet Europa:... 8 5. MapSet Azja:... 10 2 1. MapSet Polska

Bardziej szczegółowo

Uznanie świadectw uzyskanych za granicą

Uznanie świadectw uzyskanych za granicą Źródło: http://www.kuratorium.waw.pl/pl/poradnik-klienta/inne-sprawy/nostryfikacja-swiadectw/5423,uznanie-sw iadectw-uzyskanych-za-granica.html Wygenerowano: Sobota, 19 września 2015, 12:20 Uznanie świadectw

Bardziej szczegółowo

Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa S.A.

Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa S.A. Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa S.A. - stan na grudzień 2015 1. MapSet Polska:... 3 2. MultiNet Europa:... 5 3. MapSet Europa:... 7 5. MapSet Azja:... 10 2 1. MapSet Polska szczegółowa

Bardziej szczegółowo

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2015 r. [tony]

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2015 r. [tony] ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Konsumpcja ropy naftowej per capita w [tony] 0 0,75 0,75 1,5 1,5 2,25 2,25 3,0 > 3,0 66 ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Główne kierunki handlu ropą naftową

Bardziej szczegółowo

GENEZA I ZADANIA NATO FUNKCJONOWANIE SIŁ ZBROJNYCH RP W NATO

GENEZA I ZADANIA NATO FUNKCJONOWANIE SIŁ ZBROJNYCH RP W NATO GENEZA I ZADANIA NATO FUNKCJONOWANIE SIŁ ZBROJNYCH RP W NATO dr hab. Zdzisław POLCIKIEWICZ prof. nadzw. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika Członek Zarządu Głównego Stowarzyszenia Polskich Artylerzystów J.

Bardziej szczegółowo

Wniosek DECYZJA RADY. ustalająca skład Komitetu Regionów

Wniosek DECYZJA RADY. ustalająca skład Komitetu Regionów KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 11.6.2014 r. COM(2014) 226 final 2014/0128 (NLE) Wniosek DECYZJA RADY ustalająca skład Komitetu Regionów PL PL UZASADNIENIE 1. KONTEKST WNIOSKU Artykuł 305 Traktatu o

Bardziej szczegółowo

Frekwencja w wyborach parlamentarnych oraz samorządowych

Frekwencja w wyborach parlamentarnych oraz samorządowych GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH Wskaźniki Zrównoważonego Rozwoju. Moduł krajowy Więcej informacji: w kwestiach merytorycznych dotyczących: wskaźników krajowych oraz na poziomie

Bardziej szczegółowo

2. Napisz, w jakim mieście znajduje się przedstawiony poniżej obiekt?

2. Napisz, w jakim mieście znajduje się przedstawiony poniżej obiekt? Wylosowany numer:... Małopolski Konkurs Tematyczny 60 ta Rocznica Powstania Paktu Północnoatlantyckiego, 10 lecie obecności Polski w NATO Etap wojewódzki (gimnazja) Czas pracy 60 minut 1. Wymienionych

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK IV Stawki mające zastosowanie w umowie

ZAŁĄCZNIK IV Stawki mające zastosowanie w umowie ZAŁĄCZNIK IV Stawki mające zastosowanie w umowie A. Wolontariat, staże i praca 1. Podróż Uwaga: Dystans podroży oznacza odległość w jedną stronę, z miejsca rozpoczęcia wyjazdu uczestnika do miejsca wydarzenia,

Bardziej szczegółowo

PUBLIC. 6393/18 AC/alb DGC 1C LIMITE PL. Rada Unii Europejskiej Bruksela, 1 marca 2018 r. (OR. en) 6393/18 LIMITE

PUBLIC. 6393/18 AC/alb DGC 1C LIMITE PL. Rada Unii Europejskiej Bruksela, 1 marca 2018 r. (OR. en) 6393/18 LIMITE Conseil UE Rada Unii Europejskiej Bruksela, 1 marca 2018 r. (OR. en) 6393/18 AKTY USTAWODAWCZE I INNE INSTRUMENTY Dotyczy: LIMITE PUBLIC CORLX 98 CFSP/PESC 169 CSDP/PSDC 83 FIN 145 DECYZJA RADY ustanawiająca

Bardziej szczegółowo

USA I POLSKA SOJUSZNICY NA XXI WIEK

USA I POLSKA SOJUSZNICY NA XXI WIEK USA I POLSKA SOJUSZNICY NA XXI WIEK polish.poland.usembassy.gov Facebook www.facebook.com/usembassywarsaw YouTube www.youtube.com/user/usembassywarsaw Twitter twitter.com/usembassywarsaw USA & Poland Polska

Bardziej szczegółowo

C. 4 620,00 Euro z przeznaczeniem na organizację wymiany studentów i pracowników.

C. 4 620,00 Euro z przeznaczeniem na organizację wymiany studentów i pracowników. 16-400 Suwałki tel. (87) 562 84 32 ul. Teofila Noniewicza 10 fax (87) 562 84 55 e-mail: sekretariat@pwsz.suwalki.pl Zasady rozdziału funduszy otrzymanych z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji (Agencji Narodowej

Bardziej szczegółowo

Rozwijanie zdolności instytucjonalnych celem skutecznego zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego w Polsce. Sekretariat Krajowej Rady BRD

Rozwijanie zdolności instytucjonalnych celem skutecznego zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego w Polsce. Sekretariat Krajowej Rady BRD Rozwijanie zdolności instytucjonalnych celem skutecznego zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego w Polsce Sekretariat Krajowej Rady BRD Krakowskie Dni Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, Kraków, 26/02/2015

Bardziej szczegółowo

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r. Zmiana tyg.

RYNEK ZBÓŻ. Cena bez VAT Wg ZSRIR (MRiRW) r. Zmiana tyg. RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Krajowe ceny zakupu zbóż Od początku 2018 r. na rynku krajowym ceny pszenicy konsumpcyjnej są względnie stabilne. W dniach 8 14.01.2018 r. w zakładach zbożowych objętych monitoringiem

Bardziej szczegółowo

RADA EUROPY STRAŻNIK PRAW CZŁOWIEKA W SKRÓCIE

RADA EUROPY STRAŻNIK PRAW CZŁOWIEKA W SKRÓCIE RADA EUROPY STRAŻNIK PRAW CZŁOWIEKA W SKRÓCIE Państwa niebędące członkami Rady Europy (Białoruś) PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE SIEDZIBA GŁÓWNA I BIURA BUDŻET Albania, Andora, Armenia, Austria, Azerbejdżan, Belgia,

Bardziej szczegółowo

Delegacje otrzymują w załączeniu dokument na powyższy temat, w brzmieniu uzgodnionym przez Radę ds. WSiSW w dniu 20 lipca 2015 r.

Delegacje otrzymują w załączeniu dokument na powyższy temat, w brzmieniu uzgodnionym przez Radę ds. WSiSW w dniu 20 lipca 2015 r. Rada Unii Europejskiej Bruksela, 22 lipca 2015 r. (OR. en) 11130/15 ASIM 62 RELEX 633 NOTA Od: Do: Sekretariat Generalny Rady Delegacje Nr poprz. dok.: 10830/2/15 REV 2 ASIM 52 RELEX 592 Nr dok. Kom.:

Bardziej szczegółowo

15 lat Polski w NATO 2014

15 lat Polski w NATO 2014 2014 Siedziba Centrum Szkolenia Sił Połączonych (JFTC) w Bydgoszczy, wybudowana w 2009 r. za ok. 220 mln zł ze środków natowskiego Programu Inwestycji w Dziedzinie Bezpieczeństwa (NSIP). Jest to pierwszy

Bardziej szczegółowo

Statystyki programu Młodzież w działaniu za rok 2009 (wg stanu na dzień 1 stycznia 2010 r.)

Statystyki programu Młodzież w działaniu za rok 2009 (wg stanu na dzień 1 stycznia 2010 r.) Statystyki programu Młodzież w działaniu za rok (wg stanu na dzień stycznia r.) Statystyki ogólne Budżet programu "Młodzież w działaniu" w roku wg Akcji (wg stanu na dzień..),,,,,,, Akcja. Akcja. Akcja.

Bardziej szczegółowo

KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia C(2018) 1762 final DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI z dnia r. ustalająca ostateczny przydział pomocy u

KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia C(2018) 1762 final DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI z dnia r. ustalająca ostateczny przydział pomocy u KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 27.3.2018 C(2018) 1762 final DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI z dnia 27.3.2018 r. ustalająca ostateczny przydział pomocy unijnej państwom członkowskim na owoce i warzywa dla

Bardziej szczegółowo

Konsumpcja ropy naftowej na świecie w mln ton

Konsumpcja ropy naftowej na świecie w mln ton ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Konsumpcja ropy naftowej na świecie w mln ton Kraj 1965 1971 1981 1991 2001 2010 zmiana wobec 2010 udział w całości konsumpcji Stany Zjednoczone 552,1 730,6 735,3

Bardziej szczegółowo

Konferencja Rok uczestnictwa Polski w Systemie Informacyjnym Schengen. SIS to więcej bezpieczeństwa.

Konferencja Rok uczestnictwa Polski w Systemie Informacyjnym Schengen. SIS to więcej bezpieczeństwa. Źródło: http://mswia.gov.pl/pl/aktualnosci/6234,konferencja-rok-uczestnictwa-polski-w-systemie-informacyjnym-schengen-si S-to-wie.html Wygenerowano: Niedziela, 7 lutego 2016, 00:27 Strona znajduje się

Bardziej szczegółowo

Organizacje międzynarodowe

Organizacje międzynarodowe Organizacje międzynarodowe Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) Narody Zjednoczone - są międzynarodową organizacją o charakterze powszechnym, działąjącą w wielu płaszczyznach i grupująca prawie wszystkie

Bardziej szczegółowo

TŁUMACZENIE Unia i NATO powinny się wzajemnie uzupełniać

TŁUMACZENIE Unia i NATO powinny się wzajemnie uzupełniać TŁUMACZENIE Unia i NATO powinny się wzajemnie uzupełniać - Jeśli chodzi o nasze bezpieczeństwo zewnętrzne, to najważniejszymi wyzwaniami stojącymi przed Polską jest - do czego naszych sojuszników staramy

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe

Bezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ A 388068 Bezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe Redakcja i opracowanie: Andrzej Ciupiński Kazimierz Malak WARSZAWA 2004 SPIS TREŚCI WSTĘP 9 CZĘŚĆ I. NOWE PODEJŚCIE DO POLITYKI

Bardziej szczegółowo

Ubezpieczenia w liczbach 2012. Rynek ubezpieczeń w Polsce

Ubezpieczenia w liczbach 2012. Rynek ubezpieczeń w Polsce Ubezpieczenia w liczbach 2012 Rynek ubezpieczeń w Polsce Ubezpieczenia w liczbach 2012 Rynek ubezpieczeń w Polsce Autorem niniejszej broszury jest Polska Izba Ubezpieczeń. Jest ona chroniona prawami autorskimi.

Bardziej szczegółowo

Nowe podejście systemowe. D. Hallin, P. Mancini

Nowe podejście systemowe. D. Hallin, P. Mancini Nowe podejście systemowe D. Hallin, P. Mancini Kryteria analizy Halliniego i Manciniego: Rozwój rynków medialnych ze szczególnym uwzględnieniem stopnia rozwoju prasy Paralelizm polityczny, czyli stopień

Bardziej szczegółowo

Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r.

Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r. Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia 15.04.2015 r. 1. Cennik połączeń - pełny wykaz krajów. Lp. KRAJ netto brutto 1. Afganistan 1,22 zł 1,50 zł 2. Albania 0,65 zł 0,80 zł 3.

Bardziej szczegółowo

(4) Belgia, Niemcy, Francja, Chorwacja, Litwa i Rumunia podjęły decyzję o zastosowaniu art. 11 ust. 3 rozporządzenia

(4) Belgia, Niemcy, Francja, Chorwacja, Litwa i Rumunia podjęły decyzję o zastosowaniu art. 11 ust. 3 rozporządzenia L 367/16 23.12.2014 ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) NR 1378/2014 z dnia 17 października 2014 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 oraz załączniki

Bardziej szczegółowo

W jakim stopniu emerytura zastąpi pensję?

W jakim stopniu emerytura zastąpi pensję? 13.06.2014 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: Artur Szeremeta Specjalista ds. współpracy z mediami tel. 509 509 536 szeremeta@sedlak.pl W jakim stopniu emerytura zastąpi pensję?

Bardziej szczegółowo

PARLAMENT EUROPEJSKI

PARLAMENT EUROPEJSKI PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Komisja Spraw Konstytucyjnych 2009 16.10.2007 DOKUMENT ROBOCZY w sprawie zmiany art. 29 Regulaminu tworzenie grup politycznych Komisja Spraw Konstytucyjnych Sprawozdawca: Richard

Bardziej szczegółowo

Główne kierunki handlu ropą naftową w 2008 r. [mln ton]

Główne kierunki handlu ropą naftową w 2008 r. [mln ton] ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Główne kierunki handlu ropą naftową w [mln ton] 318.5 43.4 22.4 24.4 23.8 121.7 127.6 49.5 196.9 90.9 101.3 32.6 64.7 92.0 119.7 25.4 53.1 21.4 107.6 119.4 44.5

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 30/6 2.2.2018 ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2018/162 z dnia 23 listopada 2017 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 oraz załączniki II

Bardziej szczegółowo

SZACUNKI NATO: POLSKA WYDA NA OBRONNOŚĆ 1,98 PROC. PKB W 2018 R.

SZACUNKI NATO: POLSKA WYDA NA OBRONNOŚĆ 1,98 PROC. PKB W 2018 R. aut. Rafał Lesiecki 10.07.2018 SZACUNKI NATO: POLSKA WYDA NA OBRONNOŚĆ 1,98 PROC. PKB W 2018 R. W 2018 r. Stany Zjednoczone wydadzą na obronność 3,5 proc. swego PKB, podczas gdy pozostali członkowie NATO

Bardziej szczegółowo

Report Card 13. Równe szanse dla dzieci Nierówności w zakresie warunków i jakości życia dzieci w krajach bogatych. Warszawa, 14 kwietnia 2016 r.

Report Card 13. Równe szanse dla dzieci Nierówności w zakresie warunków i jakości życia dzieci w krajach bogatych. Warszawa, 14 kwietnia 2016 r. Report Card 13 Równe szanse dla dzieci Nierówności w zakresie warunków i jakości życia dzieci w krajach bogatych Warszawa, 14 kwietnia 2016 r. O UNICEF UNICEF jest agendą ONZ zajmującą się pomocą dzieciom

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK IV Stawki mające zastosowanie w umowie

ZAŁĄCZNIK IV Stawki mające zastosowanie w umowie ZAŁĄCZNIK IV Stawki mające zastosowanie w umowie A. Wolontariat, staże i praca 1. Podróż Poniższe stawki maja zastosowanie do działań wolontariatu, staży i miejsc pracy: Tabela 1 stawki na podróż Stawki

Bardziej szczegółowo

OFERTA RAPORTU. Szkolnictwo wyższe analiza porównawcza Polski i wybranych krajów świata. Kraków 2012

OFERTA RAPORTU. Szkolnictwo wyższe analiza porównawcza Polski i wybranych krajów świata. Kraków 2012 Oferta raportu: Szkolnictwo wyższe w Polsce i wybranych krajach analiza porównawcza OFERTA RAPORTU Szkolnictwo wyższe analiza porównawcza Polski i wybranych krajów świata Kraków 2012 1 Oferta raportu:

Bardziej szczegółowo

Trudna droga do zgodności

Trudna droga do zgodności Trudna droga do zgodności Starania na rzecz etycznego wzrostu 13. Światowe Badanie Nadużyć Gospodarczych czerwiec 2014 Spis treści Nadużycia i korupcja problem maleje? Nieetyczne zachowania mają się dobrze

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK. Odpowiedzi państw członkowskich w sprawie wprowadzania w życie zaleceń Komisji w sprawie wyborów do Parlamentu Europejskiego

ZAŁĄCZNIK. Odpowiedzi państw członkowskich w sprawie wprowadzania w życie zaleceń Komisji w sprawie wyborów do Parlamentu Europejskiego KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 27.3.2014 r. COM(2014) 196 ANNEX 1 ZAŁĄCZNIK Odpowiedzi państw członkowskich w sprawie wprowadzania w życie zaleceń Komisji w sprawie wyborów do Parlamentu Europejskiego

Bardziej szczegółowo

WPŁYW GLOBALNEGO KRYZYSU

WPŁYW GLOBALNEGO KRYZYSU WPŁYW GLOBALNEGO KRYZYSU GOSPODARCZEGO NA POZYCJĘ KONKURENCYJNĄ UNII EUROPEJSKIEJ W HANDLU MIĘDZYNARODOWYM Tomasz Białowąs Katedra Gospodarki Światowej i Integracji Europejskiej, UMCS w Lublinie bialowas@hektor.umcs.lublin.pl

Bardziej szczegółowo

Lifelong Learning- Erasmus 2013/2014

Lifelong Learning- Erasmus 2013/2014 Lifelong Learning- Erasmus 2013/2014 14 FACULTY of ELECTRONICS and INFORMATION TECHNOLOGY Warsaw University of Technology (1) Lifelong Learning- Erasmus 2013/2014 14 Dr inż. Dariusz Turlej Dr inż. Wojciech

Bardziej szczegółowo

EWOLUCJA WPZiB: OD PROJEKTU EWO DO PLANÓW FOUCHETA

EWOLUCJA WPZiB: OD PROJEKTU EWO DO PLANÓW FOUCHETA EWOLUCJA WPZiB: OD PROJEKTU EWO DO PLANÓW FOUCHETA Katedra Studiów nad Procesami Integracyjnymi INPiSM UJ ul. Wenecja 2, 33-332 Kraków Projekt EWO. Geneza 1. Radykalny wzrost napięcia międzynarodowego,

Bardziej szczegółowo

Zakończenie Summary Bibliografia

Zakończenie Summary Bibliografia Spis treści: Wstęp Rozdział I Zakresy i ich wpływ na pojmowanie bezpieczeństwa wewnętrznego 1.1. Zakresy pojmowania bezpieczeństwa wewnętrznego 1.1.1. Zakres wąski bezpieczeństwa wewnętrznego 1.1.2. Zakres

Bardziej szczegółowo

(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA

(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA 24.9.2014 L 280/1 II (Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) NR 994/2014 z dnia 13 maja 2014 r. zmieniające załączniki VIII i VIIIc do rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

TRANSATLANTIC TRENDS POLAND

TRANSATLANTIC TRENDS POLAND TRANSATLANTIC TRENDS POLAND P.1 Czy uważa Pan(i), że dla przyszłości Polski będzie najlepiej, jeśli będziemy brali aktywny udział w sprawach światowych, czy też jeśli będziemy trzymali się od nich z daleka?

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wprowadzenie. I. KSZTAŁCENIE OBRONNE MŁODZIEśY W POLSCE (TRADYCJE I WSPÓŁCZESNOŚĆ)

Spis treści. Wprowadzenie. I. KSZTAŁCENIE OBRONNE MŁODZIEśY W POLSCE (TRADYCJE I WSPÓŁCZESNOŚĆ) Spis treści Wprowadzenie I. KSZTAŁCENIE OBRONNE MŁODZIEśY W POLSCE (TRADYCJE I WSPÓŁCZESNOŚĆ) 1.1. Tradycje kształcenia obronnego młodzieŝy 1.1.1. Kształcenie obronne w okresie rozbiorów 1.1.2. Kształcenie

Bardziej szczegółowo

Wizja rozwoju rolnictwa wg przedstawicieli nauki - aspekty środowiskowe -

Wizja rozwoju rolnictwa wg przedstawicieli nauki - aspekty środowiskowe - Wizja rozwoju rolnictwa wg przedstawicieli nauki - aspekty środowiskowe - IV KONGRES POLSKIEGO ROLNICTWA 1 XII 2018 Poznań dr hab. Mariusz Matyka prof. nadzw. Rolnictwo vs środowisko Problem nieracjonalnego

Bardziej szczegółowo

Wniosek DECYZJA RADY. ustalająca skład Komitetu Ekonomiczno-Społecznego

Wniosek DECYZJA RADY. ustalająca skład Komitetu Ekonomiczno-Społecznego KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 11.6.2014 r. COM(2014) 227 final 2014/0129 (NLE) Wniosek DECYZJA RADY ustalająca skład Komitetu Ekonomiczno-Społecznego PL PL UZASADNIENIE 1. KONTEKST WNIOSKU Artykuł

Bardziej szczegółowo

48,6% Turystyka w Unii Europejskiej INFORMACJE SYGNALNE r.

48,6% Turystyka w Unii Europejskiej INFORMACJE SYGNALNE r. INFORMACJE SYGNALNE Turystyka w Unii Europejskiej 16.02.2018 r. 48,6% Udział noclegów udzielonych turystom Według Eurostatu - Urzędu Statystycznego Unii Europejskiej, liczba noclegów udzielonych w turystycznych

Bardziej szczegółowo

MIEJSCE I ROLA NACZELNEGO DOWÓDCY SIŁ ZBROJNYCH W POŁĄCZONEJ OPERACJI OBRONNEJ W WYMIARZE NARODOWYM I SOJUSZNICZYM

MIEJSCE I ROLA NACZELNEGO DOWÓDCY SIŁ ZBROJNYCH W POŁĄCZONEJ OPERACJI OBRONNEJ W WYMIARZE NARODOWYM I SOJUSZNICZYM S Z T A B G E N E R A L N Y W P ZARZĄD PLANOWANIA OPERACYJNEGO P3 MIEJSCE I ROLA NACZELNEGO DOWÓDCY SIŁ ZBROJNYCH W POŁĄCZONEJ OPERACJI OBRONNEJ W WYMIARZE NARODOWYM I SOJUSZNICZYM ppłk dr Dariusz ŻYŁKA

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie Internetu przez młodych Europejczyków

Wykorzystanie Internetu przez młodych Europejczyków Wykorzystanie Internetu przez młodych Europejczyków Marlena Piekut Oleksandra Kurashkevych Płock, 2014 Pracowanie Zarabianie pieniędzy Bawienie się INTERNET Dokonywanie zakupów Nawiązywanie kontaktów Tadao

Bardziej szczegółowo

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Warszawa 2006

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Warszawa 2006 INSTYTUT TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w krajach OECD Biiullettyn IInfforrmacyjjny Warszawa 2006 Spis treści Wstęp... 3 I. Dane ogólne... 4 II. Wypadki drogowe... 11 III.

Bardziej szczegółowo

Wniosek DECYZJA RADY

Wniosek DECYZJA RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 8.12.2014 r. COM(2014) 721 final 2014/0345 (NLE) Wniosek DECYZJA RADY upoważniająca Austrię, Belgię i Polskę do ratyfikowania lub przystąpienia do budapeszteńskiej konwencji

Bardziej szczegółowo

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Warszawa 2005

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Warszawa 2005 INSTYTUT TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w krajach OECD Biiullettyn IInfforrmacyjjny Warszawa 2005 Spis treści Wstęp... 3 I. Dane ogólne... 4 II. Wypadki drogowe... 11 III.

Bardziej szczegółowo

Ubezpieczenia w liczbach Rynek ubezpieczeń w Polsce

Ubezpieczenia w liczbach Rynek ubezpieczeń w Polsce Ubezpieczenia w liczbach 216 Rynek ubezpieczeń w Polsce Ubezpieczenia w liczbach 216 Rynek ubezpieczeń w Polsce Autorem niniejszej broszury jest Polska Izba Ubezpieczeń. Publikacja chroniona jest prawami

Bardziej szczegółowo

Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r.

Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r. Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia 17.11.2017 r. 1. Cennik połączeń - pełny wykaz krajów. Lp. KRAJ netto brutto 1. Algieria 0,29 zł 0,36 zł 2. Algieria - numery komórkowe

Bardziej szczegółowo

Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa sp. z o.o.

Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa sp. z o.o. Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa sp. z o.o. - stan na marzec 2012 1. MapSet Polska:... 3 2. MultiNet Europa:... 5 3. MapSet Europa:... 8 5. MapSet Azja:... 10 2 1. MapSet Polska

Bardziej szczegółowo

Poszukiwanie partnerów czyli jak stworzyć dobre konsorcjum

Poszukiwanie partnerów czyli jak stworzyć dobre konsorcjum Poszukiwanie partnerów czyli jak stworzyć dobre konsorcjum Konsorcjum w projektach europejskich Konsorcjum zespół partnerów, którzy wspólnie składają wniosek i odpowiadają za realizację projektu. W konsorcjum

Bardziej szczegółowo

KOSZTY I NIEKTÓRE KORZYŚCI Z UDZIAŁU SIŁ ZBROJNYCH RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W MISJI W ISLAMSKIEJ REPUBLICE AFGANISTANU

KOSZTY I NIEKTÓRE KORZYŚCI Z UDZIAŁU SIŁ ZBROJNYCH RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W MISJI W ISLAMSKIEJ REPUBLICE AFGANISTANU ZESZYTY NAUKOWE RUCHU STUDENCKIEGO Nr 1 (3) 2012 ISSN 2084-2279 Aldona SOLECKA 1 Pod merytoryczną opieką dr. Konrada RUDAWSKIEGO KOSZTY I NIEKTÓRE KORZYŚCI Z UDZIAŁU SIŁ ZBROJNYCH RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Bardziej szczegółowo

Protokół w sprawie obaw narodu irlandzkiego co do Traktatu z Lizbony

Protokół w sprawie obaw narodu irlandzkiego co do Traktatu z Lizbony KONFERENCJA PRZEDSTAWICIELI RZĄDÓW PAŃSTW CZŁONKOWSKICH Bruksela, 14 maja 2012 r. (OR. en) CIG 1/12 Dotyczy: Protokół w sprawie obaw narodu irlandzkiego co do Traktatu z Lizbony CIG 1/12 PROTOKÓŁ W SPRAWIE

Bardziej szczegółowo

Sewilla, lutego 2010 DEKLARACJA FORUM DORADCZEGO NA TEMAT OGÓLNOEUROPEJSKIEGO BADANIA KONSUMPCJI ŻYWNOŚCI EUROPEJSKIE MENU

Sewilla, lutego 2010 DEKLARACJA FORUM DORADCZEGO NA TEMAT OGÓLNOEUROPEJSKIEGO BADANIA KONSUMPCJI ŻYWNOŚCI EUROPEJSKIE MENU Sewilla, 11-12 lutego 2010 DEKLARACJA FORUM DORADCZEGO NA TEMAT OGÓLNOEUROPEJSKIEGO BADANIA KONSUMPCJI ŻYWNOŚCI EUROPEJSKIE MENU OGÓLNOEUROPEJSKIE BADANIE KONSUMPCJI ŻYWNOŚCI (EU Menu) Propozycja przeprowadzenia

Bardziej szczegółowo

Informacja na temat rozwiązań dotyczących transgranicznej działalności zakładów ubezpieczeń w Unii Europejskiej

Informacja na temat rozwiązań dotyczących transgranicznej działalności zakładów ubezpieczeń w Unii Europejskiej Informacja na temat rozwiązań dotyczących transgranicznej działalności zakładów ubezpieczeń w Unii Europejskiej Notatka prezentuje wybrane informacje statystyczne o działalności zagranicznych zakładów

Bardziej szczegółowo

Pozapłacowe koszty pracy w Polsce na tle innych krajów europejskich. Jakub Bińkowski

Pozapłacowe koszty pracy w Polsce na tle innych krajów europejskich. Jakub Bińkowski Pozapłacowe koszty pracy w Polsce na tle innych krajów europejskich Jakub Bińkowski Warszawa 2014 1 POSTULATY ZPP Bogactwo bierze się z pracy. Kapitał czy ziemia, póki nie zostają ożywione pracą, są martwe.

Bardziej szczegółowo

HBL15 Dla osób pracujących w Irlandii Północnej: Zasiłek mieszkaniowy (Housing Benefit)

HBL15 Dla osób pracujących w Irlandii Północnej: Zasiłek mieszkaniowy (Housing Benefit) HBL15 Dla osób pracujących w Irlandii Północnej: Zasiłek mieszkaniowy (Housing Benefit) Broszura informacyjna Urzędu Mieszkalnictwa Komunalnego (Housing Executive) dla pracowników migracyjnych Ta broszura

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Wspólna waluta euro Po co komu Unia Europejska i euro? dr Mariusz Sagan

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Wspólna waluta euro Po co komu Unia Europejska i euro? dr Mariusz Sagan Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wspólna waluta euro Po co komu Unia Europejska i euro? dr Mariusz Sagan Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie 18 marca 2013 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O WYJEŹDZIE POLSKICH ŻOŁNIERZY DO AFGANISTANU I DZIAŁANIACH ANTYTERRORYSTYCZNYCH NATO BS/4/2002

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O WYJEŹDZIE POLSKICH ŻOŁNIERZY DO AFGANISTANU I DZIAŁANIACH ANTYTERRORYSTYCZNYCH NATO BS/4/2002 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Zagraniczna mobilność studentów niepełnosprawnych oraz znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej PO WER 2017/2018

Zagraniczna mobilność studentów niepełnosprawnych oraz znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej PO WER 2017/2018 Zagraniczna mobilność studentów niepełnosprawnych oraz znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej PO WER 2017/2018 Od 2014 roku PW bierze udział w projekcie Zagraniczna mobilność studentów niepełnosprawnych

Bardziej szczegółowo

PROGRAM MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU 2007-2013. 12 grudnia 2012

PROGRAM MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU 2007-2013. 12 grudnia 2012 PROGRAM MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU 2007-2013 12 grudnia 2012 Cele Programu Aktywne uczestnictwo młodzieży w życiu społecznym Europy Budowanie wzajemnego zrozumienia między młodymi ludźmi Solidarność między młodymi

Bardziej szczegółowo

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ NA 2017 ROK

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ NA 2017 ROK 07.06.206 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: tel. 509 509 56 media@sedlak.pl PROGNOZY WYNAGRODZEŃ NA 207 ROK Jak wynika z prognoz Komisji Europejskiej na 207 rok, dynamika realnego

Bardziej szczegółowo

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Biuletyn Informacyjny. Warszawa 2007

Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Biuletyn Informacyjny. Warszawa 2007 INSTYTUT TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w krajach OECD Biuletyn Informacyjny Warszawa 2007 Spis treści Wstęp... 3 I. Dane ogólne... 4 II. Wypadki drogowe... 11 III. Zabici

Bardziej szczegółowo

Pytania i odpowiedzi w sprawie inicjatywy obywatelskiej

Pytania i odpowiedzi w sprawie inicjatywy obywatelskiej Pytania i odpowiedzi w sprawie inicjatywy obywatelskiej Obywatele Unii Europejskiej będą mogli wkrótce zwrócić się do Unii o wprowadzenie nowych przepisów, pod warunkiem że uda im się zebrać milion podpisów.

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE)

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 11.5.2016 L 121/11 ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2016/699 z dnia 10 maja 2016 r. ustalające na rok 2016 pułapy budżetowe mające zastosowanie do niektórych systemów wsparcia bezpośredniego określonych

Bardziej szczegółowo

mapy cyfrowe dla biznesu

mapy cyfrowe dla biznesu Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa sp. z o.o. - stan na czerwiec 2010 1. MapSet Polska:...3 2. MultiNet Europa:...5 3. MapSet Europa:...8 5. MapSet Azja:... 10 2 1. MapSet Polska szczegółowa

Bardziej szczegółowo

pt.: Afganistan 2014 rok zwycięstwa czy rok porażki? Doświadczenia dla przyszłości

pt.: Afganistan 2014 rok zwycięstwa czy rok porażki? Doświadczenia dla przyszłości Seminarium eksperckie z cyklu: O Bezpieczeństwie na Koszarowej pt.: Afganistan 2014 rok zwycięstwa czy rok porażki? Doświadczenia dla przyszłości 5 listopada 2014 roku Instytut Studiów Międzynarodowych

Bardziej szczegółowo

2. Wymień trzech ostatnich Sekretarzy Generalnych NATO zaczynając od osoby pełniącej tę funkcję najwcześniej.

2. Wymień trzech ostatnich Sekretarzy Generalnych NATO zaczynając od osoby pełniącej tę funkcję najwcześniej. Wylosowany numer:... Małopolski Konkurs Tematyczny 60 ta Rocznica Powstania Paktu Północnoatlantyckiego, 10 lecie obecności Polski w NATO Etap wojewódzki (szkoły ponadgimnazjalne) Czas pracy 60 minut 1.

Bardziej szczegółowo

WŁAŚCIWOŚĆ JEDNOSTEK ZUS W ZAKRESIE USTALANIA I WYPŁATY POLSKICH EMERYTUR I RENT Z TYTUŁU PRACY W POLSCE I ZA GRANICĄ

WŁAŚCIWOŚĆ JEDNOSTEK ZUS W ZAKRESIE USTALANIA I WYPŁATY POLSKICH EMERYTUR I RENT Z TYTUŁU PRACY W POLSCE I ZA GRANICĄ Zakład Ubezpieczeń Społecznych WŁAŚCIWOŚĆ JEDNOSTEK ZUS W ZAKRESIE USTALANIA I WYPŁATY POLSKICH EMERYTUR I RENT Z TYTUŁU PRACY W POLSCE I ZA GRANICĄ i Do kogo skierowana jest ulotka? Ulotka określa zasady

Bardziej szczegółowo

STUDIA PODYPLOMOWE "OCHRONA ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM

STUDIA PODYPLOMOWE OCHRONA ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM 3 4 5 6 7 Unia Europejska i prawo unijne po Traktacie z Lizbony -zagadnienia wprowadzające Prof. dr hab. Stanisław Biernat 7 listopada 05 r. Droga Polski do Unii Europejskiej 99 Podpisanie Układu Europejskiego

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 29 lipca 2013 r. Poz. 852 USTAWA. z dnia 21 czerwca 2013 r.

Warszawa, dnia 29 lipca 2013 r. Poz. 852 USTAWA. z dnia 21 czerwca 2013 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 29 lipca 2013 r. Poz. 852 USTAWA z dnia 21 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o urzędzie Ministra Obrony Narodowej oraz niektórych innych ustaw 1)

Bardziej szczegółowo