INFORMACJA O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ KRAJU

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY INFORMACJA O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ KRAJU W LUTYM 2014 R. Warszawa, 24 marca 2014 r.

2 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Spis treści strona Wstęp... 3 Rynek pracy... 5 Wynagrodzenia i świadczenia społeczne... 12 Ceny... 16 Rolnictwo... 23 Przemysł... 27 Budownictwo... 32 Budownictwo mieszkaniowe... 35 Rynek wewnętrzny... 37 Transport... 40 Bilans płatniczy... 42 Handel zagraniczny... 44 Pieniądz... 49 Budżet państwa... 52 * * Wyniki finansowe przedsiębiorstw niefinansowych w 2013 r.... 55 Nakłady inwestycyjne w 2013 r.... 62 Wyniki finansowe banków w 2013 r... 66 Wyniki finansowe ubezpieczycieli w 2013 r.... 69 Produkt krajowy brutto... 72 * Wybrane wskaźniki sytuacji społeczno-gospodarczej kraju... 79 Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne... 81

Wstęp 3 Wstęp W lutym br. w większości obszarów gospodarki utrwaliły się wzrostowe tendencje obserwowane w poprzednich miesiącach. Szybszy niż w styczniu br. był wzrost produkcji sprzedanej przemysłu w skali roku. Wyraźnie umocniła się dynamika sprzedaży detalicznej oraz sprzedaży usług w transporcie. Znaczny wzrost, po głębokim spadku przed rokiem, odnotowano w produkcji budowlano-montażowej. Ceny producentów w przemyśle i budownictwie nadal kształtowały się poniżej poziomu sprzed roku. Utrzymał się niewielki, ale nieco szybszy niż w styczniu, wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w skali roku. Sytuacja na rynku pracy nadal pozostaje trudna, chociaż tendencje obserwowane w ostatnich miesiącach wskazują na stopniowe ograniczanie niekorzystnych zjawisk. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w lutym br. kształtowało się nieznacznie powyżej notowanego rok wcześniej, a stopa bezrobocia rejestrowanego zmniejszyła się do 13,9%. Tempo wzrostu przeciętnych wynagrodzeń nominalnych brutto w sektorze przedsiębiorstw w lutym br. było wyższe niż w styczniu, umocnił się również wzrost siły nabywczej płac. Dynamika nominalnych i realnych emerytur i rent w obydwu systemach nadal była wyższa niż wynagrodzeń. Produkcja sprzedana przemysłu w lutym br. była wyższa niż przed rokiem o 5,3% (po wyeliminowaniu czynników o charakterze sezonowym wzrost wyniósł 5,6%). Większy niż przeciętnie w przemyśle był wzrost produkcji w przetwórstwie przemysłowym. Spadek odnotowano w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę oraz w górnictwie i wydobywaniu. Wyższa niż przed rokiem była produkcja w większości głównych grupowań przemysłowych, z wyjątkiem dóbr związanych z energią. Produkcja budowlano-montażowa zwiększyła się w porównaniu z lutym ub. roku o 14,4% (po wyeliminowaniu czynników o charakterze sezonowym o 14,2%). Wzrost produkcji wystąpił we wszystkich działach budownictwa, największy w jednostkach wykonujących głównie roboty budowlane specjalistyczne. Sprzedaż detaliczna była o 7,0% wyższa niż przed rokiem, w tym znacznie zwiększyła się w podmiotach handlujących pojazdami samochodowymi, motocyklami i częściami oraz włóknem, odzieżą i obuwiem. W marcu br. oceny ogólnego klimatu koniunktury gospodarczej w przetwórstwie przemysłowym są bardziej optymistyczne niż przed miesiącem. Pozytywne i lepsze niż w lutym są przewidywania dotyczące produkcji i portfela zamówień (głównie krajowego). Korzystne prognozy dotyczące sytuacji finansowej wskazują na możliwość dalszej poprawy w tym obszarze. Podmioty budowlane oceniają koniunkturę mniej negatywnie niż w lutym br., głównie pod wpływem poprawy niekorzystnych ocen bieżących oraz optymistycznych przewidywań w zakresie portfela zamówień i produkcji; mniej pesymistyczne są ich przewidywania dotyczące sytuacji finansowej. Nieznacznie

4 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju pozytywne i lepsze niż w poprzednich miesiącach są oceny koniunktury jednostek handlu detalicznego. Korzystne (wobec negatywnych w lutym br.) są prognozy dotyczące sytuacji gospodarczej, popytu na towary oraz sprzedaży, przy mniej pesymistycznych wskazaniach w zakresie bieżącej oraz prognozowanej sytuacji finansowej. Poprawiły się przewidywania przedsiębiorstw dotyczące zatrudnienia (w przetwórstwie przemysłowym zatrudnienie może się powoli zwiększać, a w budownictwie i handlu detalicznym może być ograniczane w mniejszym stopniu niż oczekiwano przed miesiącem). Wyniki finansowe przedsiębiorstw niefinansowych w 2013 r. były lepsze niż w poprzednim roku. Obserwowano przyrost zysku netto i znaczne ograniczenie straty netto. Po głębokim spadku w 2012 r., znacząco wzrósł wynik finansowy na działalności gospodarczej oraz wyniki finansowe brutto i netto. Wyższa dynamika przychodów z całokształtu działalności niż kosztów ich uzyskania wpłynęła na niewielką poprawę wskaźnika poziomu kosztów (z 95,8% do 95,5%). Nieco wyższe niż w 2012 r. były wskaźniki rentowności obrotu brutto i netto oraz wskaźnik płynności finansowej I stopnia, przy obniżeniu wskaźnika płynności finansowej II stopnia. Zwiększył się udział przedsiębiorstw wykazujących zysk netto w ogólnej liczbie przedsiębiorstw. Relacje ekonomiczno-finansowe eksporterów były lepsze niż w 2012 r. i kształtowały się korzystniej niż dla ogółu badanych przedsiębiorstw. Nakłady inwestycyjne badanych przedsiębiorstw (w cenach stałych) w 2013 r. zwiększyły się w porównaniu z poprzednim rokiem o 6,1% (po niewielkim spadku w 2012 r.). W większym stopniu wzrosły nakłady na budynki i budowle niż na zakupy. Wolniej niż przeciętnie rosły nakłady podmiotów z kapitałem zagranicznym. Znacząco zwiększyła się liczba inwestycji rozpoczętych ogółem oraz ich wartość kosztorysowa, po spadku obserwowanym przed rokiem. Dynamika obrotów towarowych handlu zagranicznego (liczonych w złotych) w styczniu br. była znacznie wyższa od niskiej przed rokiem. Zwiększyła się wartość wymiany ze wszystkimi grupami krajów, z wyjątkiem eksportu do krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Odnotowano dodatnie saldo obrotów ogółem (wobec ujemnego w poprzednich latach). Na rynku rolnym w lutym br. ceny zbóż, żywca wieprzowego i wołowego kształtowały się na poziomie niższym niż przed rokiem. Znacznie wzrosły natomiast ceny mleka, wyższe niż w lutym ub. roku były również ceny ziemniaków i żywca drobiowego. Wskaźnik opłacalności tuczu trzody chlewnej pogorszył się w porównaniu z poprzednim miesiącem i był tylko nieco wyższy niż przed rokiem. Po dwóch miesiącach br. budżet państwa zamknął się deficytem w wysokości 11,7 mld zł, co stanowiło 24,7% kwoty założonej w ustawie budżetowej na 2014 r. Dochody wyniosły 48,7 mld zł, a wydatki 60,4 mld zł (odpowiednio 17,5% oraz 18,6% planu).

Rynek pracy 5 Rynek pracy W lutym br. odnotowano nieznaczny wzrost przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw w skali roku. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych i stopa bezrobocia były niższe niż przed miesiącem i przed rokiem. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw 1 w lutym br. ukształtowało się na poziomie 5508,2 tys. osób i było o 0,2% większe niż przed rokiem (wobec spadku o 0,8% w lutym ub. roku). Najbardziej zwiększyło się zatrudnienie w działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 5,5%), administrowaniu i działalności wspierającej (o 4,3%) oraz dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 3,0%). W przetwórstwie przemysłowym notowano wzrost zatrudnienia o 1,2%. Spadek zatrudnienia utrzymał się m.in. w budownictwie (o 8,6%), górnictwie i wydobywaniu (o 5,4%) oraz wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 3,7%). Przeciętne zatrudnienie kształtowało się następująco: Wyszczególnienie 2014 2013 2014 II I II w tys. analogiczny okres roku poprzedniego=100 w tys. Sektor przedsiębiorstw... 5508,2 100,2 99,2 99,2 100,0 5504,9 w tym: Przemysł... 2464,7 100,5 98,9 99,0 100,4 2462,2 górnictwo i wydobywanie... 162,0 94,6 100,3 100,5 94,6 162,2 przetwórstwo przemysłowe... 2054,5 101,2 99,1 99,1 101,0 2051,5 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 132,1 96,3 92,5 92,4 96,4 132,3 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 116,1 103,0 102,4 102,6 103,0 116,2 Budownictwo... 406,7 91,4 92,8 92,9 90,9 407,7 Handel; naprawa pojazdów samochodowych... 1124,0 100,6 99,7 99,7 100,4 1123,2 Transport i gospodarka magazynowa... 485,6 99,9 100,4 100,6 99,6 485,3 Zakwaterowanie i gastronomia... 108,0 98,7 99,9 99,8 98,5 108,0 Informacja i komunikacja... 179,5 102,9 101,9 102,2 102,7 179,5 Obsługa rynku nieruchomości... 95,2 101,3 96,4 96,4 101,3 95,2 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a... 182,0 105,5 102,9 103,0 105,3 181,8 Administrowanie i działalność wspierająca... 326,9 104,3 103,1 101,9 104,5 326,6 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. Spośród działów o znaczącym udziale w zatrudnieniu w lutym br., w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku, najbardziej zwiększyło się przeciętne zatrudnienie w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją mebli (o 5,1%), produkcją pojazdów 1 W jednostkach o liczbie pracujących powyżej 9 osób.

6 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju samochodowych, przyczep i naczep (o 5,0%) oraz produkcją wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 4,4%). Wzrosło również zatrudnienie m.in. w produkcji wyrobów z metali (o 2,2%), handlu detalicznym (o 2,1%) oraz transporcie lądowym i rurociągowym (o 1,9%). Spadek zatrudnienia notowano m.in. w przedsiębiorstwach zajmujących się budową budynków (o 11,5%), wydobywaniem węgla kamiennego i węgla brunatnego (o 7,6%), budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 7,5%). W okresie styczeń luty br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 5504,9 tys. osób, tj. pozostało na poziomie podobnym do obserwowanego przed rokiem. W końcu lutego br. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy ukształtowała się na poziomie 2255,9 tys. i zmniejszyła się w porównaniu z poprzednim miesiącem o 0,2% (tj. o 4,8 tys.) oraz w skali roku o 3,5% (tj. o 80,8 tys.). Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 13,9% i była niższa o 0,1 p.proc. niż przed miesiącem oraz o 0,5 p.proc. niż przed rokiem. tys. osób BEZROBOCIE REJESTROWANE 3 000 2 800 2 600 2 400 2 200 2 000 1 800 1 600 1 400 liczba bezrobotnych ogółem 1 200 stopa bezrobocia 1 000 800 600 400 200 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Stopa bezrobocia w województwach kształtowała się w granicach od 10,0% w wielkopolskim do 22,3% w warmińsko-mazurskim. W porównaniu ze styczniem br. zmniejszyła się w sześciu województwach, najbardziej (po 0,2 p.proc.) w: lubuskim, podlaskim i zachodniopomorskim. W porównaniu z lutym ub. roku stopa bezrobocia zmniejszyła się we wszystkich województwach, z wyjątkiem województwa świętokrzyskiego. W największym stopniu (po 0,9 p.proc.) obniżyła się w województwach: dolnośląskim, lubuskim i zachodniopomorskim, a w najmniejszym w województwie mazowieckim (o 0,1 p.proc.).

Rynek pracy 7

8 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju W końcu lutego br. w strukturze bezrobotnych zarejestrowanych niższy niż w analogicznym okresie ub. roku był udział osób dotychczas niepracujących (spadek o 0,2 p.proc. do 17,5%) oraz absolwentów (o 0,5 p.proc. do 5,5%). Zwiększył się natomiast odsetek bezrobotnych wcześniej pracujących o 0,2 p.proc. do 82,5% (w tym osoby zwolnione z przyczyn dotyczących zakładów pracy stanowiły 6,3% wobec 5,6% w końcu lutego ub. roku) oraz odsetek bezrobotnych bez prawa do zasiłku (o 3,6 p.proc. do 86,2%). Udział kobiet pozostał na poziomie zbliżonym do notowanego przed rokiem (49,7%). Spośród osób bezrobotnych znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy, w końcu lutego br. udział osób długotrwale bezrobotnych 2, stanowiących najliczniejszą grupę wśród bezrobotnych zarejestrowanych, był wyższy w porównaniu z notowanym przed rokiem o 5,0 p.proc. i wyniósł 53,8%. Wzrósł również odsetek osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia (o 1,8 p.proc. do 24,3%), osób które nie posiadały kwalifikacji zawodowych (o 0,8 p.proc. do 30,0%), osób bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do 18 roku życia (o 0,6 p.proc. do 9,3%) oraz osób niepełnosprawnych (o 0,3 p.proc. do 5,3%). Zmniejszył się jedynie udział osób bezrobotnych do 25 roku życia (o 1,4 p.proc. do 18,2%), na co wpłynął spadek liczby zarejestrowanych z tej kategorii o 10,6% w skali roku. Nieznacznie niższa niż przed rokiem była również liczba osób nie posiadających kwalifikacji zawodowych (o 1,0%). W lutym br. liczba nowo zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 194,1 tys. osób, tj. była o 27,9% niższa niż przed miesiącem i o 13,7% niższa niż przed rokiem. Najliczniejszą grupę nadal stanowiły osoby rejestrujące się po raz kolejny, a ich udział w nowo zarejestrowanych ogółem zwiększył w porównaniu z notowanym przed rokiem (o 1,2 p.proc. do 80,6%). Nieznacznie zwiększył się również udział osób bezrobotnych zamieszkałych na wsi (o 0,4 p.proc. do 40,6%). Obniżył się natomiast udział osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładów pracy (o 1,2 p.proc. do 5,5%), osób dotychczas niepracujących (o 0,5 p.proc. do 17,7%) oraz absolwentów (o 0,3 p.proc. do 10,0%). Z ewidencji bezrobotnych w lutym br. skreślono 199,6 tys. osób, tj. więcej o 19,9% niż przed miesiącem i o 8,5% niż przed rokiem. Główną przyczynę wyrejestrowania nadal stanowiło podjęcie pracy, w wyniku czego z rejestru bezrobotnych skreślono 89,1 tys. osób (wobec 84,1 tys. przed miesiącem i 80,5 tys. przed rokiem). Udział tej kategorii w ogólnej liczbie wyrejestrowanych zwiększył się o 0,9 p.proc. w skali roku (do 44,7%). Więcej osób niż w lutym ub. roku podjęło pracę niesubsydiowaną (82,1 tys. osób wobec 72,7 tys.), ale mniej subsydiowaną (7,0 tys. wobec 7,8 tys.). Spośród osób wykreślonych z ewidencji wzrósł również odsetek osób wyrejestrowanych 2 Do długotrwale bezrobotnych zalicza się osoby pozostające w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego w miejscu pracy.

Rynek pracy 9 w związku z rozpoczęciem stażu lub szkolenia u pracodawców (o 0,4 p.proc. do 14,4%) oraz odsetek osób, które dobrowolnie zrezygnowały ze statusu bezrobotnego (o 0,6 p.proc. do 6,1%). Zmniejszył się natomiast udział osób, które utraciły status bezrobotnego w wyniku niepotwierdzenia gotowości do podjęcia pracy (o 1,3 p.proc. do 23,5%). Na poziomie zbliżonym do notowanego w lutym ub. roku ukształtował się udział osób, które nabyły prawa emerytalne i rentowe (1,2%) oraz osób, które nabyły uprawnienia do świadczenia przedemerytalnego (1,5%). W lutym br. do urzędów pracy zgłoszono 97,4 tys. ofert zatrudnienia 3, tj. więcej o 27,9% niż przed miesiącem i o 17,6% niż przed rokiem. Oferty z sektora publicznego stanowiły 28,5% ogółu ofert (wobec 22,2% w styczniu br. i 34,1% przed rokiem). Liczba ofert w sektorze publicznym wzrosła w skali miesiąca, ale obniżyła się w skali roku, natomiast w sektorze prywatnym wzrosła zarówno w ujęciu miesięcznym, jak i rocznym. W końcu lutego br. oferty zatrudnienia niewykorzystane dłużej niż jeden miesiąc stanowiły 18,0% ogółu ofert (wobec 11,6% przed miesiącem i 16,4% przed rokiem). tys. 2 700 2 400 2 100 1 800 1 500 LICZBA ZAREJESTROWANYCH BEZROBOTNYCH I OFERTY PRACY (stan w końcu miesiąca) tys. 900 800 700 600 500 1 200 400 900 bezrobotni ogółem oferty pracy (lewa skala) 300 600 200 300 100 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014 0 W końcu lutego br. zadeklarowano mniej niż przed miesiącem i przed rokiem zwolnień grupowych 250 zakładów zadeklarowało zwolnienie 23,9 tys. pracowników, w tym 3,1 tys. osób z sektora publicznego (w końcu stycznia br. odpowiednio 232 zakłady, 24,5 tys. pracowników, w tym 3,2 tys. z sektora publicznego, natomiast w końcu lutego ub. roku 442 zakłady, 34,3 tys. pracowników, w tym 6,5 tys. z sektora publicznego). Według wyników badania popytu na pracę, w końcu 2013 r. liczba wolnych miejsc pracy wyniosła 39,2 tys. i była o 10,5% wyższa niż przed rokiem. Wolnymi miejscami pracy dysponowało 15,0 tys. podmiotów (tj. 2,7% badanych jednostek) wobec 13,3 tys. 3 Dotyczy wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej.

10 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju podmiotów (tj. 2,5% badanych jednostek) przed rokiem. Wzrost liczby wolnych miejsc pracy odnotowano we wszystkich kategoriach wielkości podmiotów: w jednostkach o liczbie pracujących powyżej 49 osób o 14,3%, w podmiotach o liczbie pracujących 10-49 osób o 1,1% oraz w jednostkach o liczbie pracujących poniżej 10 osób o 10,2%. W porównaniu z sytuacją sprzed roku, w strukturze wolnych miejsc pracy według sekcji najbardziej zwiększył się udział handlu; naprawy pojazdów samochodowych (o 3,7 p.proc. do 19,1%) oraz budownictwa (o 1,9 p.proc. do 9,1%). Najbardziej zmniejszył się natomiast udział przetwórstwa przemysłowego (o 3,4 p.proc. do 21,2%) oraz transportu i gospodarki magazynowej (o 2,2 p.proc. do 7,0%). STRUKTURA WOLNYCH MIEJSC PRACY WEDŁUG ZAWODÓW (stan w końcu IV kwartału 2013 r.) Pracownicy przy pracach prostych 5,6% (+0,6) Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 4,9% (+0,2) Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,1% (-0,2) Technicy i inny średni personel 8,7% (-0,4) Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 18,8% (+0,6) Pracownicy biurowi 11,3% (-0,6) Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 12,6% (0,0) Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 13,8% (-0,3) Specjaliści 24,2% (0,0) Zmiany do IV kwartału 2012 r. (w p.proc.) W strukturze wolnych miejsc pracy według zawodów, w porównaniu z końcem 2012 r., w największym stopniu zwiększył się udział wolnych miejsc pracy dla robotników przemysłowych i rzemieślników (o 0,6 p.proc. do 18,8%) oraz pracowników przy pracach prostych (o 0,6 p.proc. do 5,6%). Obniżył się natomiast odsetek wolnych miejsc pracy przeznaczonych m.in. dla pracowników biurowych (o 0,6 p.proc. do 11,3%). W 2013 r. utworzono 502,4 tys. nowych miejsc pracy, tj. o 8,0% więcej niż przed rokiem. Wzrost odnotowano we wszystkich kategoriach wielkości podmiotów: w jednostkach dużych o 3,3%, średnich o 17,1% i małych o 5,7%. W ogólnej liczbie nowych miejsc pracy zwiększył się udział miejsc pracy utworzonych m.in. w handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 3,5 p.proc. do 25,3%) oraz edukacji (o 1,1 p.proc.

Rynek pracy 11 do 5,0%), a zmniejszył się m.in. w administrowaniu i działalności wspierającej (o 2,8 p.proc. do 4,6%). Spośród nowo utworzonych miejsc pracy w końcu 2013 r. wolnych było jeszcze 10,5 tys. miejsc najwięcej w handlu; naprawie pojazdów samochodowych (21,3%), przetwórstwie przemysłowym (17,2%), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (11,7%) oraz informacji i komunikacji (11,4%). w tys. 700 600 NOWO UTWORZONE I ZLIKWIDOWANE MIEJSCA PRACY nowo utworzone miejsca pracy zlikwidowane miejsca pracy 500 400 300 200 100 0 I kw. I-II kw. I-III kw. I-IV kw. I kw. I-II kw. I-III kw. I-IV kw. I kw. I-II kw. I-III kw. I-IV kw. I kw. I-II kw. I-III kw. I-IV kw. 2010 2011 2012 2013 W 2013 r. zlikwidowano 347,1 tys. miejsc pracy, tj. o 7,8% mniej niż przed rokiem. Skala likwidacji miejsc pracy została ograniczona we wszystkich klasach wielkości: w jednostkach dużych zlikwidowano o 9,3% mniej miejsc niż przed rokiem, w jednostkach średnich o 2,1% mniej, a w małych mniej o 11,9%. W strukturze zlikwidowanych miejsc pracy ogółem według sekcji, w porównaniu z 2012 r., zmniejszył się odsetek miejsc zlikwidowanych m.in. w budownictwie (o 2,6 p.proc. do 14,5%), przetwórstwie przemysłowym (o 0,7 p.proc. do 19,7%) oraz administrowaniu i działalności wspierającej (o 0,6 p.proc. do 5,3%). Zwiększył się natomiast odsetek miejsc zlikwidowanych m.in. w handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 1,5 p.proc. do 23,7%) oraz działalności finansowej i ubezpieczeniowej (o 0,7 p.proc. do 2,2%).

12 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Wynagrodzenia i świadczenia społeczne W lutym br. wzrost przeciętnych nominalnych wynagrodzeń brutto w skali roku był wyższy niż przed miesiącem. W rezultacie, pomimo niewielkiego przyspieszenia dynamiki cen konsumpcyjnych, umocnił się trend wzrostu siły nabywczej płac. Przeciętne nominalne i realne świadczenia emerytalno-rentowe w obu systemach nadal rosły szybciej niż przeciętne wynagrodzenia. PRZECIĘTNE MIESIĘCZNE WYNAGRODZENIA BRUTTO W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW (analogiczny okres roku poprzedniego=100) 110 109 108 107 106 105 104 103 102 101 100 99 98 97 96 nominalne realne I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014 Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw 4 w lutym br. wyniosło 3856,56 zł i było wyższe niż przed rokiem o 4,0% (w styczniu br. notowano wzrost w skali roku o 3,4%, a w lutym ub. roku o 4,0%). Przeciętne płace zwiększyły się we wszystkich sekcjach, najbardziej w informacji i komunikacji (o 6,4%). Szybciej niż przeciętnie wzrosły wynagrodzenia m.in. w budownictwie (o 4,9%), górnictwie i wydobywaniu (o 4,8%), administrowaniu i działalności wspierającej (o 4,7%) oraz przetwórstwie przemysłowym (o 4,6%). Spośród działów o znaczącym udziale w zatrudnieniu najbardziej zwiększyły się wynagrodzenia w: budowie obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 8,5%), produkcji wyrobów z metali (o 8,1%), produkcji mebli (o 7,0%), produkcji odzieży (o 6,9%) oraz wydobywaniu węgla kamiennego i węgla brunatnego (o 6,2%). 4 W przedsiębiorstwach o liczbie pracujących powyżej 9 osób.

Wynagrodzenia i świadczenia społeczne 13 W okresie styczeń luty br. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 3837,50 zł i było o 3,8% wyższe niż w analogicznym okresie ub. roku (wobec wzrostu o 2,2% przed rokiem). Wynagrodzenia zwiększyły się we wszystkich sekcjach, najbardziej w informacji i komunikacji (o 5,0%), przetwórstwie przemysłowym (o 4,5%) oraz administrowaniu i działalności wspierającej (o 4,4%). Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto kształtowały się następująco: Wyszczególnienie 2014 2013 2014 II I II analogiczny okres w zł w zł roku poprzedniego=100 Sektor przedsiębiorstw... 3856,56 104,0 104,0 102,2 103,8 3837,50 w tym: Przemysł... 3972,56 103,7 106,4 102,7 103,8 3929,93 górnictwo i wydobywanie... 7571,52 104,8 132,7 108,8 103,3 6650,49 przetwórstwo przemysłowe... 3584,84 104,6 102,4 102,3 104,5 3596,41 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 5861,79 100,9 114,3 101,0 104,0 5987,54 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 3660,94 103,5 101,4 101,7 103,2 3678,91 Budownictwo... 3642,24 104,9 97,9 98,3 103,9 3663,24 Handel; naprawa pojazdów samochodowych... 3493,75 103,1 102,2 102,2 102,9 3505,87 Transport i gospodarka magazynowa... 3488,63 103,5 102,3 102,1 103,5 3522,91 Zakwaterowanie i gastronomia... 2707,18 103,1 105,6 104,5 103,1 2671,96 Informacja i komunikacja... 7123,31 106,4 102,4 100,4 105,0 6896,35 Obsługa rynku nieruchomości... 3940,68 103,7 102,6 103,1 103,9 3958,73 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a... 5696,39 103,1 103,1 103,0 103,1 5679,98 Administrowanie i działalność wspierająca... 2639,58 104,7 104,4 104,9 104,4 2652,16 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. Kwota wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw w okresie styczeń luty br. była wyższa niż w analogicznym okresie ub. roku o 3,8% (przed rokiem wzrost o 1,4%). W lutym br. siła nabywcza przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrosła w skali roku o 3,3% (wobec wzrostu w styczniu br. o 3,0% i lutym ub. roku o 2,8%). W okresie dwóch miesięcy br. przeciętna płaca realna brutto była wyższa niż przed rokiem również o 3,3% (wobec wzrostu o 0,8% w analogicznym okresie ub. roku).

14 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Liczba emerytów i rencistów oraz przeciętne miesięczne świadczenia brutto kształtowały się następująco: Wyszczególnienie Liczba emerytów i rencistów Przeciętne miesięczne świadczenie brutto II 2014 I II 2014 w tys. II 2013=100 w zł II 2013=100 w zł I II 2013=100 Emerytury i renty z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych... 7670,7 99,2 1948,46 105,4 1946,37 105,1 emerytury... 5233,0 99,6 2069,96 105,2 2068,11 104,9 renty z tytułu niezdolności do pracy... 1082,7 96,1 1556,10 105,6 1554,78 105,4 renty rodzinne... 1355,0 100,0 1792,74 105,2 1789,31 105,2 Emerytury i renty rolników indywidualnych... 1223,0 97,0 1123,69 104,9 1133,17 104,8 Przeciętna miesięczna nominalna emerytura i renta brutto z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych w lutym br. była o 5,4% większa niż przed rokiem i wyniosła 1948,46 zł. W okresie styczeń luty br. ukształtowała się ona na poziomie 1946,37 zł (wzrost w skali roku o 5,1%). Przeciętna miesięczna realna emerytura i renta brutto w systemie pracowniczym w lutym br. zwiększyła się w skali roku o 4,3%, natomiast w okresie dwóch miesięcy br. odpowiednio o 4,1%. 108 107 106 105 104 103 102 101 100 99 98 97 96 PRZECIĘTNA MIESIĘCZNA EMERYTURA I RENTA REALNA BRUTTO (analogiczny okres roku poprzedniego=100) z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych rolników indywidualnych I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014 Przeciętna miesięczna nominalna emerytura i renta brutto rolników indywidualnych w lutym br. ukształtowała się na poziomie 1123,69 zł i wzrosła w skali roku o 4,9%. W okresie styczeń luty br. wyniosła 1133,17 zł, tj. o 4,8% więcej niż przed rokiem. Przeciętna miesięczna realna emerytura i renta brutto rolników indywidualnych

Wynagrodzenia i świadczenia społeczne 15 zarówno w lutym br., jak i okresie dwóch miesięcy br., była wyższa niż przed rokiem o 3,8%. Kwota brutto zasiłków dla bezrobotnych (bez składki na ubezpieczenie społeczne) wyniosła w okresie styczeń luty br. 429,2 mln zł, tj. o 13,6% mniej niż w analogicznym okresie ub. roku. W lutym br. wypłacono bezrobotnym 221,6 mln zł, tj. o 6,8% więcej niż w styczniu br. oraz o 15,4% mniej niż przed rokiem. Wartość wypłat z tytułu zasiłków i świadczeń przedemerytalnych wyniosła w lutym br. 193,2 mln zł, tj. wzrosła zarówno w skali roku (o 19,3%), jak i w skali miesiąca (o 0,7%). W okresie styczeń luty br. wypłacono ogółem świadczenia na kwotę 385,1 mln zł, tj. o 19,8% większą niż przed rokiem. W lutym br. zrealizowano 9,8 tys. wypłat z Funduszu Emerytur Pomostowych (wobec 7,4 tys. przed rokiem). Łączna kwota wypłat wyniosła 23,0 mln zł i była o 39,4% wyższa niż w analogicznym okresie ub. roku. W okresie styczeń luty br. suma wypłaconych świadczeń ukształtowała się na poziomie 45,0 mln zł (wzrost o 37,3% w stosunku do analogicznego okresu ub. roku). Przeciętna liczba osób pobierających świadczenia z tego źródła wyniosła w tym okresie 9,7 tys. (wobec 7,3 tys. przed rokiem).

16 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Ceny W lutym br. ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły w skali roku nieznacznie szybciej niż w styczniu br. Obserwowano wyższy niż przed miesiącem wzrost cen napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych; w podobnym tempie jak w styczniu br. rosły ceny towarów i usług związanych z mieszkaniem oraz żywności i napojów bezalkoholowych. Pogłębił się nieco spadek cen towarów i usług w zakresie transportu. Ceny producentów w przemyśle i budownictwie były nadal niższe niż przed rokiem. WSKAŹNIKI CEN (analogiczny okres roku poprzedniego=100) 110 109 108 107 106 105 104 103 102 101 100 99 98 97 produkcja sprzedana przemysłu produkcja budowlano-montażowa towary i usługi konsumpcyjne I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014 Według wstępnych danych, ceny produkcji sprzedanej przemysłu w lutym br. były niższe niż przed miesiącem o 0,1%. Spadek cen notowano w sekcjach górnictwo i wydobywanie (o 1,0%) oraz przetwórstwo przemysłowe (o 0,1%). W sekcji wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę ceny produkcji wzrosły o 0,1%, natomiast w sekcji dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja ceny kształtowały się na poziomie obserwowanym przed miesiącem. W przetwórstwie przemysłowym niższe niż w styczniu br. były ceny produkcji m.in. komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (o 0,7%), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, mebli (po 0,6%) oraz maszyn i urządzeń (o 0,4%). Niższe były również ceny produkcji m.in. wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych oraz metali (po 0,3%), artykułów spożywczych (o 0,2%), a także wyrobów z metali oraz pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (po 0,1%). Wzrosły natomiast ceny produkcji m.in. chemikaliów i wyrobów chemicznych (o 0,1%), napojów (o 0,2%), papieru i wyrobów z papieru oraz urządzeń elektrycznych (po 0,3%), a także koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (o 0,8%). Ceny produkcji sprzedanej przemysłu były w lutym br. niższe niż przed rokiem o 1,4% (wobec spadku o 1,0% w styczniu br.). Obniżyły się ceny w sekcji górnictwo i wydobywanie (o 9,3%) oraz przetwórstwo przemysłowe (o 1,2%). Wyższe niż przed rokiem były natomiast ceny w sekcjach wytwarzanie i zaopatrywanie w energię

Ceny 17 elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą oraz dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja (po 0,8%). W przetwórstwie przemysłowym obniżono ceny m.in. produkcji koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (o 7,6%), komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (o 3,3%), metali (o 2,4%), wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 1,8%), a także chemikaliów i wyrobów chemicznych oraz wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (po 1,7%). Niższe były również ceny produkcji m.in. urządzeń elektrycznych (o 1,4%), mebli (o 1,3%), wyrobów z metali (o 0,8%) oraz pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 0,4%). Wzrosły natomiast ceny produkcji m.in. artykułów spożywczych (o 0,1%), wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny (o 0,9%), maszyn i urządzeń (o 1,6%), papieru i wyrobów z papieru (o 1,8%), napojów (o 1,9%) oraz wyrobów farmaceutycznych (o 6,5%). Szacuje się, że ceny produkcji budowlano-montażowej w lutym br. były niższe niż przed rokiem o 1,6%, natomiast w porównaniu ze styczniem br. o 0,2%. Dynamika cen w przemyśle i budownictwie kształtowała się następująco: Okresy ogółem Ceny produkcji sprzedanej przemysłu górnictwo i wydobywanie przetwórstwo przemysłowe wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja Ceny produkcji budowlanomontażowej 2013 Grudzień roku poprzedniego=100 II... 100,3 99,2 100,7 98,2 101,4 99,6 2014 II... 99,9 99,7 99,8 100,6 100,7 99,6 2013 Miesiąc poprzedni=100 II... 100,3 100,5 100,4 99,9 100,1 99,8 III... 99,7 98,3 99,8 100,0 100,1 99,8 IV... 99,3 96,2 99,3 100,0 99,8 99,9 V... 100,1 99,9 100,1 100,1 100,3 99,8 VI... 100,7 98,7 100,9 100,1 99,7 99,9 VII... 100,2 99,0 100,3 100,0 100,1 99,9 VIII... 99,7 100,1 99,6 100,0 99,9 99,8 IX... 100,1 100,2 100,1 100,0 100,4 99,9 X... 99,3 99,5 99,2 100,0 99,8 99,9 XI... 99,7 99,6 99,7 100,0 100,0 99,9 XII... 99,9 99,2 100,0 100,0 100,0 99,9 2014 I... 100,0 100,7 99,9 100,5 100,7 99,8 II... 99,9 99,0 99,9 100,1 100,0 99,8 2013 Analogiczny okres roku poprzedniego=100 II... 99,7 92,2 99,9 102,2 101,6 98,4 III... 99,3 91,2 99,5 102,1 101,3 98,2 IV... 97,9 89,0 98,3 98,6 101,1 98,1 V... 97,5 88,7 97,9 98,6 101,5 98,0 VI... 98,7 89,0 99,3 98,7 101,9 98,0 VII... 99,2 88,0 100,0 98,5 101,9 98,1 VIII... 98,9 89,3 99,5 98,5 101,4 98,1 IX... 98,6 87,7 99,2 98,4 101,7 98,2 X... 98,6 89,4 99,2 98,4 101,6 98,2 XI... 98,5 90,0 99,0 98,4 101,7 98,3 XII... 99,0 90,3 99,7 98,4 101,5 98,3 2014 I... 99,0 92,1 99,3 100,6 100,9 98,3 II... 98,6 90,7 98,8 100,8 100,8 98,4 I II... 98,8 91,4 99,0 100,7 100,8 98,4

18 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Ceny towarów i usług konsumpcyjnych 5 w lutym br., podobnie jak w styczniu br., były o 0,1% wyższe niż przed miesiącem. Największy wpływ na wskaźnik cen towarów i usług miały wzrosty cen napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych oraz towarów i usług w zakresie transportu, które podwyższyły wskaźnik cen ogółem odpowiednio o 0,09 p.proc. i 0,04 p.proc. Spadki cen odzieży i obuwia oraz żywności i napojów bezalkoholowych wpłynęły na obniżenie tego wskaźnika odpowiednio o 0,08 p.proc. i 0,04 p.proc. 0,10 p.proc. WPŁYW ZMIAN CEN GRUP TOWARÓW I USŁUG NA WSKAŹNIK CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH OGÓŁEM W LUTYM 2014 R. (miesiąc poprzedni=100) 0,094 0,08 0,06 0,04 0,039 0,02 0,00-0,02 0,013 0,008 0,017 0,019 0,000 0,003-0,004-0,04-0,06-0,041-0,08-0,10 żywność i napoje bezalkoholowe napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe -0,082 odzież i obuwie mieszkanie zdrowie transport łączność rekreacja i kultura edukacja restauracje i hotele inne towary i usługi W porównaniu z poprzednim miesiącem ceny żywności i napojów bezalkoholowych w lutym br. spadły o 0,2%, przy czym żywność była tańsza o 0,1%, a napoje bezalkoholowe o 0,3%. Mniej niż przed miesiącem konsumenci płacili za cukier (o 3,8%), warzywa (o 0,7%), kasze i ziarna zbóż (o 0,6%), a także mięso (przeciętnie o 0,5%, w tym mięso wieprzowe 2,0%, mięso wołowe o 0,4%, wędliny o 0,2%, przy wzroście cen mięsa drobiowego o 0,5%). Niższe niż w styczniu br. były ceny m.in. ryżu (o 0,3%), mąki pszennej (o 0,2%) oraz pieczywa (o 0,1%). Droższe były natomiast owoce (o 1,0%), makarony i produkty makaronowe (o 0,7%), ryby i owoce morza (o 0,4%) oraz artykuły w grupie mleko, sery i jaja (przeciętnie o 0,4%, w tym mleko o 1,2%, śmietana o 0,8%, jogurty o 0,6%, sery i twarogi o 0,5%, przy spadku cen jaj o 1,4%). 5 Od 2014 r. w obliczeniach wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych zastosowano klasyfikację COICOP o większej szczegółowości. Więcej informacji znajduje się w notatce Systemy ważenia w badaniach cen towarów i usług konsumpcyjnych dostępnej pod adresem: http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/poz_coicop_12_2013.pdf.

Ceny 19 Ceny napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych były wyższe niż w styczniu br. o 1,4%, na co wpłynął przesunięty w czasie efekt podwyżki stawek podatku akcyzowego. Obserwowano spadek cen odzieży i obuwia odpowiednio o 1,8% oraz o 1,7%. Ceny towarów i usług związanych z mieszkaniem w lutym br. wzrosły o 0,1%. Wyższe niż przed miesiącem były opłaty za zaopatrywanie w wodę o 0,4% oraz usługi kanalizacyjne o 0,3%, przy spadku opłat za wywóz śmieci o 0,2%. Ceny nośników energii kształtowały się na poziomie zbliżonym do notowanego przed miesiącem. Więcej niż w styczniu br. należało zapłacić za energię cieplną (o 0,2%), natomiast mniej za opał (o 0,1%). Nieznacznie tańsze były towary i usługi w zakresie wyposażenia mieszkania i prowadzenia gospodarstwa domowego (o 0,1%). Opłaty związane ze zdrowiem były wyższe niż przed miesiącem o 0,2%. Więcej konsumenci płacili za usługi lekarskie (o 0,6%), stomatologiczne oraz szpitalne (po 0,2%), a także za usługi sanatoryjne oraz wyroby farmaceutyczne (po 0,1%). Ceny w zakresie transportu wzrosły o 0,4%. Więcej niż przed miesiącem konsumenci płacili za usługi transportowe (o 1,4%) oraz samochody osobowe (o 0,6%). Wzrosły również ceny paliw do prywatnych środków transportu (przeciętnie o 0,3%), w tym benzyny o 0,4%, a oleju napędowego o 0,2%. W lutym br. ceny związane z rekreacją i kulturą były wyższe niż w styczniu br. o 0,3%. Nieznacznie więcej należało zapłacić za gazety i czasopisma oraz bilety do kin, teatrów i na koncerty (po 0,1%), przy spadku cen książek (o 0,1%). Wzrosły również ceny usług w zakresie turystyki zorganizowanej (o 0,2%). Obniżeniu uległy natomiast ceny sprzętu audiowizualnego, fotograficznego i informatycznego (o 0,5%). 102,0 101,5 101,0 100,5 100,0 99,5 99,0 98,5 98,0 97,5 97,0 96,5 96,0 WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH W 2014 R. (miesiąc poprzedni=100) OGÓŁEM żywność i napoje napoje alkoholowe bezalkoholowe i wyroby tytoniowe odzież i obuwie styczeń mieszkanie zdrowie transport łączność rekreacja i kultura luty edukacja restauracje i hotele inne towary i uslugi

20 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w skali roku w lutym br. wyniósł 0,7% (wobec 0,5% przed miesiącem). Największy wpływ na poziom tego wskaźnika miały wzrosty cen towarów i usług w zakresie mieszkania oraz żywności i napojów bezalkoholowych, które podwyższyły wskaźnik cen konsumpcyjnych ogółem odpowiednio o 0,49 p.proc. i o 0,40 p.proc. Spadki cen odzieży i obuwia, towarów i usług związanych z łącznością oraz transportem wpłynęły na obniżenie tego wskaźnika odpowiednio o 0,24 p.proc. i po 0,17 p.proc. 104,0 WSKAŹNIKI CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH W LUTYM 2014 r. (analogiczny okres roku poprzedniego=100) 103,0 102,0 101,0 100,0 99,0 98,0 97,0 96,0 95,0 94,0 93,0 OGÓŁEM żywność napoje i napoje alkoholowe bezalkoholowe i wyroby tytoniowe odzież i obuwie mieszkanie zdrowie transport łączność rekreacja i kultura edukacja restauracje i hotele inne towary i usługi p.proc. 0,50 0,45 0,40 0,35 0,30 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0,00-0,05-0,10-0,15-0,20-0,25 0,40 żywność i napoje bezalkoholowe WPŁYW ZMIAN CEN GRUP TOWARÓW I USŁUG NA WSKAŹNIK CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH OGÓŁEM W LUTYM 2014 R. (analogiczny okres roku poprzedniego=100) 0,24 napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe -0,24 odzież i obuwie 0,49 0,01-0,17-0,17 0,18 mieszkanie zdrowie transport łączność rekreacja i kultura -0,08 edukacja 0,07 restauracje i hotele 0,00 inne towary i usługi

Ceny 21 Dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych kształtowała się następująco: Okresy Ogółem żywność i napoje bezalkoholowe napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe odzież i obuwie mieszkanie zdrowie transport łączność 2013 Grudzień roku poprzedniego=100 2014 rekreacja i kultura edukacja restauracje i hotele II... 100,0 101,1 101,7 94,4 100,0 100,1 100,1 95,6 100,5 100,4 100,3 II... 100,2 101,3 102,2 94,7 100,3 98,5 99,3 100,0 100,4 100,1 100,2 2013 Miesiąc poprzedni=100 2014 II... 100,0 99,8 101,3 97,8 100,1 100,3 100,7 97,0 100,4 100,0 100,1 III... 100,2 100,1 100,8 100,4 100,0 100,4 100,9 97,1 101,7 100,1 100,1 IV... 100,4 100,4 100,1 103,3 100,1 100,1 99,4 100,0 102,0 100,0 100,2 V... 99,9 100,7 100,2 100,1 100,1 100,2 97,7 97,4 99,2 100,0 100,3 VI... 100,0 99,7 100,2 99,2 100,0 100,0 100,4 100,0 100,2 99,8 100,2 VII... 100,3 99,7 100,1 97,3 101,2 100,4 101,1 100,0 100,6 100,1 100,2 VIII... 99,7 98,8 100,2 97,3 100,1 100,1 100,5 100,0 99,9 100,1 100,1 IX... 100,1 100,0 100,2 100,7 100,1 99,6 100,8 100,0 100,2 93,1 100,1 X... 100,2 99,9 100,1 103,5 100,2 99,8 99,0 102,8 99,8 100,4 100,1 XI... 99,8 100,2 100,1 99,8 100,1 101,3 98,8 95,1 99,8 100,1 100,1 XII... 100,1 100,7 100,0 99,4 100,0 99,9 100,4 100,0 99,3 100,0 100,1 I... 100,1 101,5 100,8 96,3 100,2 98,4 98,9 99,7 100,1 100,0 100,1 II... 100,1 99,8 101,4 98,3 100,1 100,2 100,4 100,3 100,3 100,0 100,1 2013 Analogiczny okres roku poprzedniego=100 2014 II... 101,3 102,5 103,2 94,9 102,2 102,2 99,4 95,5 99,8 102,6 102,7 III... 101,0 101,5 103,6 94,8 101,9 102,1 99,5 92,7 101,5 102,7 102,5 IV... 100,8 101,7 103,6 94,9 101,1 101,9 97,8 92,7 103,5 102,6 102,4 V... 100,5 101,6 103,5 95,2 101,1 101,9 95,8 90,3 103,8 102,6 102,4 VI... 100,2 100,7 103,7 95,3 100,9 101,7 96,5 90,3 103,4 102,5 102,2 VII... 101,1 102,5 103,6 95,0 102,0 101,6 98,8 90,3 102,9 102,6 102,1 VIII... 101,1 102,5 103,6 95,2 102,0 101,4 98,6 90,3 102,9 102,5 102,0 IX... 101,0 102,6 103,7 95,3 101,8 101,2 98,6 90,3 103,9 94,1 101,9 X... 100,8 101,9 103,6 95,2 101,8 101,2 97,7 92,8 104,1 94,0 101,8 XI... 100,6 101,7 103,6 95,1 101,8 102,0 97,7 88,3 103,8 94,0 101,8 XII... 100,7 101,5 103,7 95,1 101,8 101,9 99,1 88,4 103,3 94,0 101,7 I... 100,5 101,6 103,4 95,0 101,9 100,4 98,5 92,2 103,0 93,8 101,5 II... 100,7 101,6 103,6 95,3 101,9 100,3 98,2 96,8 102,8 93,8 101,5 I II... 100,6 101,6 103,5 95,2 101,9 100,3 98,3 94,5 102,9 93,8 101,5 Wzrost cen żywności i napojów bezalkoholowych w skali roku w lutym br., podobnie jak przed miesiącem, wyniósł 1,6%, przy czym żywność podrożała o 1,8%, a ceny napojów bezalkoholowych obniżyły się o 0,5%. Więcej niż w lutym ub. roku płacono za warzywa (o 10,6%), artykuły w grupie mleko, sery i jaja (przeciętnie o 3,2%, w tym za mleko o 8,4%, śmietanę o 6,2%, sery i twarogi o 5,7%, jogurty o 3,0%, przy znacznym spadku cen jaj o 12,0%). Wzrosły również ceny olejów i tłuszczów (o 3,1%), makaronów i produktów makaronowych (o 1,7%), ryb i owoców morza (o 1,4%), a także mięsa (przeciętnie o 0,8%, w tym wędlin o 1,4% oraz mięsa wieprzowego i drobiowego po 0,1%, przy spadku cen mięsa wołowego o 0,7%).

22 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Nieznacznie droższe były również owoce (o 0,1%). Znacznie mniej niż przed rokiem konsumenci płacili natomiast za cukier (o 21,3%). Spadły również ceny ryżu (o 2,6%), mąki pszennej (o 0,6%), kasz i ziaren zbóż (o 0,4%) oraz pieczywa (o 0,2%). Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe były droższe niż przed rokiem o 3,6%, w tym znacznie więcej płacono za wyroby tytoniowe (o 7,2%). Obniżeniu uległy ceny odzieży i obuwia (odpowiednio o 5,4% i 3,9%). Ceny w zakresie mieszkania wzrosły w skali roku o 1,9%. Znacznie podniesiono opłaty za wywóz śmieci (o 45,8%). Usługi kanalizacyjne podrożały o 4,5%, a zaopatrywanie w wodę o 3,3%. Ceny nośników energii były niższe o 0,2%, w tym energii elektrycznej o 4,4% oraz opału o 0,1%. Więcej konsumenci płacili za gaz (o 3,9%) oraz energię cieplną (o 3,2%). Ceny towarów i usług związanych z wyposażeniem mieszkania i prowadzeniem gospodarstwa domowego kształtowały się na poziomie zbliżonym do obserwowanego przed rokiem. Artykuły i usługi związane ze zdrowiem podrożały w skali roku o 0,3%. Podniesiono ceny usług lekarskich (o 3,8%), stomatologicznych (o 2,6%), szpitalnych (o 1,7%) oraz sanatoryjnych (o 1,3%). Niższe były natomiast ceny wyrobów farmaceutycznych (o 1,0%). Ceny towarów i usług w zakresie transportu w lutym br. były o 1,8% niższe niż przed rokiem, głównie w wyniku spadku cen paliw do prywatnych środków transportu o 3,1% (w tym benzyny o 3,3% oraz oleju napędowego o 3,1%). Tańsze były również samochody osobowe oraz usługi transportowe (po 0,5%). Opłaty związane z rekreacją i kulturą w lutym br. były o 2,8% wyższe niż przed rokiem. Wzrosły ceny gazet i czasopism (o 8,2%), biletów do kin, teatrów i na koncerty (o 2,1%) oraz książek (o 1,7%). Droższe były również usługi w zakresie turystyki zorganizowanej (o 0,9%). Mniej natomiast płacono za sprzęt audiowizualny, fotograficzny i informatyczny (o 6,4%). Niższe niż przed rokiem były ceny w zakresie edukacji (o 6,2%), natomiast wyższe restauracji i hoteli (o 1,5%). Spośród innych towarów i usług spadły ceny m.in. ubezpieczeń (o 0,2%). Droższe były natomiast usługi fryzjerskie, kosmetyczne i pielęgnacyjne (o 1,8%). Wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych obliczony metodą średniej ruchomej w okresie marzec 2013 r. luty 2014 r. w stosunku do poprzednich dwunastu miesięcy wyniósł 0,8% (wobec 0,9% w okresie luty 2013 r. styczeń 2014 r.). Ceny konsumpcyjne według zharmonizowanego wskaźnika cen konsumpcyjnych (HICP) 6 wzrosły w tym okresie o 0,7%. 6 Zharmonizowany wskaźnik cen konsumpcyjnych (HICP) obliczany jest według ujednoliconej metodologii Unii Europejskiej. Podstawę do opracowania HICP dla Polski stanowi obserwacja cen reprezentantów towarów i usług konsumpcyjnych oraz system wag oparty na strukturze spożycia indywidualnego w sektorze gospodarstw domowych (w 2014 r. struktura spożycia z 2012 r. w cenach grudnia 2013 r.). Grupowanie towarów i usług konsumpcyjnych oparto na Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego według Celu opracowanej na potrzeby HICP (COICOP/HICP). Od 2014 r. w obliczeniach wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych zastosowano klasyfikację COICOP o większej szczegółowości.

Rolnictwo 23 Rolnictwo W lutym br. średnia temperatura powietrza wyniosła ok. 2,8 C i była wyższa od średniej z wielolecia o ok. 3,7 C. Średnia miesięczna suma opadów wyniosła ok. 14 mm i była o ok. 49% niższa od normy z wielolecia 1971 2000. Na rynku rolnym w lutym br. utrzymały się spadki w skali roku cen skupu zbóż, żywca wieprzowego i wołowego. Po kilku miesiącach spadku odnotowano wzrost cen skupu drobiu. Nadal wyższe niż przed rokiem były ceny ziemniaków, a znacznie wyższe ceny mleka. W porównaniu z poprzednim miesiącem wzrosły jedynie ceny ziemniaków oraz żywca drobiowego. Warunki pogodowe w lutym br. nie stwarzały na ogół większego zagrożenia dla zimujących roślin. Występujące w pierwszej dekadzie miesiąca znaczne spadki temperatury powietrza przy powierzchni gruntu, dochodzące lokalnie do -20 C i poniżej, były krótkotrwałe i nie spowodowały nadmiernego wychłodzenia gleby na głębokości węzła krzewienia roślin. W drugiej i trzeciej dekadzie miesiąca, pod wpływem wysokiej, jak na tę porę roku, temperatury powietrza wzrastającej miejscami powyżej 10 C, następowało stopniowe zanikanie pokrywy śnieżnej i rozmarzanie ornej warstwy gruntu. Wzrost średniej dobowej temperatury powietrza przyczynił się do przyspieszenia procesów fizjologicznych roślin. Dobowe wahania temperatury powietrza powodowały zamarzanie i rozmarzanie wierzchniej warstwy gleby, co mogło lokalnie wpłynąć na osłabienie systemu korzeniowego roślin. Skup zbóż a kształtował się następująco: VII 2013 II 2014 II 2014 Wyszczególnienie w tys. t VII 2012 II 2013=100 udział skupu w zbiorach 2013 r. w % w tys. t II 2013=100 I 2014=100 Ziarno zbóż b... 6513,5 100,5 26,9 514,3 127,3 128,2 w tym: pszenica... 4067,1 101,4 43,0 356,6 127,1 123,3 żyto... 1087,6 121,0 32,9 83,4 190,2 164,5 a W okresie styczeń luty br. bez skupu realizowanego przez osoby fizyczne. b Podstawowych z mieszankami zbożowymi bez ziarna siewnego. Skup zbóż podstawowych (z mieszankami zbożowymi bez ziarna siewnego) w okresie lipiec 2013 r. luty 2014 r. wyniósł 6513,5 tys. ton i ukształtował się na poziomie podobnym do ubiegłorocznego (tj. wzrósł o 0,5%). Pszenicy skupiono o 1,4% więcej niż przed rokiem, co stanowiło 43,0% zbiorów (wobec 40,4% przed rokiem). Skup żyta był o 21,0% większy i stanowił 32,9% zbiorów (wobec 23,9% przed rokiem). W lutym br. skup zbóż był większy zarówno w skali miesiąca, jak i roku (odpowiednio o 28,2% i o 27,3%).

24 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Skup podstawowych produktów zwierzęcych a kształtował się następująco: Wyszczególnienie w tys. t I II 2014 II 2014 I II 2013=100 w tys. t II 2013=100 I 2014=100 Żywiec rzeźny b... 390,9 104,3 182,0 101,8 87,1 w tym: bydło (z cielętami)... 24,8 98,2 12,6 101,0 103,9 trzoda chlewna... 138,8 97,5 65,4 97,5 88,9 drób... 226,9 109,8 103,8 104,6 84,4 Mleko c... 1566,5 107,0 757,3 107,6 93,6 a Bez skupu realizowanego przez osoby fizyczne. b Obejmuje bydło, cielęta, trzodę chlewną, owce, konie i drób; w przeliczeniu na mięso łącznie z tłuszczami w wadze poubojowej ciepłej. c W milionach litrów. W lutym br. odnotowano spadek w skali miesiąca skupu żywca rzeźnego (o 12,9%), co było wynikiem znacznego zmniejszenia podaży żywca wieprzowego (o 11,1%) i drobiowego (o 15,6%). W skali roku, przy zwiększonym skupie żywca drobiowego (o 4,6%) i wołowego (o 1,0%), skup żywca rzeźnego był wyższy o 1,8%. Krajowa podaż mleka była niższa niż przed miesiącem (o 6,4%), ale wyższa niż przed rokiem (o 7,6%). Ceny podstawowych produktów rolnych w lutym br. roku kształtowały się następująco: Ceny w skupie Ceny na targowiskach Wyszczególnienie zł II 2013=100 I 2014=100 zł II 2013=100 I 2014=100 Pszenica a za 1 dt... 74,17 72,6 97,9 90,22 87,0 99,0 Żyto a za 1 dt... 56,74 74,7 98,1 67,88 86,3 99,3 Ziemniaki b za 1 dt... 64,74 111,7 103,1 125,88 159,1 102,2 Żywiec rzeźny za 1 kg wagi żywej: w tym: bydło c (bez cieląt)... 6,12 92,5 99,1 6,70 98,1 100,0 trzoda chlewna... 4,60 88,8 91,0 4,97 95,0 96,3 drób... 4,07 102,0 104,5. x x Prosię na chów za 1 szt.... x x 166,72 102,0 98,2 Mleko za 1 hl... 151,65 122,6 98,7. x x a W skupie bez ziarna siewnego. b Na targowiskach jadalne. c Na targowiskach średnia ważona cena bydła rzeźnego obliczona przy przyjęciu struktury ilości skupu młodego bydła i krów rzeźnych. W lutym br., w porównaniu z poprzednim miesiącem, odnotowano spadek cen skupu wszystkich podstawowych gatunków zbóż; za pszenicę płacono mniej o 2,1%, a za żyto o 1,9%. W skali roku ceny zbóż znacznie obniżyły się. Cena skupu pszenicy była niższa o 27,4%, a żyta o 25,3%. W obrocie targowiskowym spadek cen pszenicy w skali miesiąca wyniósł 1,0%, a w skali roku 13,0%. Za żyto również płacono mniej w porównaniu z poprzednim miesiącem i analogicznym okresem ub. roku (odpowiednio o 0,7% i o 13,7%).

Rolnictwo 25 zł za 1 dt 180,00 PRZECIĘTNE CENY SKUPU ZBÓŻ I TARGOWISKOWE CENY ZIEMNIAKÓW 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 pszenica żyto ziemniaki 0,00 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014 Przeciętna cena ziemniaków jadalnych na targowiskach była wyższa niż przed miesiącem (o 2,2%) i przed rokiem (o 59,1%). W lutym br. pogłębił się spadek cen skupu żywca wieprzowego, zarówno w skali miesiąca, jak i roku. Za 1 kg żywca wieprzowego trzeba było zapłacić 4,60 zł, tj. o 9,0% mniej niż przed miesiącem i o 11,2% mniej niż przed rokiem. Na targowiskach również notowano dalsze spadki cen, utrzymujące się od kilku miesięcy. Za żywiec wieprzowy płacono (4,97 zł/kg) mniej o 3,7% niż przed miesiącem i o 5,0% mniej niż przed rokiem. W lutym br. spadek cen zbóż nie zrekompensował spadku cen skupu żywca wieprzowego, co wpłynęło na dalsze obniżenie opłacalności tuczu trzody. Relacja cen skupu trzody do cen żyta na targowiskach wynosiła 6,8 (wobec 6,6 przed rokiem i 7,4 w styczniu br.). W lutym br. spadły również ceny prosiąt do dalszego chowu. Średnia cena za 1 prosię wynosiła ok. 167 zł, tj. była o 1,8% niższa w porównaniu z poprzednim miesiącem, ale o 2,0% wyższa niż przed rokiem. 12 RELACJA PRZECIĘTNYCH CEN SKUPU ŻYWCA WIEPRZOWEGO DO PRZECIĘTNYCH CEN ŻYTA NA TARGOWISKACH 10 8 6 4 2 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014

26 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju W lutym br., przy zmniejszonej podaży, wyhamowany został spadek cen żywca drobiowego utrzymujący się od września ub. roku. Średnia cena skupu 1 kg drobiu rzeźnego (4,07 zł) była wyższa niż przed miesiącem (o 4,5%) i przed rokiem (o 2,0%). Na rynku wołowiny ceny skupu żywca w lutym br. były niższe niż przed miesiącem i przed rokiem. Średnie ceny skupu żywca wołowego (6,12 zł/kg) i młodego bydła rzeźnego (6,33 zł/kg) w porównaniu z poprzednim miesiącem obniżyły się odpowiednio o 0,9% i o 1,2%. W skali roku cena skupu żywca wołowego była niższa o 7,5%, a młodego bydła rzeźnego o 7,6%. W obrocie targowiskowym ceny żywca wołowego (6,70 zł/kg) i młodego bydła rzeźnego (6,99 zł/kg) utrzymały się na poziomie sprzed miesiąca, a w skali roku były niższe (odpowiednio o 1,9% i o 2,9%). zł za 1 kg PRZECIĘTNE CENY SKUPU ŻYWCA I MLEKA zł za 1l 7,00 2,10 6,50 6,00 1,80 5,50 5,00 1,50 4,50 4,00 1,20 3,50 3,00 0,90 2,50 2,00 0,60 bydło trzoda chlewna drób mleko 1,50 1,00 0,30 0,50 0,00 0,00 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014 Przy mniejszych niż w styczniu br. dostawach mleka do skupu (o 6,4%), ceny tego surowca w lutym br. (ok. 152 zł/hl) były o 1,3% niższe w skali miesiąca, a w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku o 22,6% wyższe.

Przemysł 27 Przemysł W lutym br. produkcja sprzedana przemysłu 7 była wyższa niż w poprzednim roku o 5,3%, a w porównaniu ze styczniem br. niższa o 1,8%. Po wyeliminowaniu czynników o charakterze sezonowym wzrost produkcji wyniósł 5,6% w porównaniu z lutym ub. roku, natomiast w stosunku do stycznia br. notowano spadek o 0,9%. 125 PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU (ceny stałe) przeciętna miesięczna 2010=100 120 dane surowe trend 115 110 105 100 95 90 85 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014 Wzrost produkcji w skali roku obserwowano w przetwórstwie przemysłowym o 7,3% oraz w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji - o 5,2%. Niższa niż przed rokiem była produkcja w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę o 5,9% oraz w górnictwie i wydobywaniu o 3,2%. W okresie styczeń luty br. produkcja sprzedana przemysłu była o 4,7% wyższa niż w analogicznym okresie ub. roku (kiedy notowano spadek o 1,0%). W większości głównych grupowań przemysłowych w okresie styczeń luty br. obserwowano wzrost produkcji sprzedanej w skali roku (z wyjątkiem dóbr związanych z energią, gdzie wystąpił spadek o 2,0%). Produkcja w zakresie dóbr inwestycyjnych oraz dóbr konsumpcyjnych trwałych wzrosła po 8,2%. Sprzedaż dóbr zaopatrzeniowych była wyższa niż przed rokiem o 7,8%, a konsumpcyjnych nietrwałych o 4,1%. Wydajność pracy w przemyśle, mierzona produkcją sprzedaną na jednego zatrudnionego, w okresie styczeń luty br. była o 4,3% wyższa niż przed rokiem, 7 W cenach stałych; w przedsiębiorstwach o liczbie pracujących powyżej 9 osób.

28 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju przy większym o 0,4% przeciętnym zatrudnieniu i wzroście przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto o 3,8%. Dynamika (w cenach stałych) i struktura (w cenach bieżących) produkcji sprzedanej przemysłu kształtowały się następująco: Wyszczególnienie 2013 2014 2013 II I II II I II analogiczny okres roku poprzedniego=100 struktura w % Przemysł... 97,9 99,0 105,3 104,7 100,0 100,0 górnictwo i wydobywanie... 102,8 104,1 96,8 92,2 3,9 4,9 przetwórstwo przemysłowe... 98,1 98,7 107,3 106,6 83,5 81,9 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 94,2 98,3 94,1 96,1 10,3 11,0 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 100,0 103,5 105,2 104,5 2,3 2,2 Z przemysłu ogółem działy: wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego... 94,0 102,2 99,0 95,0 2,0 2,3 produkcja artykułów spożywczych... 101,8 104,3 104,3 102,4 16,6 16,8 produkcja napojów... 100,7 98,3 105,1 113,0 1,5 1,3 produkcja odzieży... 99,6 97,7 100,5 103,3 0,6 0,6 produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny... 102,4 103,1 112,6 111,1 2,6 2,4 produkcja papieru i wyrobów z papieru... 101,3 104,0 109,1 108,2 3,0 2,8 produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej... 94,5 98,3 97,3 102,6 6,9 7,4 produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych... 95,2 96,0 104,2 100,1 4,8 5,1 produkcja wyrobów farmaceutycznych... 101,0 106,1 100,1 97,1 1,0 1,0 produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych... 100,3 99,6 116,2 113,6 6,0 5,5 produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych... 105,0 97,4 116,0 115,7 3,0 2,7 produkcja metali... 91,5 91,0 106,0 105,6 3,8 3,8 produkcja wyrobów z metali... 98,2 98,3 106,9 105,8 5,8 5,7 produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych... 87,6 83,6 104,8 106,9 2,7 2,6 produkcja urządzeń elektrycznych... 102,8 103,9 108,5 110,6 3,9 3,7 produkcja maszyn i urządzeń... 86,9 91,3 112,0 107,7 2,9 2,8 produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep... 93,7 93,1 104,7 105,6 9,8 9,6 produkcja pozostałego sprzętu transportowego... 115,0 116,1 113,3 105,3 1,2 1,2 produkcja mebli... 99,8 100,5 118,0 115,9 2,8 2,5

Przemysł 29 W lutym br. wzrost produkcji sprzedanej w skali roku notowano w 29 (spośród 34) działach przemysłu, w tym m.in. w produkcji: wyrobów tekstylnych o 18,3%, mebli o 18,0%, wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych o 16,2% (w tym wyrobów z gumy o 21,8%), wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych o 16,0% (m.in. wyrobów z betonu, cementu i gipsu o 22,8%), pozostałego sprzętu transportowego o 13,3% (w tym statków i łodzi o 32,0%), wyrobów z drewna, korka oraz słomy i wikliny o 12,6% (m.in. wyrobów z drewna, korka, słomy i materiałów używanych do wyplatania o 14,7%), maszyn i urządzeń o 12,0% (w tym maszyn ogólnego przeznaczenia o 23,4%), skór i wyrobów skórzanych o 9,5% (w tym obuwia o 20,2%), papieru i wyrobów z papieru o 9,1% (m.in. masy włóknistej, papieru i tektury o 12,2%), urządzeń elektrycznych o 8,5% (w tym izolowanych przewodów i kabli oraz sprzętu instalacyjnego o 21,1%). Spadek produkcji sprzedanej w skali roku w lutym br. notowano m.in. w podmiotach produkujących koks i produkty rafinacji ropy naftowej (o 2,7%). Produkcja artykułów spożywczych (stanowiąca ok. 17% produkcji sprzedanej przemysłu) w lutym br. była o 4,3% wyższa niż przed rokiem (kiedy notowano wzrost o 1,8%). Zwiększyła się sprzedaż w większości grup, w tym najbardziej w produkcji olejów i tłuszczów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego o 14,6%, przetwarzaniu i konserwowaniu owoców i warzyw o 13,7% oraz w produkcji gotowych pasz i karmy dla zwierząt o 10,9%. W wytwarzaniu wyrobów mleczarskich notowano wzrost o 7,3%, w produkcji wyrobów piekarskich i mącznych o 5,3%, w przetwarzaniu i konserwowaniu mięsa oraz produkcji wyrobów z mięsa o 4,9%, w produkcji pozostałych artykułów spożywczych o 1,5%, a w wytwarzaniu produktów przemiału zbóż, skrobi i wyrobów skrobiowych o 0,6%. Niższa była sprzedaż w przetwarzaniu i konserwowaniu ryb, skorupiaków i mięczaków o 3,1%. Z obserwowanych w lutym br. 238 wyrobów i grup wyrobów przemysłowych produkcja 138 była wyższa niż przed rokiem, w tym m.in. węgla kamiennego, siarki, produktów uboju trzody chlewnej, mięsa drobiowego, wędlin, masła, win owocowych, piwa, papierosów, obuwia, tarcicy iglastej, tarcicy liściastej, płyt pilśniowych, koksu, olejów napędowych, nawozów mineralnych lub chemicznych azotowych, mydła, opon, cementu, stali surowej, wyrobów walcowanych na gorąco (bez półwyrobów), rur stalowych, odbiorników telewizyjnych, akumulatorów kwasowo-ołowiowych, chłodziarek i zamrażarek, zmywarek do naczyń, pralek automatycznych, kuchni elektrycznych, ciągników rolniczych, samochodów osobowych, samochodów ciężarowych i ciągników

30 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju drogowych do ciągnięcia naczep oraz rowerów. Niższa niż przed rokiem była natomiast produkcja 99 wyrobów i grup wyrobów, w tym m.in. węgla brunatnego, gazu ziemnego, produktów uboju bydła i cieląt, margaryny oraz produktów do smarowania, mleka, serów podpuszczkowych dojrzewających, serów niedojrzewających i twarogu, wódki czystej, benzyny silnikowej, olejów opałowych, nawozów mineralnych lub chemicznych fosforowych, włókien chemicznych, miedzi rafinowanej, komputerów, odkurzaczy, kuchni gazowych z piekarnikiem, pojazdów do transportu publicznego, wagonów kolejowych towarowych oraz energii elektrycznej. Wynik finansowy przedsiębiorstw przemysłowych 8 ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów w 2013 r. był o 3,7% niższy niż przed rokiem i wyniósł 69917,1 mln zł. Dalszy spadek obserwowano w sekcjach górnictwo i wydobywanie o 54,3% oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę o 5,2%. Wzrost notowano natomiast w sekcjach dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja o 13,1%, a także przetwórstwo przemysłowe o 7,8%. Przedsiębiorstwa przemysłowe uzyskały lepsze niż przed rokiem wyniki finansowe brutto i netto. Wynik finansowy brutto zwiększył się o 5,0% do 74103,6 mln zł, a wynik finansowy netto o 8,1% do 63607,7 mln zł. W przetwórstwie przemysłowym wynik finansowy netto wzrósł o 10,4%. Spośród działów przetwórstwa przemysłowego wyższy niż przed rokiem wynik finansowy netto odnotowano m.in. w produkcji wyrobów farmaceutycznych, mebli, wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, odzieży, chemikaliów i wyrobów chemicznych, napojów, pojazdów samochodowych, przyczep i naczep oraz artykułów spożywczych. Niższy niż przed rokiem wynik finansowy netto notowano natomiast m.in. w produkcji koksu i produktów rafinacji ropy naftowej, wyrobów tytoniowych oraz urządzeń elektrycznych. W sekcjach dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę wynik finansowy netto wzrósł odpowiednio o 108,2% i o 18,2%, obniżył się natomiast w górnictwie i wydobywaniu o 43,9%. Udział przedsiębiorstw przemysłowych wykazujących zysk netto w ogólnej liczbie przedsiębiorstw zwiększył się o 2,4 p.proc. (do 82,4%), jednak udział ich przychodów w przychodach ogółem obniżył się (o 2,0 p.proc.) do 87,6%. Wyższe niż przed rokiem były wskaźniki płynności finansowej I stopnia (34,3% wobec 32,3% przed rokiem) oraz nieznacznie II stopnia (100,0% wobec 99,9%). Wskaźnik poziomu kosztów obniżył się (z 94,4% przed rokiem do 94,2%). Wskaźnik rentowności ze sprzedaży nieznacznie pogorszył się (z 5,9% przed rokiem do 5,7%), natomiast nieco lepsze były wskaźniki rentowności obrotu brutto (5,8% wobec 5,6%) i obrotu netto (5,0% wobec 4,7%). 8 Dane dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe, w których liczba pracujących wynosi 50 i więcej osób.

Przemysł 31 Nakłady inwestycyjne w przemyśle w 2013 r. zwiększyły się o 3,9% w skali roku (wobec wzrostu o 1,9% przed rokiem). Wartość kosztorysowa nowo rozpoczętych inwestycji była o 13,9% wyższa niż przed rokiem. Ogólny klimat koniunktury w przetwórstwie przemysłowym w marcu br. oceniany jest pozytywnie, lepiej niż w poprzednim miesiącu. Mniej niekorzystne niż w lutym br. są oceny bieżącej sytuacji gospodarczej i portfela zamówień. Oceny bieżącej produkcji są pozytywne, wobec negatywnych opinii sprzed miesiąca. Bieżąca sytuacja finansowa oceniana jest nadal pesymistycznie. Prognozy są bardziej optymistyczne od formułowanych przed miesiącem. Po raz pierwszy od maja 2008 r. przewidywany jest niewielki wzrost zatrudnienia. Możliwy jest nieco wolniejszy niż wskazywano w lutym br. wzrost cen wyrobów przemysłowych. % 25 20 15 WSKAŹNIKI OGÓLNEGO KLIMATU KONIUNKTURY W PRZETWÓRSTWIE PRZEMYSŁOWYM niewyrównany sezonowo wyrównany sezonowo 10 5 0-5 -10-15 -20 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Stan zapasów wyrobów gotowych w marcu br. określany jest przez przedsiębiorców jako nadmierny w stosunku do zapotrzebowania. Wzrost nadwyżek zapasów w ujęciu miesięcznym sygnalizowany jest m.in. przez producentów chemikaliów i wyrobów chemicznych oraz wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych, natomiast spadek zapasów określanych jako nadmierne w lutym br. zgłaszają m.in. producenci wyrobów farmaceutycznych, pozostałego sprzętu transportowego oraz maszyn i urządzeń.

32 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Budownictwo Produkcja budowlano-montażowa 9 zrealizowana w lutym br. na terenie kraju była o 14,4% wyższa niż przed rokiem (wobec spadku o 11,4% w lutym ub. roku i o 3,9% w styczniu br.). 200 PRODUKCJA BUDOWLANO-MONTAŻOWA (ceny stałe) przeciętna miesięczna 2010=100 180 dane surowe trend 160 140 120 100 80 60 40 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014 Wzrost notowano we wszystkich działach budownictwa: w jednostkach specjalizujących się w robotach budowlanych specjalistycznych o 25,4%, podmiotach zajmujących się głównie budową budynków o 16,8% oraz nieznaczny w jednostkach wykonujących roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej o 0,1%. Obserwowano wzrost robót o charakterze remontowym (o 16,9%) i inwestycyjnym (o 12,9%). Po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym produkcja budowlano-montażowa ogółem była wyższa niż przed rokiem o 14,2% i przed miesiącem o 17,4%. W okresie styczeń luty br. notowano wzrost produkcji budowlano-montażowej o 3,7% w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku (wobec spadku o 11,7% przed rokiem). 9 W cenach stałych; w przedsiębiorstwach budowlanych o liczbie pracujących powyżej 9 osób.

Budownictwo 33 Dynamika (w cenach stałych) i struktura (w cenach bieżących) produkcji budowlano-montażowej kształtowała się następująco: Wyszczególnienie 2013 2014 2013 II I II II I II analogiczny okres roku poprzedniego=100 struktura w % O g ó ł e m... 88,6 88,3 114,4 103,7 100,0 100,0 roboty budowlane o charakterze: inwestycyjnym... 85,5 87,2 112,9 100,3 62,9 65,0 remontowym... 94,6 90,4 116,9 109,9 37,1 35,0 Budowa budynków... 89,5 89,3 116,8 103,1 40,2 40,7 Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej... 89,0 88,7 100,1 94,3 28,1 30,9 Roboty budowlane specjalistyczne... 86,9 86,4 125,4 114,8 31,7 28,4 W 2013 r. sytuacja finansowa przedsiębiorstw 10 prowadzących działalność w zakresie budownictwa była znacznie lepsza wobec niekorzystnej przed rokiem. Przedsiębiorstwa uzyskały dodatnie wyniki finansowe brutto (1421,8 mln zł wobec minus 199,2 mln zł przed rokiem) oraz netto (813,4 mln zł wobec minus 514,5 mln zł). Najlepsze wyniki brutto i netto odnotowano w jednostkach zajmujących się budową budynków (wzrost odpowiednio do 1099,9 mln zł oraz do 859,1 mln zł) oraz obiektów inżynierii lądowej i wodnej (wzrost odpowiednio do 253,4 mln zł i do 13,8 mln zł). Słabsze niż przed rokiem wyniki brutto i netto uzyskały przedsiębiorstwa wykonujące roboty budowlane specjalistyczne (spadek odpowiednio z 215,7 mln zł do 68,5 mln zł oraz ze 105,6 mln zł do minus 59,6 mln zł). Wyraźnie poprawił się wskaźnik rentowności ze sprzedaży w przedsiębiorstwach budowlanych (z 0,5% do 1,5%) oraz wskaźniki rentowności obrotu brutto (z minus 0,2% do 1,5%) i netto (z minus 0,5% do 0,9%). Poprawił się również w porównaniu z 2012 r. wskaźnik poziomu kosztów ogółem ze 100,2% do 98,5%. Zwiększyły się wskaźniki płynności I stopnia (do 45,4% wobec 39,7%) oraz II stopnia (do 107,4% wobec 97,8%). Wzrósł udział przedsiębiorstw wykazujących zysk netto w ogólnej liczbie przedsiębiorstw (do 74,3% z 72,6%). Mimo tych zmian, sytuacja finansowa przedsiębiorstw budowlanych nadal była dużo trudniejsza niż w innych obszarach gospodarki. Nakłady inwestycyjne 11 w budownictwie w 2013 r. były o 17,1% niższe niż przed rokiem (wobec spadku o 18,0% w 2012 r.). Obniżyła się także liczba nowo rozpoczętych inwestycji (o 18,8%) oraz ich wartość kosztorysowa (o 24,7%). 10 Dane dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe, w których liczba pracujących wynosi 50 i więcej osób. 11 Dane dotyczące nakładów inwestycyjnych oraz wartości kosztorysowej podano w cenach bieżących.

34 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju % 30 20 10 WSKAŹNIKI OGÓLNEGO KLIMATU KONIUNKTURY W BUDOWNICTWIE niewyrównany sezonowo wyrównany sezonowo 0-10 -20-30 -40 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 W marcu br. ogólny klimat koniunktury w budownictwie jest oceniany mniej pesymistycznie niż przed miesiącem. Pozytywne, wobec negatywnych w styczniu, są prognozy przedsiębiorców dotyczące zamówień na rynku krajowym i zagranicznym, przy mniej niekorzystnych przewidywaniach odnośnie sytuacji finansowej. Poprawiły się pesymistyczne oceny bieżącej sytuacji finansowej oraz produkcji budowlano-montażowej. Zmniejsza się skala planowanych redukcji zatrudnienia. Przedsiębiorcy przewidują ograniczenie skali spadku cen realizacji robót budowlano-montażowych. W marcu br., podobnie jak przed miesiącem i przed rokiem, jako główne bariery w prowadzeniu działalności budowlanej przedsiębiorcy wskazują koszty zatrudnienia oraz konkurencję na rynku. W skali roku zmniejszyła się istotnie dotkliwość utrudnień związanych z niepewnością ogólnej sytuacji gospodarczej i niedostatecznym popytem.

Budownictwo mieszkaniowe 35 Budownictwo mieszkaniowe W lutym br. zwiększyła się w skali roku (po raz pierwszy od lipca ub. roku) liczba mieszkań oddanych do użytkowania. Po wzroście w dwóch poprzednich miesiącach, obniżyła się liczba mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia. Utrzymał się wzrost liczby mieszkań, których budowę rozpoczęto. W końcu lutego br. mniej niż przed rokiem było mieszkań w budowie. Według wstępnych danych 12 w lutym br. oddano do użytkowania 11,5 tys. mieszkań, tj. o 5,1% więcej niż przed rokiem (wobec spadku w poprzednim miesiącu o 12,8% oraz w lutym ub. roku o 3,2%). Wzrost odnotowano w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (z 4068 mieszkań przed rokiem do 4213), spółdzielczym (z 84 do 471) oraz zakładowym (z 35 do 42). W budownictwie społecznym czynszowym oddano do użytkowania 259 mieszkań (przed rokiem nie oddano żadnego mieszkania do użytkowania). Spadek obserwowano natomiast w budownictwie indywidualnym (z 6631 mieszkań przed rokiem do 6517) oraz komunalnym (z 140 do 19). 20 18 tys. MIESZKANIA ODDANE DO UŻYTKOWANIA 2010 2011 2012 2013 2014 16 14 12 10 8 6 4 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII W okresie styczeń luty br. oddano do użytkowania 23,7 tys. mieszkań, tj. o 4,9% mniej niż w analogicznym okresie ub. roku. Spadek wystąpił m.in. w budownictwie indywidualnym oraz przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem, które mają największy udział w budownictwie mieszkaniowym ogółem. 12 Dane meldunkowe mogą ulec zmianie po opracowaniu sprawozdań kwartalnych.

36 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Liczba mieszkań oddanych do użytkowania kształtowała się następująco: Wyszczególnienie w liczbach bezwzględnych I II 2013 I II 2014 struktura w % analogiczny okres roku poprzedniego= =100 w liczbach bezwzględnych struktura w % analogiczny okres roku poprzedniego= =100 O g ó ł e m... 24937 100,0 104,9 23708 100,0 95,1 Indywidualne... 14394 57,7 105,8 13447 56,7 93,4 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem 9681 38,8 114,3 8536 36,0 88,2 Spółdzielcze... 436 1,8 51,8 939 4,0 215,4 Społeczne czynszowe... 79 0,3 19,2 462 2,0 584,8 Komunalne... 254 1,0 72,4 173 0,7 68,1 Zakładowe... 93 0,4 88,6 151 0,6 162,4 Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania oddanego do użytkowania w okresie styczeń luty br. wyniosła 103,9 m 2 i była o 2,9 m 2 mniejsza niż przed rokiem. W lutym br. obserwowano spadek w skali roku liczby mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia (o 5,3% do 9,7 tys.), natomiast liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto zwiększyła się (o 56,5% do 10,0 tys.). Liczba mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia i których budowę rozpoczęto kształtowała się następująco: Wyszczególnienie w liczbach bezwzględnych Mieszkania, na których budowę wydano pozwolenia struktura w % analogiczny okres roku poprzedniego= =100 I II 2014 Mieszkania, których budowę rozpoczęto w liczbach bezwzględnych struktura w % analogiczny okres roku poprzedniego= =100 O g ó ł e m... 18429 100,0 100,8 16504 100,0 156,4 Indywidualne... 8979 48,7 94,1 6834 41,4 126,8 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem 9127 49,5 108,6 9172 55,5 187,8 Spółdzielcze... 130 0,7 130 razy więcej 83 0,5 202,4 Społeczne czynszowe... 48 0,3 300,0 323 2,0 x Komunalne... 47 0,3 20,8 60 0,4 38,2 Zakładowe... 98 0,5 96,1 32 0,2 40,0 W końcu lutego br. w budowie było 687,5 tys. mieszkań (o 1,5% mniej niż przed rokiem).

Rynek wewnętrzny 37 Rynek wewnętrzny W lutym br. sprzedaż detaliczna 13 wzrosła w skali roku o 7,0% (wobec wzrostu przed miesiącem o 4,8% i spadku przed rokiem o 1,3%). 114 112 110 108 106 104 102 100 98 96 SPRZEDAŻ DETALICZNA TOWARÓW (ceny stałe) analogiczny okres roku poprzedniego=100 94 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014 Wyższa niż przed rokiem była sprzedaż w większości grup. Spośród grup o znaczącym udziale w sprzedaży detalicznej ogółem najwyższy wzrost w skali roku notowano w podmiotach handlujących pojazdami samochodowymi, motocyklami i częściami (o 25,3%, po spadku przed rokiem o 1,1%). Znacząco zwiększyła się sprzedaż w jednostkach prowadzących pozostałą sprzedaż detaliczną w niewyspecjalizowanych sklepach (o 8,4%). Sprzedaż żywności, napojów i wyrobów tytoniowych była o 4,7% wyższa niż przed rokiem. Obniżenie sprzedaży nadal obserwowano w podmiotach handlujących paliwami stałymi, ciekłymi i gazowymi (o 4,5%). W okresie styczeń luty br. wzrost sprzedaży detalicznej wyniósł 6,2% i był szybszy niż w IV kwartale ub. roku. 13 W cenach stałych; w przedsiębiorstwach handlowych i niehandlowych o liczbie pracujących powyżej 9 osób.

38 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Dynamika sprzedaży detalicznej kształtowała się następująco: Wyszczególnienie 2013 2014 II I II II I II analogiczny okres roku poprzedniego=100 O g ó ł e m... 98,7 100,1 107,0 106,2 w tym: Pojazdy samochodowe, motocykle, części... 98,9 102,4 125,3 117,6 Paliwa stałe, ciekłe i gazowe... 94,3 97,4 95,5 95,8 Żywność, napoje i wyroby tytoniowe... 99,2 97,8 104,7 105,3 Pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach... 95,1 102,8 108,4 110,0 Farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny... 109,0 109,9 108,6 107,7 Włókno, odzież, obuwie... 111,9 109,8 125,4 120,2 Meble, rtv, agd... 104,9 101,4 104,0 105,4 Prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach... 94,8 93,5 103,0 102,4 Pozostałe... 97,9 98,6 110,2 107,7 a Grupowania przedsiębiorstw dokonano na podstawie Polskiej Klasyfikacji Działalności 2007 (PKD 2007), zaliczając przedsiębiorstwo do określonej kategorii wg przeważającego rodzaju działalności, zgodnie z aktualnym w omawianym okresie stanem organizacyjnym. Odnotowane zmiany (wzrost/spadek) wolumenu sprzedaży detalicznej w poszczególnych grupach rodzajów działalności przedsiębiorstw mogą zatem również wynikać ze zmiany przeważającego rodzaju działalności przedsiębiorstwa oraz zmian organizacyjnych (np. połączenia przedsiębiorstw). Nie ma to wpływu na dynamikę sprzedaży detalicznej ogółem. Sprzedaż hurtowa 14 w lutym br. była o 6,8% wyższa niż przed rokiem, w tym w przedsiębiorstwach hurtowych zwiększyła się o 4,0%. W okresie styczeń luty br. sprzedaż hurtowa w skali roku wzrosła o 4,7%, a wśród przedsiębiorstw hurtowych o 2,6%. W 2013 r. przedsiębiorstwa prowadzące działalność w zakresie handlu; naprawy pojazdów samochodowych odnotowały wyższe niż w poprzednim roku wyniki finansowe 15. Po spadku w 2012 r., wynik finansowy ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów zwiększył się o 11,0% (do 15574,1 mln zł), wynik finansowy brutto wzrósł o 22,1% (do 15211,4 mln zł), a netto o 26,0% (do 12538,5 mln zł). Nieco poprawiły się wskaźniki rentowności: ze sprzedaży (z 2,1% przed rokiem do 2,2%), obrotu brutto (z 1,8% do 2,1%) i obrotu netto (z 1,4% do 1,8%). Korzystniej niż przed rokiem kształtował się wskaźnik poziomu kosztów (97,9% wobec 98,2%). Obniżył się wskaźnik płynności finansowej I stopnia (z 21,7% do 21,3%) oraz II stopnia (z 75,9% do 73,2%). Zwiększył się udział przedsiębiorstw wykazujących zysk netto w ogólnej liczbie badanych przedsiębiorstw (z 74,5% do 79,0%). 14 W cenach bieżących; w przedsiębiorstwach handlowych o liczbie pracujących powyżej 9 osób. 15 Dane dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe, w których liczba pracujących wynosi 50 i więcej osób.

Rynek wewnętrzny 39 Nakłady inwestycyjne 16 zrealizowane przez jednostki prowadzące działalność w zakresie handlu; naprawy pojazdów samochodowych w 2013 r. były o 2,2% wyższe niż przed rokiem (po wzroście o 3,5% w 2012 r.). Wartość kosztorysowa nowo rozpoczętych inwestycji była o 5,5% niższa niż w analogicznym okresie ub. roku (wobec wysokiego wzrostu przed rokiem odpowiednio o 20,8%), przy liczbie nowo rozpoczętych inwestycji blisko 2-krotnie większej niż przed rokiem. % 15 10 5 WSKAŹNIKI OGÓLNEGO KLIMATU KONIUNKTURY W HANDLU DETALICZNYM niewyrównany sezonowo wyrównany sezonowo 0-5 -10-15 -20 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 W marcu br. ogólny klimat koniunktury w handlu detalicznym jest oceniany nieznacznie pozytywnie, po raz pierwszy od czerwca 2011 r. Poprawiły się optymistyczne oceny jednostek dużych, zmniejszył się pesymizm firm mikro i małych; neutralne wobec negatywnych w poprzednich miesiącach są oceny podmiotów średnich. Bardziej optymistycznie niż w lutym br. oceniają koniunkturę przedsiębiorstwa z branży włókno, odzież, obuwie; nieznacznie pozytywne (wobec negatywnych w poprzednich okresach) są wskazania jednostek z grupy pojazdy samochodowe. Mniej pesymistyczne od zgłaszanych przed miesiącem są oceny koniunktury podmiotów z branży żywność oraz artykuły gospodarstwa domowego ogółem. Pozytywne (wobec niekorzystnych w trzech poprzednich okresach) są prognozy przedsiębiorstw ogółem dotyczące popytu na towary oraz sprzedaży. Mniej negatywne niż w lutym są wskazania dotyczące bieżącej sytuacji finansowej oraz przewidywania w tym zakresie. Utrzymują się pesymistyczne oceny dotyczące bieżącej sprzedaży. Tempo wzrostu cen może być nieco wolniejsze niż oczekiwano przed miesiącem. Przedsiębiorcy planują nieco mniejsze niż zapowiadano w lutym br. redukcje zatrudnienia. Wśród czynników ograniczających działalność firm handlowych w marcu br. jako najbardziej uciążliwe wskazywane są nadal: konkurencja na rynku, koszty zatrudnienia, niedostateczny popyt oraz wysokie obciążenia na rzecz budżetu. W skali roku najbardziej zmniejszyła się dotkliwość bariery związanej z niepewnością ogólnej sytuacji gospodarczej. 16 Dane dotyczące nakładów inwestycyjnych i wartości kosztorysowej podano w cenach bieżących. Dane dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe, w których liczba pracujących wynosi 50 i więcej osób.

40 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Transport W lutym br. sprzedaż usług 17 w jednostkach transportu ogółem 18 była o 8,1% wyższa niż w analogicznym okresie ub. roku (w styczniu br. notowano wzrost o 4,7%, a przed rokiem o 3,1%). Spośród grup o wysokim udziale w transporcie ogółem największy wzrost sprzedaży wystąpił w magazynowaniu i działalności usługowej wspomagającej transport (o 10,7%). Zwiększyła się również sprzedaż w transporcie kolejowym (o 7,8%) oraz w transporcie samochodowym (o 7,3%). W okresie dwóch miesięcy br. sprzedaż usług w jednostkach transportu ogółem była o 5,8% wyższa niż w analogicznym okresie ub. roku (przed rokiem obserwowano wzrost o 4,1%). Przewozy ładunków ogółem w lutym br. wyniosły 34,9 mln ton, tj. o 4,8% więcej niż przed rokiem. Wzrost przewozów obserwowano we wszystkich rodzajach transportu. Od początku roku przewieziono 70,7 mln ton ładunków, tj. o 4,7% więcej niż w okresie styczeń luty ub. roku. W transporcie kolejowym w lutym br. przewozy ładunków zwiększyły się o 1,3% do 16,7 mln ton. W okresie dwóch miesięcy br. notowano wzrost przewozów ładunków o 2,2% w skali roku do 34,4 mln ton. Średniodobowe przewozy ładunków w lutym br. były o 4,8% większe niż przed miesiącem. Transportem samochodowym zarobkowym w lutym br. przewieziono 13,6 mln ton ładunków, tj. o 9,0% więcej niż przed rokiem, a w okresie styczeń luty br. 27,0 mln ton, tj. również odpowiednio o 9,0% więcej. Potencjał przewozowy transportu samochodowego zarobkowego zwiększył się od początku roku o 5,8%. Transportem rurociągowym w lutym br. przetłoczono 3,9 mln ton ropy i produktów naftowych (o 2,1% więcej niż przed rokiem), a w okresie dwóch miesięcy br. 8,1 mln ton (o 1,0% więcej niż rok wcześniej). Przewozy ładunków transportem morskim w lutym br. zwiększyły się o 0,3% w skali roku, do 0,5 mln ton. Od początku roku żeglugą morską przewieziono 1,0 mln ton ładunków (o 5,6% mniej niż przed rokiem). W portach morskich w lutym br. przeładowano 5,2 mln ton ładunków, tj. o 3,7% więcej niż w lutym ub. roku. Wzrosły przeładunki kontenerów o 21,1%, ładunków tocznych o 12,6%, pozostałych ładunków drobnicowych o 7,8% oraz ładunków masowych suchych o 1,6%. Zmniejszyły się natomiast przeładunki w grupie ładunków masowych ciekłych o 11,2%, w tym ropy naftowej o 11,9%. W okresie styczeń luty br. w portach morskich przeładowano 10,6 mln ton ładunków, tj. o 2,4% więcej niż przed rokiem. 17 Obejmująca wpływy za przewozy ładunków, pasażerów, bagażu i poczty, przeładunki, spedycję, składowanie i magazynowanie ładunków oraz inne usługi związane z obsługą transportu. 18 W cenach stałych; w przedsiębiorstwach transportowych o liczbie pracujących powyżej 9 osób.

Transport 41 W lutym br., w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku, wzrost przeładunków wystąpił w portach: Szczecin (o 22,9% do 0,6 mln ton) oraz Gdynia (o 18,8% do 1,2 mln ton). Obniżyły się natomiast obroty ładunkowe w portach: Świnoujście (o 6,1% do 1,0 mln ton), Gdańsk (o 2,6% do 2,3 mln ton) oraz Police (o 1,9% do 0,1 mln ton). W 2013 r. sytuacja finansowa przedsiębiorstw 19 w transporcie i gospodarce magazynowej kształtowała się lepiej niż przed rokiem. Wyraźnie zwiększyły się wyniki finansowe brutto (o 22,3% do 2889,0 mln zł) oraz netto (o 38,1% do 2193,9 mln zł). Poprawił się wskaźnik poziomu kosztów i wyniósł 97,0% wobec 97,5% przed rokiem. Lepsze niż w 2012 r. były również wskaźniki rentowności obrotu brutto (3,0% wobec 2,5%) i netto (2,3% wobec 1,7%). Wzrósł wskaźnik płynności finansowej I stopnia (z 54,7% do 55,1%), natomiast nieco obniżył się wysoki wskaźnik płynności finansowej II stopnia (ze 112,5% do 111,6%). Zwiększył się udział liczby przedsiębiorstw wykazujących zysk netto w ogólnej liczbie przedsiębiorstw z 67,5% do 74,7%. W 2013 r. nakłady inwestycyjne 20 w sekcji transport i gospodarka magazynowa zwiększyły się o 12,7% (wobec wzrostu przed rokiem o 4,2%). Wzrosła także wartość kosztorysowa inwestycji rozpoczętych (o 38,5%). % 20 15 10 WSKAŹNIKI OGÓLNEGO KLIMATU KONIUNKTURY W TRANSPORCIE I GOSPODARCE MAGAZYNOWEJ niewyrównany sezonowo wyrównany sezonowo 5 0-5 -10-15 -20-25 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 W marcu br. wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w sekcji transport i gospodarka magazynowa kształtuje się na poziomie neutralnym, podobnie jak przed miesiącem. Mimo negatywnych ocen bieżącego popytu i sprzedaży, prognozy w tym zakresie są pozytywne. Bieżąca sytuacja finansowa nadal oceniana jest niekorzystnie, a w najbliższych miesiącach może nie ulegać zmianom. Skala planowanych zwolnień pracowników może być zbliżona do przewidywanej w lutym br. W najbliższych miesiącach spodziewany jest dalszy niewielki spadek cen usług transportowych. 19 Dane dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe, w których liczba pracujących wynosi 50 i więcej osób. 20 Dane dotyczące nakładów inwestycyjnych oraz wartości kosztorysowej podano w cenach bieżących.

42 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Bilans płatniczy Według wstępnych danych, saldo rachunku bieżącego bilansu płatniczego 21 w styczniu br. wyniosło minus 1135 mln EUR i w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku poprawiło się o 240 mln EUR. Było to głównie wynikiem korzystniejszego niż rok wcześniej salda obrotów towarowych. W styczniu br. ukształtowało się ono na poziomie dodatnim i wyniosło 419 mln EUR (wobec minus 64 mln EUR przed rokiem). Eksport zwiększył się o 10,6% do 13503 mln EUR, a import wzrósł o 6,6% do 13084 mln EUR. Saldo usług wyniosło 164 mln EUR (wobec 365 mln EUR rok wcześniej), a na jego wartość wpłynęły: dodatnie saldo usług transportowych (311 mln EUR) i podróży zagranicznych (58 mln EUR) oraz ujemne saldo pozostałych usług (205 mln EUR). Przychody z tytułu eksportu usług ukształtowały się na poziomie 2129 mln EUR (wzrost o 0,4%), a rozchody z tytułu importu usług wyniosły 1965 mln EUR (wzrost o 12,0%). Ujemne saldo dochodów w styczniu br. wyniosło 1432 mln EUR i pogorszyło się w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku (o 54 mln EUR). Na wysokość salda dochodów w znacznym stopniu wpłynęło saldo dochodów z inwestycji (minus 1466 mln EUR). Dochody uzyskane przez bezpośrednich inwestorów zagranicznych z tytułu ich zaangażowania kapitałowego w polskich podmiotach ukształtowały się na poziomie 1069 mln EUR. Saldo transferów bieżących w styczniu br. było ujemne i wyniosło 286 mln EUR (wobec minus 298 mln EUR rok wcześniej), przy czym wartość przychodów obniżyła się z 347 mln EUR przed rokiem do 217 mln EUR, a rozchodów spadła z 645 mln EUR do 503 mln EUR. Rachunek kapitałowy zamknął się saldem w wysokości minus 26 mln EUR (wobec dodatniego salda 8 mln EUR w styczniu ub. roku). Kwoty przychodów i rozchodów ukształtowały się na poziomie odpowiednio 1 mln EUR oraz 27 mln EUR (wobec 40 mln EUR oraz 32 mln EUR rok wcześniej). Saldo rachunku finansowego bilansu płatniczego w styczniu br. wyniosło 2643 mln EUR (wobec 1714 mln EUR przed rokiem). Saldo inwestycji zagranicznych w Polsce było dodatnie i ukształtowało się na poziomie 1237 mln EUR, przy czym wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych wyniosła 588 mln EUR. Polskie inwestycje za granicą wyniosły 1230 mln EUR, w tym polskie inwestycje bezpośrednie za granicą ukształtowały się na poziomie 1040 mln EUR. Na wielkość salda rachunku finansowego wpływały również aktywa inwestycji portfelowych w wysokości minus 364 mln EUR (saldo pasywów miało w styczniu br. wartość zerową) oraz pozostałe inwestycje, gdzie aktywa wyniosły 554 mln EUR, a pasywa 649 mln EUR. Saldo pochodnych instrumentów finansowych ukształtowało się na poziomie 176 mln EUR. 21 Opracowano na podstawie danych NBP.

Bilans płatniczy 43 Wartość oficjalnych aktywów rezerwowych w styczniu br. wzrosła o 887 mln EUR 22, a ich stan na koniec stycznia br. wyniósł 78517 mln EUR. Bilans płatniczy kształtował się następująco: Wyszczególnienie I 2013 I 2014 II 2013 I 2014 a w mln EUR A. RACHUNEK BIEŻĄCY... -1375-1135 -5666 Saldo obrotów towarowych... -64 419 2463 Eksport... 12214 13503 156434 Import... 12278 13084 153971 Saldo usług... 365 164 4802 Przychody... 2120 2129 30375 Rozchody... 1755 1965 25573 Saldo dochodów... -1378-1432 -16751 Przychody... 324 244 5641 Rozchody... 1702 1676 22392 Saldo transferów bieżących... -298-286 3820 Przychody... 347 217 9199 Rozchody... 645 503 5379 B. RACHUNEK KAPITAŁOWY... 8-26 9015 Przychody... 40 1 9439 Rozchody... 32 27 424 C. RACHUNEK FINANSOWY... 1714 2643 4513 Polskie inwestycje bezpośrednie za granicą... 207 1040 4141 Zagraniczne inwestycje bezpośrednie w Polsce... 966 588-3369 Inwestycje portfelowe aktywa... -536-364 -600 Udziałowe papiery wartościowe... -395-244 94 Dłużne papiery wartościowe... -141-120 -694 Inwestycje portfelowe pasywa... 2912 0-2199 Udziałowe papiery wartościowe... 596-64 252 Dłużne papiery wartościowe... 2316 64-2451 Pozostałe inwestycje aktywa... -718 544 1516 NBP... 0-1 -1 Sektor rządowy... -21-2 -10 Monetarne Instytucje Finansowe... -500 568 1783 Pozostałe sektory... -197-11 -256 Pozostałe inwestycje pasywa... -1160 649 4405 NBP... -993 213 2602 Sektor rządowy... 677 509 1968 Monetarne Instytucje Finansowe... -219 1412 1816 Pozostałe sektory... -625-1485 -1981 Pochodne instrumenty finansowe... 43 176 619 D. SALDO BŁĘDÓW I OPUSZCZEŃ... -1518-595 -5053 Razem A-D... -1171 887 2809 E. OFICJALNE AKTYWA REZERWOWE... 1171-887 -2809 a Dane skumulowane są prezentowane krocząco w ujęciu 12 miesięcy. 22 Po uwzględnieniu różnic kursowych i zmian wyceny wartość aktywów rezerwowych wzrosła o 1373 mln EUR.

44 Informacja sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Handel zagraniczny W styczniu br. obserwowano wzrost obrotów towarowych z zagranicą w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku. Zwiększyła się wartość wymiany wyrażonej w złotych ze wszystkimi grupami krajów, z wyjątkiem eksportu do krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Odnotowano dodatnie saldo obrotów ogółem (wobec ujemnych w poprzednich latach). mln EUR 15 000 14 000 13 000 12 000 11 000 10 000 9 000 8 000 7 000 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 0-1 000-2 000-3 000 OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO saldo eksport import I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I 2010 2011 2012 2013 2014 Eksport liczony w złotych zwiększył się w porównaniu ze styczniem ub. roku o 8,4% i wyniósł 54,0 mld zł, a import wzrósł o 3,3% do 53,2 mld zł. Wymiana zamknęła się dodatnim saldem w wysokości 0,7 mld zł (przed rokiem minus 1,8 mld zł). Obroty liczone w euro zwiększyły się po stronie eksportu o 5,7% do 12,9 mld EUR, a po stronie importu o 0,7% do 12,7 mld EUR. Dodatnie saldo wyniosło 0,2 mld EUR (przed rokiem minus 0,4 mld EUR). Eksport w dolarach USA wyniósł 17,8 mld USD i był o 9,5% wyższy niż w styczniu ub. roku, a import 17,5 mld USD, tj. odpowiednio o 4,4% większy. Dodatnie saldo ukształtowało się na poziomie 0,3 mld USD (w styczniu ub. roku minus 0,5 mld USD).

Handel zagraniczny 45 Obroty handlu zagranicznego kształtowały się następująco: Wyszczególnienie I 2014 w mln zł w mln EUR w mln USD I 2013 I 2014 I 2013=100 zł EUR USD struktura w % EKSPORT... 53962,0 12909,5 17753,4 108,4 105,7 109,5 100,0 100,0 Kraje rozwinięte... 45936,8 10989,6 15112,9 109,4 106,7 110,5 84,3 85,1 w tym Unia Europejska... 41808,4 10001,9 13754,5 107,8 105,1 108,9 77,9 77,5 w tym strefa euro... 28955,7 6927,2 9526,7 109,0 106,3 110,1 53,4 53,7 Kraje rozwijające się... 4313,4 1031,9 1419,2 106,4 103,7 107,4 8,2 8,0 Kraje Europy Śr.-Wsch... 3711,8 888,0 1221,3 99,2 96,7 100,2 7,5 6,9 IMPORT a... 53226,4 12733,1 17503,4 103,3 100,7 104,4 100,0 100,0 Kraje rozwinięte... 32736,6 7831,5 10768,0 100,5 97,9 101,5 63,2 61,5 w tym Unia Europejska... 29516,2 7061,1 9708,5 102,3 99,7 103,3 56,0 55,5 w tym strefa euro... 23209,4 5552,4 7634,3 103,3 100,6 104,3 43,6 43,6 Kraje rozwijające się... 11803,9 2823,9 3883,8 105,2 102,5 106,2 21,8 22,2 Kraje Europy Śr.-Wsch... 8685,9 2077,7 2851,6 112,4 109,8 114,3 15,0 16,3 SALDO... 735,6 176,4 250,0 x x x x x Kraje rozwinięte... 13200,2 3158,1 4344,9 x x x x x w tym Unia Europejska... 12292,2 2940,8 4046,0 x x x x x w tym strefa euro... 5746,3 1374,8 1892,4 x x x x x Kraje rozwijające się... -7490,5-1792,0-2464,6 x x x x x Kraje Europy Śr.-Wsch.... -4974,1-1189,7-1630,3 x x x x x a Dane dot. importu w podziale na grupy krajów prezentowane są wg kraju pochodzenia. Dane dot. importu wg kraju wysyłki dostępne są w Informacji bieżącej o wynikach wstępnych Obroty handlu zagranicznego ogółem i wg krajów I 2014 r. na stronie internetowej GUS: http://www.stat.gov.pl/gus/5840_obroty_handlu_zagr_plk_html.htm U w a g a. Dane o strukturze i dynamice dla obrotów Polski z krajami rozwiniętymi, w tym UE oraz krajami Europy Środkowo-Wschodniej podano w warunkach porównywalnych, tj. uwzględniono wartość obrotów handlu zagranicznego Chorwacji, która przystąpiła do Unii Europejskiej w dniu 1.07.2013 r., a wcześniej była zaliczana do krajów Europy Środkowo-Wschodniej. W strukturze geograficznej eksportu w stosunku do stycznia ub. roku zwiększył się udział krajów rozwiniętych (mimo spadku udziału krajów UE). Obniżył się natomiast udział krajów rozwijających się i krajów Europy Środkowo-Wschodniej. W imporcie udział krajów rozwiniętych (w tym krajów UE) zmniejszył się, natomiast krajów Europy Środkowo-Wschodniej i krajów rozwijających się wzrósł. STRUKTURA GEOGRAFICZNA OBROTÓW HANDLU ZAGRANICZNEGO w styczniu 2014 r. eksport 77,5% (-0,4) 8,0% (-0,2) 6,9% 7,6% (-0,6) (+1,2) Zmiany do I 2013 r. (w p.proc.) import 55,5% (-0,5) 22,2% (+0,4) 16,3% (+1,3) 6,0% (-1,2) 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 % Unia Europejska Kraje rozwijające się Kraje Europy Środkowo-Wschodniej Pozostałe kraje rozwinięte

46 Informacja sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Obroty z krajami Unii Europejskiej zwiększyły się w porównaniu ze styczniem ub. roku w eksporcie o 7,8% do 41,8 mld zł oraz w imporcie o 2,3% do 29,5 mld zł. Dodatnie saldo wymiany było większe niż przed rokiem i wyniosło 12,3 mld zł (w styczniu ub. roku 9,9 mld zł). Obroty liczone w euro w eksporcie wyniosły 10,0 mld EUR, tj. o 5,1% więcej niż przed rokiem, a w imporcie 7,1 mld EUR, tj. o 0,3% mniej. Dodatnie saldo osiągnęło poziom 2,9 mld EUR (wobec 2,4 mld EUR w styczniu ub. roku). Eksport w dolarach USA był wyższy niż w styczniu ub. roku o 8,9%, natomiast import wzrósł o 3,3%. Dodatnie saldo wyniosło 4,0 mld USD (wobec 3,2 mld USD przed rokiem). Eksport do krajów Unii Europejskiej stanowił 77,5% wartości eksportu ogółem, a import z tych krajów 55,5% wartości importu ogółem (przed rokiem odpowiednio 77,9% i 56,0%). Wartość obrotów z Niemcami wzrosła w eksporcie o 7,5% do poziomu 14,1 mld zł, a w imporcie o 3,4% do 11,0 mld zł. Wymiana zamknęła się dodatnim saldem w wysokości 3,1 mld zł (przed rokiem 2,5 mld zł). Eksport wyrażony w euro wzrósł o 4,7%, a import o 0,8%. Dodatnie saldo wyniosło 0,7 mld EUR (wobec 0,6 mld EUR przed rokiem). Udział Niemiec w obrotach ogółem obniżył się w eksporcie z 26,4% do 26,1%, a w imporcie wzrósł z 20,6% do 20,7%. Wśród naszych partnerów handlowych, kolejne pozycje po Niemczech zajmowały w eksporcie W. Brytania (6,5%), Czechy (6,3%), Francja (6,1%), Włochy (4,4%), Holandia (4,2%), Rosja (4,0%), Szwecja (3,2%), Węgry (2,6%), Słowacja (2,4%), a w imporcie Rosja (14,8%), Chiny (10,3%), Włochy (4,4%), Francja (3,7%), Czechy i Holandia (po 3,5%), Belgia (2,5%), W. Brytania (2,4%) oraz Stany Zjednoczone (2,3%). Obroty towarowe z krajami Europy Środkowo-Wschodniej w eksporcie zmniejszyły się w porównaniu ze styczniem ub. roku o 0,8% do 3,7 mld zł, natomiast w imporcie wzrosły o 12,4% do 8,7 mld zł. Wymiana zamknęła się ujemnym saldem 5,0 mld zł (wobec minus 4,0 mld zł w styczniu ub. roku). Obroty liczone w euro w eksporcie wyniosły 0,9 mld EUR i były niższe o 3,3%, a w imporcie 2,1 mld EUR, tj. o 9,8% większe niż przed rokiem. Ujemne saldo ukształtowało się na poziomie 1,2 mld EUR (wobec minus 1,0 mld EUR w styczniu ub. roku). Eksport w dolarach USA był wyższy niż przed rokiem o 0,2%, natomiast import wzrósł o 14,3%. Ujemne saldo wyniosło 1,6 mld USD (wobec minus 1,3 mld USD przed rokiem). Udział krajów Europy Środkowo-Wschodniej w eksporcie ogółem obniżył się z 7,5% w styczniu ub. roku do 6,9%, natomiast w imporcie ogółem wzrósł z 15,0% do 16,3%. W styczniu br. Rosja zajmowała w eksporcie, podobnie jak przed rokiem, siódme miejsce na liście naszych partnerów handlowych, a w imporcie drugie. Eksport do Rosji w porównaniu ze styczniem ub. roku obniżył się o 5,0% i wyniósł 2,1 mld zł, natomiast import wzrósł o 12,3% do 7,9 mld zł. Saldo obrotów pogorszyło się z minus 4,7 mld zł przed rokiem do minus 5,7 mld zł. Obroty z Rosją wyrażone w euro zmniejszyły się o 7,4% w eksporcie, a w imporcie wzrosły o 9,7%. Ujemne saldo wyniosło 1,4 mld EUR (w styczniu ub. roku minus 1,2 mld EUR). Wartość wymiany liczonej w dolarach USA w eksporcie spadła o 4,1%, a w imporcie zwiększyła się o 14,3%. Ujemne saldo ukształtowało się na poziomie 1,9 mld USD (przed rokiem minus 1,5 mld USD). Udział Rosji w eksporcie ogółem obniżył się z 4,5% w styczniu ub. roku do 4,0%, a w imporcie wzrósł z 13,6% do 14,8%.

Handel zagraniczny 47 STRUKTURA GEOGRAFICZNA OBROTÓW HANDLU ZAGRANICZNEGO w styczniu 2014 r. eksport Niemcy 26,1% (-0,3) W. Brytania Czechy Francja Włochy Holandia Rosja Szwecja Węgry Słowacja pozostałe 6,5% (-0,4) 6,3% (-0,1) 6,1% (+0,1) 4,4% (-0,2) 4,2% (-0,4) 4,0% (-0,5) 3,2% (+0,6) 2,6% (0,0) 2,4% (-0,1) 34,2% (+1,3) 0 5 10 15 20 25 30 35 % import Niemcy Rosja Chiny Włochy Francja Czechy Holandia Belgia W. Brytania Stany Zjednoczone pozostałe 20,7% (+0,1) 14,8% (+1,2) 10,3% (+0,2) 4,4% (-0,5) 3,7% (0,0) 3,5% (-0,1) 3,5% (-0,2) 2,5% (+0,3) 2,4% (0,0) 2,3% (-0,3) 31,9% (-0,7) 0 5 10 15 20 25 30 35 % Zmiany do I 2013 r. (w p.proc.)

48 Informacja sytuacji społeczno-gospodarczej kraju W obrotach ogółem wg nomenklatury SITC odnotowano wzrost obrotów we wszystkich znaczących sekcjach towarowych, zwłaszcza eksportu maszyn, urządzeń i sprzętu transportowego oraz importu paliw mineralnych, smarów i materiałów pochodnych. W wyniku relatywnie wysokiej dynamiki obrotów, wzrósł udział obu tych sekcji w wymianie towarowej z zagranicą. Dynamika i struktura obrotów ogółem wg sekcji SITC kształtowały się następująco: Wyszczególnienie I 2014 I 2013 w mln zł I 2013=100 struktura w % EKSPORT... 53962,0 108,4 100,0 100,0 w tym: Żywność i zwierzęta żywe... 5691,5 104,4 10,6 11,0 Napoje i tytoń... 599,0 92,0 1,1 1,3 Surowce niejadalne z wyjątkiem paliw... 1546,7 104,9 2,9 3,0 Paliwa mineralne, smary i materiały pochodne... 2713,3 105,4 5,0 5,2 Oleje, tłuszcze i woski zwierzęce i roślinne... 176,1 156,6 0,3 0,2 Chemikalia i produkty pokrewne... 4832,5 107,8 9,0 9,0 Towary przemysłowe sklasyfikowane głównie wg surowca. 10662,4 102,5 19,8 20,9 Maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy... 20447,6 114,8 37,9 35,8 Różne wyroby przemysłowe... 7198,4 108,1 13,3 13,4 IMPORT... 53226,4 103,3 100,0 100,0 w tym: Żywność i zwierzęta żywe... 4065,6 103,5 7,6 7,6 Napoje i tytoń... 274,6 82,1 0,5 0,7 Surowce niejadalne z wyjątkiem paliw... 1908,1 100,9 3,6 3,7 Paliwa mineralne, smary i materiały pochodne... 7190,5 117,7 13,5 11,9 Oleje, tłuszcze i woski zwierzęce i roślinne... 186,5 84,7 0,4 0,4 Chemikalia i produkty pokrewne... 7584,6 100,3 14,3 14,7 Towary przemysłowe sklasyfikowane głównie wg surowca. 9221,1 103,7 17,3 17,3 Maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy... 16710,6 103,0 31,4 31,5 Różne wyroby przemysłowe... 4685,0 101,1 8,8 9,0 W 2013 r. eksport w cenach stałych był o 5,4% wyższy niż przed rokiem, a import odpowiednio o 1,7% większy. W obrotach z krajami UE wolumen eksportu zwiększył się o 4,0%, z krajami Europy Środkowo-Wschodniej o 7,0%, a z krajami rozwijającymi się o 10,4%. Wolumen towarów sprowadzanych z krajów UE wzrósł o 0,2%, z krajów Europy Środkowo-Wschodniej obniżył się o 5,6%, a z krajów rozwijających się wzrósł o 10,2%. Ceny transakcyjne (liczone w złotych) towarów eksportowanych w 2013 r. były wyższe (o 0,4%), a towarów importowanych niższe (o 1,6%) niż rok wcześniej. Wskaźnik terms of trade ogółem kształtował się na poziomie 102,0 (wobec 98,9 w 2012 r.). W obrotach towarowych z krajami UE wskaźnik terms of trade wyniósł 99,2 (wobec 101,4 w 2012 r.). Ceny towarów eksportowanych obniżyły się o 0,2%, a towarów importowanych wzrosły o 0,6%. W wymianie handlowej z krajami Europy Środkowo-Wschodniej wskaźnik terms of trade kształtował się na poziomie 109,1 (wobec 93,7 rok wcześniej), co spowodowane było dużym spadkiem cen towarów importowanych o 8,0%, przy wzroście cen towarów eksportowanych o 0,4%. W obrotach z krajami rozwijającymi się wskaźnik terms of trade wyniósł 108,6 (wobec 94,6 rok wcześniej), na co wpłynął wzrost cen towarów eksportowanych (o 4,0%), przy spadku cen towarów importowanych (o 4,2%).

Pieniądz 49 Pieniądz W końcu lutego br. podaż pieniądza M3 23 wyniosła 968589,8 mln zł, tj. o 1,1% mniej niż w końcu ub. roku i o 0,6% więcej niż przed miesiącem. Komponenty podaży pieniądza M3 oraz aktywa systemu bankowego a kształtowały się następująco: 2013 2014 Wyszczególnienie II XII I II w mln zł zmiana w stosunku do I 2014 XII 2013 Podaż pieniądza (M3)... 920261,1 978923,5 962415,6 968589,8 6174,1-10333,7 pieniądz gotówkowy w obiegu... 102399,1 114401,2 113454,8 114663,4 1208,6 262,2 depozyty i inne zobowiązania... 802015,9 845959,7 833988,5 839617,5 5629,0-6342,3 pozostałe składniki M3... 15846,1 18562,5 14972,3 14308,9-663,4-4253,6 Aktywa zagraniczne netto... 163809,0 143429,5 140616,8 138074,5-2542,3-5354,9 Aktywa krajowe netto... 756452,1 835494,0 821798,8 830515,2 8716,4-4978,8 należności... 905534,7 937294,7 948070,6 948464,5 393,9 11169,8 zadłużenie netto instytucji rządowych szczebla centralnego 117072,1 145404,0 132621,1 138787,4 6166,3-6616,6 saldo pozostałych pozycji netto... -266154,6-247204,7-258892,8-256736,6 2156,2-9531,9 a Stan w końcu okresu. Zasoby pieniądza gotówkowego w obiegu (poza kasami banków) w końcu lutego br. wyniosły 114663,4 mln zł i zwiększyły się w porównaniu z końcem ub. roku o 0,2%, a w stosunku do stycznia br. wzrosły o 1,1%. Depozyty i inne zobowiązania, stanowiące główną pozycję w strukturze podaży pieniądza M3, w końcu lutego br. wyniosły 839617,5 mln zł i zmniejszyły się o 0,7% w stosunku do końca ub. roku. Obniżył się stan depozytów i innych zobowiązań wobec funduszy ubezpieczeń społecznych o 29,7%, niemonetarnych instytucji finansowych o 13,0% oraz wobec przedsiębiorstw o 7,5%. Zwiększyły się natomiast depozyty i inne zobowiązania wobec instytucji samorządowych o 18,8%, instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych o 2,6% oraz gospodarstw domowych o 2,1%. 23 Opracowano na podstawie danych NBP.

50 Informacja sytuacji społeczno-gospodarczej kraju W stosunku do poprzedniego miesiąca depozyty i inne zobowiązania zwiększyły się o 0,7%, w tym wobec instytucji samorządowych o 15,3%, instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych o 1,6% oraz gospodarstw domowych o 1,0%. Obniżył się natomiast stan depozytów i innych zobowiązań wobec funduszy ubezpieczeń społecznych o 46,0%, niemonetarnych instytucji finansowych o 3,3% oraz przedsiębiorstw o 0,5%. Pozostałe składniki M3 na koniec lutego br. wyniosły 14308,9 mln zł. Wartość tej pozycji zmniejszyła się w stosunku do końca ub. roku o 22,9%, a w porównaniu ze stanem na koniec stycznia br. spadła o 4,4%. Kolejnym czynnikiem wpływającym na stan zasobów pieniądza były aktywa zagraniczne netto, które w końcu lutego br. wyniosły 138074,5 mln zł. Ich wartość w stosunku do końca ub. roku obniżyła się o 3,7%, a w porównaniu z końcem stycznia br. spadła o 1,8%. Aktywa krajowe netto na koniec lutego br. wyniosły 830515,2 mln zł i były niższe o 0,6% w stosunku do końca ub. roku, a w porównaniu ze stanem na koniec stycznia zwiększyły się o 1,1%. Należności, stanowiące największą pozycję w strukturze aktywów krajowych netto, na koniec lutego br. ukształtowały się na poziomie 948464,5 mln zł i wzrosły w porównaniu z końcem ub. roku o 1,2%. Zwiększyły się należności od przedsiębiorstw o 2,0%, niemonetarnych instytucji finansowych o 1,2%, gospodarstw domowych o 0,9%, instytucji samorządowych o 0,2%. Zmniejszyły się należności od instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych o 0,2%. W lutym br. nie odnotowano należności od funduszy ubezpieczeń społecznych (wobec 0,2 mln w końcu ub. roku). W stosunku do końca stycznia br. należności ogółem nie uległy istotnej zmianie. Zwiększyły się należności od przedsiębiorstw o 0,4% oraz niemonetarnych instytucji finansowych o 0,2%. Zmniejszyły się należności od instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych o 1,4%, instytucji samorządowych o 0,2% oraz gospodarstw domowych o 0,1%. Zadłużenie netto instytucji rządowych szczebla centralnego wyniosło na koniec lutego br. 138787,4 mln zł. Zadłużenie to zmniejszyło się o 4,6% w porównaniu z końcem ub. roku, a w stosunku do stanu na koniec stycznia br. zwiększyło się o 4,6%. Czynnikiem obniżającym stan zasobów pieniądza było ujemne saldo pozostałych pozycji netto w kwocie 256736,6 mln zł, które zmniejszyło się w relacji do stanu na koniec ub. roku o 9531,9 mln zł, a w stosunku do poprzedniego miesiąca wzrosło o 2156,2 mln zł.

Pieniądz 51 Podstawowe stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego w lutym br. nie uległy zmianie w stosunku do obowiązujących od 4 lipca ub. roku i wyniosły odpowiednio: stopa lombardowa 4,00%, stopa redyskonta weksli 2,75%, stopa referencyjna 2,50%, stopa depozytowa 1,00%. Średni miesięczny kurs dolara amerykańskiego w Narodowym Banku Polskim wyniósł w lutym br. 306,13 zł/100 USD i obniżył się w stosunku do notowanego w analogicznym miesiącu ub. roku o 1,9%, natomiast w porównaniu ze średnim kursem z grudnia ub. roku był wyższy o 0,4%. W stosunku do stycznia br. kurs dolara uległ obniżeniu o 0,1%. 5,00 w zł KURSY WALUT WEDŁUG NBP 4,50 4,00 3,50 3,00 2,50 2,00 USD EUR CHF 1,50 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014 Średni miesięczny kurs euro w Narodowym Banku Polskim w lutym br. ukształtował się na poziomie 417,86 zł/100 EUR i zwiększył się o 0,1% zarówno wobec notowanego w analogicznym miesiącu ub. roku, jak i w grudniu ub. roku. W porównaniu ze styczniem br. kurs ten nie uległ istotnej zmianie. Średni miesięczny kurs franka szwajcarskiego w Narodowym Banku Polskim w lutym br. wyniósł 342,05/100 CHF, tj. zwiększył się o 0,8% wobec notowanego przed rokiem. W porównaniu z grudniem ub. roku kurs ten był wyższy o 0,3%, a w stosunku do stycznia br. większy o 0,8%.

52 Informacja sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Budżet państwa W okresie styczeń luty br. dochody budżetu państwa 23 wyniosły 48701,9 mln zł (tj. 17,5% kwoty założonej w ustawie budżetowej na 2014 r.), a wydatki 60436,6 mln zł (odpowiednio 18,6%). Deficyt ukształtował się na poziomie 11734,7 mln zł, co stanowiło 24,7% planu. Dochody i wydatki budżetu państwa kształtowały się następująco: Wyszczególnienie wykonanie w mln zł I XII 2013 realizacja ustawy budżetowej na 2013 r. w % Ustawa budżetowa na 2014 r. I II 2014 realizacja wykonanie ustawy struktura budżetowej w mln zł w % Dochody ogółem... 279151,2 101,2 277782,2 48701,9 17,5 100,0 Dochody podatkowe... 241650,9 101,0 247980,0 45278,4 18,3 93,0 w tym: podatki pośrednie... 175368,6 100,8 179030,0 34279,2 19,1 70,4 w tym podatek akcyzowy... 60653,1 101,4 62080,0 9131,1 14,7 18,7 podatek dochodowy od osób prawnych... 23075,3 104,9 23250,0 3842,6 16,5 7,9 podatek dochodowy od osób fizycznych... 41290,5 101,0 43700,0 6910,7 15,8 14,2 Dochody niepodatkowe... 35975,9 102,9 28148,1 3382,0 12,0 6,9 w tym wpływy z cła... 2022,1 101,1 2003,0 350,4 17,5 0,7 Środki z Unii Europejskiej i z innych źródeł niepodlegające zwrotowi... 1524,3 95,2 1654,1 41,5 2,5 0,1 Wspólna Polityka Rolna i Rybacka... 250,4 130,1 205,6 17,6 8,6 0,0 fundusze strukturalne i inne... 1273,9 90,5 1448,5 23,9 1,7 0,0 Wydatki ogółem... 321342,9 98,2 325287,4 60436,6 18,6 100,0 w tym: Obsługa długu krajowego... 32340,7 99,9 24370,0 2917,9 12,0 4,8 Obsługa zadłużenia zagranicznego... 10119,4 97,9 11800,0 3390,4 28,7 5,6 Rozliczenia z budżetem ogólnym UE z tytułu środków własnych. 18129,2 99,7 17765,2 5432,0 30,6 9,0 Dotacje dla: Funduszu Emerytalno- Rentowego... 15853,1 99,9 16100,5 2461,1 15,3 4,1 Funduszu Ubezpieczeń Społecznych... 37113,9 100,0 30362,8 8567,8 28,2 14,2 Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego... 51257,1 100,0 51206,4 13980,4 27,3 23,1 Deficyt (-) / Nadwyżka (+)... -42191,7 81,8-47505,1-11734,7 24,7 x Finansowanie deficytu a źródła krajowe... 19781,2 101,0 25349,6 9540,9 37,6 x źródła zagraniczne... 16161,3 62,6 22547,2 8055,9 35,7 x a Obejmuje finansowanie deficytu budżetu państwa i budżetu środków europejskich. 23 Opracowano na podstawie informacji Ministerstwa Finansów: Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa za okres styczeń luty 2014 r.

Budżet państwa 53 4 000 0-4 000-8 000-12 000-16 000-20 000-24 000-28 000-32 000-36 000-40 000-44 000-48 000 WYNIK BUDŻETU PAŃSTWA (w mln zł, narastająco od początku roku) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II 2010 2011 2012 2013 2014 Dochody zrealizowane w okresie styczeń luty br. były większe niż w analogicznym okresie ub. roku o 13,8%, a realizacja ustawy budżetowej była wyższa o 2,0 p.proc. Wpływy z podatków pośrednich wyniosły 34279,2 mln zł (tj. o 20,8% więcej niż w okresie styczeń luty ub. roku), w tym z podatku akcyzowego 9131,1 mln zł (odpowiednio o 5,9% więcej). Ich udział w łącznej kwocie dochodów wyniósł odpowiednio 70,4% i 18,7%. Wpływy z podatku dochodowego od osób prawnych ukształtowały się na poziomie 3842,6 mln zł (o 1,5% więcej niż przed rokiem), a od osób fizycznych 6910,7 mln zł (o 0,9% więcej niż przed rokiem). Ich udział w dochodach ogółem wyniósł odpowiednio 7,9% i 14,2%. Wykonanie dochodów budżetu państwa z tytułu napływu środków z Unii Europejskiej i z innych źródeł niepodlegających zwrotowi stanowiło 2,5% planu (wobec 2,4% w analogicznym okresie ub. roku). Wydatki poniesione w okresie styczeń luty br. były o 6,3% niższe niż przed rokiem, a realizacja ustawy budżetowej w ich zakresie była niższa o 1,1 p.proc. Wypłaty subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego nie uległy istotnej zmianie i wyniosły 13980,4 mln zł, tj. 23,1% wydatków ogółem. Wydatki na obsługę długu krajowego i zagranicznego stanowiły 10,4% wydatków ogółem (przed rokiem 11,5%). Wypłacone w okresie styczeń luty br. dotacje dla Funduszu Emerytalno-Rentowego wyniosły 2461,1 mln zł (o 5,8% więcej niż w okresie styczeń luty ub. roku), a dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych 8567,8 mln zł (odpowiednio o 19,8% mniej), co stanowiło stosownie 4,1% i 14,2% wydatków ogółem.

54 Informacja sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Wydatki bieżące jednostek budżetowych kształtowały się następująco: Wyszczególnienie wykonanie w mln zł I 2014 I 2013 realizacja ustawy struktura budżetowej w % Ogółem wydatki bieżące jednostek budżetowych... 3439,6 5,2 100,0 100,0 w tym: transport i łączność... 86,2 2,9 2,5 2,9 nauka... 27,1 9,5 0,8 0,2 oświata i wychowanie... 76,2 4,9 2,2 2,3 szkolnictwo wyższe... 1,3 4,0 0,0 0,0 kultura i ochrona dziedzictwa narodowego... 10,8 4,7 0,3 0,3 ochrona zdrowia... 93,1 3,6 2,7 2,7 pomoc społeczna i pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej... 18,2 6,7 0,5 0,5 administracja publiczna... 757,5 7,4 22,0 21,4 urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa... 122,0 6,7 3,5 3,3 wymiar sprawiedliwości... 650,2 6,6 18,9 19,1 bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa... 630,2 6,1 18,3 19,3 obrona narodowa... 621,6 4,3 18,1 19,5 W styczniu br. wydatki bieżące jednostek budżetowych były o 1,2% niższe niż przed rokiem, a ich udział w ogólnej kwocie wydatków budżetu państwa wyniósł 10,8% (wobec 10,1% w analogicznym okresie ub. roku).

Wyniki finansowe przedsiębiorstw niefinansowych w 2013 r. 55 * * * Wyniki finansowe przedsiębiorstw niefinansowych w 2013 r. W 2013 r. wyniki finansowe badanych przedsiębiorstw 24 były lepsze od uzyskanych przed rokiem. Obserwowano przyrost zysku netto (o 5,3%) i znaczne ograniczenie straty netto (o 18,8%). Poprawiły się podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe. Odnotowano wyższe niż przed rokiem przychody ze sprzedaży na eksport. Zwiększył się ich udział w przychodach netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów ogółu podmiotów. Podstawowe relacje ekonomiczno-finansowe osiągnięte przez eksporterów poprawiły się w porównaniu z 2012 r. i były lepsze niż dla badanych przedsiębiorstw ogółem. Przychody z całokształtu działalności w 2013 r. były o 0,4% wyższe od osiągniętych w roku poprzednim, natomiast koszty ich uzyskania ukształtowały się na poziomie podobnym jak w 2012 r. W rezultacie odnotowano poprawę wskaźnika poziomu kosztów z 95,8% do 95,5%. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów wzrosły o 0,6%. Wzrost przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów odnotowano w handlu; naprawie pojazdów samochodowych, przetwórstwie przemysłowym, administrowaniu i działalności wspierającej, działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej, transporcie i gospodarce magazynowej, dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji oraz zakwaterowaniu i gastronomii. Najbardziej znaczący spadek przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów obserwowano m.in. w budownictwie, górnictwie i wydobywaniu, informacji i komunikacji oraz w obsłudze rynku nieruchomości. 24 Dane dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe, w których liczba pracujących wynosi 50 i więcej osób. Dane nie obejmują rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa, działalności finansowej i ubezpieczeniowej oraz szkół wyższych.

56 Informacja sytuacji społeczno-gospodarczej kraju % WSKAŹNIK POZIOMU KOSZTÓW 97 96 95 94 93 92 91 90 I III I VI I IX I XII I III I VI I IX I XII I III I VI I IX I XII I III I VI I IX I XII 2010 2011 2012 2013 Przychody, koszty oraz wyniki finansowe podmiotów objętych badaniem kształtowały się następująco: Wyszczególnienie I XII 2012 I XII 2013 w mln zł Przychody z całokształtu działalności... 2383226,7 2392594,2 w tym przychód netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów... 2299319,1 2312285,8 Koszty uzyskania przychodów z całokształtu działalności... 2283868,1 2284484,5 w tym koszt własny sprzedanych produktów, towarów i materiałów... 2200204,6 2212933,5 Wynik na działalności gospodarczej... 99358,5 108109,6 Wynik finansowy brutto... 99372,0 108113,5 Wynik finansowy netto... 82116,9 92107,4 Zysk netto... 105437,4 111047,5 Strata netto... 23320,5 18940,1 Wynik finansowy ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów był o 0,2% wyższy niż przed rokiem i wyniósł 99352,4 mln zł. Pogorszeniu uległ wynik na działalności nadzwyczajnej (z 13,5 mln zł do 3,8 mln zł). W efekcie wzrostu przychodów i spadku kosztów, istotnie zwiększył się wynik na pozostałej działalności operacyjnej (o 8481,1 mln zł do 10640,2 mln zł). Zanotowano nieznacznie lepszy niż przed rokiem wynik na operacjach finansowych (minus 1882,9 mln zł wobec minus 1914,9 mln zł przed rokiem). W rezultacie, wynik na działalności gospodarczej ukształtował się na poziomie 108109,6 mln zł i był o 8,8% wyższy niż przed rokiem. Poprawa nastąpiła głównie w II półroczu 2013 r. Wzrost wyniku na działalności gospodarczej odnotowano w przetwórstwie przemysłowym (o 3120,8 mln zł do 47029,0 mln zł), w handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 2763,1 mln zł do 15203,9 mln zł), wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 2553,7 mln zł do 19432,4 mln zł), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 1699,8 mln zł do 3248,0 mln zł), budownictwie (z minus 200,6 mln zł do 1422,7 mln zł). Największe pogorszenie w stosunku do poprzedniego roku odnotowano w górnictwie i wydobywaniu (o 3299,0 mln zł do 5154,9 mln zł) oraz informacji i komunikacji (o 1292,2 mln zł do 6527,9 mln zł).

Wyniki finansowe przedsiębiorstw niefinansowych w 2013 r. 57 Wynik finansowy brutto wyniósł 108113,5 mln zł (zysk brutto 128048,5 mln zł, strata brutto 19935,1 mln zł) i był wyższy o 8741,5 mln zł (tj. o 8,8%) od uzyskanego w 2012 r. Obciążenia wyniku finansowego brutto zmniejszyły się w skali roku o 7,2%, do 16006,1 mln zł. Wynik finansowy netto ukształtował się na poziomie 92107,4 mln zł (zysk netto 111047,5 mln zł, strata netto 18940,1 mln zł), tj. więcej niż w 2012 r. o 9990,5 mln zł (o 12,2%). Poprawa nastąpiła w znacznej mierze w czwartym kwartale 2013 r. Wzrost wyniku finansowego netto odnotowano w przetwórstwie przemysłowym (o 3869,6 mln zł do 41139,0 mln zł), handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 2586,2 mln zł do 12538,5 mln zł), wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 2564,0 mln zł do 16675,9 mln zł), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 1676,1 mln zł do 2884,9 mln zł), budownictwie (z minus 514,5 mln zł do 813,4 mln zł), dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 1136,1 mln zł do 2186,3 mln zł), transporcie i gospodarce magazynowej (o 605,7 mln zł do 2193,9 mln zł) oraz obsłudze rynku nieruchomości (o 260,7 mln zł do 1496,6 mln zł). Wynik finansowy netto najbardziej pogorszył się w górnictwie i wydobywaniu (o 2825,5 mln zł do 3606,5 mln zł), informacji i komunikacji (o 935,1 mln zł do 6317,9 mln zł) oraz zakwaterowaniu i gastronomii (o 310,7 mln zł do 391,6 mln zł). Zysk netto wykazało 79,6% badanych przedsiębiorstw (wobec 76,8% w 2012 r.), a uzyskane przez nie przychody stanowiły 85,3% przychodów z całokształtu działalności badanych przedsiębiorstw (wobec 84,4% przed rokiem). W przetwórstwie przemysłowym zysk netto osiągnęło 82,5% przedsiębiorstw (wobec 79,9% przed rokiem), a udział uzyskanych przez nie przychodów w przychodach wszystkich podmiotów tej sekcji wyniósł 86,4% (wobec odpowiednio 87,8% rok wcześniej). Podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe podmiotów objętych badaniem kształtowały się następująco: Wyszczególnienie I XII 2012 I XII 2013 w % Wskaźnik poziomu kosztów... 95,8 95,5 Wskaźnik rentowności ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów. 4,3 4,3 Wskaźnik rentowności obrotu brutto... 4,2 4,5 Wskaźnik rentowności obrotu netto... 3,4 3,8 Wskaźnik płynności I stopnia... 34,1 35,0 Wskaźnik płynności II stopnia... 97,4 96,8 Wskaźnik rentowności ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, podobnie jak przed rokiem, ukształtował się na poziomie 4,3%. Wskaźnik rentowności obrotu brutto zwiększył się w porównaniu z 2012 r. o 0,3 p.proc. do 4,5%, natomiast wskaźnik rentowności obrotu netto wzrósł o 0,4 p.proc. do 3,8%. W ogólnej liczbie badanych podmiotów zwiększył się udział jednostek rentownych (wykazujących wskaźnik rentowności obrotu netto równy lub większy od 0,0) z 76,8% w 2012 r. do 79,6%, a ich udział w przychodach z całokształtu działalności wzrósł z 84,4% do 85,3%. Poprawę rentowności obrotu netto odnotowano w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami

58 Informacja sytuacji społeczno-gospodarczej kraju i odpadami; rekultywacji (z 4,5% do 8,6%), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (z 3,2% do 7,2%), obsłudze rynku nieruchomości (z 5,6% do 7,0%), budownictwie (z minus 0,5% do 0,9%), wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (z 7,5% do 8,8%), transporcie i gospodarce magazynowej (z 1,7% do 2,3%), przetwórstwie przemysłowym (z 3,8% do 4,1%) oraz w handlu; naprawie pojazdów samochodowych (z 1,4% do 1,8%). Nie uległa zmianie rentowność obrotu netto w administrowaniu i działalności wspierającej (3,6%). Największe osłabienie rentowności obrotu netto wystąpiło w górnictwie i wydobywaniu, choć pozostała ona relatywnie wysoka (spadek z 10,7% do 6,2%). Pogorszył się wskaźnik rentowności obrotu netto w zakwaterowaniu i gastronomii (z 7,2% do 4,0%), pozostałej działalności usługowej (z 5,2% do 2,7%) oraz informacji i komunikacji (z 8,0% do 7,3%). 7,0 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 % WSKAŹNIKI RENTOWNOŚCI ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów obrotu brutto obrotu netto I III I VI I IX I XII I III I VI I IX I XII I III I VI I IX I XII I III I VI I IX I XII 2010 2011 2012 2013 Wzrosła wartość wskaźnika płynności finansowej I stopnia z 34,1% przed rokiem do 35,0%, natomiast wartość wskaźnika II stopnia zmniejszyła się z 97,4% do 96,8%. Wskaźnik płynności I stopnia powyżej 20% uzyskało 47,9% badanych przedsiębiorstw (wobec 44,9% rok wcześniej), a wskaźnik płynności II stopnia w przedziale od 100% do 130% odnotowało 12,0% badanych przedsiębiorstw (wobec 11,6% przed rokiem). Relacja zobowiązań do należności (z tytułu dostaw i usług) ukształtowała się na poziomie wyższym niż rok wcześniej (100,6% wobec 99,8%). Wartość zobowiązań z tytułu dostaw i usług wyższą od wartości należności z tego tytułu odnotowano m.in. w handlu; naprawie pojazdów samochodowych, górnictwie i wydobywaniu oraz obsłudze rynku nieruchomości.

Wyniki finansowe przedsiębiorstw niefinansowych w 2013 r. 59 Poziom i struktura rodzajowa kosztów kształtowały się następująco: Wyszczególnienie I XII 2012 I XII 2013 struktura struktura w mln zł w mln zł w % w % Koszty ogółem... 1472911,9 100,0 1470927,8 100,0 amortyzacja... 76441,5 5,2 78332,3 5,3 zużycie materiałów i energii... 699017,7 47,5 690637,9 47,0 w tym energia... 41172,2 2,8 40318,0 2,7 usługi obce... 326486,4 22,2 323210,1 22,0 podatki i opłaty... 80955,0 5,5 84081,2 5,7 wynagrodzenia brutto... 199133,0 13,5 203786,4 13,8 ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia... 47911,9 3,2 48495,0 3,3 w tym składki z tytułu ubezpieczeń społecznych... 34825,3 2,4 35615,4 2,4 pozostałe koszty... 42966,5 2,9 42384,9 2,9 Koszty bieżącej działalności poniesione przez badane podmioty ogółem w 2013 r. były o 0,1% niższe niż przed rokiem. W strukturze rodzajowej kosztów ogółem zwiększył się udział kosztów wynagrodzeń, amortyzacji, podatków i opłat, ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń, zmniejszył się natomiast udział kosztów zużycia materiałów i energii oraz usług obcych, a udział pozostałych kosztów nie uległ zmianie. Z grupy przedsiębiorstw objętych badaniem 50,0% jednostek wykazało w 2013 r. sprzedaż na eksport (wobec 48,8% rok wcześniej). Poziom sprzedaży eksportowej był o 5,9% wyższy niż w poprzednim roku (głównie za sprawą wzrostu sprzedaży na eksport w dwóch ostatnich kwartałach 2013 r.). Udział sprzedaży na eksport w przychodach netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów ogółu podmiotów zwiększył się z 22,3% do 23,4%. W 2013 r. 67,5% sprzedaży na eksport przypadało na przedsiębiorstwa, w których stanowi ona więcej niż 50% obrotu ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów wobec 66,2% rok wcześniej. STRUKTURA SPRZEDAŻY EKSPORTOWEJ WEDŁUG GRUP EKSPORTERÓW W OKRESIE I XII 2013 r. 3,1% (+0,2) 7,2% (-0,5) Udział sprzedaży eksportowej podmiotów w obrotach ogółem: 48,7% (-0,8) 22,2% (-1,0) do 10,0% od 10,1% do 25,0% od 25,1% do 50,0% od 50,1% do 75,0% 18,8% (+2,1) od 75,1% Zmiany do okresu I XII 2012 r. (w p.proc.)

60 Informacja sytuacji społeczno-gospodarczej kraju W grupie podmiotów eksportujących zwiększył się udział jednostek wykazujących zysk netto (do 82,3% z 79,6% przed rokiem, w tym w przetwórstwie przemysłowym do 83,6% z 81,2%). Podstawowe relacje ekonomiczno-finansowe osiągnięte przez eksporterów w 2013 r. poprawiły się w porównaniu z 2012 r. i były lepsze niż dla badanych przedsiębiorstw ogółem. Wskaźniki płynności finansowej I i II stopnia były niższe od odnotowanych przez ogół przedsiębiorstw. Spośród badanych przedsiębiorstw 90,9%, tj. 15644 jednostek prowadziło działalność gospodarczą zarówno w 2012 r., jak i w 2013 r. (wobec 89,0% odpowiednio przed rokiem). Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów tych podmiotów stanowiły 97,2% przychodów netto ze sprzedaży ogółu podmiotów (wobec 97,3% rok wcześniej). Udział tej grupy przedsiębiorstw w zysku i stracie netto ogółu podmiotów objętych badaniem wyniósł odpowiednio 97,0% i 92,0% (wobec 96,8% i 85,5% przed rokiem). Podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe odnotowane przez tę zbiorowość ukształtowały się na poziomie wyższym niż przed rokiem i zbliżonym do uzyskanego przez ogół badanych podmiotów. Wartość aktywów obrotowych badanych przedsiębiorstw na koniec 2013 r. wyniosła 737915,2 mln zł i była o 2,8% wyższa niż przed rokiem, w tym wzrosła wartość inwestycji krótkoterminowych (o 7,1%), należności krótkoterminowych (o 1,9%) oraz zapasów (o 1,7%), a obniżeniu uległy krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe (o 4,7%). W rzeczowej strukturze aktywów obrotowych zwiększył się udział inwestycji krótkoterminowych (z 23,8% do 24,8%), a obniżył się udział zapasów (z 28,4% do 28,1%), należności krótkoterminowych (z 44,2% do 43,8%) oraz krótkoterminowych rozliczeń międzyokresowych (z 3,5% do 3,3%). W strukturze zapasów ogółem obniżył się udział materiałów (z 31,1% do 30,3%), produktów gotowych (z 18,8% do 18,5%) oraz półproduktów i produktów w toku (z 13,6% do 13,5%), a zwiększył się udział towarów (z 35,2% do 36,1%). Aktywa obrotowe finansowane były głównie zobowiązaniami krótkoterminowymi, a ich udział w pokryciu finansowym aktywów stanowił 70,9% (wobec 69,8% przed rokiem). W porównaniu z 2012 r. nie odnotowano istotnych zmian w zakresie sprawności działania przedsiębiorstw. Cykl spłaty zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz cykl rotacji należności krótkoterminowych uległy wydłużeniu o 1 dzień do 42 dni, natomiast cykl rotacji zapasów nie uległ zmianie i wyniósł 32 dni.

Wyniki finansowe przedsiębiorstw niefinansowych w 2013 r. 61 Zobowiązania długo- i krótkoterminowe (bez funduszy specjalnych) na koniec 2013 r. wyniosły 784911,2 mln zł i były o 5,8% wyższe niż przed rokiem. Zobowiązania długoterminowe stanowiły 33,4% zobowiązań ogółem (wobec 32,5% przed rokiem). Wartość zobowiązań krótkoterminowych badanych przedsiębiorstw ukształtowała się na poziomie 523091,8 mln zł i była o 4,4% wyższa niż na koniec 2012 r., w tym m.in. wzrosły zobowiązania z tytułu: wynagrodzeń o 3,3%, kredytów i pożyczek o 3,8%, zaliczek otrzymanych na poczet dostaw o 4,4%, podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń o 6,7%, dostaw i usług o 2,2% oraz pozostałe zobowiązania krótkoterminowe o 10,1%. Znacznie zwiększyły się również zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych z 13784,1 mln zł do 17010,0 mln zł. Rozliczenia międzyokresowe wzrosły o 11,4%. Zobowiązania długoterminowe badanych przedsiębiorstw w końcu grudnia 2013 r. wyniosły 261819,4 mln zł i były o 8,7% wyższe niż przed rokiem. Odnotowano wzrost zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych o 17,1%, zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek o 7,7% oraz pozostałych zobowiązań długoterminowych o 3,7%. Według informacji NBP, na podstawie danych przekazanych przez 9 banków, w końcu grudnia 2013 r. 24579 przedsiębiorstw (osób prawnych i fizycznych prowadzących działalność gospodarczą bez względu na liczbę pracujących) nie posiadało zdolności kredytowej (wobec 19529 jednostek na koniec 2012 r. i 23072 jednostek na koniec września 2013 r.). Podmioty nie posiadające zdolności kredytowej stanowiły na koniec grudnia 2013 r. 6,1% ogólnej liczby podmiotów kredytowanych przez 9 banków (wobec 4,9% przed rokiem i 6,2% w końcu września 2013 r.). Zadłużenie tych podmiotów z tytułu kredytów bankowych wyniosło w końcu grudnia 2013 r. 22,9 mld zł, wobec 22,4 mld zł w poprzednim kwartale i 19,9 mld zł przed rokiem. Wartość zadłużenia tych podmiotów stanowiła 14,3% zadłużenia wszystkich jednostek kredytowanych przez powyższe banki (wobec 12,4% rok wcześniej i 13,7% w końcu września 2013 r.).

62 Informacja sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Nakłady inwestycyjne w 2013 r. W 2013 r. po nieznacznym spadku przed rokiem, odnotowano wzrost nakładów inwestycyjnych ogółem badanych przedsiębiorstw (w cenach stałych). Wzrosły nakłady ponoszone na budynki i budowle oraz na zakupy. Większa niż w 2012 r. była liczba i wartość kosztorysowa nowych inwestycji. % 20 NAKŁADY INWESTYCYJNE PRZEDSIĘBIORSTW (ceny stałe) wzrost / spadek w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego w % 15 10 5 0-5 -10-15 -20-25 budynki i budowle zakupy (maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia, środki transportu) nakłady ogółem I-III I-VI I-IX I-XII I-III I-VI I-IX I-XII I-III I-VI I-IX I-XII I-III I-VI I-IX I-XII 2010 2011 2012 2013 Nakłady ogółem badanych przedsiębiorstw 25 w 2013 r. wyniosły 104,1 mld zł i były (w cenach stałych) o 6,1% wyższe niż przed rokiem. Nakłady na zakupy 26 wzrosły o 4,7% (po spadku w 2012 r. o 0,9%), natomiast na budynki i budowle o 8,2% (wobec wzrostu przed rokiem o 3,4%). Udział zakupów w nakładach ogółem obniżył się do 57,9% z 58,5% przed rokiem. Największy wzrost nakładów (w cenach bieżących) wystąpił w obsłudze rynku nieruchomości (o 16,2% wobec spadku przed rokiem o 8,5%), transporcie i gospodarce magazynowej (o 12,7% wobec wzrostu o 4,2%) oraz administrowaniu i działalności wspierającej (o 10,8% wobec spadku o 12,4%). W przetwórstwie przemysłowym nakłady zwiększyły się o 6,8%, po spadku w 2012 r. o 0,6%. Obniżyły się natomiast nakłady m.in. w budownictwie (o 17,1% wobec spadku przed rokiem o 18,0%), dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 2,9% wobec spadku o 0,7%), informacji i komunikacji (o 2,8% wobec spadku o 7,6%) oraz górnictwie i wydobywaniu (o 1,3% wobec wzrostu o 20,8%). 25 Dane dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe, w których liczba pracujących wynosi 50 i więcej osób. Dane nie obejmują rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa, działalności finansowej i ubezpieczeniowej oraz szkół wyższych. 26 Maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia oraz środki transportu.