, Sprawdzian dla uczniów szóstej klasy przeprowadzany od 2015 roku w NOWEJ FORMULE EGZAMINACYJNEJ
Zagadnienia Założenia i cele nowej formuły sprawdzianu Podstawa prawna nowej formuły sprawdzianu dla uczniów szóstej klasy O informatorze Struktura sprawdzianu Wymagania egzaminacyjne zawarte w podstawie programowej kształcenia ogólnego Rodzaje zadań egzaminacyjnych 2
Dotychczasowe efekty prac nad nową formułą sprawdzianu W lutym 2012 roku powołano zespół ds. nowej formuły sprawdzianu składający się z przedstawicieli MEN, centralnej i okręgowych komisji egzaminacyjnych, Instytutu Badań Edukacyjnych, wyższych uczelni, ośrodków doradztwa metodycznego i szkół podstawowych. MEN wydało rozporządzenia: - z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 30 sierpnia 2012 r., poz. 977) - z dnia 25 kwietnia 2013 zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania... (Dz.U. z 30 kwietnia 2013 r., poz. 520). W sierpniu 2013 r. Centralna Komisja opublikowała informatory o sprawdzianie od roku szkolnego 2014/2015 zawierające opis specyfiki sprawdzianu w nowej formule i przykładowe zadania egzaminacyjne z obudową. 3
Nowa formuła sprawdzianu w aspekcie prawnym Rozporządzeniem MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. nr 83, poz. 562) ze zmianami wprowadzonymi Rozporządzeniem MEN z dnia 25 kwietnia 2013 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania... (Dz.U. z 30 kwietnia 2013 r., poz. 520) (Zapisy dotyczące nowej formuły sprawdzianu wejdą w życie z dniem 1 września 2014 r.) 32 ust. 1 W klasie VI szkoły podstawowej jest przeprowadzany sprawdzian obejmujący wymagania ustalone w podstawie programowej kształcenia ogólnego, określonej w przepisach w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( ). Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 30 sierpnia 2012 r., poz. 977) 4
Proces wdrażania nowej podstawy programowej NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO WPROWADZONA W PIERWSZEJ KLASIE SZKOŁY PODSTAWOWEJ W ROKU SZKOLNYM 2009/2010 W CZWARTEJ KLASIE W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 SPRAWDZIAN W NOWEJ FORMULE W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 5
Podstawa programowa kształcenia ogólnego 6
Informatory o sprawdzianie od roku szkolnego 2014/2015 34. 1. Informator, o którym mowa w art. 9a ust. 2 pkt 1b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, zwanej dalej ustawą, jest ogłaszany nie później niż do dnia 1 września roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym jest przeprowadzany sprawdzian lub egzamin gimnazjalny. 2. Informator, o którym mowa w ust. 1, jest ogłaszany również w językach mniejszości narodowych, językach mniejszości etnicznych oraz w języku regionalnym nauczanych w szkołach lub oddziałach z językiem nauczania mniejszości narodowych, mniejszości etnicznych lub regionalnym. Wersje informatorów: www.cke.edu.pl Sprawdzian w klasie VI Informatory www.oke.gda.pl Egzaminy Sprawdzian Informatory standardowa dla uczniów bez dysfunkcji oraz dla uczniów z dysleksją dla uczniów niesłyszących dla uczniów niewidomych, w tym w formacie WinBraille dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim w językach mniejszości narodowych (białoruskim, hebrajskim, litewskim, niemieckim, ormiańskim, słowackim i ukraińskim) w języku mniejszości etnicznej (łemkowskim) oraz języku regionalnym (kaszubskim). 7
Informator o sprawdzianie dla uczniów wypełniających zestaw standardowy www.cke.edu.pl Sprawdzian w klasie VI Informatory www.oke.gda.pl Egzaminy Sprawdzian Informatory 8
Z zasad ogólnych dotyczących sprawdzianu Sprawdzian na formę pisemną. Przystąpienie do sprawdzianu jest warunkiem ukończenia przez szóstoklasistę szkoły podstawowej. Minimalny wynik konieczny do uzyskania nie jest określony sprawdzianu nie można nie zdać. Uczeń, któremu przystąpienie do sprawdzianu w terminie głównym uniemożliwiły przyczyny losowe lub zdrowotne, przystępuje do niego w terminie dodatkowym. Informator o sprawdzianie od roku szkolnego 2014/2015, s. 8 9
CEL ZMIAN w zasadach przeprowadzania egzaminów zewnętrznych zakończenie rozpoczętego w 2012 r. procesu harmonizowania egzaminów trzykrotny pomiar (sprawdzian egzamin gimnazjalny egzamin maturalny) wiadomości i umiejętności z zakresu trzech podstawowych języków: -- polskiego -- obcego -- formalnego, symbolicznego języka matematyki 10
Struktura sprawdzianu W CZĘŚCI PIERWSZEJ badanie wiadomości i umiejętności z języka polskiego i matematyki (w tym ich wykorzystanie do rozwiązania zadań osadzonych w kontekście historycznym, przyrodniczym) DWIE CZĘŚCI SPRAWDZIANU W CZĘŚCI DRUGIEJ badanie wiadomości i umiejętności z języka obcego nowożytnego 32 ust. 1a Rozporządzenia 11
Konteksty przedmiotowe zadań egzaminacyjnych z języka polskiego i matematyki ZADANIA BADAJĄCE UMIEJĘTNOŚCI I WIEDZĘ Z JĘZYKA POLSKIEGO I MATEMATYKI OSADZONE W KONTEKŚCIE HISTORYCZNYM LUB PRZYRODNICZYM zgodne z umiejętnościami z podstawy programowej pobudzają ciekawość poznawczą uczniów (uczenie się jako sposób zaspokajania naturalnej ciekawości świata, odkrywania swoich zainteresowań i przygotowania do dalszej edukacji) wprowadzają urozmaicenie tematyczne 12
Wprowadzenie obowiązku przystąpienia do sprawdzianu z języka obcego nowożytnego działania systemowe Ministerstwa Edukacji Narodowej w celu podniesienia kompetencji językowych uczniów szkoły podstawowej od roku szkolnego 2008/2009 obowiązkowe nauczanie języka obcego nowożytnego od klasy I szkoły podstawowej od roku szkolnego 2009/2010 możliwość prowadzenia zajęć z języka obcego nowożytnego w klasach I-III szkoły podstawowej przez nauczyciela innego niż nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, posiadającego kwalifikacje do nauczania języka obcego w 2015 r. do części drugiej sprawdzianu przystąpią uczniowie po sześcioletnim kursie nauki języka obcego nowożytnego 13
Języki obce nowożytne na sprawdzianie angielski francuski hiszpański niemiecki rosyjski włoski język obcy nauczany jako przedmiot obowiązkowy pisemna deklaracja wskazująca język obcy nowożytny, składana w szkole przez rodziców szóstoklasistów jeżeli jest więcej języków nauczanych jako przedmioty obowiązkowe 35 ust. 1a i 3 Rozporządzenia 14
Harmonogram przeprowadzania sprawdzianu część pierwsza 80 minut JEDEN DZIEŃ przerwa uwzględniająca wydłużenie czasu sprawdzianu dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Czas przedłużenia każdej części sprawdzianu określa dyrektor komisji centralnej w harmonogramie sprawdzianu ogłaszanym na stronie CKE do 20 sierpnia. część druga 45 minut 42 ust. 1 i 3 Rozporządzenia 15
Nauczyciele niepowoływani w skład zespołów nadzorujących W CZĘŚCI PIERWSZEJ W CZĘŚCI DRUGIEJ nauczyciele języka polskiego i matematyki wychowawcy zdających nauczyciele języka obcego nowożytnego, z którego w danej sali przeprowadza się sprawdzian wychowawcy zdających 43 ust. 7 Rozporządzenia 16
Komunikowanie wyników sprawdzianu uczniom zaświadczenie o szczegółowych wynikach sprawdzianu przekazywane wraz ze świadectwem ukończenia szkoły podstawowej Wyniki sprawdzianu (wyrażone w procentach) wynik (ogólny) z części pierwszej wynik z części drugiej wynik (szczegółowy) z języka polskiego wynik (szczegółowy) z matematyki wynik procentowy odsetek punktów (zaokrąglony do liczby całkowitej), np. 20 pkt. z 23 za zadania polonistyczne 87% 48 ust. 5 Rozporządzenia, Informator o sprawdzianie, s. 9 17
Laureaci konkursów przedmiotowych a obowiązek przystąpienia do sprawdzianu Laureaci konkursów przedmiotowych o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim, o których mowa w przepisach w sprawie organizacji oraz sposobu przeprowadzania konkursów, turniejów i olimpiad, organizowanych z zakresu jednego z przedmiotów objętych sprawdzianem, są zwolnieni z odpowiedniej części sprawdzianu. 39 ust. 1 Rozporządzenia 18
Założenia reformy programowej a ocenianie zewnętrzne cel reformy programowej poprawa efektów kształcenia w podstawie programowej wiadomości oraz umiejętności do zdobycia na kolejnych etapach kształcenia wymagania podstawowe cele kształcenia dla każdego przedmiotu nauczania wymagania ogólne (umiejętności wyższego poziomu) treści nauczania oraz oczekiwane umiejętności uczniów wymagania szczegółowe pod koniec nauki w szkole podstawowej zewnętrzna ocena (państwowy system egzaminacyjny) wymagania z podstawy programowej punkt odniesienia dla oceniania wewnątrzszkolnego i oceniania zewnętrznego 19
Zmiana podejścia do celów i wymagań edukacyjnych rezygnacja z ponadprzedmiotowego charakteru sprawdzianu na rzecz dokładniejszego sprawdzenia wybranego zakresu umiejętności; ścisłe określenie zakresu przedmiotowego objętego danym narzędziem pomiaru ograniczenie zestawu zadań na sprawdzianie do zadań sprawdzających umiejętności z języka polskiego oraz matematyki uzasadnione pomiarowo; badanie przedmiotów kluczowych dla dalszej nauki dziecka z języka polskiego wyróżniono jako osobny obszar analizę i interpretację tekstów kultury, z matematyki modelowanie matematyczne i tworzenie strategii; nowa formuła sprawdzianu wpływa na rozwój obszarów kluczowych dla edukacji polonistycznej i matematycznej 20
Cele kształcenia ogólnego w szkole podstawowej 1. Przyswojenie przez uczniów podstawowego zasobu wiadomości na temat faktów, zasad, teorii i praktyki, dotyczących przede wszystkim tematów i zjawisk bliskich doświadczeniom uczniów. 2. Zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystywania posiadanych umiejętności podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów. 3. Kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie. Część wstępna podstawy programowej dla szkoły podstawowej [w:] Podstawa programowa z komentarzami, Tom 2. Język polski w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum, s. 15 21
Najważniejsze umiejętności zdobywane przez ucznia szkoły podstawowej w trakcie kształcenia ogólnego 1. CZYTANIE rozumiane jako prosta czynność i jako umiejętność rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów w zakresie umożliwiającym zdobywanie wiedzy, rozwój emocjonalny, intelektualny i moralny oraz uczestnictwo w życiu społecznym 2. MYŚLENIE MATEMATYCZNE umiejętność korzystania z podstawowych narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz prowadzenia elementarnych rozumowań matematycznych 3. MYŚLENIE NAUKOWE umiejętność formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa 4. UMIEJĘTNOŚĆ KOMUNIKOWANIA SIĘ w języku ojczystym i w języku obcym, zarówno w mowie, jak i w piśmie 5. UMIEJĘTNOŚĆ POSŁUGIWANIA SIĘ NOWOCZESNYMI TECHNOLOGIAMI INFORMACYJNO- KOMUNIKACYJNYMI, w tym także dla wyszukiwania i korzystania z informacji 6. UMIEJĘTNOŚĆ UCZENIA SIĘ jako sposób zaspokajania naturalnej ciekawości świata, odkrywania swoich zainteresowań i przygotowania do dalszej edukacji 7. UMIEJĘTNOŚĆ PRACY ZESPOŁOWEJ Część wstępna podstawy programowej dla szkoły podstawowej [w:] Podstawa programowa z komentarzami, Tom 2. Język polski w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum, s. 15 22
Badanie umiejętności szóstoklasisty umiejętności złożone, np. krytycznej analizy informacji, rozumowania, dowodzenia, wnioskowania w zakresie zdobytych wiadomości, modelowania myślenia zadania ocenianie odnoszące się do konkretnych wymagań określonych w podstawie programowej o konstrukcji umożliwiającej badanie umiejętności określonych w podstawie programowej umiejętności pokonania tzw. zasadniczej trudności zadania kolejnych czynności prowadzących do pełnego rozwiązania zadania przedstawienie pogłębionej informacji o poziomie opanowania przez ucznia wiadomości i umiejętności 23
Budowa narzędzia pomiaru umiejętności uczniów Zadania z języka polskiego i matematyki tworzą jeden zestaw zadań, zadania z języka obcego nowożytnego drugi. Do każdego zestawu zadań dołączona jest karta odpowiedzi, w której uczeń zaznacza odpowiedzi do zadań zamkniętych. Przed przeniesieniem na kartę odpowiedzi uczeń zaznacza odpowiedzi do zadań otwartych w miejscu do tego przeznaczonym w zestawie zadań. Liczba punktów możliwych do zdobycia za rozwiązanie wszystkich zadań w zestawie zmienna. liczba zadań zamkniętych liczba zadań otwartych Część 1. sprawdzianu język polski matematyka Część 2. sprawdzianu język obcy nowożytny 8 12 8 12 35 45 2 4 2 4 Informator o sprawdzianie od roku szkolnego 2014/2015, s. 9 24
zadania otwarte zadania zamknięte Sprawdzian dla uczniów szóstej klasy szkoły podstawowej od 2015 roku Typy zadań egzaminacyjnych zastosowanych do badania wiadomości i umiejętności szóstoklasistów zadania z języka polskiego i matematyki zadania z języka obcego nowożytnego zamknięte uczeń wybiera odpowiedź spośród podanych zamknięte uczeń wybiera odpowiedź spośród podanych otwarte uczeń samodzielnie formułuje odpowiedź wielokrotnego wyboru prawda-fałsz na dobieranie z luką krótkiej odpowiedzi rozszerzonej odpowiedzi 25
Kolejne etapy prac nową formułą sprawdzianu Do 15 grudnia 2013 r. CKE zaprezentuje na swojej stronie przykładowe zestawy zadań (S-1, S-2, S-4, S-5, S-6, S-7, S-8) do pierwszej i drugiej części sprawdzianu. Do 15 grudnia 2014 r. na stronach okręgowych komisji zostaną udostępnione zestawy zadań do przeprowadzenia próbnego sprawdzianu w formie badania diagnostycznego. Zakres materiałów będzie analogiczny do tego udostępnionego w grudniu 2013. W III i IV kwartale 2014 r. oraz w I kwartale 2015 r. zostaną przeprowadzone szkolenia dla kandydatów na egzaminatorów sprawdzianu oraz doszkolenia dla egzaminatorów sprawdzianu przygotowujące do sprawdzania zadań egzaminu w nowej formule. 26
Dziękuję za uwagę. Opracowanie: Joanna Wawrowska 27