MIEJSKO-GMINNY OŚRODEK KULTURY W KOWALEWIE POMORSKIM W MIESIĄCU LISTOPADZIE ZAPRASZA:

1

MIEJSKO-GMINNY OŚRODEK KULTURY W KOWALEWIE POMORSKIM W MIESIĄCU LISTOPADZIE ZAPRASZA: 03.11.2017r. godz.17:00, MGOK Kowalewo Pomorskie Wernisaż wystawy prezentującej wyróżnione i nagrodzone prace w konkursie fotograficznym Natura Wokół Nas 11.11.2017 godz. 16:00, Kowalewo Pomorskie Uroczystości z okazji Narodowego Święta Niepodległości 26.11.2017r. godz. 15:00, MGOK Kowalewo Pomorskie Międzynarodowy Dzień Pluszowego Misia Barbara Niewidziało Z okazji Dnia Pracownika Socjalnego składamy podziękowania oraz wyrazy uznania za wysiłek i zaangażowanie w wypełnianiu ważnej roli społecznej na rzecz drugiego człowieka. Życzymy, aby pomoc drugiemu człowiekowi stała się dla Was prawdziwym spełnieniem. Niech praca daje Wam jak najwięcej satysfakcji oraz ludzkiej wdzięczności. Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski oraz pracownicy Urzędu Miejskiego PODSUMOWANIE ZEBRAŃ WIEJSKICH W okresie od sierpnia do września br. we wszystkich sołectwach na terenie Gminy Kowalewo Pomorskie odbyły się zebrania wiejskie, na których mieszkańcy dokonywali podziału środków w ramach funduszu sołeckiego na 2018 rok oraz omawiali sprawy bieżące. Na wszystkich zebraniach mieszkańcy zostali zapoznani z blokiem informacji przekazywanych przez pracowników tut. Urzędu dotyczących: podpisanej umowy o dofinansowanie na termomodernizację budynku Urzędu Miejskiego w Kowalewie Pomorskiem, nowych przepisów dotyczących wycinki drzew, utylizacji azbestu, Barszczu Sosnowskiego, gospodarowania odpadami komunalnymi, programu opieki nad zwierzętami, zgłaszania awarii oświetlenia drogowego, a także awarii sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz uwag do jakości wody, współpracy z radnymi Rady Miejskiej i sposobu przekazywania zaproszeń na zebrania wiejskie i uroczystości w sołectwach, systemu RSO oraz alarmów i systemów alarmowych. Ponadto na zebraniach został przekazany apel do hodowców trzody chlewnej (afrykański pomór świń), apel o wykaszanie rowów, poboczy dróg gminnych oraz chodników, a także apel do właścicieli psów o zapewnienie odpowiedniego dozoru nad zwierzętami. Warto pokreślić, iż mieszkańcy sołectw są coraz bardziej zaangażowani w życie sołectwa i chętniej biorą udział w zebraniach wiejskich. Największym zainteresowaniem cieszyły się zebrania w: Wielkim Rychnowie (48 osób), Piątkowie (32 osoby), Zapluskowęsach (27 osób) i Sierakowie (27 osób). Z kolei najwyższa frekwencja była w sołectwach: Zapluskowęsy (17,42%), Lipienica (15,15%), Piątkowo (13,39%). Natomiast najmniej osób wzięło udział w zebraniu wiejskim w sołectwach: Chełmonie (9 osób), Mlewiec (10 osób), Mariany (10 osób). Najniższa frekwencja była w następujących sołectwach: Wielka Łąka (3,69%), Pluskowęsy (3,74%) i Chełmonie (3,95%). M. Kozińska POGOTOWIE TELEFONICZNE Urz ą d Mi e js ki : 56 684-10- 24; P oster u ne k P ol i c ji : 56 682-33- 10, 602-661- 927; Str aż P oż ar na G D: 56 683-22- 45; ZU W O strow i te : 56 683-62- 96, 663-949- 960; M GO K: 56 684-11- 74; ZG Ki M : 56 684-15- 17; M GO P S: 56 684-11- 30; G mi nna S pół ka Wodna: 56 68417-39; Za kł a d Gaz ow ni cz y : 56 621-65- 80/ 81, 992; Ene r ga O pe r at or S.A. (pog ot ow i e e ne r ge ty cz ne dl a re gi onu K - w o): 56 659-58- 35, z gł asz anie aw ar i i : 24 365-10- 10, 991. Redagują: Redaktor Naczelny: Barbara Niewidział, Sekretariat redakcji Donata Pilarska Mądry tel. 56 684 16 67 w. 53, współpracują pracownicy Urzędu Miejskiego, pracownicy Miejsko Gminnego Ośrodka Kultury, szkół. Redakcja oczekuje na artykuły do 20 każdego miesiąca (na adres goniec@kowalewopomorskie.pl). Ogłoszenia przyjmowane są w M GOK (cena 100 zł za stronę, część strony proporcjonalnie, nie mniej niż 20 zł). Redakcja nie odpowiada za treść artykułów, reklam i ogłoszeń płatnych. Druk: własny. Wydawca i kolportaż: M GOK, Plac Wolności 13. Nakład: 200 egz. Numer zamknięto 20.10.2017 r. http://mgok.kowalewopomorskie.pl ISSN 1505 098X 2

3

BUDŻETY SOŁECKIE NA ROK 2018 Sierpień i wrzesień to bardzo pracowity czas w gminie Kowalewo Pomorskie. Mieszkańcy wszystkich 23 sołectw dzielą przyznane im na 2018r. środki oraz podsumowują wydatki poczynione już w tym roku. Gmina Kowalewo Pomorskie już dziewiąty rok realizuje ustawę o budżecie sołeckim. Prawidłowe wydatkowanie środków to ministerialny bonus w postaci 20% wydatków. Za 2010 otrzymaliśmy nagrodę w wys. ponad 59tys.zł., za 201162tys, za 2012 - prawie 94tys.zł. za 2013 prawie 96tys., za 2014 100tys, za 2015-112tys, a za 2016r. grozi nam kwota ok. 106tys.zł. Decyzją burmistrza, po konsultacjach z sołtysami i radnymi wszystkie nagrody trafiły do sołectw, m.in. na utrzymanie dróg czy doposażenie i modernizację świetlic wiejskich. Sprawozdanie za 2016 zostało złożone do ministerstwa finansów. Czekamy na weryfikację. W tym miejscu bardzo gorąco dziękuję sołtysom i mieszkańcom za mobilizację i sprawną realizację budżetów. Nasze sprawozdania finansowe są przyjmowane bez uwag. Oznacza to, że wszystkie uchwały zebrań wiejskich były podjęte i zrealizowane prawidłowo. Nowy fundusz wymaga konkretnego zaplanowania każdego wydatku oraz prowadzenia dodatkowej dokumentacji podkreśla burmistrz Andrzej Grabowski- Przypomnijmy, że w temacie budżetów sołeckich byliśmy pionierami. Od kilkunastu lat poszczególne sołectwa otrzymywały swoje pieniądze do dyspozycji. Było to 20% odpisu od podatku rolnego płaconego przez rolników z danej wsi. Budżet sołecki to dobra praktyka. Zebrania wiejskie uchwałą budżetową dzielą środki, a sołtys z radą sołecką realizuje uchwałę i składał z niej sprawozdanie. Mieszkańcy mogą decydować o własnych potrzebach i przeznaczać na nie konkretne pieniądze. Biorą odpowiedzialność za swoją małą ojczyznę i angażują się w życie wsi. Teraz nadszedł czas, aby planować wydatki na rok 2018 i sołectwa obradują. Łączna pula do podziału to kwota prawie pół miliona. Sołectwa otrzymały budżety w zależności od liczby mieszkańców. Najmniej liczne sołectwo Mariany (159 osób) dysponuje kwotą 14tys.zł, natomiast największe Wielkie Rychnowo (747 osób) dzieli ok. 37tys.zł. Korzystając z okazji na zebraniach mieszkańcy dokonają również przesunięć w środkach budżetowych roku bieżącego, gdyż po pół roku widać gdzie powstały oszczędności (odśnieżanie, ogrzewanie), a na co zabrakło środków (remonty, doposażenie obiektów wiejskich). A przecież, aby otrzymać nagrodę wszystkie środki muszą być wydatkowane zgodnie z uchwałami zebrań wiejskich. Zebranie to dobra okazja do przekazania bloku informacji. Dokonuje tego opiekun danego sołectwa, którym jest pracownik urzędu. W pigułce przypomina zasady i przepisy prawa z zakresu wycinki drzew, usuwania azbestu czy barszczu sosnowskiego, utrzymania 4

dróg, przeciwdziałania bezdomności zwierząt i chorobom zwierząt hodowlanych, remontów mienia gminnego czy form zgłaszania awarii oświetleniowych itp. Jako pierwsze swoje zebranie odbyło w dniu 09.08. sołectwo Chełmonie. Sołtys Piotr Bender wraz z radą sołecką zaproponowali, a mieszkańcy w budżecie na 2018 w wysokości 19tys.zł. zabezpieczyli środki na utrzymanie dróg gminnych, świetlicy i zabawy integracyjne. Wygospodarowano również wsparcie dla placówek oświatowych. Sołectwo szczególnie dba o świetlicę wiejska, bo jest źródłem ich dodatkowego dochodu. W tym roku, aby ograniczyć koszty ogrzewania, wymienili pokrycie dachowe, a i obiekt zyskał na tym wizualnie. Kwota za remont 27tys. jest spłacana przez sołectwo w ratach. Chełmonie jest jedną z czterech wsi będących współorganizatorem dożynek gminno- parafialnych. Na zebraniu omówiono zadania jakie do dnia dożynek należy zrealizować. Zabierając głos Burmistrz Miasta podziękował sołectwu zaangażowania w uroczystość dożynkową. Poinformował o planach samorządu co do budowy ścieżki pieszo-rowerowej przy drodze powiatowej Bielsk- Chełmonie- cmentarz, którą wpisano w zadania w ramach środków z Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT). Zaapelował o dbanie o pobocza dróg asfaltowych jak również o przyszłe chodniki wzdłuż dróg powiatowych. W zebraniu uczestniczyli również: ks. proboszcz Zdzisław Szauer, wicestarosta Franciszek Gutowski i radny Michał Klafczyński. Sołectwo Elzanowo podzieliło swój budżet 11 sierpnia. Sołtys Gabriel Gimiński i rada sołecka zaproponowali, a zebranie przyjęło, aby kwotę 19.000zł. praktycznie w całości przeznaczyć na utrzymanie dróg we wsi. Nie zapomniano o zabezpieczeniu środków na utrzymanie chodnika i terenów zielonych, strażaków i szkoły. Mieszkańcy przygotowują się do odbioru najważniejszej od lat inwestycji czyli modernizacji drogi, która właśnie dobiegła końca. Koszt inwestycji prawie 1mln.200tys., z czego sołectwo zabezpieczyło na ten cel kwotę 48tys.zł. Na zebraniu Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski podziękował mieszkańcom Elzanowa za bardzo dobrą gospodarkę odpadami. Sołectwo osiągnęło 99,69% ściągalności i zajmuje drugą lokatę na 23 wsie. Zachęcił do zorganizowania festynu, gdyż taka forma najlepiej integruje mieszkańców. W dniu 18 sierpnia zebranie odbyło się w sołectwie Napole (wieś Borek, Podborek i Napole). Mieszkańcy w budżecie na 2018 w wysokości 19tys.zł. zabezpieczyli środki na utrzymanie dróg gminnych (8tys.) i zabawy integracyjne. Wygospodarowano również wsparcie dla placówek oświatowych, kolarzy oraz strażaków z OSP Pluskowęsy. Sołectwo zdecydowało się przestawić gablotę, aby zawarte w niej informacje były bardziej dostępne. 5

Samorząd gminy w zebraniu reprezentowała Sekretarz Gminy Ewa Bąk. Zabierając głos zaapelowała o utrzymanie chodnika wzdłuż drogi wojewódzkiej w odpowiedniej kulturze. Poruszyła temat gospodarki odpadami i bezdomnych psów. Sołtys Jerzy Łukiewski pochwalił się wykonanym Witaczem. 21.08- mieszkańcy wsi Nowy Dwór największe środki z budżetu, który wyniesie 18tys. przekazali na utrzymanie dróg (80%). Nie zapomniano o spotkaniach integracyjnych, straży, szkole i sportowcach. Sołectwo w tym roku wykonało z prywatnych środków figurkę Matki Boskiej Jasnogórskiej. Samorząd Gminy rozpoczął najważniejszą inwestycję dla wsi. Do końca września utwardzony będzie dwukilometrowy odcinek drogi Borówno- Nowy Dwór. Zabierając głos Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski podziękował mieszkańcom za włączanie się w akcje społeczne m.in. w ufundowanie figurki, uporządkowanie cmentarza, utworzenie zieleńca w centrum wsi oraz udział w konkursach ekologicznych. 23.08. odbyło się zebranie w Pruskiej Łące. Sołtys Zbigniew Manikowski i mieszkańcy kwotę prawie 26tys.zł. w całości przeznaczyli na utrzymanie dróg w sołectwie. Mają ich największą ilość. Po zakończeniu procedury uroczyście odsłonięto kolejną pamiątkową tabliczkę Zasłużony dla sołectwa Pruska Łąka. Tego zaszczytu doznał w dniu zebrania śp. Walenty Orłowski- wieloletni sołtys, prezes straży oraz społecznik. Zabierając głos Burmistrz Andrzej Grabowski pogratulował inicjatywy uhonorowywania wyjątkowych współmieszkańców. Dumą sołectwa jest świetlica wiejska. Przynosi dochody większe niż budżet sołecki, które są wykorzystywane na potrzeby wsi, m.in. na imprezy integracyjne, budowę boiska i pielęgnację terenów zielonych. Mieszkańcy w dyskusji podkreślali problemy jakie mają z podrzucanymi odpadami oraz bezpańskimi psami jakie wypuszczane są w pobliskim lasku Sołectwo Mariany obradowało 24.08. Jest to jedno z najmniejszych i najmniej licznych sołectw. Ma przez to najmniejszy budżet. Plusem tej wsi jest też najkrótsza sieć dróg gminnych- 3km., gdzie np. inne mają nawet 19km. Jest to również jedyne sołectwo w gminie, które ma wszystkie drogi gminne utwardzone. Dzieląc budżet na rok 2018 w wysokości 14tys.zł. zabezpieczono środki na utrzymanie dróg, olej opałowy, utrzymanie świetlicy wiejskiej oraz na dożynki sołeckie. W mijającym roku lokalna jednostka OSP świętowała 50-lecie istnienia, a samorząd rozpoczął rozbudowę świetlicy wiejskiej, która ma zakończyć się w lutym 2018r. W czasie zebrania podsumowano tegoroczny jubileusz. Były podziękowania i zapewnienia dalszej współpracy. 25.08. we wsi Srebrniki, sołtys Danuta Wojciechowska i mieszkańcy sprawnie podzielili kwotę 19.338zł. Największą pulę- prawie 80% przekazano na modernizacja i utrzymanie dróg. Zagwarantowano środki na funkcjonowanie świetlicy wiejskiej (media, przeglądy techniczne zobligowane prawem budowlanym), zieleńce i organizację imprez sołeckich. 6

Zebrani bez głosu sprzeciwu zaopiniowali pozytywnie wniosek mieszkańca o sprzedaż mu części działki gminnej na powiększenie swojej nieruchomości. Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski przypomniał zasady modernizacji dróg gminnych. Przedstawił na jakim etapie jest budowa ścieżki rowerowej wzdłuż drogi wojewódzkiej, która powstanie w ramach środków z ZIT oraz modernizacja świetlicy wiejskiej. Uczestnicy zapoznali się z uzgodnionym przez radę sołecką zakresem prac remontowych w świetlicy. W dniu 28.09. mieszkańcy wsi Pluskowęsy podzielili budżet, którym sołectwo będzie dysponowało w przyszłym roku. Z kwoty ponad 23tys. najwięcej przeznaczono na utrzymanie dróg gminnych (ok. 60%). Środki zostały zabezpieczone również na doposażenie szkół, sportowców, spotkanie integracyjne, utrzymanie chodnika i świetlicy wiejskiej. Jak co roku na pomoc finansową mogła liczyć też miejscowa jednostka OSP. Mieszkańcy zdecydowali wesprzeć ich kwotą 1200zł. za co otrzymali podziękowania od prezesa, strażaków i radnego. Sołtys Katarzyna Jaguś podziękowała Burmistrzowi Miasta za nowy plac przed budynkiem świetlicy. Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski pogratulował aktywności (udział w konkursach dożynkowych i w imprezach integracyjnych) i współpracy. Przypomniał zasady modernizacji dróg i ustawiania lamp solarowych. W przyszłym roku w sołectwie zmodernizowana będzie droga PluskowęsyNapole. Sołectwo Bielsk obradowało 31.08. dzieląc 22.600 zł budżetu na rok 2018. Największą sumę zabezpieczono na utrzymanie dróg (80%), utrzymanie świetlicy wiejskiej, oraz spotkania integracyjne mieszkańców. Nie zapomniano również o dofinansowaniu dla jednostki OSP w Kowalewie Pomorskim z przeznaczeniem na zakup samochodu. Obecny na zebraniu Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski podziękował Sołtys Agnieszce Reiwer oraz mieszkańcom za udział w ważnych wydarzeniach odbywających się na terenie gminy. Pogratulował chęci do współpracy i licznych osiągnięć w konkursach gminnych m.in. Przywracamy urok naszej gminie", witacz dożynkowy" oraz turniej sołecki". Dodał, że społeczeństwo ma szansę integrować się na wielu spotkaniach sołeckich organizowanych przez Sołtys wsi i Radę Sołecką m.in. dzień kobiet, dożynki, festyn rodzinny. Na zakończenie zebrania Sołtys podziękowała mieszkańcom za wkład pracy przy organizacji wielu przedsięwzięć, za bezinteresowną pomoc oraz chęć współpracy, a burmistrzowi za dofinansowanie zakupu ław. W dniu 01.09. mieszkańcy sołectwa Wielka Łąka podzielili środki na rok przyszły. W 2018 sołectwo dysponować będzie kwotą ok. 37tys.zł. Przeznaczy ją na utrzymanie dróg, chodnika, wiaty przystankowej, zieleńców, krzewienie kultury (zabawy integracyjne), krzewienie sportu (udział w turniejach) oraz na doposażenie szkół. Sołectwo w tym roku wykonało połowę płyty tanecznej na własne potrzeby. Z budżetu na 2018r. wykonają drugą połowę. Powstanie miejsce do wspólnych spotkań i zabaw. Mieszkańcy w dyskusji najwięcej czasu poświęcili bezpieczeństwu pieszych. Rozmawiano o chodnikach przy krajówce i drodze powiatowej, o potrzebie ustawienia świateł na przejściach i krzyżówkach z krajówką. Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski przekazał informacje na jaki etapie znajdują się starania samorządu w temacie modernizacji dróg powiatowych, ustawienia lamp i budowy chodników. Poinformował, że wspólnie ze starostwem powiatowym rozpoczęli budowę czterech odcinków chodnika przy drogach powiatowych w tej wsi. Obecny na zebraniu wicestarosta Franciszek Gutowski poinformował o planach powiatu w stosunku do modernizacji dróg powiatowych. Wg ich wstępnej oceny droga na Józefat jest jedną z tych w najgorszym stanie i wymagających gruntownego remontu. 04.09. na zebraniu w Lipienicy podzielono wprawnie budżet w wys. ok. 14tys.zł wg potrzeb. Wieś ta ma jedną, krótką drogę gminną, dlatego w budżecie kwota na utrzymanie dróg nie była zbyt imponująca. Największe pieniądze wieś przeznaczy na utrzymanie świetlicy wiejskiej i terenów zielonych, wsparcie dla lokalnej jednostki OSP i dla piłkarzy oraz na potkania integracyjne. Sołtys Waldemar Błach przedstawił możliwości zainstalowania w 7

świetlicy wiejskiej systemu grzewczego z funkcją klimatyzacji. Temat ten ma być dokładnie zgłębiony przez specjalistów, aby wybrać odpowiedni dla tej świetlicy system. Poinformował również, że sołectwo wygrało przetarg na ciągnik do koszenia trawy, który ogłosił klub LKS. Sprzęt wymaga naprawy, ale będzie długo służył dla wsi obcinając boisko i pobocza. Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski pogratulował piłkarzom, strażakom i społecznikom wielu nagród jakie zdobyli w turniejach sprawnościowych i konkursach dożynkowych. Do gratulacji przyłączył się radny Michał Klafczyński. 05.09.- budżet wsi Zapluskowęsy w kwocie 16.000zł, mieszkańcy na zebraniu sprawnie podzielili. Praktycznie większość środków sołtys Jan Trzciński wraz z radą sołecką zaplanowali na przyszłoroczne dofinansowanie podbudowy drogi na Martyńcu w kierunku Sierakowa. Nie zapomniano również o strażakach. OSP Kowalewo otrzymało wsparcie w wys. 1500zł do zakupu samochodu. Obecny na zebraniu Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski poinformował, że do końca listopada w tej wsi powstanie chodnik wzdłuż drogi powiatowej od chodnika w granicach miasta do wiaty przystankowej w Zapluskowęsach. Koszt zadania w 100% pokryje budżet gminy. Radny Marcin Dunajski zachęcał do większej dyskusji i wymiany uwag co do przyszłości tej wsi. W dniu 06.09. mieszkańcy wsi Szychowo podzielili budżet w wysokości prawie 17,7tys. Z tej kwoty największa pule przeznaczyli na utrzymanie dróg. Wsparli również strażaków, panie z Koła Kobiet Kreatywnych jak i ze Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów. Po długiej dyskusji mieszkańcy odstąpili od ustawienia lampy ulicznej przy wyjeździe na drogę krajowa jak i od ustawienia koszy na śmieci wzdłuż chodnika. Decyzje te są podyktowane zbyt wysokimi kosztami. Lampa kosztuje ok. 15tys.zł. zaś ustawienie koszy wiązać się będzie z podrzucaniem śmieci przez przejeżdżających. Obecny na zebraniu Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski podziękował za dbanie o chodnik i o pobocza. 6 września br. budżet podzielili mieszkańcy sołectwa Kowalewo Pomorskie. Spotkali się tu rolnicy mający grunty i zamieszkujący na obszarze miasta. W czasie obrad sprawnie podzielono kwotę ponad 26.400zł. Priorytetem są drogi. Mieszkańcy przygotowują się do modernizacji ulicy 1-go Maja od drogi powiatowej do ul. Kościuszki w obrębie miasta, natomiast na terenie sołectwa układać będą asfalt na nieutwardzonej części ul. Gł. Dworzec. W budżecie sołeckim tej wsi nie zabrakło środków na wsparcie organizacji i instytucji. Na dobre serce mogą liczyć harcerze, panie z KGW, strażacy i sportowcy. W dniu 7 września br. w sołectwie Kiełpiny podzielono budżet oraz środki z wynajmu świetlicy wiejskiej. Budżet sołecki w wysokości prawie 17tys.zł postanowili, przede wszystkim, przeznaczyć na utrzymanie dróg w sołectwie (zakup kamienia, odśnieżanie, usługi równiarką), na wydatki związane z utrzymaniem obiektu remizo-świetlicy (media, przeglądy techniczne, utrzymanie terenów zielonych), doposażenie OSP Kiełpiny i Szkoły Podstawowej w Pluskowęsach i integrację mieszkańców wsi. Podczas zebrania sołtys Wiesław Kraśniewski przedstawił sprawozdanie z wydatkowanych środków w okresie od stycznia do września i wykonanych prac. Świetlica jest odmalowana i ma nową klimatyzację. Zawisna jeszcze w niej dodatkowe kaloryfery. Poinformował o planach wymiany desek na pomoście. Wspólnie z paniami z KGW w roku przyszłym planują zmianę systemu grzania wody w kuchni jak i jej doposażenie. Świetlica w Kiełpinach jest jedną z najliczniej wypożyczanych. Jej wygląd musi być reprezentacyjny, a wyposażenie zachęcające i nowoczesne. Obecny na zebraniu Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski przypomniał zasady ustawiania lamp solarowych i zaapelował o dbanie o rowy melioracyjne i pobocza. Do apelu przyłączyli się przedstawiciele spółki wodnej: Ryszard Świętalski i Jerzy Kazimierkiewicz. 8

W dn. 08.09.2017 r. mieszkańcy Piątkowa jednogłośnie zaakceptowali przedłożony przez sołtysa wsi Marylenę Lewandowską projekt budżetu. W kwocie 18032,88 zł zabezpieczono środki na utrzymanie dróg gminnych, spotkania integracyjne, utrzymanie zieleni, doposażenie placówek oświatowych oraz jednostki OSP. W dyskusji omówiono najpilniejsze potrzeby sołectwa, tj. budowę świetlicy oraz destruktowanie dróg gminnych. Sołtys apelowała o utrzymanie czystości i pielęgnację zieleni przy prywatnych nieruchomościach oraz o nie pozostawianie bez nadzoru czworonogów. Opiekun sołectwa pogratulowała zdobycia przez Sołectwo licznych nagród w tegorocznych Dożynkach, w tym I miejsca w konkursie sprawnościowym sołectw, I miejsca oraz nagrody publiczności za wieniec i IV miejsca za witacz dożynkowy. W dniu 11 września odbyło się zebranie wiejskie sołectwa Frydrychowo podczas, którego dokonano podziału funduszu sołeckiego na rok 2018 w łącznej kwocie 24.746,41 zł. Z tej kwoty największą część środków mieszkańcy przeznaczyli na utrzymanie dróg. Środki zostały zabezpieczone również na doposażenie szkoły, spotkanie integracyjne i utrzymanie chodnika. Jak co roku na pomoc finansową mogła liczyć też jednostka OSP z Pluskowęs, mieszkańcy zdecydowali się wesprzeć ich kwotą 1.500,00 zł. Obecny na zebraniu Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski podziękował mieszkańcom za bardzo dobrą gospodarkę odpadami. W rankingu ściągalności opłat sołectwo zajmuje jedno z czołowych miejsc. Wyjaśnił również na jakim etapie jest modernizacja drogi w miejscowości Frydrychowo oraz poruszył temat bezdomnych psów. W dniu 12.09.2017 r. odbyło się zebranie sołectwa Wielkie Rychnowo. Sołtys Zdzisław Czarnomski wraz z radą sołecką zebrali mieszkańców, żeby podzielić środki sołeckie na 2018 r. Kwotę 36.963,49 zł podzielono na utrzymanie dróg w sołectwie: 29663,49 zł; Krzewienie kultury wśród społeczności lokalnej (wieniec dożynkowy: 300,00 zł, dzień dzień dziecka: 500,00 zł, Imprezy integracyjne 3500,00 zł), krzewienie kultury fizycznej (UKS Sokół)-1500,00 zł, doposażenie jednostki OSP w Wielkim Rychnowie- 1500,00 zł. Środki z wynajmu świetlicy przeznaczone zostaną na utrzymanie i eksploatację świetlicy wiejskiej. W planie zebrania było podjęcie uchwały w sprawie powstania kapliczki. Z uwagi na małą frekwencję samych zainteresowanych podjęcie uchwały przeniesiono na kolejne zebranie. Zabierając głos Burmistrz Miasta podziękował mieszkańcom, że potrafili właściwie rozplanować budżet sołecki i pomimo wielu potrzeb 80 % budżetu przeznaczone zostało na remonty dróg. W zebraniu uczestniczyli również nowo wybrana p. Dyrektor Szkoły Podstawowej w Wielkim Rychnowie Julia Szczepańska oraz radna Małgorzata Szczepańska -Zillmann. W dniu 13.09.2017 r. odbyło się zebranie sołectwa Mlewiec. Mieszkańcy jednogłośnie zaakceptowali zaproponowany przez Sołtysa Jerzego Śliwkę projekt budżetu na 2018 r. W kwocie 15.339,65 zł zabezpieczono środki na utrzymanie dróg gminnych, spotkania integracyjne (dzień Dziecka, Gwiazdka), utrzymanie zieleni, na wydatki związane z utrzymaniem obiektu remizoświetlicy (media, przeglądy techniczne, zakup oleju opałowego) oraz na doposażenie jednostki OSP, Szkoły Podstawowej w Mlewcu a także na rozwój kolarstwa na terenie gminy. Środki z wynajmu świetlicy przeznaczone zostaną na utrzymanie i eksploatację świetlicy wiejskiej. Samorząd Gminy w zebraniu reprezentowała DoradcaPełnomocnik Burmistrza Pani Ilona Rybicka. Zabierając głos podziękowała Panu Sołtysowi i mieszkańcom za organizację dożynek parafialnych wspólnie z Sołectwem Srebrniki oraz imprez dla dzieci z okazji Dnia Dziecka i Gwiazdki. Zaapelowała o mobilizację w dokonywaniu opłat związanych z gospodarowaniem odpadów. Pani Ilona poruszyła także temat bezdomnych psów. 9

Sołectwo Chełmoniec obradowało, w dniu 14 września 2017 r. Na zebraniu podzielono budżet na 2018 r. wynoszący 17.525,46 zł. Największe środki z budżetu w wysokości 10.025,46 zł przeznaczono na utrzymanie dróg w sołectwie, w tym zabezpieczono kwotę na spłatę kamienia niezbędnego przy przebudowie drogi relacji: Chełmoniec-Gapa-Bielsk. Nie zapomniano o spotkaniach integracyjnych, utrzymaniu obiektu świetlicy oraz doposażeniu jednostek oświatowych. Obecna na zebraniu p. Ilona Rybicka Doradca-Pełnomocnik Burmistrza, w imieniu p. Burmistrza m.in. podziękowała wszystkim zaangażowanym mieszkańcom Sołectwa Chełmoniec za odpowiedzialność i trud jaki ponieśli przy współorganizacji Dożynek Parafialno-Gminnych w Chełmoniu. Ponadto poruszyła temat: gospodarki odpadami, bezpańskich psów, wykaszania rowów przydrożnych przy własnych nieruchomościach oraz zmiany nazwy ulicy z 23 stycznia na 1 stycznia (ustawowa zmiana ulicy). Z kolei sołtys p. Zbigniew Zabielski podziękował mieszkańcom za wykonanie witacza i ozdoby dożynkowej, które zostały doceniane i nagrodzone na Dożynkach. Mieszkańcy Borówna na zebraniu w dniu 20 września uczcili chwilą ciszy pamięć śp. Teresy Grzelak oraz śp. Bogdana Ziębińskiego, których uroczystości pogrzebowe miały miejsce w ostatnich dniach. Społecznicy ci w minionych latach działali w radzie sołeckiej lub w komisji rewizyjnej. Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski podziękował za zaangażowanie mieszkańców w prace poprawiające wizerunek wsi. Pochwalił wspaniale przygotowana uroczystość odbioru drogi Borówno- Nowy Dwór i chodnika przy drodze powiatowej. Zachęcał o dalszą walkę o trzeci etap chodnika, aby mieszkańcy mogli bezpiecznie dojść do kościoła, szkoły czy na cmentarz do Wielkiej Łąki. Do podziękowań i życzeń przyłączyła się radna Justyna Wontorowska. Dzieląc budżet na rok 2018 mieszkańcy w kwocie 23,5tys.zł. największą pozycję zagwarantowali na drogi. Nie zapomnieli o strażakach, wieńcu dożynkowym i o spotkaniach integracyjnych. Padła deklaracja obowiązkowego udziału w konkursie na Witacza Dożynkowego. W dniu 22 września sołectwo Sierakowo podsumowało miniony rok i ustaliło plan działania na 2018. Sołtys Marta Pawlik Śliwa wraz z Radą Sołecką przedstawili propozycje podziału funduszu, a zebranie jednogłośnie przyjęło. Największe środki z budżetu, który wyniesie 21 233,52 zł przekazali na utrzymanie dróg (73%). Nie zapomniano o spotkaniach integracyjnych czy miejscowej jednostce OSP. Sołectwo szczególnie dba o świetlicę wiejską, która jest źródłem ich dodatkowego dochodu. Podczas zebrania odbyły się również wybory uzupełniające do Komisji Rewizyjnej. Samorząd Gminy w zebraniu reprezentowała Sekretarz Gminy - Pani Ewa Bąk. Zabierając głos podziękowała mieszkańcom za udział w ważnych wydarzeniach odbywających się na terenie gminy, a także za organizacje wielu uroczystości w sołectwie. Ponadto poruszyła temat: gospodarki odpadami, bezpańskich psów, zmiany nazwy ulicy z 23 stycznia na 1 stycznia (ustawowa zmiana nazwy ulicy) oraz zasygnalizowała zmiany w oświacie. Wyjaśniła również na jakim etapie jest modernizacja drogi. Obecny na zebraniu dzielnicowy asp. sztab. Przemysław Siwiec prosił o zachowanie bezpieczeństwa w każdej sytuacji, apelował o nie pozostawianie swojego mienia bez odpowiedniego zabezpieczenia. Zwrócił uwagę na coraz liczniejsze próby wyłudzeń. Ponadto poinformował o funkcjonowaniu Krajowej Mapy Zagrożeń Bezpieczeństwa i o możliwości zaznaczania wszelkiego typu zagrożeń które spotykamy. Jako ostatnie swoje zebranie odbyli mieszkańcy wsi Mlewo. W dniu 29 września podzielili budżet w wysokości ponad 21tys.zł. Ponad połowa środków została przeznaczona na utrzymanie dróg, a pozostałe środki na integrację, wsparcie szkoły strażaków i utrzymanie świetlicy wiejskiej. Mijający rok był bardzo pracowity dla tej wsi. Samorząd gminy wykonał za prawie 800tys.zł. remont 2km. drogi, do którego sołectwo dołożyło kwotę 42tys.zł. Podsumowując minione miesiące sołtys Ryszard Lipiński pochwalił się osiągniętymi sukcesami w konkursach gminny oraz podziękował mieszkańcom za pomoc w pracach porządkowych, w malowaniu elewacji świetlicy i za wykonanie wieńca dożynkowego. Sołectwo wzbogaciło się również o nowy komplet naczyń kuchennych oraz o nowe urządzenie klimatyzacyjne z funkcją ogrzewająco- chłodzącą. Zabierając głos Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski wyjaśnił zasady trwałej modernizacji dróg. Podkreślał, że sołectwo przez minione 15 lat nigdy nie wnioskowało o ujęcie żadnej z dróg w uchwale trwałego modernizowania dróg gminnych. Wykonana w tym roku droga w kierunku Zelgna jest ich pierwszym zgłoszeniem. 10

DZIEŃ NAUCZYCIELA Z okazji Święta Edukacji Narodowej czyli popularnego Dnia Nauczyciela w imieniu organu prowadzącego placówki oświatowe składam wszystkim dyrektorom. pedagogom oraz pracownikom szkół życzenia wszelkiej pomyślności, sukcesów w pracy z uczniami oraz dobrej współpracy z rodzicami. Uczniowie oraz nauczyciele mają stworzone warunki do pracy, nauki oraz wypoczynku. Czują się w szkołach bezpiecznie i komfortowo. Współpraca z dyrektorami szkół zaowocowała wieloma sukcesami uczniów i absolwentów, którzy kontynuując naukę w kolejnych placówkach nie muszą mieć kompleksów czy wstydzić się swojego pochodzenia- And rzej Grabowski Burmistrz Miasta Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski wyróżnił dyrektorów szkół oraz nauczycieli przez nich wskazanych nagrodami finansowymi. Nagrody Burmistrza otrzymali: - dyrektor Szkoły Podstawowej w Wielkim Rychnowie Julia Szczepańska i były dyrektor Elżbieta Arbart oraz nauczyciel Agnieszka Szymczak dyrektor Szkoły Podstawowej w Kowalewie Pomorskim Benedykt 11

Mroziński i pedagodzy: Elżbieta Kuciak Olszewska,, Grażyna Majewska, Małgorzata Pęcherska Żary i marzanna Siergiej, - dyrektor Publicznego Gimnazjum Renata Faluta Kaszubowska i pedagodzy: Ewa Nowak, Ewa Szewczyk i Dorota Witkowska, - dyrektor Szkoły Podstawowej w Wielkiej Łące Danuta Drożdża, - dyrektor Szkoły Podstawowej w Pluskowęsach Renata Kałuża, - dyrektor Przedszkola Publicznego Joanna Piasecka i nauczyciele: Maria Lipka i Izabela Orzechowska, Również dyrektorzy poszczególnych placówek wyróżnili swoich współpracowników Nagrodami Dyrektora. A jak świętowano Dzień Nauczyciela w naszych szkołach pokazują zdjęcia poniżej. W imieniu organu prowadzącego życzenia złożyły: Sekretarz Gminy Ewa Bąk, Pełnomocnik Doradca Ilona Rybicka, kierownik Biura Rady Miejskiej Donata Pilarska Mądry oraz radni. W tym dniu Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski przebywał w warszawskim Centrum Olimpijskim na podsumowaniu projektu Zachowaj Trzeźwy umysł, gdzie nagrodę główna odbierała Kowalewianka Julia Reda. Z okazji dnia Nauczyciela były życzenia również od uczniów i rodziców. Chwile wzruszenia przeplatały się ze śmiechem. W tym dniu w wielu placówkach pierwszoklasiści składali ślubowania i zapewniali, że ich szkoła będzie dumna posiadając takich uczniów. DZIEŃ SENIORA W KOWALEWSKIM ZWIĄZKU EMERYTÓW Członkowie Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Kowalewie Pomorskim w dniu 5 października br. świętowali coroczny Dzień Seniora. Na stołach pojawiło się coś na ciepło oraz kawa i ciasto, a zaproszeni goście nie mogli wyjść z podziwu nad witalnością i radością życia gospodarzy. Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski i Przewodniczący Rady Jerzy Orłowski do życzeń zdrowia, radości i pomyślności dołożyli tradycyjny już talon na przejazd autokarem wycieczkowym. Panowie podziękowali za aktywny udział w życiu kulturalnym gminy. Do życzeń przyłączyli się: Starosta Andrzej Okruciński, dyrektor MGOK Barbara Niewidział, kier. MGOPS Zyta Szymańska, sponsor prezes Banku Spółdzielczego Zbigniew Krasicki oraz zarząd oddziału wojewódzkiego PZERiI. Życzenia i dobre rady w takt rymowanki przekazały dzieci uczestniczące do Świetlicy Socjoterapeutycznej przygotowane przez opiekunki: Joannę Piątek, Agnieszkę Kotecką i wolontariusza Marcina Rybackiego (nauczyciel). Dziękując za życzenia przewodnicząca Maria Nowatka podkreślała dobrą współpracę z samorządem oraz wsparcie jakie otrzymuje od burmistrza i radnych. Jest to zauważalne nawet przez członków organizacji emeryckich z innych regionów. Serdecznie dziękuję wszystkim przyjaciołom za wsparcie i współpracę. Wpływa to na rozwój naszej organizacji-podkreślała przewodnicząca Maria Nowatka- Seniorzy bardzo lubią wspólnie spędzać czas, dlatego 12

prosimy, aby samorząd gminy rozważył wprowadzenie Karty Seniora lub przedłużenie wakacyjnej promocji na ulgowe bilety dla seniorów na pływalnię na jesienne miesiące. W części artystycznej zaprezentował się chór seniora w wersji na wesoło, a później odbyła się tradycyjna zabawa taneczna. Podziwiam naszych Seniorów. Na każdym kroku pokazują, że jesień życia nie musi być szara i smutna,. Udowodnili, że nie musi być nudno. Podziwiam ich wycieczki, grille, koncerty i występy. Zdobywają też środki unijne, co jest przykładem i zachętą dla młodszych organizacji. - podkreśla Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski przekazując wspólnie z Przewodniczącym rady kwiaty i tradycyjny Talon na 200km. Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Kowalewie Pom. działa ponad 40 lat. Liczy 208 członków. Ze swojego wieku i zdobytego doświadczenia nie robią tajemnic. Czytają wiersze, tańczą i śpiewają. Kilka razy w roku spotykają się przy wspólnym stole z okazji wigilii, Dnia Babci i Dziadka, Dnia Kobiet, Międzynarodowego Dnia Osób Niepełnosprawnych oraz Dnia Seniora czy Andrzejek. Wyjeżdżają także na wycieczki krajoznawcze, pielgrzymki, odwiedzają kino oraz uprawiają nordic walking. Uczestniczą w życiu kulturalnym gminy wystawiając drużynę sportowców w Sportowych Spotkaniach Integracyjnych oraz w przeglądach chórów. Największą atrakcja są grille, gdzie można przyjść, porozmawiać i pośmiać się. Do ważnego rytuału należy wymiana doświadczeń z innymi związkami senioralnymi. Kowalewscy emeryci umieją cieszyć się życiem. FIRMA WESZŁA I POWSTAJE NOWY BLOK Dopiero w trzecim podejściu Rypińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego wyłoniło wykonawcę kolejnego bloku w Kowalewie Pomorskim. 24-rodzinny budynek powstanie przy ul. Kościuszki, obok trzech istniejących tam już bloków. Przyczyną unieważnienia dwóch poprzednich przetargów była zbyt duża różnica w cenie pomiędzy kosztorysem a złożonymi ofertami. Na obecną cenę za 1m.kw. wyrazili zgodę na wrześniowym spotkaniu wszyscy zainteresowani, którzy podpisali już umowy lokatorskie. Przetarg na budowę budynku wygrała firma FASTERM BUDOWNICTWO z Dobrzejewic za kwotę 3mln.700tys. Kolejna oferta wynosiła ok. 5mln.zł. Firma ma 12 miesięcy na wykonanie obiektu. Na plac budowy weszła zaraz po podpisaniu umowy. Blok będzie trzykondygnacyjny, podpiwniczony. Do każdego mieszkania przypisane będzie pomieszczenie piwniczne oraz miejsce parkingowe. Przy obiekcie zaplanowano ogrodzony plac zabaw i tereny zielone. Wśród 24 mieszkań zaprojektowano 3 kawalerki, 9 mieszkań 2-pokojowych i 12 mieszkań 3-pokojowych. Powierzchnia mieszkań wynosi od 41 do 71m.kw. Obecnie są wolne jeszcze 2 kawalerki. Nowy blok powstanie w ramach tzw. docelowej własności. Różnić się będzie tym, od stojącego już obok TBS-owskiego, że lokatorzy będą mogli spłacać kredyt zaciągnięty przez RTBS na budowę bloku i w ostatecznym rozliczeniu stać się właścicielem mieszkania. Proces ten może trwać latami i zależy jedynie od możliwości finansowych lokatora. Samorząd gminy aportem przekazał działkę pod budowę oraz dopłacił kwotę 250tys.zł., co pozwoliło na potanienie inwestycji. Od 2012r przymierzaliśmy się do drugiej budowy. Ogłaszaliśmy nabory dla chętnych, którzy nawet po wstępnej deklaracji nie przystąpili do podpisania umowy. W tej chwili zabrzmiał ostatni dzwonek dla tej inwestycji. - informuje Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. Przypominamy, że RTBS istnieje od 2000r. Jest to spółka. Jego udziałowcami są samorządy, które mają wkład o wartości 5mln.400tys. Są nimi: miasto Rypin 83% udziałów, gmina Kowalewo Pom. 6,9%, oraz pozostaliciechocin, Choceń, Miasto Golub Dobrzyń, Gmina Wąpielsk i gmina Radomin. Chęć wstąpienia wyraziła w tym roku gmina Golub Dobrzyń. W Radzie Nadzorczej działa z ramienia Kowalewa Pomorskiego p. Małgorzata Wegner. Samorząd Kowalewa Pomorskiego posiada 742 udziały o wartości 371tys.zł. Pierwszy blok powstał w ramach budownictwa społecznego przy udziale finansowym Krajowego Funduszu Mieszkalnictwa (KFM). Lokatorzy wpłacili partycypację (zastaw), a lokale nigdy nie będą ich własności. Z powodu likwidacji możliwości pozyskania środków z KFM przystąpiono do budowy bloku w nowatorskim systemie, który pozwoli lokatorowi na wykup mieszkania. 13

JULIA REDA Z NAGRODĄ GŁÓWNĄ W KONKURSIE ZACHOWAJ TRZEŹWY UMYSŁ Uczennica klasy VII Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Kowalewie Pomorskim Julia Reda zdobyła główną nagrodę w konkursie plastyczno-literackim w osiemnastej edycji Zachowaj Trzeźwy Umysł. Konkurs miał tytuł Na skrzydłach przyjaźni. Uroczystość wręczenia nagród miała miejsce w Centrum Olimpijskim w Warszawie w dniu 13 października br. Julii w tej uroczystej chwili towarzyszyła mama, nauczycielka Mariola Orzechowska i Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. W konkursie wzięło udział ponad 2tys uczestników. Wręczono 34 nagrody główne, którymi były bezprzewodowe zestawy muzyczne z technologią Bluetooth. Pozostali uczestnicy otrzymali książki. Wśród nich byli również inni Kowalewiacy: Julia Skowrońska- SP Wielka Łąka, Alicja Huttner- SP Wielka Łąka, Jakub Regulski- SP Wielka Łąka, Jagoda Cyrwus SP Wielka Łąka, Piotr Orzechowski- SP Kowalewo Pom., Michał Zacharek SP Kowalewo Pom., Amelia Sołtyszewska- SP Kowalewo Pom. Gratuluję Julii oraz jej nauczycielowi tak dużego sukcesu. Kowalewo Pomorskie od początku uczestniczy w programie Zachowaj Trzeźwy Umysł, jednak po raz pierwszy zdobyliśmy główną nagrodę. Potwierdza to słuszność działania samorządu w profilaktyce przeciwalkoholowej. Wszystkie środki jakie otrzymujemy z pozwoleń na sprzedaż alkoholu przeznaczamy na działalność profilaktyczną. Oprócz utrzymania Świetlicy Socjoterapeutycznej organizujemy konkursy i pogadanki- informuje Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. KAWIARNIANA AUDIENCJA U KRÓLOWEJ NAUK Główny bohater znanej wszystkim noweli Mały książę Antoine a de Saint-Exupéry ego wypowiadając słowa: światem dorosłych żądzą liczby nawiązał do znanego wszystkim stwierdzenia, że Matematyka to królowa nauka. Bez wątpienia potwierdzą to uczniowie Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Wielkim Rychnowie. W tej placówce realizowany jest projekt grantowy MATH CAFEmatematyczne miejsce, dofinansowany przez fundację mbanku. Projekt ma na celu promowanie wśród dzieci matematyki. W dniu 15 października br. matematyczka Agnieszka Szymczak oraz dyrektor Julia Szczepańska zaprosiły uczniów, ich rodziców i gości do Kawiarenki Matematycznej. Uroczystego otwarcia podwojów Kawiarenki dokonała dyrektor szkoły, przewodnicząca rady rodziców Anna Zalewska i burmistrz Andrzej Grabowski. Przy smacznych słodkościach całe rodziny świetnie się bawiły grając w gry planszowe. Szkoła ma ich kilka tysięcy. Ciągle pozyskuje nowe, aby uczniów zaskakiwać i mobilizować. W kawiarence podziwiać można było również inne efekty matematycznego projektu czyli wybudowane bez kleju sześciany i ośmioramienne gwiazdy oraz obrazy abstrakcyjne z figurami geometrycznymi. Uczniowie jak prawdziwi detektywi poszukują w szkole błędów matematycznych za których rozwiązanie otrzymują słodkie nagrody. Kawiarenka to projekt cykliczny. Otwierać będzie swoje podwoje w jedną niedzielę w miesiącu. Gratuluję pomysłowości i realizacji tak pionierskiego pomysłu. Jest to wspaniała okazja wspólnego, rodzinnego spędzenia czasu i alternatywa dla komputera i lenistwa. Jest to połączenie przyjemnego z pożytecznym. W ten sposób dziecko łatwiej przyswoi sobie matematyczne zawiłości- podkreślał otwierając Kawiarenkę Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. 14

BADANIA MAMMOGRAFICZNE W dniach 05.10. i 07.10. br. na placu przy Miejsko Gminnym Ośrodku Kultury im. Wł.St. Reymonta w Kowalewie Pom. odbyły się badania mammograficzne, które przeprowadziła firma LuxMed Diagnostyka z Gdyni. Do kobiet w wieku od 50 do 69 lat, które w ciągu ostatnich dwóch lat nie korzystały z bezpłatnych badań finansowanych z NFZ wysłano zaproszenia. Z bezpłatnych badań skorzystało 160 pań. Badania mammograficzne mają na celu wczesne wykrycie raka piersi. Guz wcześnie wykryty ma zazwyczaj małe rozmiary, a im mniejszy, tym mniejsze prawdopodobieństwo istnienia przerzutów. Odpowiednio prowadzona profilaktyka pozwala na wczesne wykrycie guza i wdrożenie odpowiedniego leczenia, często pozwalającego zachować pierś, dlatego tak ważne jest systematyczne przeprowadzanie badań profilaktycznych. Katarzyna Szczutowska KOLEJNE 3 PUNKTY DLA PROMIENIA Piłkarze LKS Promień powrócili z Laskowic Pomorskich z tarczą i z 3 punktami w tabeli. Po bardzo emocjonującym spotkaniu pokonali dzisiaj (21.10.2017) Tor Laskowice 3:2. Bramki zdobyli: Bartosz Jagielski1 i Maciej Łuszczyński 2. Na mecz przybyło kilku wytrwałych kibiców Promienia. Wiadomo -odległość. Byli członkowie zarządu klubu z prezesem na czele oraz Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. Było to siódme spotkanie z rzędu, które dało nam punkty w tabeli. Mamy ich już 19 co daje nam 7 lokatę w tabeli. Kolejny mecz już 28 października. Na kowalewskim boisku gościć będziemy drużynę z Łochowa. Przeciwnik znajduje się na 15 pozycji w tabeli. ODWIEDZINY CZŁONKÓW KOŁA ŁOWIECKIEGO KNIEJA Bardzo lubimy, gdy naszą szkołę odwiedzają interesujący goście. Tak też i było teraz. Oto w piątek 15 września gościliśmy członków koła łowieckiego Knieja" z Torunia. Pan Zdzisław Orfin (łowczy koła) oraz pan Zbigniew Ziętarski (przedstawiciel Koła do kontaktów ze szkołą) opowiedzieli nam o ciekawym życiu leśnych zwierząt. Dowiedzieliśmy się, że wybierając się na grzyby, należy zachować szczególny spokój i ciszę, której potrzebują mieszkające tam zwierzęta. Następnie każdy uczeń miał przyjemność pogłaskać czworonożnego przyjaciela, jakiego przyprowadzili ze sobą do szkoły członkowie Koła. Nie obyło się bez zdjęć z milusińskim pupilem, co pies przyjął, radośnie machając ogonem. Po spotkaniu Pan Ziętarski towarzyszył uczniom w akcji sprzątanie świata Warto zaznaczyć, że członkowie Koła są zaprzyjaźnieni z naszą szkołą od lat i zawsze z wielką ochotą odwiedzają naszych uczniów oraz wzbogacają naszą szkołę w pomoce dydaktyczne. Iwona Zduniak PROMIEŃ ZGASIŁ ISKRĘ Piłkarze LKS Promień na swoim boisku pokonali w dniu 14 października br. sąsiada czyli Iskrę Ciechocin. Wynik 4:1 przyniósł nam kolejne trzy punkty i ósmą lokatę w tabeli. Wszystkie 5 bramek strzelili zawodnicy Promienia. Gola samobójczego strzelił sobie sam bramkarz, który wybijając piłkę trafił w swojego zawodnika. Piłka po odbiciu wpadła do bramki. Na mecz przybyło sporo kibiców Iskry Ciechocin oraz Promienia Kowalewo. Był zarząd klubu oraz Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. Kibice z zadowoleniem obserwują grę Promienia. Od sześciu spotkań drużyna nie odnotowała porażki. Na kolejne spotkanie Promień udaje się do Laskowic 21 października. Przeciwnik znajduje się na 14 pozycji w tabeli. Zawodnicy zapewniają, że jadą po kolejne punkty. 15

NOWY WÓZ BOJOWY DLA OSP KOWALEWO W sobotę 14 października br. w Kowalewie Pomorskim odbyła się doniosła uroczystość poświęcenia i przekazania średniego samochodu ratowniczo- gaśniczego dla OSP Kowalewo Pomorskie. Uroczystości rozpoczęły się od przejazdu przez miasto dużych wozów bojowych i wszystkich trzech pojazdów należących do kowalewskiej jednostki w asyście motocyklistów z kowalewskiego klubu Wolne Orły. Główne uroczystości odbyły się na placu przed remizą. Ważności tego wydarzenia nadał udział wszystkich sztandarów gminnych, zarządu Miejsko- Gminnego OSP, delegacji ze wszystkich jednostek OSP i znamienitych gości wśród których byli m.in. Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej Paweł Warlikowski, Kierownik posterunku Policji Grzegorz Motycki, Przewodniczący Rady Jerzy Orłowski i radni. Po złożeniu meldunku i odegraniu hymnu kowalewskiego prezes OSP Kowalewo dh Janusz Kalinowski powitał zaproszonych gości, strażaków, mieszkańców i przyjaciół. Podziękował Burmistrzowi Miasta i jednocześnie Prezesowi Zarządu MG dh Andrzejowi Grabowskiemu za osobisty wkład w pozyskanie samochodu dla jednostki, który poprawi jej zdolność operacyjną. Wspomniał również o sfinansowaniu przez samorząd wymiany okien, dwóch nowych drzwi garażowych oraz planowanej zmiany elewacji wraz z dociepleniem. Zabierając głos druh burmistrz Andrzej Grabowski podkreślał, że w ostatnich latach w jednostce tej nastąpił renesans. Zamiast sporów przystąpiono do działań, Pokazano, że jest ona w stanie wypełniać swoje statutowe zobowiązania. Strażacy ochotnicy biorą na siebie odpowiedzialność za życie i mienie mieszkańców miasta i okolicznych wsi. Jednostka otrzymuje pod opiekę bardzo wartościowy majątek, za który jest teraz odpowiedzialna. Należy pamiętać, że w akcji ratowniczo-gaśniczej najważniejsze są umiejętności i rozwaga człowieka. Życzę strażakom bezpiecznych powrotów i satysfakcji z wymarzonego pojazdu- podkreślał burmistrz wręczając na ręce prezesa Kalinowskiego akt przekazania pojazdu, kluczyki i dowód rejestracyjny. Nowego wozu poświęcenia dokonał dh kapelan ks. Marek Wysocki przekazując w imieniu ks. dziekana Piotra Igielskiego na ręce komendanta obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, który zaraz znalazł godne miejsce w strażackiej świetlicy. Strażacy sami szampanem również pokropili nowy pojazd. Zaproszeni goście w swoich okolicznościowych wystąpieniach pochwalili dotychczasową działalność OSP Kowalewo Pom., jej szczególne osiągnięcia w swojej działalności statutowej, a także wypracowany przez wiele pokoleń druhów obecny wizerunek jednostki. Życzyli dalszych sukcesów w niełatwej społecznej służbie. Na zakończenie Prezes Kalinowski zaprosił wszystkich na jubileusz 135lecia jednostki, który odbędzie się 5 maja 2018roku. Zaapelował o przekazywanie pamiątek i informacji, które pomogą w przedstawieniu historii OSP Kowalewo. Średni samochód ratowniczo- gaśniczy IVECO samorząd zakupił w ramach projektu Nowoczesne służby ratownicze finansowanego ze środków unijnych. Koszt to 700tys.zł, z czego wkład gminy to kwota ok. 300tys. 16

MIESZKAŃCY NOWEGO DWORU PODZIĘKOWALI ZA DROGĘ Mieszkańcy wsi Nowy Dwór w dniu 30 września br. uroczyście podziękowali za wyremontowany 2km. odcinek drogi łączący ich ze wsią Borówno. Całkowity koszt modernizacji tej trasy (2,8km.) to kwota 1mln.400tys.zł. Sołectwo Borówno za swój odcinek (ok. 800m) dziękowało już w dniu 2 września. W czasie uroczystości ksiądz kanonik Benedykt Drewek poświęcił drogę, a zaproszeni goście dokonali przecięcia wstęgi. Byli to: Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski, sołtys Ewa Orłowska- Mytlewska, przewodniczący Komisji Drogowej Jarosław Lewandowski. Ks. proboszcz, kierownik Małgorzata Wegner, przewodnicząca Rady Powiatu Maria Wiśniewska, radna Maria Jolanta Wiśniewska- Staszak. Burmistrz Miasta podziękował wykonawcy p. Mariuszowi Wilczyńskiemu i współpracownikom za fachową pracę, a mieszkańcom za wyrozumiałość przy utrudnieniach związanych z robotami. Przy wspólnym stole w świetlicy wiejskiej w Wielkim Rychnowie mieszkańcy zapewniali, że będą dbać o wykonaną inwestycję, czyli będą respektować granice i dbać o pobocza.. OD MAŁEGO UCZĄ SIĘ POMAGAĆ 16 października br. jednostka OSP Pluskowęsy wraz ze Szkołą Podstawową im. Wojska Polskiego w Pluskowęsach brała udział w biciu rekordu w jednoczesnym przeprowadzaniu rko (Resuscytacja krążeniowo-oddechowa), organizowanym przez WOŚP (https://www.wosp.org.pl/uczymy-ratowac/rekord). Jest to Europejski Dzień Przywracania Czynności Serca. W akcji wzięło udział 62 uczniów (klasa III, IV, V, VI i VII), troje nauczycieli oraz 3 druhów. Uczniowie od małego uczą się pomagać. Pokaz cieszył się dużym zainteresowaniem uczniów. W przyszłości wielu z nich zasili szeregi jednostek strażackich. Przemysław Lewandowski Prezes OSP Pluskowęsy OBÓZ SPORTOWY W OBIEKTYWIE Od sześciu lat w gminie Kowalewo Pomorskie firma AVEBmx organizuje obozy sportowe dla pasjonatów rowerów bmx. W tym roku obóz był podwójny, bo wypoczywali na nim nie tylko pasjonaci rowerów ale i hulajnóg. Tegoroczny obóz cieszył się olbrzymim zainteresowaniem. Wzięło w nim udział 350 osób, gdzie w minionych latach było to średnio 160. Każdego roku po zakończeniu obozu powstaje pamiątkowy album promujący tę dyscyplinę sportu jak i gminę Kowalewo Pomorskie. Tak jest i po tegorocznej edycji. Samorząd gminy wszedł w posiadanie dwóch pięknych albumów fotograficznych z obozu hulajnóg (SCOOTIVE CAMP) jak i z obozu rowerowego (BMX CAMP). Osoby zainteresowane obejrzeniem tych dwóch publikacji zapraszamy do sekretariatu urzędu miejskiego w godzinach jego funkcjonowania. Zachęcam do lektury. Andrzej Grabowski Burmistrz Miasta 17

ODWIEDZILI SWOJĄ SZKOŁĘ PO 25 LATACH Upływa szybko życie Jak potok płynie czas Za rok, za dzień, za chwilę Razem nie będzie nas Jakże prawdziwe są słowa starej, pięknej pieśni znanej wszystkim. Gdy jest się młodym, nikt nie przypuszcza, że ten czas tak szybko będzie upływał, a zegar wybijał godziny. I oto minęło 25 lat od ukończenia Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Kowalewie Pomorskim. Absolwenci, którzy odbierali swoje świadectwa w czerwcu 1992r. teraz jako dojrzali 40-latkowie z chęcią przyjęli zaproszenie od organizatorów, którymi były absolwentki: Aneta Witkowska, Anna Madej, Sylwia i Grzegorz Cierniakowscy, Magdalena Rogowska, Mariusz Kulwicki, Katarzyna Lewandowska i Agata Niewczyk. W dniu 30 września br. tęsknota doprowadziła absolwentów pod drzwi swojej Alma Mater. Aż dziw bierze, że po tylu latach na spotkanie zjechało 41 osób nie tylko z całej Polski, ale również z obczyzny: Niemcy, Szwecja, Norwegia, Anglia. Zaproszonymi gośćmi byli pedagodzy, dyrektor Benedykt Mroziński oraz Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. Radość ze spotkania była ogromna. Rozpoczęło się ono odwiedzinami w szkole. Dyrektor pochwalił się jak wiele się w szkole zmieniło przez te ćwierć wieku. Absolwenci zaś mogli przypomnieć sobie i powspominać miejsca, gdzie zdobywali wiedzę, ale i gdzie wiązały się pierwsze przyjaźnie i sympatie. Każdy chętnie wpisywał się do pamiątkowej kroniki, a sale lekcyjne wydawały się nam teraz takie małe. Na pamiątkowych fotografiach szukano znajomych twarzy. W podziękowaniu za trud edukacji pedagodzy otrzymali od swoich byłych uczniów kwiaty i życzenia. To było naprawdę wielkie wzruszenie i podziękowanie nauczycielom za wiedzę, za wychowanie. Były ukradkiem wycierane łzy i gromki śmiech, kiedy to nauczyciele sami nazwali się żywymi eksponatami historycznymi. Po zwiedzeniu starej budy, tradycyjnie posadzenie symbolicznego drzewa na 18

pamiątkę dla kolejnych pokoleń. Potem przejście na cmentarz parafialny i zaduma nad grobami 11 pedagogów. Na zakończenie absolwenci przybyli do sali w Miejsko- Gminnym Ośrodku Kultury, gdzie przywitał ich wielki baner. Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski wręczył każdemu z absolwentów Monografię Kowalewa i życzył, aby nigdy nie zapomnieli o swojej podstawówce i swoim mieście. W pięknie przygotowanej sali zaproszeni goście i absolwenci bawili się do późnych godzin nocnych. Atmosfera była serdeczna i gorąca. Wszyscy wracali pamięcią do szkolnych, dziecięcych lat. Na zakończenie imprezy złożona została obietnica, że takie zjazdy będą organizowane również w przyszłości. Komitet organizacyjny i absolwenci dziękują: - dyrektorowi Benedyktowi Mrozińskiemu za godne przyjęcie w szkole podstawowej - burmistrzowi Andrzejowi Grabowskiemu za udostępnienie Sali w Miejsko- Gminnym Ośrodku Kultury oraz za piękne podarunki dla absolwentów, - dyrektorowi Miejsko- Gminnego Ośrodka Kultury Barbarze Niewidział za gościnność. JA I TY, TY I JA, POKOLENIE JANA PAWŁA. ON NAUCZYŁ NAS, ŻE MŁODOŚĆ JEST ZADANA, ŻE DROGA WOLNOŚCI PROWADZI PRZEZ KRZYŻ, A MIŁOŚĆ ZWYCIĘŻA ŚWIAT W środę 4 października 2017 roku uczniowie Gimnazjum im. Jana Pawła II w Kowalewie Pomorskim wraz z p. Dyrektor Renatą Falutą Kaszubowską, p. Joanną Zwolińską i s. Eweliną Sprada uczestniczyli w XVII Ogólnopolskiej Pielgrzymce Rodziny Szkół im. Jana Pawła II na Jasnej Górze. Spotkanie odbywało się pod hasłem: Idźmy naprzód z nadzieją. Uczniowie duchowo włączyliśmy się w przygotowanie do Mszy św. oraz odmówili różaniec wraz z innymi uczestnikami pielgrzymki z 300 szkół im. Jana Pawła II. Eucharystii przewodniczył Ksiądz Biskup Henryk Tomasik duszpasterz Rodziny Szkół. W tym roku obchodzimy stulecie objawień Maryi w Fatimie, 140 rocznicę ukazania się Jej w Gietrzwałdzie oraz 300 lecie koronacji obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Z tego powodu Matka Boża szczególnie była wspominana. Każdy pielgrzym otrzymał pamiątkę - różaniec i obrazek z Matką Bożą, Królową Polski. W czasie pielgrzymki odczytano Akt Zawierzenia Matce Bożej, list uczestników spotkania do Ojca św. Franciszka, a także poświęcono pamiątkowe różańce z napisem Jezu, Ufam Tobie. Organizatorzy pielgrzymki zadeklarowali przekazanie pomocy finansowej na odbudowę kościoła w Białymstoku na Sybrii oraz odbudowę zniszczonej przez wojnę szkoły w Aleppo. Jesteśmy wdzięczni organizatorom pielgrzymki za możliwość włączenia się naszej szkoły we wspólne świętowanie i dziękczynienie Bogu za dar św. Jana Pawła II. s. Ewelina Sprada 19

SPOTKANIE PRZYJACIÓŁ PRZEDSZKOLA, CZYLI POŻEGNANIE I POWITANIE CZŁONKÓW RADY RODZICÓW W dniu 28 września br. dyrektor Przedszkola Publicznego Joanna Piasecka i organ prowadzący placówkę Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski podziękowali za współprace ustępującej radzie rodziców i powitali nową radę. W spotkaniu uczestniczył również Przewodniczący komisji Oświaty, Kultury, Sportu i Zdrowia Jerzy Koralewski. Kowalewksa placówka z roku na rok się rozrasta. Przez wiele lat w 4 oddziałach uczyło się 100 przedszkolaków. W minionym roku było już 5 oddziałów, a w tym roku szkolnym rozpoczęło edukację 150 dzieci (6 oddziałów). Ustępująca rada w osobach: przewodniczący Rafał Kamper, zastępca Ilona Wrzesińska, sekretarz Magdalena Lipińska, skarbnik Lidia Dunajska i członkowie: Bogdan Oskwarek, Iwona Kuchnicka, Krzysztof Chmielewski, Marta Zelmańska, Magdalena Bąk i Anna Dalke otrzymała gorące podziękowania, kwiaty, dyplomy Przyjaciela Przedszkola i tort. Podsumowując miniony rok dyrektor Joanna Piasecka podkreślała ogrom pracy jaką włożyła rada, aby uprzyjemnić dzieciom pobyt w przedszkolu. Sfinansowano paczki na święta, prezenty na pożegnanie starszaków, nowe wyposażenie i dofinansowanie do wycieczki. Pionierskim wydarzeniem było zorganizowanie Balu Charytatywnego dla dorosłych, z którego dochód w wys. 5,5tys.zł. przeznaczono na organizację dnia dziecka. Nowa rada rodziców w składzie: przewodniczący Rafał Kamper, zastępca Krzysztof Chmielewski, Sekretarz Oskwarek Elżbieta, skarbnik Angelika Jagielska i członkowie: Iwona Kuchnicka, Marta Zelmańska, Monika Sołtyszewska, Karol Król, Katarzyna Łabich, Przemysław Wudziński, Sandra Rudewicz, Magdalena Galarda i Witold Wiśniewski zapewniała, że równie aktywnie będzie wspierała dyrekcję tej placówki. Poprzeczka została postawiona bardzo wysoko, ale członkowie pełni zapału na pewno sprostają wyzwaniom. Już są pierwsze zadania do zrealizowania na rok szkolny 2017/2018. Zabierając głos Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski podziękował ustępującej radzie za społeczną, ale ciężką pracę, a nowej życzył wielu sukcesów. Do życzeń przyłączył się radny Jerzy Koralewski. W swoim wystąpieniu Burmistrz Miasta podkreślał rolę Rady Rodziców. Współpraca nauczyciela z rodzicami jest niezbędnym warunkiem powodzenia pracy dydaktycznowychowawczej. Od chwili przekroczenia przez dziecko progu przedszkola cel pracy pedagogicznej przedszkola i cel rodziny staje się wspólny. Z wychowawczego punktu widzenia jest bardzo pożądane, aby te dwa najważniejsze ogniwa działały wspólnie, wzajemnie się uzupełniały. Tylko wtedy bowiem istnieje szansa na uformowanie dobrego, mądrego i wrażliwego małego człowieka. Rodzice są naszymi pełnoprawnymi partnerami w wychowaniu i sprawowaniu opieki nad dziećmi. Im większą uzyskamy zgodność systemów wychowawczych między tym, jaki prezentujemy w przedszkolu, a tym który realizują rodzice w domu, tym bardziej spójny i tym lepszy będzie rozwój dziecka. Rada Rodziców to reprezentanci 150 rodziców, których dzieci uczęszczają do naszej placówki. Ze swojej strony zapewniam o otwartości i chęci ścisłej współpracy - podkreślał Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski- w tym roku szkolnego samorząd musiał sprostać obowiązkowi zapewnienia miejsc przedszkolnych trzylatkom. Rodzic ma prawo posłać dziecko do przedszkola w wieku trzech lat. Już od września 2017r. oprócz szóstego oddziału przedszkolnego powstały oddziały przedszkolne przy wszystkich szkołach podstawowych na terenie gminy. Łącznie 300 przedszkolaków ma zapewnioną opiekę w placówkach 20

gminnych. W Wielkim Rychnowie powstały nawet dwa oddziały. Rodzice są zadowoleni z takiego rozwiązania. Reforma oświatowa i likwidacja gimnazjów pozwoli na zwiększenie miejsc przedszkolnych poprzez przeniesienie przedszkola do budynku po szkole podstawowej przy ul. Marii Konopnickiej. Docelowo może być to nawet 10 oddziałów. Będzie to jednak robione powoli i z przemyśleniem, aby dzieci na tym nie ucierpiały. PODZIĘKOWANIA Z KĘSOWA Szanowni Państwo Na moje ręce wpłynęły podziękowania z Gminy Kęsowo za pomoc finansową w usuwaniu skutków sierpniowej nawałnicy. Przypomnę, że na sesji rady miejskiej w dniu 27 września br. radni jednogłośnie przyjęli mój wniosek o wsparcie poszkodowanych mieszkańców tej gmin kwotą 1zł. od mieszkańca, czyli ok. 12tys.zł. Zasadę tę wypracował Konwent Burmistrzów Województwa Kujawsko- Pomorskiego na swoim posiedzeniu. Jednocześnie dziękuję również osobom fizycznym i podmiotom prywatnym za skorzystanie z możliwości i dodatkowe wsparcie poszkodowanych. Gminę Kęsowo wskazało nam stowarzyszenie Salutaris, które z ramienia marszałka województwa koordynuje pomoc na szczeblu samorządów z naszego regionu. Środki przeznaczone będą na zakup domów holenderskich (barakowozów), które pozwolą poszkodowanym przetrwać zimę. Andrzej Grabowski Burmistrz Miasta 21

PROJEKTANT NA DROGĘ ROWEROWĄ WYŁONIONY Po pokonaniu wielu trudności Zarząd Dróg Wojewódzkich w Bydgoszczy rozstrzygnął przetarg na zaprojektowanie trzech dróg rowerowych wzdłuż dróg wojewódzkich. Największą, a praktycznie jedyną trudnością były środki finansowe, a właściwie ich brak. Obecnie bardzo odczuwalne dla inwestorów są braki projektantów jak i wykonawców. Powoduje to bardzo wysokie stawki za usługi oraz bardzo małą liczbę zainteresowanych oferentów. Taki właśnie los spotkał przetarg na wykonanie dokumentacji projektowej wraz ze studium wykonalności na budowę trzech dróg rowerowych, w tym drogi łączącej gminę Chełmża z gminą Kowalewo Pomorskie. Droga rowerowa przebiegająca przez tereny wsi Nawra- Kończewice- Chełmża- Zalesie- KiełbasinMlewo-Mlewiec- Srebrniki- Sierakowo wzdłuż dróg wojewódzkich nr 551, 649 i 554 zapewni bezpieczny ruch rowerzystów na odcinku ok. 13km. Na terenie gminy Kowalewo Pomorskie jest to odcinek o długości 7,6km. Sama dokumentacja naszej drogi rowerowej kosztować będzie prawie 700tys.zł. Zostanie ona sfinansowana ze środków województwa kujawsko- pomorskiego, który jest liderem projektu oraz ze środków samorządu gminy Kowalewo Pom. w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Bydgosko- Toruńskiego Obszaru Funkcjonalnego. Jeszcze nie tak dawno do przygotowania dokumentacji czy do budowy drogi zgłaszało się nawet kilkunastu zainteresowanych. Obecnie musimy unieważniać przetargi z powodu zbyt wysokich cen. Bardzo dziękuję Marszałkowi województwa, który na ostatniej sesji sejmikowej zawnioskował o zwiększenie w budżecie kwoty na przygotowanie dokumentacji oraz radnym wojewódzkich za przyjęcie uchwały. Wiem, że mieszkańcy z niecierpliwością oczekują na tę inwestycję. Zapewni ona bezpieczną drogę rowerzystom, komfort jazdy kierowcom, a przede wszystkim wpłynie na rozwój turystyki i ograniczy emisję spalin do atmosfery.- informuje Burmistrz Kowalewa Andrzej Grabowski. O każdym kolejnym ruchu będziemy państwa informować na bieżąco. BEZPIECZNIEJ WZDŁUŻ DROGI POWIATOWEJ W ZAPLUSKOWĘSACH Samorząd gminy Kowalewo Pomorskie przystąpił do budowy kolejnego chodnika przy drodze powiatowej. Po zakończeniu dwóch odcinków w Wielkiej Łące teraz mieszkańcy Zapluskowęs będą mogli bezpiecznie dojść lub dojechać rowerem do miasta. Chodnik powstanie na odcinku 1150mb. od granicy miasta, gdzie kończy się chodnik do wiaty przystankowej w Zapluskowęsach. Zadanie wykona do końca listopada br. wyłoniona w przetargu firma, którą jest Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Kowalewie Pomorskim. Wartość inwestycji- 409tys.zł. pokryje w całości samorząd gminy. Pozostanie jeszcze do ułożenia odcinek od wiaty przystankowej do granicy gminy, który wynosi 930m.dł. Spółka weszła już na plac budowy. Frezuje pieńki i wyrównuje teren. Wybudowanie chodnika zakończy prace poprawiające bezpieczeństwo na wjeździe do miasta od strony Wąbrzeźna. Najpierw 6 samorządów przeprowadziło wspólna inwestycję poszerzenia i zmodernizowania całej drogi powiatowej na odcinku 16km. Kosztowało to ponad 20mln.zł. O bezpieczeństwo pieszych i rowerzystów każdy samorząd już musi zadbać sam. Budowę chodnika podzielono na trzy etapy. Służyć on będzie nie tylko mieszkańcom, ale i turystom- informuje Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. UMOWY Z WYKONAWCAMI PODPISANE- ZMODERNIZUJEMY DROGĘ I ŚWIETLICĘ Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski w imieniu samorządu gminy Kowalewo Pomorskie podpisał kolejne umowy na prace modernizacyjne. W dniu 27 września br. ze zwycięzcą przetargu na modernizację drogi we Frydrychowie czyli Zakładem DrogowoBudowlanym z Rogowa, którego reprezentowali Krzysztof i Mariusz Wilczyńscy. Wykonawca zobowiązał się zmodernizować 2,3km. odcinek drogi we wsi Frydrychowo wokoło podstrefy ekonomicznej do końca listopada br. Koszt zadania to ok. 1,4mln.zł. Droga ta ujęta jest w uchwale dróg do modernizacji. W dniu 4 października br. podpisami na umowie przystąpiono do modernizacji świetlicy wiejskiej w Marianach. Przetarg wygrało Przedsiębiorstwo Produkcyjno- Budowlane Bernaciak z Ostrowitego, które prace musi wykonać do końca lutego 2018r. W podpisaniu umowy, oprócz Burmistrza i pracowników urzędu koordynujących projekt uczestniczyła również p. Monika Piróg- sołtys wsi Mariany. 22

Świetlica zostanie rozbudowana poprzez dobudowę sali od strony południowej wraz z nowym dojściem, tarasem i dodatkowym wejściem od strony wschodniej. Powstanie wejście ewakuacyjne z wjazdem dla osób niepełnosprawnych. Samorząd zmodernizuje obiekt w części ze środków unijnych w ramach działania Wsparcie na wdrożenie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność. Wartość całkowita zadania to kwota ponad 364tys. z czego 63,63% dofinansuje unia. Cieszę się, że świetlica w Marianach odzyska swój blask i poprawi funkcjonalność. W następnej kolejności na modernizację czeka świetlica w Srebrnikach oraz w Chełmońcu, natomiast już przygotowana jest dokumentacja na budowę nowej świetlicy w Piątkowie. Również na przeprowadzenie tych prac ubiegać się będziemy o dofinansowanie ze środków unijnych z Regionalnego Programu Operacyjnego lub z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich- informuje Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. PRZEJDĄ BEZPIECZNIE DO SKLEPU, KOŚCIOŁA, SZKOŁY I NA OBIEKT SPORTOWY W we wsi Wielka Łąka zakończono długo wyczekiwaną inwestycję. Powstały dwa odcinki chodnika przy drodze powiatowej: od boiska Orlik do bloków w kierunku Józefatu oraz od kościoła do centrum wsi. Wartość inwestycji to ponad 120tys. Pokryta została w 50% przez Starostwo Powiatowe i Samorząd gminy Kowalewo Pomorskie. Wykonawca czyli zwycięzca przetargu- spółka ZGKiM Kowalewo Pomorskie pomimo deszczowych dni wywiązała się w terminie z umowy. Chodniki te poprawią drogę dojścia do szkoły, centrum wsi i kościoła mieszkańców bloków. Dodatkowo będzie on mógł być wykorzystany jako parking w czasie uroczystości kościelnych. Kowalewska spółka już wyspecjalizowała się w budowie chodników. Obecna inwestycja wykonana została wzorowo. Obecnie na biurku u projektanta znajduje się dokumentacja na kolejne dwa odcinki chodników w Wielkiej Łące, aby powstał jeden ciąg dla pieszych. Natomiast spółka do końca listopada br. układać będzie chodnik przy innej drodze powiatowej w kierunku Wąbrzeźna od granicy miasta do wiaty przystankowej w Zapluskowęsach. Tutaj również brała udział w przetargu otwartym i go wygrała- informuje Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. TEGOROCZNE DOŻYNKI OSTATECZNIE PODSUMOWANE Tradycyjnie każda większa uroczystość gminna rozpoczyna się naradą organizacyjną a kończy spotkaniem podsumowującym. Do takich imprez należą m.in. dożynki, zawody sportowo-pożarnicze, święta majowe czy Dni Kowalewa. W dniu 26 września br. współorganizatorzy podsumowali tegoroczne dożynki gminno- parafialne, które miały miejsce w ostatni weekend sierpnia na terenie parafii w Chełmoniu. Współorganizatorem, oprócz samorządu gminy i MiejskoGminnego Ośrodka Kultury była parafia p.w. Św. Bartłomieja w Chełmoniu, która sama zgłosiła w ubiegłym roku chęć goszczenia tej imprezy. Parafia, czyli trzy wsie z gminy Kowalewo Pom.: Chełmonie, Chełmoniec, Lipienica oraz wieś Elgiszewo z gminy Ciechocin. Na zaproszenie Burmistrza Miasta Andrzeja Grabowskiego przybyli: ks. proboszcz Zdzisław Szauer, starosta Andrzej Okruciński, wicestarosta Franciszek Gutowski, sołtysi: Chełmonia Piotr Bender, Chełmońca Zbigniew Zabielski, Lipienicy Waldemar Błach, Elgiszewa Marek Beyger wraz z przedstawicielami rad sołeckich, druh Piotr Błach z OSP Lipienica oraz 23

przedstawiciele Miejsko- Gminnego Ośrodka Kultury. Przybyli również tegoroczni starostwie i gospodarze dożynek: Beata Piątek, Magdalena Gadomska i Wojciech Adamiak (nieobecny Krzysztof Błaszkiewicz). Podsumowując tegoroczne święto plonów Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski podkreślał, że było to wyjątkowe wyzwanie, któremu sprostaliśmy. Pierwszy raz uroczystość ta odbyła się na obszarze wiejskim, wyszliśmy z dożynkami z miasta. Było to moje wieloletnie marzenie. Mieszkańcy tych czterech wsi sprostali zadaniom jakie na siebie wzięli jako gospodarze terenu. Nie doszły do mnie żadne negatywne informacje na temat dożynek. Nawet nieciekawa pogoda nie zepsuła dobrej zabawy. Dziękuję wszystkim zaangażowanym w to przedsięwzięciepodkreślał Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski- dożynki w tej parafii zaowocowały trwałymi zmianami estetycznymi i wizualnymi w tych wsiach. Gratuluję także ks. proboszczowi Zdzisławowi Szauer, który został duszpasterzem rolników w naszym dekanacie. Zachęcam kolejne wsie to podjęcia wyzwania organizacyjnego na rok 2018. Parafia Chełmonie jako pionier przetarła szlak i teraz już będzie tylko łatwiej. Na spotkaniu każdy z uczestników podzielił się swoimi wrażeniami z zakresu zadań jakie realizował oraz z przebiegu uroczystości. Nie zabrakło wzajemnych podziękowań i zapewnień o współpracy przy innych wyzwaniach. Podkreślano nawet, że we wsiach wielu mieszkańcom już brakuje tych spotkań organizacyjnych, gdzie mogli porozmawiać i poznać lepiej sąsiada. STRAŻACY Z OSP PLUSKOWĘSY NAJLEPSZYMI STRZELCAMI W POWIECIE Druhowie ochotnicy z OSP Pluskowęsy w dniu 21 października br. reprezentowali Zarząd MiejskoGminny OSP Kowalewo Pomorskie w Powiatowych Drużynowych Zawodach Strzeleckich OSP. Zawody te to już tradycja. Organizuje je zarząd powiatowy OSP i już tradycyjnie wygrała je ekipa z Pluskowęs. Tradycją jest również, że zwycięski puchar i dyplom strażacy przekazują na ręce prezesa zarządu MG OSP RP druha Andrzeja Grabowskiego. Gratuluje strażakom z OSP Pluskowęsy: Ireneuszowi Sutkowskiemu, Markowi Sutkowskiemu i Piotrowi Pawlewicz celnego oka i pewnej ręki. Cieszę się, że druhowie nie tylko dbają o nasze bezpieczeństwo i potrafią dobrze się bawić, ale również że godnie nas reprezentują. Życzę kolejnych sukcesów- informuje Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. Drużyna wystrzelała 260 punktów. Najwięcej druh Ireneusz Sutkowski 90pkt., co dało mu I miejsce indywidualne. Pozostali druhowie: Sutkowski Marek 88pkt. i Pawlewicz Piotr 82pkt. 24

W POGONI ZA LISEM, CZYLI HUBERTUS 2017 W dniu 30 września br. odbyła się druga edycja Hubertusa powiatowego, czyli popularnej pogoni za lisem. Pogoda sprzyjała organizatorom, którymi byli: Toruńska Organizacja Łowiecka, Zamek Golubski, Lasy Państwowe, 5 starostw oraz 10 gmin w tym Miasto i Gmina Kowalewo Pomorskie. Myśliwi i zaproszeni goście po mszy świętej koncelebrowanej przez 3 kapelanów myśliwych z diecezji toruńskiej, włocławskiej i płockiej uroczyście przemaszerowali na zamek, gdzie nastąpiło oficjalne otwarcie łowów. Wśród Kowalewiaków obecnych na uroczystości byli: Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski, Przewodniczący Rady Gminy Jerzy Orłowski, Przewodnicząca Rady Powiatu Maria Wiśniewska, oraz pasjonaci koni i myślistwa czyli członkowie Kół Łowieckich oraz przedstawiciele stajni Bielsk. Pogoń za lisem, w której wzięło udział ponad 40 jeźdźców wywołała spore emocje. Odbyła się w dolinie Kasztelana pod zamkiem. Lis (jeździec z lisią kitą przypiętą do ramienia) długo zwodził przeciwników, nim stracił ogon. Chował się do nory, lub uciekał w ostępy leśne. Wśród jeźdźców byli również członkowie Chorągwi Husarskiej Województwa Kujawsko- Pomorskiego, która zaprezentowałą swoje umiejętności. W czasie uroczystego posiedzenia Okręgowej Rady Łowieckiej wręczono kołom łowieckim i myśliwym najwyższe odznaczenia i wyróżnienia. Dla zwiedzających przygotowano wiele atrakcji. Można było oglądać wystawy trofeów myśliwskich, gdzie zaprezentowali się m.in. nasi myśliwi z KŁ Grzywacz. Można było również posłuchać sygnalistów, obejrzeć psy myśliwskie, posmakować przysmaków myśliwskich oraz dań przygotowanych przez młodzież z Zespołu Szkół w Kowalewie Pomorskim. Odbyły się konkursy promujące myślistwo: fotograficzny i kulinarny. Ten ostatni cieszył się największą popularnością. W TROSCE O SPRAWNE ZAGOSPODAROWANIE ŚRODKÓW Urząd Marszałkowski jako Instytucja Zarządzająca (IZ) środkami unijnymi zaprosił w dniu 22 września Instytucję Pośredniczącą (IP) jaką jest Biuro ZIT oraz Instytucję Wdrażającą (IW) jaką są samorządy celem omówienia bieżącej sytuacji wdrażania środków unijnych w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. 25

Urząd Marszałkowski jak i Biuro ZIT zaprezentowały informacje na jakim etapie jest poziom kontraktacji środków na koniec III kwartału br. Narzucony przez Ministerstwo Rozwoju wskaźnik w wys. 44% został osiągnięty na poziomie 40%. Wszystkie strony zastanawiały się w jaki sposób podnieść i przyspieszyć poziom kontraktacji. Samorząd gminy Kowalewo Pomorskie reprezentował Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. Zabierając głos Burmistrz podkreślał, że unijnych urzędników nie będą obchodziły braki kadrowe w samorządach czy kłopoty z projektantami, albo wykonawcami. Narzucone terminy i wskaźniki musimy osiągną. Na spotkaniu podkreślano, że nasz samorząd jako jedyny w województwie ma przyjęty Gminny Program Rewitalizacji. Pozwala to na sięgnięcie po środki z puli rewitalizacyjnej. Konkurs ten będzie rozpisany wiosną. WSPIERAMY SĄSIADÓW W WALCE O ZJAZD AUTOSTRADOWY Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski reprezentował samorząd gminy Kowalewo Pomorskie w spotkaniu w spr. budowy zjazdu autostradowego w Dźwierznie, gm. Chełmża. Spotkanie miało miejsce 16 października w świetlicy wiejskiej w Dźwierznie. Autostrada w gminie Chełmża krzyżuje się z dwiema drogami wojewódzkimi w Dźwierznie jak i w Kiełbasinie. Właśnie w Dźwierznie znajduje się 500 hektarów gruntu należącego do Skarbu Państwa na którym samorząd chciałby utworzyć strefę ekonomiczną. Do podstrefy potrzeba ułatwionego zjazdu. Samorząd gminy Kowalewo Pom., od początku popiera dążenia sąsiada. Walka trwa od 1997r. od rozpoczęcia projektowania Autostrady Bursztynowej (A1). Rada miejska podejmowała nawet uchwałę popierającą. Nasz samorząd obecnie korzysta z wjazdu w Brzeźnie, ale każdy dodatkowy będzie miał wpływ na rozwój okalającego terenu. Życzę sąsiadowi wójtowi Jackowi Czarneckiemu (urodzonemu Kowalewiakowi) powodzenia w realizacji zamysłu- informuje Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski. ZADBALI O ZIELENIEC NA OSIEDLU JANA KOCHANOWSKIEGO Stowarzyszenie Na Rzecz Ochrony Zdrowia w Kowalewie Pomorskim podjęło się trudnego zadania uprzątnięcia i zagospodarowania zieleńca na osiedlu Jana Kochanowskiego. Teren zlokalizowany u zbiegu ul. Główny Dworzec (droga gminna) i ul. Odrodzenia (droga wojewódzka) otrzymał, po latach zabiegów, samorząd gminy od spółki Polskie Koleje Państwowe. Stowarzyszenie znalazło się wśród pięciu laureatów konkursu ogłoszonego przez AmberOne Autostrada A1. Spółka, która wybudowała i zawiaduje autostradą A1, wybrała do wsparcia oddolne inicjatywy społeczne realizowane przez lokalną społeczność i przyczyniające się do polepszenia jakości życia. Dodatkowo punktowane były projekty zawierające działania związane z bezpieczeństwem drogowym oraz działania proekologiczne. Stowarzyszenie Na Rzecz 26

Ochrony Zdrowia na zadanie pt. Będzie czysto i będzie bezpiecznie otrzymało dofinansowanie w wys. 5000zł. Całość projektu to wartość 6300zł. W ramach projektu Będzie czysto i będzie bezpiecznie zrealizowano dwa cele: ekologiczny i poprawy bezpieczeństwa. Po usunięciu zakrzaczeń i starych drzew, uprzątnięto i wyrównano teren oraz ustawiono obrzeża krawężnikowe. Nasadzono krzewy i ustawiono ławeczkę. Powstało nie tylko urokliwe miejsce do spotkań. Będzie to przede wszystkim miejsce bezpieczne. Poprawiła się widoczność dla kierowców poruszających się na drodze i na skrzyżowaniu trzech dróg. Ułożone obrzeża krawężnikowe ukierunkowały spływ wody z tego terenu w kierunku melioracji. Wyeliminowane będzie nanoszenie błota na asfalt i tworzenie śliskiej powierzchni, a zimą lodowych języków- informuje koordynator projektu i członek Stowarzyszenia - Wszystkie prace ziemne, porządkowe i nasadzeniowe wykonali mieszkańcy osiedla oraz członkowie stowarzyszenia, natomiast samorząd przekazał sadzonki krzewów. O realizacji projektu informuje specjalna tabliczka. Zarząd Stowarzyszenia Na Rzecz Ochrony Zdrowia serdecznie dziękuje społecznikom i przyjaciołom za pomoc w realizacji projektu, a byli to: - Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski- przekazane krzewy, udostępniony teren, - spółka GTC - sfinansowanie tablicy informacyjnej - Krzysztof Midura- transport i zamontowanie ławeczki - Tomasz Curyło- pomoc w usunięciu drzew i zakrzaczeń - członkowie stowarzyszenia, XXV DIECEZJALNY FESTIWAL PIEŚNI I PIOSENKI RELIGIJNEJ W dniu 14 października 2017 roku w Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury im. Władysława Stanisława Reymonta w Kowalewie Pomorskim odbyły się przesłuchania konkursowe XXV Diecezjalnego Festiwalu Pieśni i Piosenki Religijnej pod patronatem Burmistrza Miasta Kowalewa Pomorskiego. Motto tegorocznego festiwalu brzmiało: Idźmy naprzód z nadzieją. Organizowana od 1992 roku impreza ściąga do Kowalewa Pomorskiego wielu utalentowanych młodych wokalistów z całego województwa. Przed rozpoczęciem przesłuchań konkursowych delegacja złożyła wiązankę kwiatów pod popiersiem Jana Pawła II przy kościele parafialnym w Kowalewie Pomorskim. Uroczystego otwarcia jubileuszowego Festiwalu dokonali Burmistrz Miasta p. Andrzej Grabowski i Dyrektor M-GOK p. Barbara Niewidziała. Na scenie zaprezentowało się 26 solistów oraz 2 schole. Uczestnicy konkursu (oceniani w trzech kategoriach wiekowych) prezentowali jurorom i publiczności nie tylko swoje wokalne umiejętności, ale także specjalnie wyselekcjonowany repertuar. Festiwal stworzył szansę dla utalentowanych i lubiących śpiewać osób rozwijać swój talent muzyczny. Komisja festiwalowa obradowała w następującym składzie: 1. ROMAN FIEBERG- reprezentujący Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy, 2. MIECZYSŁAW DOMARECKI nauczyciel muzyki, pedagog. 3. PIOTR JANISZEWSKI Dyrektor Szkoły Muzycznej w Chełmży, 4. KRZYSZTOF SZULC nauczyciel muzyki. Po przesłuchaniach konkursowych komisja przyznała następujące miejsca i wyróżnienia: KATEGORIA do 12 lat: I m-ce Kornelia Szwajkowska - Parafia Św. Bartłomieja w Czernikowie, 27

II m-ce Sandra Wnukiewicz Państwowa Szkoła Muzyczna w Lipnie, II m-ce Martyna Jamroży Kurzetnik, III m-ce Maciej Rumiński Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Osieku n. Wisłą, Wyróżnienia: Nina Kowalczyk Studio Wokalne DREMS w Nowym Mieście Lubawskim KATEGORIA 13-15 lat I m-ce Klaudia Dudulska z Mroczna, II m-ce Julia Król - Parafia Św. Bartłomieja w Czernikowie, II m-ce Paulina Jamroży Kurzętnik, III m-ce Zuzanna Mytlewska - Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Osieku n. Wisłą, Wyróżnienie: Martyna Nowak Parafia Św. Bartłomieja w Czernikowie. KATEGORIA 16 + I m-ce Karolina Zielińska Kowalewo Pomorskie. ZESPOŁY: I m-ce Schola Kanaan Parafia Św. Bartłomieja w Czernikowie, Wyróżnienie: Dziecięco-Młodzieżowa Schola Parafialna Źródło Osiek n. Wisłą Najbardziej prestiżową nagrodę konkursu czyli Grand Prix XXV Diecezjalnego Festiwalu Pieśni i Piosenki Religijnej i nagrodę Burmistrza Miasta Kowalewa Pomorskiego otrzymała Joanna Pejkowska reprezentująca Parafię Św. Bartłomieja w Czernikowie. Joannę do Festiwalu przygotowała p. Anna Dzwonkowska. Był to niezwykle poruszający występ, który jak widać został odpowiednio oceniony i nagrodzony. Nagrody dla zwycięzców wręczyli: Burmistrz Miasta p. Andrzej Grabowski, Ksiądz Kanonik Piotr Igielski, Sekretarz Gminy p. Ewa Bąk, Asystent Burmistrza p., Przewodniczący Komisji Oświaty, Kultury, Sportu i Zdrowia p. Jerzy Koralewski, Przewodniczący Komisji Infrastruktury i Drogownictwa p. Jarosław Lewandowski, oraz członkowie komisji. Sponsorami nagród dla laureatów konkursu byli: Burmistrz Miasta p. Andrzej Grabowski, Firma PLASTICA Frydrychowo, Firma CONKRET Z.R. Trejderowscy, Bank Spółdzielczy w Kowalewie Pomorskim, Klub Radnych NASZA GMINA, Państwo Łucja i Edward Oleś, p. Jarosław Lewandowski, Państwo Maria i Andrzej Chwiećko. Trudno sobie wyobrazić bardziej radosną i uroczystą oprawę jubileuszu. Podczas uroczystej gali wręczono pamiątkowe statuetki i dyplomy osobom szczególnie zaangażowanym w 25 letnią historię Festiwalu. Wystąpiła również zdobywczyni podwójnej nagrody GRAND PRIX Festiwalu Pieśni i Piosenki Religijnej w 2015 i 2016 roku- Karolina Zielińska. Na tak wspaniałym jubileuszu nie mogło zabraknąć urodzinowego tortu oraz prezentów. Wszyscy uczestnicy imprezy otrzymali pamiątkowe magnesy. Koncert jubileuszowy dostarczył zebranym ogromnych, pozytywnych emocji oraz wspaniałej zabawy. Pozostały wspomnienia, zdjęcia, wpisy w księdze gości oraz nadzieja, że za rok znów się spotkamy. Dziękujemy wszystkim, którzy byli z nami podczas XXV Diecezjalnego Festiwalu Pieśni i Piosenki Religijnej. Być może nie wszyscy zwiążą swoją przyszłość z profesjonalną ścieżką kariery muzycznej ale z pewnością pozostaną wspomnienia, przyjaźnie i doświadczenia, które na pewno zapiszą się w pamięci naszych artystów na zawsze. Ze wzruszeniem ale i radością otworzyliśmy kolejny etap historii naszego Festiwalu i tak jak głosiło motto : Idźmy naprzód z nadzieją to podążamy dalej w stronę kolejnych tak pięknych jubileuszy. Ewa Dąbkowska 28

NAJPIĘKNIEJSZY CZŁOWIEK NASZYCH CZASÓW JAN PAWEŁ II W dniu 8 października 2017 roku w sali widowiskowej Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury Im. Władysława Stanisława Reymonta w Kowalewie Pomorskim odbył się uroczysty koncert z okazji Dnia Papieskiego. Honorowy Patronat nad uroczystością objął Pan Andrzej Grabowski Burmistrz Miasta. Przed koncertem złożono wiązankę kwiatów pod popiersiem Świętego Jana Pawła II przy Kościele Parafialnym pw. św. Mikołaja w Kowalewie Pomorskim. Najpiękniejszy człowiek naszych czasów Jan Paweł II.tak brzmiały pierwsze słowa zapowiedzi konferansjerów Ewy Dąbkowskiej i ks. Wikariusza Marka Wysockiego w montażu słowno-muzycznym. Pieśni m.in.: Wadowice, Zdrowaś Królewno Wyborna, Matko Miłości, Maryjo Śliczna Pani, Anima Christi, Nie lękaj się, Nome Dolcissimo, Siyahamba, Cum Decore zaprezentował przed licznie zgromadzoną publicznością Chór 730-lecia pod kierunkiem mgr Anny Kuc i gościnnie przy akompaniamencie Marka Piątkowskiego.. Zaproszeni goście i cała publiczność włączali się również do śpiewu, zaśpiewano wspólnie Chrześcijanin,to właśnie ja oraz na zakończenie koncertu przy złączonych dłoniach Barkę -najbardziej ulubioną pieśń Świętego Jana Pawła II.W trakcie uroczystości wszystkich przybyłych poczęstowano słodkościami tradycyjnie jak co roku w Dniu Papieskim. Przy okazji tej uroczystości rozstrzygnięto konkurs plastyczny zorganizowany przez Bibliotekę Miejską Św. Jan Paweł II wśród książek. Na konkurs przekazano 145 prac ze szkól i przedszkoli z terenu miasta i gminy. Wszystkie przekazane na konkurs prace zaprezentowane zostały na wystawie. Jury konkursowe przyznało następujące nagrody i wyróżnienia: Kat. I I m-ce Antonina Miś (SP Kowalewo Pomorskie) II m-ce Jakub Brzozowski(Niepubliczne Przedszkole ENTLICZK-PENTLICZEK II m-ce Adam Kojtka (SP Wielkie Rychnowo) III m-ce Wiktor Zieliński (Świetlica Socjoterapeutyczna) oraz wyróżnienia: Łukasz Liwak(SP W. Rychnowo), Luiza Kamper(Przedszkole Publiczne), Julia Szczerba(SP W. Rychnowo), Maciej Zieliński(Oddz. Przedszkolny w W. Łące), Bartosz Łukaszewski(Oddz. Przedszkolny w W. Łące) Kat. II I m-ce Sandra Detmer (SP Wielka Łąka) II m-ce Agata Makowska (SP Kowalewo Pomorskie) II m-ce Marcel Chądzyński (SP Pluskowęsy) III m-ce Krzysztof Łęgowski (SP Pluskowęsy) oraz wyróżnienia: Kacper Ziółkowski (SP Mlewo), Kacper Ptaszyński (SP Pluskowęsy),Maria Szablewska (SP Pluskowęsy), Amelia Falkowska (SP W. Rychnowo),Kacper Boniecki (SP W. Rychnowo), Anna Cyrwus (SP W. Łąka) kat. III I m-ce Julia Reda (SP Kowalewo Pomorskie) I m-ce Kinga Rudnicka (SP Kowalewo Pomorskie) II m-ce Mikołaj Siwiec (SP W. Łąka) 29

III Julia Skowrońska (SP W. Łąka) oraz wyróżnienia: Kinga Krzyżanowska (SP Pluskowęsy), Marcelina Tylmanowska (SP Pluskowęsy), Natalia Barczykowska (SP W. Łąka), Wiktoria Więcławska (SP Kowalewo Pomorskie), Karolina Putz Dominka Klugier (SP W. Rychnowo) (SP Kowalewo Pomorskie), kat. IV I m-ce Michał Miszałowski ( Publiczne Gimnazjum) II m-ce Ewelina Nowak ( Publiczne Gimnazjum) III m-ce Maria Boniecka ( Publiczne Gimnazjum) Zarówno koncert jak i rozstrzygnięcie konkursu plastycznego oklaskiwano gromkimi brawami. Dzień Papieski wpisał się już na stałe do Gminnego Kalendarza Imprez Kowalewa Pomorskiego i na pewno w takiej czy innej formie będzie kontynuowany, bo w nas na zawsze pozostanie pamięć o naszym najukochańszym rodaku ŚWIĘTYM JANIE PAWLE II. Wszystkim Państwu, którzy przybyliście na koncert serdecznie dziękujemy i zapraszamy na wszystkie uroczystości, spotkania i koncerty do Domu Kultury w Kowalewie Pomorskim Barbara Niewidział Z WIZYTĄ U NSZZ SOLIDARNOŚĆ W dniu 2 października br. Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski skorzystał z zaproszenia i uczestniczył w posiedzeniu zarządu NSZZ Solidarności regionu toruńskowłocławskiego. Posiedzenie miało miejsce w Ośrodku Chopinowskim w Szafarni. Przewodniczący Zarządu Jacek Żurawski jako mieszkaniec Kowalewa publicznie podkreślał, że zaprosił swojego burmistrza, aby nie tylko przybliżyć zakres prac i obszar działania NSZZ Solidarność. Zaproponował odbycie kolejnego posiedzenia (wiosna 2018r) w gminie Kowalewo Pom., co zostało przyjęte przez członków związku jak i burmistrza Kowalewa z aprobatą. Zabierając głos Burmistrz Andrzej Grabowski zaprosił członków Związku do Kowalewa i życzył owocnych obrad. Wśród gości zaproszonych byli również: starosta Andrzej Okruciński, burmistrz miasta GolubiaDobrzynia Mariusz Piątkowski oraz komendant PSP Paweł Warlikowski W czasie obrad uhonorowano 2 osoby nowo ustanowionym przez związek wyróżnieniem czyli Aniołem Solidarności. Otrzymały go: ksiądz prałat Józef Nowakowski z Torunia i prezydent Ryszard Brejza z Inowrocławia. Osoby te w tym roku odebrały z rąk prezydenta Andrzeja Dudy Krzyże Wolności i Solidarności jako zasłużeni opozycjoniści z czasów PRL-u. W czasie obrad związkowcy uchwalili zasady na jakich będą wybierane władze regionalnej Solidarności na nową kadencję oraz powołano Regionalną Komisję Wyborczą. 30

ROZPOCZĘCIE SEZONU GRZEWCZEGO POWRACAJĄCY PROBLEM SPALANIA ŚMIECI. Z kolejnym rozpoczęciem sezonu grzewczego powraca w naszej gminie problem spalania śmieci i zanieczyszczenia powietrza. Głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza jest sektor komunalno-bytowy, tzw. niska emisja, czyli spaliny pochodzące z kotłów i pieców na paliwa stałe w gospodarstwach domowych. Wszystko to zostaje przy samej powierzchni ziemi i jest przez nas wdychane. Proceder spalania śmieci, choć szkodliwy i nielegalny, jest niestety powszechny. W związku z powyższym apelujemy do mieszkańców o zaprzestanie spalania śmieci w piecach. Nie czyńmy z odpadów głównego materiału opałowego, zwłaszcza w sytuacji, w której zgodnie z zasadami nowego systemu gospodarowania odpadami właściciele nieruchomości mogą oddać każdą ilość odpadów komunalnych bez względu na to czy są zbierane w sposób selektywny czy zmieszany. Musimy mieć świadomość, na co narażamy siebie, sąsiadów, a przede wszystkim nasze dzieci. Wydajność energetyczna spalania nieposegregowanych śmieci jest niewielka, a konsekwencje mogą być bardzo poważne. Domowe kominy, pozbawione filtrów, produkują więcej zanieczyszczeń niż zakłady czy spalarnie śmieci. Dotyczy to osiedli domów jednorodzinnych, ale także kamienic ogrzewanych piecami kaflowymi. Szczególnie niebezpieczne dla zdrowia jest spalanie odpadów z tworzyw sztucznych np. butelek typu PET, worków foliowych, odpadów z gumy czy lakierowanych materiałów. W wyniku spalania tego typu odpadów emitowane są rakotwórcze dioksyny, których toksyczny wpływ na zdrowie może objawić się dopiero po kilkudziesięciu latach np.w postaci chorób nowotworowych. Poza tym palenie śmieci ma również negatywny wpływ na stan przewodów kominowych, powodując odkładanie się tzw. mokrej sadzy w kominach. To z kolei może być powodem zapalenia się instalacji i powstania pożaru. Spalanie śmieci w piecach jest wykroczeniem lub przestępstwem, za które obowiązują surowe mandaty. W przypadku stwierdzenia przez odpowiednie służby, termicznego przekształcania odpadów w instalacji do tego nie przeznaczonej, grożą sankcje karne wynikające z art. 191 ustawy o odpadach. Zgodnie z w/wym. artykułem Kto wbrew zakazowi, termicznie przekształca odpady poza spalarniami odpadów lub współspalarniami odpadów podlega karze aresztu lub karze grzywny". Kara grzywny może wynieść nawet 5.000 zł. Kierownik referatu OŚRiEG Edyta Jasińska PODSUMOWANIE AKCJI SPRZĄTANIE ŚWIATA POLSKA 2017 Corocznie organizowana kampania Sprzątanie Świata ma przede wszystkim charakter edukacyjny. Uczy poszanowania środowiska naturalnego i otaczającej nas przyrody, promuje proekologiczne postawy i zachowania, uświadamia nam, że stan środowiska, w którym żyjemy zależy w dużej mierze od nas samych. Dodatkowo, każdego roku to ważne przedsięwzięcie angażuje i integruje społeczności lokalne. Tegoroczna akcja, która odbyła się w dniach 15-16 września br., pod hasłem przewodnim Nie ma śmieci są surowce zakończyła się tradycyjnie pełnym sukcesem. W kampanię zaangażowane były przedszkolaki z Przedszkola Publicznego i Przedszkola Niepublicznego Entliczek-Pentliczek, uczniowie ze Szkół Podstawowych w Kowalewie Pomorskim, Pluskowęsach, Wielkiej Łące i Wielkim Rychnowie, gimnazjaliści z Publicznego Gimnazjum im. Jana Pawła II, młodzież z Zespołu Szkół im. Lecha Wałęsy, a ponadto dzieci i młodzież ze Świetlicy Socjoterapeutycznej, Warsztaty Terapii Zajęciowej oraz Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Kowalewie Pom.. W porządkowaniu terenów gminy uczestniczyli również członkowie niektórych KGW, OSP i mieszkańcy 14 sołectw, w tym: Borówno, Elzanowo, Kiełpiny, Mlewo, Nowy Dwór, Piątkowo, Pruska Łąka, Sierakowo, Pluskowęsy, Bielsk, Chełmoniec, Napole, Wielkie Rychnowo, Wielka Łąka, oraz Osiedle Brodnickie i Jana Kochanowskiego. Po godzinach pracy do akcji przyłączyli się również pracownicy Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o. o., Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej oraz Urzędu Miejskiego. 31

W związku z tym, w dniach 15-16 września br. uczniowie tradycyjnie uporządkowali tereny wokół budynków swoich szkół, przyległych ulic, ogródków działkowych, osiedla znajdujące się w obrębie miasta oraz parki, zieleńce, dworce kolejowe oraz przystanki autobusowe. Przedszkolaki wyruszyły zaś na sprzątanie swojego placu zabaw, boiska przy ul. Św. Mikołaja oraz placu zabaw i terenu przyległego przy CRiS a także ulic i chodników w Kowalewie Pomorskim. Natomiast mieszkańcy sołectw zbierali odpady z rowów i poboczy dróg, ciągów pieszo-rowerowych, przystanków autobusowych, boisk i placów zabaw oraz terenów przy świetlicach. Ponadto pracownicy MGOPS, ZGKiM i UM porządkowali tereny wokół własnych budynków, parki oraz teren góry zamkowej. W ramach kampanii, dzieci z Przedszkola, Szkół Podstawowych i Gimnazjum mogły uczestniczyć w odbywającej się w dniu 17 września br. w MiejskoGminnym Ośrodku Kultury w Kowalewie Pomorskim Ekobiesiadzie oraz programach edukacyjnych, konkursach o tematyce ekologicznej, happeningach, kampaniach informacyjnych, wycieczkach, przedstawieniach. Podobnie jak w latach ubiegłych, za organizację i przebieg akcji odpowiedzialny był Sztab Koordynacyjny, którego zadaniem było rozpropagowanie kampanii, nadzór nad jej sprawnym przebiegiem oraz podsumowanie wyników. Ogółem w tegorocznej akcji udział wzięły 1644 osoby, a ilość odpadów zmieszanych, które wywieziono z terenu naszej gminy wyniosła 1,42 tony. Wywóz i utylizację nieczystości zebranych podczas kampanii zapewnił miejscowy Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o. o. w Kowalewie Pomorskim. Serdecznie dziękuję wszystkim, którzy razem z nami przystąpili do prowadzonej w tym roku akcji Sprzątanie Świata Polska i wspólnie porządkowali tereny miasta i gminy Kowalewo Pomorskie. Dzięki takim działaniom przyczyniamy się do poprawy stanu środowiska, kształtujemy prawidłowe postawy ekologiczne społeczeństwa, promujemy czystość i porządek oraz wzmacniamy odpowiedzialność za środowisko naturalne. Burmistrz Miasta /-/ Andrzej Grabowski "JESIENNE SKARBY" WARSZTATY NA OSIEDLU BRODNICKIM Z LIŚCIEM I SZYSZKĄ W ROLI GŁÓWNEJ,6 PAŹDZIERNIKA 2017 R. Za oknem szaro, buro i ponuro?, a na Osiedlu Brodnickim, w świetlicy osiedlowej... razem znaleźliśmy lekarstwo na niepogodę! Przy pomocy pomysłowości i nieskończonych pokładów entuzjazmu stworzyliśmy własny sposób na walkę z nieciekawą aurą! Z myślą o Wszystkich, którzy chcieli spędzić czas aktywnie, przygotowaliśmy nowe jesienne warsztaty! Kolorowe drzewa, spadające z gałęzi liście, kasztany, żołędzie pobudziły nas do kolejnych działań. Inspirując się kształtem, fakturą i kolorem dzieci stworzyły jesienne cudaki, rozwiązując przy tym jesienne zagadki. Warto wspomnieć, że takie warsztaty dla rodziców to okazja do integracji, do wspólnej pracy i zabawy z dzieckiem, dla dziecka to radość tworzenia wspólnie z rodzicami. 32

Jak zawsze mogliśmy liczyć na Przewodniczącego Osiedla Henryka Sławińskiego oraz Członka Zarządu Panią Bernadetę Wiącek, dziękujemy za pomoc w organizacji, słodycze, napoje. Jak poradziliśmy sobie z taką masą materiału i czy udało się coś ciekawego stworzyć, możecie obejrzeć w fotorelacji poniżej. Zapraszamy do oglądania,...może Was coś zainspiruje i razem z dziećmi stworzycie własne, jesienne cudaki :) B.Sławińska-Śliwa MAK+ MAK+ (MakPlus) jest elektronicznym, zintegrowanym systemem bibliotecznym, stworzonym i rozwijanym przez Instytut Książki. System umożliwia tworzenie elektronicznego katalogu bibliotecznego, bazy użytkowników placówki, rejestrację wypożyczeń i udostępnień zasobów oraz prowadzenie statystyki bibliotecznej. Praca odbywa się poprzez przeglądarkę internetową. Miło nam poinformować, że Miejska Biblioteka Publiczna w Kowalewie Pomorskim od października 2017 roku dołączyła do bibliotek pracujących w systemie MAK +. Rekordy tworzone przez biblioteki są dodawane do wspólnej bazy opisów, dostępnej dla wszystkich użytkowników systemu. MAK+ oferuje czytelnikowi: dostęp do konta bibliotecznego za pośrednictwem Internetu sprawdzanie informacji o swoich wypożyczeniach przeszukiwanie zawartości katalogów wszystkich bibliotek jednocześnie zamawianie/rezerwowanie książki w bibliotece elektroniczną obsługę wypożyczeń sprawdzanie stanu konta bibliotecznego, zamawianie/rezerwowanie książek Obecnie Czytelnicy mogą już korzystać ze wszystkich możliwości, które daje zintegrowany system biblioteczny MAK+. W związku z tym prosimy stałych i nowych Czytelników o przynoszenie numeru PESEL w celu elektronicznej rejestracji. Biblioteka Publiczna WSPOMINAMY HONOROWYCH OBYWATELI GMINY KOWALEWO POMORSKIE Pragnę przekazać, iż dnia 27 listopada 2017 r. o godzinie 8:30 w kościele pw. Św. Mikołaja w Kowalewie Pomorskim odbędzie się msza święta w intencji Honorowych Obywateli Gminy Kowalewo Pomorskie. W ramach przypomnienia nadmienię, iż w gronie osób zasłużonych, które wpisały się w naszą lokalną historię przez co otrzymały tytuł Honorowego Obywatela Gminy są: 1. Święty Jan Paweł II ustanowiony Honorowym Obywatelem Gminy Kowalewo Pomorskie uchwałą Rady Miejskiej Nr XV/161/99 z dnia 11.11.1999 r. 2. Śp. Jan Łęgowski - Honorowe Obywatelstwo Gminy Kowalewo Pomorskie zostało Mu nadane uchwałą Rady Miejskiej Nr XXVIII/294/01 z dnia 08.06.2001 r. 3. Śp. Ksiądz Kanonik Franciszek Ksawery Okroy pośmiertnie ustanowiony Honorowym Obywatelem Gminy Kowalewo Pomorskie uchwałą Rady Miejskiej Nr XXVIII/294/01 z dnia 08.06.2001 r. 4. Śp. Stanisław Dąbkowski w uznaniu Jego szczególnych zasług pośmiertnie nadano Mu Honorowe Obywatelstwo Gminy Kowalewo Pomorskie uchwałą Rady Miejskiej Nr XVI/132/04 z dnia 11.11.2004 r. 33

5. Siostra Monika Teresa Gojtowska ustanowiona Honorowym Obywatelem Gminy Kowalewo Pomorskie uchwałą Rady Miejskiej Nr XVII/179/08 z dnia 11.11.2008 r. Mam nadzieję, iż coroczne msze św. będą zarówno wyrazem wdzięczności jak również nie pozwolą zapomnieć mieszkańcom naszej Gminy o osobach tak ważnych dla naszej Małej Ojczyzny jaką jest Kowalewo Pomorskie. Serdecznie zapraszam do wzięcia udziału w wyżej wymienionej mszy świętej. Burmistrz Miasta Andrzej Grabowski NARODOWY PROGRAM ROZWOJU CZYTELNICTWA Miejska Biblioteka Publiczna w Kowalewie Pomorskim jest ponownie beneficjentem wieloletniego programu Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa. Priorytet 1. Zakup nowości wydawniczych do bibliotek publicznych, który szczególny nacisk kładzie na zwiększenie oferty bibliotecznej o stały napływ nowości wydawniczych. W ramach dotacji celowej nasza biblioteka otrzymała 5213,00 zł. Rozpoczęła zakup książek, które przekazała do użytku swoim czytelnikom, a których zakup został zrealizowany ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa. Biblioteka Publiczna SPRAWOZDANIE Z PLANU CELÓW CZĘŚĆ V X. OCHRONA ZDROWIA W 2016 r. kontynuowano akcje w ramach populacyjnego programu wczesnego wykrywania raka piersi. W ramach programu wykonano nieodpłatnie mammograficzne badania piersi w mammobusie. Badania skierowane były do mieszkanek Gminy Kowalewo Pomorskie w wieku od 50 do 69 roku życia, które w ciągu ostatnich dwóch lat nie korzystały z profilaktycznej mammografii opłacanej przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Dodatkowo Panie w wieku 40-49 oraz 70-75 lat mogły wykonać bezpłatne badania mammograficzne w ramach realizowanego projektu pn. Poprawa dostępności i jakości usług medycznych w ramach Populacyjnego Programu Wczesnego Wykrywania Raka Piersi współfinansowanego z funduszy EOG i Norweskiego Mechanizmu Finansowego. W tym przypadku wymagane było skierowanie od lekarza dowolnej specjalizacji. Z bezpłatnych badań skorzystało 227 kobiet. Dodatkowo Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Bydgoszczy przy współpracy z Urzędem Miejskim w Kowalewie Pomorskim czterokrotnie przeprowadziło akcję poboru krwi, w której udział wzięły 162 osoby, oddając łącznie 72,9 litrów krwi. Ponadto, Gmina Kowalewo Pomorskie realizowała Program profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci w oparciu o szczepienia przeciwko pneumokokom w województwie kujawsko-pomorskim oraz Kujawsko-Pomorski Program badań przesiewowych w kierunku tętniaka aorty brzusznej. W pierwszym programie szczepieniami objęto 52 dzieci w wieku 24-36 miesięcy życia, natomiast drugi program skierowany był do mężczyzn w wieku 65-74 lata, palących papierosy, będących mieszkańcami województwa kujawsko-pomorskiego. 34