WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII DLA KLASY IV Ocena celująca: Uczeń spełnia wymagania edukacyjne przewidziane na poszczególne stopnie. Samodzielnie poszerza swoją wiedzą, chętnie podejmuje dodatkowe prace. Aktywnie uczestniczy w lekcjach, samodzielnie rozwiązuje problemy omawiane na lekcji. Potrafi na forum klasy zaprezentować własne zdanie, popiera je logiczną argumentacją. Ja i moje otoczenie - określa, czym różni się rodzina dawna od rodziny współczesnej - omawia różnice między szkoła dawniej a szkoła współczesną - wskazuje podobieństwa i różnice w funkcjonowaniu w społeczności szkolnej i w rodzinie sposoby okazywania patriotyzmu w czasie wojny i w czasie pokoju - podaje przykłady patriotyzmu lokalnego - określa różnice pomiędzy poszczególnymi regionami Polski Polski regiony zamieszkałe przez mniejszości narodowe świata największe skupiska Polonii - charakteryzuje rolę rodziny w życiu prawa i obowiązki rodziców - podaje przykłady postępowania zgodnego z zasadami tolerancji i sprawiedliwości -określa czym zajmuje się samorząd szkolny, potrafi podać przykłady z pracy samorządu w szkole - przedstawia sposoby zapobiegania konfliktom mniejszości narodowe i mniejszości etniczne mieszkające na terenie Polski oraz na wybranych przykładach opisuje ich kulturę i tradycję - tłumaczy, czym są miejsca pamięci narodowej -określa, na czym polega wyjątkowość każdego -wyjaśnia termin społeczność - omawia sposoby zaspakajania ludzkich potrzeb -tłumaczy jakie przysługują mu prawa a jakie obowiązki w rodzinie - podaje prawa i obowiązki ucznia - wyjaśnia termin tolerancja - tłumaczy czym jest statut szkoły - omawia kompetencje dyrektora szkoły, rady pedagogicznej, rady rodziców - tłumaczy, kim jest patriota -rozpoznaje herb swojego miasta krainy geograficzno historyczne oraz wskazuje na mapie - tłumaczy znaczenie słowa Polonia - wyjaśnia terminy mniejszość narodowa, mniejszość etniczna -Wymienia podstawowe potrzeby - określa kto tworzy społeczność szkolną przykłady konfliktów i sposoby ich rozwiązywania - wyjaśnia termin ojczyzna i mała ojczyzna - wyjaśnia pojęcie patriotyzm swoją miejscowość - objaśnia pochodzenie nazwy Polska i opisuje polskie symbole narodowe - zna słowa hymnu polskiego i wie kto jest ich autorem oraz gdzie i kiedy powstał
Z historią na ty - objaśnia znaczenie zdania historia jest nauczycielką życia muzea w Krakowie - przygotowuje drzewo genealogiczne swojej rodziny - podaje efekty prac historyków -wskazuje podobieństwa pomiędzy muzeum a skansenem -opowiada o roli muzeum, skansenu i biblioteki w dziedzinie ochrony zabytków -opowiada, dlaczego zabytki podlegają ochronie -wskazuje sposoby kultywowania rodzinnych tradycji - wyjaśnia co nazywamy faktem historycznym, wie co posiada fakt historyczny - odróżnia postacie historyczne od legendarnych -określa czym zajmuje się archeolog - dokonuje podziału źródeł historycznych, oraz podaje ich konkretne przykłady -wyjaśnia co to są skanseny, muzea, biblioteki, archiwa - opowiada jak należy zachować się w muzeum -wie czym jest ród -opowiada o tradycjach kultywowanych w swojej rodzinie -opowiada o swoich pamiątkach rodzinnych -określa czym zajmuje się genealogia, czym jest drzewo genealogiczne - wyjaśnia czym są historia i przeszłość - wyjaśnia, kim jest historyk źródła historyczne, archeologia - wyjaśnia czym jest rodzina, wymienia członków swojej rodziny Czas i mapa w historii daty graniczne epok historycznych oraz wskazuje wydarzenia oznaczające początek i koniec poszczególnych epok epoki historyczne kronika, rocznik - porównuje mapy historyczne i geograficzne - rysuje oś czasu i umieszcza na niej daty - porządkuje daty w kolejności chronologicznej - oblicza, ile czasu -wyjaśnia pojęcia: wiek, era, millenium, chronologia - wskazuje narodziny Chrystusa jako początek naszej ery - zapisuje cyfry
- podaje przykłady innych sposobów rachuby czasu - omawia rolę mapy w poznawaniu przyczyn i przebiegu wydarzeń historycznych -tłumaczy termin dymarka -odczytuje z mapy podstawowe informacje upłynęło pomiędzy wydarzeniami -określa datę wydarzenia używając określeń I połowa, II połowa - wyjaśnia termin kartografia -omawia z jakich elementów składa się mapa historyczna - tłumaczy czym jest skala a czym legenda mapy arabskie cyframi rzymskimi - odczytuje skróty p.n.e. n.e. -ustala, w którym wieku rozegrały się podane wydarzenia - wskazuje daty graniczne wieków Z najdawniejszych dziejów - przedstawia najważniejsze mieszkańców Mezopotamii, Egiptu - wyjaśnia jakie znaczenie miało wynalezienie pisma dla historii jako nauki -wymienia co najmniej kilka alfabetów wywodzących się z alfabetu łacińskiego i greckiego - tłumaczy czym są piktogramy i w jakim celu stosujemy je współcześnie - wie kto wynalazł pismo alfabetyczne - omawia historię książki i piśmiennictwa od glinianej tabliczki do czytnika elektronicznego - Przedstawia dokonania które umożliwiły mu przejście do osiadłego trybu życia - opowiada jak zmieniał się wygląd -wyjaśnia kim byli Sumerowie - wyjaśnia dlaczego pierwsze cywilizacje powstały nad rzekami -podaje nazwy warstw społecznych starożytnego Egiptu -omawia sposób działania kanałów nawadniających -wyjaśnia co to sieć irrygacyjna -opowiada o zajęciach mieszkańców Egiptu - wylicza materiały pisarskie których używano w starożytności - omawia znaczenie ognia w życiu narzędzia, którymi posługiwali się pierwsi ludzie epoki i wyjaśnia nazwy epoka kamienia, epoka brązu, epoka żelaza rzeki Eufrat, Tygrys, Nil oraz miast Babilon balsamowanie, opowiada dlaczego Egipcjanie balsamowali swoich zmarłych - przedstawia różne rodzaje pisma -wyjaśnia jakie znaczenie miało wynalezienie pisma dla rozwoju cywilizacyjnego : człowiek pierwotny, koczowniczy tryb życia, osiadły tryb życia - tłumaczy pojęcia mumia, sarkofag, piramida, faraon - opowiada w jaki sposób człowiek zdobywał pożywienie i dlaczego żył w gromadzie
W starożytnej Grecji - tłumaczy na czym polegała wyjątkowość greckiej polis -podaje cechy, które powinny wyróżniać dobrego polityka i obywatela - porównuje demokrację ateńską ze współczesną demokracją przedstawicielską najważniejszych greckich dramatopisarzy -wskazuje teatry w Krakowie -opowiada mity - przedstawia główne wątki Iliady i Odysei -opowiada o roli igrzysk w życiu starożytnych Greków i współcześnie -opowiada o roli sportu w życiu Greków -wymienia zasady jakimi powinni kierować się sportowcy podczas rywalizacji - opowiada o osobie i rządach Peryklesa -tłumaczy jaką rolę odgrywał sąd skorupkowy -wyjaśnia czym była wielka kolonizacja i wskazuje na mapie jej kierunki -porównuje teatr starożytny z teatrem współczesnym - opowiada o Homerze i jego dziełach - podaje najważniejsze starożytnych Greków -wymienia atrybuty greckich bogów - opowiada mit grecki -wyjaśnia co znaczą wyrażenia koń trojański, pięta Achillesa - dostrzega podobieństwa i różnice między igrzyskami w starożytnej Grecji a współczesnymi olimpiadami - tłumaczy co znaczy pięć okręgów na fladze olimpijskiej - wskazuje jat termin olimpiada rozumiano w starożytności a jak dzisiaj Polis, kolonia, Hellenowie, wielka kolonizacja, sąd skorupkowy -omawia położenie Grecji i jego wpływ na zajęcia mieszkańców cechy charakterystyczne greckiej demokracji - opowiada w jaki sposób narodził się teatr rodzaje sztuk granych w starożytnym teatrze -opowiada o najważniejszych greckich bogach, jak według wierzeń wyglądali, kto się do nich modlił - wie kim byli herosi -kim był Homer i co napisał - przedstawia przebieg antycznych igrzysk dyscypliny pięcioboju -określa gdzie odbywały się najsłynniejsze igrzyska na cześć Zeusa Grecję i Ateny -wyjaśnia pojęcia agora, Akropol, Hellada, demokracja - umieszcza na osi czasu wiek w którym narodziła się demokracja, teatr, igrzyska olimpijskie -wie gdzie budowano teatry i dlaczego - wie kto mógł zostać aktorem oraz jak się ubierał -wyjaśnia pojęcia politeizm, monoteizm, mit - opowiada jak Grecy wyobrażali sobie swoich bogów -wymienia najważniejszych greckich bogów - wie gdzie narodziły się igrzyska i kto był ich patronem -potrafi powiedzieć jak często się odbywały i jakie dyscypliny rozgrywano
W starożytnym Rzymie - porównuje ustrój -omawia różne typy -wskazuje na mapie -umieszcza na osi republiki rzymskiej ustroju państwa Rzym, Kartaginę, czasu datę założenia ze współczesną rzymskiego- Półwysep Bałkański, Rzymu, określa który demokracją -podaje różnice królestwo, republika, cesarstwo Półwysep Apeniński -opowiada to wiek - próbuje pomiędzy republiką a cesarstwem -omawia zróżnicowanie legendarne początki starożytnego Rzymu opowiedzieć Rzymianie jak rządzili -przedstawia zasługi społeczeństwa -wyjaśnia terminy: swoim państwem Juliusza Cezara i rzymskiego, republika, - wyjaśnia kim byli dokonuje oceny tej zwracając szczególną zgromadzenie gladiatorzy, czym się postaci uwagę na pozycję ludowe, senat, zajmowali -tłumaczy czym są języki romańskie i niewolników - wyjaśnia czym jest -wymienia jakie jest ich wilczyca kapitolińska starożytnych pochodzenie -wymienia przyczyny Rzymian -opisuje elementy stroju i uzbrojenia legionisty rzymskiego -opisuje w jaki sposób Rzymianie budowali drogi -wyjaśnia dlaczego spisanie prawa przez Rzymian miało wielkie znaczenie dla cywilizacji europejskiej - tłumaczy dlaczego z rzymskiego prawa korzystamy do dzisiaj -ocenia jakie znaczenie dla współczesnych mają Rzymian -nazywa różne odłamy chrześcijaństwa -wymienia wydarzenia związane z historią Żydów w Polsce -tłumaczy dlaczego Watykan jest miejscem ważnym dla katolików upadku republiki rzymskiej -omawia najważniejsze architektoniczne Rzymian - porównuje wierzenia Rzymian i Greków -przedstawia związki chrześcijaństwa z judaizmem - prezentuje sylwetkę Nerona - ocenia decyzję Konstantyna Wielkiego o zakończeniu prześladowania chrześcijan - opowiada co wydarzyło się w 1054r cesarz, prowincja - opowiada dlaczego dla Rzymian ważne było budowanie dróg -tłumaczy terminy Bazylika, kodeks -opowiada czym było Prawo XII tablic i Kodeks Justyniana -wskazuje na mapie Palestynę -wyjaśnia czym jest Ewangelia przyczyny prześladowania chrześcijan w starożytnym Rzymie -umieszcza na osi czasu rok zakończenia prześladowań chrześcijan i określa wiek tego wydarzenia -przedstawia kim był Jezus i Konstantyn Wielki -określa gdzie i kiedy narodziło się chrześcijaństwo Wymienia najważniejsze zasady nauki Jezusa
Na ocenę uzyskaną przez ucznia ma również wpływ sposób udzielania odpowiedzi, budowanie pełnych zdań, logicznych, powiązanych ze sobą, ponadto zadawanie pytań naprowadzających, pomocniczych.