Instrukcja do biznes planu I. Informacje o przedsiębiorcy 1.1. W punkcie tym uwzględnij wykształcenie zdobyte w szkole średniej, na wyższej uczelni. Podaj nazwę, kierunek rok rozpoczęcia i ukończenia szkoły. 1.2. W punkcie tym należy wymienić posiadane doświadczenie zawodowe, odbyte staże i praktyki, jak również ukończone kursy, szkolenia potwierdzone dokumentem. 1.3. Określ dodatkowe umiejętności, które będą przydatne w prowadzeniu działalności takie jak znajomość oprogramowania komputerowego, znajomość języków obcych, posiadane prawo jazdy itp. 1.4. Tutaj należy wymienić swoje zainteresowania, działalność społeczną, sportową itp. II. Opis planowanego przedsięwzięcia 2.1. Przed rozpoczęciem działalności zastanów się, jakie stawiasz cele, które chcesz osiągnąć w planowanej działalności gospodarczej. Może to być procentowy udział w rynku (nawet na rynku lokalnym np. na osiedlu), osiągnięcie określonego zysku (np. 1500 zł netto miesięcznie), zdobycie określonej liczby klientów, itp. 2.2. Napisz formę prawną Twojej działalności czy to będzie działalność indywidualna, czy w formie spółki (jeśli tak, to w jakiej). W polskim kodeksie spółek handlowych wyróżniamy następujące rodzaje spółek: cywilną, partnerską, jawną, z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjną, komandytową, komandytowo akcyjną. 2.3. Należy opisać, czy adres siedziby firmy będzie w tym samym miejscu co miejsce prowadzonej działalności, czy działalność będzie prowadzona w jednym czy kilku lokalach. 2.4. Określ, jaka będzie forma własności lokalu, w którym planujesz prowadzenie działalności. Należy tutaj uwzględnić, czy jest to lokal własny, wynajmowany czy dzierżawiony. 2.5. Podaj powierzchnię lokalu w m 2. 2.6. Napisz terminy zgłoszenia działalności we właściwym Urzędzie Miasta/Gminy, Urzędzie Skarbowym, ZUSie, GUSie, Państwowej Inspekcji Pracy. Patrz również pkt 2.4 część A instrukcji. Instrukcja do biznes planu str. 1 z 6
III. Analiza Marketingowa 3.1.1. Określ, jaki będzie zasięg działalności gospodarczej Twojej firmy czy to będzie zasięg krajowy, wojewódzki, bądź lokalny. Opisz okolice, w której będzie prowadzona Twoja firma, czy będzie to miasto (centrum miasta, osiedle, przedmieścia), wieś. 3.1.2. Oszacuj potencjalną liczbę klientów na obszarze działania Twojej firmy. Opisz metodę oraz sposoby jak tego dokonałeś/aś. Przykład: może to być obserwacja lokalu o podobnej działalności (liczenie klientów w różnych porach dnia) 3.1.3. Przeprowadź małe badanie rynku np. rozmowa ze sprzedawcami na temat ich kłopotów przy prowadzeniu działalności; z potencjalnymi klientami na temat ich oceny produktów i usług konkurencji; zapytaj, czy ich zdaniem Twój pomysł ma sens. Pamiętaj, im więcej ludzi w tej sprawie przepytasz tym lepsze będą wyniki Twojego badania. Opisz swoje spostrzeżenia 3.2.1. Wypisz produkty/usługi, które będziesz oferował/ła na rynku. 3.2.2. Dokonaj charakterystyki sprzedawanych produktów lub świadczonych usług. Porównaj swoje produkty/usługi z konkurencją pod względem np. asortymentu, ceny, jakości. 3.2.3. Zaznacz krzyżykiem X stopień zapotrzebowania na Twój produkt/usługę w różnych miesiącach (1 najmniejszy, 10- największy). Napisz, jak zamierzasz radzić sobie z prowadzeniem firmy poza sezonem. 3.2.4. W punkcie tym należy wypisać produkty bądź usługi, których sprzedaż wymaga posiadania odpowiednich koncesji, licencji i zezwoleń. Opisz, w jaki sposób uzyskasz koncesje, licencje i zezwolenia. 3.2.5. W przypadku sprzedaży produktów o określonym terminie ważności, opisz w jaki sposób będziesz starał/a zmniejszyć wielkość poniesionych strat w związku z upływem ich terminu przydatności. Wymień rodzaj tych produktów i opisz w jaki sposób termin upływu ich ważności może wpłynąć na wielkość strat w firmie. 3.3.1. Wymień środki promocji i reklamy, jakie planujesz zastosować w swojej kampanii reklamowej. Mogą to być np. ulotki, plakaty, broszury, ogłoszenia w mediach. 3.3.2. Określ wysokość wydatków jaką zamierzasz przeznaczyć na poszczególne rodzaje reklamy oraz promocji wymienione w pkt. 3.3.1. 3.3.3. Opisz w jaki sposób będziesz chciał/a zwrócić uwagę potencjalnego klienta, aby skorzystał z Twoich usług. W punkcie tym wymień elementy wyglądu Instrukcja do biznes planu str. 2 z 6
wewnętrznego i zewnętrznego lokalu tzn. jakich użyjesz elementów wystroju, szyldy, neony, oświetlenie. 3.3.4. Wymień efekty, które zamierzasz uzyskać dzięki realizacji działań poszczególnych elementów, wskazanych w pkt. 3.3.3, np. pozyskanie klientów z innego osiedla, wioski; pozyskanie klientów przejezdnych; pozyskanie młodych/starszych klientów itd. 3.3.5. Opisz krok po kroku, z uwzględnieniem dat i wysokości wydatków, wymienione w pkt 3.3.1 3.3.4 działania promocyjne. Pamiętaj, że ma to ścisły związek z budżetem. 3.4.1. W punkcie tym należy podać liczbę potencjalnych dostawców usług, z których będziemy korzystać, określ czy zostały już nawiązane wstępne kontakty handlowe. 3.4.2. Określ w jaki sposób będziesz dokonywać rozliczeń z dostawcami tzn. czy będzie to przelew ( jeżeli tak, to jakie terminy płatności możesz wynegocjować, lub już wynegocjowałeś), gotówka czy płatność kartą kredytową. 3.4.3. W punkcie tym przedstaw sposób w jaki będziesz się zaopatrywał/a w niezbędne do działalności towary, materiały, surowce (określ rodzaj transportu, wielkość pojedynczych dostaw, częstotliwość dostaw itd.). 3.5.1. Określ i napisz, jaka liczba konkurentów występuje na obszarze w którym zamierzasz świadczyć sprzedaż produktów/usług. 3.5.2. W tym punkcie wymień największych konkurentów na Twoim obszarze działania (podaj nazwy firm). 3.5.3. Dokonaj charakterystyki produktów lub usług świadczonych przez konkurencję. Określ ich słabe i mocne strony. 3.6.1. Określ grupę docelową, do której będziesz kierował/a swój produkt, towar lub usługę. Określ, czy będą to klienci indywidualni czy firmy, sklepy detaliczne czy hurtownie, ludzie młodzi czy starsi, bogaci czy mniej zamożni itd. 3.6.2. Jeżeli nawiązałeś już kontakty z potencjalnymi klientami, to opisz w jaki sposób będzie wyglądała współpraca między Wami (podaj sposób rozliczeń, wielkość zgłaszanego przez nich zapotrzebowania itd.) 3.6.3. Opisz, w jaki sposób będziesz prowadził/a sprzedaż/dystrybucję Twoich produktów. Może się to odbywać poprzez własny punkt, pośredników, akwizytorów. Jeżeli jest to działalność usługowa, określ, czy będzie świadczona u klienta, czy w Twoim zakładzie/biurze. 3.6.4. W tym punkcie podaj sposób w jaki będziesz rozliczać się ze swoimi klientami (gotówka, karta płatnicza, przelew). Instrukcja do biznes planu str. 3 z 6
3.7.1. Opisz, czy przy ustalaniu poziomu cen będziesz kierował się cenami rynkowymi (ceny konkurentów), czy będziesz stosował własne kryteria. Jeżeli własne, to jakie? 3.7.2. Zastanów się i opisz sposób ustalania marży na poszczególne produkty i towary (preferowany sposób ustalania marży - od kosztów zakupu: np. kupuję podkoszulek za 4 złote w hurtowni i sprzedaję go z 30% marżą, czyli za 5 zł 20 groszy ). Jeżeli Twoja firma będzie prowadzić tylko działalność usługową, wówczas nie musisz uzupełniać tego punktu. 3.7.3. Określ, jakie będziesz stosował rabaty, upusty i podaj zasady ich udzielania np. wielkość zamówienia, upływu terminu ważności, wobec stałego klienta, termin zapłaty itd. IV Analiza Finansowa 4.1 Bilans otwarcia należy sporządzić w dołączonym załączniku 1, (dostępny również w formie elektronicznej). W bilansie należy wpisać: po stronie aktywów majątek przyszłej firmy; po stronie pasywów źródła finansowania tego majątku. W bilansie nie należy uwzględniać środków uzyskanych z dotacji. 4.2 Budżet firmy należy sporządzić w dołączonym załączniku 2, (dostępny również w formie elektronicznej). W budżecie należy wpisać wszystkie wpływy i wydatki zgodnie z rodzajem prowadzonej działalności (są oznaczone specjalnymi symbolami). Podział wydatków na stałe i zmienne ma formę uproszczoną. Wydatki zmienne najlepiej określić jako procent przychodu (lub na odwrót: przychód określić jako procent wydatku zmiennego możesz do tego użyć marży oszacowanej w pkt 3.7.2). W przypadku tych wydatków, które zmieniają się skokowo (np. wynagrodzenia) określ ich wzrost według uznania i zapisz ich wartość w poszczególnych miesiącach. 4.3 W załączniku nr 3 należy zestawić przychody oraz koszty uzyskania przychodów. Ten arkusz ma na celu ustalenie wysokości podatku dochodowego firmy. Należy pamiętać o podstawowej zasadzie podatkowej, która mówi, że koszt musi być racjonalnie związany z przychodem ( nie można, na przykład, rozliczyć podatkowo koszu zakupu sprzętu narciarskiego, jeżeli nie mamy przychodów z działalności instruktorskiej) 4.4 Przy uzasadnianiu wpływów kieruj się wszystkimi informacjami, które dotąd zgromadziłeś: marża, liczba klientów, sezonowość sprzedaży. Weź też pod uwagę, że w okresie rozruchu firmy wpływy mogą być mniejsze Instrukcja do biznes planu str. 4 z 6
4.5 Należy uzasadnić konieczność poniesionych wydatków i ich wysokości. W przypadku znacznych różnic pomiędzy wskazanymi przez Ciebie kwotami, a cenami rynkowymi, należy szczegółowo wyjaśnić występującą rozbieżność. 4.6 W tym punkcie należy określić punkt rentowności - P, na podstawie wzoru: P min Ks = 1 1 m + 1 gdzie: Pmin minimalna sprzedaż miesięczna; Ks miesięczne wydatki stałe m - marża (liczona od kosztu zakupu) Przy obliczaniu progu rentowności należy wziąć pod uwagę marżę określoną w pkt. 3.7.2, jak również wydatki stałe z budżetu firmy (załącznik nr 2). Próg rentowności informuje, jaka powinna być minimalna sprzedaż, aby firma nie poniosła strat ( wyszła na zero ). W przypadku, gdy Twoja firma prowadzi wyłącznie działalność usługową, próg rentowności równy jest wydatkom stałym. V. Plan organizacyjny 5.1 W tym punkcie należy opisać, krok po kroku, jak będziesz rozpoczynał/a Twoją działalność. Pamiętaj, że wiele rzeczy może nie pójść po Twojej myśli. Napisz, jak będziesz sobie radzić z nieoczekiwanymi problemami i barierami (np. nie kupisz na czas potrzebnej maszyny, pierwszy klient będzie wstrzymywał Ci zapłatę itd.) 5.3 W tym punkcie należy opisać podział zadań i obowiązków kadry pracowniczej w firmie, na jakich stanowiskach będą pracowali. 5.4 Możesz tutaj uwzględnić twoje preferencje dotyczące kwalifikacji Twoich pracowników: kursy, szkolenia, certyfikaty, doświadczenia zawodowe w postaci praktyk, stażów, poprzednie miejsca pracy. 5.5 Opisz, jaki system wynagradzania będziesz stosować w Twojej firmie. Możesz tutaj uwzględnić takie formy jak: umowa o prace, umowa zlecenia, umowa o dzieło, akord, stawka godzinowa. Napisz, czy będziesz stosował płace stałe, czy system premiowy. Instrukcja do biznes planu str. 5 z 6
VI. Analiza SWOT Po wypełnieniu wniosku i napisaniu biznes planu zastanów się, jakie Twoja firma posiada mocne i słabe strony, jakie szanse i jakie zagrożenia, którym będziesz musiał stawić czoła prowadząc działalność gospodarczą. Instrukcja do biznes planu str. 6 z 6