Załącznik do Uchwały Nr XXXVII/251/17 RADY GMINY GORZYCE z dnia 11 maja 2017 r. SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI FURMANY GMINA GORZYCE
W opracowaniu dokumentu udział wzięli: 1. Członkowie Grupy Odnowy Wsi Furmany: Wiesław Biskup Magdalena Bąk Elżbieta Rutyna Monika Matyka Łucja Turbiarz. 2. Gminny Koordynator Podkarpackiego Programu Odnowy Wsi na lata 2017-2020 Paulina Czernikowska Warsztaty z cyklu Planowanie w procesie odnowy wsi przeprowadzili: Pracownicy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego: Waldemar Pałys 2
Spis treści: 1. Współautorzy opracowania...2 2. Analiza zasobów...4-7 3. Analiza SWOT...8 4. Analiza potencjału rozwojowego wsi...9 5. Wizja odnowy i rozwoju wsi...10 6. Program krótkoterminowy odnowy wsi...11 7. Plan i program odnowy wsi...12-13 8. Dokumentacja fotograficzna dotycząca zasobów wsi...14-17 3
ANALIZA ZASOBÓW Zasoby wszelkie elementy materialne i niematerialne wsi i związanego z nią obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie bądź w przyszłości w realizacji publicznych bądź prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi. Zwrócić uwagę na elementy specyficzne i rzadkie (wyróżniające wieś). Opracowanie: Ryszard Wilczyński Rodzaj zasobu Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Małe Znaczenie zasobu Duże Wyróż niające Przyrodniczy walory krajobrazu, rzeźby terenu płaski - równina x stan środowiska umiarkowany x walory klimatu mikroklimat, wiatr, nasłonecznienie x walory szaty roślinnej runo leśne x cenne przyrodniczo obszary lub obiekty lasy okalające miejscowość x świat zwierzęcy (ostoje, siedliska) zwierzyna leśna i ptactwo x wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) ciek wodny Strug Orliska x wody podziemne - gleby słabej jakości x kopaliny piasek, żwir x walory geotechniczne - Kulturowy walory architektury Grób nieznanego żołnierza- II wojna światowa walory przestrzeni wiejskiej publicznej - walory przestrzeni wiejskiej prywatnej - zabytki i pamiątki historyczne - osobliwości kulturowe - x miejsca, osoby i przedmioty kultu Kościół im. Maksymiliana Kolbego x święta, odpusty, pielgrzymki Odpusty sierpień, październik x tradycje, obrzędy, gwara Korowód dożynkowy, wieniec, impreza pn. Zlot furmanek x legendy, podania i fakty historyczne Legenda o powstaniu wsi x przekazy literackie - ważne postacie i przekazy historyczne - specyficzne nazwy Podporąbka, Majdanek x specyficzne potrawy pamuła zupa z wiśni x dawne zawody Stolarz, furman, murarz, kowal x zespoły artystyczne, twórcy - 4
Obiekty i tereny działki pod zabudowę mieszkaniową Teren przy ul. Sosnowej x działki pod domy letniskowe - działki pod zakłady usługowe i przemysł - pustostany mieszkaniowe - pustostany poprzemysłowe - tradycyjne nie użytkowane obiekty gospodarskie (stodoły, spichlerze, kuźnie, młyny, itp.) - Infrastruktura społeczna place publicznych spotkań, festynów Teren boiska sportowego x sale spotkań, świetlice, kluby Remiza OSP Furmany x miejsca uprawiania sportu Boisko szkolne, stadion sportowy x miejsca rekreacji Plac przy szkole podstawowej x ścieżki rowerowe, szlaki turystyczne Furmany - Sandomierz x szkoły Szkoła Podstawowa im. Stanisława Jachowicza w x Furmanach przedszkola Oddział przedszkolny x biblioteki szkolna x placówki opieki społecznej - placówki służby zdrowia - Infrastruktura techniczna wodociąg ogólnodostępny x kanalizacja ogólnodostępna x drogi (nawierzchnia, oznakowanie Asfaltowe lub utwardzone tłuczniem x oświetlenie) chodniki, parkingi duża powierzchnia x przystanki Transport lokalny, drogi powiatowe x sieć telefoniczna i dostępność internetu Różnorodność operatorów, duży wybór x telefonia komórkowa Play, Orange, T mobile, x inne - Miejsca pracy (gdzie, ile? ) - znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe. i - ich produkty gastronomia - miejsca noclegowe - Gospodarka, rolnictwo gospodarstwa rolne nieliczne x uprawy hodowle Zboża, okopowe x możliwe do wykorzystania odpady - produkcyjne zasoby odnawialnych energii - Środki finansowe i pozyskiwanie funduszy środki udostępniane przez gminę Fundusz sołecki, budżet gminy x 5
środki wypracowywane - Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego Mieszkańcy (kapitał społeczny i ludzki) Autorytety i znane postacie we wsi - Krajanie znani w regionie, w kraju i zagranicą - Osoby o specyficznej lub ważnej dla wiedzy i Młodzież studiująca na wszystkich możliwych umiejętnościach, m.in. studenci uczelniach Przedsiębiorcy, sponsorzy - Osoby z dostępem do Internetu - i umiejętnościach informatycznych Pracownicy nauki - Związki i stowarzyszenia Ochotnicza Straż Pożarna, Stowarzyszenie Jesteśmy Razem Furmany Kontakty zewnętrzne (np. z mediami) - Współpraca zagraniczna i krajowa - x Publikatory, lokalna prasa Książki, przewodniki Z dziejów regionu nad dolnym Sanem i Łęgiem x Strony www - 6
ANALIZA SWOT MOCNE 1) Położenie w pobliżu miast: Tarnobrzega, Sandomierza, Stalowej Woli łatwiejszy dostęp do pracy, usług, edukacji itp., 2) Walory krajobrazowe kompleks leśny, 3) Miejscowość zadbana, czysta, o stosunkowo niedużym zanieczyszczeniu środowiska naturalnego, 4) Infrastruktura: drogi powiatowe, gminne, szkoła podstawowa, oddział przedszkolny, remiza OSP, kościół, dwa sklepy, 5) Działalność organizacji pozarządowych zrzeszających społeczność lokalną (Stowarzyszenie Jesteśmy Razem Furmany, OSP), 6) Wysoki poziom nauczania dzieci, 7) Infrastruktura techniczna: sieć gazowa, wodna, kanalizacyjna, telefoniczna, Internet, 8) Duży udział osób w wieku produkcyjnym w ogólnej liczbie mieszkańców, 9) Organizacja imprez kulturalno - rozrywkowych dla społeczności lokalnej przez Szkołę Podstawową w Furmanach SŁABE 1) Brak sali gimnastycznej przy szkole podstawowej, 2) Mała aktywność społeczna, 3) Zły stan melioracji, 4) Brak infrastruktury turystycznej, rekreacyjnej i sportowej, 5) Słaba oferta spędzania wolnego czasu, 6) Słaba umiejętność pozyskiwania środków z funduszy unijnych, 7) Niezadawalający stan budynku szkolnego, 8) Niewystarczające oświetlenie ulic, 9) Brak nawierzchni bitumicznej na ulicach oraz brak chodników, 10) Słabe połączenie komunikacyjne z Sandomierzem i Stalową Wolą, 11) Brak oferty kulturalnej adresowanej do dzieci i młodzieży. SZANSE 1) Wykorzystanie potencjału i atutów położenia w sąsiedztwie Sandomierza, Tarnobrzega i Stalowej Woli, 2) Możliwości pozyskania środków zewnętrznych, 3) Wyznaczenie tras rowerowych oraz ścieżek kondycyjnych, 4) Rozwój rolnictwa ekologicznego i agroturystyki, 5) Pobudzenie aktywności społecznej mieszkańców, 6) Napływ przedsiębiorczych mieszkańców, 7) Rozwój działalności sportowej. ZAGROŻENIA 1) Niskie poczucie bezpieczeństwa ze względu na położenie na terenie zalewowym, 2) Odpływ wykształconej młodzieży, 3) Brak tradycji korzystania z istniejących walorów naturalnych, 4) Zagrożenia pożarowe znacznych obszarów lasów. 7
Analiza potencjału rozwojowego wsi SILNE STRONY SZANSE SŁABE STRONY ( + ) - 2 7 ZAGROŻENIA 2 0 ( - ) + obszar słaby otoczenie sprzyja (-) + (-) = (+) = 4 2 3 2 2 ( - ) = obszar słaby otoczenie neutralne 1 1 0 3 1 ( + ) + obszar silny otoczenie sprzyja (+) + 1 1 ( + ) = obszar silny otoczenie neuralne 8
Wizja odnowy i rozwoju wsi Furmany Furmany wieś zintegrowana, otwarta na wszechstronny rozwój, zapewniająca bezpieczne i godne warunki życie, pracy i wypoczynku dla wszystkich mieszkańców Furmany wieś przyjazna mieszkańcom. Program krótkoterminowy odnowy wsi - Furmany Kluczowy problem Co nas najbardziej zintegruje? Odpowiedź Działalność dla poprawy stanu infrastruktury wsi Propozycja projektu (nazwa) Zagospodarowanie terenu na plac turystyczno-rekreacyjny, Wykonanie siłowni zewnętrznej, Zagospodarowanie wolnego terenu na boisko do siatkówki Czy nas stać na realizację? (tak/nie) Organiz acyjnie Finanso wo Punktacja Hierarchia T N 20 1 Na czy nam najbardziej zależy? Integracja mieszkańców Tworzenie wieńca dożynkowego, Organizacja imprezy m.in. pn. Zlot furmanek, T T 16 2 9
Co nam najbardziej przeszkadza? Słaba oferta kulturalna i turystycznorekreacyjna Remont i doposażenie świetlicy wiejskiej, zagospodarowanie przestrzeni wiejskiej T N 16 2 Co najbardziej zmieni nasze życie? Udział w programie odnowy wsi Realizacja projektów Wspólna działalność na rzecz wsi T T 12 4 Co nam przyjdzie najłatwiej? Zorganizowanie imprezy integracyjnej Impreza integracyjna T T 15 3 Projekt jaki zgłosimy do Podkarpackieg o Programu Odnowy Wsi Zagospodarowanie centrum wsi Furmany na cele rekreacyjno-turystyczne poprzez przygotowanie miejsca spotkań dla mieszkańców. 10
Plan i program odnowy wsi - Furmany na lata 2017-2020 Wizja wsi Furmany 1. Cele jakie musimy osiągnąć by urzeczywistnić wizję naszej wsi Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego I. Plan rozwoju II. Program rozwoju 3. Co nam może 2. Co nam pomoże osiągnąć cel? przeszkodzić? BARIERY ATUTY Słabe strony jakie Projekty, przedsięwzięcia jakie wykonamy? ZASOBY Silne strony i szanse wyeliminujemy Czego użyjemy? jakie wykorzystamy ZAGROŻENIA Czego unikniemy? A. TOŻSAMOŚĆ WSI I WARTOŚCI ŻYCIA WIEJSKIEGO Podniesienie poziomu integracji mieszkańców B. STANDARD ŻYCIA Zagospodarowanie przestrzeni publicznej C. JAKOŚĆ ŻYCIA Praca własna i pozyskane fundusze Tereny w centrum miejscowości, Uzupełnienie oświetlenia Zaangażowanie mieszkańców, możliwość pozyskania środków zewnętrznych Umiejętność samoorganizowania się, zaangażowanie mieszkańców Słaba oferta spędzania wolnego czasu, mała aktywność społeczna Ograniczone środki finansowe, niski poziom bezpieczeństwa, słaba oferta sportoworekreacyjna 1.Organizacja imprezy pn. Zlot furmanek w celu kultywowania tradycji i tożsamości wsi. 2.Organizacja festiwalu potraw. 3.Organizacja dożynek. 4. Zagospodarowanie terenu sołectwa na cele rekreacyjne, turystyczne i kulturalne. 1. Zagospodarowanie terenu sołectwa na cele rekreacyjne i kulturalne. 2. Rozbudowa oświetlenia. 3. Zagospodarowanie boiska sportowego. 4. Wykonanie siłowni zewnętrznej, 5. Doposażenie placu zabaw. 6. 11
Kultywowanie tradycji Poprawa jakości życia mieszkańców Budynek OSP w celu prowadzenia świetlicy wiejskiej, Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego Pozyskane fundusze, zaangażowanie mieszkańców Zanik tradycji wiejskich, poczucie izolacji mieszkańców, 1. Modernizacja, remont i zakup wyposażenia świetlicy wiejskiej przy budynku OSP Furmany wraz z zagospodarowaniem otoczenia, 2. Przygotowanie wieńca dożynkowego, D. BYT Rozwój małej i średniej przedsiębiorczości Boisko sportowe Dbałość o własne zasoby Obawa przed prowadzeniem działalności na własny rachunek 1. Organizowanie festynów, 2. Promocja produktów regionalnych. Rozwój rolnictwa i przetwórstwa w kierunku produkcji produktów regionalnych opartych na lokalnych zasobach Zaangażowanie mieszkańców Dobrze rozwinięte rolnictwo, bliskość lasów Zmniejszenie bezrobocia 3. Pozyskanie środków na produkcję i promocję produktów regionalnych 12
DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA WSI FURMANY: Świetlica wiejska w Furmanach Świetlica wiejska w Furmanach 13
Szkoła Podstawowa im. Stanisława Jachowicza w Furmanach Plac zabaw przy szkole 14
Szkoła Podstawowa im. Stanisława Jachowicza w Furmanach Boisko sportowe wraz z szatnią i altaną 15
Impreza pn. Zlot furmanek Impreza pn. Zlot furmanek 16
Grupa dzieci z oddziału przedszkolnego w Furmanach Grupa dzieci z oddziału przedszkolnego w Furmanach Przyjęto uchwałą Zebrania Wiejskiego w dniu 1 maja 2017 r. 17