UNIWERSALNE RUSZTOWANIE TYPU KLIN

UNIWERSALNE RUSZTOWANIE TYPU KLIN Dokumentacja Techniczno Ruchowa

Spis treści Uwagi wstępne.3 Przeznaczenie i charakterystyka rusztowania....4 Montaż rusztowania...6 Badania i eksploatacja rusztowania.. 7 Demontaż, pakowanie, przechowywanie, transport rusztowania...7 Wykaz elementów.9 Schemat montażu...10 Protokół Odbioru Technicznego Rusztowania..12 2

Uwagi wstępne Uniwersalne rusztowanie typu KLIN spełnia wymagania Dokumentu Harmonizującego EN 12811-1:2004-03 oraz normy PN-M-47900-2 i PN-M-47900-1 Każdy pracownik przed przystąpieniem do pracy przy rusztowaniach uniwersalnych typu KLIN bezwzględnie powinien zapoznać się z treścią niniejszej instrukcji. Przeznaczona jest dla nadzoru, projektantów, wykonawców i użytkowników uniwersalnych rusztowań typu KLIN. Zawiera podstawowe dane konstrukcyjne, zalecenia i uwagi pozwalające na rozwiązanie większości zagadnień występujących przy montażu i eksploatacji tego typu rusztowań. Producent zastrzega sobie prawo wprowadzania zmian będących wynikiem postępu technicznego, bez konieczności powiadamiania użytkowników, którzy wcześniej nabyli rusztowania. Bardzo prosty sposób łączenia elementów (gniazdo klin) sprawia, że konstrukcja rusztowania zapewnia: znacznie wyższe bezpieczeństwo, niż w szeroko dotychczas stosowanych rozwiązaniach, zwłaszcza przy montażu i demontażu; wysoką stabilność i sztywność połączeń. Ponadto umożliwia: przy zastosowaniu leżni podłużnych przekładanie podestów na dowolny poziom co sprawia, że nie wszystkie poziomy muszą być wyłożone podestami; regulację poziomu pomostów co 0,5 m; stosowanie poręczy i desek burtowych z obu stron; demontaż i przestawianie pól rusztowania. Rusztowanie o wysokości do 36 m w zastosowaniu typowym, może być projektowane w warunkach budowy. Uwaga rusztowanie : wyższe od 36 m krótsze niż 10 m osłonięte materiałami nie przewiewnymi i siatkami o większej ilości rozszerzeń narażone na parcie wiatru, większe niż określone w normach dla II strefy obciążone powyżej 2,0 k N/m 2 stawiane na podłożach, co do których brak pełnej informacji wolnostojące na kołach należy traktować jako nietypowe i montować je według indywidualnych projektów uwzględniających konkretne warunki. Projekt taki powinien być wykonany i zatwierdzony przez uprawnioną osobę lub instytucję i zachowany w dokumentacji budowy. Uwaga: Za montaż rusztowania i sprawdzenie jego prawidłowości odpowiedzialny jest kierownik budowy. W zakresie bezpieczeństwa użytkownik zobowiązany jest do ścisłego przestrzegania zasad określonych w niniejszej instrukcji, a w przypadkach w niej nieomówionych winien stosować się do ogólnie przyjętych reguł w budownictwie, a w szczególności do: norm serii DIN 4420 norm serii PN/M-47900 i ich nowelizacji Wszyscy pracujący przy montażu, demontażu i użytkowaniu rusztowania winni posiadać: uprawnienia i odpowiednie umiejętności potwierdzone odpowiednimi świadectwami aktualne świadectwa zdrowia dopuszczające do pracy na wysokościach przeszkolenie w zakresie BHP obowiązujące w budownictwie posiadać i stosować: - kaski ochronne - nieślizgające się buty - sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości 3

Przeznaczenie rusztowania Uniwersalne rusztowanie typu KLIN przeznaczone jest do wszelkiego rodzaju robót elewacyjnych oraz lekkich prac murarskich, pod warunkiem nie przekroczenia parametrów określonych w niniejszej DTR lub obowiązujących normach. Dopuszcza się stosowanie elementów rusztowania do innych celów np. przestrzenne konstrukcje podporowe, wieże, estrady, tymczasowe zadaszenie itp. pod warunkiem wykonania indywidualnego projektu przez osoby uprawnione. Projekt taki powinien być wykonany i zatwierdzony przez uprawnioną osobę lub instytucję i zachowany w dokumentacji budowy. Charakterystyka rusztowania i postanowienia szczegółowe: szerokość rusztowania - 0,95 m długość pola - 2,5 m dopuszcza się stosowanie pól o długościach 0,9 m, 1,5 m, 2,0 m celem dostosowania długości rusztowania do wymiarów obiektu wysokość kondygnacji - 2,0 m max. wysokości i obciążenie uzależnione są od rozstawu stójek i wynoszą: dla rozstawu stójek 1,0 x 2,5 m. a) max. obciążenie - 2,0 k N/m 2 b) max. wysokość - 36 m ilość kondygnacji jednocześnie obciążonych w jednym pionie - 1 max. odległość rusztowania od ściany do krawędzi pomostu 0,20 m. Przy odległościach większych od strony ściany należy zamontować poręcze. zabezpieczenie przed korozją wszystkie elementy rusztowania zabezpieczone są poprzez malowanie farbą lub cynkowanie; pomosty : a) systemowe pomosty metalowe oparte na leżniach poprzecznych układać we wszystkich polach i poziomach zabezpieczając od dołu zapadką zabezpieczającą; b) przy zastosowaniu podestów drewnianych opartych na leżniach (podłużnicach), wyłożone muszą być min. 2 poziomy (roboczy i zabezpieczający). Podesty układać tak, aby szczeliny pomiędzy nimi nie przekraczały 15 mm Uwaga w tym wypadku należy pamiętać o stężeniach poziomych, które trzeba montować zgodnie z zasadami określonymi w obowiązujących normach. c) poszerzanie pomostów (tzw. konsole) montowane mogą być tylko na jednym poziomie, na wysokości leżni poprzecznych. Każdy węzeł obciążony konsolą powinien być kotwiony. Konsole powinny mieć stężenie poziome, wykonane z rury rusztowaniowej i dwóch złącz krzyżowych (połączyć konsole z sąsiednią stójką). Podobnie jak w przypadku stężeń pionowych należy zakładać je w każdym skrajnym i co piątym polu. W przypadkach koniecznych, konsole można przekładać na inne poziomy. Uwaga w każdym górnym klinie konsoli konieczne jest zastosowanie zawleczki zabezpieczającej. zakotwienia rury kotwiące przy pomocy złącz krzyżowych mocować do obu (wewnętrznej i zewnętrznej ) stójek w co drugim węźle (co 4 m w pionie i co 5 m w poziomie). Stójki skrajne (czołowe) winny być kotwione zawsze na całej wysokości rusztowania (min. co 4 m). Najwyższy poziom pomostów roboczych należy kotwić na całej długości (min. co 5 m). Dodatkowo należy kotwić: a) wszystkie fragmenty rusztowań wystające poza obrys obiektu, jeżeli narażone są na działanie wiatru; b) stójki, do których zamontowano wysięgniki transportowe lub poszerzenia; Niedopuszczalne jest stosowanie zakotwień innych niż wchodzących w skład systemu oraz mocowanie ich do rur spustowych, ogromów, ram okiennych itp. Punkty kotwiące powinny przenosić siły rozciągające min. 2,5 kn. stężenie : a) pionowe zakładać wyłącznie w układzie wieżowym na całej wysokości we wszystkich skrajnych polach oraz w co 5 polu wewnętrznym. 4

b) poziome w przypadku zastosowania podestów drewnianych opartych na leżniach (podłużnicach) i wysokości przekraczającej 20 m rusztowania należy stężać w poziomie na całej długości tak, by odległość między stężeniami w pionie nie przekraczała 10 m, przy czym pierwsze założyć pod pierwszą kondygnacją. poręcze i deski burtowe wszystkie pomosty wyłożone podestami (w tym w pionach komunikacyjnych i na poszerzeniach) powinny być zabezpieczone poręczą główną (1,10 m od pomostu), pośrednią (0,60 m od pomostu) i tzw. krańcowymi oraz deskami burtowymi. Poręcze mocować podobnie jak leżnie, natomiast deski burtowe z wykorzystaniem zaczepów. piony komunikacyjne należy wznosić równolegle całym rusztowaniem. Pomosty wykładać systemowymi podestami komunikacyjnymi z włazami. Następnie zamontować drabiny przystawne. Rozmieszczać je tak, aby największa odległość stanowiska pracy od pionu nie przekraczała 20 m. W rusztowaniach o wysokości do 20 m można je montować w jednym ciągu (pionie). Przy wyższych montować min. w dwóch pionach, przesuniętych względem siebie co najmniej o jedno pole. wysięgnik transportowy wysięgnik mocuje się do stójki zewnętrznej bezpośrednio pod leżnią poprzeczną. Służy on do transportu pionowego elementów rusztowania podczas montażu i demontażu oraz materiałów o wadze nie przekraczającej 50 kg. Wysięgnik powinien być dodatkowo kotwiony co najmniej w dwóch miejscach. Łączenie w węźle uniwersalnego rusztowania typu KLIN : 1. Podczas montażu włóż klin w gniazdo i dobij do oporu młotkiem o wadze 0,5 kg. 2. Przy demontażu wybij klin z gniazda uderzając go od spodu. 5

Montaż rusztowania Uwaga: Za montaż rusztowania i sprawdzenie jego prawidłowości odpowiedzialny jest kierownik budowy. Przed przystąpieniem do montażu należy w szczególności pamiętać o : zabezpieczeniu i oznakowaniu terenu; wyłączeniu spod napięcia linii energetycznych jeżeli wymagają tego przepisy; wykonaniu instalacji odgromowej i uziemieniu; sprawdzeniu i przygotowaniu podłoża; sprawdzeniu posegregowanych elementów (uszkodzone, zużyte lub źle działające nie mogą być montowane). Każdy element rusztowania uszkodzony lub zużyty nie może być dalej używany i powinien być wyzłomowany. Niedopuszczalne jest stosowanie elementów rusztowania innych producentów. Zabrania się montażu podczas złych warunków atmosferycznych (zwłaszcza po zmroku, w czasie gęstej mgły, silnych opadów deszczu lub śniegu, gołoledzi, burzy, itp.). Montaż należy rozpocząć od najwyższego miejsca posadowienia. Na przygotowanym i sprawdzonym podłożu rozłóż na podkładach podstawki śrubowe (oznaczone na schemacie montażu literą) A pamiętając, by odległość pomostu od ściany nie przekraczała 0,20 m. Na trzpienie podstawek śrubowych nałóż stójki B2 (trzpienie podstaw śrubowych muszą być wsunięte w stójki przynajmniej na głębokość 25 cm). Stójki B2 połącz leżniami I montowanymi w gniazdach stójek. (RYS. 1) W przypadku znacznych różnic wysokości terenu stosuj stójki B3 lub B1. Jeżeli zaistnieje taka potrzeba (spadek terenu powyżej 10 o ) załóż dodatkowo podłużnice na wysokości 20 cm nad poziomem podłoża, w kierunku równoległym do spadku. Użyj do tego celu rury rusztowaniowej Ø 48,3 x 3,25 i dwóch złącz obrotowych. Uwaga: Dokładne ustawienie początkowych pól gwarantuje szybki, bezpieczny i bezproblemowy montaż następnych kondygnacji. Zamontuj drugi poziom leżni (zawsze dobijając kliny), stężenie pionowe E, sprawdź jeszcze raz wypoziomowanie oraz dodatkowy pion. Przystąp do montażu podestów: a) drewnianych H, które układamy poprzecznie na leżniach podłużnych, b) metalowych F, które układamy podłużnie na leżniach poprzecznych i zabezpieczamy od dołu zapadką. Uwaga: W przypadku gdy nie będziemy przekładać podestów metalowych na zmontowanym rusztowaniu, możemy zrezygnować z zakładania leżni podłużnych I pod warunkiem, że wyłożymy podestami wszystkie poziomy. Następnie w polu, w którym przewidziano pion komunikacyjny zamontuj podest komunikacyjny G (drewniany lub metalowy w zależności od tego jakie ułożono podesty) oraz drabinę D. (RYS.2) Uwaga: w przypadku zakładania podestów drewnianych (układanych poprzecznie) na rusztowaniach o wysokościach wyższych niż 20 m należy pamiętać o dodatkowym zamontowaniu zgodnie z normami stężeń poziomych. Następnie przystąp do montażu drugiego poziomu stójek B, poręczy głównych C, leżni I, stężenia E, zakotwień K itd. (RYS.3) W pionie komunikacyjnym podobnie jak we wszystkich innych, na których będą pracować ludzie dodatkowo należy zamontować deskę burtową L i poręcz pośrednią C (RYS.4). Jeżeli do transportu pionowego (przy większych wysokościach z reguły do 8 m ) używany będzie wysięgnik transportowy montaż takiej kondygnacji należy rozpocząć od montażu stójek (zewnętrznej i wewnętrznej), do których zamontowany będzie wysięgnik oraz obu sąsiednich.całość połącz leżniami. Przed zamontowaniem wysięgnika bezpośrednio pod leżnią poprzeczną załóż zakotwienie. Do zakotwionej zewnętrznej stójki, najwyżej jak to możliwe zainstaluj wysięgnik i bloczek z liną, po czym sprawdź wytrzymałość pionu transportowego siłą ok. 100 kg, co w przybliżeniu odpowiada silnemu pociągnięciu za linkę przez 1 pracownika. Następne poziomy montuj w sposób identyczny jak poprzednie, pamiętając w szczególności o : pionowaniu i poziomowaniu każdej kondygnacji; dobijaniu klinów, sukcesywnym montażu wszystkich elementów (stężenia, zakotwienia itp.), 6

zabezpieczeniu montażystów i terenu. Uwaga: Deski burtowe długie montować zasuwą na zewnątrz rusztowania, aby nie było możliwości przypadkowego przesunięcia zasuwy nogą. Badania i eksploatacja rusztowania Użytkownik rusztowania jest całkowicie odpowiedzialny za przestrzeganie zasad określonych w tej instrukcji oraz obowiązujących normach. Zobowiązany jest przynajmniej raz w roku zasięgnąć informacji u producenta o zaistniałych zmianach i uzupełnieniach dokumentacji rusztowania wynikających ze zmian przepisów lub postępu technicznego. Obowiązkiem użytkownika jest również przestrzeganie wszystkich ewentualnych zmian w odpowiednich przepisach dotyczących rusztowań. Przed każdym przystąpieniem do użytkowania rusztowanie należy poddać badaniom według procedury opisanej w PN-M-47900-2 z 1996 roku p.7,3 a w szczególności sprawdzić: stan podłoża, posadowienie, siatkę konstrukcyjną rusztowania, czyli wymiary zamontowanego rusztowania z uwzględnieniem dopuszczalnych odchyłek od pionu i poziomu, leżnie podłużne i poprzeczne, pomosty robocze, ciągi komunikacyjne, nośność wysięgnika transportowego, sprawność urządzeń odgromowych, usytuowanie i ewentualne zabezpieczenie linii energetycznej. wypoziomowanie zmontowanej konstrukcji rusztowania, zabezpieczenia (barierki, deski burtowe), min. 40% zakotwień. W czasie eksploatacji rusztowanie podlega następującym przeglądom: codziennym (brygadzista lub kierownik budowy), dekadowym (brygadzista i kierownik budowy), doraźnym (brygadzista, kierownik budowy i inspektor budowlany). W trakcie tych przeglądów należy sprawdzać: stan połączeń klinowych, stan zabezpieczeń, stan pomostów, sposób ich obciążenia oraz zabezpieczenia przed wypadnięciem, stan ciągów komunikacyjnych, stan wyciągarek i konstrukcji wsporczych stan złącz obrotowych i krzyżowych. Po każdej przerwie trwającej dłużej niż 10 dni, burzach, ulewach, dłuższych opadach śniegu oraz ewentualnym wystąpieniu innych czynników stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa wykonywanych prac, należy sprawdzić dodatkowo czy: rusztowanie nie doznało odkształceń lub uszkodzeń, podkłady nie zostały podmyte, poszczególne elementy rusztowania nie zostały uszkodzone lub zluzowane, nie zaistniały zjawiska, mające wpływ na wytrzymałość i stateczność rusztowania, przewody elektryczne przebiegające w pobliżu rusztowania są dobrze izolowane, wyłączone spod napięcia lub tak zabezpieczone, że nikomu z użytkowników nie grozi porażenie prądem elektrycznym, nie wystąpiły pęknięcia rur, spoin, pomostów roboczych, desek burtowych itp. Wszystkie uszkodzenia powinny być usunięte przed przystąpieniem do użytkowania, a wyniki każdego z przeglądów wpisane do dziennika budowy. 7

Demontaż rusztowania Uwaga: Za demontaż rusztowania i sprawdzenie jego prawidłowości odpowiedzialny jest kierownik budowy. Demontaż rusztowania wykonywać dokładnie w odwrotnej kolejności do montażu. Przy demontażu nie dopuszczalne jest zrzucanie elementów z wysokości. Każdy element podczas każdego demontażu i montażu podlega dokładnemu sprawdzeniu pod kątem uszkodzenia lub zużycia. Każdy element rusztowania uszkodzony lub zużyty nie może być dalej używany i powinien być wyzłomowany. Niedopuszczalne jest stosowanie elementów rusztowania innych producentów. Pakowanie Drobne części rusztowania w warunkach eksploatacyjnych powinny być zabezpieczone przed korozją i pakowane w skrzynie lub specjalne pojemniki wyposażone w uchwyt do przenoszenia. W skrzyni lub pojemniku powinny znajdować się części jednego rodzaju. Masa skrzyni lub pojemnika nie powinna przekraczać 50 kg. Inne elementy rusztowania zabezpieczone przed korozją nie wymagają pakowania. Przechowywanie Elementy rusztowań należy przechowywać w pomieszczeniach zabezpieczających je od odpadów atmosferycznych i stykania się z ziemią. Transport Transport elementów rusztowania może odbywać się dowolnymi środkami transportu, pod warunkiem unieruchomienia tych elementów i zabezpieczenia ich przed uszkodzeniem. Pomosty, podkłady, deski burtowe, drabinki i rury mogą być ułożone luzem według rodzaju. Gwarancja Rusztowanie podlega gwarancji na okres 12 miesięcy, a następnie przez okres 12 miesięcy rękojmi. Nie zwalnia to użytkownika od wymaganego przepisami (DTR) obowiązku dokonywania przeglądów (patrz pkt. Badania i eksploatacja rusztowania) i eliminowania uszkodzonych lub źle działających elementów ze stosowania. Skutki wynikające ze stosowania elementów uszkodzonych lub źle działających obciążają kierownika budowy. 8

Wykaz podstawowych elementów : A - podstawa śrubowa B1 - stójka 1,0 m B2 - stójka 2,0 m C - poręcz 2,48, 2,0 m, 1,53 m, 0,90 m, 0,60 m D - drabina E - stężenie F - podest metalowy 2,48 m, 2,0 m, 1,53 m, 0,90 m G - podest komunikacyjny H - podest drewniany I - leżnie (podłużnice) 1,53 m 2,48 m I - leżnie ( poprzecznie) 0,60 m i 0,90 m K - zakotwienie L - deska burtowa 2,48 m, 2,0 m, 0,90 m, 0,60 m Ł - wysięgnik transportowy O - konsola poszerzająca P - złącze krzyżowe lub obrotowe R - zaczep deski burtowej S - dźwigar przejściowy 4,05, 5,05 T - element zadaszenia 9

Schemat montażu B2 A I B2 I I RYS.1 H I E H G 10

D RYS.2 B2 I I E C K C L RYS.3 C C L L 11

RYS.4 Protokół Odbioru Technicznego Rusztowania 1. Nr rej. Protokółu. 2. Data odbioru rusztowania 3. Wykonawca montażu rusztowania.. 4. Użytkownik rusztowania (zleceniodawca montażu).... 5. Miejsce montażu rusztowania i jego powierzchnia (objętość):..... 6. Typ rusztowania: 7. Dopuszczalna nośność podestów roboczych: 1,5 kn/m 2, 2,0 kn/m 2, 2,5 kn/m 2.. 8. Wykonawca przekazał Użytkownikowi następujące dokumenty odbiorowe: a) dokumentację techniczną (statykę) rusztowania b) instrukcję eksploatacji rusztowania c) 9. Oświadczenie: Wykonawca stwierdza, że rusztowanie opisane niniejszym protokołem jest kompletne, zostało zmontowane zgodnie ze sztuką budowlaną, DTR i instrukcją montażu wykonaną przez producenta oraz zgodnie z wymogami BHP. Montaż wykonali uprawnieni montażyści (uprawnienia zgodne z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Dz.U.Nr. 118 z dnia 15.10.2001 r. poz. 1263) Komisja odbiorowi stwierdza, że rusztowanie nadaje się do eksploatacji bez uwag. 10. Skład komisji: 1 - Użytkownik. 2 - Użytkownik.. 3 - Wykonawca (imię i nazwisko) (podpis) 12

11. Data zgłoszenia rusztowania do demontażu. 13