KODEKS CYWILNY Komentarz Tom II Zobowiązania Redaktor Konrad Osajda
KODEKS CYWILNY Komentarz Tom II
KODEKS CYWILNY Komentarz Tom II Zobowiązania (art. 353 921 16 KC) Redaktor dr Konrad Osajda Autorzy dr Witold Borysiak, dr hab. Jacek Górecki prof. UŚ, Mateusz Grochowski, dr Krzysztof Haładyj, dr J drzej Maksymilian Kondek, dr hab. Paweł Ksi ak prof. UŁ, dr Bogusław Lackoroƒski, dr Grzegorz Matusik, dr Przemysław Mikłaszewicz, dr Rafał Morek, dr Artur Nowacki, dr Konrad Osajda, Paweł Popardowski, dr Michał Raczkowski, dr Przemysław Sobolewski, dr Anna Zbiegieƒ-Turzaƒska, dr Łukasz elechowski Wydawnictwo C.H. Beck Warszawa 2013
Poszczególne cz Êci Komentarza opracowali: Tom I. Przepisy wprowadzajàce. Cz Êç ogólna. WłasnoÊç i inne prawa rzeczowe Witold Borysiak: art. LI LIV PWKC Mateusz Grochowski: art. II V, VII VIII, XXXVII XLVII PWKC Jędrzej Maksymilian Kondek: art. I, XXVIII XXXII, XLVIII PWKC Paweł Księżak: art. 8 22, 180 221, 252 284 KC Bogusław Lackoroński: art. XI, XVII XX, XXXIII XXXIV, XLIX L PWKC; art. 285 305 4, 336 352 KC Przemysław Mikłaszewicz: art. 22 1, 66 72 1 KC Rafał Morek: art. 55 1 55 4, 155 176, 231, 244 251 KC Konrad Osajda: wprowadzenie do KC; wprowadzenie do PWKC; art. 109 1 109 9 KC Paweł Popardowski: art. VI, IX X, XV, XXI XXIII, XXVII, LV LXIII, LXV PWKC Michał Raczkowski: art. XII PWKC Przemysław Sobolewski: art. XIII XIV, XXVI, XXXV XXXVI, LXIV PWKC; art. 1 3, 6 7, 23 43, 56 65, 73 109, 117 125 KC Anna Zbiegień-Turzańska: art. 5, 110 116, 140 154, 222 230, 232 243 KC Łukasz Żelechowski: art. 43 1 55, 306 335 KC Tom II. Zobowiàzania Witold Borysiak: art. 353, 354 357, 365 1, 423 430, 438 441, 455 457, 471 474, 481 485 KC Jacek Górecki: art. 710 719, 835 845, 876 887 KC Jacek Górecki / Grzegorz Matusik: art. 659 709 KC Krzysztof Haładyj: art. 527 578, 580 604, 794 804 KC Jędrzej Maksymilian Kondek: art. 364 365, 422, 431 434, 475 480, 486 497, 805 834, 853 859 9 KC Paweł Księżak: art. 405 413 KC Bogusław Lackoroński: art. 363, 366 383, 387, 415 416, 519 525, 647 658, 888 916 KC Przemysław Mikłaszewicz: art. 384 385 4, 388, 391, 449 1 449 9, 449 11, 758 764 9 KC Rafał Morek: art. 357 1 358 1, 392 393, 435 437, 450 454, 458 470, 498 508, 720 724, 734 757, 917 918 KC Artur Nowacki: 709 1 709 18, 725 733, 765 773, 860 875, 921 1 921 16 KC Konrad Osajda: art. 353 1, 414, 443, 449 10, 579 KC Przemysław Sobolewski: art. 361 362, 417 421, 442 1, 444 449, 509 518, 605 626 KC Anna Zbiegień-Turzańska: art. 359 360, 389 390, 394 396, 774 793, 846 852, 919 921 KC Łukasz Żelechowski: art. 627 646 KC Tom III. Spadki Witold Borysiak: art. 922 923, 927 940, 1012 1029 1, 1047 1087 KC Paweł Księżak: art. 991 1011 KC Konrad Osajda: art. 924 926, 941 990 1, 1030 1046 KC
Propozycja cytowania: W. Borysiak, [w:] K. Osajda (red.), KC. Komentarz, t. II, Warszawa 2013, art. 353, Nt 4 Stan prawny: maj 2013 r. Poszczególne części t. II opracowali: dr Witold Borysiak: art. 353, 354 357, 365 1, 423 430, 438 441, 455 457, 471 474, 481 485 KC dr hab. Jacek Górecki prof. UŚ: art. 710 719, 835 845, 876 887 KC dr hab. Jacek Górecki prof. UŚ / dr Grzegorz Matusik: art. 659 709 KC dr Krzysztof Haładyj: art. 527 578, 580 604, 794 804 KC dr Jędrzej Maksymilian Kondek: art. 364 365, 422, 431 434, 475 480, 486 497, 805 834, 853 859 9 KC dr hab. Paweł Księżak prof. UŁ: art. 405 413 KC dr Bogusław Lackoroński: art. 363, 366 383, 387, 415 416, 519 525, 647 658, 888 916 KC dr Przemysław Mikłaszewicz: art. 384 385 4, 388, 391, 449 1 449 9, 449 11, 758 764 9 KC dr Rafał Morek: art. 357 1 358 1, 392 393, 435 437, 450 454, 458 470, 498 508, 720 724, 734 757, 917 918 KC dr Artur Nowacki: 709 1 709 18, 725 733, 765 773, 860 875, 921 1 921 16 KC dr Konrad Osajda: art. 353 1, 414, 443, 449 10, 579 KC dr Przemysław Sobolewski: art. 361 362, 417 421, 442 1, 444 449, 509 518, 605 626 KC dr Anna Zbiegień-Turzańska: art. 359 360, 389 390, 394 396, 774 793, 846 852, 919 921 KC dr Łukasz Żelechowski: art. 627 646 KC Redaktor prowadzący: Ksenia Rzepka Projekt okładki: Anna Gogolewska Wydawnictwo C.H. Beck 2013 Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: GRAFOS Druk i oprawa: Białostockie Zakłady Graficzne S.A. ISBN 978-83-255-4818-6 ISBN e-book 978-83-255-4819-3
Wstęp Komentarz do Kodeksu cywilnego to nowe opracowanie na polskim rynku wydawniczym, które uzupełnia bogatą ofertę komentarzy do tego najważniejszego aktu prawnego z zakresu prawa prywatnego. Jest to zaktualizowana wersja komentarza dostępnego już od 2011 r. w Systemie Informacji Prawniczej Legalis w module Komentarze Online. Komentarz składa się z 3 tomów. Pierwszy zawiera omówienie przepisów wprowadzających Kodeks cywilny (prawa intertemporalnego prywatnego), a także przepisów części ogólnej prawa cywilnego oraz prawa rzeczowego. Drugi dotyczy problematyki prawa zobowiązań, a trzeci prawa spadkowego. Przedstawiane opracowanie wyróżniają dwie istotne cechy. Po pierwsze, komentarz jest wyjątkowo obszernym opracowaniem wszystkich przepisów Kodeksu cywilnego. Autorzy przedstawili całość problematyki prawnej związanej ze stosowaniem w praktyce poszczególnych przepisów Kodeksu, powstałe w związku z ich wykładnią wątpliwości. Powołano w bardzo bogatym zakresie relewantne orzecznictwo Sądu Najwyższego i innych sądów, a także wypowiedzi przedstawicieli doktryny w szczególności poglądy innych komentatorów Kodeksu cywilnego. Oprócz typowej i właściwej dla komentarzy warstwy odtwórczej, prezentującej kompletne acquis judykatury i doktryny, Autorzy przy okazji komentowania przepisów rozważają różne hipotetyczne przypadki ich zastosowania, które albo mogą zdarzyć się w praktyce, albo też praktyka może przynieść sytuacje do nich podobne, dzięki czemu aktualność zachowa zawarty tam wywód prawniczy. Zamierzeniem Autorów było nie tylko wyjaśnienie znaczenia poszczególnych przepisów KC oraz istniejącej i utrwalonej praktyki ich stosowania, lecz również odkrycie potencjału interpretacyjnego kryjącego się w tych przepisach, a istotnego przy rozstrzyganiu trudnych i złożonych problemów. Po drugie, komentarz został opracowany przy rygorystycznym zachowaniu leżących u jego podstaw założeń strukturalnych, co pozwoliło nie tylko na klarowne przedstawienie treści, lecz czyni z niego bardzo użyteczny i łatwy do wykorzystania w praktyce instrument. Co do zasady, komentarze do każdego przepisu składają się z płaszczyzny orientacyjnej, płaszczyzny standardowej oraz płaszczyzny szczegółowej. Płaszczyzna orientacyjna prezentuje znaczenie przepisu i podstawowe problemy co do zakresu jego regulacji lub interpretacji stanowi bardzo krótki, orientacyjny komentarz pozwalający na wstępną ocenę, czy dla rozstrzygnięcia konkretnego problemu ten przepis ma znaczenie. Płaszczyzna standardowa zawiera komentarz właściwy. Została ona podzielona na punkty dotyczące poszczególnych problemów, dzięki czemu blok tekstu nigdy nie jest zbyt długi, a raczej krótki i przejrzysty. Dzięki dodanym do komentarzy do poszczególnych przepisów spisom treści łatwo i szybko można dotrzeć do ważnych dla rozstrzygnięcia poszczególnych problemów fragmentów komentarza. Wreszcie płaszczyzna szczegółowa zawiera informacje dodatkowe, często powołanie głosów doktryny, poglądów mniejszościowych, większej liczby orzeczeń Sądu Najwyższego, czy też istotne dla komentowanych przepisów wątki historycznoprawne oraz prawnoporównawcze. Połączenie wskazanych cech komentarza, w nadziei Autorów, pozwala na osiągnięcie podwójnego efektu, oczekiwanego od każdego komentarza. Z jednej strony, opracowania przepisów starają się ogarnąć całość trudnej materii, aby jak najrzadziej pozostawiać Czytelnika bez odpowiedzi na jego problem lub chociaż bez żadnej wskazówki co do kierunku, w jakim ma być rozwiązany (stąd komentarze do poszczególnych przepisów bywają obszerne). Z drugiej strony, struktura komentarza, uporządkowanie materii, instrumenty ułatwiające VII
Wstęp pracę z nim jak spisy treści i pogrubienia słów (zwrotów, zdań) kluczowych pozwalają na łatwe korzystanie z niego i szybkie odnajdywanie interesujących fragmentów. Komentarz jest dziełem kilkunastu Autorów. Wszyscy oni łączą pracę naukową pracując w różnych ośrodkach akademickich z praktyką będąc adwokatami, radcami prawnymi, specjalistami w Sądzie Najwyższym, Trybunale Konstytucyjnym czy Biurze Analiz Sejmowych czy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Unikalne połączenie gruntownej wiedzy teoretycznej z dostrzeganiem potrzeb praktyki i praktycznych aspektów stosowania prawa, z różnych zresztą perspektyw, wpłynęło na jakość przygotowanych przez nich komentarzy, które starają się odpowiadać zarówno na oczekiwania akademików, jak i praktyków. Choć komentarz jest dziełem zbiorowym, to nie jest dziełem wspólnym. Oznacza to, że każdy Autor przedstawia wyłącznie własne stanowisko co do prezentowanych treści. Oddając Czytelnikom niniejszy komentarz Autorzy mają nadzieję, że okaże się on dla nich użyteczny tak dla potrzeb dociekań naukowych, jak i stosowania prawa w praktyce, rozstrzygania zwłaszcza trudnych i złożonych problemów jurydycznych. Komentarz uwzględnia stan prawny na dzień 1.5.2013 r. oraz stan literatury i judykatury na połowę 2012 r. Konrad Osajda VIII
Wstęp... Wykaz skrótów... VII XXIII Kodeks cywilny... 1 Księga trzecia. Zobowiązania... 3 Tytuł I. Przepisy ogólne... 5 Art. 353. [Pojęcie]... 5 Art. 353 1. [Granice swobody umów]... 31 Art. 354. [Sposób wykonania]... 52 Art. 355. [Należyta staranność]... 65 Art. 356. [Wykonawca]... 81 Art. 357. [Jakość rzeczy]... 90 Art. 357 1. [Nadzwyczajna zmiana stosunków]... 94 Art. 358. [Zasada walutowości]... 103 Art. 358 1. [Nominalizm; waloryzacja]... 106 Art. 359. [Odsetki]... 112 Art. 360. [Termin płatności]... 116 Art. 361. [Związek przyczynowy]... 117 Art. 362. [Przyczynienie się poszkodowanego]... 136 Art. 363. [Naprawienie szkody]... 142 Art. 364. [Sposób zabezpieczenia]... 152 Art. 365. [Zobowiązanie przemienne]... 153 Art. 365 1. [Wypowiedzenie zobowiązań ciągłych]... 160 Tytuł II. Wielość dłużników albo wierzycieli... 168 Dział I. Zobowiązania solidarne... 168 Art. 366. [Solidarność dłużników]... 168 Art. 367. [Solidarność wierzycieli]... 173 Art. 368. [Zróżnicowanie]... 175 Art. 369. [Podstawa]... 176 Art. 370. [Wspólne mienie]... 179 Art. 371. [Ochrona współdłużników]... 180 Art. 372. [Bieg przedawnienia]... 182 Art. 373. [Zwolnienie dłużnika]... 182 Art. 374. [Odnowienie; zwłoka wierzyciela]... 184 Art. 375. [Zarzuty]... 185 Art. 376. [Regres między współdłużnikami]... 189 Art. 377. [Ochrona współwierzycieli]... 192 Art. 378. [Regres między współwierzycielami]... 195 Dział II. Zobowiązania podzielne i niepodzielne... 196 Art. 379. [Pojęcie i skutki podzielności]... 196 Art. 380. [Odpowiedzialność dłużników]... 199 Art. 381. [Uprawnienia wierzycieli]... 201 Art. 382. [Zakres wzajemnej reprezentacji]... 202 Art. 383. [Regres między wierzycielami]... 202 Tytuł III. Ogólne przepisy o zobowiązaniach umownych... 203 Art. 384. [Związanie wzorcem, konsument]... 203 Art. 384 1. [Zobowiązanie ciągłe]... 207 Art. 385. [Sprzeczność z umową, wykładnia]... 208 Art. 385 1. [Niedozwolone klauzule]... 210 Art. 385 2. [Ocena umowy]... 214 IX
Art. 385 3. [Katalog]... 215 Art. 385 4. [Konflikt formularzy]... 218 Art. 386. (uchylony)... 218 Art. 387. [Niemożliwość świadczenia pierwotna]... 218 Art. 388. [Wyzysk]... 224 Art. 389. [Umowa przedwstępna]... 227 Art. 390. [Skutki]... 235 Art. 391. [Umowa o świadczenie przez osobę trzecią]... 242 Art. 392. [Umowa o zwolnienie dłużnika]... 244 Art. 393. [Umowa o świadczenie na rzecz osoby trzeciej]... 249 Art. 394. [Zadatek]... 257 Art. 395. [Umowne prawo odstąpienia]... 262 Art. 396. [Odstępne]... 267 Tytuł IV. (skreślony)... 269 Art. 397 404 (skreślone)... 269 Tytuł V. Bezpodstawne wzbogacenie... 269 Art. 405. [Pojęcie]... 269 Art. 406. [Surogaty]... 317 Art. 407. [Bezpłatne rozporządzenie korzyścią]... 323 Art. 408. [Rozliczenie nakładów]... 328 Art. 409. [Wygaśnięcie obowiązku zwrotu]... 335 Art. 410. [Nienależne świadczenie]... 349 Art. 411. [Wyłączenie zwrotu]... 375 Art. 412. [Przepadek świadczenia]... 387 Art. 413. [Gra i zakład]... 403 Art. 414. [Zbieg roszczeń]... 408 Tytuł VI. Czyny niedozwolone... 421 Art. 415. [Generalna formuła deliktu]... 421 Art. 416. [Wina organu]... 441 Art. 417. [Odpowiedzialność odszkodawawcza Skarbu Państwa]... 443 Art. 417 1. [Odpowiedzialność za bezprawie legislacyjne, sądowe i administracyjne]... 461 Art. 417 2. [Odszkodowanie na zasadzie słuszności]... 478 Art. 418. (utracił moc)... 481 Art. 419 420 2. (uchylone)... 481 Art. 421. [Wyłączenie stosowania przez lex specialis]... 481 Art. 422. [Nakłanianie, pomocnictwo, skorzystanie]... 485 Art. 423. [Obrona konieczna]... 492 Art. 424. [Stan wyższej konieczności]... 498 Art. 425. [Niepoczytalność]... 503 Art. 426. [Wiek]... 512 Art. 427. [Wina w nadzorze]... 518 Art. 428. [Brak zobowiązanych]... 532 Art. 429. [Wina w wyborze]... 538 Art. 430. [Zwierzchnik]... 552 Art. 431. [Zwierzęta]... 569 Art. 432. [Samopomoc]... 574 Art. 433. [Zajmujący pomieszczenie]... 575 Art. 434. [Posiadacz budowli]... 580 Art. 435. [Prowadzący przedsiębiorstwo]... 585 Art. 436. [Posiadacz pojazdu]... 595 Art. 437. [Zakaz wyłączenia odpowiedzialności]... 604 Art. 438. [Szkoda w cudzym interesie]... 605 Art. 439. [Zapobieganie szkodzie]... 619 Art. 440. [Miarkowanie odszkodowania]... 632 Art. 441. [Odpowiedzialność solidarna]... 639 X
Art. 442. (uchylony)... 652 Art. 442 1. [Przedawnienie roszczeń deliktowych]... 652 Art. 443. [Zbieg roszczeń]... 660 Art. 444. [Naprawienie szkody na osobie]... 669 Art. 445. [Zadośćuczynienie pieniężne]... 686 Art. 446. [Odszkodowanie za spowodowanie śmierci]... 691 Art. 446 1. [Szkody prenatalne]... 701 Art. 447. [Kapitalizacja renty]... 702 Art. 448. [Zadośćuczynienie za naruszenie dobra osobistego]... 704 Art. 449. [Niezbywalność roszczeń]... 715 Tytuł VI 1. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny... 716 Art. 449 1. [Ryzyko producenta]... 716 Art. 449 2. [Szkoda na mieniu]... 719 Art. 449 3. [Okoliczności zwalniające]... 720 Art. 449 4. [Domniemania]... 722 Art. 449 5. [Podmioty odpowiedzialne]... 722 Art. 449 6. [Delikt osoby trzeciej]... 724 Art. 449 7. [Zakres odszkodowania]... 725 Art. 449 8. [Przedawnienie roszczenia]... 726 Art. 449 9. [Zakaz wyłączeń]... 728 Art. 449 10. [Zbieg roszczeń]... 728 Art. 449 11. (uchylony)... 734 Tytuł VII. Wykonanie zobowiązań i skutki ich niewykonania... 735 Dział I. Wykonanie zobowiązań... 735 Art. 450. [Świadczenie częściowe]... 735 Art. 451. [Zaliczenie zapłaty]... 736 Art. 452. [Świadczenie do rąk nieuprawnionego]... 737 Art. 453. [Świadczenie zamiast wykonania]... 739 Art. 454. [Miejsce spełnienia]... 741 Art. 455. [Termin]... 743 Art. 456. [Świadczenia częściowe]... 756 Art. 457. [Termin na korzyść dłużnika]... 758 Art. 458. [Wymagalność natychmiastowa]... 762 Art. 459. [Spis inwentarza]... 764 Art. 460. [Rachunek z zarządu]... 764 Art. 461. [Prawo zatrzymania]... 765 Art. 462. [Pokwitowanie]... 767 Art. 463. [Odmowa]... 768 Art. 464. [Świadczenie okazującemu pokwitowanie]... 769 Art. 465. [Zwrot dokumentu]... 770 Art. 466. [Domniemanie z pokwitowania]... 771 Art. 467. [Złożenie do depozytu sądowego]... 772 Art. 468. [Zawiadomienie]... 773 Art. 469. [Odebranie]... 774 Art. 470. [Skutki]... 775 Dział II. Skutki niewykonania zobowiązań... 776 Art. 471. [Odpowiedzialność odszkodowawcza dłużnika]... 776 Art. 472. [Niezachowanie należytej staranności]... 797 Art. 473. [Umowa o odpowiedzialność]... 805 Art. 474. [Odpowiedzialność za inne osoby]... 813 Art. 475. [Niemożliwość świadczenia następcza]... 824 Art. 476. [Opóźnienie dłużnika; zwłoka]... 827 Art. 477. [Skutki zwłoki]... 828 Art. 478. [Przypadek mieszany]... 830 Art. 479. [Kupno na koszt dłużnika]... 832 Art. 480. [Zastępcze wykonanie czynności]... 836 XI
Art. 481. [Opóźnienie świadczeń pieniężnych]... 840 Art. 482. [Odsetki od zaległych odsetek]... 854 Art. 483. [Kara umowna]... 859 Art. 484. [Wysokość]... 876 Art. 485. [Kara ustawowa]... 895 Art. 486. [Zwłoka wierzyciela]... 897 Dział III. Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych... 901 Art. 487. [Pojęcie]... 901 Art. 488. [Jednoczesne spełnienie]... 903 Art. 489. (skreślony)... 905 Art. 490. [Wstrzymanie świadczenia]... 905 Art. 491. [Zwłoka]... 908 Art. 492. [Umowne prawo odstąpienia]... 916 Art. 493. [Niemożliwość jednego ze świadczeń]... 920 Art. 494. [Obowiązki odstępującego]... 923 Art. 495. [Niemożliwość niezawiniona]... 927 Art. 496. [Prawo zatrzymania]... 928 Art. 497. [Rozwinięcie]... 932 Tytuł VIII. Potrącenie, odnowienie, zwolnienie z długu... 934 Art. 498. [Przesłanki potrącenia]... 934 Art. 499. [Sposób; skutki]... 940 Art. 500. [Różne miejsca spełnienia]... 941 Art. 501. [Odroczenie]... 942 Art. 502. [Przedawnienie]... 943 Art. 503. [Zaliczenie zapłaty]... 943 Art. 504. [Potrącenie zajętej wierzytelności]... 944 Art. 505. [Wyłączenie potrącenia]... 945 Art. 506. [Odnowienie]... 948 Art. 507. [Zabezpieczenia w razie nowacji]... 950 Art. 508. [Zwolnienie z długu]... 951 Tytuł IX. Zmiana wierzyciela lub dłużnika... 954 Dział I. Zmiana wierzyciela... 954 Art. 509. [Przelew]... 954 Art. 510. [Skutek zobowiązująco-rozporządzający przelewu; kauzalność]... 958 Art. 511. [Forma przelewu]... 961 Art. 512. [Zapłata do rąk zbywcy]... 962 Art. 513. [Zarzuty dłużnika]... 964 Art. 514. [Zastrzeżenie zgody dłużnika]... 966 Art. 515. [Zarzuty zbywcy]... 967 Art. 516. [Odpowiedzialność zbywcy]... 968 Art. 517. [Wyłączenie przelewu]... 969 Art. 518. [Wstąpienie w prawa wierzyciela]... 969 Dział II. Zmiana dłużnika... 972 Art. 519. [Przejęcie długu]... 972 Art. 520. [Termin wyrażenia zgody]... 978 Art. 521. [Odmowa zgody]... 979 Art. 522. [Forma]... 980 Art. 523. [Domniemane przejęcie długu]... 981 Art. 524. [Zarzuty przejemcy]... 982 Art. 525. [Zabezpieczenia]... 983 Art. 526. (uchylony)... 983 Tytuł X. Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika... 983 Art. 527. [Przesłanki]... 983 XII
Art. 528. [Czynność nieodpłatna]... 999 Art. 529. [Domniemanie pokrzywdzenia]... 1000 Art. 530. [Ochrona przyszłych wierzycieli]... 1001 Art. 531. [Tryb zaskarżenia]... 1003 Art. 532. [Dochodzenie]... 1007 Art. 533. [Zwolnienie się osoby trzeciej]... 1009 Art. 534. [Termin zaskarżenia]... 1010 Tytuł XI. Sprzedaż... 1011 Dział I. Przepisy ogólne... 1011 Art. 535. [Pojęcie]... 1011 Art. 535 1. [Odesłanie]... 1032 Art. 536. [Określenie ceny]... 1034 Art. 537. [Cena sztywna]... 1036 Art. 538. [Cena maksymalna]... 1038 Art. 539. [Cena minimalna]... 1039 Art. 540. [Cena wynikowa]... 1040 Art. 541. [Przedawnienie]... 1041 Art. 542. (skreślony)... 1043 Art. 543. [Wystawienie rzeczy]... 1043 Art. 544. [Chwila wydania]... 1044 Art. 545. [Sposób wydania i odebrania]... 1046 Art. 546. [Wyjaśnienia; dokumentacja]... 1047 Art. 547. [Koszty]... 1049 Art. 548. [Przejście korzyści i ciężarów]... 1050 Art. 549. [Zwłoka ze specyfikacją]... 1052 Art. 550. [Wyłączność sprzedaży]... 1054 Art. 551. [Zwłoka z odebraniem]... 1056 Art. 552. [Zwłoka z zapłatą ceny]... 1057 Art. 553. (skreślony)... 1059 Art. 554. [Przedawnienie]... 1059 Art. 555. [Sprzedaż energii, praw]... 1060 Art. 555 1. (skreślony)... 1062 Dział II. Rękojmia za wady... 1062 Art. 556. [Wady rzeczy]... 1062 Art. 557. [Zwolnienie od odpowiedzialności]... 1068 Art. 558. [Modyfikacja odpowiedzialności]... 1070 Art. 559. [Chwila powstania wad]... 1071 Art. 560. [Odstąpienie; obniżenie ceny]... 1072 Art. 561. [Wymiana; usunięcie wad]... 1077 Art. 562. [Rzeczy dostarczane częściami]... 1079 Art. 563. [Terminy reklamacyjne]... 1079 Art. 564. [Podstępne zatajenie wady]... 1081 Art. 565. [Ograniczone prawo odstąpienia]... 1083 Art. 566. [Szkoda]... 1084 Art. 567. [Obowiązki korzystającego z rękojmi]... 1087 Art. 568. [Terminy rękojmi za wady fizyczne]... 1089 Art. 569. (skreślony)... 1091 Art. 570. [Sprzedaż zwierząt]... 1091 Art. 571. [Rozwinięcie]... 1092 Art. 572. [Rozwinięcie]... 1093 Art. 572 1. [Wady prawne]... 1094 Art. 573. [Roszczenia osoby trzeciej]... 1094 Art. 574. [Szkoda]... 1095 Art. 575. [Zwrot ceny]... 1096 Art. 575 1. [Zwolnienie od odpowiedzialności]... 1097 Art. 576. [Terminy rękojmi za wady prawne]... 1098 XIII
Dział III. Gwarancja jakości... 1099 Art. 577. [Pojęcie]... 1099 Art. 578. [Zakres odpowiedzialności]... 1105 Art. 579. [Gwarancja a rękojmia]... 1106 Art. 580. [Obowiązki stron]... 1109 Art. 581. [Bieg terminu]... 1110 Art. 582. (skreślony)... 1111 Dział IV. Szczególne rodzaje sprzedaży... 1112 Rozdział I. Sprzedaż na raty... 1112 Art. 583. [Pojęcie]... 1112 Art. 584. [Rękojmia]... 1114 Art. 585. [Przedterminowa zapłata]... 1115 Art. 586. [Zwłoka]... 1116 Art. 587. [Wyłączenie podmiotów gospodarczych]... 1118 Art. 588. [Kredyt bankowy]... 1119 Rozdział II. Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej. Sprzedaż na próbę... 1120 Art. 589. [Skutek zastrzeżenia własności]... 1120 Art. 590. [Forma]... 1123 Art. 591. [Wynagrodzenie za pogorszenie rzeczy]... 1124 Art. 592. [Skutek zastrzeżenia próby]... 1124 Rozdział III. Prawo odkupu... 1127 Art. 593. [Termin; wykonanie; forma]... 1127 Art. 594. [Skutki wykonania]... 1130 Art. 595. [Niezbywalność; niepodzielność]... 1131 Rozdział IV. Prawo pierwokupu... 1132 Art. 596. [Pojęcie]... 1132 Art. 597. [Wykonanie]... 1137 Art. 598. [Zawiadomienie; termin wykonania]... 1139 Art. 599. [Skutki naruszenia]... 1141 Art. 600. [Skutki wykonania]... 1143 Art. 601. [Zabezpieczenie zapłaty]... 1146 Art. 602. [Niezbywalność; niepodzielność]... 1147 Tytuł XII. Zamiana... 1149 Art. 603. [Pojęcie]... 1149 Art. 604. [Odesłanie]... 1150 Tytuł XIII. Dostawa... 1151 Art. 605. [Umowa dostawy]... 1151 Art. 605 1. [Umowa dostawy zawarta z konsumentem]... 1152 Art. 606. [Forma umowy dostawy]... 1153 Art. 607. [Zawiadomienie o nieprzydatności surowców]... 1153 Art. 608. [Kontrola odbiorcy]... 1155 Art. 609. [Rękojmia za wady fizyczne]... 1156 Art. 610. [Prawo odstąpienia od umowy]... 1157 Art. 611. [Wadliwy sposób wytwarzania]... 1158 Art. 612. [Zastosowanie przepisów o sprzedaży]... 1158 Tytuł XIV. Kontraktacja... 1159 Art. 613. [Umowa kontraktacji]... 1159 Art. 614. [Solidarna odpowiedzialność prowadzących gospodarstwa]... 1160 Art. 615. [Świadczenia dodatkowe]... 1161 Art. 616. [Forma umowy kontraktacji]... 1163 Art. 617. [Kontrola kontraktującego]... 1163 Art. 618. [Miejsce spełnienia świadczenia producenta]... 1164 XIV
Art. 619. (skreślony)... 1164 Art. 620. [Prawo odmowy świadczenia częściowego]... 1164 Art. 621. [Rękojmia]... 1165 Art. 622. [Niemożność dostarczenia produktów]... 1165 Art. 623. [Zawiadomienie o niemożliwości świadczenia]... 1166 Art. 624. [Przedawnienie roszczeń]... 1167 Art. 625. [Zmiana posiadacza gospodarstwa]... 1168 Art. 626. [Wniesienie gospodarstwa do spółdzielni]... 1169 Tytuł XV. Umowa o dzieło... 1170 Art. 627. [Pojęcie]... 1170 Art. 627 1. [Odesłanie]... 1176 Art. 628. [Określenie wysokości wynagrodzenia]... 1177 Art. 629. [Wynagrodzenie kosztorysowe]... 1179 Art. 630. [Podwyższenie wynagrodzenia]... 1180 Art. 631. [Odstąpienie zamawiającego]... 1181 Art. 632. [Wynagrodzenie ryczałtowe]... 1182 Art. 633. [Materiały zamawiającego]... 1184 Art. 634. [Informowanie o przeszkodach]... 1185 Art. 635. [Opóźnienie prac]... 1185 Art. 636. [Wadliwe wykonywanie]... 1186 Art. 637. [Rękojmia]... 1187 Art. 638. [Odesłanie]... 1190 Art. 639. [Zapłata mimo niewykonania]... 1191 Art. 640. [Brak współdziałania]... 1192 Art. 641. [Dostarczony materiał]... 1193 Art. 642. [Termin płatności]... 1194 Art. 643. [Obowiązek odebrania dzieła]... 1195 Art. 644. [Odstąpienie]... 1195 Art. 645. [Śmierć przyjmującego]... 1197 Art. 646. [Przedawnienie]... 1198 Tytuł XVI. Umowa o roboty budowlane... 1199 Art. 647. [Pojęcie]... 1199 Art. 647 1. [Umowa z podwykonawcą]... 1209 Art. 648. [Forma]... 1218 Art. 649. [Zakres robót]... 1219 Art. 649 1. [Gwarancja zapłaty]... 1220 Art. 649 2. [Bezskuteczne odstąpienie inwestora od umowy]... 1229 Art. 649 3. [Zakres gwarancji]... 1232 Art. 649 4. [Brak żądanej gwarancji, skutki]... 1236 Art. 649 5. [Gwarancja zapłaty podwykonawcom]... 1240 Art. 650. (skreślony)... 1240 Art. 651. [Informowanie o przeszkodach]... 1241 Art. 652. [Szkody na terenie budowy]... 1242 Art. 653. (skreślony)... 1245 Art. 654. [Odbiór częściowy]... 1245 Art. 655. [Ryzyko zniszczenia obiektu]... 1247 Art. 656. [Odesłanie]... 1248 Art. 657. [Odstąpienie]... 1255 Art. 658. [Odpowiednie stosowanie]... 1255 Tytuł XVII. Najem i dzierżawa... 1256 Dział I. Najem... 1256 Rozdział I. Przepisy ogólne... 1256 Art. 659. [Pojęcie; oznaczenie czynszu]... 1256 Art. 660. [Forma]... 1266 XV
Art. 661. [Przedłużenie najmu]... 1267 Art. 662. [Stan i utrzymanie rzeczy]... 1268 Art. 663. [Naprawy konieczne]... 1272 Art. 664. [Rękojmia]... 1274 Art. 665. [Roszczenia osób trzecich]... 1279 Art. 666. [Sposób używania rzeczy]... 1281 Art. 667. [Zmiany i niewłaściwe używanie]... 1284 Art. 668. [Podnajem; bezpłatne używanie]... 1288 Art. 669. [Termin płatności]... 1292 Art. 670. [Prawo zastawu]... 1293 Art. 671. [Wygaśnięcie]... 1296 Art. 672. [Zwłoka z zapłatą czynszu]... 1298 Art. 673. [Terminy wypowiedzenia]... 1299 Art. 674. [Milczące przedłużenie]... 1307 Art. 675. [Zwrot rzeczy]... 1308 Art. 676. [Ulepszenia]... 1315 Art. 677. [Przedawnienie]... 1319 Art. 678. [Zbycie przedmiotu najmu]... 1323 Art. 679. [Wypowiedzenie przez nabywcę]... 1327 Rozdział II. Najem lokalu... 1329 Art. 680. [Właściwe przepisy]... 1329 Art. 680 1. [Małżonkowie]... 1331 Art. 681. [Drobne nakłady]... 1334 Art. 682. [Wady zagrażające zdrowiu]... 1335 Art. 683. [Porządek domowy]... 1337 Art. 684. [Założenie urządzeń przez najemcę]... 1338 Art. 685. [Niewłaściwe zachowanie najemcy]... 1340 Art. 685 1. [Wypowiedzenie wysokości czynszu]... 1342 Art. 686. [Rozszerzenie przedmiotu zastawu]... 1344 Art. 687. [Zwłoka z zapłatą czynszu]... 1345 Art. 688. [Terminy wypowiedzenia]... 1347 Art. 688 1. [Odpowiedzialność za zapłatę czynszu]... 1349 Art. 688 2. [Podnajem, bezpłatne używanie]... 1351 Art. 689 (skreślony)... 1353 Art. 690. [Bezwzględne prawo najemcy]... 1353 Art. 691. [Wstąpienie osób bliskich]... 1357 Art. 692. [Ograniczenie praw nabywcy]... 1367 Dział II. Dzierżawa... 1368 Art. 693. [Pojęcie; oznaczenie czynszu]... 1368 Art. 694. [Odesłanie do najmu]... 1376 Art. 695. [Terminy; prawo pierwokupu]... 1378 Art. 696. [Wykonywanie dzierżawy]... 1381 Art. 697. [Naprawy konieczne]... 1384 Art. 698. [Poddzierżawa; bezpłatne używanie]... 1387 Art. 699. [Termin płatności czynszu]... 1392 Art. 700. [Obniżenie czynszu]... 1393 Art. 701. [Prawo zastawu]... 1396 Art. 702. [Rozszerzenie]... 1398 Art. 703. [Zwłoka z zapłatą czynszu]... 1399 Art. 704. [Wypowiedzenie]... 1402 Art. 705. [Zwrot przedmiotu dzierżawy]... 1404 Art. 706. [Pozostawione zasiewy]... 1406 Art. 707. [Ograniczenie czynszu]... 1408 Art. 708. [Bezczynszowe użytkowanie]... 1409 Art. 709. [Dzierżawa praw]... 1411 Tytuł XVII 1. Umowa leasingu... 1412 Art. 709 1. [Pojęcie]... 1412 XVI
Art. 709 2. [Pisemność]... 1417 Art. 709 3. [Opóźnienie odbioru]... 1418 Art. 709 4. [Obowiązki finansującego]... 1419 Art. 709 5. [Utrata rzeczy]... 1422 Art. 709 6. [Koszty ubezpieczenia]... 1424 Art. 709 7. [Obowiązki korzystającego]... 1425 Art. 709 8. [Rękojmia]... 1428 Art. 709 9. [Używanie rzeczy]... 1432 Art. 709 10. [Zmiany]... 1432 Art. 709 11. [Wypowiedzenie]... 1433 Art. 709 12. [Oddanie osobie trzeciej]... 1434 Art. 709 13. [Zwłoka]... 1435 Art. 709 14. [Zbycie rzeczy]... 1437 Art. 709 15. [Spłata rat]... 1438 Art. 709 16. [Przeniesienie własności]... 1439 Art. 709 17. [Odesłanie do najmu i sprzedaży]... 1442 Art. 709 18. [Leasing bezpośredni]... 1442 Tytuł XVIII. Użyczenie... 1444 Art. 710. [Pojęcie]... 1444 Art. 711. [Wady rzeczy]... 1450 Art. 712. [Sposób używania]... 1452 Art. 713. [Koszty utrzymania]... 1454 Art. 714. [Przypadkowa utrata]... 1455 Art. 715. [Zakończenie]... 1457 Art. 716. [Przedterminowe zakończenie]... 1459 Art. 717. [Solidarna odpowiedzialność biorących]... 1460 Art. 718. [Zwrot rzeczy]... 1461 Art. 719. [Przedawnienie]... 1462 Tytuł XIX. Pożyczka... 1463 Art. 720. [Pojęcie; forma]... 1463 Art. 721. [Odstąpienie; odmowa wydania]... 1468 Art. 722. [Przedawnienie]... 1470 Art. 723. [Termin zwrotu]... 1470 Art. 724. [Wady rzeczy]... 1472 Tytuł XX. Umowa rachunku bankowego... 1473 Art. 725. [Pojęcie]... 1473 Art. 726. [Rozporządzanie pieniędzmi]... 1477 Art. 727. [Odmowa wykonania zlecenia]... 1478 Art. 728. [Wyciąg z rachunku]... 1479 Art. 729. [Rachunek imienny]... 1481 Art. 730. [Wypowiedzenie]... 1482 Art. 731. [Przedawnienie]... 1483 Art. 732. [Spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe]... 1484 Art. 733. [Rozliczenia pieniężne]... 1485 Tytuł XXI. Zlecenie... 1486 Art. 734. [Pojęcie]... 1486 Art. 735. [Wynagrodzenie]... 1489 Art. 736. [Zawodowe wykonywanie zleceń]... 1491 Art. 737. [Sposób wykonania]... 1492 Art. 738. [Zastępca; odpowiedzialność]... 1493 Art. 739. [Rozwinięcie; szkoda przypadkowa]... 1495 Art. 740. [Obowiązki zleceniobiorcy]... 1496 Art. 741. [Używanie przedmiotów zleceniodawcy]... 1498 Art. 742. [Wydatki i zobowiązania zleceniobiorcy]... 1499 XVII
Art. 743. [Zaliczka]... 1500 Art. 744. [Termin płatności wynagrodzenia]... 1501 Art. 745. [Zlecenie wspólne]... 1501 Art. 746. [Wypowiedzenie]... 1502 Art. 747. [Śmierć zleceniodawcy]... 1505 Art. 748. [Śmierć zleceniobiorcy]... 1506 Art. 749. [Działanie po wygaśnięciu zlecenia]... 1506 Art. 750. [Umowy o świadczenie usług]... 1507 Art. 751. [Przedawnienie]... 1510 Tytuł XXII. Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia... 1511 Art. 752. [Zasady]... 1511 Art. 753. [Rozwinięcie]... 1514 Art. 754. [Działanie wbrew woli zastąpionego]... 1516 Art. 755. [Bezprawne zmiany]... 1517 Art. 756. [Potwierdzenie zastąpionego]... 1518 Art. 757. [Ratowanie cudzego dobra]... 1518 Tytuł XXIII. Umowa agencyjna... 1519 Art. 758. [Pojęcie]... 1519 Art. 758 1. [Wynagrodzenie, prowizja]... 1526 Art. 758 2. [Pisemne potwierdzenie]... 1528 Art. 759. [Domniemane upoważnienie]... 1529 Art. 760. [Lojalność stron]... 1529 Art. 760 1. [Obowiązki agenta]... 1531 Art. 760 2. [Obowiązki zleceniodawcy]... 1534 Art. 760 3. [Milczące potwierdzenie]... 1535 Art. 761. [Prowizja]... 1536 Art. 761 1. [Prowizja po rozwiązaniu umowy]... 1540 Art. 761 2. [Kolizja uprawnień]... 1541 Art. 761 3. [Wymagalność roszczenia]... 1542 Art. 761 4. [Zwrot prowizji]... 1545 Art. 761 5. [Oświadczenie]... 1546 Art. 761 6. [Odpowiednie stosowanie]... 1548 Art. 761 7. [Prowizja del credere]... 1548 Art. 762. [Zwrot wydatków]... 1553 Art. 763. [Zabezpieczenie roszczenia]... 1554 Art. 764. [Wykonanie po terminie]... 1554 Art. 764 1. [Terminy wypowiedzenia]... 1555 Art. 764 2. [Wypowiedzenie przed terminem]... 1557 Art. 764 3. [Świadczenie wyrównawcze]... 1558 Art. 764 4. [Wyłączenie]... 1561 Art. 764 5. [Zastrzeżenie]... 1563 Art. 764 6. [Ograniczenie działalności]... 1564 Art. 764 7. [Odwołanie ograniczenia]... 1566 Art. 764 8. [Zwolnienie agenta z ograniczenia]... 1567 Art. 764 9. [Odpowiednie stosowanie]... 1567 Tytuł XXIV. Umowa komisu... 1568 Art. 765. [Pojęcie]... 1568 Art. 766. [Wydanie korzyści]... 1572 Art. 767. [Umowy korzystniejsze]... 1574 Art. 768. [Umowy mniej korzystne]... 1575 Art. 769. [Zagrożenie rzeczy zepsuciem]... 1578 Art. 770. [Rękojmia]... 1580 Art. 770 1. [Odesłanie]... 1583 Art. 771. [Kredyt, zaliczka komisanta]... 1583 Art. 772. [Wymagalność prowizji]... 1585 Art. 773. [Prawo zastawu]... 1585 XVIII
Tytuł XXV. Umowa przewozu... 1587 Dział I. Przepisy ogólne... 1587 Art. 774. [Pojęcie]... 1587 Art. 775. [Właściwe przepisy]... 1589 Dział II. Przewóz osób... 1592 Art. 776. [Warunki przewozu]... 1592 Art. 777. [Odpowiedzialność za bagaż]... 1593 Art. 778. [Przedawnienie]... 1595 Dział III. Przewóz rzeczy... 1597 Art. 779. [Konieczne dane]... 1597 Art. 780. [List przewozowy]... 1598 Art. 781. [Nieodpowiedni stan przesyłki]... 1600 Art. 782. [Dokumenty]... 1601 Art. 783. [Przeszkody w wykonaniu przewozu]... 1601 Art. 784. [Zawiadomienie o nadejściu]... 1603 Art. 785. [Uprawnienia odbiorcy]... 1604 Art. 786. [Skutki przyjęcia przesyłki]... 1605 Art. 787. [Odmowa przyjęcia]... 1606 Art. 788. [Ograniczenie odszkodowania]... 1608 Art. 789. [Dalszy przewoźnik]... 1610 Art. 790. [Prawo zastawu]... 1612 Art. 791. [Wygaśnięcie roszczeń wobec przewoźnika]... 1613 Art. 792. [Przedawnienie]... 1614 Art. 793. [Roszczenia zwrotne przewoźnika]... 1615 Tytuł XXVI. Umowa spedycji... 1616 Art. 794. [Pojęcie]... 1616 Art. 795. [Właściwe przepisy]... 1620 Art. 796. [Odesłanie]... 1620 Art. 797. [Szczególne obowiązki spedytora]... 1620 Art. 798. [Rozwinięcie]... 1621 Art. 799. [Odpowiedzialność za wykonawców]... 1622 Art. 800. [Spedytor jako przewoźnik]... 1625 Art. 801. [Ograniczenie odszkodowania]... 1626 Art. 802. [Prawo zastawu]... 1627 Art. 803. [Przedawnienie]... 1628 Art. 804. [Roszczenia zwrotne spedytora]... 1630 Tytuł XXVII. Umowa ubezpieczenia... 1631 Dział I. Przepisy ogólne... 1631 Art. 805. [Pojęcie; rodzaje świadczeń]... 1631 Art. 806. [Nieważność umowy; bezskuteczność]... 1644 Art. 807. [Regulacja pozakodeksowa]... 1646 Art. 808. [Ubezpieczenie na cudzy rachunek]... 1647 Art. 809. [Dokument ubezpieczenia]... 1650 Art. 810. (uchylony)... 1651 Art. 811. [Ochrona ubezpieczającego]... 1652 Art. 812. [Ogólne warunki ubezpieczenia]... 1654 Art. 813. [Składka]... 1657 Art. 814. [Początek odpowiedzialności; niezapłacenie składki]... 1658 Art. 815. [Obowiązek informowania]... 1661 Art. 816. [Zwiększenie prawdopodobieństwa wypadku]... 1663 Art. 817. [Termin spełnienia świadczenia]... 1665 Art. 818. [Zawiadomienie ubezpieczyciela o wypadku]... 1668 Art. 819. [Przedawnienie]... 1669 Art. 820. [Ubezpieczenia morskie; reasekuracja]... 1672 XIX