Wybrane aspekty prawne wlodzimierz.kuc@ncbr.gov.pl
Konsorcjum naukowe Grupa przedsiębiorców (co najmniej 1 członek PPTIM) Pojedynczy przedsiębiorca (członek PPTIM)
Co najmniej jednostka naukowa niebędąca przedsiębiorcą + co najmniej jeden przedsiębiorca Wyłączenie finansowania jednostek zagranicznych
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 800/2008 uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) w Załączniku I zawiera definicję przedsiębiorstwa. Zgodnie z art. 1 ww. załącznika: za przedsiębiorstwo uważa się podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na jego formę prawną. Zalicza się tu w szczególności: osoby prowadzące działalność na własny rachunek, firmy rodzinne zajmujące się rzemiosłem lub inną działalnością, spółki lub konsorcja prowadzące regularną działalność gospodarczą.
Kategoria przedsiębiorstwa Liczba RJR Kwota obrotu Suma bilansowa Mikro < 10 2 mln euro 2 mln euro Małe < 50 10 mln euro 10 mln euro Średnie < 250 50 mln euro 43 mln euro Duże > 250 > 50 mnl euro > 43 mln euro
Przedsiębiorstwo samodzielne Przedsiębiorstwo partnerskie Przedsiębiorstwo powiązane
Przedsiębiorstwo, które posiada mniej niż 25 % kapitału lub głosów w innych przedsiębiorstwach a/ lub inne przedsiębiorstwa posiadają mniej niż 25 % kapitału lub głosów w tym przedsiębiorstwie. Możliwe zachowanie statusu niezależnego przedsiębiorstwa pomimo posiadania w nim udziałów przez kilku inwestorów, z zastrzeżeniem dwóch sytuacji: I. Inwestorzy, z których każdy posiada mniej niż 25 % kapitału lub głosów w ocenianym przedsiębiorstwie są ze sobą powiązani jeżeli posiadają oni łącznie więcej niż 50 % (z zastrzeżeniem wyjątku dla inwestorów, o których mowa w art. 3 ust. 2 lit. a)-d) załącznika I) w danym przedsiębiorstwie to w związku z faktem, że inwestorzy ci są ze sobą powiązani przedsiębiorstwo, które oceniamy zyskuje status przedsiębiorstwa powiązanego. Skutek: do danych przedsiębiorstwa dodajemy 100 % danych każdego z inwestorów II. Inwestorzy, z których każdy posiada mniej niż 25 % kapitału lub głosów w ocenianym przedsiębiorstwie są ze sobą powiązani i jednocześnie posiadają łącznie nie więcej niż 50 % w ocenianym przedsiębiorstwie. Przedsiębiorstwo oceniane zyskuje status przedsiębiorstwa partnerskiego. Skutek: do danych przedsiębiorstwa dodajemy odpowiedni procent danych każdego z przedsiębiorstw inwestorów, z zastrzeżeniem działania odpowiednio na rynku upstream/ dawnstream.
Przedsiębiorstwo, które samodzielnie lub wspólnie z innymi przedsiębiorstwami, z którymi jest powiązane, posiada od 25 % do 50 % kapitału bądź praw głosu w innym przedsiębiorstwie. Warunek: przedsiębiorstwo oceniane i przedsiębiorstwo/ przedsiębiorstwa, z którym/ którymi pozostaje w relacji przedsiębiorstw partnerskich usytuowane są (działają ) bezpośrednio na poziomie rynków odpowiednio: upstream lub dawnstream. Rynek upstream - rynek sąsiedni/ pokrewny znajdujący się bezpośrednio na poziomie wyższym w stosunku do rynku wytwarzanego produktu lub usługi, na jakim działa przedsiębiorstwo oceniane - rynek dystrybucji Upstream enterprise przedsiębiorstwo działające na rynku dystrybucji Rynek dawnstream - rynek sąsiedni/ pokrewny znajdujący się bezpośrednio na poziomie niższym w stosunku do rynku wytwarzanego produktu lub usługi, na jakim działa przedsiębiorstwo oceniane - rynek produkcji i dostaw Dawnstream enterprise przedsiębiorstwo działające na rynku produkcji lub dostaw
Wyjątek: Przedsiębiorstwo może zachować status samodzielnego pomimo przekroczenia pułapu 25% (ale nie więcej niż 50 %) udziału w nim kapitału lub głosów przez inne przedsiębiorstwo/przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że dotyczy to następujących kategorii inwestorów: a) publiczne korporacje inwestycyjne, spółki kapitału podwyższonego ryzyka, inwestorzy indywidualni lub zbiorowi inwestujący regularnie w papiery wartościowe przedsiębiorstw nienotowanych na giełdzie (tzw. anioły biznesu ) pod warunkiem, że wartość całkowitej inwestycji w jednym przedsiębiorstwie nie przekracza 1,25 mln euro, b) uczelnie wyższe i ośrodki badawcze non-profit, c) inwestorzy instytucjonalni łącznie z regionalnymi funduszami rozwoju, d) niezależne lokalne władze samorządowe pod warunkiem, iż roczne budżety jednostek administracyjnych, którymi kierują są mniejsze niż 10 mln euro i jednostki te są zamieszkiwane przez mniej niż 5 tys. mieszkańców.
Zastrzeżenie: w sytuacji, gdy wymienieni inwestorzy są ze sobą powiązani wyjątek zostaje wyłączony Skutek: do danych przedsiębiorstwa ocenianego dodajemy 100 % skumulowanych danych powiązanych inwestorów. Wyjątek ten nie dotyczy również sytuacji, gdy 25 50 % kapitału bądź prawa głosu jest bezpośrednio, pośrednio, łącznie albo indywidualnie kontrolowane w ocenianym przedsiębiorstwie przez organ lub organy publiczne.
Bezpośrednie - przedsiębiorstwo- przedsiębiorstwo Pośrednie - poprzez wskazane w art. 3 ust. 3 typy podmiotów Typ bezpośredni a) przedsiębiorstwo posiada większość praw głosu w innym przedsiębiorstwie w roli udziałowca/akcjonariusza lub członka; b) przedsiębiorstwo posiada prawo do powoływania lub odwoływania większości członków organu administracyjnego, zarządzającego lub nadzorczego innego przedsiębiorstwa; c) przedsiębiorstwo posiada dominujący wpływ na działalność innego przedsiębiorstwa zgodnie z zawartą z tym przedsiębiorstwem umową, lub postanowieniami w jego statucie lub umowie spółki; d) przedsiębiorstwo będące akcjonariuszem/udziałowcem lub członkiem innego przedsiębiorstwa kontroluje samodzielnie, zgodnie z umową z innymi akcjonariuszami/udziałowcami lub członkami tego przedsiębiorstwa większość praw głosu udziałowców/akcjonariuszy lub członków w tym przedsiębiorstwie.
Typ pośredni Co najmniej jedna z relacji wskazanych w ww. pkt a) d) zachodzi między przedsiębiorstwami poprzez: -inwestorów, o których mowa w art. 3 ust.2 -inne przedsiębiorstwo -osobę fizyczną lub grupę osób działających razem - jedynie w tym rodzaju powiązań pośrednich warunkiem stwierdzenia istnienia powiązania jest dowiedzenie, że przedsiębiorstwa te prowadzą swoją działalność lub część tej działalności na tym samym rynku właściwym lub rynkach pokrewnych: upstream lub dawnstream.
Dane: liczba pracowników i kwot finansowych odnoszące się do ostatniego zatwierdzonego okresu obrachunkowego i obliczane w skali rocznej w praktyce wg stanowiska KE należy uwzględnić dane odnoszące się do zamkniętego okresu obrachunkowego bez czekania na zatwierdzenie tych danych
Jeżeli w dniu zamknięcia ksiąg rachunkowych dane przedsiębiorstwo stwierdza, że w skali rocznej przekroczyło pułapy zatrudnienia lub pułapy finansowe określone w art. 2, lub spadło poniżej tych pułapów, uzyskanie lub utrata statusu średniego, małego lub mikroprzedsiębiorstwa następuje tylko wówczas, gdy zjawisko to powtórzy się w ciągu dwóch kolejnych okresów obrachunkowych. Zjawisko to musi wystąpić w dwóch następujących po sobie okresach obrachunkowych (w praktyce nieprzerwanie dwa lata z rzędu), nie zaś w dwóch dodatkowych latach po roku w którym wystąpiło po raz pierwszy (nie jest prawidłowym uznanie że dane muszą powtórzyć się trzy lata z rzędu).
Jeżeli rokiem obrachunkowym dla przedsiębiorstwa jest rok kalendarzowy, a średnie przedsiębiorstwo według danych wykazanych na dzień 31 grudnia 2009 roku przekroczyło po raz drugi z rzędu (za dwa kolejne okresy obrachunkowe to jest za rok 2008 i 2009) pułap zatrudnienia lub pułapy finansowe wyznaczające przynależność do grupy MSP, to dane te winny być brane pod uwagę od 1 stycznia 2010 roku, a w rezultacie przedsiębiorca utraci status MSP bezpośrednio po zamknięciu ksiąg rachunkowych i z dniem 1 stycznia 2010 winien być traktowany jako duże przedsiębiorstwo. W przypadku nowo utworzonych przedsiębiorstw, których księgi rachunkowe nie zostały jeszcze zatwierdzone, odpowiednie dane pochodzą z oceny dokonanej w dobrej wierze w trakcie roku obrachunkowego.
Liczba RJR to liczba pracowników na pełnych etatach w obrębie danego przedsiębiorstwa lub w jego imieniu w ciągu całego uwzględnianego roku referencyjnego. Praca osób, które nie przepracowały pełnego roku, które pracowały w niepełnym wymiarze godzin bez względu na długość okresu zatrudnienia, lub pracowników sezonowych jest obliczana jako część ułamkowa RJR. W skład personelu wchodzą: a) pracownicy; b) osoby pracujące dla przedsiębiorstwa, podlegające mu i uważane za pracowników na mocy prawa krajowego; c) właściciele-kierownicy; d) partnerzy prowadzący regularną działalność w przedsiębiorstwie i czerpiący z niego korzyści finansowe. Praktykanci lub studenci odbywający szkolenie zawodowe na podstawie umowy o praktyce lub szkoleniu zawodowym nie wchodzą w skład personelu. Nie wlicza się okresu trwania urlopu macierzyńskiego ani wychowawczego
Art. 2 KP Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. ale zgodnie z art. 22 KP podstawą zatrudnienia pracownika w rozumieniu przepisów k.p. jest stosunek pracy. Treścią stosunku pracy jest zobowiązanie pracownika do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę oraz zobowiązanie pracodawcy do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Wniosek: należy każdorazowo zbadać elementy stosunku pracy, cel umowy oraz zgodny zamiar stron.
Regulamin konkursu - cz. II pkt. 7 Konsorcjum naukowe (tylko jeden przedsiębiorca + j.n.) tryb 18 albo 18a (rozp. MNiSW w sprawie warunków i trybu udzielania pomocy publicznej i pomocy de minimis za pośrednictwem NCBR) Konsorcjum naukowe (więcej niż jeden przedsiębiorca + j.n.) wyłącznie w trybie 18 Obowiązek określenia zasad podziału praw majątkowych oraz praw dostępu do wyników badań w umowie konsorcjum
18. 1. W przypadku gdy badania podstawowe, badania przemysłowe lub prace rozwojowe są prowadzone przez przedsiębiorcę we współpracy z jednostką naukową lub zagranicznym publicznym ośrodkiem badawczym, do wartości pomocy publicznej wlicza się wkłady finansowe wniesione przez te podmioty. 2. Wartości wkładów finansowych, o których mowa w ust. 1, nie wlicza się do wartości pomocy publicznej, jeżeli jest spełniony co najmniej jeden z następujących warunków: 1) przedsiębiorcy uczestniczący we wspólnych badaniach podstawowych, badaniach przemysłowych lub pracach rozwojowych ponoszą ich całkowite koszty; 2) wyniki badań podstawowych, badań przemysłowych lub prac rozwojowych nieskutkujące powstaniem praw własności przemysłowej są rozpowszechniane w sposób określony w 15 pkt 3, a prawa wynikające z uzyskanych wyników badań podstawowych, badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących efektem działalności jednostki naukowej lub zagranicznego publicznego ośrodka badawczego są im przekazywane w całości; 3) jednostka naukowa lub zagraniczny publiczny ośrodek badawczy w zamian za prawa majątkowe wynikające z uzyskanych wyników badań podstawowych, badań przemysłowych lub prac rozwojowych, będących efektem ich działalności, otrzymują od podmiotów uczestniczących we wspólnych badaniach podstawowych, badaniach przemysłowych lub pracach rozwojowych wynagrodzenie odpowiadające wartości rynkowej tych praw; 4) prawa majątkowe oraz prawo dostępu do wyników badań podstawowych, badań przemysłowych lub prac rozwojowych są proporcjonalne do udziału finansowego stron w prowadzeniu tych badań.
18a. 1. Środki finansowe przekazywane jednostce naukowej na realizację projektu w ramach konsorcjum naukowego stanowią w całości pomoc publiczną dla przedsiębiorcy wchodzącego w skład tego konsorcjum, jeżeli: 1) prawa majątkowe do wyników badań podstawowych, badań przemysłowych lub prac rozwojowych, uzyskanych przez jednostkę naukową w trakcie realizacji projektu, są przekazywane w całości przedsiębiorcy; 2) udział jednostki naukowej w realizacji projektu ma charakter niezależnej działalności badawczo-rozwojowej, mającej na celu powiększenie zasobów wiedzy oraz lepsze zrozumienie podstaw zjawisk i obserwowalnych faktów. 2. Pomoc publiczna na realizację projektu w ramach konsorcjum naukowego może być udzielona, jeżeli zostaną spełnione następujące warunki: 1) przedsiębiorca wniesie wkład finansowy do projektu w wysokości odpowiadającej co najmniej różnicy pomiędzy całkowitą wartością kosztów kwalifikowalnych a kwotą udzielonej pomocy publicznej; 2) jednostka naukowa zachowa prawo do publikowania wyników projektu w zakresie, w jakim pochodzą one z prowadzonych przez nią badań podstawowych, badań przemysłowych lub prac rozwojowych, z zastrzeżeniem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorcy; 3) jednostka naukowa zachowa prawo do wykorzystania nowej wiedzy zdobytej w trakcie realizacji projektu do jej niezależnej działalności badawczo-rozwojowej mającej na celu powiększenie zasobów wiedzy oraz lepsze zrozumienie podstaw zjawisk i obserwowalnych faktów, w tym działalności prowadzonej we współpracy, oraz działalności dydaktycznej, z zastrzeżeniem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorcy. 3. W przypadku złożenia wniosku przez jednostkę naukową w imieniu konsorcjum naukowego intensywność udzielanej pomocy publicznej jest ustalana z uwzględnieniem wielkości przedsiębiorcy wchodzącego w skład konsorcjum (mikro-, mały, średni, duży) i kategorii badań lub prac planowanych do realizacji w projekcie (badania podstawowe, badania przemysłowe, prace rozwojowe)
Dziękuję za uwagę. wlodzimierz.kuc@ncbr.gov.pl