PLANOWANE ZADANIA DO REALIZACJI W WIELKOPOLSKIM PARKU NARODOWYM Z WYSZCZEGÓLNIENIEM PRAC W OBWODACH OCHRONNYCH WPN LISTOPAD 2015 ROK Dyrektor Wielkopolskiego Parku Narodowego jest zobowiązany do wykonywania zadań na terenie Parku zgodnie z następującymi aktami prawnymi: 1. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody. 2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 1957 roku w sprawie utworzenia Wielkopolskiego Parku Narodowego. 3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 października 1996 roku w sprawie Wielkopolskiego Parku Narodowego. 4. Zarządzenie nr 57 Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2013 roku w sprawie zadań ochronnych dla Wielkopolskiego Parku Narodowego (na lata 2014 2015). I. OBWÓD OCHRONNY PUSZCZYKOWO leśniczy mgr inż. Krzysztof Jastrząb 1. Udostępnianie Parku dla turystyki prace porządkowe, zbieranie oraz wywóz odpadów. 2. Cięcia przebudowy, pielęgnacyjne i sanitarne wycinka drzew chorych (hubiastych), gatunków obcego pochodzenia, (pozycje planowe 160 m 3 ). 3. Ochrona zwierząt: Zakładanie budek lęgowych dla ptaków 50 szt. Czyszczenie budek lęgowych dla ptaków 200 szt. Zakładanie schronów dla nietoperzy 20 szt. 4. Monitoring przyrodniczy obserwacje przyrodnicze flory i fauny ze szczególnym uwzględnieniem gatunków chronionych. 5. Ochrona p. poż. usuwanie materiałów łatwopalnych (oddział 1 r, 0,90 ha). 6. Remonty dróg podcinanie gałęzi wrastających na drogi dojazdowe wywozowe. 7. Kontrola i ochrona mienia WPN przed zniszczeniami i kradzieżami działania prewencyjne w celu zabezpieczenia terenu Parku przed kłusownictwem na zwierzynę, ryby, kradzieżą drewna, przed zniszczeniem urządzeń turystycznych zamontowanych w terenie. II. OBWÓD OCHRONNY WIRY leśniczy mgr inż. Dariusz Krupiński 1. Udostępnianie Parku dla turystyki prace porządkowe, zbieranie porzuconych odpadów, przygotowanie drewna na ogniska. jesienne poszukiwanie owadów w ściole na stałych partiach kontrolnych (oddziały: 37d, 32a, 29h, 40a, 106d, 60b, 96a, 45b). 3. Cięcia przebudowy, pielęgnacyjne i sanitarne pozyskanie drewna; (300 m 3 ). 4. Ochrona zwierząt czyszczenie budek lęgowych (100 szt.). 5. Administracja budynków czyszczenie rynien z liści, zgrabianie liści i wywiezienie na kompost. 6. Monitoring terenu przed szkodnictwem i defraudacjami. 1
Tekst: leśniczy O.O. Wiry Dariusz Krupiński przy współpracy Renatą Langner Źródło grafik i zdjęć: Internet Co teraz robią pszczoły, czy one rzeczywiście idą spać? Za oknem wprawdzie kolorowo, ale te piękne barwne liście to nie kwitnące kwiaty, wabiące pszczoły swoim nektarem. Ten czas mamy już za sobą. Właściwie już w lipcu w naszej szerokości geograficznej kończy się sezon intensywnego nektarowania roślin. Dla pszczół (a co za tym idzie i dla pszczelarza) oznacza to początek intensywnego przygotowania do zimy. Może to się wydawać dziwne, bo mało kto myśli wtedy o zimie, raczej planujemy wakacje i wypoczynek. Przyroda jednak często żyje w innym rytmie. Jak zatem wyglądają przygotowania jesienne? Pszczoły powoli eliminują trutnie (męskie osobniki, które odradzają się dopiero na wiosnę, ponieważ ich jedyną rolą jest zapłodnienie młodej matki) oraz zaczynają wychów zimowego pokolenia (wyłącznie osobniki żeńskie). Wygryzające się od sierpnia do października pszczoły tworzą rodzinę zimową. Pszczoły zimowe żyją zdecydowanie dłużej, tj. 5-6 miesięcy (podczas gdy robotnica letnia żyje do 6 tygodni!). Tak długie życie pszczół jest możliwe tylko wtedy, gdy w ulu znajduje się dostateczny zapas pożywienia. Chłód nie stanowi dla nich zagrożenia, największym niebezpieczeństwem jest głód. Pszczoły gromadzą zapasy na zimę przez cały okres nektarowania. My jednak zabieramy im część tych zbiorów, by móc delektować się słodkim złotem zamkniętym w słoikach - pysznym miodem. W związku z tym pszczelarze dostarczają pszczołom inny pokarm, pozwalający na wyprodukowanie zimowych zapasów. Najczęściej jest to syrop cukrowy przygotowany z cukru spożywczego. Robotnice pobierają taki syrop i podobnie jak nektar przetwarzają go na pokarm miodowy. Sierpień to miesiąc intensywnego podkarmiania pszczół. Istnieje wiele sposobów podkarmiania pszczół Ważne jest, by większość prac związanych z przerobieniem zapasów wykonały jeszcze pszczoły letnie. Zadaniem pokolenia zimowego jest po pierwsze najeść się. Tylko pszczoły wypoczęte, z zapasami ciałka tłuszczowego będą wystarczająco silne, aby przeżyć zimę i spełnić tak ważne zadania jak zapewnienie Królowej Matce odpowiedniej temperatury w ulu oraz wychowanie pierwszego pokolenia wiosennego. Czy to już pora spać? 2
Pod koniec października pszczoły coraz mniej chętnie wychylają noski poza ule. Zniechęca je głównie chłód, krótkie dni, mgła, szara deszczowa aura. Gdy temperatura powietrza spada poniżej 12 C, owady zaczynają ścieśniać się w gromadę. Poniżej 6 C pszczoły przytulają się coraz mocniej i formułują jednolity kłąb zimowy. Żadna z nich jednak nie zasypia! Sen oznaczałby zamarznięcie. Przez cały okres zimy pszczoły wytwarzają energię zapewniającą ciepło w kłębie. W samym środku, gdzie znajduje się Królowa Matka, temperatura jest najwyższa i nie spada poniżej 25 C. Ciasno zbite owady tworzące zewnętrzna warstwę kłębu, stanowią jego izolację. Tu temperatura wynosi ok. 12 C. Pszczoły oczywiście rotują, dzięki czemu żadna z nich nie wyziębia się zbyt mocno. Kłąb zimowy pszczół Układ temperatur wewnątrz ula i w kłębie pszczół zimujących przy różnych temperaturach zewnętrznych powietrza (wg A. Büdela) Zatem mimo zmniejszenia swej aktywności, pszczoły nie mają czasu na sen. One cały czas pracują. Cichy jednostajny szum w ulu to znak, że zimowla przebiega prawidłowo. A jak może im pomóc człowiek w tym okresie? Najlepsze co może dać swoim pszczołom pszczelarz w okresie zimy, to jak najwięcej spokoju. Każdy dźwięk (jak chociażby odgłos kroków w pobliżu uli) i ruch (np. otwieranie uli) powodują niepokój i rozluźnienie kłębu, a to z kolei prowadzi do utraty ciepła i zwiększonego zużycia pokarmu. Dobrze zazimowana rodzina pszczela w ulu osłoniętym od wiatru i śniegu da sobie radę aż do wczesnej wiosny. Pszczelarz może zatem zrobić sobie wakacje, bądź zająć się pracami związanymi z przygotowaniem sprzętu do kolejnego sezonu. I co najważniejsze, może się spokojnie delektować pysznymi zbiorami miodu. 3
III. OBWÓD OCHRONNY WYPALANKI leśniczy mgr inż. Dariusz Jaskólski 1. Udostępnianie Parku dla turystyki prace porządkowe na szlakach turystycznych i przy drogach publicznych oraz usuwanie dzikich zrzutów odpadów. Organizacja ognisk na polu biwakowym. Prace porządkowe na miejscu pamięci. Naprawy urządzeń turystycznych na polu biwakowym. systematyczny przegląd i naprawa ogrodzeń młodego lasu uszkadzanych przez zwierzynę. Jesienne poszukiwania szkodników sosny na stałych partiach kontrolnych. 3. Cięcia przebudowy, pielęgnacyjne i sanitarne wykonanie trzebieży planowych oraz usuwanie złomów i wywrotów; (200 m 3 ). 4. Ochrona zwierząt wywieszanie budek dla ptaków (30 szt.) i schronów dla nietoperzy (10 szt.), czyszczenie budek lęgowych dla ptaków (50 szt.). 5. Monitoring przejścia dla zwierząt przegląd i ewidencjonowanie zdarzeń zarejestrowanych przez system kamer zamontowanych na przejściu dla zwierząt. Wykaszanie roślinności w zasięgu działania kamery. 6. Kontrola i ochrona mienia WPN przed zniszczeniami i kradzieżami działania prewencyjne w celu zabezpieczenia terenu WPN przed kłusownictwem na zwierzynę, ryby oraz zapobieganiem kradzieży drewna i zabezpieczaniem przed niszczeniem urządzeń turystycznych zamontowanych w terenie. IV. OBWÓD OCHRONNY JEZIORY leśniczy mgr inż. Marek Słowikowski 1. Udostępnianie Parku dla turystyki zbiór odpadów z doniesieniem do miejsca zbiorczego na szlakach turystycznych i komunikacyjnych. jesienne poszukiwanie owadów w ściole, naprawa grodzeń. 3. Ochrona zwierząt budki lęgowe dla ptaków i schrony dla nietoperzy; zawieszanie nowych i czyszczenie starych. 4. Ochrona ekosystemów nieleśnych przycięcie gałęzi wzdłuż dróg dojazdowych, wyrównywanie nawierzchni ścieżki spacerowo-rowerowej Jeziory Puszczykowo. 5. Ochrona zwierząt łownych wykładanie soli pastewnej. V. OBWÓD OCHRONNY OSOWA GÓRA leśniczy inż. Dariusz Węclewski 1. Udostępnianie Parku dla turystyki prace porządkowe na szlakach turystycznych, w bazie turystycznej, bieżące naprawy urządzeń turystycznych, organizacja ognisk w Stacji Turystycznej Osowa Góra. zabezpieczanie upraw leśnych przed szkodnikami od zwierzyny poprzez zakładanie wełny owczej na pączki sadzonek, jesienne poszukiwanie owadów w ściole. 3. Cięcia przebudowy, pielęgnacyjne i sanitarne wykonanie cięć sanitarnych i pielęgnacyjnych (około 150 m 3 ). 4. Ochrona ekosystemów wodnych porządkowanie brzegów jezior. 5. Ochrona przed szkodnictwem patrolowanie terenu, kontrola stanów drewna, kontrola brzegów jezior. 6. Administracja budynków utrzymanie porządku w osadzie służbowej. 7. Regulacja stanu posiadania konserwacja kamieni granicznych. 4
VI. OBWÓD OCHRONNY GÓRKA leśniczy mgr inż. Kamil Karaśkiewicz 1. Udostępnianie Parku dla turystyk prace porządkowe na szlakach turystycznych, zbiór odpadów z dowozem do miejsca zbiorczego, równanie nawierzchni szlaków turystycznych. jesienne poszukiwanie szkodników pierwotnych sosny (6 partii kontrolnych). 3. Cięcia przebudowy, pielęgnacyjne i sanitarne pozyskanie drewna; (200 m 3 ). 4. Ochrona nieleśnych ekosystemów leśnych wykaszanie rowów (oddział 127B), oczyszczanie przepustów rurowych z namułu 5 szt. 5. Monitoring przyrodniczy obserwacje fauny i flory ze szczególnym uwzględnieniem gatunków chronionych. 6. Ochrona przed szkodnictwem patrolowanie terenu, kontrola brzegów jezior. 5