Bałtycki Klaster Ekoenergetyczny

Transkrypt

1 Bałtycki Klaster Ekoenergetyczny IMP PAN Gdańsk, 28 czerwca 2011 r. Janusz Gołaszewski

2 BKEE uroczystość podpisania umowy konsorcjum Dwór Artusa, Gdańsk, 12 czerwiec 2007

3 Koszalin Gdańsk Olsztyn BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

4 Struktura powiąząń - jądro BKEE -

5 Potencjalni beneficjenci producenci urządzeń i instalacji, stanowiących wyposażenie technologiczne kompleksów agroenergetycznych i mikrosiłowni; w tym przedsiębiorstwa innowacyjno-wdrożeniowe, plantatorzy roślin energetycznych, producenci biopaliw jako źródła energii do zasilania kompleksów agroenergetycznych, jednostki samorządu terytorialnego (gminy, miasta, powiaty) poprzez zaspokojenie potrzeb energetycznych mieszkańców, wzrost zatrudnienia, wzrost dochodu z podatków i promocję regionu, małe i średnie przedsiębiorstwa zainteresowane redukcją kosztów prowadzenia działalności gospodarczej oraz możliwością rozwijania nowych sfer przedsiębiorczości na rynku energii odnawialnej, społeczności lokalne, gremia naukowe. BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

6 Potencjalni beneficjenci BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

7 Bałtycki Klaster Ekoenergetyczny - struktura, sygnatariusze 12 czerwca Członkowie założyciele 2 samorządy wojewódzkie 3 uczelnie wyższe 3 duże instytuty B+R 3 inne jednostki B+R 3 spółki energetyczne 4 przedsiębiorstwa obsługi energetyki 3 samorządy powiatowe, 1 stowarzyszenie gmin 5 gmin wiejskich i miejskich 2 agencje poszanowania energii 1 spółdzielnia mieszkaniowa. nauka R&D Sygnatariusze: 31 PODMIOTÓW 12 samorządy, stowarzyszenia Regionalna Strategia Innowacji firmy 9 ZŁOTY TRÓJKĄT Źródło: J. Buzek, J. Kiciński, Prezentacja podczas powołania BKEE, Gdańsk, Dwór Artusa,

8 Bałtycki Klaster Ekoenergetyczny - Rozwój, struktura - Rozwój organizacyjny BKEE, woj. pomorskie 16 woj. warmińsko-mazurskie BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r. Struktura BKEE w regionach

9 Struktura podmiotów (20%) Jednostki administracyjne i inne Jednostki badawcze 8 (10%) Podmioty gospodarcze 56 (70%) BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

10 Partnerzy 1 Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. 2 Barton Sp. z o.o. 3 CADOR CONSULTING Sp z o.o. 4 CBR ENERGA Sp. z o.o. 5 CEDI Sp. z o.o. Nawojowa Góra 6 DES ART Sp. z o.o. 7 Diagnostyka Maszyn Sp. z o.o. 8 Dr inż. Jerzy Pasiński Sp. z o.o. 9 Ekoenergia Ola Łukaszek 10 ENERGA S.A. 11 EPT-ELECTRONICS Sp. z o.o. 12 EWA JASKULKE Sp. z o.o. 13 Fundacja Poszanowania Energii 14 Fundacja Rozwoju Michelin 15 Gmina Gniewino 16 Gmina Gołdap 17 Gmina Górowo Iławeckie 18 Gmina Kisielice 19 Gmina Słupsk 20 Implaser Centrum Technologii Laserowych Sp. z o.o.

11 Partnerzy 21 Inhom Sp.z o.o. 22 Instytut Elektrotechniki Oddział w Gdańsku 23 Instytut Energetyki Oddział w Gdańsku 24 Instytut Maszyn Przepływowych im. Roberta Szewalskiego PAN 25 Instytut Morski w Gdańsku 26 JaHuBaT Jacek Topolski Sp. z o.o. 27 JAMIR S.A. 28 KB Pomorze Sp. z. o.o. 29 KLIMAWENT S.A. 30 Koło Naukowe Studentów Fizyki Politechniki Gdańskiej 31 Kwidzyński Park Przemysłowo-Technologiczny Sp. z o.o. 32 Małe Elektrownie Wodne s.c. Kościerzyna 33 Miasto i Gmina Orneta 34 MPEC Sp. z o.o.lębork 35 Naftoport Sp. z o.o. 36 OLMEX S.A. 37 Orneta Energia Sp z o.o 38 PBE Elbud Gdańsk S.A. 39 Politechnika Gdańska 40 Politechnika Koszalińska

12 Partnerzy 41 Polski Rejestr Statków S.A. 42 Pomorski Urząd Marszałkowski 43 Pomorskie Stowarzyszenie Gmin Wiejskich 44 Powiat Kwidzyński 45 Powiat Lidzbark Warmiński 46 Powiat Nowomiejski (NM Lubawskie) 47 Przedsiębiorstwo Badawczo -Wdrożeniowe HYDRO-POMP Sp z o.o 48 Przedsiębiorstwo Wielobranżowe EN-TECH Adam Dąbrowski 49 PSGaz. 50 Ren Ventures Sp. z o.o. 51 RenCraft Sp. z o.o. 52 RUDOPORT S.A. w Gdyni 53 Secespol Technology Spółka z o.o. 54 Simex Sp. z o.o. Gdańsk 55 SOLAR-LIVE.COM Tomasz Kurapiewicz 56 Spółdzielnia Mieszkaniowa VII Dwór 57 Sun Energy Sp. z o.o. 58 Talent Investment S.A. 59 Towarzystwo Ziemskie Sp.z o.o. 60 Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

13 Partnerzy 61 Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego 62 Urząd Miejski w Kępicach 63 Vattenfall Poland Sp. z o.o. 64 Warmińsko Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego 65 WindProject Bartosz Kisielnicki Sp. z o.o. 66 Windvest-Żarnowiec Sp. z o.o. 67 Własnościowa SM im. A.M.Sopot 68 Zakład Automatyki Przemysłowej ELTA Tomasz Trocha Zakład Energetyczny Płock - Multienergetyczne 69 Przedsiębiorstwo Sieciowe Sp. z o.o. Zakład Innowacyjny Technik Energetycznych PROMAT Sp. z o.o Zakład Produkcyjno-Handlowo-Usługowy Cezary Gudan 72 Zakłady Techniki Motoryzacyjnej POLMO w Kwidzynie sp. z o.o. 73 ZEC KOSPEC Sp. z o.o. 74 ZRE Gdańsk Sp. z o.o. BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

14 Partnerzy (od grudnia 2010) 75 TEHACO Sp. z o.o. 76 MARTIN PHU 77 Miasto Elbląg 78 Warmińsko Mazurska Agencja Energetyczna Sp. z o.o. 79 Polskie Stowarzyszenie Biogazu 80 Regionalna Izba Gospodarcza Pomorza BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

15 Partnerzy (28 czerwca 2011 r.) 81 Powiślańska Regionalna Agencja Zarządzania Energią, Kwidzyn 82 Gdańska Wyższa Szkoła Administracji 83 General Engineering Solutions, Słupsk 84 EDORADCA Sp. z o.o., Tczew 85 EC Euro Consulting Sp. z o.o., Olsztyn 86 ENERGO, Kwidzyn Usługi projektowe i kosztorysowe, nadzór i wykonawstwo robót budowlanych, Kwidzyn Usługi projektowe Łukasz Dębek, Kwidzyn 89 DOMOTERMIKA, Kwidzyn 90 PHU EKOTEC S.C, Kwidzyn 91 Omega LOGISTICS S.C., Kwidzyn 92 Eko-energia Sp. z o.o, Kwidzyn 93 ALFA Sp. z o.o., Kwidzyn 94 Omega TRANS, Kwidzyn 95 PHU IGLOTECH Sp. J., Kwidzyn 96 DOMIS, Sadlinki 97 WERY, Kwidzyn 98 Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna Sp. z o.o., Sopot 99 Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Win-Con Sp. z o.o., Koszalin 100 Łebskie Towarzystwo Oświatowe, Łeba 101 POLCARGO - Rzeczoznawstwo i Kontrola Towarów Sp. z o.o., Gdańsk BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

16 Jaki scenariusz rozwoju BKEE? BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

17 Dania Źródło: J. Buzek, Prezentacja podczas powołania BKEE, Gdańsk, Dwór Artusa, 2007

18 Örnsköldsvik, Szwecja - pilotażowa biorafineria lignocelulozowa - BSR INNONET

19 BSR INNONET

20 Misja BKEE wdrożenie idei szeroko rozumianej kogeneracji rozproszonej, tj. jednoczesnego wytwarzania energii cieplnej i elektrycznej w małej i średniej skali, w oparciu o odnawialne źródła energii, zwłaszcza biomasę, a także energię wodną, słoneczną i wiatrową.

21 Pakiet projektów B+R - uwzględniający specyfikę makroregionu - NISKOSPADOWA ENERGETYKA WODNA MIKROSIŁOWNIE KOGENERACYJNE NA OŹE KOMPLEKSY AGROENERGETYCZNE SIŁOWNIE WIATROWE TANI WIATRAK MICROSIECI MICROGRIDS NOWE MATERIAŁY DLA OŹE OGRANICZENIE EMISJI GAZÓW CIEPLARNIANYCH BIOGAZOWNIE, AKWAKULTURY, ODPADY FERMOWE BIORAFINERIA, BIOMASA LIGNOCELULOZOWA SŁONECZNE DACHY POWIŚLA WODOROSTRADA, REFORMING METANOLU CENTRUM WIEDZY I TECHNOLOGII WODOROWYCH BKEE

22 Pakiet projektów B+R realizowane nie realizowane NISKOSPADOWA ENERGETYKA WODNA MIKROSIŁOWNIE KOGENERACYJNE NA OŹE KOMPLEKSY AGROENERGETYCZNE SIŁOWNIE WIATROWE TANI WIATRAK MICROSIECI MICROGRIDS NOWE MATERIAŁY DLA OŹE OGRANICZENIE EMISJI GAZÓW CIEPLARNIANYCH BIOGAZOWNIE, AKWAKULTURY, ODPADY FERMOWE BIORAFINERIA, BIOMASA LIGNOCELULOZOWA SŁONECZNE DACHY POWIŚLA WODOROSTRADA, REFORMING METANOLU CENTRUM WIEDZY I TECHNOLOGII WODOROWYCH BKEE

23 Misja BKEE wdrożenie idei szeroko rozumianej kogeneracji rozproszonej, tj. jednoczesnego wytwarzania energii cieplnej i elektrycznej w małej i średniej skali, w oparciu o odnawialne źródła energii, zwłaszcza biomasę, a także energię wodną, słoneczną i wiatrową.

24 Kompleksy agroenergetyczne 1. Biogazownia, skala mała (gospodarstwo rolne) i średnia (grupa rolników, gmina) utylizacja odpadów zwierzęcych naturalne! zagospodarowanie odpadów przemysłu rolno-spożywczego: gorzelnia, mleczarnia, cukrownia, przetwórnia owocowo-warzywna, masarnia, etc. dedykowana produkcja roślin energetycznych 2. Biorafineria różny surowiec wejściowy (celulozowy, skrobiowy, olejowy, uwodniony, etc.) 3. Lokalne jednostki CHP (skala: gospodarstwo rodzinne, obiekt użyteczności publicznej, kompleks agroenergetyczny) różny surowiec wejściowy (celulozowy, skrobiowy, olejowy, uwodniony, etc.) 4. Peleciarnia, brykieciarnia, prażenie biomasy (stała lub mobilna) poziom lokalnego pozyskiwania i wykorzystania paliw celulozowe pozostałości leśne, rolnicze i przemysłowe

25 Biorafineria RAFINERIA BIORAFINERIA Kamm B., Gruber P.R., Kamm M Biorefineries Industrial Processes and Products. Status Quo and Future Directions. Wiley-VCH Verlag GmBH & Co. KGaA.

26 Biorafineria integracja procesów konwersji do paliw i energii Biomasa Bioprocesy Piroliza Zgazowanie Olej pirolityczny Zgazowanie Gaz syntezowy BIOPALIWA II Gen. diesel F-T metanol etanol dimetyloeter

27 Scenariusz rozwoju rynku biopaliw i energii 2020 Uniwersalny nośnik energii (wodór, prąd elektryczny) 2010 II generacja: z biomasy lignocelulozowej: EtOH (etanol), SynDiesel (diesel syntezowy), DME (dimetyloeter), SNG (paliwo syntetyczne), etc. I generacja udoskonalenie procesów produkcji EtOH (etanol), ETBE (eter etylowo-t-butylowy) FAME (estry metylowe kwasów tłuszczowych) i FAEE (estry etylowe kwasów tłuszczowych), etc. mtoe % rynku bioetanol biodiesel wskaźnik inkorporacji Paliwa kopalne Popyt na biodiesel i bioetanol oraz indeks inkorporacji na rynku paliw w krajach UE(27) do 2020 r. a rozwój zrównoważony. Źródło: 1. Gołaszewski J Kierunki i perspektywy rozwoju badań nad odnawialnymi źródłami energii. Wyd. UWM. 2. The impact of a minimum 10% obligation for biofuel use in the EU-27 in 2020 on agricultural markets. Impact assessment of the Renewable Energy Roadmap - March EUROPEAN COMMISSION. DIRECTORATE-GENERAL FOR AGRICULTURE AND RURAL DEVELOPMENT. Directorate G. Economic analysis, perspectives and evaluations. G.2. Economic analysis of EU agriculture. AGRI G-2/WM D(2007) 3.

28 Scenariusz rozwojowy biorafinerii, generacje biopaliw Gołaszewski J Biorafineria, procesy konwersji biomasy lignocelulozowej do bioetanolu i innych bioproduktów. (w druku)

29 Obróbka wstępna Konwersja do cukrów prostych Fermentacja Destylacja Bioetanol lignocelulozowy skok jakościowy od biopaliw I do II generacji integracja źródeł biomasy Surowiec Proces Produkt FER wartość energetyczna netto ~ 9 trzcina cukrowa Cukry proste ~ 1 ziemniak ~ 1.4 kukurydza Skrobia Bioetanol ~ 5-10 wierzba Lignoeluloza Gołaszewski J Biorafineria, procesy konwersji biomasy lignocelulozowej do bioetanolu i innych bioproduktów. (w druku)

30 Działalność projektowa Projekty Modelowe kompleksy agroenergetyczne jako przykład kogeneracji rozproszonej opartej na lokalnych i odnawialnych źródłach energii (ok. 41 mln zł) Rozwój energetyczny gmin z zgodzie z natura (0.3 mln EUR) Poszanowanie energii bez granic współpraca polsko-ukraińska oparta na standardach skandynawskich (ok. 0.4 mln EUR) Projekt promujący wykorzystanie bioenergii w regionie Morza Bałtyckiego. Bioenergy Promotion (ok. 5 mln EUR) PEA Alternatywna energia dla sektora publicznego zrównoważone strategie energetyczne szansą rozwoju regionalnego (łącznie ok. 3 mln EUR) Źródło finansowania Stan realizacji POIG Realizowany EOG i Mechanizm norweski Realizowany EOG i Mechanizm norweski Realizowany Program Regionu Morza Bałtyckiego Realizowany Program Regionów Realizowany

31 Działalność projektowa Projekty Science to Business - Inkubator Przedsiębiorczości (ok. 19 mln zł) Program strategiczny. Zaawansowane technologie pozyskiwania energii. Zadanie nr 4. Opracowanie zintegrowanych technologii wytwarzania paliw i energii z biomasy, odpadów rolniczych i innych. (110 mln zł) COACH BioEnergy Strengthening the energetic use of biomass in Central and Eastern Europe by establishing a standardised transnational consulting net for regions (ok. 3 mln EUR) EuroBioRef (ok. 28 mln EUR) Wsparcie tworzenia i rozwoju powiązań kooperacyjnych w Klastrze Kluczowym Województwa Pomorskiego - Bałtyckim Klastrze Ekoenergetycznym BKEE Źródło finansowania Okres realizacji PO IG Realizacja NCBiR i sfera gospodarcza Realizacja INTEREG IVC Realizacja 7FP Realizacja RPO pomorskie

32 Działalność projektowa Projekty Rozwój BKEE polegający na opracowaniu strategii i promocji klastra na terenie województwa pomorskiego BSR INNONET Źródło finansowania Okres realizacji RPO pomorskie zrealizowany Ministerstwa Gospodarki Krajów Bałtyckich zakończony

33 INNONET - udział BKEE typowany przez Departament Rozwoju Gospodarki Ministerstwa Gospodarki - koordynacja projektu szwedzka agencja rządowa VINNOVA. - koordynacja grupy klastrów ekoenergetycznych Norwegia. - partnerzy w grupie klastrów ekoenergetycznych - PROCESSUM BIOREFINERY INTERACTIVE AB (Szwecja), - SVERIGES LANTBRUKS-UNIVERSITET, SLU (Szwecja), - RKEA AND MATIS (Islandia) - THE CLEANTECH CLUSTER LAHTI SCIENCE AND BUSINESS PARK Ltd. (Finlandia) - ARENA BIOENERGY INNLAND (Norwegia) - INNOVATION NORWAY agencja rządowa (Norwegia) - VINNOVA agencja rządowa(szwecja). Wykonawcy: BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

34 Projekty flagowe BKEE Modelowe kompleksy agroenergetyczne jako przykład kogeneracji rozproszonej opartej na lokalnych i odnawialnych źródłach energii POIG Opracowanie zintegrowanych technologii wytwarzania paliwa z biomasy, odpadów rolniczych i innych, w ramach Programu Strategicznego Zaawansowane Technologie Pozyskiwania Energii NCBiR + sektor gospodarki Rozwój Bałtyckiego Klastra Ekoenergetycznego poprzez opracowanie strategii i promocję na terenie województwa pomorskiego RPO Wsparcie tworzenia i rozwoju powiązań kooperacyjnych w Klastrze Kluczowym Województwa Pomorskiego - Bałtyckim Klastrze Ekoenergetycznym RPO

35 Nowe (stare) wyzwanie - efektywność energetyczna Ustawa o efektywności energetycznej z dnia 15 kwietnia 2011 r. (Dz.U. Nr 94, poz. 551) określa cele w zakresie oszczędności energii, z uwzględnieniem wiodącej roli sektora publicznego, ustanawia mechanizmy wspierające ustanawia system monitorowania i gromadzenia danych wdrożenie zapisów Dyrektywy 2006/32/WE w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych przepisy ustawy wchodzą w życie z dniem 11 sierpnia 2011 r. W końcowym etapie negocjacji w Brukseli jest uruchomienie projektu w ramach 7PR dot. efektywności energetycznej w rolnictwie BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

36 Wyróżnienia BKEE BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

37 BKEE klastrem kluczowym województwa pomorskiego Gdańsk, Filharmonia Bałtycka, 14 grudnia 2009 r. BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

38 II Forum Ekoenergetyczne (Polkowice, wrzesień 2010 r.) BKEE wyróżniony statuetką Zielonego Feniksa za działalność w sferze wdrażania idei ekoenergetyki BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

39 BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

40 Benchmarking klastrów w Polsce 2010 Bałtycki Klaster Ekoenergetyczny Raport Dedykowany BKKE w grupie 23% największych klastrów w kraju, 13% największego zatrudnienia realizuje holenderski model klastra ścisła współpraca B+R z przedsiębiorcami faza wzrostu (uporządkowana struktura, konkretne cele, mierzalne sukcesy) sformalizowana strategia cel gospodarczy opracowanie i wdrożenie nowych technologii OZE we wszystkich obszarach benchmarkingu BKEE sytuuje się powyżej średniej (strategia, zasoby, procesy, wyniki, potencjał) BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

41 Rekomendacje Aktywność w budowaniu relacji z władzami publicznymi Zacieśnianie współpracy między partnerami wzajemne powiązania i budowanie jednego podejścia Wprowadzenie rozwiązań umożliwiających uniezależnienie się od zewnętrznych źródeł finansowania Zapewnienie wykwalifikowanych kadr w zakresie OZE (edukacja) BKEE, Gdańsk - 28 czerwca 2011 r.

42 Podsumowanie Bałtycki Klaster Ekoenergetyczny Integracja potencjału administracyjnego, gospodarczego i naukowego makroregionu = Większa efektywność działania o 70% większa efektywność Źródło: opracowanie własne na podstawie EU Com