Mapka regionu. Głos Jedynki Regionalny. Ustrzyki Dolne, Jasień, Ustianowa, Brzegi Dolne, Bandrów, Krościenko, Olszanica, Hoszów,

Transkrypt

1 Bieszczady nasze miejsce na ziemi Numer 10 Styczeń 2014 Głos Jedynki Regionalny Ustrzyki Dolne, Jasień, Ustianowa, Brzegi Dolne, Bandrów, Krościenko, Olszanica, Hoszów, W tych miejscowościach mieszkają gimnazjaliści z naszej szkoły. Na podstawie ich opracowań powstała niniejsza gazetka. Zobaczcie, jakie zabytki i atrakcje znajdują się w naszym mieście i okolicach. Autorzy opracowań: Dorota Koniuszy, Martyna Stec, Alicja Podolak, Justyna Łapczyńska, Klaudia Zawadowicz, Dominika Gromala, Justyna Grzegorzak, Katarzyna Kruczek, Natalia Rymarczyk, Joanna Kominiarczyk, Maria Koc, Paulina Plezia, Dawid Ciosek, Maciej Woch, Wiktor Śliwiak, Szymon Florek, Miłosz Zieliński. Mapka regionu W tym numerze: Ustrzyki Dolne 2-3 Bandrów Narodowy 4-5 Krościenko 6-7 Olszanica 8 Daszówka, Teleśnica Oszwarowa Hoszów, Wojtkowa 9 10 Brzegi Dolne 11 Jasień 12 Fauna i flora 13 Ważne tematy: Miasto Ustrzyki Dolne, zabytki i atrakcje. Zabytki w okolicznych miejscowościach. Zabytki architektury drewnianej. Bieszczadzkie zwierzęta i rośliny w zarysie. Cerkiew w Równi

2 Ustrzyki Dolne Ustrzyki Dolne miasto w woj. podkarpackim, siedziba powiatu bieszczadzkiego, położone nad rzeką Strwiąż. Jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Ustrzyki Dolne. W latach miasto należało do Związku Sowieckiego (znalazło się w Polsce w ramach umowy o zmianie granic). W latach miasto administracyjnie należało do woj. krośnieńskiego. Leży na wysokości ok. 480 m n.p.m., na trasie małej i dużej pętli bieszczadzkiej. Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 9349 mieszkańców. Hala sportowa i basen Delfin Str. 2 Głos Jedynki

3 Wyciąg narciarski Gromadzyń Cerkiew św. Michała Archanioła w Ustrzykach Dolnych - murowana świątynia greckokatolicka zbudowana i konsekrowana w roku Neogotycki kościół rzymskokatolicki z lat pw. Matki Boskiej Królowej Polski wraz z ikoną Matki Boskiej z Dzieciątkiem z II poł. XVII wieku. Ekspozycja w Muzeum Przyrodniczym Zespół Szkół Publicznych nr 1 Numer 10 Cmentarz żydowski założony w XVIII w. Str. 3

4 Bandrów Narodowy Dziś Dawniej Wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Ustrzyki Dolne. Obecnie Bandrów liczy około 500 mieszkańców. Przez wieś przepływają potoki Jasienik oraz Królówka. Bandrów leży przy drodze z Ustrzyk Dolnych do granicy państwa, pierwotnie droga ta prowadziła do wsi Mszaniec, znajdującej się obecnie, tuż za granicą państwową. Szkoła Podstawowa z biblioteką Cmentarz Ewangelicki Na terenie cmentarza ewangelickiego zachowały się jedynie pojedyncze nagrobki. Str. 4 Głos Jedynki

5 Cerkiew Grekokatolicka W Bandrowie Narodowym znajduje się cerkiew grekokatolicka z 1825 r., pełniąca obecnie rolę kościoła filialnego pw. św. Andrzeja Boboli w parafii Matki Bożej Bieszczadzkiej w Jasieniu. Pierwotnie wzniesiona została w 1825 roku w Jasieniu, a w obecne miejsce przeniesiono ją w 1974 roku. Cmentarz Grekokatolicki Za cerkwią znajduje się stary cmentarz z kilkoma nagrobkami. Przydrożna kapliczka Kultura ludowa Zespół Bieszczadzki Dom Źródła: Koszykalia Numer 10 Str. 5

6 Krościenko Wieś położona w Górach Sanocko-Turczańskich, nad rzeką Strwiąż, na wschód od Ustrzyk Dolnych, przy granicy z Ukrainą. Znajduje się na terenie województwa podkarpackiego, powiatu bieszczadzkiego, w gminie Ustrzyki Dolne. Mieszkańcy Krościenka wywodzili się z różnych grup narodowościowych. Większość stanowili Rusini (Ukraińcy). Mniej liczni byli tu Polacy i Żydzi. Krościenko zostało zniszczone w czasie II wojny swiatowej.10 sierpnia 1944 r. zostało zajęte przez wojska radzieckie. Początkowo znajdowała się w granicach ZSRR a po regulacji granic w 1951 r. w Polsce. W 1952r. wieś została zasiedlona przez greckich uchodźców politycznych. Pamiątkami po nich są grecki cmentarz oraz pomnik Nikosa Belojannisa. W latach okupacji hitlerowcy utworzyli tu prowizoryczne getto. Za pomoc udzielaną Żydom w getcie Niemcy wysłali do obozu zagłady w Oświęcimiu Wojciecha Szczurka. Ok. 120 miejscowych Żydów hitlerowcy rozstrzelali pod skarpą koło rzeki Strwiąż. Ich zbiorowa mogiła nadal pozostaje nieoznaczona. Zbiorowa mogiła Żydów za rzeką Strwiąż upamiętniona w 2012 r. przez Fundację Pamięć, Która Trwa i Stowarzyszenie Bieszczadzka Przestrzeń Kulturowa. Str. 6 Głos Jedynki

7 Cerkiew wzniesiona została w roku Po powrocie wsi do Polski w roku 1951 cerkiew stała kilka lat opuszczona. W latach służył greckim emigrantom jako owczarnia i magazyn obornika. W okresie tym całkowitemu zniszczeniu uległa podłoga, drzwi oraz wyposażenie cerkwi. W roku 1971 obiekt przejął kościół rzymskokatolicki. W roku 1973 wykonany został remont, po którym cerkiew pełni funkcję kościoła parafialnego. Na zachód od cerkwi stoi drewniana XIX-wieczna dzwonnica o konstrukcji słupowej, z krytym gontem dachem namiotowym. W pobliżu znajduje się również stary cmentarz cerkiewny z kilkoma starymi nagrobkami. DROGOWE PRZEJŚCIE GRANICZNE KROŚCIENKO - SMOLNICA Źródła: Numer 10 St

8 Olszanica Olszanica wieś w Polsce położona w województwie podkarpac- kim, w powiecie leskim, siedziba gminy Olszanica. Wieś leży w dolinie potoków Wańkówka i Stary potok, które łącząc się dają początek Olszanki prawego dopływu Sanu. Przez miejscowość przechodzi droga krajowa nr 84. Zespół pałacowy Z a b y t k o w y z e s p ó ł p a ł a c o w y w Olszanicy z secesyjno - romantycznym pałacem zbudowanym przez Jordanów w 1905 r., otoczony malowniczą fosą wypełnioną wodą. Pałac powstał na miejscu starego dworu obronnego z XVI wieku. Wokół niego zachowały się jeszcze fragmenty otoczonych fosą, ziemnych fortyfikacji bastionowych z II poł. XVI w. Legenda Z dworem obronnym w Olszanicy związana jest opowieść o siedemnastoletniej Mariannie Mniszchównie, która w połowie XVII w. zakochała się w służącym - dowódcy milicji nadwornej swojego ojca. Gdy okazało się, że jest w ciąży, jej kochanek uciekł przed gniewem rodziców Marianny do Kozaków. Zrozpaczona matka postanowiła odesłać córkę w jakieś odosobnione miejsce do czasu porodu, a potem oddać komuś dziecko na wychowanie. Wybrano Olszanicę, gdzie raczej rzadko bywano, a Marianna w ogóle nie była tam znana, Marianna spędzała czas we dworze obronnym w samotności. Popadała w coraz większą depresję, ludzie widywali ją spacerującą po parku w niebieskiej sukni i nikt nie wiedział kim jest mogła więc uchodzić za krewną zarządcy majątku. Rankiem pewnego dnia odnalezioną jej ciało martwe. Podobno mieszkańcy wioski jeszcze długo widzieli jej postać w niebieskiej sukni przechadzającą się po parku w księżycowe noce z bukietem róż w dłoni. Pojawianie się ducha ustało dopiero po przebudowie dworu w obecny pałacyk, co tłumaczy się tym, iż jej dusza znalazła wreszcie miejsce w niebie. Str. 8 Tytuł biuletynu

9 Murowana cerkiew, pw. Zaśnięcia Matki Bożej z 1923 roku, która służy obecnie jako kościół rzymskokatolickiej Parafii Matki Bożej Pocieszenia. Obok cerkwi na parawanowej dzwonnicy można podziwiać dzwon z 1630 r. Kapliczka przydrożna z 1872 r. wykonana według miejscowej tradycji przez Włochów zatrudnionych przy budowie linii kolejowej z okazji ukończenia trudnego i niebezpiecznego odcinka torów. Daszówka Daszówka jest małą wioską położoną w dolinie potoku Daszówka, wypływającego ze stoków Żukowa. Wciśnięta w dolinę, wioska z trzech stron otoczona jest górami: od północy pasmem Żukowa, od wschodu Przełęczą 597m n.p.m., od południa z Berdem 606m n.p.m, Łabiską 615m n.p.m. i Przysłupem 617m n.p.m. Teleśnica Wieś letniskowa nad potokiem Daszówka uchodzącym do wschodniej części Jeziora Solińskiego (ok. 200 mieszk.). Kilka ośrodków wypoczynkowych, przystani i pól namiotowych nad zatoką jeziora, sezonowa gastronomia, kąpielisko, kościół filialny. Teleśnicę lokowano na prawie wołoskim w dobrach Kmitów. Istniała już w 1526 r., określana w dokumentach jako "Theleschnycza Maior", i miała własną cerkiew. Źródła: Tu w dolinach wstaje mgłą wilgotny dzień, Szczyty ogniem płoną, stoki kryje cień. Mokre rosą trawy wypatrują dnia, Ciepła które pierwszy słońca promień da. A. Starzec Numer 10 Str. 9

10 Hoszów Hoszów wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Ustrzyki Dolne. W latach miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego. Wieś leży na szlaku architektury drewnianej województwa podkarpackiego. W roku 1420, król Władysław Jagiełło nadał rycerzowi Iwanowi Właszynowi pustkę Hoszów w Ziemi Przemyskiej. Hoszów obejmował całą zlewnię potoków Strywnik, Pastewnik i Rabe. Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja wzniesiona w 1939 roku, obecnie kościół rzym.-kat. pw. bł. Bronisławy. Świątynia należy do grupy zabytków, których forma ukształtowała się w wyniku poszukiwań stylistycznych, mających doprowadzić do wypracowania form tzw. uniwersalnego stylu narodowego. Wojtkowa Wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Ustrzyki Dolne. Do 1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Wojtkowa. Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogarodzicy wzniesiona w 1734 r. (od 1973 r. kościół rzymskokatolicki). Po wysiedleniu ludności ukraińskiej cerkiew pozostawała opuszczona, później użytkowana jako magazyn nawozów sztucznych. Wojtkowa miała dwie cerkwie. Druga została zniszczona w nieznanych okolicznościach podczas II wojny światowej. Został po niej tylko cmentarz przycerkiewny z grobami Nowosieleckich szlachty zarządzającej Wojtkową. Budynki Straży Granicznej Młyn z XIX wieku zbudowany z muru pruskiego, co jest ewenementem na tym terenie. Str. 10 Tytuł biuletynu

11 Brzegi Dolne Wieś Berehy Dolne była lokowana na prawie wołoskim w Pod koniec XVIII wieku powstała we wsi w ramach kolonizacji józefińskiej osada niemiecka zwana Siegenthal, która istniała do W 1932 bunt tutejszych chłopów zapoczątkował wydarzenia znane jako powstanie leskie. W latach wieś pozostawała w granicach ZSRR. Po korekcie granic jej mieszkańców wywieziono do ZSRR, a tu osadzono przesiedleńców z lubelskiego. Nazwę zmieniono na Brzegi Dolne. Cerkiew Michała Archanioła w Brzegach Dolnych (obecnie rzymskokatolicki kościół parafialny pw. Matki Bożej Różańcowej) drewniana greckokatolicka cerkiew, wzniesiona we wsi Brzegi Dolne w miejscu wcześniejszej cerkwi, wzmiankowanej już w roku W 50 rocznicę przymusowego wysiedlenia z ojczyzny ludności polskiej, związek wysiedlonych i parafia w Brzegach Dolnych w 2001 roku zadedykowała tablicę pamiątkową. Kapliczki przydrożne Mini - muzeum prowadzi emerytowany leśnik p. Zbigniew Kosakiewicz, który swoje pasje kolekcjonerskie rozwija od lat 70. Swoje zbiory prezentuje w dawnej Brzegi Dolne są jednym z najstarszych ośrodków górnictwa naftowego na świecie, rafinerie oraz kopalnie ropy naftowej istniały tu przed rokiem Numer 10 Str. 11

12 Jasień Gmina Jasień, jako gmina zbiorowa, została utworzona dopiero 1 stycznia 1952 roku w woj. rzeszowskim, w nowo powstałym powiecie ustrzyckim, z części terenów nabytych od ZSRR w ramach umowy o zamianie granic z 1951 roku. Sanktuarium Matki Bożej Bieszczadzkiej Rzeka Jasionka przepływająca przez Jasień Ikona Matki Bożej Rudeckiej namalowana została temperą na płótnie, które później zostało przyklejone na lipową deskę o wymiarach 137 x 106cm. Karol Wojtyła w Jasieniu w 1968r. Ołtarz polowy Dawniej na ulicy Jasień znajdował się tor saneczkowy, gdzie odbyła się młodzieżowa spartakiada zimowa. Dąb zasadzony ku czci Jana Pawła II Str. 12 Tytuł biuletynu

13 Fauna i flora Bieszczadów W Bieszczadach występują rośliny i zwierzęta niespotykane w innych częściach naszego kraju, a zwłaszcza takie, które lubią ciepło, np. największy europejski wąż Eskulapa. Dobrze zachowane pierwotne lasy bukowe stanowią prawdziwy raj dla zwierząt. Żyją w nich m.in. żubry, jelenie, niedźwiedzie, wilki, rysie, żbiki, a od 2007 roku również koniki polskie. wśród łąk spotkamy kwitnącą: stokrotkę pospolitą, zawilca gajowego, szczawika zajęczego, ziarnopłona wiosennego, knieć błotną, barwinka, zielarka.wordpress.com Numer 10 St

14 Microsoft Gazetka tworzona jest w pracowni komputerowej w gimnazjum Jeśli chcesz coś ogłosić, opublikować, napisz do nas: glosjedynki@gmail.com Dewiza KOŁA: Jest tylko jeden sposób nauki - poprzez działanie. Paulo Coelho Zespół redakcyjny gazetki szkolnej: Redaktor naczelny: Redaktor techniczny: Elżbieta Żarów Bartosz Juszczyk Redaktorzy: Martyna Lewek, Maria Koc, Alicja Podolak Damian Buziewicz Klaudia Zawadowicz Bartosz Kuźmiński Maciej Woch Aleksandra Liptak Norbert Pająk Paulina Żarska Opieka: Lucyna Lupa Jesteśmy na stronie Gazetkę wykonano na zajęciach dziennikarskich w ramach projektu Nasza szkoła - naszą szansą