ZAPIS STENOGRAFICZNY. Posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej (46.) w dniu 12 grudnia 2012 r. VIII kadencja

Transkrypt

1 ZAPIS STENOGRAFICZNY Posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej (46.) w dniu 12 grudnia 2012 r. VIII kadencja

2 Porządek obrad: 1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (druk senacki nr 263, druki sejmowe nr 893 i 930). Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym.

3 (Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 05) (Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Mieczysław Augustyn) Szanowni Państwo, przepraszam za niewielkie spóźnienie. Przyznaję, że zatrzymała mnie telewizja, tak jak być może niektórych z państwa. Może najlepszą odpowiedzią na opinie, które padają pod adresem komisji, będzie dzisiaj rzeczywiście dobra praca nad ustawą przygotowaną przez naszą komisję. Miło mi poinformować państwa, że wrócił do nas projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej przygotowany przez naszą komisję, który został przyjęty przez Sejm bez poprawek. Czy ktoś wnosi uwagi do tego, byśmy rozpatrzyli ten punkt porządku obrad? Nie widzę zgłoszeń. Jeśli państwo pozwolicie, ja powiem dwa słowa, bo spóźniłem się na poprzednie posiedzenie, kiedy referowana była ta ustawa w Sejmie. Ustawa dotyczy ponad tysiąca siedmiuset świetlic terapeutycznych i socjoterapeutycznych, których nie zdołano w ciągu roku, przewidzianego w ustawie, dostosować do wymogów, głównie do wymogów sanitarnych i przeciwpożarowych. Ta ustawa daje im jeszcze dwa lata na dostosowanie. W Sejmie w komisji sejmowej zdecydowana większość poparła ten projekt wychodzący naprzeciw oczekiwaniom społecznym, ale były też głosy przeciwne jakby z dwóch biegunów, z dwóch stron. Pani senator, dzisiaj poseł, Rafalska, wnosiła, żeby przepisy tej ustawy jeszcze rozszerzyć i objąć nimi także placówki całodobowej opieki, co wzbudziło sprzeciw ze względu na to, że te placówki właściwie zakończyły proces dostosowań i właściwie nie powinny funkcjonować, jeśli nie spełniają określonych przepisami wymogów. Mogłoby to doprowadzić do, że tak powiem, utrwalenia zwalczanych teraz praktyk, kiedy udaje się, że postawianie ścianek działowych w dużych domach dziecka zmienia sytuację. Pani profesor Hrynkiewicz, odwrotnie, uważała, że ta ustawa jest niepotrzebna, ponieważ, jeśli jakieś świetlice nie spełniły wymogów, to powinny być zamknięte, bo w takim razie są to przytułki. Wzbudziło to ogromną burzę protestów na posiedzeniu komisji, stąd obrady trwały tak długo. Ostatecznie jednak komisja przyjęła tę ustawę bez poprawek. Podobnie uczynił Sejm. Myślę, że ponieważ to jest nasz projekt, to uwag legislacyjnych do niego już nie mamy. Poproszę o stanowisko resortu, a potem rozpoczniemy dyskusję. Bardzo proszę. Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo, my oczywiście jak najbardziej jesteśmy za projektem tej ustawy. Absolutnie nie powinien on budzić żadnych wątpliwości, dlatego że tak naprawdę ma on służyć dzieciom, ma służyć dzieciom, które są i tak z rodzin dysfunkcyjnych i za chwilę będą miały szansę na skorzystanie z dobrych warunków. Dlatego też zadbajmy o to, żeby te warunki nie były gorsze, niż warunki, które te dzieci miały w domu. Tak że uważamy, że jak najbardziej przetrzebne jest wydłużenie terminu do trzydziestu sześciu miesięcy. Dziękuję. Dziękuję. Ja tylko dodam, bo liczyłem na to, że pani minister Seredyn witam panią minister wraz ze współpracownikami i przepraszam, że nie uczyniłem tego na wstępie też to powtórzy, że z tych chyba 67 milionów zł, które są przeznaczone Tak? To może jeszcze raz oddam pani głos. W ramach uzupełnienia powiem, że będziemy monitorować realizację tej ustawy, będziemy się przyglądać temu procesowi dostosowania tych warunków i w połowie roku, wtedy, kiedy będziemy mieli taki ścisły ogląd, przedstawimy i Sejmowi, i Senatowi informację, jak to się dzieje, jak to wygląda. Oprócz tego jeszcze zabezpieczyliśmy w budżecie, jak się okazuje, nie 67 milionów, tylko ponad 70 milionów zł na realizację ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. I te pieniążki będą mogły być również wykorzystane na to, żeby te świetlice zostały dostosowywane do niezbędnych wymagań. Dziękuję. Samorządy sygnalizują, że oprócz czasu brakuje też środków. Tak że dobrze wiedzieć, że pieniądze przeznaczone na wdrażanie ustawy również będą mogły być przeznaczane na ten cel. Proszę bardzo, otwieram dyskusję. Kto z państwa chciałby zabrać głos? Proszę, pan senator Pająk.

4 4 Senator Andrzej Pająk: Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Ja też popieram tę ustawę, jestem jak najbardziej za. Kiedy byłem starostą, otwieraliśmy OREW, otwieraliśmy inne takie placówki dla niepełnosprawnych. Z drugiej strony, skoro w Sejmie padały głosy jakby nieprzeciwne tym zapisom, to znaczy głosy nie przeciw niepełnosprawnym, ale przeciwko całej tej metodzie, którą się stosuje Bo najpierw przyjmuje się ustawę, a przecież było wiadomo, że te kryteria nie zostaną spełnione w ciągu roku. Dlaczego od razu nie przesunięto terminu ich wejścia w życie o trzy, cztery lata? Poza tym realizację tego zrzucono na samorządy, bez pieniędzy. Pamiętamy zeszłoroczną ustawę budżetową, kiedy wyliczono, że na realizację pieczy zastępczej było potrzeba około milionów, a inni mówili, że nawet 1 miliard zł, a my przydzieliliśmy 70 milionów zł. I wiadome było to, że nie zostanie to zrealizowane, że zrzucone to jest na barki samorządów A potem my znów szybciutko stajemy jakby w glorii, że jesteśmy bardzo za, podkreślamy to No, oczywiście, że jesteśmy za, bo jak możemy być przeciwko niepełnosprawnym. Ale z drugiej strony ta metodologia i to wszystko, to, jak jest to realizowane, budzi troszeczkę taki pewien, że tak powiem, niesmak czy sprzeciw. Dziękuję bardzo. Może odniosę się do tego, co pan powiedział. To także my popełniliśmy tutaj błąd, bo też procedowaliśmy nad tą ustawą. Ale przypomnę, że na posiedzeniu naszej komisji było wielu przedstawicieli środowisk zainteresowanych przyjęciem lub nowelizacją tej ustawy. Nikt tej kwestii nie podniósł. Ustawa podlegała, jak rzadko która, wysłuchaniu publicznemu, była procedowana w Sejmie ponad rok. Nikt wtedy tej kwestii nie podniósł. Ma pan rację, że popełniliśmy błąd No co zrobić? Trzeba go jak najszybciej naprawić. Uważam, że też te świetlice i samorządy a przedstawiciele obu tych środowisk uczestniczyli w wysłuchaniu publicznym powinni tę kwestię podnieść. Nie podnieśli tej kwestii. Dzisiaj jest wokół tego wielkie napięcie. Odbieram bardzo wiele telefonów, czy ta ustawa będzie na czas uchwalona. Czy tych pieniędzy było za dużo czy za mało? No, mogę powiedzieć tak, Panie Panie Starosto chciałem powiedzieć Panie Senatorze i, wcześniej, Starosto, nie wszystkie pieniądze zostały spożytkowane. Z drugiej strony można też tak powiedzieć. Prawda? Było ich za mało, a i tak nie wszystkie zostały spożytkowane. Tak że wydaje się, że to dosyć skomplikowana sprawa, żeby tak jednoznacznie ocenić, czy uważniejszy proces legislacyjny i większe pieniądze przyniosłyby tutaj oczekiwany rezultat. Z drugiej strony, jeśli chodzi o ten czas, to w jakiejś mierze panią profesor Hrynkiewicz rozumiem, bo zamiast powoływać się na świetlice, mogła powołać się na ten żłobek we Wrocławiu, gdzie od początku dano czas trzy lata. Teraz my także jako Izba, i Sejm, i Senat, i rząd jesteśmy oskarżani o to, kto dopuścił do tego, że aż trzy lata można było mieć na dostosowanie do, wydaje się, oczywistych 46. posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej wymogów bezpieczeństwa i higieny. Więc to ma jakby dwie strony medalu i wydaje się, że niełatwo jest tutaj wyważyć, co jest rzeczywiście dobre. Pan przewodniczący Kraska. Senator Waldemar Kraska: Dziękuję, Panie Przewodniczący. Proszę państwa, ja też uważam, że ten termin był na pewno za krótki i wiele jednostek, które prowadzą świetlice, nie były w stanie tego zrobić. Też się obawiam, że to wydłużenie spowoduje, że niektóre jednostki prowadzące świetlice będą się ociągały. Poza tym niektóre świetlice rzeczywiście chyba nie spełnią tych wymogów, nawet jeśli ten termin wydłużylibyśmy o następne cztery lata, ponieważ czasem te świetlice są w takich miejscach na przykład jak piwnice dużych bloków. I tam wymogi dotyczące na przykład wysokości pomieszczeń są nie do spełnienia. Ja mam pytanie do pani minister: czy państwo macie taką wiedzę, ile świetlic nie będzie jednak w stanie przejść tej adaptacji i spełnić tych wymogów z prostych przyczyn technicznych, czyli że na przykład nie da się zrobić, żeby piwnica była wyższa? Czy samorządy lub jednostki prowadzące takie świetlice są w stanie znaleźć inne miejsca na te świetlice? No bo jeżeli świetlica nie będzie spełniała tych wymogów, to będzie musiała być zamknięta. Czy wtedy będzie ona mogła powstać w innym miejscu? Czy macie państwo dane, że są prowadzone takie przygotowania lub ile takich świetlic nie będzie pod względem technicznym spełniało takich wymogów, mimo dobrej chęci i nawet pieniędzy, żeby w jakiś sposób przerobić taką świetlicę? Dziękuję. Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo! Jeśli chodzi o dane liczbowe, to pojawia się pewien problem. Otóż wszystkie placówki wsparcia dziennego, w tym świetlice, do tej pory działające musiały zostać wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę i, tak naprawdę, to były placówki tylko i wyłącznie publiczne. Wiele placówek, które funkcjonowały do tej pory w strukturach organizacji pozarządowych, działały doraźnie. Były oczywiście i takie, które funkcjonowały przez dłuższy czas dzięki wykorzystaniu różnych środków z tak zwanego kapslowego na poziomie gminy, na poziomie samorządu województwa, Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Tak naprawdę nie mamy informacji, ile tych placówek jest. Dlatego teraz ta ustawa porządkuje to, reguluje to w ten sposób, że organ, który będzie chciał prowadzić taką świetlicę, będzie musiał się zgłosić do właściwych władz. Czyli to będzie samorząd gminny, jeśli świetlica będzie na terenie gminy, i to będzie powiat, jeśli zakres działalności będzie szerszy Wtedy będzie pełna informacja i wójt będzie wiedział, kto na tym terenie działa,

5 w dniu 12 grudnia 2012 r. 5 jaki zakres usług świadczy i w jakim miejscu, no i oczywiście będzie jasne, że to miejsce podlega ocenie i inspektora sanitarnego, i straży pożarnej. I dopiero wtedy, kiedy taki rejestr będzie prowadzony w gminach, my, prowadząc sprawozdawczość, o której już mówiłam, będziemy mieli pełną informację, ile jest tych placówek. Dziękuję. Ja spróbowałem się zainteresować, jak to w moim mieście wygląda i państwa też o to proszę. Okazuje się, że w mojej gminie, uznano, że świetlice socjoterapeutyczne a jest ich kilkanaście które działają w oparciu o ustawę o przeciwdziałaniu alkoholizmowi, nie podlegają rygorom tej ustawy. Musiałem przekonywać ludzi, że absolutnie one podlegają jej rygorom. Więc być może taka sytuacja jest też w innych miejscowościach. Większość tych świetlic jest na szczęście na terenie szkół, więc tam wymogi sanitarne i przeciwpożarowe muszą być spełnione no ale nie wszystkie. Pani minister jeszcze chciała zabrać głos. Szanowni Państwo, ja pozwolę sobie powiedzieć o jeszcze jednej kwestii. Ja jestem praktykiem, ja w tym zakresie mam doświadczenie zawodowe. Chcę powiedzieć, że w województwie lubelskim, w którym pracowałam do tej pory i jakby też decydowałam o środkach tak zwanych alkoholowych, czyli pochodzących z wydanych zezwoleń przez marszałka na sprzedaż hurtową alkoholu Chcę powiedzieć, że w tak dużym województwie, bo tam jest dwieście trzynaście gmin, w rejestrze wojewody było ich sto dwadzieścia, a z mojej wiedzy ja ich nie liczyłam, ale udzielałam dotacji tym podmiotom, które prowadziły świetlice było ich w granicach czterystu. Więc jest to na pewno duża liczba. Jeszcze chcę powiedzieć o jednej, bardzo ważnej, rzeczy. Organizacje pozarządowe, które zostały powołane Członkowie tych organizacji, którzy podjęli decyzję, że będą prowadzić świetlice wsparcia dziennego, są na tyle zdeterminowani, że bardzo często działają społecznie. Tak że ja jestem przekonana, że jeśli dalej będzie im zależało na tej działalności, bo mają z tego naprawdę satysfakcję, to dopełnią wszelkich starań, żeby tę działalność kontynuować i zastosować się do zapisów tej ustawy. Dziękuję. Kto z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Jeśli nikt, to proponuję, żebyśmy przeszli do głosowania. Kto jest za przyjęciem ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej? Proszę o podniesienie ręki. (11) Dziękuję. Stwierdzam, że komisja jednogłośnie przyjęła swoją ustawę o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Kto z państwa senatorów chciałby zaprezentować stanowisko komisji? Pani senator Aksamit? (Wypowiedź poza mikrofonem) Bo, prawdę mówiąc, sprawa zaczęła się w Warszawie i tu w okolicach, dlatego patrzę na obie panie senator. (Senator Anna Aksamit: No dobrze, mogę być sprawozdawcą.) Tutaj ten problem, że tak powiem, wybuchł. Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie. (Koniec posiedzenia o godzinie 8 minut 21)

6 Kancelaria Senatu Opracowanie: Biuro Prac Senackich, Dział Stenogramów Druk i łamanie: Biuro Informatyki, Dział Edycji i Poligrafii