Patrycja Rożek. 1 S t r o n a

Transkrypt

1 Patrycja Rożek 1 S t r o n a

2 Spis treści Spis Ilustracji... 3 NOWY JORK... 5 Ogólnie O Nowym Jorku... 5 Historia Nowego Jorku... 6 Architektura... 7 Klimat... 8 CHARAKTRYSTYKA Mapa atrakcji w Nowym Jorku Kuchnia Rozrywka i sztuka NAJCIEKAWSZE MIEJSCA W NOWYM JORKU Central Park Empire State Building Brooklyn Bridge One World Trade Center Bryant Park Radio City Music Hall SPIS INDEKSÓW HIPERŁĄCZE BIBLOGRAFIA S t r o n a

3 Spis Ilustracji Rysunek 1. Nowy Jork... 5 Rysunek 2. Stary Nowy Jork... 6 Rysunek 3.Architektura NJ... 7 Rysunek 4.Jesień... 8 Rysunek 5.Zima... 9 Rysunek 6.Rzeka Hudson Rysunek 7. Manhattan Rysunek 8.Mapa zabytków Rysunek 9.Kuchnia Rysunek 10.Center Twilight Rysunek 11.Czarno - biały NJ Rysunek 12.Czarno biały NJ Rysunek 13.Widok spod mostu Queensboro Rysunek14.Central Park - schemat Rysunek 15.Central Park Rysunek16.Empire State Building Rysunek 17.Budowa Empire State Builiding Rysunek 18.Zachód słońca Rysunek 19.Statua Wolności Rysunek 20.Brooklyn Rysunek 21. One World Trade Center Rysunek 22.Bryant Park Rysunek 23.Bryant Park (2) Rysunek 24.Radio City Music Hall S t r o n a

4 Rysunek 25.Panorama Rysunek 26.Manhattan nocą S t r o n a

5 Rozdział 1 NOWY JORK Ogólnie O Nowym Jorku. Nowy Jork największe miasto w USA 1 i jedno z największych na świecie Rysunek 1. Nowy Jork Zgodnie z danymi spisu powszechnego z 2014 roku, za sprawą populacji, której liczebność wynosi osób, zamieszkującej 790 km², Nowy Jork jest najgęściej zaludnionym miastem na terenie Stanów Zjednoczonych. Na jego obszarze mówi się w ponad 800 językach. Zaludnienie obszaru metropolitalnego Nowy Jork wynosiło w 2010 roku, w zależności od sposobu wytyczenia jego granic, od 18,9 do 23,1 miliona, co czyni go najludniejszym w Stanach Zjednoczonych. 1 ang. United States 2 pod względem zamieszkującej go ludności. 5 S t r o n a

6 Rozdział 1 Historia Nowego Jorku Historyczne korzenie Nowego Jorku sięgają roku 1624, kiedy to miasto zostało założone jako faktoria handlowa przez holenderskich kolonistów; w 1626 roku nadali oni mu nazwę Nowego Amsterdamu 3. W 1664 roku kontrolę nad miastem, a także otaczającymi je terenami przejęli Anglicy. Po tym, jak król angielski Karol II Stuart przekazał te ziemie swojemu bratu, Jakubowi II 4, nazwę Nowy Amsterdam zmieniono na Nowy Jork. W latach Nowy Jork pełnił rolę stolicy Stanów Zjednoczonych. Począwszy od 1790 roku, Nowy Jork pozostaje największym amerykańskim miastem. Rysunek 2. Stary Nowy Jork 3 dawna nazwa miasta Nowy Jork 4 księciu Yorku 6 S t r o n a

7 Rozdział 1 Architektura Panorama Nowego Jorku dzięki licznym drapaczom chmur 5 zdobyła globalną rozpoznawalność, zaś w samym mieście, na przestrzeni lat, powstawały najwyższe budynki na świecie. W sierpniu 2008 roku w mieście znajdowało się 5538 wieżowców, w tym 50 o wysokościach co najmniej 200 metrów. Jest to większa liczba niż w jakimkolwiek innym mieście Ameryki Północnej; więcej wieżowców o wysokościach co najmniej 200 metrów znajduje się jedynie w Hongkongu. Rysunek 3.Architektura NJ Nowojorskie budynki reprezentują szeroką gamę stylów architektonicznych. Do najstarszych przykładów tej różnorodności zaliczyć można wybudowany w 1913 roku Woolworth Building 6, z masowo skalowanymi detalami gotyckimi. W 1916 roku, wraz z wejściem w życie przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym, rozpowszechniono zabudowę oficynową, zaś wysokość wież uzależniano od wielkości obszaru, na którym miały powstać. Działania te miały na celu, by promienie słoneczne mogły swobodnie docierać do ulic Nowego Jorku. 5 Wysokie budowle 6 neogotycki wieżowiec 7 S t r o n a

8 Rozdział 1 Klimat Według klasyfikacji Köppena, w Nowym Jorku panuje klimat kontynentalny 7 wilgotny (Dfa) z przejściowymi wpływami klimatu subtropikalnego wilgotnego (Cfa). Obszar Nowego Jorku znajduje się w strefie mrozoodporności 8 6b (średnie temp. mrozu: od -17,8 do -20,6 C, od 0 do -5 F). W mieście występują średnio 234 dni, w trakcie których świeci słońce. Istnieje również 58% możliwych słonecznych dni w roku, co daje w sumie od 2400 do 2800 godzin słonecznych rocznie. Rysunek 4.Jesień Na klimat Nowego Jorku wpływają trzy główne typy mas powietrza: zimne, suche masy powietrza polarno-kontynentalnego (w cyrkulacji zimowej również polarno/arktycznokontynentalnego) często napływają z północnego i północno-zachodniego wnętrza kontynentu, przynosząc słoneczną pogodę i niskie temperatury zimą, a ulgę od gorąca latem; 7 jeden z podstawowych rodzajów klimatu. Kształtuje się w głębi lądu 8 strefy klimatyczne USDA 8 S t r o n a

9 Rozdział 1 napływające z południa, szczególnie w cyrkulacji 9 letniej, ciepłe i wilgotne masy powietrza zwrotnikowego-morskiego, będącego pod wpływem ciepłych, podzwrotnikowych wód Atlantyku; oraz masy powietrza polarno-morskiego (chłodne, wilgotne powietrze, napływające z północnego wschodu za przyczyną zimnego Prądu Labradorskiego znad północnego Atlantyku, pod wpływem wyżów z centrum na północ od Nowego Jorku i/lub pod wpływem wędrujących niżów 10 Rysunek 5.Zima 9 operator wprowadzony początkowo w dynamice płynów następnie uogólniony na wszystkie pola wektorowe, dla danego pola definiuje wielkość skalarną 10 co stwarza chłodne, wilgotne i pochmurne warunki pogodowe) 9 S t r o n a

10 Rozdział 2 CHARAKTRYSTYKA Nowy Jork położony jest w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, w południowo-wschodnim rejonie stanu Nowy Jork, mniej więcej w połowie drogi pomiędzy Waszyngtonem a Bostonem. Lokalizacja przy ujściu rzeki Hudson do Oceanu Atlantyckiego pomogła w rozwoju miasta jako ważnego punktu handlowego. Nowy Jork w dużej mierze leży na trzech wyspach: Manhattanie, Staten Island i Long Island, co ma znaczący wpływ na wysoką gęstość zaludnienia miasta. Rzeka Hudson 11 wpływa poprzez dolinę Hudson do Zatoki Nowojorskiej 12, tworząc pomiędzy Nowym Jorkiem z miastem Troyestuarium. Oddziela ona również Nowy Jork od New Jersey. Cieśnina East River oddziela Bronx i Manhattan od Long Island, z kolei cieśnina Harlem River dzieli Manhattan i Bronx. Przez Bronx i hrabstwo Westchester przepływa rzeka Bronx jedyna rzeka w Nowym Jorku, która na całej długości zawiera słodką wodę. Rysunek 6.Rzeka Hudson 11 rzeka w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych. 12 Jedna z Zatok w NJ 10 S t r o n a

11 Rozdział 2 Powierzchnia miasta została zmieniona w dużej mierze przez człowieka. Proces rekultywacji 13 terenów wzdłuż nabrzeży był prowadzony już od czasów holenderskich osadników. Te działania są najbardziej widoczne na Dolnym Manhattanie, a zwłaszcza w rejonie Battery Park City kompleksu zaprojektowanego i utworzonego w latach Niektóre z naturalnych różnic w wysokościach terenu zostały zniwelowane, zwłaszcza na Manhattanie. Miasto składa się z pięciu dzielnic, przy czym najbardziej atrakcyjną jest oczywiście słynny Manhattan. Poza tym NYC to również Brooklyn, Queens, Bronx, oraz wyspa Staten Island. Brooklyn [oraz Queens są częścią wyspy Long Island, natomiast Bronx jest jedyną dzielnicą położoną na stałym lądzie. Rysunek 7. Manhattan Dzielnica Manhattan dzieli się na trzy części: Lower Manhattan, Midtown, oraz Upper Manhattan. Lower Manhattan 14 to dzielnica niezwykle atrakcyjna ze względu na swój koloryt oraz architekturę. Krańce wyspy zwieńcza pasmo wysokich budynków, w których mieszczą się głównie biurowce. Później architektura obniża się. Pasmo najwyższych budynków zbliżonych koło siebie jeden koło drugiego to Midtown Manhattan, i to właśnie ta część Nowego Jorku jest jakby wizytówką tego miasta. 13 przywracanie wartości użytkowych i przyrodniczych terenom zniszczonym przez działalność człowieka 14 Inaczej Downtown 11 S t r o n a

12 Rozdział 2 Mapa atrakcji w Nowym Jorku Rysunek 8.Mapa zabytków 12 S t r o n a

13 Rozdział 2 Kuchnia Nowojorska kultura kulinarna prezentuje bardzo szeroki przekrój kuchni całego świata, inspirowany wpływami imigrantów. Przybysze z całego świata rozsławili Nowy Jork za sprawą bajgli 15, sernika nowojorskiego i pizzy nowojorskiej; wszechobecne są również restauracje z kuchnią chińską. W mieście działają ponad 4 tysiące licencjonowanych, mobilnych budek z żywnością, w sporej mierze stanowiących własność imigrantów. Mimo popularności kuchni Bliskiego Wschodu, a w tym falafeli 16 oraz kebabów, bezkonkurencyjnym przysmakiem pozostają precle i hot dogi budki z tymi przekąskami urosły do miana symboli ulic Nowego Jorku. Rysunek 9.Kuchnia 15 żydowskie pieczywo wypiekane od XVII wieku 16 smażone kulki lub kotleciki z przyprawionej ciecierzycy bądź bobu z sezamem. 13 S t r o n a

14 Rozdział 2 Rozrywka i sztuka Nowy Jork odgrywa ważną rolę w amerykańskim przemyśle filmowym, stanowiąc drugie co do wielkości centrum tej branży w Stanach Zjednoczonych. W 1920 roku, w mieście nakręcono obraz Manhatta 17, reprezentujący wczesny nurt awangardy 18. W Nowym Jorku znajdują się ponad 2 tysiące instytucji kulturowych, a także ponad 500 różnorodnych galerii sztuki. Rysunek 10.Center Twilight 17 najmniejszy, a zarazem najgęściej zaludniony okręg (ang. borough) Nowego Jorku 18 zespół tendencji i trendów w sztuce XX wieku 14 S t r o n a

15 Rozdział 2 Roczny budżet, jaki na sztukę przeznaczają władze Nowego Jorku jest większy, niż środki, którymi dysponuje agencja rządowa National Endowment for the Arts. Zamożni przemysłowcy wybudowali w XIX wieku sieć ważnych instytucji kulturalnych, takich jak znane Carnegie Hall i Metropolitan Museum of Art, które zyskały międzynarodowe uznanie. Pojawienie się oświetlenia elektrycznego doprowadziło do opracowania pierwszych produkcji teatralnych. W latach 80. XIX wieku nowojorskie teatry na Broadwayu i wzdłuż 42. ulicy zaczęły wystawiać nową formę sztuki scenicznej, znanej jako broadwayowskie musicale. Inspirowane życiem imigrantów produkcje takich twórców, jak Edwarda Harrigana 19 i George a M. Cohana, wykorzystywały w narracji piosenki, które często odzwierciedlały motywy nadziei i ambicji. Broadway to nazwa skupiska około 40 największych nowojorskich teatrów mieszczących się przy ulicy Broadway, która przecina Times Square 20 W skład wielkiego kompleksu muzycznego Lincoln Center for the Performing Arts wchodzi 12 słynnych instytucji, w tym Jazz at Lincoln Center, Metropolitan Opera, New York City Opera, Filharmonia Nowojorska, siedziba New York City Ballet, Vivian Beaumont Theatre oraz Juilliard School. Lincoln Center for the Performing Arts jest największym centrum sztuki w Stanach Zjednoczonych. Każdego lata w Central Parku odbywa się doroczny festiwal Central Park SummerStage, w trakcie którego mają miejsce darmowe koncerty i przedstawienia. teatr 19 był irlandzkoamerykańskim aktorem, wokalistą, tancerzem, dramaturgiem, tekstylnym i producentem 20 plac w dzielnicy Midtown w okręgu Manhattan w Nowym Jorku 15 S t r o n a

16 Rozdział 2 Rysunek 11.Czarno - biały NJ Rysunek 12.Czarno biały NJ 16 S t r o n a Rysunek 13.Widok spod mostu Queensboro

17 Rozdział 3 NAJCIEKAWSZE MIEJSCA W NOWYM JORKU Central Park Central Park nowojorski park będący oazą zieleni. Położony w centrum Manhattanu,od strony południowej a 110 ulicą od strony północnej oraz pomiędzy Piątą Aleją na wschodzie i Central Park West Avenue (przedłużenie Ósmej Alei) na zachodzie. Zajmuje 843 akry powierzchni (341 ha). Rysunek14.Central Park - schemat Rysunek 15.Central Park 17 S t r o n a

18 Rozdział 3 Empire State Building The EmpireStateBuilding wieżowiec w Nowym,w Stanach Zjednoczonych. Jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli nie tylko miasta, ale także całego kraju. CIEKAWOSTKA Rysunek16.Empire State Building Roboty w tym miejscu rozpoczęły się 22 stycznia 1930, natomiast właściwa budowa 17 marca W przedsięwzięcie to zaangażowanych było 3400 pracowników, głównie pochodzenia europejskiego, ale także indiańskiego (z plemienia Mohawków). 5 robotników zginęło w trakcie budowy. Łącznie robotnicy wypracowali około 7 mln godzin. Co tydzień przybywało około 4,5 piętra. W niektórych momentach było to nawet 14 pięter na 10 dni. W trakcie budowy materiały i sprzęty były wciągane na górę według porządku i harmonogramu ustalonego w najmniejszych szczegółach. Właśnie dzięki tej precyzji udało się wybudować ten gmach w 58 tygodni. 18 S t r o n a

19 Rozdział 3 Rysunek 17.Budowa Empire State Builiding Oficjalne otwarcie poprowadził prezydent Herbert Hoover, który 1 maja 1931 w Waszyngtonie nacisnął przycisk zapalający światła budynku. Od chwili wybudowania do 1973 ESB był najwyższym budynkiem w Nowym Jorku Rysunek 18.Zachód słońca 19 S t r o n a

20 Rozdział 3 Statua Wolności Statua Wolności właściwie Wolność opromieniająca świat posąg na wyspie Liberty Island u ujścia rzeki Hudson do Oceanu Atlantyckiego w regionie metropolitalnym Nowego Jorku. Nieoficjalny symbol wolności, Nowego Jorku I StanówZjednoczonych. Rysunek 19.Statua Wolności Ten monumentalny, neoklasycystyczny obiekt, został wzniesiony w latach według projektu Frédérica Auguste'a Bartholdiego, Gustawa Eiffla (konstrukcja) i Richarda Morrisa Hunta (postument). Jest to dar narodu francuskiego dla narodu amerykańskiego, upamiętniający przymierze obu narodów w czasie wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych[1]. W 1924 uznany za narodowy pomnik USA, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w Figuruje również w rejestrze National Register of Historic Places. 20 S t r o n a

21 Rozdział 3 Brooklyn Bridge Brooklyn Bridge to most łączący nowojorskie dzielnice Brooklyn i Manhattan, które oddziela od siebie East River. W chwili oddania do użytku w 1883 roku był największym mostem wiszącym na świecie. Dziś to jeden z najsłynniejszych obiektów w Nowym Jorku, znany m.in. z wielu hollywoodzkich filmów. To obowiązkowy punkt zwiedzania miasta. Na pewno wrażenie zrobią spacer 1,8- kilometrową trasą i podziwianie panoramy Nowego Jorku poprzez siatkę lin mostowych. Rysunek 20.Brooklyn 21 S t r o n a

22 Rozdział 3 One World Trade Center 1 World Trade Center (wcześniej pod nazwą Freedom Tower Wieża Wolności) jeden z czterech nowojorskich wieżowców stanowiących część nowego kompleksu (obecnie w budowie 2 i 3 wieżowiec), który powstał w miejscu biurowców WTC zniszczonych w wyniku zamachu z 11 września Budynek został oddany do użytku i oficjalnie otwarty 3 listopada 2014 roku. Jego wysokość wynosi 541 metrów, czyli 1776 stóp, które symbolicznie oznaczają datę ogłoszenia Deklaracji Niepodległości Stanów Zjednoczonych. Jest to najwyższy budynek w Stanach Zjednoczonych. Drugi wieżowiec zostanie prawdopodobnie ukończony w 2020 roku, zaś trzeci wieżowiec w 2017 roku. Rysunek 21. One World Trade Center 22 S t r o n a

23 Rozdział 3 Bryant Park Bryant Park to prywatny park publiczny o powierzchni 9603 hektarów ( m 2 ) zlokalizowany w dzielnicy Manhattanu w Nowym Jorku. Znajduje się między Piątą a Szóstą Aleją i pomiędzy 40 a 42 ulicami na Manhattanie. Pomimo, że technicznie główny oddział Biblioteki Publicznej w Nowym Jorku znajduje się w obrębie parku, skutecznie tworzy parkową funkcjonalną granicę wschodnią, przez co szóste wejście jest parkiem. Park Bryant znajduje się w całości podziemną strukturą, w której znajdują się stosy biblioteczne, które powstały w latach osiemdziesiątych, kiedy park był zamknięty dla publiczności i wykopany; Nowe obiekty biblioteki zostały zbudowane poniżej poziomu gruntu, podczas gdy park został przywrócony powyżej niego. Rysunek 22.Bryant Park Rysunek 23.Bryant Park (2) 23 S t r o n a

24 Rozdział 3 Radio City Music Hall Radio City Music Hall jest sala koncertowa w samym sercu Manhattanu w Nowym Jorku. Budynek jest częścią kompleksu Rockefeller Center i znajduje się naprzeciwko Comcast Building, głównego budynku Rockefeller Center. Radio City Music Hall został zbudowany w 1920 roku i został uznany w momencie jak Mekka radiofonii dźwięków muzycznych. Dla publiczności, teatr spektakularne show na scenie otwarty w dniu 27 grudnia Powrót do wysokiej klasy wodewilu ale planowanej wydajności nie ma oczekiwanego sukcesu. Dlatego też pierwszy film został już przedstawiony w dniu 11 stycznia 1933 roku na wielkim ekranie: Frank Capras Gorzki Tea generała Yen z Barbara Stanwyck. Z miejsc siedzących, Radio City Music Hall był największy na świecie kino w momencie jego otwarcia. Pokazano tam aż 1979 występy na dobę przez występów oprawione filmów w maksymalnie cztery. Po renowacji, hol został ponownie otwarty w 1980 roku i od tamtej pory tylko sporadycznie używane jako kino. Skupienie się teraz pokazy i koncerty. Rysunek 24.Radio City Music Hall 24 S t r o n a

25 Rozdział 3 Rysunek 25.Panorama Rysunek 26.Manhattan nocą 25 S t r o n a

26 SPIS INDEKSÓW A Aleją, 7 Avenue, 7 B Brooklyn, 6 C Central Park, 2, 3, 7, 11 L Lower, 6 M Manhattanie, 5, 6 metropolitalnym, 9 N Nowy Jork, 3, 4, 5 NYC, 6 Q Queens, 6 S Stanach Zjednoczonych, 4, 7 U Upper, 6 W West, 7 Westchester, 5 A Aleją, 7 Avenue, 7 B Brooklyn, 6 C Central Park, 2, 3, 7, 11 D Dolnym, 6 G gęstość, 5 H Historyczne, 5 L Lower, 6 M Manhattanie, 5, 6 metropolitalnym, 9 N Nowy Jork, 3, 4, 5 Nowym, 5, 7 NYC, 6 26 S t r o n a

27 P Pasmo, 6 Q Queens, 6 S Stanach Zjednoczonych, 4, 7 Upper, 6 W West, 7 Westchester, 5 Z zaludnionym, 4 U 27 S t r o n a

28 HIPERŁĄCZE OGÓLNIE O NOWYM JORKU. CHARAKTRYSTYKA NAJCIEKAWSZE MIEJSCA W NOWYM JORKU Central Park Empire State Building StatuaWolności NOWY JORK SPIS INDEKSÓW Mapa atrakcji w Nowym Jorku Kuchnia Rozrywka i sztuka Radio City Music Hall Bryant Park 28 S t r o n a

29 BIBLOGRAFIA S t r o n a