BEZPIECZEŃSTWO OPAKOWAŃ Z TWORZYW SZTUCZNYCH PRZEZNACZONYCH DO KONTAKTU Z ŻYWNOŚCIĄ, W ŚWIETLE BADAŃ WŁASNYCH

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "BEZPIECZEŃSTWO OPAKOWAŃ Z TWORZYW SZTUCZNYCH PRZEZNACZONYCH DO KONTAKTU Z ŻYWNOŚCIĄ, W ŚWIETLE BADAŃ WŁASNYCH"

Zbigniew Sawicki
6 lat temu
Przeglądów:

1 COBRO Instytut Badawczy Opakowań Laboratorium Badań Materiałów i Opakowań Jednostkowych BEZPIECZEŃSTWO OPAKOWAŃ Z TWORZYW SZTUCZNYCH PRZEZNACZONYCH DO KONTAKTU Z ŻYWNOŚCIĄ, W ŚWIETLE BADAŃ WŁASNYCH dr inż. Monika Kaczmarczyk B E Z P I E C Z N E O PA K O W A N I A Ż Y W N O Ś C I, Poznań, 26 września 2017r.

2 ocena jakości zdrowotnej opakowań i materiałów opakowaniowych. z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z żywnością, dostępnych na polskim rynku, na podstawie: wyników analizy sensorycznej, badań migracji globalnej, badań migracji specyficznej,

3 OCENA SENSORYCZNA Określa, czy materiał opakowaniowy ma własny zapach/smak, który w określonych warunkach przenika do produktu spożywczego i wpływa na jego zapach/smak. Skala ocen: 0 - niewyczuwalny zapach/smak 1 - ledwo wyczuwalny zapach/smak 2 - słabo wyczuwalny zapach/smak. 3 - wyraźny zapach/smak 4 - silny zapach/smak DIN 10955: Sensory analysis- Testing of packaging materials and packages for food products

4 OCENA SENSORYCZNA Substancja wzorcowa Wykonane oceny sensoryczne [%] Woda 67,3 Laktoza 14,7 Czekolada 11,5 Masło 6,0 10% Etanol 0,5

5 OCENA SENSORYCZNA Rodzaj Polimeru Udział w ocenie sensorycznej [%] PP 38,7 PE 38,5 PET 12,3 PS 8,4 PA 6. 1,6 PVC 0,5

OCENA SENSORYCZNA 4 PP 3 2 1 0 czekolada/smak

6 OCENA SENSORYCZNA 4 PP czekolada/smak laktoza/smak woda/smak czekolada/zapach laktoza/zapach woda/zapach

7 OCENA SENSORYCZNA PE 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 laktoza/smak woda/smak laktoza/zapach woda/zapach

8 OCENA SENSORYCZNA W Y N I K I n e g a t y w n e 2,3% opakowań do żywności uwodnionej opakowania PP (1,5%) opakowania PE (0,8%) wszystkie oceny sensoryczne opakowań z PA 6. oraz z PVC dały wyniki zerowe a z PET wyniki pozytywne. 5,3% opakowań do żywności suchej opakowania z PP (1,8%) a z PE (3,6%) opakowania z PET i PS uzyskały wyniki pozytywne dla opakowań z PET, PS i PVC wykonane oceny do czekolady dały wyniki zerowe. dla opakowań z PA 6. nie wykonano żadnej analizy z użyciem czekolady. z zastosowaniem masła, jako substancji wzorcowej wykonano analizy tylko dla opakowań PP, PE i PET, uzyskując pozytywne wyniki.

9 MIGRACJA GLOBALNA Overall Migration (OM) to suma wszystkich migrujących substancji, bez określenia rodzaju substancji nielotnych, z materiału opakowaniowego w określonych warunkach badania czasu i temperatury, do odpowiednich płynów modelowych, reprezentujących określone grupy żywności. Limit migracji globalnej (OML) 10 mg/dm 2 oznacza, że dla opakowania w kształcie sześcianu zawierającego 1kg żywności migracja wynosi 60 mg na 1 kilogram żywności. Limit migracji określa się przy standardowym założeniu, że osoba ważąca 60 kg spożywa dziennie 1 kg żywności i że żywność jest pakowana w pojemnik o powierzchni uwalniającej substancje wynoszącej 6 dm 2 Rozporządzenie Komisji (UE ) NR 10/2011 z dnia 14 stycznia 2011r. w sprawie materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z żywnością. (Dz. U. L 12 z )

10 MIGRACJA GLOBALNA Indywidualne przyporządkowanie płynów modelowych do kategorii żywności Napoje Napoje bezalkoholowe lub alkoholowe o zawartości alkoholu nieprzekraczającej 6 % obj. A. Czyste napoje: Woda, cydr, soki owocowe lub warzywne, zwykłe lub zagęszczone, nektary owocowe, lemoniady, syropy, piwa typu bitter, napary, kawa, herbata, piwa, napoje bezalkoholowe, napoje energetyzujące i podobne, woda smakowa, płynne ekstrakty kawy 3% kwas octowy (*), 20 % alkohol etylowy B. Mętne napoje: Soki i nektary oraz napoje bezalkoholowe zawierające miąższ owoców, moszcze zawierające miąższ owoców, płynna czekolada 3% kwas octowy (*), 50 % alkohol etylowy Napoje alkoholowe o zawartości alkoholu od 6 % do 20 % 20 % alkohol etylowy Napoje alkoholowe o zawartości alkoholu powyżej 20 % i wszystkie likiery na bazie śmietanki 50 % alkohol etylowy Różne: nieskażony alkohol etylowy 95 % alkohol etylowy (*) można pominąć jeżeli ph jest większe niż 4,5

11 MIGRACJA GLOBALNA Indywidualne przyporządkowanie płynów modelowych do kategorii żywności Przetwory mleczne Mleko i napoje na bazie mleka, pełne, częściowo odwodnione i odłuszczone lub częściowo odłuszczone, 50 % alkohol etylowy Śmietana, kwaśna śmietana 3% kwas octowy (*), 50 % alkohol etylowy (*) można pominąć jeżeli ph jest większe niż 4,5 Każdy rodzaj żywności 10% alkohol etylowy, 3% kwas octowy, olej lub 95% alkohol etylowy/izooktan

12 MIGRACJA GLOBALNA Rodzaj Polimeru Udział w badaniu migracji globalnej [%] PP 45,5 PE 33,4 PET 10,0 PS 8,0 PA 6. 2,6 PVC 0,5

13 MG mg/dm2 MIGRACJA GLOBALNA 10 Wyniki migracji globalnej PE 0 10% Etanol 3% Kwas octowy 20% Etanol 50% Etanol Izooktan Tenax

14 MG mg/dm2 MIGRACJA GLOBALNA Wyniki migracji globalnej PP % Etanol 3% Kwas octowy 20% Etanol 50% Etanol Izooktan Tenax

15 MG mg/dm2 MIGRACJA GLOBALNA Wyniki migracji globalnej PET % Etanol 3% Kwas octowy 20% Etanol 50% Etanol 95% Etanol Tenax

16 MIGRACJA GLOBALNA PROCENT WYNIKÓW NEGATYWNYCH 2,3% opakowań z PP przeznaczonych dla produktów kwaśnych oraz tłustych 0,8% badanych opakowań z PE przeznaczonych dla produktów kwaśnych

17 MIGRACJA SPECYFICZNA Specific Migration (SM) to migracja określonej substancji z materiału opakowaniowego w określonych warunkach badania czasu i temperatury do płynów modelowych żywności. Wynik migracji określa się w stosunku do masy płynu modelowego żywności i wyrażony jest w mg/kg. Limity migracji specyficznej (SML) określa się przy standardowym założeniu, że osoba ważąca 60 kg spożywa dziennie 1 kg żywności i że żywność ta jest pakowana w pojemnik o kształcie sześcianu o powierzchni uwalniającej substancję wynoszącej 6 dm 2.

18 MIGRACJA SPECYFICZNA Związek Kwas tereftalowy Kwas izoftalowy Glikol monetylenowy Glikol dietylenowy Wynik SML oznaczenia [mg/kg] [mg/kg] < 0,4 7,5 < 0,5 5,0 < 3,0 30 < 3,0

19 MS [mg/kg] MIGRACJA SPECYFICZNA IRGANOX ,7 2,2 2,1 2,7 2,3 2, , próbka

20 MIGRACJA SPECYFICZNA PRZECIWUTLENIACZY 12 Irganox 1010 Irgafos MS [mg/kg] próbka 4 5

21 MIGRACJA SPECYFICZNA Związek Wynik oznaczenia [mg/kg] SML [mg/kg] octan winylu < 0,25 12 formaldehyd < 0,12 15 melamina < 0,4 2,5 pierwszorzędowe aminy aromatyczne chlorek winylu zawartość 2,5% wyników negatywnych 0,01 < 0,1 1

22 UDZIAŁ TWORZYW W PAKOWANIU PRODUKTÓW SPOŻYWCZYCH 100% 80% 60% 40% 20% 0% PVC PA.6 PS PET PE PP

23 WNIOSKI Negatywną ocenę sensoryczną uzyskało 2,4% opakowań W badaniu migracji globalnej dla 3,5% opakowań uzyskano przekroczenie dopuszczalnego limitu migracji do 3% kwasu octowego, płynu modelowego żywności kwaśnej oraz izooktanu i 95% etanolu, płynów substytucyjnych żywności tłustej W przypadku migracji specyficznej istnieje niebezpieczeństwo migracji PAA z materiałów, w których zastosowano klej poliuretanowy lub barwniki azowe. 2,5% przebadanych materiałów wykazało przekroczenie limitu migracji specyficznej PAA Najbardziej popularnymi opakowaniami są opakowania z poliolefin, przeznaczone na produkty piekarnicze, cukiernicze i mleczarskie.

24 BADANIA MATERIAŁÓW I OPAKOWAŃ Z TWORZYW SZTUCZNYCH, PAPIERU I TEKTURY Przydatność do kontaktu z żywnością Analiza sensoryczna Migracja globalna Migracja specyficzna Zawartość i migracja metali i pierwiastków Właściwości fizyko-mechanicznych Wytrzymałość mechaniczna Wytrzymałość połączeń zgrzewalnych Szczelność Przenikalność gazów Identyfikacja materiału Badania opakowań zabezpieczonych przed dziećmi

25 WYTRZYMAŁOŚĆ MECHANICZNA Siła zrywająca Naprężenie przy zerwaniu Wydłużenie względne przy zerwaniu Siła delaminacji Współczynniki tarcia Nacisk osiowy Sztywność metoda H-O-M Wytrzymałość połączeń zgrzewalnych

26 Siła [N/25,4 mm] WYTRZYMAŁOŚĆ POŁĄCZEŃ ZGRZEWALNYCH pomiar natychmiastowej wytrzymałości zgrzewu na gorąco (Hot Tack), profil zgrzewalności Temperatura [ o C]

27 SZCZELNOŚĆ detekcja obecności wodoru wzdłuż połączenia zgrzewanego po napełnieniu opakowania mieszaniną azotu z wodorem Ateq H6000

PRZENIKALNOŚĆ GAZÓW - tlen (O 2 ): metoda kulometryczna, ASTM F1927-07 folie i laminaty ASTM F1307 opakowania - ditlenek węgla

28 PRZENIKALNOŚĆ GAZÓW - tlen (O 2 ): metoda kulometryczna, ASTM F folie i laminaty ASTM F1307 opakowania - ditlenek węgla (CO 2 ): aparaty z czujnikiem IR ASTM F folie i laminaty - para wodna: aparaty z czujnikiem IR ASTM F1249 folie i laminaty

BADANIA OPAKOWAŃ ZABEZPIECZONYCH PRZED DZIEĆMI PN-EN 862:2016-09 Opakowania Opakowania

przystosowanych do powtórnego zamknięcia produktów niefarmaceutycznych PN-EN ISO 8317:2016-03

opakowań przystosowanych do powtórnego zamknięcia.

29 BADANIA OPAKOWAŃ ZABEZPIECZONYCH PRZED DZIEĆMI PN-EN 862: Opakowania Opakowania zabezpieczone przed niepożądanym otwarciem przez dziecko Wymagania i metody badań opakowań nie przystosowanych do powtórnego zamknięcia produktów niefarmaceutycznych PN-EN ISO 8317: Opakowania zabezpieczone przed niepożądanym otwarciem przez dziecko Wymagania i metody badań opakowań przystosowanych do powtórnego zamknięcia. PN-EN 14375: Opakowania zabezpieczone przed niepożądanym otwarciem przez dziecko nie przystosowane do powtórnego zamknięcia produktów farmaceutycznych Wymagania i badania.

30 Laboratorium Badań Materiałów i Opakowań Jednostkowych p.o. Kierownika dr inż. Monika Kaczmarczyk kaczmarczyk@cobro.org.pl Tel w. 42 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Podobne dokumenty

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 185

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 185 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15 Data wydania: 2 czerwca 2017 r. Nazwa i adres COBRO INSTYTUT