C Z Ę Ś Ć I PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO DLA MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ

Transkrypt

1 C Z Ę Ś Ć I PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO DLA MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ Gdańsk 2008

2 C Z Ę Ś Ć I - SPIS TREŚCI 1. STAN AKTUALNY CIEPŁOWNICTWA NA OBSZARZE MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ WARUNKI KLIMATYCZNE AKTUALNA STRUKTURA ZAOPATRZENIA MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ W ENERGIĘ CIEPLNĄ CHARAKTERYSTYKA INFRASTRUKTURY W ZAKRESIE ISTNIEJĄCYCH SYSTEMÓW I URZĄDZEŃ CIEPŁOWNICZYCH NA OBSZARZE GMINY DZIERZGOŃ OSIEDLOWE ŹRÓDŁA CIEPŁA LOKALNE ŹRÓDŁA CIEPŁA ANALIZA AKTUALNEGO ZAPOTRZEBOWANIA NA CIEPŁO DLA OBSZARU MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ PODZIAŁ MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ NA REJONY BILANSOWE ORAZ ICH CHARAKTERYSTYKA ZBIORCZA BAZA DANYCH O OBIEKTACH DO OKREŚLENIA BILANSU CIEPLNEGO MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ AKTUALNE ZAPOTRZEBOWANIE NA CIEPŁO DLA OBSZARU MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ OCENA PERSPEKTYWICZNEGO ZAPOTRZEBOWANIA NA CIEPŁO DLA OBSZARU MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ Z UWZGLĘDNIENIEM PLANOWANYCH INWESTYCJI ORAZ DZIAŁAŃ TERMORENOWACYJNYCH PROGNOZY ROZWOJU BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO INWESTYCJE W SEKTORZE USŁUG I GOSPODARKI TERMORENOWACJA I INNE DZIAŁANIA PROOSZCZĘDNOŚCIOWE OGRANICZAJĄCE ZAPOTRZEBOWANIE NA MOC CIEPLNĄ PO STRONIE ODBIORCÓW ANALIZA PERSPEKTYWICZNEGO ZAPOTRZEBOWANIA NA CIEPŁO DLA OBSZARU MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA LOKALNYCH ZASOBÓW PALIW I ENERGII Z UWZGLEDNIENIEM SKOJARZONEGO WYTWARZANIA CIEPŁA I ENERGII ELEKTRYCZNEJ ORAZ ZAGOSPODAROWANIA CIEPŁA ODPADOWEGO OCENA MOŻLIWOŚCI WPROWADZENIA GOSPODARKI SKOJARZONEJ W LOKALNYCH ŹRÓDŁACH CIEPŁA W OPARCIU O PALIWA GAZOWE I BIOGAZ OCENA ZASOBÓW ENERGII CIEPLNEJ ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH MOŻLIWOŚCI ZAGOSPODAROWANIA CIEPŁA ODPADOWEGO Z INSTALACJI PRZEMYSŁOWYCH OCENA I PROGNOZA WZROSTU CEN NOŚNIKÓW ENERGETYCZNYCH DO ROKU

3 1. STAN AKTUALNY CIEPŁOWNICTWA NA OBSZARZE MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ 1.1 Ogólna charakterystyka miasta i gminy Dzierzgoń Gmina Dzierzgoń położona jest w południowo-wschodniej części województwa pomorskiego, we wschodniej części powiatu sztumskiego. Miasto i gmina Dzierzgoń sąsiaduje bezpośrednio z sześcioma gminami. Od strony północno-zachodniej i północnej gmina Dzierzgoń graniczy z gminami Stare Pole i Markusy, od strony wschodniej i południowo-wschodniej z gminami Rychliki i Stary Dzierzgoń, od strony południowej i południowo-zachodniej z gminą Mikołajki Pomorskie, natomiast od strony zachodniej z gminą Stary Targ. Na obszarze gminy zlokalizowane jest miasto Dzierzgoń oraz 34 miejscowości wiejskich. Siedziba gminy zlokalizowana jest w mieście Dzierzgoń. Gmina liczy ok. 9,85 tys. mieszkańców, przy czym w mieście Dzierzgoń zamieszkuje 5,7 tys. mieszkańców, natomiast w miejscowościach wiejskich ok. 4,15 tys. mieszkańców. Gmina zajmuje powierzchnię ok. 131 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi ponad 73 osoby na 1 km 2. Do największych miejscowości wiejskich gminy należą: Bruk, Żuławka Sztumska, Jasna, Bągart, Minieta, Stanowo i Morany. Powierzchnia miasta i gminy Dzierzgoń w aktualnych granicach administracyjnych kształtuje się na poziomie 130 km 2, przy czym powierzchnia miasta Dzierzgoń wynosi ok. 4 km 2. Na terenach wiejskich gminy użytki rolne zajmują 11,1 tys. ha, co stanowi ponad 85% ogólnej powierzchni gminy, tereny leśne, zadrzewienia i grunty leśne zajmują 0,43 tys. ha (3,3%), natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 1,15 tys. ha (8,8%). Gmina ma charakter rolniczy i usługowy. Większość mieszkańców prowadzi własne gospodarstwa rolne lub pracuje w różnych sektorach usług, handlu i przemysłu. Na terenie gminy zlokalizowanych jest kilka większych oraz kilkadziesiąt średnich i mniejszych zakładów produkcyjno-usługowych. Głównym kierunkiem rozwojowym gminy Dzierzgoń pozostanie w przyszłości rolnictwo. Przewiduje się, że w przyszłości ważną funkcją uzupełniającą będzie spełniała również agroturystyka oraz przemysł agroenergetyczny. Na terenie miasta Dzierzgoń zlokalizowanych jest kilka lokalnych systemów ciepłowniczych, natomiast na terenach wiejskich takie systemy nie występują. Miasto Dzierzgoń posiada plan gazyfikacji i jest w dużej części zgazyfikowane, natomiast tereny wiejskie gminy nie są zgazyfikowane. 3

4 1.2 Warunki klimatyczne Zgodnie z podziałem Polski na strefy klimatyczne teren miasta i gminy Dzierzgoń zaszeregowany jest do III strefy. Zgodnie z PN-82/B dla miejscowości położonych w II strefie klimatycznej należy przyjmować obliczeniową temperaturę powietrza na zewnątrz budynków (temperaturę minimalną) równą -20 C. Poniżej przedstawiono analizę warunków klimatycznych mogących wystąpić na obszarze miasta i gminy Dzierzgoń w okresie miesięcy zimowych odpowiadających standardowemu sezonowi grzewczemu oraz określono charakterystyki klimatyczne niezbędne dla celów niniejszego opracowania. Przy przeprowadzaniu analizy wykorzystano bazę danych klimatycznych zawartą w normie PN-B W celu określenia średnich warunków zewnętrznych oraz czasu trwania typowego (standardowego) sezonu grzewczego przeanalizowano średnie wieloletnie temperatury miesięczne rejestrowane w analizowanym rejonie oraz liczbę dni ogrzewania. W oparciu o powyższe dane określono średnią temperaturę sezonu grzewczego oraz liczbę stopniodni ogrzewania w standardowym sezonie grzewczym. Uwzględniając powyższe dane, dla celów obliczeniowych niniejszego opracowania, przyjęto następujące założenia dotyczące uwarunkowań zewnętrznych mogących wystąpić w okresie standardowego sezonu grzewczego na terenie miasta i gminy Dzierzgoń: 1. Minimalna temperatura zewnętrzna (normatywna) T z,min = -20 C 2. Średnia temperatura zewnętrzna w sezonie grzewczym T z,śr = +2,16 C 3. Długość typowego sezonu grzewczego = 222 dni 4. Liczba stopniodni ogrzewania w standardowym sezonie grzewczym (przy T wew = +20 C) Sd = 3960 (dzieńak). 1.3 Aktualna struktura zaopatrzenia miasta i gminy Dzierzgoń w energię cieplną Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie gminy Dzierzgoń odbywa się obecnie w oparciu o: 5 osiedlowych i 2 lokalne kotłownie gazowe należące do przedsiębiorstwa Therminvest Sp. z o.o., zasilane gazem ziemnym GZ-50 i zlokalizowane na terenie miasta Dzierzgoń; lokalne kotłownie węglowe i olejowe; indywidualne źródła ciepła na gaz ziemny, urządzenia grzewcze na paliwa stałe (węgiel, koks, odpady drzewne i drewno), paliwa ciekłe (olej opałowy i gaz płynny LPG) oraz elektryczne urządzenia grzewcze. 4

5 Na terenie miasta są eksploatowane lokalne systemy ciepłownicze (L.S.C.) zasilane z osiedlowych kotłowni gazowych, natomiast na terenie gminy brak jest scentralizowanych systemów zaopatrzenia w energię cieplną. Kotłownie gazowe lokalne i indywidualne zlokalizowane na terenie miasta Dzierzgoń zaopatrują w energię cieplną głównie odbiorców w sektorach: wielorodzinnego budownictwa mieszkaniowego, usług publicznych (placówki szkolne i wychowawcze, urzędy) oraz przemysłu (zakłady przemysłowe i usługowe). Kotłownie lokalne na terenach wiejskich gminy Dzierzgoń zaopatrują w energię cieplną głównie odbiorców w sektorze usług publicznych (szkoły, urzędy oraz placówki służby zdrowia). Zakłady produkcyjno-usługowe zlokalizowane na terenie miasta i gminy zaopatrywane są w energię cieplną z małych i średnich indywidualnych źródeł ciepła dostarczających energię cieplną głównie na potrzeby centralnego ogrzewania obiektów produkcyjno-usługowych, magazynowych i biurowych. Kotłownie osiedlowe Kotłownie osiedlowe, należące do przedsiębiorstwa Therminvest Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu przy ul. Marcelińskiej 90, zlokalizowane na terenie miasta Dzierzgoń zaopatrują w ciepło budownictwo wielorodzinne (spółdzielnia mieszkaniowa i wspólnoty mieszkaniowe), obiekty sektora usług publicznych (szkoły, administracja samorządowa, policja) oraz obiekty usługowe zlokalizowane na terenie miasta. Obiekty te zaopatrują odbiorców w ciepło do ogrzewania budynków oraz na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej. Zapotrzebowanie na moc cieplną w odniesieniu do odbiorców zasilanych ze źródeł osiedlowych wynosi w skali całej gminy Dzierzgoń 3,37 MW, w tym na cele centralnego ogrzewania 2,86 MW i na cele przygotowania ciepłej wody użytkowej 0,51 MW. Udział ww. źródeł w strukturze zaopatrzenia gminy w ciepło kształtuje się na poziomie 14%. Kotłownie lokalne Kotłownie lokalne, zlokalizowane na terenie miasta Dzierzgoń, należą również do przedsiębiorstwa Therminvest Sp. z o.o. i zaopatrują w ciepło odbiorców w sektorze usług publicznych (instytucje, obiekty użyteczności publicznej), budynki mieszkaniowe wielorodzinne oraz obiekty o charakterze przemysłowo-usługowym. Lokalne kotłownie pracujące na potrzeby ww. grup odbiorców są źródłami o mocach od stu kilkudziesięciu kw do prawie 300 kw. Gimnazjum posiada kotłownię o mocy zainstalowanej 280 kw, budynek wielorodzinny spółdzielni mieszkaniowej posiada kotłownie o mocy zainstalowanej 152 kw. Kotłownie lokalne zaopatrują odbiorców w ciepło do ogrzewania budynków oraz na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej. Zapotrzebowanie na moc cieplną odbiorców zasilanych z kotłowni lokalnych należących do Therminvest sp. z o.o. wynosi w skali całego miasta 0,43 MW, w tym na cele 5

6 centralnego ogrzewania 0,39 MW i na cele przygotowania ciepłej wody użytkowej 0,04 MW. Źródła indywidualne Odbiorcy zasilani ze źródeł indywidualnych stanowią największą pod względem wielkości potrzeb cieplnych grupę odbiorców ciepła na terenie miasta i gminy Dzierzgoń. Potrzeby cieplne danej grupy odbiorców stanowią blisko 66% całkowitego zapotrzebowania gminy Dzierzgoń i kształtują się na poziomie około 15,8 MW. Dana grupa odbiorców ogrzewana jest głównie przy wykorzystaniu indywidualnych urządzeń grzewczych na paliwa stałe (węgiel i koks), gaz ziemny oraz w niewielkim stopniu olej opałowy. Potrzeby cieplne budownictwa wielorodzinnego w około 15% pokrywane są ze źródeł indywidualnych. Dana grupa odbiorców obejmuje zarówno budynki starsze wiekowo, nie posiadające instalacji c.o. (wyposażone w piece kaflowe lub ogrzewane elektrycznie), jak również budynki nowe (z okresu od 1992 r.) wyposażone np. w indywidualne 2-funkcyjne kotły gazowe. Potrzeby cieplne związane z przygotowaniem ciepłej wody użytkowej części odbiorców w sektorze budownictwa wielorodzinnego, usług publicznych i komercyjnych oraz w sektorze gospodarki (dotyczy obiektów zaopatrywanych w energię cieplną na potrzeby grzewcze z kotłowni lokalnych lub źródeł zakładowych) zaspokajane są w ponad 40% w oparciu o źródła indywidualne. Szacuje się, że w grupie odbiorców na terenie miasta i gminy Dzierzgoń objętych dostawą ciepła ze źródeł indywidualnych występuje następująca struktura zaopatrzenia w energię cieplną: źródła na paliwa stałe: węgiel, koks - ok. 75,0%; biomasa (drewno i odpady drzewne) - ok. 2,0%; źródła olejowe - ok. 1,0%; źródła gazowe (gaz GZ-50 i gaz płynny LPG) - ok. 17,0%; energia elektryczna i inne - ok. 5,0%. Należy podkreślić, że dominująca część odbiorców zasilanych z kotłowni lokalnych, zaopatrywana jest w ciepłą wodę użytkową w sposób indywidualny, głównie w oparciu o podgrzewacze elektryczne (źródła indywidualne zaspokajają ok. 7 10% całkowitych potrzeb cieplnych danej grupy odbiorców). 6

7 1.4 Charakterystyka infrastruktury w zakresie istniejących systemów i urządzeń ciepłowniczych na obszarze gminy Dzierzgoń Osiedlowe źródła ciepła Kotłownia Nr 1 ul. Mickiewicza 7 Kotłownia osiedlowa przy ul. Mickiewicza 7 jest kotłownią gazowo-olejową, gdzie paliwem podstawowym jest gaz ziemny GZ-50, natomiast paliwem rezerwowym jest lekki olej opałowy, typu Ekotherm. Kotłownia została wybudowana w roku 1998 i wyposażana w 2 kotły firmy Schafer, typu DOMOBLOC N DCN 550 o mocy 550 kw każdy i sprawności nominalnej 92% z palnikami dwufunkcyjnymi firmy KÖRTING. Średnioroczna sprawność eksploatacyjna systemu obejmującego kotłownie osiedlową oraz sieć ciepłowniczą wynosi w granicach 84%. Moc całkowita kotłowni wynosi 1100 kw, natomiast moc zamówiona przez odbiorców na cele centralnego ogrzewania wynosi 527 kw. Kotłownia pracuje tylko w sezonie grzewczym. Kotłownia zaopatruje w ciepło 1 budynek wielorodzinny spółdzielni mieszkaniowej, 3 budynki wielorodzinne wspólnot mieszkaniowych oraz 3 budynki komunalne. Całkowita ilość odbiorów zasilanych z kotłowni wynosi 7. Czynnik grzewczy do ogrzewanych obiektów dostarczany jest dwururową osiedlową siecią ciepłowniczą o długości 388 m. Pojemność zładu sieci ciepłowniczej wynosi 15,18 m 3. Parametry nominalne pracy sieci ciepłowniczej wynoszą 90/70 C. Sieć ciepłownicza wybudowana została w technologii kanałowej. Ilość wyprodukowanego ciepła w kotłowni oraz ilość zużytego gazu ziemnego przedstawiono poniższej w tabeli. Lp. Rok Ilość ciepła Ilość gazu ziemnego [GJ] [Nm 3 ] Kotłownia Nr 2 ul. Przemysłowa 7 Kotłownia osiedlowa przy ul. Przemysłowej 7 jest kotłownią gazowo-olejową, gdzie paliwem podstawowym jest gaz ziemny GZ-50, natomiast paliwem rezerwowym jest lekki olej opałowy, typu Ekotherm. Kotłownia została wybudowana w roku 1994 i dodatkowo zmodernizowana w 1998 r., kiedy wymieniono palniki. Została wyposażana w 2 kotły firmy Viessmann, typu PROMAT DUPLEX o mocy 545 kw każdy i sprawności nominalnej 92% z palnikami 7

8 dwufunkcyjnymi firmy KÖRTING. Średnioroczna sprawność eksploatacyjna systemu obejmującego kotły i sieć ciepłowniczą wynosi 82%. Moc całkowita kotłowni wynosi 1090 kw, natomiast moc zamówiona przez odbiorców na cele centralnego ogrzewania wynosi 557 kw. Kotłownia pracuje tylko w sezonie grzewczym. Kotłownia zaopatruje w ciepło 1 budynek wielorodzinny spółdzielni mieszkaniowej, 3 budynki wielorodzinne wspólnot mieszkaniowych oraz budynek urzędu miejskiego. Całkowita ilość odbiorów zasilanych z kotłowni wynosi 5. Czynnik grzewczy do obiektów odbiorców dostarczane jest dwururową osiedlową siecią ciepłowniczą o długości 285 m. Pojemność zładu sieci ciepłowniczej wynosi 9,86 m 3. Parametry nominalne pracy sieci ciepłowniczej wynoszą 90/70 C. Sieć ciepłownicza wybudowana została w technologii kanałowej. Ilość wyprodukowanego ciepła w kotłowni oraz ilość zużytego gazu ziemnego przedstawiono poniższej w tabeli. Lp. Rok Ilość ciepła Ilość gazu ziemnego [GJ] [Nm 3 ] Kotłownia Nr 4 ul. Jagiełły 1 Kotłownia osiedlowa przy ul. Jagiełły 1 jest kotłownią gazowo, gdzie paliwem jest gaz ziemny GZ-50. Kotłownia została wybudowana w roku 2001 r. Została wyposażana w kotły kondensacyjne firmy EWFE, Grupy MAN, 3 szt. typu MIDIMAT HT 220 o mocy 200 kw każdy i sprawności nominalnej 108% (w odniesieniu do wartości opałowej gazu ziemnego) oraz 2 kotły typu MICROMAT EC76 o mocy 70 kw każdy i sprawności nominalnej 108%. Średnioroczna sprawność eksploatacyjna systemu obejmującego kotły i sieć ciepłowniczą wynosi 92%. Deklarowana przez producenta sprawność kotłów kondensacyjnych w wysokości 108% (liczona w odniesieniu do wartości opałowej gazu ziemnego) występuje tylko przy parametrach zasilania i powrotu kotłów 50/30 C, natomiast przy parametrach 90/70 C wynosi maksymalnie 98%. Moc całkowita kotłowni wynosi 740 kw, natomiast moc zamówiona przez odbiorców na cele centralnego ogrzewania wynosi 470 kw, natomiast na cele przygotowania ciepłej wody użytkowej wynosi 160 kw. Całkowita moc zamówiona przez odbiorców wynosi 630 kw. Kotłownia zaopatruje w ciepło 4 budynki wielorodzinne spółdzielni mieszkaniowej. Czynnik grzewczy do obiektów odbiorców dostarczane jest czterorurową osiedlową siecią ciepłowniczą o długości 190 m. Pojemność zładu sieci ciepłowniczej wynosi 8,85 m 3. Parametry nominalne pracy sieci ciepłowniczej wynoszą 90/70 C. Sieć ciepłownicza wybudowana została w technologii preizolowanej. 8

9 Ilość wyprodukowanego ciepła w kotłowni oraz zużycie gazu ziemnego przedstawiono w poniższej tabeli. Lp. Rok Ilość ciepła Ilość gazu ziemnego [GJ] [Nm 3 ] Kotłownia Nr 6 ul. Krasickiego 2 Kotłownia osiedlowa przy ul. Krasickiego 2 jest kotłownią gazowo, gdzie paliwem jest gaz ziemny GZ-50. Kotłownia została wybudowana w roku 2001 r. Została wyposażana w kotły kondensacyjne firmy EWFE, Grupy MAN, 2 szt. typu MIDIMAT HT 330 o mocy 300 kw każdy i sprawności nominalnej 108% (sprawność liczona w odniesieniu do wartości opałowej gazu ziemnego) oraz 1 kocioł typu MAXIMAT 524 o mocy 522 kw i sprawności nominalnej 102%. Średnioroczna sprawność eksploatacyjna systemu obejmującego kotły i sieć ciepłowniczą wynosi 93%. Deklarowana przez producenta sprawność kotłów kondensacyjnych w wysokości 108% występuje tylko przy parametrach zasilania i powrotu kotłów 50/30 C, natomiast przy parametrach 90/70 C wynosi maksymalnie 98%. Moc całkowita kotłowni wynosi 1122 kw, natomiast moc zamówiona przez odbiorców na cele centralnego ogrzewania wynosi 650 kw, natomiast na cele przygotowania ciepłej wody użytkowej wynosi 210 kw. Całkowita moc zamówiona przez odbiorców wynosi 860 kw. Kotłownia zaopatruje w ciepło 6 budynków wielorodzinnych spółdzielni mieszkaniowej i Posterunek Policji. Czynnik grzewczy do obiektów odbiorców dostarczane jest czterorurową osiedlową siecią ciepłowniczą o długości 558 m. Pojemność zładu sieci ciepłowniczej wynosi 15,61 m 3. Parametry nominalne pracy sieci ciepłowniczej wynoszą 90/70 C. Sieć ciepłownicza wybudowana została w tradycyjnej technologii kanałowej. Ilość wyprodukowanego ciepła w kotłowni oraz ilość zużytego gazu ziemnego przedstawiono w poniższej tabeli. Lp. Rok Ilość ciepła Ilość gazu ziemnego [GJ] [Nm 3 ]

10 Kotłownia Nr 7 ul. Jagiełły 8 Kotłownia osiedlowa przy ul. Jagiełły 8 jest kotłownią jest kotłownią gazowo-olejową, gdzie paliwem podstawowym jest gaz ziemny GZ-50, natomiast paliwem rezerwowym jest lekki olej opałowy, typu Ekotherm. Kotłownia została wybudowana w latach Została wyposażana w 1 kocioł firmy Viessmann, typu PAROMAT SMPLEX o mocy 340 kw każdy i sprawności nominalnej 92% z palnikami jednofunkcyjnym firmy GIERSCH oraz w 2 kotły firmy Schafer, typu DOMOBLOC N DCN 435 o mocy 435 kw każdy i sprawności nominalnej 92% z palnikami dwufunkcyjnymi firmy KÖRTING. Średnioroczna sprawność eksploatacyjna systemu obejmującego kotłownie osiedlową oraz sieć ciepłowniczą wynosi 86%. Moc całkowita kotłowni wynosi 1210 kw, natomiast moc zamówiona przez odbiorców na cele centralnego ogrzewania wynosi 650 kw, natomiast na cele przygotowania ciepłej wody użytkowej wynosi 140 kw. Całkowita moc zamówiona przez odbiorców wynosi 790 kw. Kotłownia zaopatruje w ciepło 5 budynków wielorodzinnych spółdzielni mieszkaniowej i lokal użytkowy. Czynnik grzewczy do obiektów odbiorców dostarczane jest czterorurową osiedlową siecią ciepłowniczą o długości 375 m. Pojemność zładu sieci ciepłowniczej wynosi 11,61 m 3. Parametry nominalne pracy sieci ciepłowniczej wynoszą 90/70 C. Sieć ciepłownicza wybudowana została częściowo w tradycyjnej technologii kanałowej oraz częściowo w technologii preizolowanej. Długość odcinka sieci preizolowanej wynosi 100 m. Ilość wyprodukowanego ciepła w kotłowni oraz zużycie gazu ziemnego przedstawiono w poniższej tabeli. Lp. Rok Ilość ciepła Ilość gazu ziemnego [GJ] [Nm 3 ] Lokalne źródła ciepła Grupę lokalnych źródeł ciepła na terenie gminy Dzierzgoń obejmują kotłownie zlokalizowane na terenie obiektów sektora usług publicznych (placówki oświaty i inne obiekty użyteczności publicznej) oraz budynki mieszkaniowe wielorodzinne. Kotłownie lokalne zaopatrują odbiorców w ciepło do ogrzewania budynków oraz na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej. Kotłownie lokalne charakteryzują się zróżnicowaniem, zarówno pod względem wielkości mocy zainstalowanej, jak i rodzaju oraz stanu technicznego wyposażenia. Większość kotłowni stanowią niewielkie źródła ciepła o mocach znacznie poniżej 100 kw, jednakże obiekt gimnazjum posiada kotłownie o mocy zainstalowanej 280, natomiast jeden budynek wielorodzinny spółdzielni mieszkaniowej posiada kotłownię o 10

11 mocy 152 kw. Obydwie kotłownie są własnością lokalnego przedsiębiorstwa ciepłowniczego. Kotłownia Nr 3 Gimnazjum Kotłownia w gimnazjum przy ul. Zawadzkiego 38A jest kotłownią gazowo, gdzie paliwem jest gaz ziemny GZ-50. Kotłownia została wybudowana w roku 2001 r. Została wyposażana w 4 kotły kondensacyjne firmy EWFE, Grupy MAN, typu MICROMAT EC76 o mocy 70 kw każdy i sprawności nominalnej 108%. Średnioroczna sprawność eksploatacyjna kotłowni dochodzi nawet do wartości 112%. Moc całkowita kotłowni wynosi 280 kw i odpowiada mocy zamówionej przez odbiorcę. Kotłownia pracuje tylko w okresie sezonu grzewczego na cele centralnego ogrzewania. Parametry nominalne pracy kotłowni wynoszą 90/70 C. Lp. Rok Ilość ciepła Ilość gazu ziemnego [GJ] [Nm 3 ] Kotłownia Nr 5 budynek wielorodzinny Kotłownia w budynku wielorodzinnym spółdzielni mieszkaniowej przy ul. Jagiełły 11 jest kotłownią gazową dwufunkcyjną, gdzie paliwem jest gaz ziemny GZ-50. Dodatkowo na budynku jest zainstalowanych 15 szt. kolektorów słonecznych o wymiarach 0,75 x 2 m, których producent jest nieznany. Kolektory SA wpięte w system, ale ich udział w produkcji c.w.u jest nieznaczny i wynosi około 3%. Kotłownia została zmodernizowana w latach Została wyposażana w 2 kotły kondensacyjne firmy EWFE, Grupy MAN, ProCon GWB 75H o mocy 76 kw i sprawności nominalnej 108% (sprawność liczona w odniesieniu do wartości opałowej gazu ziemnego). Średnioroczna sprawność eksploatacyjna kotłowni wynosi 94%. Deklarowana przez producenta sprawność kotłów kondensacyjnych w wysokości 108% występuje tylko przy parametrach zasilania i powrotu kotłów 50/30 C, natomiast przy parametrach 90/70 C wynosi maksymalnie 98%. Parametry nominalne pracy kotłowni wynoszą 70/50 C. Moc całkowita kotłowni wynosi 152 kw i odpowiada mocy zamówionej przez odbiorcę. Kotłownia pracuje przez cały rok na cele centralnego ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej. Moc zamówiona przez odbiorców na cele centralnego ogrzewania wynosi 110 kw, natomiast na cele przygotowania ciepłej wody użytkowej wynosi 42 kw. 11

12 Lp. Rok Ilość ciepła Ilość gazu ziemnego [GJ] [Nm 3 ] Ogółem na terenie gminy Dzierzgoń zlokalizowanych jest 7 większych źródeł ciepła, w których zainstalowanych jest 21 kotłów o łącznej mocy cieplnej 6840 kw, w których paliwem jest gaz ziemny. 12

13 2. ANALIZA AKTUALNEGO ZAPOTRZEBOWANIA NA CIEPŁO DLA OB- SZARU MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ 2.1 Podział miasta i gminy Dzierzgoń na rejony bilansowe oraz ich charakterystyka W celu przeprowadzenia analizy aktualnego zapotrzebowania na ciepło oraz określenia ww. zapotrzebowania w perspektywie najbliższych 15 lat, cały obszar miasta i g- miny Dzierzgoń podzielono na trzy rejony bilansowe. Zasięg poszczególnych rejonów bilansowych, ich powierzchnie oraz orientacyjną liczbę ludności przedstawiono w tabeli Szczegółowe zestawienie powierzchni przypadającej na poszczególne sołectwa rejonu bilansowego nr III, z podziałem na wykorzystanie gruntów, przedstawiono w tabeli Rejon bilansowy I Rejon bilansowy nr I obejmuje północno-zachodnie, zachodnie i południowozachodnie tereny miasta Dzierzgoń. Do analizowanej jednostki bilansowej włączono: tereny pomiędzy ulicami Elbląską i Westerplatte (północna dzielnica przemysłowa), teren osiedla Wł. Jagiełły (rejon ul. Limanowskiego) i Wzgórze Parkowe, tereny centralne miasta (rejon ulic: Mickiewicza, 1-go Maja, Przemysłowa, Słowackiego i Odrodzenia), teren osiedla Janka Krasickiego, tereny zachodnie miasta pomiędzy ulicami Pogodną, Słoneczną i Zawadzkiego, tereny dzielnicy przemysłowej południowo-zachodniej (rejon ulic Betoniarzy i Słonecznej oraz przedsiębiorstw PREFABUD i DZIERZBUD). Powierzchnia całkowita rejonu wynosi ok. 204 ha. W granicach rejonu zamieszkuje około 3425 osób, tj. 35% całkowitej liczby ludności gminy Dzierzgoń. Główne funkcje analizowanej jednostki bilansowej to: mieszkalnictwo, przemysł, usługi oraz funkcje administracyjne. Rejon I jest rejonem miejskim, w granicach którego położonych jest około 1150 mieszkań (w tym ok. 800 mieszkań w budynkach wielorodzinnych), co stanowi blisko 41% zasobów mieszkaniowych gminy. Rejon I jest miejscem lokalizacji podstawowych urzędów gminy oraz obiektów użyteczności publicznej (Urząd Miasta i Gminy, Kościół, Policja, Dworzec SPKS). Rejon bilansowy II Rejon bilansowy nr II obejmuje północno-wschodnie, wschodnie i południowowschodnie tereny miasta Dzierzgoń. Do analizowanej jednostki bilansowej włączono: tereny pomiędzy ulicami Elbląską i 3-go Maja (północne tereny inwestycyjne), 13

14 tereny centralne miasta (rejon ulic: 3-go Maja, Odrodzenia i Wojska Polskiego), teren osiedla 40-lecia, tereny wschodnie miasta pomiędzy ulicami Wojska Polskiego i Zawadzkiego, teren dzielnicy przemysłowej południowo-wschodniej (rejon ulicy Zawadzkiego oraz tereny PKP). Powierzchnia całkowita rejonu wynosi ok. 185 ha. W granicach rejonu zamieszkuje około 2260 osób, tj. 23% całkowitej liczby ludności gminy Dzierzgoń. Główne funkcje analizowanej jednostki bilansowej to: mieszkalnictwo, przemysł, usługi publiczne i oświata oraz służba zdrowia. Rejon I jest również rejonem miejskim, w granicach którego położonych jest około 700 mieszkań (w tym ok. 435 mieszkań w budynkach wielorodzinnych), co stanowi blisko 25% zasobów mieszkaniowych gminy. Rejon I jest miejscem lokalizacji ważnych dla gminy urzędów oraz obiektów użyteczności publicznej (Ośrodek zdrowia, Zespół Szkół Zawodowych i LO, Dom Dziecka, Straż Pożarna i inne). Rejon bilansowy III Rejon bilansowy nr III obejmuje tereny wiejskie gminy Dzierzgoń. Do analizowanej jednostki bilansowej włączono wszystkie miejscowości sołectw: Ankamaty, Bągart, Bruk, Budzisz, Jasna, Minięta, Morany, Nowiec, Polisy, Prakwice, Tywęzy i Żuławka Sztumska. Powierzchnia całkowita rejonu wynosi ok ha, wtym tereny osiedlowe 280 ha. W granicach rejonu zamieszkuje około 4165 osób, tj. ponad 42 % całkowitej liczby ludności gminy Dzierzgoń. Główne funkcje realizowane na obszarze jednostki bilansowej nr III to rolnictwo, mieszkalnictwo i usługi. Na terenie analizowanej jednostki bilansowej zlokalizowanych jest 965 mieszkań (w większości rolnicza zabudowa zagrodowa - ok. 580 budynków jednorodzinnych). Struktura funkcjonalno-przestrzenna rejonu bilansowego nr III opisana jest szczegółowo w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Dzierzgoń. Studium to określa możliwość rozwoju rolnictwa oraz usług turystycznych na terenie rejonu II, w szczególności usług związanych z obsługa agroturystyczną. 14

15 Tabela Podział miasta i gminy Dzierzgoń na rejony bilansowe Zasięg terytorialny Powierzchnia Liczba Lp. Nazwa rejonu (tereny osiedlowe) rejonu łącznie ludności [ha] [osób] Rejon bilansowy nr I Wschodnia i centarlna część miasta Dzierzgoń tereny osiedlowe tereny łącznie Rejon bilansowy nr II Zachodnia i centralna część miasta Dzierzgoń tereny osiedlowe tereny łącznie Tereny wiejskie gminy Dzierzgoń tereny osiedlowe Rejon bilansowy nr III obszary leśne użytki rolne nieużytki obszary pozostałe Łącznie (tereny zamieszkałe)

16 Tabela Rejon bilansowy nr III w podziale na sołectwa oraz powierzchnia gruntów przypadająca na poszczególne sołectwa tego rejonu. L.p. Sołectwo Nazwa obrębu w tym Powierzchnia ogólna (ha) Grunty pod Grunty pod Użytki Tereny Tereny Tereny różne Nieużytki Użytki rolne lasami wodami kopalne komunikac. osiedlowe 1 Ankamaty Ankamaty Bągart Bągart Bruk Bruk Budzisz Budzisz Chojty Jasna Jasna Minięta Minięta Morany Morany Nowiec Nowiec Poliksy Poliksy Prakwice Tywęzy Prakwice Tywęzy Pachoły Blunaki Żuławka Sztumska Żuławka Sztumska Razem gmina: miasto Dzierzgoń Ogółem miasto i gmina:

17 2.2 Zbiorcza baza danych o obiektach do określenia bilansu cieplnego miasta i gminy Dzierzgoń W celu określenia bilansu cieplnego miasta i gminy Dzierzgoń zgromadzono bazę danych wyjściowych o obiektach zlokalizowanych na terenie jednostek bilansowych wydzielonych zgodnie z pkt Niezbędną bazę danych opracowano w oparciu o: informacje uzyskane w Urzędzie Miasta i Gminy Dzierzgoń; dane uzyskane w trakcie przeprowadzonej ankietyzacji odbiorców ciepła na terenie miasta i gminy; przeprowadzoną własnymi siłami inwentaryzację źródeł i obiektów na miejscu. Charakterystyki obiektów kompletowano pod kątem uzyskania niezbędnych informacji wyjściowych do przeprowadzenia analizy bilansu cieplnego na obszarze poszczególnych jednostek bilansowych z uwzględnieniem następujących danych: przeznaczenie i lokalizacja obiektu ze wskazaniem rejonu bilansowego; rok budowy obiektu; liczba mieszkańców stałych (dla budynków mieszkalnych); powierzchnia ogrzewana obiektu i kubatura; podstawowe źródło zasilania obiektu w ciepło; informacje dodatkowe (ważne z punktu widzenia użytkownika obiektu i wykonawcy niniejszego opracowania), ze szczególnym uwzględnieniem przeprowadzonych i/lub planowanych działań termomodernizacyjnych oraz planowanych inwestycji. Dane wyjściowe o obiektach zlokalizowanych na terenie miasta i gminy Dzierzgoń gromadzono w podziale na następujące grupy odbiorców ciepła: 1. Budownictwo mieszkaniowe 2. Urzędy, instytucje i obiekty użyteczności publicznej 3. Zakłady produkcyjne i usługowe W przypadku budownictwa mieszkaniowego, dla celów niniejszego opracowania dodatkowo opracowano szacunkowe zestawienie zasobów mieszkaniowych w granicach wydzielonych jednostek bilansowych, które zamieszczono w załączniku nr

18 2.3 Aktualne zapotrzebowanie na ciepło dla obszaru miasta i gminy Dzierzgoń Założenia ogólne Aktualne zapotrzebowanie na ciepło dla poszczególnych odbiorców w obu rejonach bilansowych określono w oparciu o: informacje udostępnione przez Urząd Miasta i Gminy Dzierzgoń; informacje uzyskane od właścicieli lub użytkowników obiektów w procesie ankietyzacji odbiorców energii cieplnej oraz przeprowadzonej inwentaryzacji źródeł ciepła; wyniki szacunkowych obliczeń własnych zapotrzebowania na ciepło (przeprowadzane w przypadku braku lub nieścisłych danych dotyczących wielkości zapotrzebowania na ciepło bilansowanych obiektów). Przy opracowywaniu bilansu cieplnego w granicach wydzielonych rejonów oraz w skali całego obszaru miasta i gminy Dzierzgoń wszystkich odbiorców podzielono na następujące grupy bilansowe: GRUPA A - Obiekty zasilane z lokalnych systemów ciepłowniczych (L.S.C.). GRUPA B - Obiekty zasilane z kotłowni lokalnych GRUPA C - Obiekty zasilane ze źródeł indywidualnych. W ramach każdej grupy przeprowadzano oddzielne bilansowanie odbiorców zgodnie z podziałem przedstawionym w pkt W przypadku obiektów, dla których energia cieplna do przygotowania c.w.u. oraz na potrzeby grzewcze dostarczana jest z dwóch różnych źródeł, kwalifikację odbiorcy do ww. grup bilansowych przeprowadzano w oparciu o źródło podstawowe dostarczające energię cieplną do celów ogrzewania budynku Kryteria przeprowadzania szacunkowych obliczeń zapotrzebowania na ciepło Szacunkowe obliczenia zapotrzebowania na ciepło przeprowadzano przy braku lub nieścisłości danych dotyczących wielkości zapotrzebowania na moc cieplną poszczególnych obiektów. Obliczenia zapotrzebowania na moc cieplną do ogrzewania budynków dla budownictwa mieszkaniowego przeprowadzano w oparciu o wskaźniki przeciętnego rocznego zużycia energii na ogrzewanie 1 m 2 budynku. Aktualnie użytkowane na terenie miasta i gminy Dzierzgoń budynki powstawały w różnym okresie czasu, zgodnie z przepisami i normami obowiązującymi w okresie ich budowy. W związku z powyższym dla celów niniejszego opracowania (warunki wyjściowe oraz perspektywiczne przeanalizowane w pkt. 3) przyjęto następujące wskaźniki przeciętnego rocznego zużycia energii cieplnej na ogrzanie 1 m 2 budynku: 18

19 budynki wybudowane do 1966 r. (Prawo Budowlane): kwh/(m 2 a); budynki budowane w latach (PN-64/B i PN-74/B-02020): kwh/(m 2 a); budynki budowane w latach (PN-82/B-02020): kwh/(m 2 a); budynki budowane po 1993 r. (PN-91/B-02020): kwh/(m 2 a); prognoza na okres do 2012: kwh/(m 2 a); prognoza na lata : kwh/(m 2 a). Wartości mniejsze odnoszą się do budynków wielorodzinnych, natomiast wartości większe przyjęto do szacowania zapotrzebowania na ciepło jednorodzinnych domów mieszkalnych. Wiek jednorodzinnych domów mieszkalnych na obszarze wydzielonych rejonów bilansowych uwzględniano zakładając procentowy udział obiektów wybudowanych w ww. przedziałach czasowych w ogólnej liczbie budynków i sumarycznej powierzchni ogrzewanej wszystkich obiektów zlokalizowanych w poszczególnych miejscowościach objętych zasięgiem danej jednostki bilansowej. Wartości obliczeniowe temperatury w pomieszczeniach ogrzewanych przyjmowano zgodnie z normą PN-82/B-02402, minimalną temperaturę zewnętrzną w oparciu o normę PN-82/B (III strefa klimatyczna, T z,min = -20 C), natomiast charakterystyki typowego sezonu grzewczego zgodnie z pkt Zapotrzebowanie na moc cieplną do przygotowania c.w.u. w budynkach mieszkalnych określano przy założeniu obniżenia normatywnych wielkości średniodobowego zużycia ciepłej wody użytkowej w odniesieniu do 1 mieszkańca o 25%. W związku z powyższym, dla mieszkań wyposażonych w pełny zestaw urządzeń sanitarnych, tj. wannę, zlewozmywak i umywalkę, przyjmowano zużycie ciepłej wody użytkowej równe dm 3 /os.dobę. Aktualne zapotrzebowanie na ciepło dla potrzeb c.w.u. szacowano z uwzględnieniem rzeczywistej liczby użytkowników zamieszkujących na stałe w budynkach mieszkalnych. Zapotrzebowanie na moc cieplną w odniesieniu do innych obiektów występujących na terenie miasta i gminy Dzierzgoń szacowano w oparciu o kubaturowe wskaźniki obliczeniowe potrzeb cieplnych (w odniesieniu do III strefy klimatycznej). Potrzeby cieplne obiektów szacowano z uwzględnieniem aktualnego stanu budynku oraz zakresu przeprowadzonych dotychczas prac termorenowacyjnych (stan pierwotny, docieplenie ścian zewnętrznych i stropodachów, wymiana stolarki okiennej, obiekty nowe). W przypadku braku danych umożliwiających przeprowadzenie szacunkowych obliczeń zapotrzebowania na ciepło wielkość potrzeb cieplnych obiektów przyjmowano w oparciu o wielkość zainstalowanej mocy źródeł ciepła. 19

20 Zestawienie aktualnego zapotrzebowania na ciepło dla obszaru miasta i gminy Dzierzgoń Zapotrzebowanie na moc cieplną obiektów zlokalizowanych na terenie miasta i gminy Dzierzgoń przedstawionych w rozbiciu na następujące składniki bilansu: maksymalne zapotrzebowanie na moc cieplną do ogrzewania budynków (określone dla minimalnej temperatury zewnętrznej); zapotrzebowanie na moc cieplną do podgrzania powietrza wentylacyjnego; średnie zapotrzebowanie na moc cieplną do przygotowania c.w.u.; zapotrzebowanie na moc cieplną do celów technologicznych. Ze względu na zróżnicowany sposób zaopatrywania odbiorców w ciepłą wodę użytkową, zapotrzebowanie na moc cieplną do przygotowania c.w.u. określano w podziale na przygotowanie centralne c.w.u. oraz przygotowanie indywidualne. Zgodnie z pkt. 2.2 wszystkie obiekty na obszarze poszczególnych jednostek bilansowych rozpatrywano w trzech grupach strukturalnych (budownictwo mieszkaniowe, obiekty użyteczności publicznej oraz zakłady produkcyjne i usługowe). Zbiorcze zestawienie potrzeb cieplnych poszczególnych grup odbiorców zamieszczono w załącznikach nr do niniejszego opracowania, zawierających: Załącznik nr 2.2 Zestawienie i ocena potrzeb cieplnych zasobów mieszkaniowych Spółdzielni Mieszkaniowych i budownictwa wielorodzinnego na terenie gminy Dzierzgoń. Załącznik nr 2.3 Zestawienie i zbiorcza ocena potrzeb cieplnych zasobów budownictwa mieszkaniowego na terenie miasta i gminy Dzierzgoń. Załącznik nr 2.4 Zestawienie i ocena potrzeb cieplnych urzędów, instytucji i obiektów użyteczności publicznej zlokalizowanych na terenie miasta i gminy Dzierzgoń. Załącznik nr 2.5 Zestawienie i ocena potrzeb cieplnych zakładów produkcyjnych i usługowych zlokalizowanych na terenie miasta i gminy Dzierzgoń. W zbiorczej tabeli przedstawiono zestawienie aktualnego zapotrzebowania na moc cieplną wszystkich grup odbiorców w skali wydzielonych rejonów bilansowych. W kolumnach 7 11 tabeli zestawiono potrzeby cieplne poszczególnych grup odbiorców dla sezonu grzewczego, natomiast w kolumnie 12 przedstawiono zapotrzebowanie obiektów na moc cieplną w okresie letnim. Dodatkowo, w tabeli przedstawiono wynikowe zestawienie zbiorcze ilustrujące wielkość sumarycznych potrzeb cieplnych poszczególnych rejonów oraz całego obszaru gminy Dzierzgoń. Aktualne potrzeby cieplne występujące na obszarze wydzielonych jednostek bilansowych w okresie sezonu grzewczego oraz ich udział w całkowitym zapotrzebowaniu na moc cieplną miasta i gminy Dzierzgoń zilustrowano również na rys i

21 Tabela Aktualne zapotrzebowanie na moc cieplną dla obiektów zlokalizowanych na terenie rejonów bilansowych miasta i gminy Dzierzgoń. Grupa Ilość Okres zimowy Okres letni Lp. Rejon bilansowy i kategoria odbiorców (wg źródeł Sogrz. Kubatura mieszk. Qco+Qwent Qcwu Qtech Sum Qz,o Sum Ql,o zasilania [m2] [m3] [osób] (P.Cent.) (P. Ind.) podstaw.) [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] I REJON BILANSOWY I 1 Budownictwo mieszkaniowe A B C Obiekty użytecz. publicznej A B C Zakłady produkcyjne i usługowe A B C SUMARYCZNIE: Obiekty zasilane z L.S.C. A Obiekty zasil. z kotłowni lokalnych B Obiekty zasil. ze źródeł indywidualnych C w tym: Budownictwo mieszkaniowe Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe SUMARYCZNIE REJON I: II REJON BILANSOWY II 1 Budownictwo mieszkaniowe A B C Obiekty użytecz. publicznej A B C Zakłady produkcyjne i usługowe A B C

22 Tabela c.d. Grupa Ilość Okres zimowy Okres letni Lp. Rejon bilansowy i kategoria odbiorców (wg źródeł Sogrz. Kubatura mieszk. Qco+Qwent Qcwu Qtech Sum Qz,o Sum Ql,o zasilania [m2] [m3] [osób] (P.Cent.) (P. Ind.) podstaw.) [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] SUMARYCZNIE: Obiekty zasilane z L.S.C. A Obiekty zasil. z kotłowni lokalnych B Obiekty zasil. ze źródeł indywidualnych C w tym: Budownictwo mieszkaniowe Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe SUMARYCZNIE REJON II: III REJON BILANSOWY III 1 Budownictwo mieszkaniowe A B SUMARYCZNIE: C Obiekty użytecz. publicznej A B C Zakłady produkcyjne i usługowe A B C SUMARYCZNIE: Obiekty zasilane z L.S.C. A Obiekty zasil. z kotłowni lokalnych B Obiekty zasil. ze źródeł indywidualnych C w tym: Budownictwo mieszkaniowe Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe SUMARYCZNIE REJON III:

23 Tabela c.d. Grupa Ilość Okres zimowy Okres letni Lp. Rejon bilansowy i kategoria odbiorców (wg źródeł Sogrz. Kubatura mieszk. Qco+Qwent Qcwu Qtech Sum Qz,o Sum Ql,o zasilania [m2] [m3] [osób] (P.Cent.) (P. Ind.) podstaw.) [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] SUMARYCZNIE (REJON I III): Obiekty zasilane z L.S.C. A Obiekty zasil. z kotłowni lokalnych B Obiekty zasil. ze źródeł indywidualnych C w tym: Budownictwo mieszkaniowe Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe SUMARYCZNIE Łącznie (miasto i gmina Dzierzgoń) Oznaczenia : Sogrz. - sumaryczna powierzchnia ogrzewana [m2]; Qco - maksymalne zapotrzebowanie na moc cieplną do ogrzewania [kw]; Qwent - zapotrzebowanie na moc cieplną do celów wentylacji [kw]; Qcwu - średnie zapotrzebowanie na moc cieplną do przygotowania c.w.u. [kw]; Qtech - zapotrzebowanie na moc cieplną do celów technologicznych [kw]; Sum Qz,o - sumaryczne aktualne zapotrzebowanie na moc cieplną dla okresu zimowego [kw]; Sum Ql,o - sumaryczne aktualne zapotrzebowanie na moc cieplną dla okresu letniego [kw]; P. Cent. (P. Ind.) - centralne (indywidualne) przygotowanie c.w.u. 23

24 Tabela Aktualne zapotrzebowanie na moc cieplną dla poszczególnych rejonów bilansowych miasta i gminy Dzierzgoń - zestawienie zbiorcze Ilość Okres zimowy Okres letni Lp. Rejon bilansowy mieszk. Qco+Qwent Qcwu Qtech Sum Qz,o Sum Ql,o [osób] (P.Cent.) (P. Ind.) [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] REJON BILANSOWY I REJON BILANSOWY II REJON BILANSOWY III SUMARYCZNIE (REJON I III): Oznaczenia : Qco - maksymalne zapotrzebowanie na moc cieplną do ogrzewania [kw]; Qwent - zapotrzebowanie na moc cieplną do celów wentylacji [kw]; Qcwu - średnie zapotrzebowanie na moc cieplną do przygotowania c.w.u. [kw]; Qtech - zapotrzebowanie na moc cieplną do celów technologicznych [kw]; Sum Qz,o - sumaryczne aktualne zapotrzebowanie na moc cieplną dla okresu zimowego [kw]; Sum Ql,o - sumaryczne aktualne zapotrzebowanie na moc cieplną dla okresu letniego [kw]; P. Cent. (P. Ind.) - centralne (indywidualne) przygotowanie c.w.u. 24

25 Rys Zapotrzebowanie na moc cieplną dla rejonów bilansowych miasta i gminy Dzierzgoń [MW]] I II III Rejony bilansowe Rys Udział rejonów bilansowych w całkowitym zapotrzebowaniu na moc cieplną miasta i gminy Dzierzgoń 35.76% 40.25% 23.99% rejon I rejon II rejon III 25

26 Analiza zapotrzebowania na ciepło miasta i gminy Dzierzgoń dla warunków wyjściowych Analiza ogólna Analiza bilansu cieplnego gminy przedstawionego w tabelach i na rysunkach i wykazuje, że: 1. Aktualne zapotrzebowanie na ciepło w skali całego obszaru miasta i gminy Dzierzgoń kształtuje się dla sezonu grzewczego na poziomie ok. 24,07 MW t. Udział poszczególnych składników bilansu wynosi: Q co+went = 21,30 MW (ok. 88,4%); Q cwu = 2,50 MW (ok. 10,4%). Q tech = 0,27 MW (ok. 1,2%). W okresie letnim następuje obniżenie potrzeb cieplnych gminy do wielkości około 2,68 MW (Q cwu ). Zapotrzebowanie na energię cieplną na terenie miasta i gminy wynosi w skali roku około 209 TJ ( MWh), natomiast zapotrzebowanie na energię pierwotną w paliwie wynosi ok. 415 TJ. 2. Zapotrzebowanie na ciepło odbiorców objętych dostawą energii cieplnej z lokalnych systemów ciepłowniczych wynosi ok. 3,82 MW t i stanowi 16% całkowitego zapotrzebowania gminy, natomiast zapotrzebowanie na ciepło odbiorców zasilanych z kotłowni lokalnych wynosi ok. 4,50 MW t i stanowi blisko 19% całkowitego zapotrzebowania w skali gminy. 3. Rejon bilansowy I charakteryzuje się zapotrzebowaniem na moc cieplną w okresie zimowym na poziomie 8,61 MW t oraz wielkością potrzeb cieplnych w okresie lata w granicach 1,15 MW t. Rejon ten charakteryzuje się dużą koncentracją budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego, obiektów użyteczności publicznej oraz obiektów przemysłowych. W okresie letnim potrzeby cieplne jednostki bilansowej I uwarunkowane są głównie zapotrzebowaniem na ciepło w sektorze budownictwa mieszkaniowego i przemysłu. 4. Rejon bilansowy II charakteryzuje się zapotrzebowaniem na moc cieplną w okresie zimowym na poziomie 5,77 MW t oraz wielkością potrzeb cieplnych w okresie lata w granicach 0,72 kw t. Dominujący wpływ na wielkość potrzeb cieplnych rejonu zarówno w sezonie grzewczym, jak i w okresie lata ma budownictwo mieszkaniowe i obiekty przemysłowo-usługowe. 5. Rejon bilansowy III charakteryzuje się zapotrzebowaniem na moc cieplną w okresie zimowym na poziomie 9,70 MW t oraz wielkością potrzeb cieplnych w okresie lata w granicach 0,82 kw t. Dominujący wpływ na wielkość potrzeb cieplnych rejonu zarówno w sezonie grzewczym, jak i w okresie lata ma budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne. 6. Wskaźnik gęstości mocy cieplnej uśredniony dla miasta Dzierzgoń (z uwzględnieniem sumarycznej powierzchni terenów zabudowanych) kształtuje się obecnie na poziomie 0,125 MW/ha, natomiast wskaźnik ten dla terenów wiejskich (rejon 26

27 bilansowy nr III) wynosi 0,035 MW/ha, co odzwierciedla nie zurbanizowany (ekstensywny) charakter obszarów wiejskich gminy. Struktura zapotrzebowania na ciepło W oparciu o wyniki bilansu cieplnego zamieszczone w tabeli określono strukturę obecnego zapotrzebowania na ciepło w sezonie grzewczym oraz w okresie lata w podziale na następujące kategorie odbiorców: budownictwo mieszkaniowe; obiekty użyteczności publicznej; zakłady produkcyjno-usługowe. Wyniki podziału strukturalnego zapotrzebowania na ciepło dla warunków wyjściowych pomiędzy wyżej wydzielone kategorie odbiorców przedstawiono w tabeli Strukturę aktualnego zapotrzebowania na moc cieplną w sezonie grzewczym dla miasta i gminy Dzierzgoń wg kategorii odbiorców ilustrują również rys Z przedstawionych danych wynika, że w okresie sezonu grzewczego: największy udział w strukturze zapotrzebowania mocy cieplnej przypada na budownictwo mieszkaniowe, tj. 19,5 MW t w skali gminy (80,9%); udział obiektów użyteczności publicznej w całkowitym zapotrzebowaniu na moc cieplną kształtuje się na poziomie 1,84 MW t, (ok. 7,6%); potrzeby cieplne zakładów produkcyjno-usługowych łącznie szacuje się na około 2,76 MW t, co stanowi 11,5% globalnego zapotrzebowania gminy. Decydującą pozycją w bilansie zapotrzebowania na moc cieplną dla obszaru miasta i gminy Dzierzgoń w okresie sezonu grzewczego jest budownictwo mieszkaniowe, którego wkład stanowi blisko 81% całkowitych potrzeb cieplnych. Tabela Struktura aktualnego zapotrzebowania na ciepło dla wydzielonych rejonów bilansowych miasta i gminy Dzierzgoń. Rejon bilansowy Sumarycznie Lp. Kategoria odbiorców I II III Łącznie (miasto i gmina Dzierzgoń) [kw] [kw] [kw] [kw] [%] I SEZON GRZEWCZY 1 Budownictwo mieszkaniowe % 2 Obiekty użytecz. publicznej % 3 Zakłady produkcyjne i usługowe % Łącznie (sezon grzewczy): % II OKRES LETNI 1 Budownictwo mieszkaniowe % 2 Obiekty użytecz. publicznej % 3 Zakłady produkcyjne i usługowe % Łącznie (sezon letni): % 27

28 Rys Zapotrzebowanie na moc cieplną w sezonie grzewczym dla analizowanych kategorii odbiorcy moc cieplna [kw] Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe Budownictwo mieszkaniowe Rys Struktura zapotrzebowania na moc cieplną w sezonie grzewczym wg kategorii odbiorców 7.64% 11.46% 80.90% Budownictwo mieszkaniowe Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe 28

29 3. OCENA PERSPEKTYWICZNEGO ZAPOTRZEBOWANIA NA CIEPŁO DLA OBSZARU MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ Z UWZGLĘDNIENIEM PLA- NOWANYCH INWESTYCJI ORAZ DZIAŁAŃ TERMORENOWACYJNYCH Zapotrzebowanie na ciepło dla wydzielonych rejonów bilansowych miasta i gminy Dzierzgoń w perspektywie 15 lat zostało określone z uwzględnieniem następujących czynników: rozwój budownictwa mieszkaniowego; inwestycje w sektorze usług i gospodarki; realizacja programów termomodernizacji i innych działań prooszczędnościowych zmierzających do zmniejszenia zużycia energii cieplnej w obiektach istniejących. Perspektywiczny rozwój gminy oraz inwestycje w poszczególnych sektorach funkcjonalnych gminy analizowano w oparciu o: analizę retrospektywną rozwoju demograficznego miasta i gminy Dzierzgoń; analizę dotychczasowych trendów rozwoju budownictwa mieszkaniowego, sfery usług oraz sektora gospodarczego; planowane na terenie gminy inwestycje w poszczególnych grupach strukturalnych odbiorców energii cieplnej. 3.1 Prognozy rozwoju budownictwa mieszkaniowego W latach na terenie gminy występowały zarówno dodatnie, jak i ujemne wartości wskaźników przyrostu naturalnego i migracji ludności. Aktualnie odnotowuje się stabilizację wskaźnika migracji ludności (saldo migracji ludności wykazuje wartości dodatnie) oraz niewielki wzrost wskaźnika przyrostu naturalnego. Planowane inwestycje mieszkaniowe w gminnie w okresie najbliższych kilku lat przyczynią się do utrwalenia tej tendencji, co powinno skutkować stałym niewielkim wzrostem ludności miasta i gminy. Przy przeprowadzaniu oceny perspektywicznych potrzeb cieplnych na terenie miasta i gminy Dzierzgoń, spowodowanych nowymi inwestycjami w sektorze budownictwa mieszkaniowego, przyjęto następujące założenia: dalsze zahamowanie odpływu ludności, utrzymanie dodatnich wartości salda migracji oraz utrzymanie dodatniego wskaźnika przyrostu naturalnego - powodujące stopniowy wzrost liczby mieszkańców gminy; rok liczba mieszkańców gminy na poziomie osób (przyrost na poziomie 0,7% w porównaniu ze stanem obecnym); lata liczba mieszkańców gminy na poziomie osób (przyrost o ok. 1,5% w porównaniu z rokiem 2010 oraz o ok. 2,2% w porównaniu ze stanem obecnym). lata liczba mieszkańców gminy na poziomie osób (przyrost o ok. 1,6% w porównaniu z rokiem

30 oraz o ok. 3,7 3,9% w porównaniu ze stanem obecnym). Ocenę wymaganego przyrostu zasobów mieszkaniowych w okresie 15 lat przeprowadzono z uwzględnieniem następujących czynników: przyrost liczby ludności gminy do osób (zgodnie z założeniami jw.); obniżenie w okresie perspektywicznym wskaźnika ilości osób przypadających na 1 mieszkanie (aktualnie 3,50 os./1 mieszkanie) - co najmniej o 9 10% w porównaniu ze stanem obecnym (poprawa komfortu życia, usamodzielnianie się gospodarstw domowych itp.). Wymagany przyrost zasobów mieszkaniowych na terenie miasta i gminy Dzierzgoń (określony z uwzględnieniem ww. założeń) w okresie 15 lat powinien wynosić około 400 mieszkań. Wymagane średnie tempo przyrostu zasobów mieszkaniowych powinno kształtować się na poziomie, co najmniej szt. nowych mieszkań oddawanych do użytku rocznie. Należy podkreślić, że przyrost ten będzie znacznie wyższy w okresie najbliższych kilku lat, natomiast stosunkowo niższy po roku Przy ocenie perspektywicznych potrzeb cieplnych w sektorze budownictwa mieszkaniowego założono, że przyrost zasobów mieszkaniowych miasta Dzierzgoń realizowany będzie w oparciu o budownictwo jednorodzinne i wielorodzinne, natomiast na terenach wiejskich gminy przyrost ten realizowany będzie przede wszystkim w oparciu o budownictwo jednorodzinne. Szacunkowe wielkości perspektywicznego przyrostu zasobów w budownictwie mieszkaniowym na terenie poszczególnych rejonów bilansowych oraz przyrostu potrzeb cieplnych sektora budownictwa mieszkaniowego dal miasta i gminy Dzierzgoń zestawiono w tabeli Sumaryczny przyrost zasobów w budownictwie jednorodzinnym w skali miasta i gminy Dzierzgoń ocenia się na ok. 290 mieszkań, zaś przyrost liczby ludności stałej zamieszkującej w budownictwie jednorodzinnym na ok. 923 osób. Sumaryczny przyrost powierzchni ogrzewalnej w budownictwie jednorodzinnym szacuje się na ok. 40,6 tys. m 2. Szacuje się, że w sektorze budownictwa wielorodzinnego nastąpi przyrost ilości mieszkań o 110 szt. oraz wzrost powierzchni ogrzewanej o ok. 6,60 tys. m 2. Przyrost liczby mieszkańców w budynkach wielorodzinnych (nowe zasoby) wyniesie w granicach 350 osób. Oceniając zapotrzebowanie na ciepło dla nowych inwestycji w sferze budownictwa mieszkaniowego założono, że nowe obiekty będą budynkami energooszczędnymi budowanymi wg najnowszych technologii (ok % budynków jednorodzinnych to budynki pasywne) oraz, że średnie zużycie energii cieplnej na ogrzanie 1 m 2 powierzchni nie przekroczy wielkości 80 kwh/m 2 a. Szacując perspektywiczne potrzeby cieplne związane z przygotowaniem c.w.u. uwzględniono dalsze obniżenie średniodobowego zużycia ciepłej wody użytkowej przypadające na 1 mieszkańca do wielkości ok. 50 l/os. dobę (do 42% w stosunku do aktualnych wielkości normatywnych). 30

31 Z analizy danych zestawionych w tabeli wynika, że przewidywany rozwój budownictwa mieszkaniowego na terenie gm. Dzierzgoń spowoduje: przyrost powierzchni ogrzewanej w sektorze budownictwa mieszkaniowego na poziomie ok. 47,2 tys. m 2, tj. o ponad 25% w porównaniu ze stanem obecnym; przyrost liczby mieszkańców stałych (dla zasobów nowych) - o około 1270 osób; przyrost potrzeb cieplnych o ok. 1,46 MW t w okresie sezonu grzewczego oraz o ok. 0,15 MW t w sezonie letnim. Największy przyrost potrzeb cieplnych spowodowany nowymi inwestycjami w budownictwie mieszkaniowym wystąpi na terenie rejonu bilansowego III ponad 44% przyrostu zapotrzebowania na ciepło budownictwa mieszkaniowego w skali gminy. Tabela Szacunkowy przyrost zasobów mieszkaniowych oraz zapotrzebowania na moc cieplną w sektorze budownictwa mieszkaniowego na terenie miasta i gminy Dzierzgoń w perspektywie 15 lat Rejon bilansowy Lp. Nazwa Jedn. I II III Łącznie I II Budownictwo jednorodzinne 1. Przyrost ilości mieszkań szt Przyrost powierzchni ogrzewanej: a/ technologia energooszczędna m b/ domy pasywne m Łącznie: m Przyrost liczby mieszkańców osób Przyrost zapotrzeb. na moc cieplną a/ sezon grzewczy (Qco+cwu) kw b/ okres letni (Qcwu) kw Budownictwo wielorodzinne 1. Przyrost ilości mieszkań szt Przyrost powierzchni ogrzewanej a/ technologia energooszczędna m b/ domy pasywne m Łącznie: m Przyrost liczby mieszkańców osób Przyrost zapotrzeb. na moc cieplną a/ sezon grzewczy (Qco+cwu) kw b/ okres letni (Qcwu) kw Bud. mieszkaniowe łącznie Przyrost ilości mieszkań szt Przyrost powierzchni ogrzewanej m w bud. mieszkaniowym Liczba mieszkańców stałych osób w nowych zasobach mieszkaniowych Przyrost zapotrzeb. na moc cieplną a/ sezon grzewczy (Qco+cwu) kw b/ okres letni (Qcwu) kw

32 3.2 Inwestycje w sektorze usług i gospodarki Przy ocenie perspektywicznego zapotrzebowania na ciepło dla wydzielonych rejonów bilansowych oraz całego obszaru miasta i gminy Dzierzgoń uwzględniono realizację nowych inwestycji w następujących sektorach: obiekty użyteczności publicznej (oświata, służba zdrowia, kultura, sport i inne); zakłady produkcyjne i usługowe. Ze względu na brak deklaracji lub duży stopień niepewności większości odbiorców sektora usług i gospodarki odnośnie nowych inwestycji bądź przewidywanego przyrostu potrzeb cieplnych w bilansie perspektywicznych potrzeb cieplnych obszaru gminy Dzierzgoń uwzględniono następujące założenia: 1. Rozbudowa istniejących / budowa nowych urzędów, instytucji i obiektów użyteczności publicznej 2. Rozwój placówek sektora gospodarczego na obszarze miasta Dzierzgoń oraz miejscowości Bągart i Bruk. Przyrost potrzeb cieplnych w stosunku do stanu istniejącego w danej grupie odbiorców na poziomie 20 30% stanu obecnego 3. Rozwój sektora gospodarczego na pozostałym obszarze gminy na poziomie 20% w porównaniu ze stanem obecnym. W tabeli przedstawiono szacunkowe wielkości perspektywicznego przyrostu zapotrzebowania na moc cieplną w sezonie grzewczym oraz w okresie letnim w odniesieniu do inwestycji założonych do realizacji w ww. sektorach. Przyjęto założenie, że nowe obiekty zrealizowane zostaną wg najnowszych technologii i będą charakteryzowały się niską energochłonnością. Tabela Przyrost potrzeb cieplnych w sektorze usług i gospodarki na terenie miasta i gminy Dzierzgoń w perspektywie 15 lat S V dqp,z dqp,l Lp. Nazwa inwestycji i lokalizacja [m2] [m3] [kw] [kw] Obiekty użyteczności publicznej Rozbudowa istniejących lub budowa nowych urzędów, instytucji i ob. użyteczności publicznej (oświata, służba zdrowia, kultura, sport, itp.) 1 Rejon I Rejon II Rejon III Łącznie (obiekty użytecz. publicz.): Zakłady produkcyjne i usługowe Rozwój placówek sektora gospodarczego 1 Rejon I Rejon II Rejon III Łącznie (zakł. produkcyjne i usługowe): Łącznie (miasto i gmina Dzierzgoń) Oznaczenia: S - szacunkowa powierzchnia ogrzewana obiektu [m2]; V - kubatura obiektu [m3]; dqp,z - przyrost zapotrzebowania na moc cieplną dla sezonu grzewczego [kw]; dqp,l - przyrost zapotrzebowania na moc cieplną dla okresu letniego [kw]. 32

33 3.3 Termorenowacja i inne działania prooszczędnościowe ograniczające zapotrzebowanie na moc cieplną po stronie odbiorców Oceniając globalne zapotrzebowanie na ciepło dla rozpatrywanych rejonów bilansowych i całego obszaru miasta i gminy Dzierzgoń w perspektywie 15 lat przeanalizowano również możliwości dalszego zmniejszenia zużycia ciepła w obiektach istniejących. Przy ocenie perspektywicznego zapotrzebowania na ciepło dla wydzielonych rejonów bilansowych oszacowano możliwości zmniejszenia zużycia ciepła w wyniku termorenowacji obiektów przeprowadzanej w sektorze budownictwa mieszkaniowego oraz w odniesieniu do obiektów użyteczności publicznej, placówek handlu i usług oraz sektora gospodarki. Działania termomodernizacyjne wpływają w różnym stopniu na sezonowe zapotrzebowanie na ciepło oraz wielkość zapotrzebowania obiektów na moc cieplną. Ocieplenie budynków wpływa w przybliżeniu w równym stopniu na obniżenie zapotrzebowania na ciepło w sezonie grzewczym, jak i na moc szczytową w okresie występowania najniższych temperatur zewnętrznych. Natomiast wszystkie działania w zakresie automatyzacji i regulacji systemów grzewczych wpływają na obniżenie sezonowego zapotrzebowania na ciepło, ale nie wpływają na wielkość maksymalnego zapotrzebowania na moc cieplną. Szacuje się, że w sektorze budownictwa mieszkaniowego potencjalne procentowe oszczędności w zużyciu energii cieplnej na ogrzewanie, wynikające z termorenowacji budynków (bez wymiany stolarki okiennej) wynoszą średnio: budownictwo jednorodzinne realizowane w okresie: a/ do 1982 r. - ok. 30%; b/ od 1983 r. - ok. 20%; budownictwo wielorodzinne realizowane w okresie: a/ do 1982 r. - ok. 20%; b/ po 1983 r. - ok %. Oszczędności z tytułu wymiany stolarki okiennej w budynkach mieszkalnych szacuje się na poziomie %. Oceniając potencjał oszczędności energetycznych możliwych do uzyskania w zasobach budownictwa mieszkaniowego założono, że w ograniczonym stopniu również budynki wybudowane w okresie od 1992 r. mogą być poddane termorenowacji. Ponad 42% zasobów mieszkaniowych miasta i gminy Dzierzgoń stanowią mieszkania zlokalizowane w budynkach jednorodzinnych w mieście Dzierzgoń ok. 33%. Ilość zasobów budownictwa jednorodzinnego wymagająca termorenowacji (dla stanu wyjściowego przed rozpoczęciem termomodernizacji) ocenia się na 75 80%. Aktualny stopień zaawansowania działań termomodernizacyjnych w danej grupie odbiorców ocenia się na następującym poziomie: 33

34 modernizacja systemów grzewczych %; docieplenia przegród zewnętrznych %; wymiana stolarki okiennej %. Szacuje się, że w okresie perspektywicznym tempo termorenowacji w sektorze budownictwa jednorodzinnego na terenie miasta i gminy Dzierzgoń będzie kształtować się na poziomie około 2,7 3,2% zasobów/rok (docieplenia przegród zewnętrznych), zaś tempo wymiany stolarki okiennej wyniesie co najmniej 3,7 4,3% zasobów/rok. W związku z powyższym ocenia się, że docelowo (w perspektywie 15lat) stopień zaawansowania działań termomodernizacyjnych w zasobach budownictwa jednorodzinnego na terenie miasta i gminy Dzierzgoń (w odniesieniu do budynków pochodzących z okresu do 1992 r.) będzie kształtować się na poziomie: docieplenia przegród zewnętrznych % zasobów; wymiana stolarki okiennej % zasobów. W obliczeniach, w odniesieniu do wszystkich zasobów jednorodzinnego budownictwa mieszkaniowego na terenie gminy, przyjęto wielkość efektów oszczędnościowych z tytułu termorenowacji obiektów na poziomie 33 37%. Największe zaawansowanie prac termomodernizacyjnych występuje na terenie budynków objętych dostawą ciepła z L.S.C., z których znaczną część poddano pełnej lub częściowej termorenowacji. Stopień zaawansowania prac termorenowacyjnych na terenie obiektów pochodzących z okresu przedwojennego i lat 40-tych jest bardzo niski. Należy podkreślić fakt, że część budynków wspólnot mieszkaniowych pochodzących z lat 90-tych poddawana jest dodatkowej termorenowacji obejmującej docieplenie ścian zewnętrznych. W oparciu o przeprowadzoną ocenę zrealizowanych oraz planowanych w przyszłości działań termomodernizacyjnych oszacowano potencjalne oszczędności energetycznych możliwe do uzyskania w procesie termorenowacji zasobów budownictwa wielorodzinnego. Przy analizie możliwości obniżenia potrzeb cieplnych w sektorze wielorodzinnego budownictwa mieszkaniowego na terenie miasta Dzierzgoń założono, że w perspektywie 15 lat działania termomodernizacyjne będą prowadzone w następującym zakresie: zakończenie procesu docieplenia obiektów pochodzących z okresu do 1992r. (w ramach termorenowacji pierwotnej); przystąpienie do termorenowacji wtórnej (dodatkowe ocieplenie wszystkich budynków poddanych termorenowacji pierwotnej przy zastosowaniu zbyt niskiej grubości materiału izolacyjnego); zakończenie procesu wymiany stolarki okiennej w zasobach pochodzących z okresu do 1992 r. (do wymiany około 50% okien). Oszczędności energetyczne możliwe do osiągnięcia w wyniku termorenowacji obiektów w budownictwie wielorodzinnym na terenie miasta Dzierzgoń szacowano w za- 34

35 leżności od wieku budynków, wyjściowej izolacyjności cieplnej oraz przewidywanego zakresu termomodernizacji. Należy podkreślić, że w roku 2007 przeprowadzono prace termomodernizacyjne w placówkach oświatowo-wychowawczych i obiektach administracyjnych. Przy analizie perspektywicznych potrzeb cieplnych miasta oszacowano również potencjalne oszczędności energetyczne możliwe do osiągnięcia w wyniku termorenowacji obiektów użyteczności publicznej, na terenie placówek handlowo-usługowych oraz w sektorze przemysłowym. Pomimo braku danych dotyczących możliwych usprawnień termomodernizacyjnych na terenie pozostałych obiektów użyteczności publicznej, placówek handlu i usług oraz sektora gospodarki przyjęto założenie, że prace modernizacyjne będą na terenie ww. obiektów realizowane przynajmniej w wariancie minimalnym obejmującym docieplenie 55 65% budynków oraz wymianę, co najmniej 65% stolarki okiennej (za wyjątkiem obiektów nowych). Obniżenie zapotrzebowania na moc cieplną spowodowane realizacją przedsięwzięć termorenowacyjnych w odniesieniu do poszczególnych grup odbiorców (budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne i wielorodzinne, obiekty użyteczności publicznej, handel i usługi oraz sektor gospodarki) oraz w skali wydzielonych jednostek bilansowych miasta i gminy Dzierzgoń dla okresu perspektywy 15 lat zestawiono w kolumnie 5 tabeli oraz (patrz pkt. 3.4). Łącznie przeanalizowane powyżej przedsięwzięcia termomodernizacyjne spowodują obniżenie perspektywicznych potrzeb cieplnych gminy o około 9,44 MW. Obniżenie potrzeb cieplnych poszczególnych grup odbiorców w wyniku działań termomodernizacyjnych będzie kształtować się łącznie w skali gminy na następującym poziomie: budownictwo mieszkaniowe - 8,83 MW; obiekty użyteczności publicznej - 0,31 MW; obiekty przemysłowe i usługowe - 0,30 MW. W perspektywie można również oczekiwać dalszych oszczędności związanych ze zmniejszeniem zapotrzebowania na energię i moc cieplną do przygotowania ciepłej wody użytkowej. Czynnikiem wpływającym na obniżenie potrzeb cieplnych odbiorców są występujące obecnie tendencje związane ze zmniejszeniem zużycia ciepłej wody użytkowej. Według statystycznych danych dla budownictwa mieszkaniowego rzeczywiste zużycie c.w.u. w odniesieniu do 1 mieszkańca już w chwili obecnej spadło znacznie poniżej 50% wartości normatywnych aktualne normy jednostkowego zużycia c.w.u. w odniesieniu do budownictwa mieszkaniowego są zawyżone. Przewidywane obniżenie zapotrzebowania na moc cieplną spowodowane dalszym spadkiem zużycia c.w.u. w budownictwie mieszkaniowym szacuje się łącznie w skali gminy na poziomie około 0,87 MW (kolumny 6 i 10 tabeli i 3.4.2). 35

36 Tabela Ocena perspektywicznego zapotrzebowania na moc cieplną w okresie zimowym i letnim dla rejonów bilansowych miasta i gminy Dzierzgoń Okres zimowy Okres letni Lp. Rejon bilansowy Sum Qo,z dqp dqter dqin Sum Qz Sum Qo,l dqp dqin Sum Ql [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] I REJON I 1 Obecni odbiorcy Budownictwo mieszkaniowe Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe Sumarycznie (obecni odbiorcy): Nowe inwestycje Budownictwo mieszkaniowe Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe Sumarycznie (nowe obiekty): Sumarycznie (rejon I): II REJON II 1 Obecni odbiorcy Budownictwo mieszkaniowe Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe Sumarycznie (obecni odbiorcy): Nowe inwestycje Budownictwo mieszkaniowe Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe Sumarycznie (nowe obiekty): Sumarycznie (rejon II):

37 Tabela c.d. Okres zimowy Okres letni Lp. Rejon bilansowy Sum Qo,z dqp dqter dqin Sum Qz Sum Qo,l dqp dqin Sum Ql [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] III REJON III 1 Obecni odbiorcy Budownictwo mieszkaniowe Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe Sumarycznie (obecni odbiorcy): Nowe inwestycje Budownictwo mieszkaniowe Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe Sumarycznie (nowe obiekty): Sumarycznie (rejon III): SUMARYCZNIE (REJON I III): 1 OBECNI ODBIORCY NOWE INWESTYCJE Łącznie Oznaczenia: Sum Qo,z (Sum Qo,l) - aktualne zapotrzebowanie na moc cieplną dla okresu zimowego (dla okresu letniego); dqp - przyrost zapotrzebowania na moc cieplną w wyniku nowych inwestycji; dqter - spadek zapotrzebowania na moc cieplną w wyniku termorenowacji obiektów; dqin - spadek zapotrzebowania na moc cieplną w wyniku obniżenia zużycia c.w.u.; Sum Qz (Sum Ql) - perspektywiczne zapotrzebowanie na moc cieplną dla okresu zimowego (dla okresu letniego). 37

38 Tabela Zestawienie bilansu perspektywicznego zapotrzebowania na moc cieplną w okresie zimowym i letnim dla wydzielonych rejonów bilansowych oraz poszczególnych kategorii odbiorców na terenie gminy Dzierzgoń - zestawienie zbiorcze Okres zimowy Okres letni Lp. Rejon bilansowy Sum Qo,z dqp dqter dqin Sum Qz Sum Qo,l dqp dqin Sum Ql kategoria odbiorców [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] [kw] REJON BILANSOWY I REJON BILANSOWY II REJON BILANSOWY III Łącznie (REJON I III): w tym: 1 Budownictwo mieszkaniowe Obiekty użytecz. publicznej Zakłady produkcyjne i usługowe Łącznie Oznaczenia: Sum Qo,z (Sum Qo,l) - aktualne zapotrzebowanie na moc cieplną dla okresu zimowego (dla okresu letniego); dqp - przyrost zapotrzebowania na moc cieplną w wyniku nowych inwestycji; dqter - spadek zapotrzebowania na moc cieplną w wyniku termorenowacji obiektów; dqin - spadek zapotrzebowania na moc cieplną w wyniku obniżenia zużycia c.w.u.; Sum Qz (Sum Ql) - perspektywiczne zapotrzebowanie na moc cieplną dla okresu zimowego (dla okresu letniego). 38

39 Tabela Zestawienie aktualnego i perspektywicznego zapotrzebowania na moc cieplną w okresie zimowym i letnim dla wydzielonych rejonów bilansowych miasta i gminy Dzierzgoń Okres zimowy Okres letni Lp. Rejon bilansowy Sum Qo,z Uo Sum Qz U dqz Sum Qo,l Uo Sum Ql U dql [kw] [%] [kw] [%] [%] [kw] [%] [kw] [%] [%] REJON I REJON II REJON III Łącznie Oznaczenia: Sum Qo,z (Sum Qo.l) - aktualne zapotrzebowanie na moc cieplną dla okresu zimowego (dla okresu letniego) [kw]; Sum Qz (Sum Ql) - perspektywiczne zapotrzebowanie na moc cieplną dla okresu zimowego (dla okresu letniego) [kw]; dqz (dql) - przyrost/spadek zapotrzebowania na moc cieplną dla okresu zimowego (letniego) w stosunku do zapotrzebowania obecnego [%]; Uo (U) - udział aktualnego (perspektywicznego) zapotrzebowania na moc cieplną poszczególnych jednostek bilansowych w globalnym zapotrzebowaniu gminy [%]. 39

40 3.4 Analiza perspektywicznego zapotrzebowania na ciepło dla obszaru miasta i gminy Dzierzgoń I. Analiza ogólna 1. Globalne zapotrzebowanie na ciepło dla obszaru miasta i gminy Dzierzgoń w perspektywie 15 lat będzie kształtować się na poziomie ok. 16,2 MW t w sezonie grzewczym i obniżać się do ok. 2,40 MW t w okresie letnim. W porównaniu ze stanem obecnym perspektywiczne potrzeby cieplne gminy obniżą się w okresie zimowym o ponad 32%, natomiast w sezonie letnim o blisko 12%. Perspektywiczne zapotrzebowanie na ciepło na terenie gminy będzie wynosiło w skali roku w granicach 103 TJ ( MWh), natomiast zapotrzebowanie na energię pierwotną w paliwie obniży się o ponad 44% i będzie wynosić ok. 128 TJ. 2. Wielkość zapotrzebowania na ciepło dla rejonu I będzie kształtować się w sezonie grzewczym na poziomie 5,95 MW t i stanowić ok. 36,6% całkowitego zapotrzebowania w skali gminy, natomiast zapotrzebowanie na moc cieplną w sezonie letnim będzie wynosić ok. 1,04 MW t (44% globalnych potrzeb cieplnych gminy). W porównaniu ze stanem obecnym potrzeby cieplne na obszarze analizowanej jednostki bilansowej obniżą się o blisko 31% w sezonie grzewczym oraz o ponad 9% w okresie lata. Potencjalny przyrost potrzeb cieplnych rejonu I uwarunkowany będzie przede wszystkim rozwojem budownictwa mieszkaniowego oraz nowymi inwestycjami w sektorze usług publicznych. 3. Wielkość zapotrzebowania na ciepło dla rejonu II będzie kształtować się w sezonie grzewczym na poziomie 3,93 MW t i stanowić ok. 24,2% całkowitego zapotrzebowania w skali gminy, natomiast zapotrzebowanie na moc cieplną w sezonie letnim będzie wynosić ok. 0,61 MW t (26% globalnych potrzeb cieplnych gminy). W porównaniu ze stanem obecnym potrzeby cieplne na obszarze analizowanej jednostki bilansowej obniżą się o blisko 32% w sezonie grzewczym oraz o ponad 15% w okresie lata. 4. Perspektywiczne potrzeby cieplne na terenie rejonu III będą kształtować się na poziomie 6,40 MW t (ponad 39% globalnych potrzeb gminy) w okresie zimowym oraz około 0,71 MW t w sezonie letnim. W granicach rejonu nastąpi spadek zapotrzebowania na moc cieplną o ponad 34% w sezonie grzewczym oraz o ponad 12% w okresie lata. 5. Wskaźnik gęstości mocy cieplnej uśredniony dla obszaru miasta Dzierzgoń w perspektywie 15 lat obniży się do poziomu 0,085 MW/ha, natomiast wskaźnik ten dla terenów wiejskich gminy obniży się do ok. 0,023 MW/ha. 40

41 II. Analiza struktury perspektywicznego zapotrzebowania na ciepło Strukturę perspektywicznego zapotrzebowania na ciepło w sezonie grzewczym oraz w okresie lata dla wydzielonych jednostek bilansowych oraz całego obszaru miasta i g- miny Dzierzgoń przedstawiono w tabeli Wyniki analizy w odniesieniu do sezonu grzewczego zilustrowano również na rys i Z przedstawionych danych wynika, że w okresie sezonu grzewczego: 1. Największy udział w strukturze perspektywicznego zapotrzebowania mocy będzie nadal przypadał na budownictwo mieszkaniowe - 11,2 MW t w skali gminy tj. ponad 69% całkowitego zapotrzebowania. 2. Zapotrzebowanie na ciepło obiektów użyteczności publicznej obniży się i będzie wynosiło około 1,7 MW t - udział procentowy w strukturze zapotrzebowania mocy gminy na poziomie 10,5%. 3. Zapotrzebowanie na moc cieplną sektora gospodarczego wzrośnie i będzie kształtować się na poziomie 3,3 MW t. Udział procentowy w strukturze zapotrzebowania mocy gminy wzrośnie do poziomu 20%. Decydującą pozycję w bilansie perspektywicznego zapotrzebowania na moc cieplną dla obszaru miasta i gminy Dzierzgoń zachowa nadal budownictwo mieszkaniowe, którego wkład będzie stanowił ponad 69% całkowitych potrzeb cieplnych. Sektor ten będzie również dominował w odniesieniu do sezonu letniego ponad 75% potrzeb cieplnych gminy. III. Analiza składników bilansu Wpływ nowych inwestycji 1. Przyrost zapotrzebowania na moc cieplną spowodowany nowymi inwestycjami na terenie miasta i gminy Dzierzgoń w perspektywie 15 lat wyniesie ok. 2,48 MW t w sezonie grzewczym oraz ok. 0,28 MW t w okresie letnim. 2. Dominującą pozycję stanowią inwestycje w sektorze budownictwa mieszkaniowego, których udział w przyroście potrzeb cieplnych gminy w okresie zimowym kształtuje się na poziomie ok. 59% i stanowi ok. 53% przyrostu potrzeb cieplnych w sezonie letnim. 3. Największy przyrost zapotrzebowania na moc cieplną w okresie zimowym spowodowany nowymi inwestycjami wystąpi w granicach jednostki bilansowej I (1056 kw t ) i spowodowany będzie przede wszystkim rozwojem budownictwa mieszkaniowego (75% przyrostu), a także rozwojem sektora gospodarczego. 4. Przyrosty zapotrzebowania na moc cieplną w sezonie grzewczym, uwarunkowane nowymi inwestycjami na obszarze rejonów bilansowych II i III będą kształtowały się odpowiednio na poziomie 586 kw t i 840 kw t. 41

42 Wpływ termorenowacji obiektów i innych działań prooszczędnościowych 1. Oszczędności energetyczne możliwe do uzyskania w procesie termorenowacji zasobów budownictwa mieszkaniowego oraz planowanych i założonych działań termomodernizacyjnych w odniesieniu do obiektów użyteczności publicznej i sektora gospodarczego spowodują spadek zapotrzebowania na moc cieplną do ogrzewania w skali całej gminy Dzierzgoń o około 9,44 MW t. Przewidywane globalne oszczędności z tytułu zmniejszenia zużycia c.w.u. szacuje się na około 590 kw t. 2. Największy spadek zapotrzebowania na moc cieplną, rzędu 3,87 MW t w okresie sezonu grzewczego i ok. 0,19 MW t w sezonie letnim, wystąpi w skali rejonu III. Dominujący wkład w obniżenie potrzeb cieplnych rejonu III będzie miała termorenowacja i zmniejszenie zużycia c.w.u. w budownictwie mieszkaniowym. Równie duże obniżenie potrzeb cieplnych wystąpi na obszarze rejonu bilansowego I i będzie kształtować się na poziomie 3,4 MW t w okresie zimowym oraz 0,23 MW t w sezonie letnim. 3. Efekty energetyczne uzyskane w wyniku termorenowacji obiektów i innych działań prooszczędnościowych pozwolą na obniżenie zapotrzebowania na moc cieplną w grupie odbiorców istniejących o blisko 43% w okresie zimowym oraz o 22% w sezonie letnim. 42

43 Tabela Struktura perspektywicznego zapotrzebowania na ciepło dla wydzielonych rejonów bilansowych miasta i gminy Dzierzgoń Rejony bilansowe Sumarycznie Lp. Kategoria odbiorców I II III Łącznie (miasto i gmina Dzierzgoń) [kw] [kw] [kw] [kw] [%] 1 SEZON GRZEWCZY 1 Budownictwo mieszkaniowe % 2 Obiekty użytecz. publicznej % 3 Zakłady produkcyjne i usługowe % Łącznie sezon grzewczy: % 2 OKRES LETNI 1 Budownictwo mieszkaniowe % 2 Obiekty użytecz. publicznej % 3 Zakłady produkcyjne i usługowe % Łącznie okres letni: % 43

44 Rys Aktualne i perspektywiczne zapotrzebowanie na moc cieplna dla rejonów bilansowych miasta i gminy Dzierzgoń [MW]] I II III Rejony bilansowe 2006 r r. Rys Udział rejonów bilansowych w perspektywicznym zapotrzebowaniu na moc cieplną miasta i gminy Dzierzgoń 39.18% 36.62% 24.21% rejon I rejon II rejon III 44