POLISH POLAR STUDIES XXXI SYMPOZJUM POLARNE
|
|
- Bronisław Mazurek
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1
2 POLISH POLAR STUDIES XXXI SYMPOZJUM POLARNE IV_POIDU",.ur&.a; PO&A.8Il. AoOS
3 Akademia Swietokrzyska Komitet Badan Polarnych Polskiej Akademii Nauk Klub Polarny Polskiego TowarzystwaGeograficznego POLISH POLAR STUDIES XXXI Sympozjum Polarne pod redakcj a Marka Józwiaka i Rafala Kozlowskiego Kielce 2005
4 WARUNKI KLIMATYCZNE W STACJI SAGASTYR (UJSCIE LENY) W OKRESIE Rajmund Przybylak,Monika Panfil Przybylak R., Panfil M., 2005: Warunki klimatyczne w stacji Sagastyr (ujscie Leny) w okresie (Climatic conditions at Sagastyr station (Lena estuary) Jor the period Jrom F' September 1882 to 30'hJune 1884), Polish Polar Studies, XXXI Sympozjum Polarne, Kielce, s Zarys tresci: Na podstawie cogodzinnych danych meteorologicznych zebranych w trakcie trwania wyprawy zorganizowanej w ramach Pierwszego Miedzynarodowego Roku Polarnego 1882/83 do ujscia Leny (Sagastyr) przedstawiono warunki pogodowe i klimatyczne panujace na tym obszarze. Korzystajac z danych z okresu pochodzacych ze wspólczesnych stacji meteorologicznych, zlokalizowanych najblizej miejsca polozenia historycznej stacji Sagastyr, ustalono takze zmiany klimatu, które wystapily miedzy tymi dwoma okresami. Slowa kluczowe: klimat, ujscie Leny, Pierwszy Miedzynarodowy Rok Polarny 1882/83 Keywords: climate, Lena estuary, First International Polar Year 1882/83 Przybylak Rajmund, Zaklad Klimatologii, Instytut Geografii UMK, Torun, rpll@geo.uni.torun.pl Panfil Monika, Katedra Meteorologii i Klimatologii, Uniwersytet Warminsko- -Mazurski, Olsztyn Wstep W artykule opublikowanym w poprzednim tomie Polish Polar Studies (Przy-. bylak 2004) zostaly podane przyczyny, dla których badanie klimatu Arktyki w XIX wieku jest tak bardzo wazne i potrzebne. Opisana tam takze zostala geneza organizacji I Miedzynarodowego Roku Polarnego (MRP) 1882/83 oraz jego program badawczy, w tym szczególnie meteorologiczny. We wspomnianymartykule przedstawiono wyniki obserwacji termometrycznych prowadzonych w tym czasie w 8 stacjach arktycznych. Wówczas dane meteorologiczne ze stacji Sagastyr, która byla 9. stacjapracujaca w Arktyce, jesli przyjmiemy jej granice wg propozycji zaprezentowanej w Atlasie Arktiki (1985), nie byly dostepne autorowi. W tym roku, dzieki uprzejmosci K. Wooda (NOAA PacificMarine Environmental Laboratory, Seattle), otrzymalismy dwa raporty zawierajace dane meteorologiczne in extenso ze stacji Sagastyr (Ejgner 1886, 1887).Dlatego tez jednym z celów niniejszego artykulu jest uzupelnienie tematupodjetego w opracowaniu Przybylaka (2004) o wyniki obserwacji ze sta- I Opracowaniewykonano w ramach projektu badawczego KBN nr 3 P04E
5 cji Sagastyr.W niniejszym artykulejest jednak on rozszerzony o zagadnienia temperatury powierzchni gruntu i powierzchni sniegu. Ponadto prezentujemy w nim takze szersza charakterystyke klimatu, wykorzystujac do tego celu zebrane dane o wielu innych elementach meteorologicznych. Waznym celem badawczym podjetym w niniejszej pracy jest takze ocena wielkosci zmian wspólczesnego klimatu ( ) w porównaniu z klimatem okresu Stacja Sagastyr «p = 73023'N, A= 120o16'E, h = 4 m n.p.m.) byla zlokalizowana w poludniowej czesci wyspy Sagastyr w ujsciu Leny (zobacz ryc. l w Przybylak (2004)). Wedlug pierwotnych planów miala ona pracowac tylko w czasie I MRP, pózniej jednak decyzje zmieniono i jej funkcj onowanie zostalo przedluzone az do konca czerwca 1884 r. Dane i metody Dla celów niniejszego artykulu zgromadzono cogodzinne dane meteorologiczne (stopien zachmurzenia, cisnienie atmosferyczne, temperatura powietrza, temperatura powierzchni gruntu, temperatura powierzchni sniegu, cisnienie pary wodnej, wilgotnosc wzgledna, predkosc wiatru) i dobowe sumy opadów atmosferycznych (pomiary w godz. 7, 13 i 21) dla stacji Sagastyr korzystajac z publikacji Ejgnera (1886, 1887). W tym miejscu nalezy dodac, ze wszystkie obserwacje meteorologiczne byly wykonywane za pomoca przyrzadów dostarczonych i wycechowanych przez Glówne Obserwatorium Fizyczne w St. Petersburgu. Temperature i wilgotnosc powietrza mierzono w cynkowej klatce, która byla dodatkowo umieszczona w drewnianej budce. Budka stala na 4 nogach i byla otwarta od dolu oraz z kierunku pólnocnego. Dach budki obnizal sie w kierunku poludniowym. W lecie, kiedy Slonce znajdowalo sie takze na pólnocy budke od tej strony zamykano drzwiczkami zaluzjowymi, pozostawiajac od góry ok. 0,5 m wolnej przestrzeni az do dachu. Zbiorniczki termometrów suchego i zwilzonego znajdowaly sie na wysokosci 2,41 m n.p.t. Dla temperatur wyzszych od -10 C wilgotnosc powietrza mierzono psychrometrem, natomiast w temperaturach nizszych za pomoca higrometru. Predkosc wiatru byla mierzona wiatromierzem Wilda na wysokosci 6,81 m nad powierzchnia gruntu. Najbardziej od standardów wspólczesnych odbiegaly pomiary opadów atmosferycznych, gdyz deszczomierz w stacji Sagastyr byl umieszczony na wysokosci az 4,39 m n.p.t. W zwiazku z tym, ze predkosc wiatru na tej wysokosci jest wieksza niz na wysokosci 1 m (obecny standard), nalezy zalozyc, iz zmierzone sumy opadów w okresie historycznym sa z tego powodu zanizone w porównaniu ze wspólczesnymi. Zródlowe dane meteorologiczne zostaly zdigitalizowane, a nastepnie obliczono srednie (badz sumy) dobowe, miesieczne i roczne. Porównano je z wartosciami tychze obliczen opublikowanych równiez we wspomnianych raportach. Stwierdzono bardzo niewiele bledów w obliczeniach Ejgnera. Na przyklad, 144
6 w przypadku srednich dobowych temperatury powietrza, znaleziono tylko kilkanascie róznic wiekszych od 0,05 C, z których jedna przekroczyla 0,4 C i wyniosla 1,76 C (2 V 1883 r.). Nastepnie przeprowadzono, standardowo wykonywane w opracowaniach klimatycznych, obliczenia statystyczne umozliwiajace analize przebiegów rocznych i dobowych. Srednie dobowe analizowanych elementów klimatycznych zostaly obliczone z 24wartosci godzinnych,czylisato tzw.srednierzeczywiste,najbardziejwiarygodne. Temperatury maksymalne i minimalne dla kazdej doby zostaly wybrane na podstawie 24 danychgodzinnych,az ich róznicywyznaczonoamplitudedobowa. W koncowym etapie analizy porównano uzyskane wyniki ze srednimi warunkami klimatycznymiobliczonymiz okresu Do tego celuwykorzystanodaneze wspólczesnych stacji meteorologicznych (Sagyllah- ary i Ostrow Dunaj) lezacych najblizej lokalizacji stacji Sagastyr. Wyniki Usrednione wielkosci podstawowychelementówklimatycznych w stacji Sagastyr za okres niemal pelnych dwóch lat (bez lipca i sierpnia) przedstawiono w tab. 1. Zachmurzenie w przebiegu rocznym wyraznie najwyzsze bylo we wrzesniu (8,7) i w sierpniu (8,5), a najnizsze w 4 pierwszych miesiacach roku z minimumw lutym- 3,6. Przebiegroczny zachmurzeniajest wyraznienegatywnie skorelowany z przebiegiem rocznym cisnienia atmosferycznego, które zdecydowanie najwyzsze srednie miesieczne wartosci (>1014 hpa) posiadalo od stycznia do kwietnia (Wyz Syberyjski), a najnizsze w okresie letnim i wczesnojesiennym, kiedy, z kolei, obserwuje sie tu znaczna aktywnosc cyklonalna Tabela 1. Srednie miesieczne i roczne wartosci podstawowych elementów klimatycznych w stacji Sagastyr w okresie IX VI 1884 Table 1. Mean monthly and annual values of basic climatic variabies at Sagastyr station for the period September June 1884 Okres-Period C (0-10) Ti (oc) Tg (oc) P (hpa) v (m/s) e (hpa) f(%) O(mm) I - January 4,1-36,5-37,1 1014,1 5,0 0,3 85,1 2,7 II - February 3,6-38,0-38,3 1019,5 4,3 0,3 84,8 2,3 III - March 4,0-34,4-34,4 1020,2 3,9 0,3 85,3 0,2 IV -April 4,1-21,7-21,3 1017,5 5,2 1,0 87,0 0,7 V-May 7,0-9,6-8,8 1008,9 6,2 2,9 89,7 5,5 VI - June 7,6 0,0 1,6 1004,7 6,8 5,8 92,5 10,9 VII - July 7,6 4,9 7,0 1010,4 8,9 8,0 92,2 6,9 VIII- August 8,5 3,5 5,5 1008,6 7,0 7,1 90,5 35,9 IX September 8,7 0,3 0,3 1005,7 6,9 5,8 90,2 11,3 X - October 7,4-14,7-14,9 1007,7 6,8 2,0 88,2 2,0 XI - November 6,4-26,9-26,8 1011,8 6,3 0,7 87,8 3,3 XII - December 4,6-33,5-33,9 1013,8 5,3 0,4 83,6 5,0 Rok-Year 6,1-17,2-16,8 1011,9 6,0 2,9 88,1 86,3 Objasnienia (Explanations): C -zachmulzenie (cloudiness), Ti -temperatura po~etrza (air temperature) Tg - temperatura powierzchni gruntu (surface temperature), P - cisnienie atmosferyczne (atmospheric pressure) v - predkosc ~atru (wind velodty), e - dsnienie pary wodnej (water vapour pressure) f - wilgotnosc wzgledna (relative humidity), O - opady atmosferyczne (atmospheric predpitation) 145
7 Tabela 2. Srednie miesieczne i ekstremalne wartosci temperatury ("C)powietrza (T) oraz temperatury powierzchni gruntu (Tg) i sniegu (Ts) w stacji Sagastyr w okresie IX VI 1884 Table 2. Mean monthly and extreme values oj Gir temperature (T) and surjace temperature (oc) oj ground (Tg) and snow (Ts) at Sagastyr stationjor the period September June oj::. o... Parametr X VIIl883 Parameter IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI Tmax abs li,o -2,5-18,3-19,4-25,9-27,0-18,1-10,2 3,3 12,512,112,88,4-0,4-12,3-14,8-22,4-19,6-22,5-4,3 2,7 li,o 12,5 Tmax 1,8-13,1-25,3-30,5-33,9-39,0-29,6-16,7-4,9 2,9 7,0 5,9 2,0-11,1-22,5-29,8-32,7-29,4-31,4-17,6-6,7 1,6-18,3 Ti 0,1-15,2-27,9-33,6-36,9-42,0-33,3-21,0-8,8 0,7 4,9 3,5 0,4-14,1-25,8-33,4-36,1-33,9-35,4-22,3-10,4-0,7-21,3 Tmin -1,7-17,9-30,7-36,7-39,6-44,8-37,0-26,5-13,5-1,6 2,7 1,0-1,2-17,6-28,6-36,7-39,2-38,1-39,3-27,8-15,5-3,8-24,6 Tmin abs -12,3-29,6-36,3-49,2-47,8-53,2-41,6-32,8-24,2-12,6-0,2-1,2-6,7-27,9-38,1-45,7-47,1-45,4-47,5-37,4-27,3-7,8-53,2 Tg max abs 13,6-1,7-19,3-19,9-26,3-26,9-19,8-10,0 7,8 14,3 18,030,69,4-0,6-12,8-17,0-26,9-20,1-21,4-2,1 8,5 15,6 18,0 Tg max 2,8-13,0-25,0-29,9-32,9-37,8-29,3-16,3-4,2 7,1 11,412,33,0-11,5-22,9-31,5-29,7-32,9-31,7-15,5-3,1 4,1-17,0 Tgi 0,0-15,0-27,5-32,8-35,4-39,9-32,1-20,4-7,7 3,0 7,0 5,5 0,5-14,8-26,1-35,0-38,8-36, ,2-9,7 0,1-20,1 Tgmin -2,6-17,7-30,0-35,7-37,6-41,9-34,9-25,2-11,8-0,1 3,0 0,3-1, ,2-38,0-35,2-40,5-40,6-28,6-16,3-3,6-23,2 Tg min abs -13,6-28,7-35,8-48,2-43,5-49,3-39,6-32,8-21,8-5,7 0,2-2,2-6,9-29,3-40,8-46,2-48,3-46,4-48,7-38,6-29,1-7,7-49,3 Ts max abs -10,0-19,3-21,3-26,6-28,0-18,0-9,3 0,0-15,2-24,1-22,1-24,0-5,2 0,0 0,0 Ts max -19,5-26,5-32,7-35,2-40,8-30,4-15,3-3,2-31,1-33,8-31,0-31,0-17,4-6,0-25,5 Ts i -22,5-29,6-36,3-38,3-43,8-34,8-21,0-7,6-34,8-37,2-35,5-37,2-22,7 -I 0,4-29,2 Ts min -26,3-33, l -40,0-41,1-47,1-38,5-27,7-13,2-38,2-40,4-40,0-41,1-28,7-15,5-33,4 Ts min abs -31,2-44,8-54,0-50,6-56,3-43, 1-35,6-24,6-46,7-49,2-47,6-49,9-38, ,3
8 ' 1 (patrz rys. 6 w Serreze i in. (1993)). Równiez predkosc wiatru jest negatywnie skorelowana z wielkosciami cisnienia atmosferycznego. Najnizsze srednie miesieczne predkosci wiatru obserwowano w okresie od grudnia do kwietnia, z minimum w marcu (3,9 m/s). W pozostalym okresie roku przekraczaly one 6,0 m/s, z maksimum w lipcu (8,9 m/s) i sierpniu (7,0 m/s). Srednie miesieczne temperatury powietrza w badanym okresie byly bardzo niskie «-21,O C)od listopadado kwietnia,z wyraznymminimumw lutym (-38,0 C). Dodatnie temperatury wystapily od czerwca do wrzesnia z maksi mum w lipcu (4,9 C). Srednie temperatury powierzchni gruntu byly zblizone do temperatury powietrza w miesiacach od wrzesnia do kwietnia, jednak przewaznie byly nieco nizsze. Natomiast w pozostalym okresie roku byly one wyraznie wyzsze. W efekcie srednia roczna wartosc temperatury powierzchni gruntu (-16,8 C) byla o 0,5 C wyzsza od temperatury powietrza (tab. 1). Bardziej szczególowy obraz zmiennosci warunków termicznych (wlaczajac temperature powierzchni sniegu oraz temperatury ekstremalne i amplitudy dobowe) na podstawie danych dla wszystkich miesiecy z calego okresu badawczego zawieraja tab. 2 i ryc. 1. W tab. 2, w ostatniej kolumnie, podano dodatkowo ich wartosci srednie i ekstremalne dla okresu X VII 1883 w celu umozliwienia porównania z analogicznymi wynikami przedstawionymi we wczesniejszym opracowaniu Przybylaka (2004) dla pozostalych stacji arktycznych pracujacych w okresie I MRP. Jak wynika z analizy tab. 2 i ryc. 1, 40,rC], 20: :: rc] -- o aj IX " "884 III V --'--T_"" -T- -TI -'-'T"," T",""" : ~~/. _o ::'~~~;:> ~ ~ m~~ ~_r--. 1X1882~"811311IVVIIIX~"884I11V ""'T,_". -T,- -T" -'-'T",," -"-T"""",, ej IX1882""883I1IVVIIIX~"884I11V "".Tg_"" -T,- -Tgi -'-'Tg"," -"-T"""",, bj d) 15~-. ': o ' '.-._1 "~.,..,,~,,,>, 5."_ o IX1882 ~ "883 III V '" IX ~ "884 III V -A -Ag '" Ryc. 1.Przebieg róznych parametrów termicznych w Sagastyr w okresie IX 1882-VI a) temperatura powietrza, b) temperatura powierzchni gruntu, c) temperatura powierzchni sniegu, d) amplituda dobowa temperatury powietrza (A), powierzchni gruntu (Ag) i powierzchni sniegu (As) Fig. 1. Course oj difjerent thermal variables at Sagastyr Jor the period September June a) Girtemperature, b) surjaee temperature ojthe ground, e) surjaee temperature ojthe snowoand d) DTR oj the Gir (A), ground (Ag) and snow (As). 147
9 w stacji Sagastyr w okresie trwania ekspedycji najwyzsza temperature powietrza (12,8 C) zanotowano 16 VIII 1883 r. Tego dnia zmierzono takze najwyzsza (30,6 C) temperature powierzchni gruntu, która jak widac byla niemal 3-krotnie wyzsza. Najnizsza temperatura absolutna powietrza wystapila 9 II 1883 r. i wyniosla -53,2 e. Jeszcze nizsza temperature (-56,3 C) zmierzono na powierzchni sniegu w dniu 7 II 1883 r. Natomiast temperatura powierzchni gruntu nie spadla ponizej -50oe i wyniosla -49,3 e w dniu 9 II 1883 r. Zima 1882/83 byla wyraznie chlodniejsza niz zima 1883/84; posiadala ona tez wyrazne minimum temperatury w lutym. Natomiast zime 1883/1884 mozemy zaliczyc do tzw. zim bezjadrowych. Srednie miesieczne amplitudy dobowe temperatury powietrza najwyzsze byly wiosna, a szczególnie w kwietniu (ok. 10 C), a najnizsze latem i wczesna jesienia (ok. 4-5 C) (ryc. 1d i 2). Przebieg roczny amplitud dobowych temperatury powierzchni gruntujest wyraznie odmienny. Najnizsze srednie miesieczne ich wartosci stwierdzono w okresie od wrzesnia do lutego, a najwyzsze w czasie dnia polarnego, z maksimum przekraczaj acym 1ooe w lecie. Sposród analizowanych 3 osrodków (powietrze, grunt, snieg) najwiekszymi amplitudami dobowymi charakteryzuje sie powierzchnia sniegu, szczególnie wiosna i jesienia (ryc. 1d). 14 oc , #, #,,,, 6 I O II III IV V VI VII VIII IX X XI XII -A- - -Ag Ryc. 2. Przebiegi roczne amplitudy dobowej temperatury powietrza (A) i gruntu (Ag) w stacji Sagastyr w okresie IX VI 1884 wg srednich miesiecznych. Fig. 2. Annual courses oj Diurnal Temperature Range (DTR) in Sagastyr station according to monthly means, September 1882-June
10 I -II -III -V --VI -VII -VIII -X -XI I -II -III -V -VII -VIII -X -XI -XJI a) b) I -II -III -V -~XJl c) Ryc. 3. Srednie przebiegi dobowe temperatury powietrza (a), powierzchni gruntu (b) i powierzchni sniegu (c) w stacji Sagastyr w poszczególnych miesiacach 1883 r. Fig. 3. Average daily eourses oj air temperature(a), suifaee temperatureoj ground (b), and suifaee temperatureoj snow (e) in the Sagastyr station in partieular months oj Srednie miesieczne przebiegi dobowe temperatury powietrza oraz powierzchni gruntu i sniegu sa zaprezentowane na ryc. 3a-c. Podobnie jak w innych stacjach arktycznych, w tym takze pracujacych w okresie I MRP (Przybylak 2004), przebiegi normalne (z wyraznym jednym maksimum w godzinach "dziennych" i jednym minimum w godzinach "nocnych") wystepuja w okresie od marca do wrzesnia. Stwierdzono tez, iz druga polowa doby byla wyraznie cieplejsza niz pierwsza. Natomiast w okresie od pazdziernika do lutego srednie przebiegi dobowe temperatury powietrza sa wyrównane. Warto jednak w tym miejscu przypomniec, ze znacznie odbiegajacy obraz od ukazanego powyzej, uzyskuje sie analizujac przebiegi dobowe w poszczególnych dniach (zobacz Przybylak 1992). Porównujac przebiegi dobowe temperatury w badanych trzech srodowiskach (ryc. 3a-c) nalezy stwierdzic, iz sa one najwyrazniejsze w przypadku temperatury powierzchni sniegu, a najbardziej splaszczone (najmniej wyrazne) w przypadku temperatury powietrza. Srednie miesieczne wartosci cisnienia pary wodnej w Sagastyr byly nieduze i wahaly sie od 0,3-0,4 hpa (grudzien- marzec) do 7-8 hpa (lipiec-sierpien), przy sredniej rocznej równej 2,9 hpa (tab. l). Wilgotnosc wzgledna wykazywalaniewielkiezróznicowanie«10%) w przebiegurocznymwg srednich wartosci miesiecznych. Najwyzsze jej wartosci zanotowano w lecie (90-92%), a najnizsze w zimie (ok %). Niska zawartosc pary wodnej w powietrzu 149
11 byla takze przyczyna bardzo malych opadów atmosferycznych, których sumy miesieczne, z wyjatkiem 3 miesiecy, nie przekroczyly 10,0 mm (tab. 1). Najwyzsze opady wystapily w sierpniu (35,9 mm) i wrzesniu (11,3 mm). Suma rocznawynioslatylko 86,3mm. Tabela 3. Srednie róznice miedzy miesiecznymi i rocznymi wartosciami podstawowych elementów klimatycznych w stacji Sagastyr obliczonych z okresu historycznego (tab. 1) i wspólczesnego ( ) Table 3. Mean differenees between mean monthly and annual values of basic elimatie variabies at Sagastyr station for the historical (Table 1) and modern ( ) periods Okres-Period C (0-10) Ti (oc) Tg (ue) P (hpa) f(%) I - January -0,10-3,46-2,67-5,81 3,11 II - February -0,62-5,17-4,16-1,16 2,75 III - March -0,14-4,85-3,77 1,22 2,30 IV - April -0,72-0,70-0,35 2,22 2,33 V - May -0,61-0,37-0,53-3,61 2,35 VI-June -0,70-0,07 0,57-5,08 1,85 VII - July -0,62 0,43 0,24-0,01 2,24 VIII - August 0,04-1,04-0,33-2,95 0,67 IX - September -0,20-0,15-0,46-6,42 2,14 X - October -0,22-3,63-3,61-4,23 1,13 XI - November 1,17-3,04-2,03-3,55 2,39 XII - December -0,19-4,09-3,10-2,00-0,48 Rok-Year -0,24-2,18-1,68-2,61 1,90 Objasnienia (Explanations) - jak w tabeli 1 (as in Table 1) Do porównan wykorzystano dane meteorologiczne z dwóch stacji wspólczesnych (Sagyllah_ary i Ostraw Dunaj) lezacych najblizej historycznej lokalizacp stacji Sagastyr For comparison meteorological data tram twa modern stations (Sagyllah_ary and Ostrov Dunay) located nearest the historieallocation of Sagastyr station have been used Wyniki obserwacji meteorologicznych przeprowadzonych w trakcie trwania wyprawy do ujscia Leny zorganizowanej w ramach I MRP zostaly porównane ze wspólczesnymi warunkami klimatycznymi z okresu (tab. 3). Ze wzgledu na niedostepnosc danych wspólczesnych dotyczacych predkosci wiatru i opadów atmosferycznych te dwa elementy nie zostaly uwzglednione w tabeli. Jej analiza pozwala stwierdzic, iz w okresie historycznym stopien zachmurzenia, temperatura powietrza i powierzchni gruntu oraz cisnienie atmosferyczne byly nizsze niz obecnie. W przypadku zachmurzenia róznice miedzy srednimi miesiecznymi nie przekraczaly z reguly:!: 1,0. Temperatury powietrza i powierzchni gruntu byly znacznie chlodniejsze (o 2-4 C) niz obecnie w okresie od pazdziernika do marca. Cieplej bylo jedynie w lipcu, a w przypadku gruntu takze w czerwcu (tab. 3). Cisnienie atmosferyczne we wszystkich miesiacach (z wyjatkiem marca i kwietnia) bylo nizsze niz obecnie, jednak w wiekszosci miesiecy nieznacznie. Wieksze róznice (> 5 hpa) wystapily w styczniu, czerwcu i wrzesniu. Wilgotnosc wzgledna jest jedynym analizowanym elementem klimatycznym, którego wartosci w badanym okre- 150
12 sie byly wyzsze niz obecnie. Róznice jednak sa niewielkie i jedynie w styczniu przekraczaja 3%. Wazniejsze wnioski l. Srednie miesieczne wartosci temperatury powietrza i gruntu sa bardzo zblizone do siebie, od X do III nieco chlodniejszy jest grunt, a w pozostalym okresie- powietrze. Duze róznice miedzy analizowanymi elementami dotycza natomiast przebiegu rocznego ich amplitud dobowych. Srednie amplitudy dobowe temperatury powietrza sa najwyzsze w kwietniu, a najnizsze latem i we wrzesniu, podczas gdy temperatura gruntu najwyzsze amplitudy dobowe osiaga latem, a najnizsze zima (wplyw pokrywy snieznej). 2. W porównaniu z warunkami wspólczesnymi wiekszosc badanych elementów klimatycznych (zachmurzenie, temperatura powietrza i gruntu, cisnienie atmosfe-ryczne) miala nizsze wartosci. Wyzsza byla jedynie wilgotnosc wzgledna. 3. Temperatura powietrza i gruntu w chlodnym pólroczu (X-III) byla o 3-5 C nizsza niz obecnie. Cieplej, lub niewiele chlodniej, bylo w miesiacach letnich. Ten ostatni fakt nie byl spotykany w innych stacjach arktycznych pracujacych w okresie I MRP, gdzie cieplej niz obecnie bylo przede wszystkim w miesia cach wiosen nych. Literatura Atlas Arktiki, 1985: Glawnoje Uprawlenije Gieodezii i Kartografii pri Sowietie Ministrow SSSR, Moskwa. Ejgner A.G., 1886: Trudy Russkoj Polarnoj Stancii na ust' Leny. Czast II; Mietieorologiczeskije nabliudienija. Wypusk I: Nabliudienija za god, Imperatorska-ja Akademia Nauk, St. Petersburg, s Ejgner A.G., 1887: Trudy Russkoj Polarnoj Stancii na ust' Leny. Czast II; Mietieorologiczeskije nabliudienija. Wypusk II: Nabliudienija za god, Imperatorskaja Akademia Nauk, St. Petersburg, s Przybylak R., 1992: Stosunki termiczno-wilgotnosciowe na tle warunków cyrkulacyjnych w Hornsundzie /Spitsbergen/ w okresie , Dokumentacja Geograficzna, nr 2., Przybylak R., 2004: Temperatura powietrza w Arktyce w okresie Pierwszego Miedzynarodowego Roku Polarnego 1882/83, Polish Polar Studies, XXX Miedzynarodowe Sympozjum Polarne, Gdynia, Serreze M.C., Box J.E., Barry R.G. i Walsh J.E., 1993: Characteristics of Arctic synoptic activity, , MeteoroI. Atmos. Phys., 51:
13 Summary CLIMATIC CONDITIONS AT SAGASTYR STATION (LENAESTUARY) FOR THE PERIODFROM 1ST SEPTEMBER1882 TO 30THJUNE 1884 The paper describes the climate of Sagastyr (Lena estuary) during the First International Polar Year 1882/83 and also during 1884 based on hour1y data. For the analysis all the main c1imatic elements have been used: mean daily air temperature (Ti, ca1culated from 24 values), daily maximum (Tmax) and minimum (Tmin) temperatures (selected from 24 hour1y data), Diurnal Temperature Range (DTR, Tmax - Tmin) as well as mean daily: c1oudiness, atmospheric air pressure, wind velocity, humidity parameters (water vapour pressure and relative humidity), and daily sums of precipitation. In addition, surface ground and snow temperatures were also analysed. The main focus of the paper is the annual courses of the c1imatic elements analysed (see Tables 1-2 and Figs 1-2). The historical climate data were also compared with the modern ( ) climate (Table 3). For air, ground, and snow temperatures, daily courses are also shown. The main conclusions can be summarized as follows: > Mean monthly air temperature values and surface ground temperature values are very similar; from October to March ground temperatures are alittle colder, though they are warmer throughout the fest of the year. Significant differences between these two climate variabies occur when annual courses of their DTRs are analysed. The mean DTRs of the air are the highest in April, and the lowest in summer and September. On the other band, the mean DTRs of the ground are the highest in summer and the lowest in winter (owing to the influence of snow cover) (see Tables 1-2 and Figures 1-2). > In comparison to the modern period ( ), the majority ofthe climate variabies analysed (with the exception ofrelative humidity) bad lower values during historical times. > Air temperature and ground temperature in the cold half-year (from October to March), , were colder than the modern period ( ) by 3-5 C. On the other band, in summer they were mostly warmer. Warmer summer temperatures at Sagastyr were individual in character, because in the other stations working in the Arctic during the First International Polar Year the only temperatures which were warmer than present temperatures were those which were observed during the spring. 152
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPIDCA PHYSICA 3, 1998 Grzegorz Szalach, Grzegorz Żarnowiecki KONSEKWENCJE ZMIANY LOKALIZACJI STACJI METEOROLOGICZNEJ W KIELCACH THE CONSEQUENCES OF THE TRANSFER
Bardziej szczegółowoZMIENNOŚĆ TEMPERATURY POWIETRZA W ARKTYCE KANADYJSKIEJ W OKRESIE Rajmund Przybylak, Rafał Maszewski
Problemy Klimatologii Polarnej 17 2007 31 43 ZMIENNOŚĆ TEMPERATURY POWIETRZA W ARKTYCE KANADYJSKIEJ W OKRESIE 1951 2005 VARIABILITY OF AIR TEMPERATURE IN THE CANADIAN ARCTIC FROM 1951 TO 2005 Rajmund Przybylak,
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS CECHY PRZEBIEGU DOBOWEGO TEMPERATURY POWIETRZA W CENTRUM I NA PERYFERIACH LUBLINA
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3 1998 BogusławM. Kaszewski Krzysztof Siwek CECHY PRZEBIEGU DOBOWEGO TEMPERATURY POWIETRZA W CENTRUM I NA PERYFERIACH LUBLINA THE FEATURES OF DAILY
Bardziej szczegółowoOCENA DOKŁADNOŚCI STOSOWANYCH METOD OBLICZANIA ŚREDNICH I EKSTREMALNYCH DOBOWYCH WARTOŚCI TEMPERATURY POWIETRZA W ARKTYCE AMERYKAŃSKIEJ W XIX WIEKU 1
Problemy Klimatologii Polarnej 15 2005 27 39 OCENA DOKŁADNOŚCI STOSOWANYCH METOD OBLICZANIA ŚREDNICH I EKSTREMALNYCH DOBOWYCH WARTOŚCI TEMPERATURY POWIETRZA W ARKTYCE AMERYKAŃSKIEJ W XIX WIEKU 1 ESTIMATION
Bardziej szczegółowoPORÓWNANIE WYBRANYCH ELEMENTÓW METEOROLOGICZNYCH W SEZONIE LETNIM MIĘDZY STACJAMI HORNSUND I CALYPSOBYEN (SPITSBERGEN)
Problemy Klimatologii Polarnej 14 2004 183 188 PORÓWNANIE WYBRANYCH ELEMENTÓW METEOROLOGICZNYCH W SEZONIE LETNIM MIĘDZY STACJAMI HORNSUND I CALYPSOBYEN (SPITSBERGEN) Andrzej Gluza, Marcin Siłuch, Krzysztof
Bardziej szczegółowo2009 VIII WROCŁAW BISKUPIN
ZAKŁAD KLIMATOLOGII I OCHRONY ATMOSFERY INSTYTUT GEOGRAFII I ROZWOJU REGIONALNEGO UNIWERSYTET WROCŁAWSKI DEPARTMENT OF CLIMATOLOGY AND ATMOSPHERE PROTECTION INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND REGIONAL DEVELOPEMENT
Bardziej szczegółowo2009 IX WROCŁAW BISKUPIN
ZAKŁAD KLIMATOLOGII I OCHRONY ATMOSFERY INSTYTUT GEOGRAFII I ROZWOJU REGIONALNEGO UNIWERSYTET WROCŁAWSKI DEPARTMENT OF CLIMATOLOGY AND ATMOSPHERE PROTECTION INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND REGIONAL DEVELOPEMENT
Bardziej szczegółowo2009 VII WROCŁAW BISKUPIN
ZAKŁAD KLIMATOLOGII I OCHRONY ATMOSFERY INSTYTUT GEOGRAFII I ROZWOJU REGIONALNEGO UNIWERSYTET WROCŁAWSKI DEPARTMENT OF CLIMATOLOGY AND ATMOSPHERE PROTECTION INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND REGIONAL DEVELOPEMENT
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoKlimat okolic międzyrzeca podlaskiego
Danuta Limanówka Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Oddział w Krakowie Klimat okolic międzyrzeca podlaskiego Wstęp Obszar będący przedmiotem niniejszego opracowania obejmuje miasto i najbliższe
Bardziej szczegółowoPrzebieg ciśnienia atmosferycznego w Lublinie w latach
10.1515/umcsgeo-2015-0008 A N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A VOL. LXIX, 2 SECTIO B 2014 Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej
Bardziej szczegółowoZMIENNOŚĆ EKSTREMALNEJ TEMPERATURY POWIETRZA W REJONIE BYDGOSZCZY W LATACH
Acta Agrophysica, 7, 9(), 51-57 ZMIENNOŚĆ EKSTREMALNEJ TEMPERATURY POWIETRZA W REJONIE BYDGOSZCZY W LATACH 1971-5 Jacek śarski, Stanisław Dudek, Renata Kuśmierek Katedra Melioracji i Agrometeorologii,
Bardziej szczegółowoSlowa kluczowe: temperatura powietrza, amplituda dobowa i roczna, Arktyka, Pierwszy Miedzynarodowy Rok Polarny, przebieg roczny i dobowy
Polish Polar Studies XXX nternational Polar Syrnposium C!dynia..2325.lX.2004 Rajmund Przybylak ZakladKlimatologii,nstytutGeografiiUMK anielewskiego6, 870 Torun e-mail:rpll@geo.uni.torun.pl TEMPERATURA
Bardziej szczegółowoEKSTREMALNE WARUNKI TERMICZNE W LATACH W POLSCE PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ. Krystyna Grabowska, Monika Panfil, Ewelina Olba-Zięty
Acta Agrophysica, 27, 1(2), 341-347 EKSTREMALNE WARUNKI TERMICZNE W LATACH 1951-25 W POLSCE PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ Krystyna Grabowska, Monika Panfil, Ewelina Olba-Zięty Katedra Meteorologii i Klimatologii,
Bardziej szczegółowoZmiany średniej dobowej temperatury powietrza w Lublinie w latach
10.17951/b.2015.70.1.71 A N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A VOL. LXX, z. 1 SECTIO B 2015 Zakład Meteorologii i Klimatologii, Wydział
Bardziej szczegółowoCYKLICZNE ZMIANY MIEJSKIEJ WYSPY CIEPŁA W WARSZAWIE I ICH PRZYCZYNY. Cyclic changes of the urban heat island in Warsaw and their causes
Prace i Studia Geograficzne 2011, T. 47, ss. 409 416 Maria Stopa-Boryczka, Jerzy Boryczka, Jolanta Wawer, Katarzyna Grabowska Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Zakład Klimatologii
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W REJONIE DOŚWIADCZEŃ ŁĄKOWYCH W FALENTACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 15 22 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH
Bardziej szczegółowoZmienność warunków termicznych i opadowych w przebiegu rocznym w rejonie Warszawy Variability of thermal and precipitation annual courses in Warsaw
Bonifacy ŁYKOWSKI, Dariusz GOŁASZEWSKI, Małgorzata KLENIEWSKA Katedra InŜynierii Wodnej i Rekultywacji Środowiska SGGW Department of Hydraulic Engineering and Environmental Recultivation WAU Zakład Meteorologii
Bardziej szczegółowoANALIZA ZMIENNOŚCI WARUNKÓW PLUWIOTERMICZNYCH OD KWIETNIA DO LIPCA W OKOLICACH KRAKOWA (1961-1990)
Acta Agrophysica, 2009, 13(2), 505-521 ANALIZA ZMIENNOŚCI WARUNKÓW PLUWIOTERMICZNYCH OD KWIETNIA DO LIPCA W OKOLICACH KRAKOWA (1961-1990) Barbara Ścigalska, Bernadetta Łabuz Katedra Ogólnej Uprawy Roli
Bardziej szczegółowoWPŁYW BUDOWY DZIELNICY MIESZKANIOWEJ URSYNÓW NA KLIMAT LOKALNY
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2005: t. 5 z. specj. (14) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 261 273 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2005 WPŁYW BUDOWY DZIELNICY MIESZKANIOWEJ
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. Małgorzata KLENIEWSKA. nawet już przy stosunkowo niewielkim stężeniu tego gazu w powietrzu atmosferycznym.
Małgorzata KLENIEWSKA Katedra Inżynierii Wodnej i Rekultywacji Środowiska SGGW Zakład Meteorologii i Klimatologii Department of Hydraulic Engineering and Environmental Restoration WAU Division of Meteorology
Bardziej szczegółowoZRÓŻNICOWANIE WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH NA ZACHODNIM WYBRZEŻU SPITSBERGENU W SEZONIE LETNIM 2006 r. 1
R. Przybylak, M. Kejna, A. Araźny, P. Głowacki (red.) Abiotyczne środowisko Spitsbergenu w latach 2005 2006 w warunkach globalnego ocieplenia Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń, 2007: 179 194 ZRÓŻNICOWANIE
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, Joanna. Wibig PRECIPITATION IN ŁÓDŹ IN THE PERIOD
ACTA UNVERSTATS LODZENSS FOLA GEOGRAPHCA PHYSCA 3, 1998 Joanna Wibig PRECPTATON N ŁÓDŹ N THE PEROD 1931-1995 OPADY W ŁODZ W OKRESE 1931-1995 Monthly precipitation totals from Lódź-Lublinek meteorological
Bardziej szczegółowo2010 VIII WROCŁAW BISKUPIN
ZAKŁAD KLIMATOLOGII I OCHRONY ATMOSFERY INSTYTUT GEOGRAFII I ROZWOJU REGIONALNEGO UNIWERSYTET WROCŁAWSKI DEPARTMENT OF CLIMATOLOGY AND ATMOSPHERE PROTECTION INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND REGIONAL DEVELOPEMENT
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Danuta Limanówka ZMIENNOŚĆ WARUNKÓW TERMICZNYCH WYBRANYCH MIAST POLSKI CHANGES OF THE THERMAL CONDmONS IN THE SELECTED POLISH CITIES Opracowanie
Bardziej szczegółowoZMIANY SKŁADOWEJ STREFOWEJ PRĘDKOŚCI WIATRU (U-wind) W REJONIE SPITSBERGENU ZACHODNIEGO ( )
Problemy Klimatologii Polarnej 16 2006 107 114 ZMIANY SKŁADOWEJ STREFOWEJ PRĘDKOŚCI WIATRU (U-wind) W REJONIE SPITSBERGENU ZACHODNIEGO (1981 2005) THE CHANGES OF ZONAL WIND SPEED COMPONENT (U-wind) AT
Bardziej szczegółowoTHE DAY TO DAY VARIABILITY OF AIR TEMPERATURE IN CRACOW AND ITS SURROUNDINGS
PRACE GEOGRAFICZNE, zeszyt 112 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Kraków 2003 Jacek Olejniczak THE DAY TO DAY VARIABILITY OF AIR TEMPERATURE IN CRACOW AND ITS SURROUNDINGS Abstract: This
Bardziej szczegółowoEkstremalne zdarzenia meteorologiczne i hydrologiczne w Polsce (ocena zdarzeń oraz prognozowanie ich skutków dla środowiska życia człowieka)
Ekstremalne zdarzenia meteorologiczne i hydrologiczne w Polsce (ocena zdarzeń oraz prognozowanie ich skutków dla środowiska życia człowieka) Projekt badawczy PBZ-KBN-086/P04/2003 (zamawiany) Koordynator
Bardziej szczegółowoBIULETYN METEOROLOGICZNY UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO
BIULETYN METEOROLOGICZNY UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO Stacja miejska Szczecin Nr 7 (66) ISSN 2449-9749 PRACOWNIA KLIMATOLOGII I METEOROLOGII WYDZIAŁ NAUK O ZIEMI, INSTYTUT NAUK O MORZU UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI
Bardziej szczegółowo2. CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W ROKU 2006
Powietrze 17 2. CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W ROKU 2006 Charakterystykę warunków meteorologicznych województwa małopolskiego w roku 2006 przedstawiono na podstawie
Bardziej szczegółowo2010 VII WROCŁAW BISKUPIN
ZAKŁAD KLIMATOLOGII I OCHRONY ATMOSFERY INSTYTUT GEOGRAFII I ROZWOJU REGIONALNEGO UNIWERSYTET WROCŁAWSKI DEPARTMENT OF CLIMATOLOGY AND ATMOSPHERE PROTECTION INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND REGIONAL DEVELOPEMENT
Bardziej szczegółowoWEATHER CONDITIONS IN CALYPSOBYEN IN THE SUMMER 1993 (WEST SPITSBERGEN)
Pawei CZUBLA Institute of Earth Sciences Maria Curie-Skłodowska University Akademicka 19 20-033 Lublin, P O L A N D W>prawy Geograficzne na Spitsbergen UMCS, Lublin, 1994 WEATHER CONDITIONS IN CALYPSOBYEN
Bardziej szczegółowoBiuletyn Meteorologiczny Meteorological Bulletin
Rocznik 5 Numer 49 Biuletyn Meteorologiczny Meteorological Bulletin Wrocław Biskupin 2012 - I Wydawca: ZAKŁAD KLIMATOLOGII I OCHRONY ATMOSFERY INSTYTUT GEOGRAFII I ROZWOJU REGIONALNEGO UNIWERSYTET WROCŁAWSKI
Bardziej szczegółowoWARUNKI METEOROLOGICZNE NA RÓWNINIE KAFFIØYRA (NW SPITSBERGEN) W OKRESIE OD 13 LIPCA DO 20 WRZEŚNIA 2005 r. 1
R. Przybylak, M. Kejna, A. Araźny, P. Głowacki (red.) Abiotyczne środowisko Spitsbergenu w latach 2005 2006 w warunkach globalnego ocieplenia Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń, 2007: 33 50 WARUNKI
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO W LATACH
Acta Agrophysica, 24, 3(1), 5-11 CHARAKTERYSTYKA OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO W LATACH 2-22 Barbara Banaszkiewicz, Krystyna Grabowska, Zbigniew Szwejkowski Katedra
Bardziej szczegółowoPORÓWNANIE WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH NA ZACHODNIM WYBRZEŻU SPITSBERGENU W SEZONIE LETNIM 2005 R.
Problemy Klimatologii Polarnej 16 2006 125 138 PORÓWNANIE WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH NA ZACHODNIM WYBRZEŻU SPITSBERGENU W SEZONIE LETNIM 2005 R. DIVERSIFICATION OF METEOROLOGICAL CONDITIONS ON THE WESTERN
Bardziej szczegółowoWARUNKI METEOROLOGICZNE I WYBRANE PROBLEMY AKUMULACJI ŚNIEGU W REJONIE KAFFIØYRY (NW SPITSBERGEN) W OKRESIE OD LIPCA 2001 DO KWIETNIA 2002 ROKU
Problemy Klimatologii Polarnej 13 2003 139 149 WARUNKI METEOROLOGICZNE I WYBRANE PROBLEMY AKUMULACJI ŚNIEGU W REJONIE KAFFIØYRY (NW SPITSBERGEN) W OKRESIE OD LIPCA 2001 DO KWIETNIA 2002 ROKU Ireneusz Sobota
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Elżbieta Cebulak KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO THE PRECIPITATION ON THE AREA OF CRACOW
Bardziej szczegółowoROK Borucino. Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny. Nr 84 (132) ISSN X
Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino ROK 216 KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdański Nr 84 (132) ISSN 281-884X Od Redakcji: Opracowanie i publikację warunków
Bardziej szczegółowo2010 VI WROCŁAW BISKUPIN
ZAKŁAD KLIMATOLOGII I OCHRONY ATMOSFERY INSTYTUT GEOGRAFII I ROZWOJU REGIONALNEGO UNIWERSYTET WROCŁAWSKI DEPARTMENT CLIMATOLOGY AND ATMOSPHERE PROTECTION INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND REGIONAL DEVELOPEMENT
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ LICZBY DNI Z OPADEM W KRAKOWIE
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Robert Twardosz WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ LICZBY DNI Z OPADEM W KRAKOWIE LONG-TERM VARIABILITY OF THE NUMBER OF DAYS WITH PRECIPITATION IN CRACOW
Bardziej szczegółowoPORÓWNANIE WYBRANYCH WARUNKÓW POGODOWYCH W DWÓCH MEZOREGIONACH POJEZIERZA MAZURSKIEGO
Acta Agrophysica, 27, 9(3), 699-79 PORÓWNANIE WYBRANYCH WARUNKÓW POGODOWYCH W DWÓCH MEZOREGIONACH POJEZIERZA MAZURSKIEGO Ewelina Olba-Zięty, Jan Grabowski, Krystyna Grabowska Katedra Meteorologii i Klimatologii,
Bardziej szczegółowoHas the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?
Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Joanna Wibig Department of Meteorology and Climatology, University of Lodz, Poland OUTLINE: Motivation Data Heat wave frequency measures
Bardziej szczegółowoKlimatyczne uwarunkowania rozwoju turystyki na Pomorzu Środkowym The climatic conditions of tourism development in Central Pomerania
Eliza KALBARCZYK, Robert KALBARCZYK Katedra Meteorologii i Klimatologii, Akademia Rolnicza w Szczecinie Department of Meteorology and Climatology, Agricultural University in Szczecin Klimatyczne uwarunkowania
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoCharakterystyka miesięcznych ekstremów temperatury powietrza w Krakowie i ich związek z warunkami cyrkulacyjnymi
K. Piotrowicz, R. Twardosz (red.) Wahania klimatu w różnych skalach przestrzennych i czasowych Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński Kraków, 2007, 253-261 Charakterystyka
Bardziej szczegółowoInfluence of atmospheric circulation on air temperature in the Kaffiøyra region (NW Spitsbergen) in the period July 2005 August 2010
Z. Bielec-Bąkowska, E. Łupikasza, A. Widawski (red.) Rola cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu klimatu Katedra Klimatologii, Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytet Śląski Sosnowiec, 2012, 181 333 194 WPŁYW CYRKULACJI
Bardziej szczegółowoTERMINY I CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA ODWILŻY ATMOSFERYCZNYCH W OKOLICACH OLSZTYNA W LATACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2005: t. 5 z. specj. (14) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 231 236 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2005 TERMINY I CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA
Bardziej szczegółowoROK Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny. Borucino. Nr 44 (93) ISSN X
Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino ROK 213 KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdański Nr 44 (93) ISSN 281-884X Od Redakcji: Opracowanie i publikację warunków
Bardziej szczegółowo