DOMINACJA GATUNKÓW I BIORÓśNORODNOŚĆ ZBIOROWISK AGROCENOZ ZIEMNIAKA DOLINY ŚRODKOWEJ WISŁY

Transkrypt

1 ZESZYTY PROBLEMOWE POSTĘPÓW NAUK ROLNICZYCH 2008 z. 530: DOMINACJA GATUNKÓW I BIORÓśNORODNOŚĆ ZBIOROWISK AGROCENOZ ZIEMNIAKA DOLINY ŚRODKOWEJ WISŁY Janina Skrzyczyńska, Maria Ługowska Katedra Ekologii Rolniczej, Akademia Podlaska w Siedlcach Wstęp WaŜnym problemem w produkcji ziemniaka jest występowanie chwastów, które z wielu względów jest niekorzystne, gdyŝ obniŝa plony i ich jakość, zwiększa energochłonność zbioru, a takŝe powiększa zapas diaspor chwastów w glebie. Jak wynika z badań wielu autorów [TRZCIŃSKA-TACIK 2003; STUPNICKA-RODZYNKIEWICZ i in. 2004] najbardziej szkodliwie na kultury rolnicze oddziałują zbiorowiska chwastów złoŝone z kilku ubikwistycznych gatunków, natomiast zbiorowiska róŝnorodne florystycznie są mniej uciąŝliwe. W środkowo-wschodniej Polsce większość upraw ziemniaka naleŝy do silnie zachwaszczonych i m.in. z tego względu uprawy ziemniaka uwaŝa się za główne kultury zachwaszczające płodozmiany polowe. Badania składu i struktury agrocenoz ziemniaka przeprowadzono na terenie całego mezoregionu Doliny Środkowej Wisły, rozciągającej się od przełomu Wisły koło Puław poprzez WyŜyny Polskie, aŝ do zwęŝenia Doliny w Warszawie. Jej szerokość wynosi km i zajmuje powierzchnię około 1350 km 2. Teren ten charakteryzuje się duŝym zróŝnicowaniem gleb z przewagą mad, co związane jest z bezpośrednim sąsiedztwem rzeki. Skład granulometryczny gleb jest róŝny, od piasku luźnego do gliny cięŝkiej pylastej oraz pyłów zwykłych i pyłów ilastych. Gleby brunatne wyługowane i gleby płowe wytworzone są z glin i piasków naglinowych oraz utworów pyłowych zwykłych. Mniejsze powierzchnie terenu zajmują czarne ziemie, gleby murszowotorfowe i murszaste. Celem badań było określenie gatunków dominujących na róŝnych siedliskach oraz przedstawienie róŝnorodności florystycznej agrocenoz ziemniaka w oparciu o wskaźniki ekologiczne. ZałoŜenia metodyczne Badania terenowe przeprowadzono w latach w agrocenozach ziemniaka na terenie Doliny Środkowej Wisły. Obserwacje wykonano na 143 plantacjach rozmieszczonych w 68 miejscowościach w róŝnych warunkach siedliskowych. Warunki siedliskowe określono na podstawie map glebowo-rolniczych w skali 1 : 5000 oraz oznaczając ph gleb metodą kolorymetryczną. Badania florystyczno-fitosocjologiczne wykonano metodą Braun-Blanqueta [PAWŁOWSKI 1972].

2 106 J. Skrzyczyńska, M. Ługowska Obliczono stałość występowania gatunków (S) na poszczególnych kompleksach rolniczych oraz współczynnik pokrycia (D) i stopień zachwaszczenia (Sz) [ROLA i in. 2001], (tab. 1). W opracowaniu podano tylko gatunki dominujące, tzn. te, które wystąpiły w I-III stopniu zachwaszczenia. Wskaźniki zachwaszczenia ziemniaka Indices of potato weed infestation Tabela 1; Table 1 Stopień zachwaszczenia Weed infestation degree I - stopień - zachwaszczenie bardzo duŝe I - degree - infestation very high II - stopień - zachwaszczenie duŝe II - degree - infestation high III - stopień - zachwaszczenie średnie III - degree - infestation average IV - stopień - zachwaszczenie małe IV - degree - infestation low V - stopień - zachwaszczenie sporadyczne V - degree - infestation sporadic Stałość występowania Constancy of occurrence Współczynnik pokrycia Coefficient fo coverage S = V lub IV D = powyŝej 1000 D = over 1000 S = V lub IV lub S = III D = D = powyŝej 750 D = over 750 S =V lub IV lub S = III D = D = S = V lub IV lub S = III D = D = pozostałe niŝsze stopnie stałości lesser degrees of constancy pozostałe niŝsze współczynniki pokrycia lesser coverage coefficient VI - stopień - brak zachwaszczenia, nie odnotowano analizowanego gatunku w danej grupie zdjęć VI - degree - no weed infestation, no analyzed species was observed in a given group of records BioróŜnorodność zbiorowisk agrocenoz ziemniaka na analizowanych siedliskach określono posługując się wskaźnikami ekologicznymi: róŝnorodności Shannona (H ) i dominacji Simpsona (SI), które opisują wzory [SHANNONA, WEINERA cyt. za ZANIN i in. 1992; SIMPSON cyt. za ZANIN i in. 1992]: H = - ΣPi ln Pi gdzie: Pi prawdopodobieństwo wystąpienia określonych gatunków chwastów w próbie, Pi = n/n (n - liczebność chwastów określonego gatunku, N ogólna liczebność chwastów na powierzchni próbnej) SI = ΣPi 2 Wyniki Analizy składu i struktury agrocenoz ziemniaka dokonano na podstawie 143 zdjęć fitosocjologicznych. Na badanych plantacjach odnotowano ogółem 202 gatunki chwastów, w tym 126 krótkotrwałych i 76 wieloletnich (tab. 2). Wśród zarejestrowanych gatunków 25 wystąpiło w V i IV klasie stałości, pozostałe notowane były w niŝszych klasach.

3 DOMINACJA GATUNKÓW I BIORÓśNORODNOŚĆ ZBIOROWISK Skład gatunkowy chwastów na poszczególnych kompleksach glebowych był znacznie zróŝnicowany. Najbogatsze w gatunki fitocenozy wystąpiły na glebach kompleksu pszennego dobrego gatunków i Ŝytniego bardzo dobrego gatunków. Mniejszą liczbę taksonów notowano na glebach kompleksu zboŝowopastewnego mocnego gatunków, pszennego bardzo dobrego gatunków i Ŝytniego dobrego - 98 gatunków. NajuboŜszą florą charakteryzowały się uprawy występujące na glebach kompleksu Ŝytniego słabego - 64 gatunki i Ŝytniego bardzo słabego - tylko 40 gatunków (tab. 2). Obliczony indeks dominacji Simpsona (SI) przyjmował najwyŝsze wartości w uprawach na kompleksie Ŝytnim bardzo słabym - 0,48 oraz na kompleksie Ŝytnim słabym - 0,46. Wysokość wskaźnika związana jest z masowym występowaniem na kompleksie Ŝytnim bardzo słabym Digitaria ischaemum, Setaria pumila, a na kompleksie Ŝytnim słabym Echinochloa crus-galli, Chenopodium album, Setaria pumila i Galinsoga parviflora. Ponadto na omawianych glebach odnotowano niŝszą sumę współczynników pokrycia w odniesieniu do pozostałych siedlisk. Szczególnie była ona niska na glebach kompleksu Ŝytniego bardzo słabego NajniŜszym wskaźnikiem dominacji gatunków cechowały się uprawy na glebach kompleksów pszennych i zboŝowo-pastewnego mocnego, na tych teŝ siedliskach najwyŝsze były sumy współczynników pokrycia (rys. 1). Analizując przy pomocy wskaźnika ekologicznego bioróŝnorodność zbiorowisk chwastów w uprawach ziemniaka stwierdzono, iŝ najwyŝsze wartości osiągał on na glebach naleŝących do kompleksu pszennego bardzo dobrego i dobrego oraz zboŝowopastewnego mocnego. Wartość indeksu wynosiła odpowiednio 1,58, 1,53, 1,49. Uprawy ziemniaka na wymienionych kompleksach charakteryzowały się duŝą, ogólną liczbą gatunków oraz wysoką, średnią liczbą gatunków w zdjęciu. Natomiast najniŝsze wartości osiągał on na glebach piaskowych kompleksu Ŝytniego słabego i bardzo słabego, wynosił odpowiednio 11,1 i 1,26 (rys. 2). kompleks glebowo-rolniczy; soil agricultural complex 1 - wskaźnik dominacji (SI); domination index 2 - suma współczynników pokrycia; total coverage coefficients Rys. 1. Wskaźniki stanu zachwaszczenia upraw ziemniaka na glebach kompleksów rolniczych Doliny Środkowej Wisły Fig. 1. Indices of weed infestation state of potato communities on the soils of agricultural complexes of the Middle Vistula Valley

4 108 J. Skrzyczyńska, M. Ługowska kompleks glebowo-rolniczy; soil agricultural complex 1 - wskaźnik bioróŝnorodności fitosocjologicznej (H ); index of phytosociological biodiversity 2 - liczby gatunków w zdjęciu fitosocjologicznym; number of species in phytosociological relevé 3 - średnia liczba gatunków w zdjęciu fitosocjologicznym; mean number o species in phytosociological relevé Rys. 2. Wskaźniki róŝnorodności zbiorowisk chwastów w uprawach ziemniaka na glebach kompleksów rolniczych Doliny Środkowej Wisły Fig. 2. Biodiversity indices of potato communities on the soils of agricultural complexes of the Middle Vistula Valley kompleks glebowo-rolniczy; soil agricultural complex Rys. 3. Stopnie zachwaszczenia wybranych gatunków w uprawach ziemniaka Doliny Środkowej Wisły Fig. 3. The level of weed infestation with selected species in potato cultivations of the Middle Vistula Valley Na obraz zachwaszczenia plantacji ziemniaka miało wpływ 13 gatunków chwastów, wśród których najliczniejsze były trawy i gatunki nitrofilne (tab. 2).

5 DOMINACJA GATUNKÓW I BIORÓśNORODNOŚĆ ZBIOROWISK Rys. 4. Fig. 4. kompleks glebowo-rolniczy; soil agricultural complex Stopnie zachwaszczenia wybranych gatunków w uprawach ziemniaka Doliny Środkowej Wisły The level of weed infestation with selected species in potato cultivations of the Middle Vistula Valley kompleks glebowo-rolniczy; soil agricultural complex Rys. 5. Stopnie zachwaszczenia wybranych gatunków w uprawach ziemniaka Doliny Środkowej Wisły Fig. 5. The level of weed infestation with selected species in potato cultivations of the Middle Vistula Valley Ziemniaki z wyjątkiem zlokalizowanych na kompleksie Ŝytnim bardzo słabym, zdominowane były przez Chenopodium album i Echinochloa crus-galli, które osiągały I i II stopień zachwaszczenia (rys. 3). Plantacje ziemniaka opanowane były takŝe przez Galinsoga parviflora, który notowano w II i III stopniu zachwaszczenia oraz Equisetum arvense (rys. 3, 5) osiągający na niektórych kompleksach III stopień zachwaszczenia. Ponadto na glebach zwięzłych w III stopniu zachwaszczenia występowały: Amaranthus retroflexus, Galinsoga ciliata, Veronica persica, Stellaria media (rys. 4).

6 110 J. Skrzyczyńska, M. Ługowska Na glebach kompleksu zboŝowo-pastewnego mocnego w wysokim II stopniu zachwaszczenia zarejestrowno Oxalis Fontana, natomiast na glebach lekkich dominowały gatunki acidofilne: Setaria pumila i Digitaria ischaemum osiągające I i II stopień zachwaszczenia (rys. 3, 4). Wśród gatunków higrofilnych największe zagroŝenie stanowił Juncus bufonius występujący w III stopniu zachwaszczenia na glebach kompleksu zboŝowo-pastewnego słabego (rys. 5). Dyskusja Zbiorowiska segetalne wykształcające się w uprawach ziemniaka na terenie Doliny Środkowej Wisły były zróŝnicowane pod względem składu i liczebności gatunków. Na zachwaszczenie plantacji ziemniaka miała wpływ grupa gatunków dominujących, szczególnie widoczna na siedliskach uboŝszych. Taką zaleŝność dokumentuje policzony indeks dominacji (SI) gatunków na poszczególnych kompleksach glebowo-rolniczych. NajwyŜsze wartości indeks dominacji osiągał na kompleksie Ŝytnim bardzo słabym - 0,48 i słabym - 0,46. Na jego wartość miały wpływ przede wszystkim gatunki występujące w I-III stopniu zachwaszczenia. Do nich naleŝały: Digitaria ischaemum, Setaria pumila, Echinochloa crus-galli, Chenopodium album, Raphanus raphanistrum i Galinsoga parviflora. O dominacji tych gatunków w uprawach ziemniaka na terenie kraju donoszą obserwacje m. in.: HOŁDYŃSKIEGO i in. [1986], SKRZYCZYŃSKIEJ [1999], KUTYNY i LEŚNIKA [2002], ZIEMIŃSKIEJ-SMYK i TRĄBY [2004]. Fitocenozy na Ŝyznych siedliskach charakteryzują się zdecydowanie duŝą bioróŝnorodnością, co stwierdzili wcześniej: SKRZYCZYŃSKA i SKRAJNA [2000], TRZCIŃSKA- TACIK [2003], STUPNICKA-RODZYNKIEWICZ i in. [2004], ZIEMIŃSKA-SMYK i TRĄBA [2004]. W badaniach własnych na siedliskach Ŝyznych, naleŝących do kompleksów pszennych i zboŝowo-pastewnego mocnego, pomimo osiągnięcia wysokich stopni zachwaszczenia przez Stellaria media, Chenopodium album, Veronica persica, Galinsoga parviflora, Galinsoga ciliata, Oxalis fontana, Amaranthus retroflexus, to wartości wskaźnika bioróŝnorodności były najwyŝsze wśród badanych kompleksów glebowo-rolniczych. O gwałtownym rozprzestrzenianiu się w uprawie ziemniaków Galinsoga parviflora, Galinsoga ciliata, Amaranthus retroflexus donosili TRZCIŃSKA- TACIK [1996], ŁABZA [2002], STUPNICKA-RODZYNKIEWICZ i in. [2002]. Zbiorowiska te cechuje znacznie wyŝsza liczba gatunków, w porównaniu ze zbiorowiskami rozwijającymi się na glebach kompleksów najuboŝszych. Dla tych kompleksów indeks bioróŝnorodności przyjmował wysokie wartości: na pszennym bardzo dobrym (1,58), pszennym dobrym (1,53), zboŝowo-pastewnym mocnym (1,49). W analizowanych uprawach ziemniaka występowały w nielicznych populacjach Elymus repens, Fallopia convolvulus, Cirsium arvense Scleranthus annuus, Spergula arvensis, zaś w kraju są to gatunki dominujące w agrocenozach ziemniaka [HOŁDYŃSKI i in. 1986; WNUK 1996; ROLA, ROLA 1996; SKRZYCZYŃSKA 1999; ZIEMIŃSKA-SMYK, TRĄBA 2004]. Wnioski 1. Plantacje ziemniaka na terenie Doliny Środkowej Wisły zachwaszczało 202 gatunki roślin, wśród nich wyróŝniono 13 gatunków dominujących na większości siedlisk. 2. Najbardziej róŝnorodne florystycznie zbiorowiska wykształcały się na glebach naleŝących do kompleksów pszennych i zboŝowo-pastewnego mocnego. 3. O zachwaszczeniu plantacji ziemniaka na siedliskach Ŝyznych decydowały: Echinochloa crus-galli, Chenopodium album, Galinsoga parviflora, zaś na glebach lekkich Setaria pumila i Digitaria ischaemum.

7 DOMINACJA GATUNKÓW I BIORÓśNORODNOŚĆ ZBIOROWISK Literatura HOŁDYŃSKI CZ., KORNIAK T., POLAKOWSKI B Zachwaszczenie roślin uprawnych woj. olsztyńskiego na tle kompleksów glebowo-rolniczych. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricultura 43: KUTYNA I., LEŚNIK T Występowanie Chenopodium album L., Echinochloa crusgalli (L.) P.B. i Amaranthus retroflexus L. na Pomorzu Zachodnim i w Kotlinie Gorzowskiej. Pam. Puławski IUNG 129: ŁABZA T Udział Amaranthus retroflexus L., Chenopodium album L. i Echinochloa crus-galli (L.) Beauv. w zachwaszczeniu upraw na róŝnych glebach byłego województwa krakowskiego. Pam. Puławski IUNG 129: PAWŁOWSKI B Skład i budowa zbiorowisk roślinnych oraz metody ich badania. w: Szata roślinna Polski. Szafer Wł., Zarzycki K. (Red.), Tom I, PWN Warszawa: ROLA H., ROLA J., ZALIWSKI A Rozmieszczenie chwastów segetalnych w uprawach rolniczych Polski. IUNG Puławy: 4-5. ROLA J., ROLA H. 1996a. Ekspansywne chwasty segetalne w uprawach rolniczych w Polsce. Zesz. Nauk. AT-R Bydgoszcz, Rolnictwo 196(38): SKRZYCZYŃSKA J Zachwaszczenie upraw Wysoczyzny Siedleckiej na tle warunków glebowych. Cz. I. Zachwaszczenie zbóŝ i okopowych. Rocz. Nauk Rol., Ser. A, 114(1-2): SKRZYCZYŃSKA J., SKRAJNA T Zachwaszczenie upraw na Wysoczyźnie Kałuszyńskiej. Cz. II. Zachwaszczenie okopowych. Fragm. Agronom. XVII, 2(66): STUPNICKA-RODZYNKIEWICZ E., TRZCIŃSKA-TACIK H., HOCHÓŁ T., ŁABZA T., STOKŁOSA A Aktualne zagroŝenie upraw przez Amaranthus retroflexus L. w ośmiu mezoregionach WyŜyny Małopolskiej. Pam. Puławski IUNG 129: STUPNICKA-RODZYNKIEWICZ E., STĘPNIAK K., DĄBKOWSKA T., ŁABZA T RóŜnorodność zbiorowisk chwastów w uprawach zbóŝ w Beskidach. Fragm. Agronom. XXI 4(84): TRZCIŃSKA-TACIK H Ekspansja Galinsoga ciliata Blake i G. parviflora Cav. na polach upraw okopowych. Zesz. Nauk. AT-R Bydgoszcz, Rolnictwo 196(38): TRZCIŃSKA-TACIK H Znaczenie róŝnorodności gatunkowej chwastów segetalnych. Pam. Puławski 134: WNUK Z Gatunki chwastów uciąŝliwe dla rolnictwa na WyŜynie Częstochowskiej. Zesz. Nauk. AT-R Bydgoszcz, Rolnictwo 196(38): ZANIN G., MOSCA G., CATIZONE P A profile of the potential flora in maize fields of the Po Valley. Weed Res. 32: ZIEMIŃSKA-SMYK. M, TRĄBA CZ Zachwaszczenie roślin uprawnych na róŝnych glebach otuliny Roztoczańskiego Parku Narodowego. Cz. II. Uprawy okopowe. Acta Agrobot. 57(1-2): Słowa kluczowe: gatunki dominujące, bioróŝnorodność zbiorowisk, zachwaszczenie upraw ziemniaka, Dolina Środkowej Wisły

8 112 J. Skrzyczyńska, M. Ługowska Streszczenie Badania składu i struktury agrofitocenoz ziemniaka przeprowadzono w latach na obszarze Doliny Środkowej Wisły metodą fitosocjologiczną Braun- Blanqueta. Obserwacje wykonano na 143 plantacjach rozmieszczonych w róŝnych warunkach siedliskowych. Warunki siedliskowe określono wykorzystując mapy glebowo-rolnicze w skali 1 : oraz oznaczono ph gleby metodą kolorymetryczną. Ekologiczne wskaźniki dominacji i bioróŝnorodności policzono według wzoru Shannona (H ) i Simpsona (SI). Celem przeprowadzonych badań było określenie gatunków dominujących na róŝnych siedliskach oraz przedstawienie róŝnorodności florystycznej zbiorowisk zachwaszczających plantacje ziemniaka w oparciu o wskaźniki ekologiczne. W uprawach ziemniaka odnotowano ogółem 202 gatunki chwastów, w tym 126 krótkotrwałych i 76 wieloletnich. NajuboŜszą florą charakteryzowały się uprawy na glebach kompleksu Ŝytniego bardzo słabego i słabego. Obliczone wskaźniki dominacji gatunków w tych fitocenozach były wysokie, co wynikało z małej bioróŝnorodności zbiorowisk oraz udziału gatunków w wysokim stopniu zachwaszczenia. Natomiast najbogatsze fitocenozy wystąpiły na siedliskach Ŝyznych i charakteryzowały się wysokim indeksem bioróŝnorodności oraz wysoką średnią liczbą gatunków chwastów. SPECIES DOMINATION AND BIODIVERSITY IN WEED COMMUNITIES OF AGROCENOSES OF THE MIDDLE VISTULA VALLEY Janina Skrzyczyńska, Maria Ługowska Department of Agricultural Ecology, University of Podlasie, Siedlce Key words: species domination, biodiversity of plant communities, weeds of potato fields, Middle Vistula Valley Summary Studies on the composition and structure of potato agrophytocenoses were carried out between 2003 and 2006 in the area of the Middle Vistula Valley using the Braun- Blanquet phytosociological method. The observations were carried out on 143 cultivations, varying as to soil conditions. The habitat conditions were determined on the basis of soil-agricultural maps in the scale of 1 : Soil reaction was defined using the colorimeter method. Ecological indices of domination and biodiversity were calculated according to the Shannon (H ) and Simpson (SI) formula. The aim of the studies was the determination of the group of dominant species at various habitats and presentation of floristic diversity of weed communities occurring in potato cultivations on the basis of ecological indices. A total of 202 weed species were recorded in the investigated cultivations (126 annuals and 76 perennials). Weed communities developing on the soil of very week and week rye complex were the poorest ones. The domination indices calculated for them were high, which was a result of a low biodiversity of communities as well as the occurrence of a group of weed species heavily infesting the cultivations. The most species-rich phytocenoses

9 DOMINACJA GATUNKÓW I BIORÓśNORODNOŚĆ ZBIOROWISK were found on fertile habitats. They were characterized by a high biodiversity index and the largest average number of species in one relevé. Prof. dr hab. Janina Skrzyczyńska Katedra Ekologii Rolniczej Akademia Podlaska ul. Prusa SIEDLCE ekorol@ap.siedlce.pl

10 Gatunki dominujące w zachwaszczeniu ziemniaka w Dolinie Środkowej Wisły Dominant weed species infesting potato cultivations in the Middle Vistula Valley Tabela 2; Table 2 Kompleksy glebowo-rolnicze Soil-agricultural complexes Typ, podtyp gleby; Type, subtype of soil Bw,F* A,Bw,F A,Bw,Dz,F Bw,F F,Dz F Bw,F,Dz Bw,F,Dz Skład granulometryczny Granulometric composition pl; ps:pl;ps.pl ps:pl; psp:pl pgl:pl pglp:pl/pl pgl.ps:pl pgl:pl/gl; pglp:pl/ps/psp; pgm.pl; pgm.ps:pl; pgm:pgl:.ps; płz:pl pgmp:pl/ps; pgmp; pgmp.płz; płz:pl/ps; płz; płz:płi:.gsp; gl:pl; glp:pl; glp.pglp:pl pgm.płz:gs; płz:pl/pgl/płi; glp:pl; glp:płz:pglp; gsp.płz:pglp; gsp.i.płi; płi:pl; płi.psp:pl; płi.gs;płi; płi.i płz; płz.płi; płz:.i; płi:pl; płi; płi.i pglp:pl; pglp:ps; pgm; pgm.gl; płz:pl; płz.płi; glp.płi; płi:pl; płi.i plp.pl; pglp.pl; pgl:gl; pgm.pl; płz ph gleby; Soil ph 4,5-5,0 4,5-6,0 5,0-7,5 5,0-7,5 5,0-7,5 6,5-7,5 5,5-7,0 4,5-5,0 Średnie pokrycie przez chwasty (%) Mean cover with weeds (%) Liczba gatunków; Number of species jednoroczne; annual wieloletnich; perennials Liczba zdjęć; Number of records Gatunki jednoroczne; Annual species S*** D*** S D S D S D S D S D S D S D Digitaria ischaemum (SCHREB.) H.L. MŐHL V 945 I 8 I I II 400 Echinochloa crus-galli (L.) P. BEAUR. II 30 V 1483 V 1079 V 1091 IV 477 V 438 V 1238 III 835 Chenopodium album L. II 40 V 675 V 918 V 821 V 422 V 1169 V 506 IV 365 Setaria pumila (PAIR.) POEM. ET SCHULT. V 795 V 1063 V 315 III 411 III 246 IV 227 IV 191 IV 815 Galinsoga parviflora CAV. I 10 IV 408 IV 532 IV 454 IV 670 IV 538 IV 894 I 60 cd. tabeli 2; cont. Table

11 Raphanus raphanistrum L. III 90 III 42 II 24 I 7 I 61 II 38 I 13 IV 475 Amaranthus rertoflexus L. - - II 17 III 738 IV 148 III 255 III 181 III Galinsoga ciliata (RAF.) S.F. BLAKE - - I 8 III 288 IV 473 III 301 IV 469 II 113 I 20 Stellaria media (L.) VILL. - - III 188 III 82 IV 371 V 338 V 438 IV 100 II 40 Veronica persica POIR III 65 IV 207 III 399 IV 477 II Juncus bufonius L I 31 III 625 Gatunki wieloletnie; Perennial species Equisetum arvense L. III 50 V 417 V 403 III 54 IV 97 IV 188 IV 297 II 40 Oxalis fontana BUNGE II 121 III 195 III 291 IV 123 IV Objaśnienia; Explanations * A - gleba płowa; buff soils, Bw - brunatna wyługowana; brown lixiviated soils Dz czarne ziemie zdegradowane; black degraded soils F - mada rzeczna; river muds **pl - piasek luźny; loose sand ps - piasek słabogliniasty; poor-loamy sand, pgl - piasek gliniasty lekki; light loamy sand pglp piasek gliniasty lekki pylasty; light loamy dusty sand pgm - piasek gliniasty mocny; strong loamy sand płz - pył zwykły; common dust płi pył ilasty; loamy dust glp - glina lekka pylasta; light dusty clay) gsp - glina średnia pylasta; medium dusty clay *** S - Stałość fitosocjologiczna; phytosociological constancy D - współczynnik pokrycia; cover coefficient - gatunek nie notowany na danym kompleksie; species absent in the complex