Jêzyki zachodnios³owiañskie w XXI wieku

Transkrypt

1 Jêzyki zachodnios³owiañskie w XXI wieku Tom 3 Wspó³czesne jêzyki s³owiañskie

2 NR 2628

3 Uniwersytet Œl¹ski w Katowicach Univerzita Mateja Bela v Banskej Bystrici Ostravská Univerzita v Ostravì Jêzyki zachodnios³owiañskie w XXI wieku Tom 3 Wspó³czesne jêzyki s³owiañskie pod redakcj¹ OLGI WOLIÑSKIEJ MARIOLI SZYMCZAK-ROZLACH Wydawnictwo Uniwersytetu Œl¹skiego Katowice 2009

4 Redaktor serii: Jêzykoznawstwo Polonistyczne OLGA WOLIÑSKA Recenzenci BARBARA BOGO ÊBSKA MARIA PAPIERZ Publikacja bêdzie dostêpna po wyczerpaniu nak³adu w wersji internetowej: Œl¹ska Biblioteka Cyfrowa

5 Spis treœci Od redaktorek (OLGA WOLIÑSKA, MARIOLA SZYMCZAK-ROZLACH). EWA BI AS-PLESZAK, KATARZYNA SUJKOWSKA-SOBISZ Zapach kobiety i zapach... mê czyzny jêzykowo-kulturowy wizerunek kobiecoœci i mêskoœci we wspó³czesnych tekstach perswazyjnych... EVA ÈULENOVÁ Dedukcia a indukcia v medzi¾udskej komunikácii ZDENKO DOBRÍK Klasifikácia anglicizmov a oblasti ich používania v súèasnej nemèine a slovenèine IRENEUSZ HYRNIK Wp³ywy obce w leksyce polskiej koñca XX wieku EVA JANDOVÁ Tematická výstavba jednoho dílèího dialogu na WWW chatu.... JANA KESSELOVÁ Operátory podmienkových vz ahov v súèasnej slovenèine (korpusové inšpirácie) JAROMÍR KRŠKO Vz ahové modely slovenských hydroným MARIOLA LISZOKOVÁ Pøíjmení préteritálního typu v èeštinì a polštinì

6 6 Spis treœci IWONA LOEWE Pole gatunkowe streszczenia HANA MAREŠOVÁ K souèasné jazykové situaci èeské enklávy v polském Zelówì.... MILOŠ MLÈOCH Kolokaèní frazémy a idiomy v souèasném bulvárním tisku..... BERNADETA NIESPOREK-SZAMBURSKA, DANUTA BULA Mowa reklamowa, czyli o reklamie w jêzyku dzieci i m³odzie y... PAVOL ODALOŠ Literáronymá v Ballekovom Èudnom spáèovi zo Slovenského raja... MARCEL OLŠIAK Variabilita suprasegmentálnych javov ANNA POMYKACZOVÁ Byt ukryty w kolorach (na podstawie wierszy Henryka Jasiczka)... JÁN SABOL Pomlèka ako signál rozhrania romantickej a realistickej balady (P.O. Hviezdoslav: Zuzanka Hraškovie) JAROMÍRA ŠINDELÁØOVÁ Specifika èeštiny jako jazyka západoslovanského SYLWIA SOJDA Procesy uniwerbizacyjne we wspó³czesnych polskich i s³owackich tekstach publicystycznych DIANA SVOBODOVÁ Aktuální pohledy na uplatnìní cizojazyèných pøejímek v èeské slovní zásobì MARIOLA SZYMCZAK-ROZLACH Analityczne struktury werbo-nominalne w s³owackich tekstach prasowych

7 Spis treœci JANA MARIE TUŠKOVÁ Dynamické tendence èeských feminín na poèátku 21. století..... OLGA WOLIÑSKA Deklaracja jako akt mowy i gatunek tekstu KATARÍNA VUŽÒÁKOVÁ Binárnos a ternárnos onomaziologickej a onomatologickej štruktúry slovotvorne motivovaného slova BO ENA MIGRODZKA Próba interpretacji ci¹gu elementów grafemicznych by³om w tekstach internetowych

8 Od redaktorek Prze³om wieków, a zw³aszcza prze³om tysi¹cleci, sk³ania do bilansowania rejestrowania tego, co odchodzi w przesz³oœæ, i wskazywania tego, co pojawia siê jako nowe, zapowiadaj¹c kierunek rozwoju. Koniec XX i wkraczanie w XXI wiek zainspirowa³y jêzykoznawców z trzech oœrodków uniwersyteckich Bañskiej Bystrzycy, Ostrawy i Katowic do przygl¹dniêci¹ siê stanowi jêzyków s³owiañskich na progu XXI wieku. Wspó³praca uczonych ze S³owacji, Czech i Polski, z Uniwersytetu Mateja Bela, Uniwersytetu Ostrawskiego i Uniwersytetu Œl¹skiego pozwoli³a rozszerzyæ perspektywê ogl¹du na trzy jêzyki zachodnios³owiañskie. Badania jêzykoznawcze prowadzone niezale nie w ka dym oœrodku pokaza³y, e wiele tendencji jest podobnych. W ka dym z opisywanych jêzyków zachodz¹ znaczne zmiany w zasobie leksykalnym, a nowe wyrazy s¹ w znacznym stopniu obcego pochodzenia. Obserwuje siê ewolucjê gatunków wypowiedzi, zw³aszcza dziennikarskich i pojawienie siê nowych w sieci. Jêzyk mediów elektronicznych wywiera znacz¹cy wp³yw na sposób komunikowania siê tak- e poza nimi. Zacieraj¹ siê, wyraziste dawniej, granice miêdzy mówionoœci¹ a piœmiennoœci¹, miêdzy potocznoœci¹ a oficjalnoœci¹. Nadawcy medialni kreuj¹ nowy model komunikacji. Oddaj¹c do r¹k Czytelników trzeci tom studiów opisuj¹cych jêzyki zachodnios³owiañskie u progu nowego tysi¹clecia, dziêkujemy wszystkim uczestnikom za udzia³ w realizacji projektu. Olga Woliñska Mariola Szymczak-Rozlach

9 Redaktorzy DOMINIKA MALSKA OLGA NOWAK LUCYNA SPYRKA Projektant ok³adki na podstawie aran acji plastycznej tomów 1. i 2. MA GORZATA PLEŒNIAR Redaktor techniczny MA GORZATA PLEŒNIAR Korektor LIDIA SZUMIGA A Copyright 2009 by Wydawnictwo Uniwersytetu Œl¹skiego Wszelkie prawa zastrze one ISSN ISBN Wydawca Wydawnictwo Uniwersytetu Œl¹skiego ul. Bankowa 12B, Katowice wydawus@us.edu.pl Wydanie I. Ark. druk. 18,5. Ark. wyd. 18,00. Papier offset. kl. III, 90 g Cena 27 z³ Sk³ad i ³amanie: Pracownia Sk³adu Komputerowego Wydawnictwa Uniwersytetu Œl¹skiego Druk i oprawa: SOWA Sp. z o.o. ul. Hrubieszowska 6a, Warszawa