Webinarium Początek o 11:00

Transkrypt

1 Webinarium Początek o 11:00 Webinarium Nowe (stare?) przesłanki wykluczenia z uwzględnieniem zasad wykazywania ich braku w oparciu o formularz JEDZ michal.gajdek@dzp.pl michal.wojciechowski@dzp.pl

2 Plan Webinarium: 1. Wprowadzenie. 2. Nowa przesłanka wykluczenia. 3. Wybrane przesłanki obligatoryjne. 4. Wybrane przesłanki fakultatywne. 5. Self-cleaning. 6. Okres wykluczenia. 7. Pytania i odpowiedzi.

3 WPROWADZENIE

4 WPROWADZENIE dlaczego zmieniliśmy (po raz kolejny) PZP? Dyrektywa 2014/25/UE (tzw. dyrektywa sektorowa) Dyrektywa 2014/24/UE (tzw. dyrektywa klasyczna) rozwiązania prawne nieprzewidziane dyrektywami Nowelizacja PZP

5 WPROWADZENIE czy to koniec zmian? To jest szybka nowelizacja, która była konieczna z racji wdrożenia dyrektyw UE. Niewątpliwe jest potrzeba stworzenia nowej, pełnej, kompleksowej, prostszej regulacji w tym zakresie, która będzie stanowiła rozwiązanie bolączek, również na rynku zamówień publicznych w infrastrukturze. Małgorzata Stręciwilk Prezes Urzędu Zamówień Publicznych Wypowiedź z 22 czerwca 2016 r. podczas IV Kongresu Infrastruktury Polskiej

6 NOWA PRZESŁANKA WYKLUCZENIA

7 NOWA PRZESŁANKA WYKLUCZENIA ocena warunków udziału w postępowaniu Zamawiający może, na każdym etapie postępowania uznać, że wykonawca nie posiada wymaganych zdolności, jeżeli zaangażowanie zasobów technicznych lub zawodowych wykonawcy w inne przedsięwzięcia gospodarcze może mieć negatywny wpływ na realizację zamówienia. art. 22d ust. 2 PZP

8 NOWA PRZESŁANKA WYKLUCZENIA ocena warunków udziału w postępowaniu A contracting authority may assume that an economic operator does not possess the required professional abilities where the contracting authority has established that the economic operator has conflicting interests which may negatively affect the performance of the contract. art. 58 ust. 4 Dyrektywy 2014/24/UE Instytucja zamawiająca może uznać, że dany wykonawca nie ma wymaganych zdolności zawodowych, jeżeli ustaliła, że wykonawca ma sprzeczne interesy, które mogą mieć negatywny wpływ na realizację zamówienia. Zamawiający może, na każdym etapie postępowania uznać, że wykonawca nie posiada wymaganych zdolności, jeżeli zaangażowanie zasobów technicznych lub zawodowych wykonawcy w inne przedsięwzięcia gospodarcze wykonawcy może mieć negatywny wpływ na realizację zamówienia. art. 22d ust. 2 PZP

9 NOWA PRZESŁANKA WYKLUCZENIA ocena warunków udziału w postępowaniu Zamawiający (GDDKiA Oddział w Bydgoszczy) prowadził 2 postępowania na kontynuację budowy autostrady A1, lecz na różnych odcinkach. Wybrani Wykonawcy w każdym z tych postępowań powołali się na identyczny potencjał co do osób na stanowiska Dyrektora Kontraktu oraz Kierownika budowy oraz potencjału technicznego (wskazanie tych samych wytwórni mieszanek mineralno-asfaltowych). Wykonawca z 2. miejsca kwestionował potencjał techniczny zwycięskiego oferenta. Odwołanie zostało uwzględnione wyrok KIO z 26 lutego 2013 r., sygn. akt KIO 297/13, KIO 300/13: Jeśli zatem wykonawca wskazuje osoby, które jednocześnie zostały zaangażowane lub zadeklarowane do wykonywania analogicznych ról w innym zadaniu, i gdy charakter obowiązków tych osób oraz zakres ich zaangażowania do realizacji zamówienia wskazuje, że nie da się ich pogodzić w sposób bezkolizyjny w danym postępowaniu, musi czynić to na własne ryzyko, uwzględniając, że tak zajęty już zasób może zostać uznany za niepotwierdzający spełnienia warunku art. 22d ust. 2 PZP

10 NOWE (STARE?) PRZESŁANKI WYKLUCZENIA

11 PRZESŁANKI WYKLUCZENIA wprowadzenie Podział na przesłanki wykluczenia o charakterze obligatoryjnym (art. 24 ust. 1 pkt 13)-23) PZP) i fakultatywnym (art. 24 ust. 5 PZP) Swoboda zamawiającego w doborze i kształtowaniu przesłanek wykluczenia w danym postępowaniu Możliwość zastosowania przez wykonawcę procedury self cleaning

12 PRZESŁANKI WYKLUCZENIA na kiedy badamy? Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego art. 145a pkt 2) PZP Okres w trakcie, którego wykonawca może podlegać badaniu Termin składania ofert / wniosków o dopuszczenie Zawarcie umowy z wybranym wykonawcą

13 OBLIGATORYJNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA podanie nieprawdziwych informacji Z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wyklucza się wykonawcę, który złożył nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania wykonawcę, który w wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa wprowadził zamawiającego w błąd, że nie podlega wykluczeniu / spełnia warunki udziału lub kryteria selekcji lub zataił te informacje / nie przedstawia wymaganych dokumentów wykonawcę, który w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił informacje wprowadzające w błąd zamawiającego, mogące mieć istotny wpływ na decyzje zamawiającego art. 24 ust. 1 pkt 16, 17 PZP

14 OBLIGATORYJNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA podanie nieprawdziwych informacji

15 OBLIGATORYJNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA wcześniejsze zaangażowanie Z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wyklucza się wykonawcę, który wykonał bezpośrednio czynności związane z przygotowaniem prowadzonego postępowania, z wyłączeniem czynności wykonywanych podczas dialogu technicznego (...) lub posługiwali się w celu sporządzenia oferty osobami uczestniczącymi w dokonywaniu tych czynności, chyba że udział tych wykonawców w postępowaniu nie utrudni uczciwej konkurencji (...) Z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wyklucza się wykonawcę, wykonawcę, który brał udział w przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego lub którego pracownik, a także osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, o dzieło, agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, brał udział w przygotowaniu takiego postępowania, chyba że spowodowane tym zakłócenie konkurencji może być wyeliminowane w inny sposób niż przez wykluczenie wykonawcy z udziału w postępowaniu art. 24 ust. 1 pkt 19 PZP

16 OBLIGATORYJNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA wcześniejsze zaangażowanie

17 OBLIGATORYJNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA bezprawny wpływ??? Z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wyklucza się wykonawcę, który bezprawnie wpływał lub próbował wpłynąć na czynności zamawiającego lub pozyskać informacje poufne, mogące dać mu przewagę w postępowaniu o udzielenie zamówienia art. 24 ust. 1 pkt 18 PZP

18 OBLIGATORYJNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA bezprawny wpływ

19 OBLIGATORYJNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA porozumienie antykonkurencyjne Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji Z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wyklucza się wykonawcę, który z innymi wykonawcami zawarł porozumienie mające na celu zakłócenie konkurencji między wykonawcami w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, co zamawiający jest w stanie wykazać za pomocą stosownych środków dowodowych art. 24 ust. 1 pkt 20 PZP

20 OBLIGATORYJNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA porozumienie antykonkurencyjne

21 OBLIGATORYJNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA zakaz ubiegania się o zamówienia Z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wyklucza się wykonawcę, będącego podmiotem zbiorowym, wobec którego sąd orzekł zakaz ubiegania się o zamówienia na podstawie przepisów o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary Wykluczamy wykonawcę będącego podmiotem zbiorowym, wobec którego sąd orzekł zakaz ubiegania się o zamówienie ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych Wykluczamy wykonawcę, wobec którego orzeczono tytułem środka zapobiegawczego zakaz ubiegania się o zamówienia (w trakcie postępowania karnego pko osobie fizycznej) art. 24 ust. 1 pkt 16, 17 PZP

22 OBLIGATORYJNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA zakaz ubiegania się o zamówienia

23 FAKULTATYWNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA wcześniejsze nieprawidłowości Zamawiający może wykluczyć m.in. wykonawcę: który w sposób zawiniony poważnie naruszył obowiązki zawodowe, co podważa jego uczciwość, w szczególności, gdy wykonawca w wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa nie wykonał lub nienależycie wykonał zamówienie publiczne, co zamawiający jest w stanie wykazać za pomocą stosownych środków dowodowych. który, z przyczyn leżących po jego stronie, nie wykonał albo nienależycie wykonał w istotnym stopniu wcześniejszą umowę w sprawie zamówienia publicznego lub umowę koncesji, zawartą z zamawiającym, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-4, co doprowadziło do rozwiązania umowy lub zasądzenia odszkodowania. art. 24 ust. 5 pkt 2 oraz 4 PZP

24 FAKULTATYWNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA wcześniejsze nieprawidłowości

25 FAKULTATYWNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA wcześniejsze nieprawidłowości

26 FAKULTATYWNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA wcześniejsze nieprawidłowości art. 24 ust. 5 pkt 4 PZP Wyklucza się wykonawcę który: z przyczyn leżących po jego stronie, nie wykonał albo nienależycie wykonał w istotnym stopniu wcześniejszą umowę w sprawie zamówienia publicznego lub umowę koncesji, zawartą z zamawiającym, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-4, co doprowadziło do rozwiązania umowy lub zasądzenia odszkodowania. Część C JEDZ Wyklucza się wykonawcę który znajdował się w sytuacji, w której: wcześniejsza umowa w sprawie zamówienia publicznego, wcześniejsza umowa z podmiotem zamawiającym lub wcześniejsza umowa w sprawie koncesji, została rozwiązana przed czasem LUB w której nałożone zostało odszkodowanie BĄDŹ inne porównywalne sankcje w związku z tą wcześniejszą umową.

27 FAKULTATYWNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA konflikt interesów Zamawiający może wykluczyć wykonawcę, którego członkowie Zarządu, Rady Nadzorczej lub prokurenci pozostają z: zamawiającym lub osobami uprawnionymi do jego reprezentowania / członkami komisji przetargowej / osobami, które złożyły oświadczenie, z art. 17 ust. 2a PZP, w następujących relacjach: są osobami najbliższymi, przed upływem 3 lat od dnia wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia pozostawały w stosunku pracy lub zlecenia z wykonawcą, powstają uzasadnione wątpliwości co do bezstronności tych osób. art. 24 ust. 5 pkt 3 PZP

28 FAKULTATYWNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA konflikt interesów

29 FAKULTATYWNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA konflikt interesów BYŁO: Osoby wykonujące czynności w postępowaniu z ramienia Zamawiającego podlegają wykluczeniu we wskazanych ustawa okolicznościach (np. związek małżeński z wykonawcą, stosunek faktyczny budzący wątpliwości co do bezstronności). Wykonawca może podlegać wykluczeniu jeżeli wykonywał bezpośrednio czynności związane z przygotowaniem postępowania. Ciężar dowodu JEST: Osoby wykonujące czynności w postępowaniu z ramienia Zamawiającego podlegają wykluczeniu we wskazanych w ustawie okolicznościach Wykonawca może podlegać wykluczeniu (przesłanka fakultatywna) jeśli urzędujący członek organu zarządzającego lub nadzorczego, wspólnik, komplementariusz lub prokurent tego wykonawcy pozostaje w określonych relacjach z personelem Zamawiającego. Wyrok TSUE z 12 marca 2015 r. w sprawie C 538/13 evigilio

30 FAKULTATYWNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA wyrok TSUE w sprawie C 538/13 Instytucjom zamawiającym przydzielono aktywną rolę w stosowaniu zasad udzielania zamówień publicznych, dlatego instytucje te zobowiązane są sprawdzić, czy istnieje ewentualny konflikt interesów i podjąć odpowiednie działania celem zapobieżenia powstaniu takiego konfliktu, wykrycia go lub zaradzenia mu. To Zamawiający ma pilnować, aby nie doszło do konfliktu interesów Tymczasem nie byłoby w zgodzie ze wspomnianą aktywną rolą, by w ramach postępowania odwoławczego nakładać na skarżącą ciężar dowodu na zaistnienie konkretnego przypadku stronniczości biegłych powołanych przez instytucję zamawiającą. Wykonawca zarzucający istnienie konfliktu interesów nie jest obciążony ciężarem dowodu!

31 FAKULTATYWNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA naruszenia innych przepisów art. 24 ust. 1 pkt 13 i 14 PZP Z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawcę którego prawomocnie skazano za przestępstwo o którym mowa w art KK art. 24 ust. 5 pkt 5 i 8 PZP Z postępowania o udzielenie zamówienia można wykluczyć wykonawcę którego skazano za wykroczenie przeciwko środowisku na karę aresztu, ograniczenia wolności lub karę grzywny nie niższą niż 3000 złotych lub wobec którego wydano ostateczną decyzję administracyjną o naruszeniu obowiązków z prawa ochrony środowiska jeżeli wymierzono tą decyzją karę pieniężną nie niższą niż 3000 złotych Część C JEDZ Czy wykonawca, wedle własnej wiedzy, naruszył swoje obowiązki w dziedzinie prawa środowiska, prawa socjalnego i prawa pracy?

32 FAKULTATYWNE PRZESŁANKI WYKLUCZENIA ranking zastosowania Wykorzystanie tylko jednej przesłanki fakultatywnej wykonawca, w stosunku do którego otwarto likwidację (art. 24 ust. 5 pkt. 1 PZP) wszystkie przesłanki fakultatywne z art. 24 ust. 5 PZP lub brak przesłanek fakultatywnych Opracowanie własne DZP na podstawie ogłoszeń o zamówieniach w sektorze IT

33 PRZESŁANKI WYKLUCZENIA self cleaning o co chodzi? Wykonawca, który podlega wykluczeniu może przedstawić dowody na to, że podjęte przez niego środki są wystarczające do wykazania jego rzetelności, w szczególności udowodnić naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem lub przestępstwem skarbowym, zadośćuczynienie za doznaną krzywdę lub naprawienie szkody, wyczerpujące wyjaśnienie stanu faktycznego oraz współpracę z organami ścigania oraz podjęcie konkretnych środków technicznych, organizacyjnych i kadrowych, które są odpowiednie dla zapobiegania dalszym przestępstwom lub przestępstwom skarbowym lub nieprawidłowemu postępowaniu wykonawcy. Wyjaśnienie właściwym podmiotom wszystkich okoliczności związanych z zachowaniem wykonawcy wskazującym na konieczność jego wykluczenia. Naprawienie szkody. Zwolnienie osób odpowiedzialnych za zachowania wykonawcy wskazujące na konieczność jego wykluczenia. Przeprowadzenie szkoleń wdrażających personel do przestrzegania określonych reguł. Wprowadzenie dodatkowych systemów kontroli. art. 24 ust. 8 PZP

34 PRZESŁANKI WYKLUCZENIA self cleaning zakres zastosowania Przed nowelizacją do zastosowania jedynie w obronie przed fakultatywną przesłanką z art. 24 ust. 2a PZP (zawinione poważne naruszenie obowiązków zawodowych) Po nowelizacji do zastosowania przy wszystkich przesłankach wykluczenia z 3 wyjątkami 1. Prawomocny wyrok lub ostateczna decyzja administracyjna o zaleganiu z uiszczaniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne. 2. Zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne (także w drodze środka zapobiegawczego). 3. Złożenie ofert lub wniosków przez podmioty z tej samej grupy kapitałowej, jeżeli nie wykażą, że istniejące między nimi powiązania nie zakłócają uczciwej konkurencji.

35 PRZESŁANKI WYKLUCZENIA self cleaning z praktyki czyli o sprawie KIO 610/16 Należy jednak zauważyć, że brak jest w ustawie katalogu środków, jakie należy podjąć, celem wykazania braku podstaw do wykluczenia (...). (...) stopień szczegółowości wyjaśnień zależy każdorazowo od danej sytuacji. Z uwagi na fakt, ze ustawa nie precyzuje, jakie dokładnie elementy powinny znaleźć sie w złożonych przez wykonawcę wyjaśnieniach, zawsze może zostać postawiony zarzut zbyt małej szczegółowości tych wyjaśnień. W ocenie składu orzekającego w niniejszym postępowaniu, podjecie działań takich jak zwolnienie osób odpowiedzialnych za niewłaściwe wykonanie obowiązków we wskazanych placówkach, zatrudnienie dodatkowego technologa, zwiększenie ilości szkoleń oraz zakresu zagadnień, stanowi o dokonywaniu działań w celu naprawy zaistniałych sytuacji.

36 PRZESŁANKI WYKLUCZENIA rozbieżności między JEDZ a PZP

37 PRZESŁANKI WYKLUCZENIA rozbieżności między JEDZ a PZP The obligation to exclude an economic operator shall also apply where the person convicted by final judgment is a member of the administrative, management or supervisory body of that economic operator or has powers of representation, decision or control therein Obowiązek wykluczenia wykonawcy ma zastosowanie również w przypadku, gdy osoba skazana prawomocnym wyrokiem jest członkiem organów administracyjnych, zarządzających lub nadzorczych tego wykonawcy lub posiada w tych organach uprawnienia do reprezentowania, uprawnienia decyzyjne lub kontrolne

38 PRZESŁANKI WYKLUCZENIA rozbieżności między JEDZ a PZP Has the economic operator itself or any person who is a member of its administrative, management or supervisory body or has powers of representation, decision or control therein been the subject of conviction by final judgment Czy w stosunku do samego wykonawcy bądź jakiejkolwiek osoby będącej członkiem organów administracyjnych, zarządzających lub nadzorczych wykonawcy, lub posiadającej w przedsiębiorstwie wykonawcy uprawnienia do reprezentowania, uprawnienia decyzyjne lub kontrolne, wydany został prawomocny wyrok Ustawa nie weryfikuje zwykłych pełnomocników uprawnionych do reprezentacji nie będących członkami zarządu

39 PRZESŁANKI WYKLUCZENIA okres wykluczenia Okres wykluczenia Wykluczenie jednorazowe Okres każdorazowo wskazany w zakazie Przesłanka wykluczenia niespełnienie warunków udziału wprowadzenie w błąd podanie nieprawdziwych informacji konflikt interesów złożenie ofert przez kilka spółek z tej samej grupy kapitałowej orzeczony zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne zastosowany środek zapobiegawczy art. 24 ust. 7 PZP

40 PRZESŁANKI WYKLUCZENIA okres wykluczenia 3 lata Termin początkowy uprawomocnienie się wyroku skazującego zaistnienia zdarzenia Przesłanka wykluczenia powierzanie cudzoziemcom pracy z naruszeniem przepisów przez osoby fizyczne reprezentujące wykonawcę podatki/ ubezpieczenia społeczne wykroczenia przeciwko prawom pracownika, środowisku próba bezprawnego wpłynięcia na czynności Zamawiającego porozumienie antykonkurencyjne poważne naruszenie obowiązków zawodowych nienależyte wykonanie wcześniejszej umowy art. 24 ust. 7 PZP

41 PRZESŁANKI WYKLUCZENIA okres wykluczenia 5 lat Termin początkowy uprawomocnienie się wyroku skazującego Przesłanka wykluczenia najcięższe przestępstwa osób fizycznych takie jak finansowanie terroryzmu, zorganizowana grupa przestępcza, przekupstwo ale też oszustwo, przestępstwa przeciwko środowisku (np. składowanie albo transportowanie odpadów w warunkach mogących zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi (...) w znacznych rozmiarach). art. 24 ust. 7 PZP

42 PYTANIA I ODPOWIEDZI...

43 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ