OPIS PATENTOWY. Patent dodatkowy do patentu. Zgłoszono: (P ) Pierwszeństwo: Stany Zjednoczone Ameryki

Transkrypt

1 POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA URZĄD PATENTOWY PRL OPIS PATENTOWY Patent dodatkowy do patentu Zgłoszono: (P ) Pierwszeństwo: Stany Zjednoczone Ameryki Zgłoszenie ogłoszono: Opis patentowy opublikowano: [czytelnia I Urzędu Patentowego 1 1 folski*i :?:-.'-:ri s *; l-.^-ei Int. Cl.3 H04N5/04 H04N 3/16 Twórcy wynalazku: Steven Alan Steckler, Alvin Reuben Balaban Uprawniony z patentu: RCA Corporation, Nowy Jork (Stany Zjednoczone Ameryki) Układ regulacji napięcia i odchylania odbiornika telewizyjnego Przedmiotem wynalazku jest układ regulacji napięcia i odchylania odbiornika telewizyjnego, zwłaszcza pojedynczy generator sygnałów piłokształtnych do wytwarzania opóźnionego impulsu zasilającego dla układu odchylania i do wytwarzania opóźnionego impulsu sterującego dla przełączanego zasilacza. W znanych układach odchylania odbiorników telewizyjnych sygnały są wytwarzane w odpowiedzi na sygnały synchronizacji zawarte w złożonym sygnale wizyjnym. Niepożądane zmiany pracy układu odchylania linii mogą być kontrolowane, na przykład, przez wykrywanie regulacji w czasie impulsu powrotu, a zmiany okresu wybierania linii mogą być kompensowane przez regulację czasu wytwarzania kolejnego sygnału odchyla nia linii. Znane jest zastosowanie przełączanych zasilaczy do dostarczania regulowanych napięć do układów odchylania i innych układów w odbiorniku telewizyjnym.znane zasilacze wykorzystują np. tyrystor dołączony do źródła nieregulowanego napięcia stałego i sterowany w układzie regulatora. Zamiast tyrystora może być, w razie potrzeby, zastosowany sterowany przyrząd przełączający czy konwencjonalny tranzystor. Zarówno zna ny układ odchylania linii, jak i znany przełączany zasilacz wykorzystują sygnały piłokształtne do opóźnionego wytwarzania sygnałów sterujących. Jednakże w znanych układach wymagane jest zastosowanie oddzielnych układów całkujących do uzyskania tych dwóch przebiegów piłokształtnych. Znany jest układ regulacji napięcia i odchylania odbiornika telewizyjnego, takiego jak przedstawiony na przykład w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr , zawierającego układ odchylania linii dołączony do źródła nieregulowanego napięcia i do źródła sygnałów synchronizacji linii. Układ sygnałów zasilania linii zawiera pętlę synchronizacji fazowej, której wejście jest dołączone do źródła sygnałów synchroni zacji linii i wyjście impulsowe jest dołączone do generatora sygnałów piłokształtnych oraz pętlę korekcji fazy, której pierwsze wejście jest dołączone do układu odchylania linii i wyjście jest dołączone do układu odchylania linii, a drugie wejście jest dołączone do generatora sygnałów piłokształtnych. Znany układ regulacji zawiera układ regulatora z tyrystorem mającym wejście sygnału sterującego i drugie wejście dołączone do źródła niere gulowanego napięcia stałego i wyjście regulowanego napięcia, do którego jest dołączone jedno wejście kompara tora błędu. Układ według wynalazku zawiera komparator pętli zasilania połączony szeregowo ze wzmacniaczem i ma jący pierwsze wejście dołączone do wyjścia komparatora błędu, a drugie wejście dołączone do generatora sygna-

2 łów piłokształtnych oraz wyjście dołączone poprzez wzmacniacz do wejścia sterującego tyrystora układu regula tora. Pętla synchronizacji fazowej zawiera detektor fazy, którego pierwsze wejście jest dołączone do źródła sygnałów synchronizacji linii, a drugie wejście jest dołączone do układu odchylania linii, komparator, którego pierwsze wejście jest dołączone do detektora fazy, a drugie wejście jest dołączone do generatora sygnałów piłokształtnych i generator impulsowy włączony między wyjście komparatora a układ odchylania linii. Pętla zasilania zawiera komparator, którego pierwsze wejście jest dołączone do generatora sygnałów piłokształtnych, drugie wejście i wyjście są dołączone do układu odchylania linii, i źródło napięcia odniesienia, komparator błędu, który ma pierwsze wejście dołączone do źródła napięcia odniesienia i drugie wejście dołączone do regulowanego napięcia oraz filtr włączony między komparator błędu a komparator zasilania. Między detektor fazy a komparator jest włączony filtr pętli korekcji fazy o stałej czasowej większej niż pętla stała czasowa pętli zasilania. Komparator błędu zawiera dwa tyrystory połączone w układzie wzmacniacza różnicowego a między bazę i kolektor tranzystora jest włączony filtr w postaci kondensatora. Układ regulatora, komparator błędu, kompa rator zasilania i wzmacniacz stanowią pętlę przełączanego zasilacza o stałej czasowej zależnej od wartości kon densatora filtru. Zaletą wynalazku jest to, że układ regulacji napięcia i odchylania odbiornika telewizyjnego jest wyposażo ny w pojedynczy generator sygnałów piłokształtnych dla wytwarzania opóźnionych sygnałów odchylania i opóźnionego sygnałów sterujących zasilacza. Regulowane napięcie zasilacza jest wykorzystywane jako źródło napięcia zasilania dla układu odchylania linii i dla wielu układów przetwarzania sygnałów w odbiorniku telewi zyjnym. Niepożądane zmiany są kompensowane przez regulowany zasilacz właśnie tak, jak są kompensowane skutki zmian obciążenia. Przez dobór stałej czasu dla regulacji, która jest mniejsza (tzn. szybsza) niż stała czasu regulowanego zasilacza, różnice faz między synchronizacją i powrotem są tak szybko kompensowane przez układ odchylania, że ich oddziaływania na regulowany zasilacz są zmniejszone do minimum. Zastosowanie pojedynczego generatora sygnałów piłokształtnych według wynalazku jest szczególnie ko rzystne, gdy części układu odchylania linii i regulowanego zasilacza mocy są wytwarzane w postaci układu scalonego na pojedynczej płytce układu scalonego. Potrzeba zastosowania jedynie pojedynczego generatora sygnałów piłokształtnych upraszcza złożony układ na płytce i zmniejsza do minimum obszar wymagany dla tych układów piłokształtnych zmniejsza również liczbę wtyków układu scalonego, wymaganych do dołączenia go do zewnętrznych elementów, takich jak kondensatory. Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedsta wia układ odchylania linii i przełączany zasilacz odbiornika telewizyjnego, częściowo w postaci schematu bloko wego i częściowo w postaci schematu ideowego, fig. 2 - przebiegi, które obrazują działania układów z fig. 1 i fig. 3 oraz fig. 3 - bardziej szczegółowe przedstawienie wykonania układu odchylania linii i przełączanego zasilacza odbiornika telewizyjnego, częściowo w postaci schematu blokowego i częściowo w postaci schematu ideowego. Fig. 1 przedstawia część odbiornika telewizyjnego przetwarzającą sygnały wizyjne. Odbiornik telewizyjny zawiera układ odchylania linii i przełączany zasilacz skonstruowane według wynalazku. Sygnały wizyjne są odbierane przez antenę 10 i dostarczane do stopnia 12 strojenia, pośredniej częstotliwości i detektora wizyjnego. Wykryte sygnały wizyjne są dostarczane do układu przetwarzania 14 sygnałów luminacji i chrominancji, który dostarcza sygnały zasilania wizyjnego do kineskopu 16. Wykryte sygnały wizyjne są również dostarczane do układu separacji 18 sygnałów synchronizacji, który separuje sygnały synchronizacji linii i pola od informacji wizyjnej. Sygnały synchronizacji są dostarczane do układu odchylania 20 pola, który wytwarza sygnały odchyla nia pola dla uzwojenia odchylającego 22 umieszczonego na kineskopie 16. Układ separacji 18 sygnałów synchro nizacji dostarcza sygnały synchronizacji linii do detektora fazy 62. Detektor fazy 62, filtr 64, generator 66 sterowany napięciem i licznik 68 są połączone w pętlę synchronizacji fazowej w celu otrzymania sygnałów wejściowych, które są zasadniczo pozbawione szumu oraz synchronizowane fazowo i częstotliwościowo z wejś ciowymi sygnałami synchronizacji linii. Sygnały wyjściowe z licznika 68 są dostarczane do drugiego detektora fazy 74 oraz do układu kształtowania 90 i impulsów do generatora 92 sygnałów piłokształtnych, przy czym ostatnie dwa układy wytwarzają sygnał piłokształtny o częstotliwości impulsów synchronizacji linii. Detektor fazy 74 porównuje impulsy z licznika 68 z impulsami powrotnymi z układu odchylania 140 linii i uzyskuje na pięcie wyjściowe, które jest filtrowane przez filtr 76 oraz dostarczane do jednego wejścia komparatora 70. Kom parator 70 porównuje odfiltrowane napięcie z napięciem piłokształtnym, uzyskiwanym przez generator 92 sygnałów piłokształtnych w celu określenia czasu, w którym generator impulsowy 72 ma dostarczać sygnał sterujący do układu odchylania 140 linii. W odpowiedzi na sygnały sterujące układ odchylania 140 linii uzyskuje przebiegi odchylania, które są dostarczane do uzwojenia odchylającego 142 i wytwarzają wysokie napięcie przyspieszające, dostarczane do kineskopu jako potencjał przyspieszający elektrony wiązki. Sygnał piłokształtny uzyskiwany przez generator 92 sygnałów piłokształtnych jest także dostarczany do jednego wejścia komparatora 80 przełączanego zasilacza. Regulowane napięcie D+ wytwarzane przez zasilacz jest dzielone przez rezystory 106 i 108, które są włączone pomiędzy kondensator 104 i masę. Węzeł łączący rezys-

3 ] i I tory 106 i 108 jest dołączony do jednego wejścia komparatora 86, którego drugie wejście jest dołączone do - źródła 84 napięcia odniesienia. Podzielone napięcie jest porównywane z napięciem odniesienia przez kompara tor 86 dający na wejściu napięcie błędu, które jest filtrowane przez filtr 88 i dostarczane do drugiego wejścia komparatora 80. Komparator 80 porównuje filtrowane napięcie błędu z napięciem piłokształtnym w celu uzy skania regulowanego w czasie sygnału strującego, który jest wzmacniany przez wzmacniacz 82 i dostarczany do elektrody sterującej tyrystora lub podobnego przyrządu w dyskretnym układzie regulatora 100. Układ regulato ra 100 odbiera nieregulowany sygnał napięcia B+, który zawiera składową powrotu układu odchylania 140 linii. Tyrystor jest sterowany przez sygnał sterujący i pozostaje wstanie przewodzenia do momentu wyłączenia w wyniku działania przeciwnej polaryzacji składowej powrotu. W czasie, gdy tyrystor przewodzi, prąd jest do starczany do węzła łączącego kondensator 104 i rezystor 106 przez układ regulatora 100 w celu wytworzenia regulowanego napięcia B+ w tym węźle. Regulowane napięcie B+ uzyskiwane przez układ regulatora 100 jest dostarczane do układu odchylania 140 linii jako napięcie zasilania tego układu ido innych części odbiornika telewizyjnego. Regulacja napięcia B+ jest uzyskiwana przez sterowanie z przełączeniem cyklem pracy tyrystora w układzie regulatora 100. Działanie układów z fig. 1 można zrozumieć na podstawie przebiegów z fig. 2. Detektor fazy 62, filtr 64, generator 66 sterowany napięciem i licznik 68 w pętli synchronizacji fazowej uzyskują sygnał A, jak przedstawio ny na fig. 2a, który jest utrzymywany w zasadniczo stałej zależności fazowej i częstotliwościowej z wejściowymi sygnałami synchronizacji linii. Sygnał A jest dostarczany do detektora fazy 74 i do układu kształtowania 90 impulsów, gdzie jego cykl pracy Jest zmieniany dla wytworzenia sekwencji impulsów B z fig. 2b. Układ kształto wania 90 impulsów może być, na przykład, multiwibratorem astabilnym lub sterowanym układem logicznym. Impulsy B sterują generatorem 92 sygnałów piłokształtnych dla wytworzenia sygnału piłokształtnegoc z fig. 2c. Komparator 70 porównuje sygnał piłokształtny C z poziomem napięcia DC1, które jest filtrowanym napięciem błędu detektora fazy 74. Gdy dodatnio narastające napięcie sygnału piłokształtnego C osiąga poziom DC1, jak przykładowo pokazano na fig. 2c, sygnał wyjściowyłcomparatora 70 zmienia stan, w wyniku czego jest wytwarzany sygnał D pokazany na fig. 2d. Dodatnie przejście przebiegu sygnału D w tym czasie jest opóźnione względem dodatniego przejścia synchronizowanego sygnału A w okresie DL1, co pokazano na fig. 2d. Dodatnie przejście przebiegu sygnału D wyzwala następnie generator impulsowy 72 w celu wytwarzania sygnału zasilania linii, który jest dostarczany do układu odchylania 140 linii. Komparator 70 jest dlatego ciągle czuły na różnicę faz pomiędzy impulsami synchronizacji i powrotu oraz regulację w czasie impulsów synchronizacji, reprezento waną przez przebieg piłokształtny dla wytworzenia przebiegu sygnału D regulacji w czasie zasilania linii, który będzie efektywnie przeciągać impulsy powrotne, a zatem okres wybierania linii z powrotem do synchronizmu fazowego z wejściowym sygnałem synchronizacji linii. Niepożądane efekty, takie jak wygięcia wyświetlanego obrazu telewizyjnego, są skutkiem tego zmniejszone do minimum. Komparator 80 przełączanego zasilacza odbiera sygnał piłokształtny C i filtrowane napięcie błędu o po ziomie DC2 z komparatora 86, jak pokazano na fig. 2c. Gdy wzrastające dodatnio napięcie reprezentowane przez / sygnał piłokształtny C osiąga poziom DC2, komparator 80 zmienia stan na wyjściu, w wyniku czego wytwarza sygnał E pokazany na fig. 2e. Dodatnie przejście przebiegu sygnału E jest opóźnione względem dodatniego przejścia synchronizowanego sygnału A o okres DL2 pokazany na fig. 2e. Okres DL2 jest w przybliżeniu równy części cyklu roboczego tyrystora układu regulatora 100, podczas której przyrząd nie przewodzi. Tyrystor prze wodzi zasadniczo podczas narastającej części przebiegu sygnału E. Dzięki temu można stwierdzić, że okres DL2 będzie zmieniać cykl pracy tyrystora, przez co będzie sterowana regulacja napięcia B+ uzyskanego na kondensa torze 104. Tyrystor układu regulatora 100 jest sterowany przez dodatnie przejścia przebiegu sygnału E, który jest uzyskiwany z synchronizowanego sygnału A, dającego potem sygnał piłokształtny C. Tyrystorjest wprowadza ny w stan nieprzewodzenia przez impulsy powrotne, które mogą posiadać zmieniającą się w sposób ciągły zależ ność fazową względem synchronizacji. W idealnym przypadku byłoby pożądane dla impulsów powrotnych wyłączenie tyrystora dokładnie w czasie ujemnych przejść przebiegu sygnału g, ale zmieniające się w sposób ciągły czasy pojawiania się impulsów powrotnych zapobiegają ternu. Odkryto jednakże, że przy pracy pętli korekcji fazy układu odchylania linii, zawierającej detektor fazy 74, filtr 76, komparator 70, generator impulso wy 72 i układ odchylania 140 linii przy większych szybkościach niż w pętli zasilania zawierającej komparator 86, filtr 88, komparator 80, wzmacniacz 82 i układ regulatora 100, impulsy powrotne będą utrzymywane w zadowa lającej, stałej zależności fazowej z synchronizowanym sygnałem A tak, że nie występuje ujemny wpływ na zasilanie. Może to być łatwo uzyskiwane na przykład przez regulację wartości składowych pojemnościowych w filtrach 76, i 88. Zadowalające działanie zarówno układu odchylania linii, jak i przełączanego zasilacza mocy -zastało osiągnięte przcrzastosowanie stałej czasowafpę*k7 ki irdla pętli kungktji fazowej i stałej czasowej pętłf 400 Hz dla pętli zasilania. Zastosowanie jedynie pojedynczego generatora 92 sygnałów piłokształtnych w układzie z fig. 1 jest szcze gólnie korzystne, gdy elementy układu odchylania linii i przełączanego zasilacza są wytwarzane na pojedynczej

4 płytce układu scalonego. Dla przykładu w wykonaniu z fig. 1 wszystkie elementy zawarte w bloku 50 oznaczo nym przerywaną linią zostały wytworzone na pojedynczej płytce układu scalonego, z wyjątkiem kilku elemen tów reaktancyjnych filtrów, generatora sygnałów piłokształtnych i generatora impulsowego. Zastosowanie jedy nie jednego generatora sygnałów piłokształtnych oszczędza miejsce na płytce i zmniejsza do minimum liczbę wtyków niezbędnych do połączenia dyskretnych elementów układu. Połączenia wzajemne pomiędzy generato rem 92 sygnałów piłokształtnych i komparatorami 70 i 80 mogą być dogodnie wykonywane na samej płytce układu scalonego, przez co umożliwiają skuteczne połączenie tych dwóch związanych ze sobą układów telewi zyjnych. Na fig. 3 jest przedstawiony szczegółowy schemat generatora sygnałów piłokształtnych pętli korekcji fazy. Licznik 68 dostarcza synchronizowane impulsy do bazy tranzystora 310 detektora fazy 74. Tranzystor 310 jest połączony w układzie wzmacniacza różnicowego za pomocą połączenia jego emitera z emiterem tranzysto ra 308 i z kolektorem tranzystora 420. Stałe napięcie jest doprowadzane do bazy tranzystora 308 z dzielnika napięciowego, zawierającego szeregowe połączenie rezystora 302 i diod 304 i 306 włączonych pomiędzy źródło napięcia zasilania ± i punkt o potencjale odniesienia (masa). Tranzystor 420 utrzymuje wzmacniacz różnicowy wstanie roboczym podczas występowania impulsów powrotnych, które są podawane na bazę tranzystora 420 z układu odchylania 140 linii poprzez końcówkę 1 układu scalonego i rezystor 424. Dioda 422 jest włączona pomiędzy bazę tranzystora 420 i masę, a emiter tranzystora 420 jest połączony z masą. Pomiędzy kolektory tranzystorów 308 i 310 jest włączony symetryczny układ prądowy. Tranzystor314 ma kolektor połączony z kolektorem tranzystora 308 i emiter połączony z napięciem zasilania ± poprzez rezys tor 318. Tranzystor312 ma bazę dołączoną do kolektora tranzystora 314, kolektor dołączony do masy i emiter dołączony do bazy tranzystora 314 ido napięcia zasilania! poprzez rezystor 320. Tranzystor 316 ma bazę dołączoną do bazy tranzystora 314, emiter dołączony do napięcia zasilania ± poprzez rezystor 322, a kolektor dołączony do kolektora tranzystora 310. Symetryczny układ prądowy łączy kolektory tranzystorów 310 i 316. Sygnał wyjściowy, który odpowiada poziomowi DC1 z fig. 2c, jest dostarczany do końcówki 3 układu scalonego i do bazy tranzystora 334 komparatora 70. Kondensator 330 filtru jest włączony pomiędzy końcówkę 3 układu scalonego i masę. Komparator 70 zawiera tranzystory 334 i 336 w układzie wzmacniacza różnicowego. Emiter tranzystora 334 jest dołączony do emitera tranzystora 336 i do kolektora tranzystora 338 źródła prądowego. Emiter tranzystora 338 jest połączony z napięciem zasilania ± poprzez rezystor 340, a jego baza jest dołączona do napięcia odniesienia Vbi, które jest dostarczane przez źródło odniesienia 400. Kolektor tranzystora 336 jest dołączony do masy, a kolektor tranzystora 334 jest połączony z generatorem impulsowym 72 i z masą poprzez rezystor 342. Generator impulsowy 72 dostarcza impulsy zasilania linii do układu odchylania 140 linii za pomocą końcówki 2 układu scalonego. Licznik 68 dostarcza synchronizowane impulsy do sterowanego układu kształtowania 90 impulsów i inwerera 350. Impulsy sygnału A pokazane na fig. 2a są dostarczane do sterowanego układu kształtowania 90 impul sów. Sterowany układ kształtowania 90 impulsów wytwarza wyjściowe impulsy 8, które są właściwe do zasilania generatora 92 sygnałów piłokształtnych i w zaleconym wykonaniu impulsy B określają cykl pracy w przybliże niu 1:7. impulsy B są dostarczane do bazy tranzystora 352, którego kolektor jest dołączony do kolektora tranzystora 354 i do wyjściowej końcówki 6 układu scalonego. Emiter tranzystora 352 jest dołączony do bazy tranzystora 354 i do masy poprzez rezystor 356. Emiter tranzystora 354 jest dołączony do masy. Generator syghałów piłokształtnych jest uzupełniony przez tranzystor 362, który ma kolektor dołączony do końcówki 6 układu scalonego, bazę dołączoną do źródła napięcia odniesienia Vbi i emiter dołączony do napięcia zasilania ± poprzez rezystor 364. Pomiędzy końcówkę 6 układu scalonego i masę jest włączony kondensator 360. Podczas pracy na końcówce 6 układu scalonego jest uzyskiwany sygnał piłokształtny dostarczany do bazy tranzystora 336 i do bazy tranzystora 370. Kolektor tranzystora 370 jest dołączony do napięcia zasilania ±, a jego emiter jest dołączony do kolektora tranzystora 372 i do bazy tranzystora 390 poprzez rezystor 376. Emiter tranzystora 372 jest dołączony do masy poprzez rezystor 374, a baza jest dołączona do napięcia odniesie nia Vb2f które jest dostarczane przez źródło odniesienia 400. v Tranzystor 390 jest połączony z tranzystorem 392 w układzie wzmacniacza różnicowego w celu utworze nia komparatora 80. Emiter tranzystora 390 jest połączony z emiterem tranzystora 392 i kolektorem tranzysto ra 398 źródła prądowego. Baza tranzystora 398 jest dołączona do źródła napięcia odniesienia Vbi, a jego emiter jest dołączony do napięcia zasilania ± poprzez rezystor 397. Napięcie odniesienia V jest wytwarzane przez źródło odniesienia 400 i podawane na bazę tranzystora 392. Symetryczny układ prądowy zawierający diodę 394 i tranzystor 396 łączy kolektory tranzystorów 390 i 392. Kolektor tranzystora 390 jest dołączony do anody diody 394 i do bazy tranzystora 396. Katoda diody 394 i emiter tranzystora 396 są dołączone do masy. Kolektor tranzystora 396 jest połączony z kolektorem tranzystora 392, a sygnał uzyskiwany na tym połączeniu jest do- We wzmacniaczu 82 kolektor tranzystora 410 jest dołączony do napięcia zasilania ±, a jego emiter jest dołączony do masy poprzez rezystor412 ido bazy tranzystora416 poprzez rezystor414. Emiter tranzysto ra 416 jest dołączony do masy, a jego kolektor jest dołączony do napięcia zasilania ± poprzez rezystor 418 i końcówkę 7 układu scalonego. Końcówka 7 układu scalonego jest dołączona za pomocą kondensatora 118 do

5 I uzwojenia pierwotnego transformatora 116 dyskretnego układu regulatora 100. Uzwojenie wtórne transformato ra 116 jest dołączone do elektrody sterującej tyrystora 102. Nieregulowane napięcie B+ zawierające składową sygnału powrotu jest dostarczane do anody tyrystora 102 z układu odchylania 140 linii poprzez cewkę 113. Układ filtra zawierający szeregowe połączenie kondensatora 114 i rezystora 112 oraz kondensator 111 jest połą czony równolegle z głównym obwodem przewodzenia tyrystora 102. Katoda tyrystora 102 jest dołączona do układu filtru i do jednej okładziny kondensatora 104, którego druga okładzina jest dołączona do masy. Regulo wane napięcie B+ uzyskiwane na katodzie tyrystora 102 jest dostarczane do układu odchylania 140 linii przez przewód 120 i do dzielnika napięcia zawierającego rezystory 106 i 108, które są połączone równolegle z konden satorem 104 filtru. Rezystor 110 jest włączony pomiędzy zaczep dzielnika napięcia i końcówkę 4 układu scalo nego. Komparator 86 zawiera tranzystory 430 i 432 połączone w układzie wzmacniacza różnicowego. Emiter tranzystora 430 jest dołączony do emitera tranzystora 432 i do kolektora tranzystora 444 źródła prądowego. Baza tranzystora 444 jest dołączona do źródła napięcia odniesienia Vt>i, a jego emiter jest dołączony do napię cia zasilania ± poprzez rezystor 448. Baza tranzystora 432 jest spolaryzowana przez dołączenie do kolektora tranzystora 446 i dp anody diody 406. Baza tranzystora 446 jest dołączona do źródła napięcia odniesienia V^i, a jego emiter jest dołączony do napięcia zasilania ± poprzez rezystor 449. Katoda diody 406 jest dołączona do katody diody Zenera408, której anoda jest dołączona do końcówki 8 układu scalonego. W tym wykonaniu końcówka 8 układu scalonego jest dołączona do masy. Kolektor tranzystora 430 jest dołączony do końcówki 5 układu scalonego i do kolektora tranzystora 434. Emiter tranzystora 434 jest dołączony do masy poprzez szere gowe połączenie diody 438 i rezystora 440 oraz jest także dołączony do bazy tranzystora 436. Emiter tranzysto ra 436 jest dołączony do masy poprzez rezystor 442, a jego kolektor jest dołączony do bazy tranzystora 434 i do kolektora tranzystora 432. Filtr 88 przedstawiony jako kondensator jest włączony pmiędzy końcówki 4 i 5 ukła du scalonego. Połączenie kolektorów tranzystorów 430 i 434 jest dołączone do bazy tranzystora 380, którego kolektor jest dołączony do napięcia zasilania ±. Emiter tranzystora 380 jest dołączony do kolektora tranzystora 382 i do bazy tranzystora 390 za pomocą rezystora 378. Baza tranzystora 382 jest dołączona do źródła napięcia odniesie nia Vb 2, a jego emiter jest dołączony do triasy poprzez rezystor 384. Licznik 68 dostarcza sygnały synchronizowane względem detektora fazy 74 i układu kształtowania 90 impulsów. Sterowany układ kształtowania 90 impulsów dostarcza impulsy o czasie trwania około 8/is do tran zystorów 352 i 354, które prowadzą do rozładowania kondensatora 360 generatora sygnałów piłokształtnych. Pomiędzy okresami przewodzenia tranzystorów 352 i 354 kondensator 360 jest ładowany przez tranzystor 362 w celu uzyskania sygnału piłokształtnego na przewodzie C, dostarczanego do komparatora 70 i tranzystora 370. Sygnały A synchronizacji linii, które są dostarczane do tranzystora 310 detektora fazy 74 są porównywane ze stałym poziomem odniesienia na bazie tranzystora 308 podczas impulsu powrotnego na końcówce 1 układu scalonego. W tym czasie prąd emitera jest dostarczany do tranzystorów 308 i 310. Detektor fazy 74 wytwarza prąd, który jest filtrowany i pamiętany jako poziom DC1 napięcia na kondensatorze 330 i jest dostarczany do drugiego wejścia komparatora 70. Kiedy narastająca część sygnału piłokształtnego na bazie tranzystora 336 przekracza poziom DC1 napięcia, tranzystor 334 jest wprowadzany w stan przewodzenia i wyzwala generator impulsowy 72 sygnałem na przewodzie D. Generator impulsowy 72 wytwarza następnie impuls zasilania linii, który jest dostarczany do układu odchylania 140 linii za pomocą końcówki z układu scalonego. Można zauwa żyć, że ten układ pętli przez porównanie fazy impulsu powrotnego z impulsem synchronizacji linii i zmianę regulacji czasu wytwarzania impulsu zasilania linii w odpowiedzi na to będzie utrzymywać sterowany synchronizm fazowy pomiędzy wejściowymi impulsami synchronizacji linii i impulsami powrotnymi układu odchylania linii. Błędy fazowe między tymi dwoma sygnałami będą kompensowane podczas każdej linii wybierania w stop niu określonym przez stałą czasową pętli. Stała czasowa tego układu pętli jest regulowana przez dobór wartości kondensatora 330, który jest dołączony do układu pętli do końcówki 3 układu scalonego^ Jednocześnie impulsy sterujące o modulowanej szerokości są uzyskiwane na końcówce 7 układu scalonego przez wzmacniacz 82 i są stosowane do sterowania tyrystorem 102 zewnętrznego układu regulatora 100. Niere gulowane napięcie B+, które zawiera składową impulsu powrotu, jest podawane na anodę tyrystora 102 z ukła du odchylania 100 linii. Gdy tyrystor 102 jest włączony, napięcie B+ jest podawane na regulowany kondensa tor 104 poprzez tyrystor 102, który nadał przewodzi regeneracyjnie do chwili, gdy ujemny impuls powrotny wyłączy tyrystor 102. Filtrowane, regulowane napięcie B+ jest dostarczane dp układu odchylania 140 linii i do dalszej części układu odbiornika telewizyjnego. Regulowane napięcieb+ jest dostarczane również do dzielnika napięciowego zawierającego rezystory , a część podzielonego napięcia jest dostarczana do bazy tranzy stora 436 komparatora 80. Tranzystor 430 jest połączony w układzie integratora Millera w połączeniu z kondensatoręm filtnfm^ ne do bazy tranzystora 432. Napięcie stałe może być wybrane przez podanie wymaganego napięcia odniesienia na anodę diody Zenera 408 na końcówce 8 układu scalonego. W wykonaniu pokazanym na fig. 3 końcówka ta jest uziemiona. Porównanie regulowanej składowej napięcia B+ ze stałym poziomem napięcia odniesienia powoduje wytworzenie napięcia Vp, które jest dostarczane do bazy tranzystora 380. Stała czasowa układu regulatora 100 jest sterowana przez dobór właściwej wartości kondensatora filtru 88.

6 Sygnał piłokształtny, który pojawia się na bazie tranzystora 370, jest łączony z napięciem Vp przez połączenie tranzystorów 370 i 380 oraz rezystorów 376 i 378. Sygnał, który jest tworzony na bazie tranzysto ra 390 zawiera sygnał piłokształtny, który jest odniesieniem dla napięcia Vp, przy czym ten ostatni reprezentuje odchyłkę regulowanego napięcia B+ od pożądanego poziomu. Sygnał piłokształtny będzie dzięki temu przesu wał się do góry i do dołu przy zmianach napięcia Vp dla wskazania korekcji koniecznej dla regulowanego napięcia B+. Sygnał F na bazie tranzystora 390 jest pokazany na fig. 2 w związku czasowym z innymi sygnałami w układzie. Sygnał piłokształtny na bazie tranzystora 390 jest porównywany z ustalonym napięciem odniesienia V, które jest dostarczane do bazy tranzystora 392. Gdy sygnał piłokształtny narastający liniowo przekracza po ziom V, tranzystor 392 podtrzymuje stan przewodzenia i dodatni impuls sterujący jest podawany do wzmacnia cza 82 poprzez przewód E. Można zauważyć, że sygnał F (fig. 2f) narasta i maleje przy zmianach napięcia Vp, regulacja w czasie impulsu sterującego na przewodzie E zmienia się odpowiednio. Szerokość impulsu na przewo dzie E jest skutkiem tego modulowana w celu sterowania cyklem pracy tyrystora 102. W ten sposób uzyskiwana jest regulacja napięcia B+. Można zauważyć, że układ z fig. 3 daje korzystną kombinację układu odchylania linii i^ikładu regulacji napięcia na pojedynczej płytce układu scalonego przy wykorzystaniu jedynie siedmiu końcówek układu scalone go do dołączenia do układu odchylania 140 linii, dyskretnego układu regulatora 100 i kondensatorów 330, 360 i 88. Połączenie pomiędzy generatorem 92 sygnałów piłokształtnych, komparatorem 70 i komparatorem 80 jest wytworzone korzystnie na płytce układu scalonego. Zastosowanie zwykłego generatora sygnałów piłokształt nych zarówno dla układu odchylania linii i układu regulacji napięcia daje w efekcie właściwe wytwarzanie sygnałów zasilania linii i dobrą regulację napięcia B+ dla odbiornika telewizyjnego, jak również dogodne upako wanie części tych układów na pojedynczej płytce układu scalonego. Zastrzeżenia patentowe 1. Układ regulacji napięcia i odchylania odbiornika telewizyjnego, zawierającego układ odchylania linii dołączony do źródła nieregulowanego napięcia stałego i do źródła sygnałów synchronizacji linii, układ sygna łów zasilania linii zawierający pętlę synchronizacji fazowej, której wejście jest dołączone do źródła sygnałów synchronizacji linii i wyjście impulsowe jest dołączone do generatora sygnałów piłokształtnych oraz pętlę korekcji fazy, której pierwsze wejście jest dołączone do układu odchylania linii i wyjście jest dołączone do układu odchylania linii, a drugie wejście jest dołączone do generatora sygnałów piłokształtnych oraz układ regulatora zawierający tyrystor mający wejście sygnału sterującego i drugie wejście dołączone do źródła nieregulo wanego napięcia stałego i wyjście regulowanego napięcia, do którego jest dołączone jedno wejście komparatora błędu, znamienny tym, że zawiera komparator (80) pętli zasilania połączony szeregowo ze wzmacnia czem (82) i mający pierwsze wejście dołączone do wyjścia komparatora (86) błędu, a drugie wejście dołączone do generatora (92) sygnałów piłokształtnych oraz wyjście dołączone poprzez wzmacniacz (82) do wejścia steru jącego tyrystora układu regulatora (100). 2. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że pętla synchronizacji fazowej zawiera detektor fazy (74), którego pierwsze wejście jest dołączone do źródła sygnałów synchronizacji linii, a drugie wejście jest dołączone do układu odchylania (140) linii, komparator (70), którego pierwsze wejście jest dołączone do detek tora fazy (74), a drugie wejście jest dołączone do generatora (92) sygnałów piłokształtnych; generator impulso wy (72) włączony między wyjście komparatora (70), a układ odchylania (140) linii, pętla zasilania zawiera komparator (80), którego pierwsze wejście jest dołączone do generatora (92) sygnałów piłokształtnych, drugie wejście i wyjście są dołączone do układu odchylania (140) linii, i źródło (84) napięcia odniesienia, kompara tor (86) błędu, który ma pierwsze wejście dołączone do źródła (84) napięcia odniesienia i drugie wejście dołą czone do regulowanego napięcia oraz filtr (88) włączony między komparator (86) błędu a komparator (80) zasilania. 3. Układ według zastrz. 2, znamienny t y m, że między detektor fazy (74) a komparator (70) jest włączony filtr (76) pętli korekcji fazy o stałej czasowej większej niż stała czasowa pętli zasilania. 4. Układ według zastrz. 1 albo 2, znamienny t y m, że komparator (86) zawiera dwa^ tranzystory (430, 432) połączone w układzie wzmacniacza różnicowego, a między bazę i kolektor tranzystora (430) jest włączony filtr (88) w postaci kondensatora. 5. Układ według zastrz. 4, znamienny tym, że układ regulatora (108), komparator (86) błędu, komparator (80) zsilania i wzmacniacz (82) stanowią pętlę przełączanego zasilacza o stałej czasowej zależnej od wartości kondensatora filtru (88),

7

8 cvj ^r co ^ ^ ^ coi ^ Pracownia Poligraficzna UP PRL. Nakład 100 egz. Cena 100 zł