DETEKCJA RYZYKA ZMĘCZENIA MATERIAŁU PRZY POMOCY METODY MPM

Transkrypt

1 DETEKCJA RYZYKA ZMĘCZENIA MATERIAŁU PRZY POMOCY METODY MPM Motywacja Trwałość konstrukcji, ryzyko zmęczenia, profilaktyka Magnetyczny obserwator stanu Monitorowania ryzyka zmęczenia materiału: - konstrukcji wsporczej linii WN (energetyka) - wału maszyny wyciągowej (górnictwo) Podsumowanie (MPM w lotnictwie?) K Mirosław WITOŚ ITWL Warszawa M F(t) C y(t) 6 th Conference Fatigue of Aircraft Structures, January 10-11, 2013, Warsaw (Poland)

2 Motywacja Katastrofa obszarowa w dniu r. na terenie województwa zachodnio-pomorskiego. linia 220 kv Morzyczyn Police W ciągu niespełna 4 godzin opadu mokrego marznącego śniegu: zniszczeniu uległo 36 słupów przelotowych: 22 na linii 110 kv i 14 na linii 220 kv oraz 5 słupów mocnych: 2 na linii 110 kv i 3 na linii 220 kv; awaryjnie wyłączono ponad 20 głównych punktów zasilania (GPZ); bez prądu pozostało ponad 600 tys. odbiorców. Straty ekonomiczne: ponad 100 mln zł Jak rozpoznać słupy przeciążone (bez złamań, pęknięć i deformacji plastycznych), które grożą powtórzeniem katastrofy obszarowej w innej części Polski?

3 Motywacja Pękanie zmęczeniowe wałów (energetyka, transport, górnictwo) Współczynnik bezpieczeństwa K=10 1,5 roku po awaryjnej wymianie 18 miesiąc eksploatacji tramwaju Jak oceniać ryzyko przyśpieszonego zmęczenia materiału i awarii?

4 Definicje Trwałość (t r ): 1) umowny kompleksowy wskaźnik będący zespołem wielu cech, a głównie struktury i właściwości materiału oraz takich czynników jak warunki obciążeniowe i eksploatacyjne elementu konstrukcyjnego. 2) czas od wytworzenia do zniszczenia elementu. Trwałość obliczeniowa/projektowa (t o ) - parametr teoretyczny założony przez konstruktora na etapie projektowania danego obiektu technicznego. Trwałość resztkowa (t re ) różnica czasu pomiędzy praktycznym czasem do zniszczenia (trwałością t r ), a bieżącym czasem eksploatacji (t e ) t re = t r - t e Rozporządzalna trwałość resztkowa (t re0,6 ) czas bezpiecznej eksploatacji w założonych warunkach naprężeń i temperatury, stanowiący ok. 60% trwałości resztkowej. Pełzanie zniszczenie rozporządzalna trwałość resztkowa zakres niebezpiecznej eksploatacji

5 Ryzyko: 1) miara/ocena zagrożenia czy niebezpieczeństwa wynikającego z prawdopodobieństwa zdarzeń od nas niezależnych albo z możliwych konsekwencji podjętej decyzji. 2) Wskaźnik stanu lub zdarzenia, które może prowadzić do strat. Czynniki mające wpływ na trwałość i ryzyko awarii/wypadku: - jakość wykonania elementu - jakość montażu - parametry eksploatacji, m.in. średnie i chwilowe wytężenie materiału, zmienność agresywności środowiska, błędy eksploatacji - czynniki związane z konserwacją, diagnostyką, naprawami i modernizacją Zmęczenie materiału i trwałość są zagadnieniami antropotechnicznymi. Jak w eksploatacji wyznaczać trwałość resztkową elementu narażonego na zmęczenie LCF, HCF i VHCF oraz zminimalizować ryzyko jego zmęczenia?

6 Profilaktyka Cel: Zwiększenie bezpieczeństwa pracy Zmniejszanie ryzyka awarii lub katastrofy technicznej Obniżenie kosztów eksploatacji Realizowana po: - stwierdzeniu zagrożenia np. błędów eksploatacji lub pęknięć zmęczeniowych - modernizacji konstrukcji lub układu sterowania (zmianie widma wymuszeń) - wydłużeniu resursu technicznego Etapy: Identyfikacja przyczyn zagrożenia Analiza niekorzystnych skutków i poziomu ryzyka Dobór metod obserwacji zagrożenia Ewaluacja efektywności profilaktyki v [m/s] t [s] Zwiększenie możliwości wydobywczych

7 Rozpoznanie zagrożenia zmęczeniowego ŻYCIE OBIEKTU Słabe strony klasycznych metod badań nieniszczących (NDT): Metody NDT wykrywają skutek degradacji struktury (etap III), nie gwarantując wiarygodnego prognozowania stanu technicznego. Wyniki badań NDT nie identyfikują rzeczywistych warunków pracy i historii obciążenia badanego elementu - przyczyny przyśpieszonego zmęczenia materiału.

8 Względny udział rozwoju procesu składowego Zmiany w materiale podczas długotrwałej eksploatacji w warunkach pełzania (stal 10CrMo9-10) Energetyka: - Wydłużenie resursu z do godz. - Rewitalizacja turbin Proces S1: Rozpad bainitu 1. mieszanina ferrytu z bainitem 2. zapoczątkowana koagulacja wydzieleń w bainicie 3. koagulacja wydzieleń w bainicie, liczne, drobne wydzielenia równomiernie rozmieszczone w ferrycie oraz na granicach ziaren miejscami tworzące łańcuszki 4. skoagulowane węgliki w ferrycie oraz łańcuszki znaczącej wielkości wydzieleń na granicach ziaren ferrytu Procesy wydzieleniowe węglików (S 2 ) Rozpad bainitu (S 1 ) Procesy uszkodzenia (w) Przyrost odkształceń (e) Stopień wyczerpania t/ t r Proces S2: Zmiana składu fazowego wydzieleń węglików M 3 C+M 2 C+(M 23 C 6 ) M 3 C+M 2 C+M 23 C 6 M 23 C 6 +M 2 C+M 3 C M 23 C 6 +M 7 C 3 +M 6 C+M 2 C M 6 C+M 23 C 6 +(M 2 C)+(M 7 C 3 ) Procesy uszkodzenia (w) 1. pojedyncze pustki 2. pustki zorientowane 3. łańcuszki pustek na granicach ziaren ferrytu; koalescencja pustek 4. powstawanie mikroszczelin 5. powierzchniowe szczeliny międzykrystaliczne obejmujące co najmniej kilka ziaren Dobrzański J.: Sposób szacowanie czasu dalszej bezpiecznej pracy materiałów pracujących w warunkach pełzania na przykładzie charakterystyk materiałowych stali 10CrMo9-10 po długotrwałej eksploatacji. XIV Konferencja Naukowo- Techniczna Projektowanie, Innowacje Remontowe i Modernizacje w Energetyce PIRE 2012, Ustroń r.

9 9 Ocena trwałości resztkowej na podstawie badań struktury (stal 10CrMo9-10) KLASYFIKACJA ZMIAN STRUKTURY I WEWNĘTRZNYCH USZKODZEŃ ZASADA KLASYFIKACJI PO DŁUGOTRWAŁEJ EKSPLOATACJI W WARUNKACH PEŁZANIA bainitu bainitu

10 Badania struktury stali 10CrMo9-10 metodą replik Faza I i II: Rozpad bainitu i zmiany wydzieleń węglików Faza III: Rozwój uszkodzeń wewnętrznych 0,6 0,8 1,0 t/t r Która metoda NDT/SHM jest czuła na zmiany struktury? Z których miejsc konstrukcji wykonać replikę?

11 Zmęczenie LCF/HCF stali ferromagnetycznej Tae-Kyu Lee, J.W. Morris, Jr., Seungkyun Lee and J. Clarke: Detection of fatigue damage prior to crack initiation with scanning SQUID microscopy. Review of Progress in Quantitative Nondestructive Evaluation, Vol. 25 TEM microstructure of fatigue 430 stainless steel after: a) 0 cycles b) 1x10 3 cycles c) 1x10 4 cycles d) 2x10 4 cycles e) 4x10 5 cycles f) 5x10 5 cycles Możliwe jest diagnozowanie I i II fazy zmęczenia metodami magnetycznymi Remanence magnetization map of 430 stainless steel after a) 0, b) 1x10 3, c) 5x10 3 d) 2x10 4, e) 1,2x10 5, f) 1,45x10 5, g) 2,8x10 5, h) 9,2x10 4 cycles. SQUID scanning area 10x20 mm

12 Magnetyzm sprzężenie L-S B i H m f ij 1 M V V a j,, a m f 0 uklad SI K H M 1 K,, w, E, v, 2 I, T,,, II III, H B indukcja magnetyczna H natężenie pola magnetycznego M magnetyzacja materiału m magnetyzacja molekuł przenikalność magnetyczna, w magnetostrykcja liniowa i objętościowa ρ a, μ a parametry komórki elementarnej K 1, K 2 stałe anizotropii strukturalnej T temperatura materiału; σ I, σ II, σ III naprężenia własne i eksploatacyjne I, II i III rodzaju E moduł Younga n współczynnik Poissona. Zmiana: struktury materiału (stopnia degradacji), rozkładu naprężeń, temperatury materiału, wpływa na rozkład domen magnetycznych i namagnesowanie materiału M(x,y,z) oraz rozkład pola magnetycznego B p (x 1,y 1,z 1 ) w pobliżu badanego obiektu.

13 Magnetyczny obserwator stanu (MOS) B m Pole rozproszenia B p Obserwacja rozkładu B p Magnetogram M U M grad 1 r dv Mn r ds Aktywny MOS: badany materiał podlega kontrolowanemu przemagnesowaniu (np. defektoskopia MT, MFL, ET, PMFT, szum Barkhausena, MSsS) Pasywny MOS: do badań wykorzystuje się naturalne źródło magnesowania obiektu (np. metoda MPM) Zalety: niski koszt badań NDT i SHM monitorowanie naprężeń wysoka czułość detekcja I fazy zmęczenia

14 Czujnik pola magnetycznego Czujnik 1 m nad ziemią Czujnik 25 m nad ziemią Dobór czujnika i odległości pomiaru realizowane są na podstawie: oczekiwanego zakresu zmian pola magnetycznego (trendu i anomalii) minimalnych rozmiarów wady i głębokości jej zalegania wymaganych parametrów metrologicznych czujnika (SNR, stabilność temperaturowa, charakterystyka przestrzenna) rozmiaru obiektu badań, czujnika i wady (gabarytów) kosztów 3 mr r m B r r

15 Obciążenia cykliczne (zginanie) LCF HCF M.F. Fischer (1928): Note on the effect of repeated stresses on the magnetic properties of steel. Bureau of Standards Journal of Research, Vol. 1, No. 5, pp

16 Efekty magneto-mechaniczne (EMM) Dla ustalonej temperatury: e ij s d HT ijkl kl ijn H n Efekt Joule'a e emech e mag e mech e mag B m d * mij ij T mn H Efekty odwrotne (magnesowanie naprężeniowe) Villariego Wertheima Matteuciego Nagaoki-Hondy Burnetta DE() n Efekt Villariego Rozciąganie, ściskanie Zginanie Skręcanie B B mech B mag Postać obciążeń mechanicznych Zmiana objętości/ciśnienie Ruch obrotowy Wpływ historii obciążenia na anizotropię strukturalną i magnetyczną Bmech B mag W ziemskim polu magnetycznym Ferromagnetyk udostępnia informację o swoim stanie technicznym i historii wytężenia w postaci zmian namagnesowania. Lokalne defekty struktury, odwzorowane w zmianach przenikalności magnetycznej, są źródłem anomalii magnetycznych.

17 Magnesowanie naprężeniowe stali F(t) Rozciąganie DB() Ściskanie DB() C. W. Burrows (1916): Correlation of the magnetic and mechanical properties of steel, SCIENTIFIC PAPERS OF THE BUREAU OF STANDARDS, No 272, Government Printing Office, Washington

18 Magnetyczna pamięć metalu (Fe, stal) Zmiana magnetyzacji własnej=f(magnetyzacji indukowanej) Wpływ obciążenia na zmianę magnetyzacji żelaza w stanie wyżarzonym po umocnieniu plastycznym Ewing J.A. (1900): Magnetic induction in iron and other metals. THE ELECTRICIAN Printing and Publishing Co Ltd, London

19 Magnesowanie naprężeniowe stali Odkształcenia sprężyste F(t) Odkształcenia plastyczne Wpływ lokalnego uplastycznienia materiału na remanencję naprężeniową (symptom historii wytężenia materiału po jego odciążeniu) jest najlepiej obserwowalny w słabym polu magnetycznym. C. W. Burrows (1916): Correlation of the magnetic and mechanical properties of steel, SCIENTIFIC PAPERS OF THE BUREAU OF STANDARDS, No 272, Government Printing Office, Washington

20 Magnetyczny obserwator stanu Detekcja pęknięć, zawalcowań, itp. tg tg 1 1 poniewaz H1 H 2 i B1 B2 2 2 Defektoskopia MT, MFL (silne pole magnetyczne) ABB Hoisting System at Cannington Mine. Defekt struktury jest odwzorowany przez anomalię magnetyczną, której sygnatura: jest szersza od rozmiaru defektu i ujawnia kierunek magnetyzacji materiału.

21 Anomalie magnetyczne Potencjał magnetyczny 1 U M grad dv r Mn r ds Rozkład domen w ferromagnetyku wg min. energii wewnętrznej E E ex E D E E k E H O jakości badań magnetycznych decydują: kontrast magnetyczny anomalii D jakość toru pomiarowego algorytmy analizy danych (sygnał S = A + P + I) Anomalie (P) - obiekty ferromagnetyczne w paramagnetyku

22 Idea diagnozowania stalowych obiektów Efekty magneto-mechaniczne (EMM) - sprzężenie stanu namagnesowania ferromagnetyka ze stanem wytężenia, deformacji i degradacji struktury. M H, T, 1 kh 1 kt 1 k M0 gdzie: M magnetyzacja, H natężenie zewnętrznego pola magnetycznego, T temperatura materiału, naprężenia, k i nieliniowe funkcje wpływu Pomiar składowej stałej zastanego namagnesowania elementów konstrukcji i analiza rozkładu pola magnetycznego (trendu i anomalii magnetycznych) mogą być zastosowane do obiektywnej oceny stanu technicznego.

23 Metoda Magnetycznej Pamięci Metalu Aplikacja wykorzystująca EMM w celu poprawy bezpieczeństwa pracy Zadanie Magnetyzacja naprężeniowa Koszty Bezpieczeństwo Obiekt Magnetostatyka (detekcja anomalii i wytężenia materiału) MPM Ekspercka diagnoza Pomiary (pasywny obserwator stanu) R

24 Doświadczenia metody MPM Pomocnicza metoda NDT Kontrola spoin, PN-ISO 24497:1-3 (2009) Lokalna anomalia magnetyczna Detekcja pęknięć Słabe strony: nie uwzględnia się właściwości magneto-mechanicznych stali

25 Zadania badawcze 1) Klasyczna metoda MPM (wg PN-ISO 24497) H E 50 A/m (t) Ferromagnetyk M(t, t/t r ) 2) Uwzględnienie wpływu pola elektromagnetycznego 50 Hz H E 50 A/m (t) Ferromagnetyk M(t, t/t r ) H 50 (t) < 60 A/m 3) Uwzględnienie wpływu wirującego pola elektromagnetycznego silnika H E 50 A/m (t) Ferromagnetyk M(t, t/t r ) H S (t, ) < 700 A/m

26 Problem badawczy I Obciążenie stałe od: - ciężaru słupa - ciężaru izolatorów - ciężaru przewodów Obciążenia zmienne od: - naporu wiatru na słup - naporu wiatru na przewody - wpływu temperatury na naciąg - równomiernego oblodzenia - pracy górotworu (szkody górn.) - kombinacji ww. składowych Obciążenia awaryjne od: - nierównomiernego oblodzenia/sadzi - kombinacji sadzi i wiatru - zerwania przewodu - kradzieży elementów Z założenia krawężniki i ukośniki są obciążone asymetrycznie

27 Problem diagnostyczny Obszar niedostępny Niebezpieczny poziom pola elektrycznego i magnetycznego 50 Hz podczas pracy linii WN Obserwator stanu MPM Linia WN Pole elektryczne Pole magnetyczne 110 kv 0.4 kv/m 2.0 A/m 220 kv 1.8 kv/m 6 A/m 400 kv 10 kv/m 40 A/m Bezpieczny poziom pola elektromagnetycznego gr K max K 0;1.0 EMM ( x, y, z) M gr gdzie max dopuszczalny poziom naprężeń w strefie krytycznej słupa

28 Kontrola toru pomiarowego Składowa DC pola magnetycznego: 30 A/m Zakres pomiarowy: A/m Rozdzielczość pola: 1 A/m drogi: 1 mm Dryft temperaturowy czujnika 0.5 A/m Stabilizacja punktu pracy 5 minut po włączeniu zasilania Składowa przemienna 100 Hz pola magnetycznego < 0.1 A/m dla linii 110 kv Udokumentowano wystarczającą odporność toru pomiarowego firmy Energodiagnostyka Sp. z o.o. na oddziaływanie pola elektromagnetycznego linii WN 110, 220 i 400 kv na wysokości do 2 m npt

29 Diagnozowanie krawężnika i wewnętrznych spoin słupa ON+2,5

30 Analiza wpływu wzmocnienia słupa BPiz W rejonie krótkich spoin widoczny wypadkowy wpływ: korozji i strefy oddziaływania ciepła (naprężeń)

31 Analiza trendów obciążenia i rozkładu naprężeń słupa BPiz 2010: wzmocnienie konstrukcji

32 Ukryte przeciążenie ukośnika słupa B2M6+10 (linia 110 kv) Deformacja plastyczna na przeciwległym ukośniku

33 Pomiar wytężenia krawężników i ukośników słupa ON B m 1 4 Wpływ naprężeń czy położenia? power line K X [-] K z [-] Do interpretacji wyników badań MPM wymagana jest specyfikacja oczekiwanego wytężenie elementów słupa dla danych warunków otoczenia (wiatr)

34 Modelowanie oczekiwanego rozkładu pola COMSOL Multiphysics W powietrze K kątownik z Fe H=[0, 0, 50] A/m Linia zerowa składowych rozproszonego pola magnetycznego jest wypadkową: tensora rozmagnesowania (kształtu), przestrzennego położenia obiektu względem zewnętrznego pola magnetycznego, rozkładu naprężeń.

35 Problem badawczy II Zaburzenia Parametry napędu Parametry transportu Wał maszyny Stan techniczny Profilaktyka doraźna: - Wymiana pękniętego wału - Okresowe badania NDT Cel: utrzymanie ruchu Profilaktyka długofalowa: - Identyfikacja przyczyny - Minimalizacja niekorzystnych zjawisk dynamicznych Cel: minimalizacja ryzyka i strat Położenie obserwatora Problemy zmęczeniowe oczekiwane są przed i za tarczą hamulcową Pęknięcie zmęczeniowe wału ujawnia najsłabsze ogniwo w analizowanej strukturze jest skutkiem, a nie przyczynę problemu zmęczeniowego!

36 Zmęczenie materiału Fish eye Wały maszyn wyciągowych wykonują 0,1 20 mln obrotów/rok, podczas których podlegają cyklicznym obciążeniom M g i M t oraz sporadycznym przeciążeniom. Wały są narażone na zmęczenie LCF, HCF i VHCF. VHCF LCF HCF

37 Wytężenie wału +DB +DB -DB -DB

38 Pasywny magnetyczny obserwator stanu Wektorowy pomiar 3 składowych pola magnetycznego w paśmie 0 7 Hz i analiza sygnału pomiarowego S zawierającego składową: aperiodyczną A (trend) skorelowaną ze średnią wartością poziomu wytężenia materiału wału i natężenia prądu w silniku; periodyczną P skorelowaną z: - obwodową nierównomiernością namagnesowania wału (wytężenia); - anomalią magnetyczną (defektem, strefą koncentracji naprężeń); - wirującym polem magnetycznym silnika elektrycznego; szumu I zakłócenia elektromagnetyczne i zmiany położenia sondy S = A + P + I A wał S [B x, B y, B z ] DETREND P I KLASYFIKATOR STANU silnik układ sterowania

39 Próba monitorowania wału Obiekt badań: Maszyna wyciągowa napędzana przez 2 silniki DC o mocy 3,6 MW i prędkości nominalnej 70 obr/min. Silniki były zasilane i sterowane przez 6-pulsowe przekształtniki prądu stałego DCS-600 firmy ABB. Tor pomiarowy: 6 kanałowa procesorowa sonda transduktorowa stosowana przez firmę Energodiagnostyka Sp. z o.o. do badań NDT obiektów płytko zakopanych Rejestrator IKN ww. firmy. Czujnik odniesienia 3D Parametry pomiaru: z wolnej ręki (bez sztywnego mocowania) odległości od powierzchni wału: ok. 2 cm odległość od kadłuba silnika: 0,5 1,0 m częstotliwość próbkowania: ok. 270 Hz pasmo obserwacji : 0 7 Hz (-3 db) rozdzielczość teoretyczna: - wady: min. 1,3 mm - pola magnetycznego: 0,02 A/m Czujnik pomiarowy 3D

40 Plan eksperymentu 1. Pomiar 3D pola magnetycznego w pobliżu: wału silników tarczy hamulcowej 2 Hamulec 2. Analiza sygnału w dziedzinie: czasu położenia kątowego wału częstotliwości Silnik 3.6 MW 1 3 Silnik 3.6 MW 4 3. Identyfikacja: składowych sygnału S = A + P + I wartości SNR (sygnał/szum) symptomów diagnostycznych anomalii SKIP

41 Wyniki badań w dziedzinie czasu dyskretnego (próbkowania) silnik wał Potwierdzono: możliwość odtworzenia profilu prędkości obrotowej wału na bazie okresowości zaburzeń pola magnetycznego; możliwość prowadzenia wiarygodnej obserwacji stanu namagnesowania wału i zaburzeń pola magnetycznego w pobliżu silników z wykorzystaniem aparatury do badań MPM firmy Energodiagnostyka Sp. z o.o.

42 Zaburzenia okresowe pola magnetycznego Anomalia Na podstawie wstępnych wyników badań zobrazowano: nierównomierny obwodowy rozkład pola magnetycznego wału, wraz z wyraźnymi symptomami anomalii magnetycznej od strony prawego silnika; skorelowanie obwodowych zmian namagnesowania wału, w tym dostrzeżonej anomalii, z głębokością modulacji pola magnetycznego silnika.

43 Detekcja anomalii magnetycznej wytwarzanej przez wał 2p wytwarzanej przez silnik Zweryfikowano algorytmy i symptomy diagnostyczne anomalii magnetycznej w dziedzinie czasu i częstotliwości.

44 Składowe pola magnetycznego wału w układzie współrzędnych magnetometru Anomalia H y H x 2p H z Informację o anomalii magnetycznej wału zawierają składowe: H y i H z

45 Jednoosiowa detekcja anomalii magnetycznej wału Słaba jakość symptomu Dobra jakość symptomu Bardzo dobra jakość symptomu Możliwe jest monitorowanie stanu technicznego wału z wykorzystaniem jednoosiowego magnetometru, kosztem pogorszenia wiarygodności diagnozy oraz utraty informacji o amplitudzie i położeniu przestrzennym wektora magnetyzacji

46 Pole magnetyczne w pobliżu silnika elektrycznego Silnik lewy, ok. 0,7 m Silnik prawy, ok. 1,0 m Krótkotrwałe pulsacje pola magnetycznego silników występują podczas zmiany programu sterowania prędkością obrotową (rozpędzanie ustalona prędkość i ustalona prędkość hamowanie), gdy d 2 n/dt 2 0. Uwaga: Ze względu na wykonywanie pomiaru z wolnej ręki nie wyklucza się, że przyczyną zarejestrowanych zaburzeń pola magnetycznego silników mogą być niezamierzone zmiany położenia magnetometru przez operatora pod wpływem odczuwalnych wahań podłoża (wymuszeń masowych skipu i lin wyciągowych działających na konstrukcję szybu). Jaki jest wpływ drgań wieży na osiowanie zespołu napędowego?

47 Podsumowanie 1. Na podstawie dwuletnich badań konstrukcji wsporczej linii WN 110 kv (słupów mocnych i przelotowych), podlegających głównie rozciąganiu i ściskaniu, potwierdzono możliwość monitorowania ich stanu technicznego i wytężenia z wykorzystaniem metody MPM. Eksperymentalnie wykazano m.in. możliwość identyfikacji: a) słupów przeciążonych przed wystąpieniem otwartych pęknięć; b) wpływu korozji i stref przegrzania w rejonie spoin na lokalny stan koncentracji naprężeń. 2. Na podstawie wału maszyny wyciągowej, podlegającego obrotowemu zginaniu i skręcaniu, wykazano możliwość: a) bezdotykowego monitorowania rzeczywistych warunków pracy wirującego elementu przy pomocy efektów magnetomechanicznych; b) identyfikacji przyczyn problemu zmęczeniowego. Wał został zdemontowany 5 miesięcy po badaniach MPM, po wykryciu otwartego pęknięcia.

48 Podsumowanie W obszarze techniki lotniczej istnieje jeszcze wiele elementów wykonanych ze stali i stopów ferromagnetycznych, których ryzyko przyśpieszonego zmęczenia można oceniać metodą MPM. 1F mode