Sieciowy model instytucji wspierających innowacje. Wrocław, 29 czerwca 2006r.

Transkrypt

1 Sieciowy model instytucji wspierających innowacje dr hab. Jacek Sroka dr Leszek Kwieciński Uniwersytet Wrocławski

2 RIS jako nowe narzędzie KE Od początku lat 90. w wielu krajach UE wyraźnego znaczenia nabrały 3 procesy: - spójności, - subsydiarności, - budowy gospodarki opartej na wiedzy. Procesy te zestawiono ze zdiagnozowanym w 1994 r. tzw. paradoksem europejskim, który polega na tym, że wysoki poziom badań naukowych nie przekłada się na zdolność do rynkowej adaptacji nowych produktów, technologii i rozwiązań organizacyjnych. Europa jest światowym liderem w zakresie badań podstawowych, natomiast przegrywa wyraźnie zarówno z USA, Japonią i powoli także krajami azjatyckim w zakresie wdrażania (komercjalizowania) nowych odkryć naukowych. Używając języka M. Portera, kraje UE są liderem w zakresie kreacji intencji, a nie innowacji. W efekcie analiz w/w procesów KE zaproponowała w 1994 r. nową formę rozwoju regonów, czyli właśnie RIS.

3 RIS jako struktura sieciowa Regionalna Strategia Innowacji służy zbudowaniu trwałego partnerstwa między przemysłem, samorządem regionu i administracją rządową, partnerami społecznymi, jednostkami naukowobadawczymi oraz infrastrukturą biznesową. W efekcie takiego partnerstwa ma zostać zbudowany efektywnie działający system, zwany regionalnym systemem innowacyjnym. System taki, ma stać się jednym z regionalnych podsystemów funkcjonalnych w systemie politycznym. RIS-y mają więc upodmiotowić dany region w zakresie prowadzenia własnej regionalnie zorientowanej polityki innowacji, oczywiście adekwatnie do istniejących w danym kraju członkowskim możliwości polityczno-ekonomicznych.

4 Struktura sieci innowacyjnej kształt modelowy Sektor b+r: Władze i podmioty publiczne szczebla regionalnego - szkoły wyższe, - Jednostki badawczorozwojowe, - ośrodki badawczorozwojowe Instytucje finansowe: Instytucje otoczenia biznesu: -Agencje rozwoju regionalnego, -centra transferu technologii, - Inkubatory przedsiębiorczości/ technologiczne, - parki naukowo-technologiczne Venture Capital, banki, Lokalne Fundusze Pożyczkowe i Poręczeniowe Sektor przedsiębiorstw: - duże firmy, - MŚP (w tym: mikroprzedsiębiorstwa, spin-offy, spin- outy, startupy)

5 Założenia metodologiczne badań (1) 1. Systemowa analiza instytucjonalna: - czy i jak działa funkcjonalny podsystem polityczny w zakresie polityki innowacyjności, - funkcjonalne dopasowanie poszczególnych części systemu, - relacje systemu z otoczeniem (polityka inter- i intraregionalna)

6 Założenia metodologiczne (2) 2. Analiza sieci: - określenie kształtu sieci oraz rodzaju i zakresu dystrybucji zasobów (komunikacja wewnątrzsystemowa) - realne interakcje zachodzące wewnątrz systemu, które bypasują połączenia formalne, - analiza aktywności mikrośrodowisk, które często podwieszając się pod rozwiązania systemowe powodują ich deformację, - określenie stopnia wspomagania lub dekompozycji systemu poprzez struktury sieciowe (Bourdieu, Putnam, Coleman)

7 Cztery elementy analizy DSI 1. Definicja układu sieciowego. 2. Nieformalne reguły gry obowiązujące w sieciach prorozwojowych. 3. Prezentacja pożądanych cech sieci, decydujących o ich kształcie i sile w środowisku regionalnym. 4. Określenie możliwości stymulowania rozwoju proinnowacyjnego układu sieciowego oraz zarządzania nim na Dolnym Śląsku.

8 Pierwszy element - pojęcie sieci Sieć (J. Benson) to konstelacja powiązań, których przedmiotem są zależności związane z: - pozyskiwaniem, - kontrolą oraz, - wykorzystaniem zasobów. W tle tego układu istotne jest zarysowanie procesów dystrybucji dwóch najbardziej pożądanych dóbr, tj.: - decyzji o charakterze władczym (rozstrzygającym), - decyzji dotyczących środków finansowych lub algorytmu ich alokacji.

9 Drugi element reguły gry w obrębie sieci S. Wilks i M. Wright definiują 8 reguł, które powinny obowiązywać w obrębie sieci i nazywają je niepisaną konstytucją, czyli zasadami, które powinny obowiązywać wśród uczestników regionalnego systemu innowacyjnego. Układ tych zasad składa się na wykładnię kultury rywalizacji lub kultury dialogu, które przenikają działania aktorów zaangażowanych w sieciowe gry. Mogą być to również etapy budowy kultury innowacji w danym regionie.

10 8 reguł gry o obrębie sieci (1) 1. Pragmatyzm działań zaangażowanych podmiotów. 2. Dążenie do osiągnięcia konsensu. 3. Przestrzeganie reguł sprawiedliwości, w tym: sprawiedliwości rynku i sprawiedliwości społecznej oraz politycznej. 4. Działania na rzecz wzajemnego dopasowania poszczególnych rodzajów aktywności. Od koordynacji działań do informowania się o ich podjęciu.

11 8 reguł gry w obrębie sieci (2) 5. Dyskrecja, czyli dotrzymywanie zobowiązań dotyczących poufności niektórych informacji. 6. Zaufanie, tzn. uczestnicy ufając sobie zawierają umowę o wzajemnym rozpoznaniu i ochronie. 7. Depolityzacja rozumiana jako brak konfrontacji politycznej, zaniechania blokowania możliwości realizacji interesów którejś ze stron lub jej wykluczenie z sieci. 8. Niepodważalność uprawnień władczych publicznych ośrodków decyzyjnych, które w razie wyraźnej potrzeby mają możliwość podejmowania decyzji autonomicznych w stosunku do poczynionych wcześniej w obrębie sieci ustaleń.

12 Dziękuję za uwagę