Chrzest duchem / chrzest wodny

Transkrypt

1 Chrzest duchem / chrzest wodny Streszczenie wykładu: sens Biblijnego chrztu jest definicyjnie przedstawiony w Rzym. 6:3-5. Niniejszy wykład bazuje na tym tekście i kontekstach pokrewnych w celu omówienia sensu chrztu duchem oraz tego, w jaki sposób jego dwie fazy (poświęcenie i zrodzenie z ducha) są pokazane w chrzcie wodnym. Spis treści BIBLIJNA DEFINICJA CHRZTU... 1 POŚWIĘCENIE... 2 ZRODZENIE Z DUCHA... 3 CHRZEST WODNY... 5 CHRZEST DUCHEM, CZYLI POKUTA I NAWRÓCENIE... 6 CHRZEST JEZUSA CHRYSTUSA... 7 CHRZEST W KONTEKSTACH BIBLIJNYCH... 8 O tym, jak istotny jest temat chrztu, może świadczyć choćby fakt, że jest on przedmiotem ostatnich słów naszego Pana wypowiedzianych na ziemi: "Idąc tedy, nauczajcie wszystkie narody, chrzcząc je w imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego" (Mt. 28:19 BG). Jeśli natomiast celem naszego nauczania jest udzielanie chrztu, musimy dobrze rozumieć, czym jest chrzest, kto go udziela i co to wszystko znaczy dla tych, którzy się chrztowi poddają. Chrześcijaństwo wypracowało na temat chrztu, jak niemal na każdy inny temat Biblijny, szereg poglądów. Jedni chrzczą dorosłych, inni niemowlęta; jedni chrzczą przez zanurzenie, inni przez polanie głowy wodą; jedni spodziewają się, że po chrzcie będą mówić językami, jak uczniowie w dniu Pięćdziesiątnicy, inni wręcz przeciwnie - nie doświadczają żadnych takich nadprzyrodzonych manifestacji. Ponieważ jest to temat tak istotny, nikt oddany Bogu nie może kształtować swojej znajomości tematu na zasadzie losowania: w tym wyznaniu akurat się znalazłem, więc mam ten, a nie inny pogląd. Jeśli rzeczywiście jesteśmy 'szlachetnie usposobieni' wobec poszukiwania prawdy, przyjmujmy i my Słowo "z największą gotowością umysłu, każdego dnia starannie badając Pisma, czy tak się rzeczy mają" (Dzieje 17:11 NW). BIBLIJNA DEFINICJA CHRZTU Nie musimy dzięki Bogu żyć w domysłach na temat tego, czym jest chrzest. Apostoł Paweł wyjaśnia tę kwestię ponad wszelką wątpliwość w Rzym. 6:3-5, który warto w tym miejscu zacytować w całości: "Czyż nie wiadomo wam, że my wszyscy, którzyśmy otrzymali chrzest zanurzający w Chrystusa Jezusa, zostaliśmy zanurzeni w Jego śmierć? Zatem przez chrzest zanurzający nas w śmierć zostaliśmy razem z Nim pogrzebani po to, abyśmy i my wkroczyli w nowe życie - jak Chrystus powstał z martwych dzięki chwale Ojca. Jeżeli bowiem przez 1

2 śmierć, podobną do Jego śmierci, zostaliśmy z Nim złączeni w jedno, to tak samo będziemy z Nim złączeni w jedno przez podobne zmartwychwstanie" (BT). Przede wszystkim, trzeba zauważyć, że "chrzest zanurzający w Chrystusa Jezusa" nie oznacza w tym miejscu chrztu wodnego. Kościół powszechny rzeczywiście naucza, że chrzest wodny jest nadrzędny wobec chrztu duchem - nie ma chrztu wodnego, nie ma zbawienia. Tymczasem Bóg nie potrzebuje wody, żeby udzielić człowiekowi swego ducha. Chrzest duchem jest wynikiem Bożej obietnicy dla tych, których On sam wybrał (Mt. 3:11; Łk. 3:16; Dzieje 1:4,5; Ef. 1:3-6; 1 Tes. 1:4-7; 2 Tm. 1:9). Poddajemy się chrztowi wodnemu jako świadectwo tego, że Bóg udzielił nam chrztu swoim duchem, a nie na odwrót. Bóg nigdzie w Piśmie nie zobowiązał się udzielić swego ducha komuś, kto został ochrzczony jako niemowlę, ponieważ "nie zależy to od chcącego ani od biegnącego, lecz od Boga, który okazuje miłosierdzie" (Rzym. 9:6-16; por. Rdz. 27:34,35). Definicja apostoła Pawła wskazuje dwie fazy, czy też dwie czynności, które mają miejsce podczas chrztu duchem: poświęcenie oraz zrodzenie z ducha. Poświęcenie zostało opisane jako 'zanurzenie w śmierć Jezusa Chrystusa', a także jako 'pogrzebanie nas z Nim'. Zrodzenie z ducha to 'wkroczenie w nowe życie' oraz 'powstanie z martwych dzięki chwale Ojca'. Zaskakujące w tym opisie jest to, że chociaż wyraźnie nawiązuje on do śmierci krzyżowej Jezusa Chrystusa i jego zmartwychwstania po 3 dniach ('pogrzebanie', 'powstanie z martwych'), nie ma tam mowy o momencie ukrzyżowania, ale o momencie chrztu, kiedy to Jezus pojawił się u Jana nad Jordanem. Pytanie zatem, na które chcemy znaleźć odpowiedź w kontekście chrztu, dotyczy tego, w jaki sposób nasz Pan został pogrzebany i wzbudzony nad Jordanem, i w jaki sposób to samo pogrzebanie i wzbudzenie dotyczy nas? POŚWIĘCENIE W Hbr. 10:5-10 apostoł Paweł opisuje poświęcenie naszego Pana, który 'przychodzi, aby wykonywać wolę Twoją, Boże' (NW). W przypadku Jezusa poświęcenie nierozerwalnie wiązało się z wykonywaniem woli Bożej, i nie inaczej jest w naszym przypadku. W deklaracji Jezusa jest jednak coś więcej: "Ofiary i daru ofiarnego nie chciałeś, lecz przygotowałeś mi ciało" (NW). Zatem wykonywanie woli Bożej oznaczało dla naszego Pana złożenie na Boskim ołtarzu swojego ludzkiego życia. Także i dla nas poświęcenie oznacza przeznaczenie naszego życia na śmierć, "Przez którą wolę jesteśmy poświęceni przez ofiarę ciała Jezusa Chrystusa raz uczynioną" (Hbr. 10:10 BG). Ta sama wola Boża, która przygotowała Jezusowi ciało i wymagała złożenia go w ofierze Bogu, wymaga także od wszystkich poddających się chrztowi złożenia swojego życia. To oznacza dla nas dwie rzeczy. Po pierwsze, od tej pory żyjemy tak, aby nasze życie było podporządkowane sprawom Pana. "Proszę was tedy, bracia! przez litości Boże, abyście stawiali ciała wasze ofiarą żywą, świętą, przyjemną Bogu, to jest rozumną służbę waszę" (Rzym. 12:1 BG). Tak jak Jezus położył swoje ciało i swoje życie, tak i my mamy 'stawiać ciała nasze ofiarą'. Ale zauważmy jednocześnie, że stawiamy je "ofiarą świętą", a zatem już poświęconą. Możemy ofiarować się Bogu, ale "przez litości Boże" - przez to, że On sam nas wybrał i sam nas poświęcił. Nigdzie w Nowym Testamencie nie znajdziemy zapisu, jakobyśmy się sami mogli Bogu poświęcić. Greckie hagiazo, ilekroć użyte jest w sensie poświęcenia, nigdy w stosunku do człowieka nie występuje w stronie czynnej, czego przykład 2

3 znajdujemy w już cytowanym Hbr. 10:10 - "Przez którą wolę jesteśmy poświęceni", a nie "sami się poświęcamy". Tę samą myśl mamy potwierdzoną w Rzym. 6:3-5: "Czyż nie wiadomo wam, że my wszyscy, którzyśmy otrzymali chrzest zanurzający w Chrystusa Jezusa, zostaliśmy zanurzeni w Jego śmierć? Zatem przez chrzest zanurzający nas w śmierć zostaliśmy razem z Nim pogrzebani" (BT) - trzy formy bierne, ani jednej czynnej. Podobnie w innych miejscach: 1 Kor. 1:1,2 ("Paweł, powołany Apostoł... Zborowi Bożemu... poświęconym w Chrystusie Jezusie"); 1 Kor. 6:11 ("aleście poświęceni" BG); Ef. 5:25,26 ("jako i Chrystus umiłował kościół... Aby go poświęcił" BG); 1 Tes. 5:23 ("A sam Bóg pokoju niech was zupełnie poświęci" BG). Pogląd, że to Bóg nas poświęca, jest zresztą spójny z tym, co zostało powiedziane przy okazji definicji chrztu w poprzednim śródtytule: Bóg wybiera sobie tych, którym chce udzielić chrztu swoim duchem. Nie ma takiej możliwości, żeby człowiek mógł sobie ten dar wziąć bez pytania. W jaki sposób Bóg nas poświęca? Udzielając nam wiary, jesteśmy "poświęconymi przez wiarę" (Dzieje 26:18). Wiara jest owocem działania ducha Bożego, co dodatkowo potwierdza myśl omawianą w poprzednim paragrafie (Gal. 5:22,23). Udzielając nam wiary, Bóg wlewa w nasze serca swojego ducha poświęcenia. "... miłość Boża rozlana jest w sercach naszych przez Ducha Świętego, który nam jest dany" i który wzbudza w nas teraz pragnienie oddania się Bogu (Rzym. 5:5 BG). "Przymusza nas bowiem miłość Chrystusa, ponieważ osądziliśmy, że jeden człowiek umarł za wszystkich, toteż wszyscy umarli; a umarł za wszystkich, aby ci, co żyją, nie żyli już dla samych siebie, lecz dla tego, który za nich umarł i został wskrzeszony" (2 Kor. 5:14,15 NW). Kiedy pojawia się w nas pragnienie poświęcenia się - 'nie życia już dla samego siebie' - to znaczy, że to Bóg działa w nas przez swego ducha. Apostoł Paweł definiuje w Rzym. 6:3-5 poświęcenie jako 'zanurzenie / pogrzebanie w śmierć z Jezusem Chrystusem'. Kiedy umieramy, ciało jeszcze jakiś czas istnieje w procesie rozkładu, ale nie ma już człowieka jako osoby - myślącej, czującej, działającej. Podobnie poświęcenie oznacza śmierć człowieka takiego, jakim był do tej pory. Nasza dotychczasowa osobowość przestaje istnieć, choć nie oznacza to natychmiastowej śmierci naszych ciał. Paweł wyjaśnia tę sytuację: "wiemy, iż nasza stara osobowość zawisła z nim na palu, żeby nasze grzeszne ciało stało się nieczynne, abyśmy już dłużej nie byli niewolnikami grzechu. Bo kto umarł, został uwolniony od swego grzechu" (Rzym. 6:6,7 NW). Ciało z definicji troszczy się tylko o siebie, nie dostrzega niczego, co istnieje na zewnątrz. Dlatego jego unieczynnienie - zawieszenie na krzyżu - jest dla nas sprawą podstawową. Chrystus może w nas mieszkać tylko wtedy, kiedy "Już nie ja żyję" (Gal. 2:20 NW). Dlatego w Zakonie poświęcenie było zobrazowane obrzezaniem. "Dzięki więzi z nim zostaliście też obrzezani obrzezaniem dokonanym bez udziału rąk, przez zrzucenie ciała cielesnego - obrzezaniem właściwym Chrystusowi, zostaliście bowiem z nim pogrzebani w jego chrzcie..." (Kol. 2:11,12). Odcięcie części fizycznego ciała pod Przymierzem Zakonu było obrazem tego, w jaki sposób pod Nowym Przymierzem jest poświęcane całe nasze życie, a nasze ciała fizyczne służą już tylko jako narzędzia do pełnienia 'rozumnej służby' dla Boga (Rzym. 12:1). Niemniej, abyśmy tę służbę mogli pełnić, chrzest duchem nie polega jedynie na poświęceniu nas. Gdyby tak było, moment poświęcenia musiałby być jednocześnie także momentem naszej fizycznej śmierci. Bóg jednak przewidział w chrzcie nie tylko naszą śmierć, ale także nasze zmartwychwstanie. ZRODZENIE Z DUCHA 3

4 Drugą czynnością, której jesteśmy poddani w chrzcie duchem, jest zrodzenie z ducha. W opisie z Rzym. 6:3-5 apostoł Paweł określa zrodzenie z ducha jako 'wejście w nowe życie' i 'powstanie z martwych'. W świetle nauki o poświęceniu te określenia nie powinny dziwić. Jeśli w poświęceniu doświadczamy śmierci - nasza stara osobowość umiera w zrodzeniu z ducha otrzymujemy zaczątek nowej osobowości. O tym właśnie nauczał Jezus Nikodema: "Zaprawdę, zaprawdę powiadam ci: Jeźli się kto nie narodzi znowu, nie może widzieć królestwa Bożego... Jeźliby się kto nie narodził z wody i z Ducha, nie może wnijść do królestwa Bożego" (Jn. 3:3-5 BG). Narodzenie z wody i z ducha, o którym mówi nasz Pan, wyraźnie nawiązuje do chrztu duchem, którego doświadczamy z ręki Pańskiej, oraz chrztu wodnego, któremu w związku z tym powinniśmy się poddać. Fakt, że nasza stara osobowość umiera w poświęceniu, nie oznacza, że Bóg daje nam natychmiast nową osobowość. Bóg wlewa w nasze serca ducha, który nasz "przymusza", mobilizuje do trwania w poświęceniu i do duchowego rozwoju (2 Kor. 5:14,15). Ale wypracowanie w sobie takiego 'nowego człowieka' jest naszym zadaniem. My nie otrzymujemy pełni, a jedynie "zadatek": Bóg "zostawił zadatek Ducha w sercach naszych" (2 Kor. 1:22 BT). To jest kapitał początkowy, którym mamy obracać i pomnażać go (por. Mt. 25:14-30). Pięknie wyraził tę myśl apostoł Paweł w Ef. 4:21-24: "Słyszeliście przecież o Nim i zostaliście pouczeni w Nim - zgodnie z prawdą, jaka jest w Jezusie, że - co się tyczy poprzedniego sposobu życia - trzeba porzucić dawnego człowieka, który ulega zepsuciu na skutek zwodniczych żądz, odnawiać się duchem w waszym myśleniu i przyoblec człowieka nowego, stworzonego według Boga, w sprawiedliwości i prawdziwej świętości" (BT). 'Duch w waszym myśleniu' to nic innego jak właśnie ów zadatek, dzięki któremu możemy się rozwijać "do męża dorosłego, do miary wzrostu właściwego pełni Chrystusowej" (Ef. 4:13 NW). Z duchowego punktu widzenia chrzest jest nie tylko zapoczątkowaniem w nas nowej osobowości, ale wręcz zapoczątkowaniem nowego człowieka, nowego stworzenia. Co więcej, Biblia rzeczywiście dwukrotnie używa w tym kontekście określenia "nowe stworzenie" (2 Kor. 5:17; Gal. 6:15). W chrzcie duchem rzeczywiście doświadczamy ogromnej zmiany, którą niezwykle kontrastowo opisuje apostoł Paweł w Ef. 2:1-6. Wcześniej byliśmy "martwi w wykroczeniach i grzechach,... postępowaliśmy zgodnie z pragnieniami naszego ciała... i byliśmy z natury dziećmi srogiego gniewu", stworzeni pod potępieniem adamowym. Tymczasem obdarzając nas swoim duchem, Bóg "ożywił nas wespół z Chrystusem, i razem nas wskrzesił i posadził nas razem w miejscach niebiańskich" (NW). Byliśmy dziećmi gniewu, staliśmy się "obywatelami niebios" (Flp. 3:20,21). Fakt naszego ciągłego przebywania w ciele nie koliduje z tym naszym nowym obywatelstwem. Paweł wyjaśnia w 2 Kor. 5:1-5, że nasza cielesność staje się w momencie zrodzenia z ducha zaledwie tymczasowym okryciem, tymczasowym namiotem. Tak jak Abraham obchodził ziemię obiecaną, mieszkając w namiotach, podobnie i my przebywamy w naszym duchowym Kanaanie w namiotach naszych ciał, oczekując trwałej budowli od Boga. "A właśnie na to zrodził nas Bóg, który nam dał zadatek tego, co ma przyjść, mianowicie ducha" (2 Kor. 5:5 NW). Ważną informacją w kontekście zrodzenia z ducha jest fakt, że jako "nowe stworzenie" nie podlegamy już więcej adamowemu wyrokowi śmierci. W świetle faktu, że wszyscy tak czy inaczej umieramy, może się to wydawać stwierdzeniem dość dyskusyjnym, ale mimo wszystko znajdującym poparcie w tekście Biblijnym. Będąc 'nowymi stworzeniami', umieramy bowiem nie dlatego, że ciąży na nas wyrok śmierci po ojcu Adamie, ale dlatego, że 4

5 nasze ludzkie życie zostało w poświęceniu położone na ofiarę Bogu. Zgodnie z Rzym. 12:1, nasze ludzkie ciała mają być położone na ofiarę Bogu, aż do samej śmierci. My natomiast nie żyjemy już jako potępione w Adamie "dzieci gniewu", ale jako "żywi spośród umarłych" (Rzym. 6:13 NW). Jeśli umarliśmy (w poświęceniu), adamowy wyrok śmierci już na nas więcej nie ciąży (Rzym. 6:7). Ponadto, z Biblijnego punktu widzenia nie jesteśmy już "dziećmi srogiego gniewu", ale prawdziwie dziećmi Bożymi. Spełnia się to, o czym nasz Pan nauczał Nikodema: rodzimy się na nowo, stajemy się 'nowym stworzeniem' przez ducha, który jest wlany w nasze serca przez Ewangelię (1 Pt. 1:23). A jeśli prowadzi nas duch Boży, jesteśmy synami Bożymi (Rzym. 8:14). Ważnym aspektem zrodzenia z ducha, który pojawia sie w tym miejscu, jest definicja synostwa. Synem Bożym jest ten, który w chrzcie duchem narodził się na nowo jako duchowe "nowe stworzenie". W tym sensie ludzie, którzy nie są obdarzeni wiarą, nie są synami Bożymi - są synami Adama stworzonymi na jego obraz i na jego podobieństwo (Rdz. 5:3). CHRZEST WODNY W związku z tym, co zostało dotychczas powiedziane na temat chrztu duchem, powstają dwa pytania: 1) jaką formę powinien przybrać chrzest wodny? oraz 2) kto i w którym momencie powinien poddać się chrztowi? Forma chrztu wypływa bezpośrednio z jego treści. W chrzcie duchem jesteśmy zanurzani w śmierć z Chrystusem, aby następnie powstać do nowego życia jako "nowe stworzenie". Właściwym symbolicznym wyrażeniem tej sytuacji może być tylko chrzest zanurzenia. Podobnie chrzest Jezusa Chrystusa także był chrztem zanurzenia (Mt. 3:13-17). Greckie baptizo, które w Nowym Testamencie jest tłumaczone jako "chrzcić", oznacza także 'zanurzyć' lub 'zatopić', wskazując tym samym na właściwą metodę chrztu wodnego. Polewanie czy pokropienie głowy jako metoda przeprowadzenia chrztu nie tylko nie znajduje poparcia w warstwie językowej, ale także w żaden sposób nie wyraża chrztu duchem w jego fazie poświęcenia (zanurzenia w śmierć) i zrodzenia z ducha (powstania do nowego życia z śmierci). Kolejny argument przemawiający za formą zanurzenia znajdujemy w 1 Kor. 10:1,2 - "A nie chcę, abyście nie mieli wiedzieć bracia! iż ojcowie nasi wszyscy pod obłokiem byli i wszyscy przez morze przeszli; I wszyscy w Mojżesza ochrzczeni są w obłoku i w morzu" (BG). Izrael wychodzący z Egiptu także doświadczył chrztu, który figurował chrzest duchowego Izraela wychodzącego z pozaobrazowego Egiptu. Aby wejść do swojego Kanaanu, Izrael także musiał być "zanurzony w śmierci", przechodząc po dnie morza. Gdyby nie podtrzymująca ich moc Boża, mogli w każdej chwili być zatopieni w sposób całkiem literalny. Podobnie my, w chrzcie duchem polegamy na Bogu, który poddaje nas zanurzeniu, ale także z tego zanurzenia nas podnosi i wprowadza do naszego Kanaanu duchowego (por. Hbr. 4:1-10). Historia wyjścia Izraela pomaga także odpowiedzieć na pytanie, kto i kiedy powinien poddać się chrztowi wodnemu. Zanim Żydzi przeszli przez morze stały się dwie rzeczy, i to stały się jeszcze w Egipcie: Bóg objawił się im przez Mojżesza, a oni zareagowali na to objawienie posłuszeństwem i gotowością wyjścia. Podobnie w przypadku Izraela duchowego: Bóg objawia nam się przez wiarę w pozafiguralnego Mojżesza, którym jest nasz Pan Jezus (Pwt. 18:15-20). Wiara powoduje, że jesteśmy gotowi za nim pójść - wyjść z pozafiguralnego Egiptu (zostawić za sobą świat i jego ambicje) i zdążać do naszego Kanaanu w pełnym 5

6 posłuszeństwie Bogu (Hbr. 3:7-12; 1 Jn. 2:15-17). Jeśli się w tę drogę udamy, po drodze będzie nasze Morze Czerwone, nasz chrzest. Chrzest wodny symbolizuje to, co się z nami stało. Jeśli jesteśmy wybrani i zostaliśmy w związku z tym ochrzczeni duchem, symbolizujemy ten fakt chrztem wodnym (1 Tes. 1:4-7). I tylko w tej kolejności. Bardzo wyraźnie wskazał także na tę kolejność apostoł Piotr w dniu Pięćdziesiątnicy: "Nawróćcie się - powiedział do nich Piotr - i niech każdy z was ochrzci się w imię Jezusa Chrystusa na odpuszczenie grzechów waszych..." (Dzieje 2:38). Ta sama sytuacja miała miejsce jeszcze pod Zakonem. Jan Chrzciciel chrzcił na znak pokuty i powrotu do Zakonu (Łk. 3:3). Każdy pokutujący przychodził do Jana, aby dać się zanurzyć na znak tego, że w jego sercu miała miejsce przemiana. Tak jak Izrael przeszedł przez morze po zawarciu z Bogiem przymierza, Żyd poddający się chrztowi Janowemu symbolicznie przechodził przez morze, aby dalej chodzić zgodnie z Zakonem Pańskim. To samo mówi Piotr do Żydów. Jeśli pokutujecie, ochrzcijcie się. Chrzest wodny ma nadal ten sam sens - jest znakiem pokuty. Ale nie pokuty ku Zakonowi, ale pokuty ku przyjęciu Chrystusa. Każdy pokutujący Żyd dawał jednocześnie świadectwo tego, że otrzymał przez wiarę chrzest duchem, a jego zanurzenie było początkiem jego drogi nie do Kanaanu fizycznego, ale duchowego w chwale nieba (Kol. 3:1-4). Jednocześnie chrzest, zgodnie z oświadczeniem Piotra, był "na odpuszczenie grzechów waszych". Poddanie się chrztowi wodnemu było - i nadal jest - potwierdzeniem tego, że zadziałał w nas Bóg i w tym sensie jest dopełnieniem całego procesu. Moment, w którym poddajemy się chrztowi, jest ostatecznym świadectwem tego, że wola Pana stała się w przez wiarę także i naszą wolą. To ważny punkt w formacji naszego 'nowego stworzenia', a jednocześnie naszego usprawiedliwienia, w którym nasze grzechy są odpuszczone, a potępiający nas w Adamie wyrok zdjęty (zobacz komentarz Biblijny do Jak. 2:24,26). A więc znaczenie chrztu wodnego w rzeczywistości nie zmieniło się od czasów Jana. Wówczas chrzest był znakiem pokuty, był nim w dniu Pięćdziesiątnicy i jest nim dzisiaj, dla Żydów i nie-żydów. Pokuta dla Żyda chrzczącego się u Jana nie wiązała się jednak z chrztem duchem. Jan mówi o tym wyraźnie, że ten, który będzie chrzcił duchem, dopiero nadchodzi (Mt. 3:11; Jn. 1:12,13). Jaki skutek ma w nas chrzest duchem? Przywodzi nas do nawrócenia, które zawiera w sobie dwa elementy: musi być w tym decyzja oddania się Bogu, ale najpierw musi być także pokuta i pragnienie zerwania z dotychczasowym sposobem życia dedykowanym sprawom tego świata i tego życia. W tym sensie "poganom dał Bóg pokutę" i w tym sensie chrzest wodny jest także świadectwem, że ta pokuta się w nas odbyła (Dzieje 11:18 BG). CHRZEST DUCHEM, CZYLI POKUTA I NAWRÓCENIE Warto w tym miejscu powiedzieć kilka słów więcej na temat tego, co dla powołanych chrzest duchem oznacza w praktyce. Jeśli mam poddać się chrztowi wodnemu na znak doświadczenia chrztu duchem, skąd mam wiedzieć, że tego chrztu rzeczywiście doświadczyłem? Pojęcia poświęcenia i zrodzenia z ducha są niezwykle ważne, ale opisują chrzest w jakimś sensie z punktu widzenia Boga i tego, co On dla nas czyni. Pytanie, w jaki sposób to działanie Boże my możemy w sobie dostrzec? Chrzest duchem w wybranych jest bardzo manifestacyjny, ale nie w formie płomieni ognia czy mówienia językami, ale w sensie zmiany, jaka zachodzi w człowieku. Jeśli Nowy Testament używa pojęć 'poświęcenie' i 'zrodzenie z ducha' na określenie działania 6

7 Bożego w powołanych, w stosunku do ich własnego działania czytamy o pokucie i nawróceniu. Pokuta jest pojęciem odpowiadającym poświęceniu. Jeśli Bóg poddaje mnie procesowi poświęcenia, wiara, którą od niego otrzymałem, przywodzi mnie do pokuty. W tym sensie "poganom dał Bóg pokutę", udzielając im miarę wiary, która do tej pokuty ich prowadzi (Dzieje 11:18, 26:18; Rzym. 12:3). Pokuta i poświęcenie są pojęciami równoległymi. W poświęceniu w śmierć zanurzony jest nasz "stary człowiek", nasza dotychczasowa osobowość oddana sprawom świata. Jeśli pokutujemy, dzieje się dokładnie ta sama rzecz: żałujemy naszego dotychczasowego sposobu działania, w jakimś sensie 'uśmiercając' człowieka, jakim dotąd byliśmy. Rzeczywista pokuta bowiem nie jest chwilowa, ale powinna prowadzić do trwałej zmiany (por. 2 Pt. 2:20-22). Jeśli zatem Bóg nas poświęca, wlewa w nasze serca miarę swojej miłości, która prowadzi nas do rozpoznania naszych grzechów i porzucenia ich (1 Kor. 6:9-11). Pokuta i poświęcenie to zatem w jakimś sensie pojęcia synonimiczne, z tą tylko różnicą, że pokutujemy my, a poświęcenia przez wiarę dokonuje Bóg. Podobnie rzecz się ma w przypadku nawrócenia i zrodzenia z ducha. Sensem zrodzenia z ducha jest zapoczątkowanie w nas nowej osobowości, z naciskiem na 'zapoczątkowanie', bowiem osobowość wymaga wypracowania, wykształtowania. Nowa osobowość w nas nie rodzi się natychmiast, ale miłość Boża, która wlana jest w nasze serca, powoduje w nas pragnienie postępowania zgodnego z wolą Boga, prowadząc nas do zmian także w naszym charakterze (Rzym. 5:5, 8:29; 2 Kor. 5:14,15). Jeśli Słowo, które słyszymy, jest w nas skuteczne przez wiarę, to rozwija w nas nowy, duchowy charakter - tak jak nasienie padające na dobrą glebę wyda nową roślinę (Mt. 13:1-9,18-23; 1 Pt. 1:23). Podobnie jest z nawróceniem. Nawracając się, wykonujemy w naszym życiu zwrot. Jeśli przeszliśmy etap pokuty, w którym porzuciliśmy dotychczasowy tryb życia, w nawróceniu podejmujemy decyzję, że odtąd nasze działanie będzie skupione na sprawach Bożych i zgodne z wymaganiami Boga względem nas. Podobnie zatem jak w przypadku pokuty i poświęcenia, nawrócenie i zrodzenie z ducha to także pojęcia w sensie ich skutków synonimiczne. Nawrócenie prowadzi nas do zmiany osobowości i zrodzenie z ducha także oznacza zapoczątkowanie w człowieku nowego charakteru. Różnica jest ta, że zrodzenia z ducha dokonuje w nas Bóg, nawrócenie jest działaniem naszej własnej woli. W praktyce jednak mówimy o jednym wydarzeniu. Jeśli doświadczyliśmy pokuty i nawróciliśmy się do Boga, to znaczy, że On udzielił nam chrztu swoim duchem. CHRZEST JEZUSA CHRYSTUSA Omawiając temat chrztu, przyjrzyjmy się także chrztowi, któremu poddał się Jezus Chrystus. Biblia podaje na temat tego wydarzenia szereg informacji, które warto zobaczyć w kontekście nauki o chrzcie przedstawionej w Rzym. 6:3-5. Choć widzimy tę sytuację przede wszystkim przez pryzmat chrztu wodnego opisanego w Mt. 3:13-17, mają tam miejsce także określenia wskazujące na jej aspekt duchowy. W zapisie ewangelii Mateusza czytamy: "Wtedy przyszedł Jezus z Galilei nad Jordan do Jana, żeby przyjąć chrzest od niego. Lecz Jan powstrzymywał Go, mówiąc: To ja potrzebuję chrztu od Ciebie, a Ty przychodzisz do mnie? Jezus mu odpowiedział: Pozwól teraz, bo tak godzi się nam wypełnić wszystko, co sprawiedliwe. Wtedy Mu ustąpił. A gdy Jezus został ochrzczony, natychmiast wyszedł 7

8 z wody. A oto otworzyły Mu się niebiosa i ujrzał Ducha Bożego zstępującego jak gołębicę i przychodzącego na Niego. A głos z nieba mówił: Ten jest mój Syn umiłowany, w którym mam upodobanie" (BT). Pierwsza obserwacja dotyczy samej formy chrztu. Chrzest janowy był chrztem zanurzenia. Także i Jezus ochrzczony jest przez zanurzenie, o czym może świadczyć użycie w relacji Mateusza greckiego baptizo, jak i sam fakt, że chrzest odbywał się w rzece. Mówienie w tym miejscu o chrzcie w postaci polewania głowy wodą jest co najmniej nieuzasadnione. Jeśli zatem chcemy podążać śladem Mistrza, praktykujmy ten rodzaj chrztu, któremu on sam się poddał. Nie tylko jako chrzest wodny, ale także jako chrzest duchem doświadczenie naszego Pana było analogiczne do doświadczenia wybranych. On także został przez Boga poświęcony i także został przez Niego wzbudzony jako "nowe stworzenie". Element poświęcenia jest wyraźnie widoczny w proroczym oznajmieniu Jezusa, o którym czytamy w Hbr. 10:5-7, "... przygotowałeś mi ciało... Oto przychodzę... aby wykonywać wolę twoją, Boże" (NW). I tak nasz Pan przyszedł, aby tę wolę wykonywać, do Jana. Ponieważ jednak chrzest janowy był chrztem pokuty, "ten próbował go (Jezusa) powstrzymać" (Mt. 3:14 NW). Odpowiedź Jezusa pokazuje, że w tym wszystkim jest coś więcej niż tylko pokuta, "albowiem tak przystoi na nas, abyśmy wypełnili wszelką sprawiedliwość" (Mt. 3:15 BG). Na czym zatem polegała sprawiedliwość, którą wypełnił nasz Pan? Właśnie na tym elemencie pokazanym w Hbr. 10:5-7. Bóg przygotował Jezusa jako naszego Baranka i Bóg go poświęcił, ale nie mogło się to odbyć bez woli Jezusa. "Oto przychodzę" było niezbędne, aby chrzest duchem mógł być dopełniony. Bóg nikogo nie zmusza do poświęcenia. Bóg daje wszystko, co jest niezbędne, aby ono mogło być wykonywane, niemniej sprawiedliwe w Jego oczach jest, aby ten ostatni krok wykonał człowiek, osobiście poddając się wpływowi ducha. O tym właśnie pisze Paweł w Flp. 2:12,13. Nasze wybawienie wypracowujemy my sami, ale tylko dlatego, że "to Bóg ze względu na swe upodobanie działa w was, byście i chcieli, i działali" (NW). Jest w chrzcie naszego Pana także mocno zaznaczony element zrodzenia z ducha. Widzimy nie tylko ducha w postaci gołębicy zstępującego na Jezusa, ale także słyszymy głos Boży oznajmiający "Ten jest mój Syn umiłowany, w którym mam upodobanie" (BT). O tej samej sytuacji pisze także apostoł Paweł, mówiąc o Jezusie, "pochodzącym według ciała z rodu Dawida, a ustanowionym według Ducha Świętości przez powstanie z martwych pełnym mocy Synem Bożym" (Rzym. 1:3,4 BT). Trzeba cały czas pamiętać o tym, czym jest chrzest duchem - procesem, w którym otrzymujemy nowe życie. Nasze życie dotychczasowe zostaje poświęcone na Boskim ołtarzu (zakończone), a my rodzimy się na nowo jako "nowe stworzenie". W tym sensie zrodzenie z ducha jest także zmartwychwstaniem. I w tym sensie w Jordanie Jezus stał się synem Bożym "przez powstanie z martwych" - jego ludzkie życie zostało zakończone, a on sam został stworzony od nowa - zrodzony z ducha - "według Ducha Świętości". Przekład Biblii Gdańskiej słusznie mówi w tym miejscu o 'duchu poświęcenia', ponieważ nasz Pan powstał jako "nowe stworzenie" przez tego samego ducha, w którym zostało poświęcone jego dotychczasowe życie. W ten sposób widzimy chrzest naszego Pana jako odpowiadający chrztowi każdego z członków jego Kościoła. CHRZEST W KONTEKSTACH BIBLIJNYCH 8

9 Nauka do chrzcie należy do podstaw nauczania Biblii (Ef. 4:4,5; Hbr. 6:1-3). Możemy nie rozumieć proroctw, chronologii, typów i antytypów Zakonu i szeregu innych spraw, ale niezrozumienie istoty chrztu to niezrozumienie naszej relacji z Bogiem, naszego stanowiska i naszej odpowiedzialności. Ta ważność chrztu jest także odzwierciedlona w Biblii, w dziesiątkach, a być może w setkach, wersetów Nowego Testamentu. Niektóre z nich zostaną skrótowo omówione poniżej: Mt. 3:11 (NW) - "Ten będzie was chrzcił duchem świętym i ogniem" [ogień jest w Biblii m.in. symbolem prób. Jezus zapowiada tutaj, że wszystkich poświęconych czekają także doświadczenia] Jn. 1:12,13 (NW) - "Jednakże tym wszystkim, którzy go przyjęli, dał prawo stać się dziećmi Bożymi, ponieważ wierzyli w jego imię; i narodzili się nie z krwi ani z woli ciała, ani z woli człowieka, lecz z Boga" [rodzimy się z Boga - z Jego ducha poświęcenia - i jako tacy stajemy się dziećmi Bożymi, 'ponieważ wierzymy w jego (Jezusa) imię'. Udzielona nam przez Boga wiara prowadzi nas do poświęcenia, a jednocześnie do powstania w nas nowego, duchowego życia] Ef. 2:4-6 (BT) - "A Bóg, będąc bogaty w miłosierdzie, przez wielką swą miłość, jaką nas umiłował, i to nas, umarłych na skutek występków, razem z Chrystusem przywrócił do życia. Łaską bowiem jesteście zbawieni. Razem też wskrzesił i razem posadził na wyżynach niebieskich - w Chrystusie Jezusie" [Paweł określa tutaj zrodzenie z ducha jako 'przywrócenie do życia' (zdjęcie z wybranych wyroku śmierci w Adamie) oraz wskrzeszenie (udzielenie nam nowego życia przez zrodzenie z ducha). Co więcej, jesteśmy 'posadzeni na wyżynach niebieskich' - "nowe stworzenie", którym się staliśmy, nie jest bytem cielesnym, ale duchowym (nowym sercem i umysłem)] Ef. 5:25,26 (BG) - "Chrystus umiłował kościół i wydał samego siebie za niego, aby go poświęcił, oczyściwszy omyciem wody przez słowo" [złożenie przez Chrystusa Okupu umożliwiło jego zastosowanie za Kościół w chrzcie duchem. Woda jest często w Nowym Testamencie symbolem ducha. Zatem dowiadujemy się tutaj, że jesteśmy poświęceni dzięki zasłudze Chrystusa w chrzcie duchem, co jest równoznaczne z usprawiedliwieniem nas, przez słowo, a więc dzięki zaznajomieniu nas z Ewangelią] Flp. 3:3 (NW) - "My bowiem mamy rzeczywiste obrzezanie, my, którzy za sprawą ducha Bożego pełnimy świętą służbę..." ['rzeczywistym obrzezaniem' jest poświęcenie w chrzcie duchem. Mając to obrzezanie, pełnimy służbę w duchu świętym, ponieważ przez poświęcenie i zrodzenie z ducha staliśmy się 'nowymi stworzeniami'] Flp. 3:8-10 (NW) - "... bylebym pozyskał Chrystusa i został znaleziony w Jedności z nim, nie mając własnej prawości, która wynika z prawa, ale tę, która jest dzięki wierze w Chrystusa, prawość pochodzącą od Boga na podstawie wiary [w usprawiedliwieniu przypisanym, bez udziału uczynków], żeby poznać i jego, i moc jego zmartwychwstania [w zrodzeniu z ducha], i współudział w jego cierpieniach, poddając się śmierci podobnej do jego śmierci... [w poświęceniu]" Kol. 2:11,12 (NW) - "Dzięki więzi z nim zostaliście też obrzezani obrzezaniem dokonanym bez udziału rąk, przez zrzucenie ciała cielesnego - obrzezaniem właściwym Chrystusowi, zostaliście bowiem z nim pogrzebani w jego chrzcie i dzięki więzi z nim zostaliście też razem wskrzeszeni za sprawą waszej wiary w działanie Boga, który go wskrzesił z martwych" 9

10 [obrzezanie pod Przymierzem Zakonu było symbolem poświęcenia pod Przymierzem Nowym, w którym 'zrzucamy' nasze ciała jako ofiarę dla Boga. W ten sposób jesteśmy "pogrzebani w jego chrzcie" jako poświęceni członkowie Ciała Chrystusowego, ale jednocześnie zostaliśmy też "wskrzeszeni za sprawą wiary", bowiem to wiara jest środkiem, przez który rodzimy się od nowa jako "nowe stworzenie" w nowym umyśle i sercu] Kol. 3:1-3 (BT) - "Jeśliście więc razem z Chrystusem powstali z martwych, szukajcie tego, co w górze, gdzie przebywa Chrystus zasiadając po prawicy Boga. Dążcie do tego, co w górze, nie do tego, co na ziemi. Umarliście bowiem i wasze życie jest ukryte z Chrystusem w Bogu" [apostoł Paweł opisuje tutaj chrzest duchem w jego dwóch fazach. W poświęceniu nasze życie zostało złożone na ofiarę Bogu ("Umarliście bowiem"). W zrodzeniu z ducha zostaliśmy stworzeni od nowa ("Jeśliście więc razem z Chrystusem powstali z martwych"). Jeśli zatem doświadczyliśmy chrztu duchem i otrzymaliśmy nowe, duchowe życie, koncentrujmy się na tych sprawach, do których należymy ("szukajcie tego, co w górze")] 1 Pt. 1:23 (NW) - "Dano wam bowiem nowe zrodzenie, nie ze zniszczalnego, lecz z niezniszczalnego nasienia, przez słowo Boga, który żyje i trwa" [tak jak nowa roślina rozwija się z pojedynczego nasionka, nasze "nowe stworzenie" ma swój początek w wynikającym z wiary słuchaniu Słowa] 1 Pt. 3:21 (BG) - "Czego teraz chrzest wzorem będąc, zbawia nas (nie składanie cielesnego plugastwa, ale obietnica spólna sumienia dobrego u Boga)" [chrzest duchem zbawia nas nie w tym, że jest obietnicą, ale zapewnieniem dobrego sumienia. W poświęceniu Bóg zdejmuje z nas adamowy wyrok śmierci, a jeśli zdarza nam się grzeszyć, mamy u Boga Orędownika, który wyjednuje nam przebaczenie] 10