PRACE KATEDRY SOCJOLOGII NORM, DEWIACJI i KONTROLI SPOŁECZNEJ

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PRACE KATEDRY SOCJOLOGII NORM, DEWIACJI i KONTROLI SPOŁECZNEJ"

Transkrypt

1 PRACE KATEDRY SOCJOLOGII NORM, DEWIACJI i KONTROLI SPOŁECZNEJ

2 Prace Katedry Socjologii Norm, Dewiacji i Kontroli Społecznej IPSIR UW Tom X

3 Polskie Towarzystwo Socjologiczne Sekcja Socjologii Prawa Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego IDEE NAUKOWE ADAMA PODGÓRECKIEGO pod redakcją Jerzego Kwaśniewskiego i Jana Winczorka Warszawa 2009

4 Publikacja dofinansowana przez Polskie Towarzystwo Socjologiczne ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Projekt okładki Anna Kwaśniewska Zdjęcia do książki Jerzy Kwaśniewski Copyright by the Authors 2009 ISBN Publikacja dofinansowana przez Polskie Towarzystwo Socjologiczne ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz przez Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego z funduszu badań: Normy, dewiacje oraz środki i metody rozwiązywania problemów społecznych IPSiR/BSt/1341/7/08 Skład Michał Swianiewicz Druk i oprawa: Zakład Graficzny UW. Zam. 50/09

5 Spis rzeczy Maria Wincławska, Włodzimierz Wincławski: Archiwum Adama Podgóreckiego... 9 Andrzej Kojder: PODGÓRECKI ADAM (w: Encyklopedia Socjologii. Oficyna Naukowa) Andrzej Kojder: Inspiracje Petrażycjańskie w twórczości Adama Podgóreckiego Jerzy Mikułowski Pomorski: O powołaniu inteligencji polskiej.. 53 Wanda Kaczyńska: Percepcja i oddziaływanie wypowiedzi Adama Podgóreckiegoointeligencji Jerzy Kwaśniewski:Megasocjologiaasocjotechnika Joanna Zamecka: Tok postępowania celowościowego w rozwiązywaniu problemów społecznych i jego zastosowanie na przykładzie profilaktyki narkomanii w środowisku lokalnym Kazimierz W. Frieske: Adama Podgóreckiego próby racjonalizowaniaświata Anna Szydłowska, Michał Klata: Socjotechnika i system: o sile kontekstu Andrzej Zybertowicz: Kontrolaspołecznatrzeciegostopnia Anna Kiersztyn:Granicebrudnejwspólnoty Jan Winczorek: Adama Podgóreckiego koncepcja prawa totalitarnego i posttotalitarnego

6 6 Spis rzeczy Janusz Mariański: Adam Podgórecki jako socjolog moralności. 233 Zbigniew Cywiński: U źródeł terroru: nihilizm prawny a wykluczenie prawne. Przypadek rosyjski WSPOMINANIE UCZONEGO Zagajenie Przewodniczącego Polskiego Towarzystwa Socjologicznego wygłoszone przed odczytem prof. Adama Podgóreckiego nt. Megasocjologii w Pałacu Staszica, w Sali Okrągłego Stołu, 16 czerwca 1998 r Aleksander M. Jabłoński: Przemówienie nad grobem Adama Podgóreckiego Andrzej Kojder: Pożegnanie Profesora Adama Podgóreckiego William M. Evan: Adam Podgórecki ( ) ISA Research Committee on Sociology of Law: Adam Podgórecki OneoftheFoundingFathersoftheRCSL ISA Research Committee on Sociotechnics Sociological Practice: OurFounderAdamPodgóreckiisDead Polskie Towarzystwo Socjologiczne: Adam Podgórecki ( ) 304 Andrzej Kaczyński: Si-tien zachorował Stanisław Stolarczyk: PożegnanieProfesora Homilia ks. Stanisława Małkowskiego, ucznia Profesora Adama Podgóreckiego, wygłoszona w kościele Wizytek w Warszawie dnia 22 września 2008 r NIEKOMPLETNA BIBLIOGRAFIA ADAMA PODGÓREC- KIEGO. Opracowała Maria Łoś

7 KONFERENCJA NAUKOWA UPAMIĘTNIAJĄCA 10. ROCZNICĘ ŚMIERCI PROF. ADAMA PODGÓRECKIEGO IDEE NAUKOWE ADAMA PODGÓRECKIEGO ZORGANIZOWANA PRZEZ SEKCJĘ SOCJOLOGII PRAWA PTS PRZY UDZIALE SEKCJI SOCJOLOGII DEWIACJI I KONTROLI SPOŁECZNEJ PTS, KATEDRY SOCJOLOGII PRAWA WPIA UW, KATEDRY SOCJOLOGII NORM, DEWIACJI I KONTROLI SPOŁECZNEJ IPSIR UW, ZAKŁADU PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH I PLANOWANIA SPOŁECZNEGO IS UW 22 WRZEŚNIA 2008 ROKU WARSZAWA, PAŁAC STASZICA, SALA OKRĄGŁEGO STOŁU PROGRAM PRZEWODNICZĄCY SEKCJI SOCJOLOGII PRAWA PTS: OTWARCIE KONFERENCJI MARIA WINCŁAWSKA, WŁODZIMIERZ WINCŁAWSKI: TECZKI ADAMA PODGÓRECKIEGO ANDRZEJ KOJDER: INSPIRACJE PETRAŻYCJAŃSKIE W TWÓRCZOŚCI ADAMA PODGÓRECKIEGO JERZY MIKUŁOWSKI POMORSKI: O POWOŁANIU INTELIGENCJI POLSKIEJ WANDA KACZYŃSKA: PERCEPCJA WYPOWIEDZI ADAMA PODGÓRECKIEGO O INTELIGENCJI DYSKUSJA PRZERWA NA LUNCH JERZY KWAŚNIEWSKI: MEGASOCJOLOGIA A SOCJOTECHNIKA JOANNA ZAMECKA: TOK POSTĘPOWANIA CELOWOŚCIOWEGO W ROZWIĄZYWANIU PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH KAZIMIERZ FRIESKE: ADAMA PODGÓRECKIEGO PRÓBY RACJONALIZOWANIA ŚWIATA ANNA SZYDŁOWSKA, MICHAŁ KLATA: SOCJOTECHNIKA I SYSTEM: O SILE KONTEKSTU 14: DYSKUSJA PRZERWA NA KAWĘ ANDRZEJ ZYBERTOWICZ: KONTROLA SPOŁECZNA TRZECIEGO STOPNIA ANNA KIERSZTYN: BRUDNE WSPÓLNOTY JAN WINCZOREK: ADAMA PODGÓRECKIEGO KONCEPCJA PRAWA TOTALITARNEGO I POSTTOTALITARNEGO JANUSZ MARIAŃSKI: ADAM PODGÓRECKI JAKO SOCJOLOG MORALNOŚCI DYSKUSJA ZAMKNIĘCIE KONFERENCJI

8

9 Maria Wincławska Włodzimierz Wincławski ARCHIWUM ADAMA PODGÓRECKIEGO Wprowadzenie Osoba, która podejmie się napisania monografii o Adamie Podgóreckim, a wkrótce tak z pewnością się stanie, będzie dysponowała bogatą bazą źródłową. Profesor Podgórecki zmarł bowiem zaledwie przed dziesięciu laty (18 sierpnia 1998 roku w Ottawie) 1, żyją więc osoby, które obcowały z nim na co dzień: wdowa, jego najbliżsi uczniowie, przyjaciele (niektórzy jeszcze z okresu studiów) a także adwersarze. Wywiady z nimi dostarczyć mogą materiału, którego trudno nie docenić. Przy tym jego kariera naukowa oraz twórczość już doczekały się stosunkowo bogatego piśmiennictwa 2. Jest ono cenne, bowiem 1 Zob. nekrologi: Kaczyński A.: Si-tien zachorował: Adam Podgórecki Rzeczypospolita 1998 nr 195 s. 28; Kalinowski M.: Profesor Adam Podgórecki wzorem człowieka nauki. Rocznik Otwocki 1998 t. 3 s. 96 8; Kojder A.: Adam Podgórecki s Vita Activa. Polish Sociological Review 1999 nr 2 s ; Kurczewski J.: Adam Podgórecki (16 XII VII 1998). Studia Socjologiczne 1998 nr 3 s (Przedr. w: Socjologia na Uniwersytecie Warszawskim. Fragmenty historii.red.a.sułek.warszawa 2007 s ); Wilczak J.: Instytut dobrej nadziei. Polityka 1998 nr 35 s Zob. przede wszystkim: Socjotechnika. Kontrowersje, rozwój, perspektywy. Red. J. Kubin i J. Kwaśniewski. Warszawa 2000, Prace Instytutu Stosowanych Nauk Spo-

10 10 Maria Wincławska, Włodzimierz Wincławski w większości prace te napisane zostały przez znawców problematyki podejmowanej przez Profesora. Choć nie pozostawił on własnej biografii, to nie bez znaczenia dla poznania jego działalności stają się opublikowane przez niego opracowania o instytucjach, w których walnie zaznaczył swój udział 3. Wreszcie, po Profesorze Podgóreckim pozostała bogata spuścizna, która jest przedmiotem prezentowanej informacji. Spuścizna Adama Podgóreckiego trafiła do Torunia, do Archiwum Socjologii Polskiej przy Instytucie Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 4. Archiwum to poświęćmy mu tu kilka słów jest w trakcie organizacji, tworzone jest z inicjatywy społecznej, nie posiada ani etatu archiwisty, ani własnego budżetu. Lokum otrzymało od władz uczelni, jest doraźnie wspierane finansowo przez Instytut Socjologii. Większość prac wykonywana jest jednak społecznie. Zbiory nie są do końca uporządkowane, stąd nie wszystkie materiały są dziś dostępne. Do najcenniejszych zbiorów Archiwum zaliczamy: (1) teki zmarłych socjologów polskich zawierające życiorysy, bibliografie, opracowania na temat ich twórczości, wycinki prasowe, korespondencję z rodziną i inne; (2) odbitki kserograficzne, mikrofilmy, płyty DVD z unikalnych i dziś trudno dostępnych publikacji wczesnej socjologii polskiej; (3) odbitki kserograficzne, wycinki prasowe, publikacje dotyczące ważnych wydarzeń z życia socjologii polskiej w układzie chronologicznym; (4) dokumentację Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Socjologicznego, głównie dotyczącą spraw i socjologów (deklaracje członkowskie) spoza Warszawy; (5) nagrania z przebiegu konferencji socjologicznych (m.in. z Drugiej Konferencji Socjologów Partyjnych w roku 1967 oraz konferencji W służbie społeczeństwa czy władzy, 1995 rok); (6) spuścizny socjologów: Józefa Chałasińskiego, Adama Podgóreckiego, Jana Szczepańskiego. Sukcesywnie przełecznych nr 2 (Red. tomu J. Kurczewski) oraz hasło encyklopedyczne pióra A. Kojdera zamieszczone w Encyklopedii Socjologii. Suplement Warszawa 2005 s A Story of a Polish Thinker. Köln O tym jak moralny imperatyw zniszczył komunizm. W: Klub Logofagów. Wspomnienia. Red. A. Rozmarynowicz. Kraków 1996 s Zob. też Socjalistyczny i postsocjalistyczny typ uczonego w naukach społecznych. W: Społeczeństwo polskie. Rzeszów 1995 s Instytut Socjologii UMK (Archiwum Socjologii), ul. Fosa Staromiejska 1a Toruń.

11 Archiwum Adama Podgóreckiego 11 kazuje do Archiwum swoje dokumenty i materiały prof. Zbigniew T. Wierzbicki. Spuścizna Adama Podgóreckiego przywędrowała do Torunia z Ottawy w połowie 2006 roku. Stało się to po wyrażeniu zgody na przekazanie dokumentów przez profesor Marię Łoś, o co prosił opiekun Archiwum. Pierwszym etapem czynności przekazywania dokumentów było ich uporządkowanie i spakowanie w domu pp. Podgóreckich. W tym celu do Kanady udała się Maria Wincławska 5.PanieŁośiWincławska przepracowały wspólnie wrzesień 2002 roku. Ich czynności sprowadzały się do wyselekcjonowania materiałów uznanych za warte archiwizacji, ich wstępnego uporządkowania według klucza przygotowanego wcześniej w Toruniu i zapakowania w kartony. Za sprawą Marii Łoś zostały one, w liczbie 14., przesłane do Torunia. Zawartość przesyłki stanowi około czterech metrów akt. W Toruniu opróżniono kartony, dokonując pogłębionej systematyzacji akt, nazewnictwa teczek i rozłożenia ich na regałach. Adam Podgórecki, do połowy lat 70. profesor Uniwersytetu Warszawskiego, opuścił kraj w roku 1977 w następstwie represji władz politycznych (postawiono mu zarzut prowadzenia działalności antypaństwowej ) i rozwiązania kierowanego przezeń zespołu. Po dwóch latach pracy naukowej w Holandii i Wielkiej Brytanii, w roku 1979 zatrudniony został na stanowisku profesora socjologii i antropologii w Carleton University w Ottawie, gdzie osiadł na stałe i pracował aż do przejścia na emeryturę. Zdeponowana w toruńskim Archiwum spuścizna Adama Podgóreckiego zawiera prawie wyłącznie materiały wytworzone na emigracji, po roku Podgórecki wyjechał z Polski nieomal tak jak stał, z kilkoma niezbędnymi dokumentami osobistymi i szczoteczką do zębów. Kserokopie tych ważnych dokumentów osobistych (np. odpisy dyplomów) znalazły się w przesyłce z Ottawy. Z dokumentów wytworzonych przed 1977 rokiem są w spuściźnie także materiały dotyczące działalności Adama Podgóreckiego w uniwersyteckim Instytucie Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji oraz kopie dwóch listów do Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego, w których zwracał się o ponowne rozpatrzenie prośby o pozwolenie na wyjazdy zagraniczne. Pierwszy list z 1970 roku dotyczył wyjazdu 5 Podróż została sfinansowana ze środków prywatnych, a pobyt (mieszkanie i wyżywienie) przez Marię Łoś.

12 12 Maria Wincławska, Włodzimierz Wincławski do Uniwersytetu w Pensylwanii. Ministerstwo uznało wówczas, że wyjazd Podgóreckiego jest niemożliwy z powodu braku kadry naukowej w kraju w zakresie nauk społecznych (sic!). W drugim liście, z roku 1977, prosi on o zezwolenie na wyjazd do Oxfordu na okres pięciu lat. Uzasadniał ją, między innymi, przemęczeniem psychicznym wywołanym przez wydarzenia roku akademickiego 1975/1976, pamiętnego ze względu na pozbawienie go kierownictwa Zakładu Socjologii Norm i Patologii Społecznych IPSiR UW, zwolnienie pracowników kierowanego przezeń zespołu badawczego, odebranie zajęć dydaktycznych z interesujących go przedmiotów i przymusowe przeniesienie do Zakładu Etyki Wydziału Nauk Społecznych. Dokumenty te, gromadzone przez profesora w biurku na uczelni, przesłał mu, już po jego wyjeździe, jeden z uczniów. Niestety inne dokumenty, głównie o charakterze osobistym pozostały w Polsce i prawdopodobnie zaginęły. Braki te zrekompensowane mogą zostać w jakimś stopniu, gdy badacz sięgnie po znajdujące się w kraju dokumenty osobowe Adama Podgóreckiego o charakterze urzędowym zdeponowane w Archiwum UJ (akta studenckie), w dziale kadr UW (akta pracownicze, których do dziś nie przekazano do archiwum uczelni) oraz w Archiwum Akt Nowych w zbiorze dokumentów Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego (zespół 317). Pozwalają one na odtworzenie kariery zawodowej Adama Podgóreckiego do czasu jego wyjazdu na stałe zpolski. Spuściznę Profesora Adama Podgóreckiego uporządkowano tworząc trzy zbiory dokumentów: (1) dokumenty osobiste; (2) pracownia twórcza oraz (3) materiały obce. Dokumenty osobiste W zbiorze materiałów nazwanych dokumentami osobistymi znalazły się (1) materiały osobiste sensu stricto oraz (2) korespondencja o charakterze osobistym (w tym głównie z przyjaciółmi i socjologami), jak też korespondencja urzędowa z osobami publicznymi, wydawnictwami, bibliotekami i księgarniami. Materiały osobiste sensu stricto to dokumenty urzędowe, takie jak na przykład kserokopia ostatniej strony kanadyjskiego paszportu, kserokopia przyznania Podgóreckiemu obywatelstwa kanadyjskiego

13 Archiwum Adama Podgóreckiego 13 czy wreszcie oryginały bądź kopie dyplomów akademickich (doktorat i habilitacja). Znajdują się tu także własnoręcznie pisane życiorysy, zarówno w formie tradycyjnej, jak i CV sporządzone według znormalizowanego wzorca oraz wypełnione kwestionariusze osobowe. Do większości życiorysów dołączona jest aktualna bibliografia. Do tej kategorii zaliczono również opinie lekarzy holenderskich o stanie zdrowia i przebiegu pooperacyjnej rekonwalescencji. Jedna z teczek tego zbioru, zdeponowana pod hasłem nagrody i odznaczenia, zawiera przyznane Podgóreckiemu wyróżnienia, między innymi dyplom Bronisław Malinowski Social Science Award z datą 8 grudnia 1997 roku oraz maszynopis, wraz z ręcznymi poprawkami, przemówienia laureata wygłoszonego podczas wręczania nagrody. W zbiorze mamy także korespondencję z Uniwersytetem Carleton w Ottawie w sprawie zatrudnienia oraz dokumenty dotyczące przejścia na emeryturę: zarówno w Uniwersytecie Warszawskim, jak i list w tej sprawie z Carleton. Ostatnia teka tego zbioru zawiera nadesłane kondolencje, prasowe wycinki nekrologów oraz wspomnienia o zmarłym. Drugi podzbiór omawianego zbioru jest bardzo bogaty. Składają się nań listy, pisane przez socjologów polskich i zagranicznych. Mamy tu także listy od znajomych i przyjaciół spoza środowisk socjologicznych. Skromniejsza, pod względem liczby listów, jest korespondencja z osobami publicznymi oraz z wydawnictwami (podzielona na lata 70, 80 i 90). Znajduje się tu też korespondencja na podstawie której można pokusić się o odtworzenie lektur Podgóreckiego są to poświadczenia prenumeraty czasopism, zamówień książek, a także rewersy wypożyczeń książek z bibliotek oraz podziękowania bibliotek za darowane przez Podgóreckiego książki. Wśród listów od socjologów polskich najbogatszy zbiór stanowią listy od Andrzeja Tymowskiego (korespondencja z lat ) oraz Jerzego Kwaśniewskiego ( ). Znaczna jest także liczba listów od Aleksandra Matejki ( ), Alicji Iwańskej ( ) i Magdaleny Sokołowskiej ( ). W zbiorach archiwum znajdujemy również listy Andrzeja Kojdera, Witolda Kieżunia, Aleksandra Gelli, Bronisława Misztala, Jacka Kurczewskiego, Joanny Kurczewskiej, Jerzego Tabina i Sławomira Magali. Niektóre z wymienionych osób zastrzegły, że korespondencja ta może być udostępniania dopiero po śmierci autorów listów. Adam Podgórecki korespondował

14 14 Maria Wincławska, Włodzimierz Wincławski także i z innymi socjologami, choć korespondencja ta, nie jest już tak obfita, jak z osobami wymienionymi wyżej 6. Zbiór listów od socjologów zagranicznych otwiera bogata korespondencja nadsyłana w latach przez Georga Tsobanoglou oraz Joachima K. H. Schmidta (drugiego z autorów do udostępnienia po jego śmierci). Wśród innych, znanych socjologów światowych korespondowali z Podgóreckim Robert Merton, Daniel Bell, Wiliam Evan, a także Seymour Martin Lipset i Isaiah Berlin. Wreszcie w teczce korespondencja z innymi osobami na szczególną uwagę zasługują listy od Stanisława Barańczaka, Zbigniewa Thielle, Jana Steczkowskiego, Lecha Falandysza oraz Jerzego Pelca (tego ostatniego także do udostępnienia po śmierci autora). W korespondencji z Adamem Podgóreckim podejmowane były różnorakie problemy, od ogólnych refleksji na temat spraw egzystencjalnych (np. wymiana opinii na temat życia po śmierci z Aleksandrem Matejką), poprzez wymianę listów dotyczącą zagadnień ściśle naukowych (np. z Berlinem na temat pojęcia inteligencji) po refleksje wokół bieżących tematów krajowych. Tematy polskie poruszane były bardzo często. W listach pisanych z Polski komentarze do końca lat 80 były z konieczności bardzo lakoniczne (np. Lech Falandysz w 1988 roku prosił z Freiburga Podgóreckiego o krótki liścik do Polski z odpowiedzią zawoalowaną, ale w miarę jasną gdy pytał się go o możliwości emigracji do Kanady w latach 90). Dopiero z podróży zagranicznych autorzy dzielili się swoimi odczuciami na temat tego jak się żyje w Polsce. Między innymi Magdalena Sokołowska w lutym 1980 roku pisała, iż życie w Polsce jest okropne, smutne, ciężkie i beznadziejne, a w marcu po 2 miesiącach wracam [do Polski], bez tęsknoty zresztą. Brr! Mam wrażenie, że znów zanurzę się w pomyje. Lech Falandysz w lutym 1988 roku pisał do Podgóreckiego: wyjechałem na krótko do Freiburga [ ] przyszłość w Polsce zapowiada się makabrycznie i co będzie z dzieciakami? 6 Są to listy od Stanisława Andreskiego, Czesława Czapowa, Ryszarda Dyoniziaka, Kazimierza Frieske, Jerzego Giedymina, Jana Góreckiego, Feliksa Grossa, Jana Grossa, Aleksandra Herza, Jakuba Karpińskiego, Władysława Kwaśniewicza, Hanny Malewskiej, Wacława Makarczyka, Edmunda Mokrzyckiego, Józefa Niżnika, Stefana Nowakowskiego, Marii Ofierskiej, Andrzeja Rażniewskiego, Andrzeja Sicińskiego, Antoniego Sułka, Jana Strzeleckiego, Zygmunta Skórzyńskiego, Włodzimierza Wesołowskiego i Andrzeja Zajączkowskiego.

15 Archiwum Adama Podgóreckiego 15 Na szczególną uwagę zasługuje systematyczna i serdeczna korespondencja Adama Podgóreckiego z Robertem Mertonem z lat , czyli z czasów, gdy Podgórecki mieszkał jeszcze w Polsce, aż po rok śmierci adresata (ostatni list od Mertona nosi datę 20 maja 1998 roku). Korespondencja ta jest w archiwum pozycją nietypową, a to dlatego, że zachowało się wiele rękopisów lub kopii ksero listów wysyłanych przez Podgóreckiego do Mertona, czego w większości brakuje w korespondencji z innymi osobami. W zbiorach znajduje się także wiele nadbitek prac Roberta Mertona z dedykacją dla Adama Podgóreckiego i Marii Łoś. Z charakteru korespondencji między Mertonem a Podgóreckim można wyczytać, iż łączyła ich naukowa przyjaźń. Merton kilkakrotnie starał się pomóc Podgóreckiemu w szukaniu wydawców dla jego prac 7, a także z własnej woli poprawiał jego maszynopisy. Poprawki te miały nie tylko charakter językowy 8, ale także były dyskusją z tezami autora. Jednocześnie wyrażał nadzieję (jak na przykład przy korekcie książki The Scholar in the Socialist Country), że jego uwagi nie wpływają na żywiołowy język Adama. Robert Merton i jego żona Harriet Zukerman z niecierpliwością czekali na kolejne tomiki opowieści chińskiego mędrca Si-Tiena. Gdy dostali pośmiertne wydanie przypowieści mistrza (Allegories of Si- -Tien), Merton napisał: dostrzegłeś zapewne mój smutek wyrażony tym długim milczeniem po przesłaniu mi Si-Tien s Last Day. Sama myśl, że nasz długoletni chiński przyjaciel-filozof przeszedł do wieczności była tak przygnębiająca, że po raz pierwszy nie byłem w stanie zmobilizować się do przekazania mojego uznania dla (jak zrozumiałem) jego ostatnich mądrości. Ale teraz gdy wydane zostały pośmiertnie jego Alegorie, śmiem wyrażać nadzieję, iż zostawił on bogatą spuściznę dla swoich wiernych czytelników, która będzie jeszcze długo publikowana. Podzbiór zawierający korespondencję Adama Podgóreckiego zamykają listy z osobami publicznymi. Znajdują się tu zarówno kopie listów i brudnopisy wysyłane przez Profesora do osób publicznych, 7 Między innymi w roku 1992 dla książki The Social Oppression. 8 Jak na przykład dodanie rodzajnika A w tytule maszynopisu Concise Plan to Reform Higher Education in Kanada, który to artykuł wydaje się być tekstem nieopublikowanym.

16 16 Maria Wincławska, Włodzimierz Wincławski jak i odpowiedzi od nich. Znajdujemy tu, na przykład, korespondencję ze Stolicą Apostolską (z ks. Stanisławem Dziwiszem), kancelarią Lecha Wałęsy, członkami brytyjskiej Izby Lordów, czy wreszcie kancelarią prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki Ronalda Reagana. Tu też ciekawostka pracownik kancelarii dziękuje Podgóreckiemu, w imieniu prezydenta, za życzliwość i przesłanie dowcipu (niestety jego kopii brak). Pracownia twórcza Kolejny dział spuścizny Adama Podgóreckiego, nazwany pracownią twórczą, to najbogatszy zbiór dokumentów Profesora, który został zdeponowany w Toruniu. Mieszczą się tu (1) maszynopisy i rękopisy prac (publikowanych i niepublikowanych), (2) dokumenty wytworzone w trakcie działalności w instytucjach naukowych oraz (3) dokumenty powstałe w związku z podróżami naukowymi. Na podzbiór maszynopisy i rękopisy prac składają się teksty przygotowane do druku, z których znaczna część została już opublikowana, ale także takie, które nie doczekały się ogłoszenia. Wyzwaniem dla archiwisty staje się tu wyodrębnienie tekstów niepublikowanych 9. Niezwykle cenne dla poznania twórczości Podgóreckiego są materiały, które nie były przygotowywane z myślą o ich opublikowaniu. Są to głównie teksty pisane wyłącznie dla celów dydaktycznych: tzw. departmental working papers z Uniwersytetu Carleton, które, powielane z przeznaczeniem dla studentów, znalazły się w obiegu uniwersyteckim w niewielkiej liczbie egzemplarzy. Do tej kategorii zaliczają się także konspekty wykładów oraz programy zajęć dydaktycznych i seminariów dydaktyczno-naukowych. Wśród prac nie przeznaczonych do druku znajdują się w tym podzbiorze także różne ekspertyzy, opinie, recenzje, rekomendacje osób oraz ich dorobku, a także odręczne plany przygotowywanych wystąpień na konferencje naukowe. Tu też znalazła się teczka, w której zgromadzono wycinki prasowe z wypo- 9 Z rzeczy niepublikowanych Adama Podgóreckiego najcenniejszy wydaje się rękopis książki Megasocjologia, który tuż przed śmiercią autora został zaakceptowany do druku przez Toronto University Press. Autor otrzymał maszynopis z uwagami recenzji wydawniczych, ale nie zdołał już przygotować poprawek.

17 Archiwum Adama Podgóreckiego 17 wiedziami Profesora udzielonymi dziennikarzom. W podzbiorze tym zamieszczono również gromadzone przez Adama Podgóreckiego materiały z konferencji, w których brał udział (zaproszenia, korespondencja z organizatorami, programy, plakaty, podziękowania) oraz z jego odczytów naukowych (także zaproszenia, programy, plakaty, podziękowania). Na osobną i szczególną uwagę zasługują pozostawione na piśmie szkice z pomysłami do planowanych prac monograficznych. W osobną grupę ujęto dokumenty związane z działalnością Adama Podgóreckiego w instytucjach naukowych. Pierwsza z tek zawiera materiały dotyczące Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW. Wśród tych dokumentów, które częściowo omówiono wyżej, znajdują się także dokumenty dotyczące sprawy Walczaka (są to między innymi: odpis pozwu Stanisława Walczaka, artykuły prasowe będące jego podstawą, korespondencja między Adamem Podgóreckim, a reprezentującym go pełnomocnikiem) 10. W kolejnej teczce zgromadzono dokumenty związane z działalnością Podgóreckiego w International Sociological Association, przede wszystkim w sekcji socjologii prawa i sekcji socjotechniki. Są to głównie listy dotyczące organizacji sesji tych dwóch Committees w czasie kolejnych zjazdów Światowego Towarzystwa Socjologicznego, ich programy i inne materiały dotyczące ISA (m.in. korespondencja z 1982 roku w sprawie zaproszenia Lecha Wałęsy na X Kongres ISA w Meksyku). W archiwum znajdują się też pisma poświadczające członkostwo Adama Podgóreckiego w Polskim Towarzystwie Socjologicznym, udział w organizacji Międzynarodowego Instytutu Socjologii Prawa w Onati (Hiszpania), a także uczestnictwo w redakcjach czasopism naukowych. Podróże zagraniczne w ramach stypendiów naukowych (fellowships, visiting professor) tworzą oddzielny dział zbiorów. Znajdująca się tu dokumentacja dotyczy wyjazdów do NIAS (1977), All Souls College Oxford (dwa pobyty w latach 70. i 90.), Australii (1984), Woodrow Wilson Center ( ), Papui Nowej Gwinei (1987), Chin (1987), Niemiec w ramach programu DAAD (1993), Stanford i Ber- 10 Stanisław Walczak wytoczył proces Adamowi Podgóreckiemu, Adamowi Radajewskiemu, Zbigniewowi Dziedzickiemu, Cezarowi Borowskiemu o ochronę czci i dobrego imienia naruszonych, jego zdaniem, w artykułach dotyczących Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji zamieszczonych na łamach tygodnika Kierunki, nr 49, 1981 rok (A. Podgórecki, Niezwykła historia pewnej reorganizacji, Z.Dziedziczki, C. Borkowski, Na tropach patologii oraz artykuł redakcyjny Rekapitulacja).

18 18 Maria Wincławska, Włodzimierz Wincławski keley (1994) i innych. Składają się na nią: korespondencja z ośrodkami, do których wybierał się Podgórecki, aplikacje, plany podróży, a nawet bilety lotnicze. W osobnej tece zebrano dokumenty powstałe w rezultacie działalności społeczno-kulturalnej Podgóreckiego w organizacjach polonijnych Kanady i USA. Kolejna grupa materiałów dotyczy grantów badawczych. Są tam podania, wypełnione formularze i kwestionariusze, jak również odpowiedzi z instytucji finansujących badania naukowe, w tym także odmawiające przyznania funduszy na projekty. Obszerny dział pracowni twórczej to materiały dotyczące chińskiego mędrca Si-Tiena. Zachował się bodaj komplet rękopisów książeczek z jego myślami, w języku angielskim i polskim, korekty, a nawet matryce drukarskie, a także korespondencja z Printers and Poets, wydawcą tomików. Pozostałe liczne odręczne zapiski o Si-Tienie, znalezione w gabinecie profesora podczas przygotowywania spuścizny do wysłania do Polski (nierzadko na serwetkach pisane zapewne w kawiarniach czy na odwrocie kopert otrzymywanych listów), wydają się stanowić materiał do opublikowania kolejnego tomiku. Materiały obce Ostatni ze zbiorów spuścizny Adama Podgóreckiego stanowią materiały obce. Zbiór ten prezentuje się na tle dwóch pozostałych stosunkowo skromnie. Znalazły się tu przede wszystkim niepublikowane opinie o pracach Podgóreckiego, recenzje wydawnicze oraz recenzje, które ukazały się drukiem w czasopismach. W osobnych teczkach zgromadzono kierowane do niego, liczne prośby od osób prywatnych o pomoc i wstawiennictwo, prosby o recenzje prac na stopnie, rękopisy i nadbitki artykułów z prośba o przyjęcie oraz adresy i wizytówki od osób znajomych. Zakończenie Przejętą z Kanady spuściznę Adama Podgóreckiego uzupełniają materiały dotyczące jego osoby, a będące kopiami dokumentów znajdujących się w Instytucje Pamięci Narodowej (dar Jerzego Kwa-

19 Archiwum Adama Podgóreckiego 19 śniewskiego). Są to informacje tajnych współpracowników Służby Bezpieczeństwa na temat sytuacji w Oddziale Warszawskim PTS, w których Podgóreckiego wymienia się, obok Stefana Nowaka, jako członka wrogiego [wobec władzy komunistycznej] centrum Oddziału i warszawskiego opozycyjnego środowiska socjologów, które typowało i przeprowadzało wybory [do władz PTS], według swych założeń, eliminując z góry aktywnych partyjnych socjologów, a na ironię dokooptowując (sic!) jednego partyjnego socjologa, mającego jednak z nimi określone powiązania. Inne informacje zgromadzone w IPN to donosy na temat przebiegu reorganizacji IPSiRu oraz pobytów Podgóreckiego za granicą. Również od Jerzego Kwaśniewskiego otrzymaliśmy kolejne dokumenty dotyczące (1) sprawy Walczaka o zniesławienie, w tym także artykuły w Kierunkach, które stały się dla Stanisława Walczaka podstawą do wytoczenia procesu sądowego Adamowi Podgóreckiemu oraz innym autorom, oraz (2) dokumenty ilustrujące konflikt w związku z oskarżeniami kierowanymi pod adresem Marii Boruckiej-Arctowej. Kolejnym uzupełnieniem spuścizny Profesora jest dar jego ucznia, Andrzeja Kojdera, w postaci zbioru 100 listów przysłanych mu przez Mistrza. Charakterystyczne dla prezentowanego zbioru materiałów Adama Podgóreckiego jest bogactwo materiałów z drugiego okresu jego działalności naukowej i zawodowej, to jest z czasu pobytu na emigracji po roku W chwili wyjazdu z kraju miał on 51 lat i był w pełni sił twórczych. Przyszły biograf Profesora zmuszony będzie do poszukiwań materiałów sprzed 1977 roku w różnych źródłach i miejscach 11. Druga właściwość tego zbioru to niewielka liczba materiałów dotyczących spraw życia osobistego (np. brak dokumentów rodzinnych czy korespondencji z członkami rodziny). Biograf Adama Podgóreckiego nie znajdzie więc w Toruniu niczego o środowisku rodzinnym Profesora, jego socjalizacji, pobycie w szkołach, studiach i pierwszych krokach na drodze zawodowej i naukowej. Niemniej toruńskie archiwum Adama Podgóreckiego zawiera, mimo oczywistych luk, materiały niezbędne do pełnego poznania jego osoby i twórczości, a także do poznania relacji i postaw warszawskiego środowiska socjologicznego oraz ówczesnych stosunków między socjologią a władzą komunistyczną. Trudno jednak, po dokonanym tylko pobieżnym ich przeglądzie, 11 Zob. uwaga na początku tekstu.

20 20 Maria Wincławska, Włodzimierz Wincławski wyrokować, oceniać i hierarchizować ich wartość. Pokuśmy się na koniec jedynie o wskazanie dokumentów, które wydają się, na pierwszy rzut oka, szczególnie cenne. Bez wątpienia takimi są materiały, na które składa się korespondencja z najbliższymi współpracownikami z Warszawy: środowisko UW, IPSiR i sekcje PTS (socjologii prawa i socjotechniki). Dostarczają one informacji o funkcjonowaniu socjologicznego środowiska warszawskiego od przełomu lat 70. i 80. do połowy 1995 roku. Znaczna część tych listów jest jednak zastrzeżona i będzie ujawniona po śmierci ich autorów. Korespondencja odsłania osobowość Profesora uwidaczniają to zarówno listy pisane przez niego samego, jak i też opinie o nim, wyrażane wprost przez jego przyjaciół. Listy ukazują jego zaangażowanie społeczne, wyrażane chęcią naprawy świata, zdradzają przy tym niecierpliwość w sytuacjach wydłużającego się załatwiania spraw przez niego inicjowanych oraz rosnący w tych okolicznościach upór. Stawał się przez to niejednokrotnie bezkompromisowy 12,aprzy tym nierzadko nadmiernie krytyczny. W roku 1986 strofował go w liście Merton, zwracając mu uwagę, iż chyba przesadza twierdząc, że w Polsce nie pozostał już żaden socjolog z prawdziwego zdarzenia. Rarytasem dla badacza twórczości Adama Podgóreckiego będą rękopisy prac dotąd nie opublikowanych, zarówno przygotowywanych książek i artykułów, jak i też materiałów przeznaczonych wyłącznie do celów dydaktycznych. Status Profesora Adama Podgóreckiego w nauce światowej stawia socjologów polskich przed powinnością opracowania monografii jego twórczości. Także jego los w Polsce rządzonej przez komunistów zachęca do podjęcia studium o sukcesach i klęskach bezkompromisowego socjologa borykającego się z totalitarnym państwem. 12 Ujawniło się to szczególnie w okresie jego walki o zachowanie wypracowanego przez niego i zespół profilu naukowo-badawczego i dydaktycznego IPSiR. Tak oto oceniała go osoba z nim zaprzyjaźniona: Byłeś wyjątkowo niestrawny dla szerszego grona prawników, socjologów, władz itp. Miałeś niezmiernie mało przyjaciół, a bardzo dużo wrogów lub niechętnych, lub w najlepszym razie obojętnych ludzi wśród socjologów partyjnych, jak i bezpartyjnych. Niektórzy z nich twierdzą, że czasem traktujesz ich jak wrogów. Ja tak nie uważam, ale może coś w tym jest. Generalna opinia, że jesteś «konfliktowy» usprawiedliwiona. Walczyłeś na wszystkich frontach równocześnie (List Magdaleny Sokołowskiej z 1980 roku).

21 Archiwum Adama Podgóreckiego Poprawki Roberta Mertona naniesione na maszynopis tekstu Adama Podgróeckiego A Concise Plan to Reform Higher Education in Canada Jedna z myśli Si-Tiena na skrawku papieru odnaleziona w gabinecie Adama Podgóreckiego 21

22 Andrzej Kojder PODGÓRECKI ADAM* Adam Podgórecki urodził się 16 grudnia 1925 r. w Krakowie w rodzinie Franciszka i Olgi z domu Godwug. Maturę uzyskał w 1945 r. Trzy lata później ukończył studia prawnicze w Uniwersytecie Jagiellońskim, a w 1951 r. doktoryzował się na podstawie rozprawy Związki zawodowe w rozwoju społeczeństwa angielskiego w XIX w. Był jednym z uczestników prywatnego seminarium prof. Jerzego Landego, który zaraził go fascynacją dziełem Leona Petrażyckiego. W 1952 r. uzyskał w UJ magisterium z socjologii na podstawie pracy Socjologia zakładu naukowego. Przez kilka lat pracował jako radca prawny na prowincji. W 1956 r. został przyjęty na aspiranturę do kierowanej przez prof. Tadeusza Kotarbińskiego Katedry Logiki w Instytucie Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1958 r. łączył ją z pracą na stanowisku adiunkta w Zakładzie Historii i Teorii Moralności prof. Marii Ossowskiej w Instytucie Socjologii UW. W 1963 r. otrzymał stopień docenta na podstawie książki Charakterystyka nauk praktycznych. W latach był prodziekanem Wydziału Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1969 r. kierował w Instytucie Socjo- * Tekst niniejszy stanowi przedruk hasła Encyklopedii Socjologii. Suplement. Oficyna Naukowa, s

23 Podgórecki Adam 23 logii UW Zespołem Badań Norm Społecznych i Patologii Społecznej. Tytuł profesora nadzwyczajnego uzyskał w 1972 r. W następnym roku przeniósł się z Instytutu Socjologii UW do nowo utworzonego interdyscyplinarnego Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji (IP- SiR), którego był pomysłodawcą i współorganizatorem. Kierował tam Zakładem Socjologii Norm i Patologii Społecznej. Po trzech latach, na skutek zarzutów o prowadzenie działalności antypaństwowej, jego Zakład, w którym nikt nie należał do partii politycznej, został rozwiązany, a Podgóreckiego przeniesiono do Instytutu Filozoficznego UW (kilku jego najbliższych pracowników umieszczono w innych instytutach i po roku niemal wszyscy zostali usunięci z UW). Na te represyjne decyzje ówczesne środowisko akademickie nie zareagowało. Podgórecki był sekretarzem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Socjologicznego ( ), przewodniczącym jego Oddziału Warszawskiego ( ) oraz założycielem i wieloletnim przewodniczącym Sekcji Socjologii Prawa ( ) i Sekcji Socjotechniki ( ) PTS. W latach był członkiem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych, a od 1966 r. członkiem redakcji czasopisma Etyka. W ramach International Sociological Association (ISA) utworzył wraz z Williamem M. Evanem Research Committee on the Sociology of Law (1962) i przez wiele lat był jego wiceprzewodniczącym. Od czasu powstania Research Council ISA (1966) był jej członkiem. W 1972 r. powołał Research Committee on Sociotechnics ISA i przez wiele lat nim kierował. Ponadto w latach osiemdziesiątych utworzył i był przewodniczącym grupy roboczej ISA Legal Systems and Social Systems. W International Institute for the Sociology of Law w Oñati (Hiszpania) zorganizował wiele przedsięwzięć badawczych i edukacyjnych dotyczących m.in. ukrytych struktur prawa. Był także członkiem Oxford Union, Polskiego Instytutu Naukowego w Kanadzie oraz Canadian Sociology and Anthropology Association. W 1977 r. Podgórecki wyjechał do Holandii na zaproszenie Netherlands Institute for Advanced Study in Humanities. W następnym roku, po przejściu ciężkiej operacji, pracował w Centre for Socio-Legal Studies in Wolfson College w Wielkiej Brytanii, a od stycznia 1979 r. do czerwca 1997 r. był profesorem socjologii i antropologii w Carleton University w Ottawie. W czerwcu 1998 r., po dwudziestu dwóch latach nieobecności, odwiedził Polskę i wygłosił kilka odczytów oraz

24 24 Andrzej Kojder udzielił kilku wywiadów. Zmarł w Ottawie na atak serca 18 sierpnia 1998 r. Dokonania naukowe w Polsce Twórcze dokonania Podgóreckiego są ogromne i pod wieloma względami pionierskie. W języku polskim ukazało się jedenaście jego książek, a sześciu książek był redaktorem. W języku angielskim opublikował dziesięć książek, a pięć ukazało się pod jego redakcją. Pięć jego książek zostało przetłumaczonych na języki: czeski, niemiecki, portugalski i rosyjski. Wśród kilkuset artykułów, które opublikował, są m.in. prace w języku czeskim, fińskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, japońskim, niemieckim, norweskim i włoskim. Ogłosił też czterdzieści sześć tomików przypowieści chińskiego mędrca Si-tiena, który jest jego autorskim porte-parole. Pracę naukową rozpoczynał Podgórecki od zagadnień naukowej polityki prawa, socjologii prawa i charakterystyki nauk praktycznych. W pracach tych wykorzystywał i rozwijał idee naukowe Petrażyckiego i zasady prakseologii sformułowane przez Kotarbińskiego. Dowodził, że racjonalny prawodawca powinien posługiwać się trzema rodzajami dyrektyw: 1) dyrektywami legislacyjnymi mówiącymi o tym, jak należy stanowić akty normatywne, aby oddziaływały skutecznie, 2) dyrektywami kodyfikacyjnymi określającymi zasady poprawnego redagowania przepisów prawnych i 3) dyrektywami techniki kodyfikacyjnej ustalającymi reguły porządkowania przepisów w ramach danego aktu normatywnego. Dyrektywy te szczegółowo charakteryzował, wskazując przyczyny i skutki wad w całym systemie prawnym obowiązującym w Polsce w drugiej połowie lat pięćdziesiątych XX w. oraz w poszczególnych regulacjach prawnych. Twierdził, że można je przezwyciężyć stosując odpowiednią metodologię legislacyjną. Kontynuacją zainteresowania zagadnieniami nauk praktycznych jest Charakterystyka nauk praktycznych. Zdaniem autora: Nauki praktyczne są to zespoły zdań ogólnych stwierdzających, jak w oparciu o zależności między faktami można realizować stany rzeczy zalecone przez uznane oceny (Podgórecki, 1962, s. 32). Swoistość nauk praktycznych polega na tym, że operują one zdaniami opisowymi i zdaniami oce-

25 Podgórecki Adam 25 niającymi, a z przyjmowanymi ocenami nie dyskutują. Podstawową procedurą nauk praktycznych jest postępowanie celowościowe, składające się z następujących głównych ogniw: diagnozy, uzasadnienia hipotez (że dane działanie wywoła postulowany stan rzeczy), konstruowania projektu działania, realizacji projektu, sprawdzenia stanu rzeczy (który zaistniał) i oceny skutków postępowania celowościowego. Opisowi i analizie poszczególnych etapów postępowania poświęcił zasadniczą część książki. W zakończeniu rozważań wyraził pogląd, że metodologia nauk praktycznych jest szczególną postacią prakseologicznej zasady ekonomizacji działań. Na terenie nauk społecznych rozwijanie tej metodologii może się przyczynić do racjonalnej przebudowy społecznej. Stwierdzenie tej możliwości prowadziło Podgóreckiego prostą drogą do stworzenia podstaw socjotechniki. Ale zanim podjął to zadanie, skupił uwagę na socjologii prawa. Nie tylko stworzył tę dyscyplinę w Polsce, lecz był także jej pionierem i popularyzatorem w skali światowej. Poza dwiema książkami w języku polskim, w których przedstawił zagadnienia socjologii prawa, opublikował także analogiczne prace w językach angielskim i rosyjskim. Omówił w nich metody socjologii prawa, jej przedmiot, problem skuteczności prawa i związki socjologii prawa z naukami prawnymi. Ponadto wydał dziesiątki innych prac na temat społecznej percepcji prawa rodzinnego, władzy rodzicielskiej, rozwodów, podejmowania decyzji sędziowskich, prestiżu prawa, świadomości prawnej, postaw prawnych i moralnych. W pracach tych stał na stanowisku pełnej autonomii socjologii prawa i w zasadzie przyjmował pogląd Petrażyckiego, że prawo to swoiste przeżycie imperatywno-atrybutywne wyrażające się w uznaniu, iż na jednej stronie stosunku społecznego ciąży pewne zobowiązanie, druga zaś strona ma uprawnione roszczenie, by domagać się spełnienia tego zobowiązania. Owa dwustronność norm prawnych jest cechą odróżniającą je od norm moralnych, które mają charakter jednostronny, wyłącznie imperatywny. Podstawą wielu prac socjologiczno-prawnych Podgóreckiego były starannie przygotowane sondażowe badania opinii publicznej, które w Polsce w latach sześćdziesiątych dopiero się rozpoczynały. O ich poznawczej, warsztatowej i wskaźnikowej poprawności świadczy m.in. to, że część pytań kwestionariuszowych z tych badań stosuje się do dzisiaj. Co więcej, uzyskany w latach sześćdziesiątych obraz stosunku

26 26 Andrzej Kojder Polaków do prawa, stosunku nacechowanego dużą dozą oportunizmu i instrumentalizmu, nie zmienił się przez następne czterdzieści lat. Poczucie prawne w drugim dziesięcioleciu III RP jest niemal takie samo jak w latach realnego socjalizmu. Zmiana ustrojowa nie wywołała głębszych zmian w percepcji prawa, a wraz z jej utrwalaniem się postawy wobec prawa i instytucji państwowych stawały się coraz bardziej krytyczne. Postawa filoprawna (aprobaty dla prawa) nie tylko nie zdobyła przewagi nad postawą antyprawną (dezaprobaty dla prawa), lecz dystans między nimi jeszcze się zwiększył. Ten stan rzeczy okazał się zgodny z przewidywaniami Podgóreckiego i wnioskami wynikającymi z jego tez na temat czynników warunkujących skuteczne oddziaływanie prawa. Wśród tych tez największą widoczność zyskała hipoteza trójstopniowego działania prawa. Po raz pierwszy została wyłożona w książce Prestiż prawa, a potem parokrotnie powtórzona, z nieznacznymi modyfikacjami, w innych pracach i artykułach publikowanych w różnych językach. Hipoteza ta głosi, że przepis prawny oddziałuje na zachowania społeczne poprzez trzy zmienne: 1) znaczenie, jakie danemu przepisowi nadaje rodzaj stosunków społeczno- -gospodarczych, w których ten przepis obowiązuje, 2) typ podkultury w ramach danego ustroju społeczno-gospodarczego i 3) typ osobowości adresatów prawa działających w danym ustroju uczestników danej podkultury. Skuteczne są przede wszystkim te przepisy prawa, które funkcjonują w akceptowanym ustroju, są wspierane przez filoprawną podkulturę i realizują je legalistycznie nastawieni adresaci prawa. Następną dziedziną intensywnych prac badawczych, publikacyjnych i organizacyjnych Podgóreckiego, rozwijaną równolegle z socjologią prawa, była socjotechnika. Jej projekt sygnalizował już w najwcześniejszych pracach, a rozwinął w sposób systematyczny w Zasadach socjotechniki. Mianem socjotechniki której podstawy tworzą: prakseologia, polityka prawa, metodologia nauk praktycznych i twierdzenia ogólne o społecznym zachowaniu się ludzi określał zespół zaleceń (rekomendacji, dyrektyw celowościowych) mówiących o tym, jak dokonywać przekształceń społecznych, aby osiągnąć zamierzone cele. Przyjmował zarazem, że w stosunku do wyznaczonych celów socjotechnika jest nauką neutralną, nie należy do niej ocena celów. W późniejszych latach założenie to autor wyraźnie osłabiał uznawszy w końcu, że środki służące do realizacji celów (i same cele)

27 Podgórecki Adam 27 powinny być zgodne z wartościami prospołecznymi, z etyką globalną. Socjotechnika, która tych wartości nie respektuje, jest czarną socjotechniką. Model socjotechniki, w której nie dokonuje się oceny projektu działania (ekspertyzy) i środków jego realizacji, autor nazwał modelem klasycznym. W modelu klinicznym socjotechniki uwzględnia się sytuację, w jakiej znajduje się decydent, i opracowuje strategię przezwyciężenia jego ewentualnego oporu przed wprowadzeniem w życie zaleceń i rekomendacji. Interwencyjny model socjotechniki tym się różni od dwóch poprzednich, że ekspertyza socjotechniczna może zostać podjęta bez inicjującego impulsu zleceniodawcy (decydenta) i może uwzględniać wartości, których on nie akceptuje. Te trzy modele socjotechniki nie są modelami konkurencyjnymi, lecz wzajemnie się uzupełniają. W ostatnich pracach poświęconych socjotechnice Podgórecki wyróżniał cztery typy socjotechniki: socjotechnika w ścisłym znaczeniu polega na wykorzystywaniu osiągnięć nauk społecznych do dokonywania planowanych zmian społecznych, które mogą być wprowadzane przez: a) stwarzanie warunków sprzyjających zaistnieniu zamierzonych przekształceń społecznych, b) manipulację, c) perswazję; socjotechnika samorzutna polega na uogólnianiu doświadczeń zawodowych; socjotechnika znachorska pozoruje wykorzystywanie wiedzy naukowej i dąży do realizacji arbitralnie ustalonych celów; socjotechnika czarna wykorzystuje socjotechnikę w ścisłym znaczeniu dla osiągnięcia celów społecznie dysfunkcjonalnych, etycznie nagannych itp. Podgórecki upowszechniał idee inżynierii społecznej nie tylko publikując pod swoją redakcją pięć obszernych tomów prac zbiorowych poświęconych tej problematyce, lecz także prowadząc działalność organizatorską w kraju i na arenie międzynarodowej. W IPSiR UW podjął wraz ze współpracownikami pierwszą w Polsce próbę całościowej analizy społeczeństwa polskiego (Diagnostyczny obraz niektórych trudnych problemów społeczeństwa polskiego oraz refleksje socjotechniczne, 1974) i przekazał ją władzom politycznym jako niezależną ekspertyzę naukową. Inicjatywa ta została uznana za impertynencką ingerencję w zastrzeżone dla władzy kompetencje i doprowadziła do rozwiązania

28 28 Andrzej Kojder jego bezpartyjnego Zakładu, a sam Podgórecki był zmuszony wyjechać za granicę. Kolejną dziedziną naukowych zainteresowań Podgóreckiego były zagadnienia patologii społecznej i dewiacji. Jego książka Patologia życia społecznego była niewątpliwie pierwszym tego typu opracowaniem w ówczesnych krajach realnego socjalizmu. Autor przedstawił w niej szerokie spektrum negatywnych zjawisk społecznych, takich m.in. jak samobójstwa, zabójstwa, hazard, prostytucja, kazirodztwo, przestępczość zorganizowana, a także teorie dotyczące zachowania dewiacyjnego i zachowania przestępczego. Uznał ponadto, że patologia społeczna nie może stanowić odrębnej dyscypliny naukowej, obejmuje bowiem rozmaite typy dewiacji, wyróżniane na podstawie subiektywnych ocen. Pełniejszą analizę zagadnień patologii społecznej podjął Podgórecki w połowie lat siedemdziesiątych, kiedy to pod jego redakcją ukazał się obszerny tom pt. Zagadnienia patologii społecznej zawierający ponad dwadzieścia opracowań. W tym samym czasie pracował razem z Marią Łoś nad krytycznym przeglądem stanowisk teoretycznych najbardziej wpływowych szkół socjologicznych, od ogólnej teorii systemów poczynając, a na symbolicznym interakcjonizmie kończąc. Przygotowana i złożona w wydawnictwie książka na ten temat została odrzucona z powodu niemarksistowskiej orientacji. Dopiero kilka lat później została wydana w języku angielskim pt. Multi-dimensional Sociology jako kolejny tom International Library of Sociology. Poza przedstawieniem dziewięciu szkół teoretycznych autorzy wyłożyli własne oryginalne koncepcje dotyczące zagadnień, które ich zdaniem nie mogą być bez szkody dla refleksji socjologicznej ujmowane jednowymiarowo, takich jak: metapostawy, małe grupy, grupy odniesienia, kontrola społeczna, etos klasowy i narodowy, dewiacja, dehumanizacja, etyka globalna. Osią organizującą całość dociekań jest założenie, że zróżnicowany sposób uprawiania socjologii może się okazać poznawczo i eksplikacyjnie owocny, jeśli stworzy się jej nowy paradygmat perspektywę wielowymiarową. Aby ją osiągnąć, należy podjąć systematyczną analizę epistemologicznych i ontologicznych przesłanek przyjmowanych przez różne szkoły w socjologii, ustalić ich implikacje i konsekwencje, porównać uzyskane w ten sposób rezultaty, dokonać redefinicji granic między poszczególnymi perspektywami i scalić tak oczyszczone

29 Podgórecki Adam 29 perspektywy w socjologię wielowymiarową. Propozycje te spotkały się z odzewem poza Polską, lecz nie były na tyle mocne, by socjologia wielowymiarowa pozyskała widocznych adherentów. Dokonania naukowe za granicą Podgórecki uzyskał rozległe doświadczenie naukowe nie tylko w kraju, lecz także za granicą. W latach był stypendystą Fundacji Forda w Nowym Jorku. Później przebywał jako visiting professor lub jako fellow m.in. w tak renomowanch instytucjach naukowych, jak: Northwestern University, School of Law w Stanach Zjednoczonych (1971), Oxford University, All Souls College w Wielkiej Brytanii (1971), University of Pennsylvania (1972), Stanford University, Center for Advanced Study in the Behavioral Sciences (1972), Department of Sociology, University of Alberta w Kanadzie (1973), Wilson Centre w Waszyngtonie ( ), Deutsche Akademie der Wissenschaften (1993), Stanford Law School (1994), California University in Berkeley, Center for Study of Law and Society (1994). Za swoje prace otrzymał nagrodę Fundacji Jurzykowskiego (1978) i Nagrodę im. Bronisława Malinowskiego Polskiego Instytutu Sztuki i Nauk w Nowym Jorku (1997). W 1998 r. nadano mu tytuł Członka Honorowego International Institute for the Sociology of Law, a w 2004 r. Research Committee on the Sociology of Law ISA ustanowił nagrodę naukową jego imienia. Przez dwadzieścia lat pobytu poza Polską autor Prestiżu prawa kontynuował i poszerzał w pracach publikacyjnych, badawczych i organizatorskich swe dotychczasowe zainteresowania. Z dziedziny socjologii prawa główną pracą jest Socjologiczna teoria prawa, która najpierw ukazała się w języku angielskim we Włoszech, a potem w przekładzie polskim, uzupełnionym o dwa dodatkowe rozdziały. Książka ta różni się w sposób istotny od dwóch jego wcześniejszych książek poświęconych socjologii prawa. Przede wszystkim zawiera typologię legitymizacji władzy, poprzedzoną wykładem teorii Maxa Webera i wskazaniem jej mankamentów. Jak dowodzi Podgórecki, wyróżnienie rozmaitych typów legitymizacji powinno uwzględniać za tezami Petrażyckiego istnienie w społeczeństwie prawa pozytywne-

30 30 Andrzej Kojder go i prawa intuicyjnego oraz związki między nimi, a także akceptację lub odrzucenie istniejącej rzeczywistości społecznej, a zwłaszcza systemu prawnego. Posługując się tymi kryteriami wyróżnił następujące typy legitymizacji: 1) demokratyczną i realistyczną, 2) pozornie demokratyczną i nierealistyczną, 3) legitymizację ślepego zaułka, 4) legitymizację brudnej wspólnoty, 5) represyjną, 6) tradycjonalistyczną, 7) charyzmatyczną i 8) awangardową. Dwoma innymi, wcześniej przez autora nie podejmowanymi zagadnieniami, które składają się na Socjologiczną teorię prawa, są rozważania poświęcone prawom człowieka i ich roli w społeczeństwie oraz charakterystyce prawa w państwach totalitarnych i posttotalitarnych. Przedstawione refleksje doprowadziły go do wniosku, że socjologia prawa powinna zmierzać do zbudowania teorii adekwatnej, tj. takiej która odpowiada na pytanie, w jaki sposób prawo (pozytywne i intuicyjne) zapewnia integralność systemu społecznego. Nowe ujęcie problemów socjotechniki Podgórecki najobszerniej przedstawił w zaprojektowanej przez siebie i współredagowanej książce Social Engineering. Przedstawiając podstawowe problemy socjotechniki po ponad trzydziestu latach zajmowania się nimi doszedł do wniosku, że ma ona, podobnie jak inne dziedziny wiedzy praktycznej, taki sam status naukowy jak nauki teoretyczne, posiada bowiem własną metodologię. Niewykorzystanym potencjałem socjotechniki w państwach demokratycznych jest jej przydatność w projektowaniu zmian społecznych. Ten niewykorzystany potencjał powoduje, że w obecnych czasach socjotechnika odgrywa ograniczoną rolę i, co więcej, jest utożsamiana z manipulacją, której przyświecają partykularne cele. Zainteresowanie globalną analizą społeczeństwa polskiego czemu Podgórecki dawał wyraz w pracach z połowy lat siedemdziesiątych zaowocowało książką Polish Society, która następnie ukazała się w polskim przekładzie z dwoma dodanymi rozdziałami. Zdaniem autora, celem socjologicznej analizy powinno być wyjaśnienie unikalnego charakteru społeczeństwa polskiego (Podgórecki, 1995, s. 112). Na tę unikalność składają się takie czynniki, jak: szczególne położenie geopolityczne, tolerancja polityczna i religijna, kultywowanie sąsiedzkiej wspólnoty, skłonność do tworzenia narodowych legend i mitów, tworzenie autotelicznych grup odniesienia (traktowanych jako war-

(str. 2 okładki) Dotychczas ukazały się następujące tomy Prac:

(str. 2 okładki) Dotychczas ukazały się następujące tomy Prac: (str. 2 okładki) Dotychczas ukazały się następujące tomy Prac: 1992 Tom I Prac Zakładu Socjologii Norm, Dewiacji i Kontroli Społecznej IPSIR UW pt.: "MIĘDZY AUTONOMIĄ I KONTROLĄ" Studia i szkice pod redakcją

Bardziej szczegółowo

Prof. dr hab. Adam Podgórecki ( )

Prof. dr hab. Adam Podgórecki ( ) Prof. dr hab. Adam Podgórecki (1925 1998) Urodził się 16 grudnia 1925 w Krakowie. Zmarł 18 sierpnia 1998 w Ottawie, Ontario, Kanada. Światowej sławy socjolog prawa, twórca podstaw nowoczesnej socjotechniki

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN postępowania o nadanie tytułu profesora na Wydziale Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury Politechniki Rzeszowskiej

REGULAMIN postępowania o nadanie tytułu profesora na Wydziale Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury Politechniki Rzeszowskiej REGULAMIN postępowania o nadanie tytułu profesora na Wydziale Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury Politechniki Rzeszowskiej PODSTAWY PRAWNE Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie

Bardziej szczegółowo

POWSTANIE INSTYTUTU PROFILAKTYKI SPOŁECZNEJ I RESOCJALIZACJI UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO

POWSTANIE INSTYTUTU PROFILAKTYKI SPOŁECZNEJ I RESOCJALIZACJI UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO POWSTANIE INSTYTUTU PROFILAKTYKI SPOŁECZNEJ I RESOCJALIZACJI UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO Prawdopodobnie po raz pierwszy termin : profilaktyka społeczna został użyty w publikacji w grudniu 1971 r. w nazwie:

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW STUDIÓW DOKTORANCKICH WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2017/2018

KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW STUDIÓW DOKTORANCKICH WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2017/2018 KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW STUDIÓW DOKTORANCKICH WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2017/2018 I ROK STUDIÓW DOKTORANCKICH Stypendium dla najlepszych doktorantów

Bardziej szczegółowo

TĘ CZĘŚĆ WYPEŁNIA DOKTORANT. Doktorant(-ka): mgr Rok studiów: tel. . Opiekun naukowy. I. Stypendium doktoranckie i tzw. zwiększenie stypendium

TĘ CZĘŚĆ WYPEŁNIA DOKTORANT. Doktorant(-ka): mgr Rok studiów: tel.  . Opiekun naukowy. I. Stypendium doktoranckie i tzw. zwiększenie stypendium Formularz rozliczenia rocznego doktoranta za rok 2015/16 - Instytut Psychologii dla doktorantów, którzy rozpoczęli studia w 2012 roku lub złożyli deklarację studiowania wedle programu uchwalonego w 2012

Bardziej szczegółowo

Uchwała o zmianach w programie studiów doktoranckich. 1. Plan roku I studiów doktoranckich obejmuje następujące przedmioty:

Uchwała o zmianach w programie studiów doktoranckich. 1. Plan roku I studiów doktoranckich obejmuje następujące przedmioty: Uchwała o zmianach w programie studiów doktoranckich 1. Plan roku I studiów doktoranckich obejmuje następujące przedmioty: a) Konwersatorium I 30 godzin 3 ECTS b) Konwersatorium II 30 godzin 3 ECTS c)

Bardziej szczegółowo

Karta przedmiotu. Obowiązkowy. Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Język:

Karta przedmiotu. Obowiązkowy. Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Język: Karta przedmiotu Nazwa przedmiotu: Stopień studiów: Doktoranckie Seminarium doktorskie Marketing i jego rola we współczesnym biznesie Tryb studiów: niestacjonarne Obowiązkowy Kod przedmiotu: Rok studiów:

Bardziej szczegółowo

Nazwa przedmiotu: Współczesne koncepcje raportowania finansowego spółek w warunkach rynku kapitałowego. Obowiązkowy

Nazwa przedmiotu: Współczesne koncepcje raportowania finansowego spółek w warunkach rynku kapitałowego. Obowiązkowy Karta przedmiotu Seminarium doktorskie Nazwa przedmiotu: Stopień studiów: Doktoranckie Współczesne koncepcje raportowania finansowego spółek w warunkach rynku kapitałowego Tryb studiów: stacjonarne Obowiązkowy

Bardziej szczegółowo

II - EFEKTY KSZTAŁCENIA

II - EFEKTY KSZTAŁCENIA II - EFEKTY KSZTAŁCENIA 1. Opis zakładanych efektów kształcenia Nazwa wydziału Nazwa studiów Określenie obszaru wiedzy, dziedziny nauki i dyscypliny naukowej Wydział Matematyczno-Fizyczny studia III stopnia

Bardziej szczegółowo

JUBILEUSZ 90-LECIA PROFESORA ZBIGNIEWA KĄCZKOWSKIEGO

JUBILEUSZ 90-LECIA PROFESORA ZBIGNIEWA KĄCZKOWSKIEGO JUBILEUSZ 90-LECIA PROFESORA ZBIGNIEWA KĄCZKOWSKIEGO W dniu 10 kwietnia 2011 r. Profesor Zbigniew Kączkowski ukończył 90 lat. Z tej okazji, w dniu 10 maja 2011 r., w Sali Senatu Politechniki Warszawskiej,

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2017/2018 I ROK STUDIÓW DOKTORANCKICH

KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2017/2018 I ROK STUDIÓW DOKTORANCKICH KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2017/2018 I ROK STUDIÓW DOKTORANCKICH Stypendium doktoranckie na pierwszym roku przysługuje doktorantowi, który

Bardziej szczegółowo

TĘ CZĘŚĆ WYPEŁNIA DOKTORANT. Doktorant(-ka): mgr Rok studiów: tel. . Opiekun naukowy. I. Stypendium doktoranckie i tzw. zwiększenie stypendium

TĘ CZĘŚĆ WYPEŁNIA DOKTORANT. Doktorant(-ka): mgr Rok studiów: tel.  . Opiekun naukowy. I. Stypendium doktoranckie i tzw. zwiększenie stypendium Formularz rozliczenia rocznego doktoranta za rok 2012/13 - Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji dla doktorantów, którzy rozpoczęli studia przed 1 października 2012 roku Poświadczone przez opiekuna

Bardziej szczegółowo

I ROK STUDIÓW DOKTORANCKICH

I ROK STUDIÓW DOKTORANCKICH KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO Z DOTACJI PODMIOTOWEJ NA DOFINANSOWANIE ZADAŃ PROJAKOŚCIOWYCH DLA DOKTORANTÓW WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2017/2018 I ROK STUDIÓW DOKTORANCKICH

Bardziej szczegółowo

Prof. dr hab. Adam Wrzosek organizator i Dziekan Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1920/ /1923

Prof. dr hab. Adam Wrzosek organizator i Dziekan Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1920/ /1923 Prof. dr hab. Adam Wrzosek organizator i Dziekan Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1920/1921 1922/1923 Lekarz, patolog, historyk medycyny i antropolog. Urodził się 6 V 1875 r. w Zagórzu

Bardziej szczegółowo

Co nowego wprowadza Ustawa?

Co nowego wprowadza Ustawa? Co nowego wprowadza Ustawa? 1.1 Parametryzacja w dyscyplinach, a nie w jednostkach; nowa lista dyscyplin (krótsza od aktualnie obowiązującej) Źródło: Ewaluacja jakości w działalności naukowej, prezentacja

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW W INSTYTUCIE FILOZOFII. Przepisy ogólne

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW W INSTYTUCIE FILOZOFII. Przepisy ogólne SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW W INSTYTUCIE FILOZOFII Przepisy ogólne 1 1. Stypendium dla najlepszych doktorantów, zwane dalej stypendium, może być

Bardziej szczegółowo

Propozycje wykorzystania finansowania nauki

Propozycje wykorzystania finansowania nauki Propozycje wykorzystania finansowania nauki S t r o n a 2 Spis treści Doctoral Programme in Political and Social Sciences... 3 Stypendia naukowe dla wybitnych młodych naukowców 2017 r.... 4 LIDER VIII

Bardziej szczegółowo

Od przeszłości do teraźniejszości. Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego

Od przeszłości do teraźniejszości. Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego Od przeszłości do teraźniejszości Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego 1945 2015 Katarzyna Mikołajczyk * Adam Łysakowski Doktor habilitowany, kustosz dyplomowany, dyrektor BUŁ w latach 1946 1948. Urodził

Bardziej szczegółowo

Bartosz Rakoczy * w obszarze specjalnym o charakterze ekologicznym], Rzeszów 2013 (review)

Bartosz Rakoczy * w obszarze specjalnym o charakterze ekologicznym], Rzeszów 2013 (review) Bartosz Rakoczy * Recenzja monografii autorstwa Prof. Jerzego Stelmasiaka pt. Interes indywidualny a interes publiczny w ochronie środowiska w obszarze specjalnym o charakterze ekologicznym, Rzeszów 2013

Bardziej szczegółowo

Publicznej na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji

Publicznej na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji PROFILAKTYKA SPOŁECZNA I RESOCJALIZACJA 2015, 25 ISSN 2300-3952 Jarosław Utrat-Milecki 1 Uwagi nt. uprawnień do nadawania stopnia doktora nauk o polityce publicznej na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych

Bardziej szczegółowo

Osiągnięcie Warunki uznania i sposób punktowania Maksymalna liczba punktów

Osiągnięcie Warunki uznania i sposób punktowania Maksymalna liczba punktów SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA MIĘDZYWYDZIAŁOWYCH ŚRODOWISKOWYCH STUDIACH DOKTORANCKICH PRZY WYDZIALE HISTORYCZNYM Z SIEDZIBĄ W ISNS ORAZ STUDIACH DOKTORANCKICH

Bardziej szczegółowo

I. Plan studiów doktoranckich. 1. Plan roku I studiów doktoranckich obejmuje następujące przedmioty:

I. Plan studiów doktoranckich. 1. Plan roku I studiów doktoranckich obejmuje następujące przedmioty: Uchwała o zmianach w programie studiów doktoranckich na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji z siedzibą w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych oraz Międzywydziałowych Środowiskowych

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 115/2012. Rektora Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. z dnia 20 grudnia 2012 r.

Zarządzenie Nr 115/2012. Rektora Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. z dnia 20 grudnia 2012 r. Zarządzenie Nr 115/2012 Rektora Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu parametryzacji działalności naukowej nauczycieli akademickich oraz

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW STUDIÓW DOKTORANCKICH WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2015/2016

KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW STUDIÓW DOKTORANCKICH WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2015/2016 KRYTERIA PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW STUDIÓW DOKTORANCKICH WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2015/2016 I ROK STUDIÓW DOKTORANCKICH Stypendium dla najlepszych doktorantów

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE PSYCHOLOGII. Przepisy ogólne

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE PSYCHOLOGII. Przepisy ogólne SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE PSYCHOLOGII Przepisy ogólne 1 1. Stypendium dla najlepszych doktorantów, zwane dalej stypendium, może być

Bardziej szczegółowo

UZASADNIENIE WNIOSKU o stypendium dla najlepszych doktrantów na rok akademicki 2012/2013. Część C

UZASADNIENIE WNIOSKU o stypendium dla najlepszych doktrantów na rok akademicki 2012/2013. Część C imię i nazwisko rok studiów UZASADNIENIE WNIOSKU o stypendium dla najlepszych doktrantów na rok akademicki 2012/2013 Instrukcja do wypełniania wniosku 1. Niniejszy dokument proszę dołączyć do odpowiedniego

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO NA WYDZIALE NAUK POLITYCZNYCH I STUDIÓW MIĘDZYNARODOWYCH UW W ROKU AKADEMICKIM 2018/2019 Przepisy ogólne 1 1. Za ostateczny wynik

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE POLONISTYKI. Przepisy ogólne

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE POLONISTYKI. Przepisy ogólne SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE POLONISTYKI Przepisy ogólne 1 1. Stypendium dla najlepszych doktorantów, zwane dalej stypendium, może być

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE PEDAGOGICZNYM. Przepisy ogólne

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE PEDAGOGICZNYM. Przepisy ogólne SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE PEDAGOGICZNYM Przepisy ogólne 1 1. Stypendium dla najlepszych doktorantów, zwane dalej stypendium, może

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE PEDAGOGICZNYM. Przepisy ogólne

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE PEDAGOGICZNYM. Przepisy ogólne SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE PEDAGOGICZNYM Przepisy ogólne 1 1. Stypendium dla najlepszych doktorantów, zwane dalej stypendium, może

Bardziej szczegółowo

TRYB POSTĘPOWANIA W PRZEWODACH DOKTORSKICH PRZEPROWADZANYCH W INSTYTUCIE BIOLOGII SSAKÓW PAN W BIAŁOWIEŻY

TRYB POSTĘPOWANIA W PRZEWODACH DOKTORSKICH PRZEPROWADZANYCH W INSTYTUCIE BIOLOGII SSAKÓW PAN W BIAŁOWIEŻY Załącznik nr 1 do Regulaminu Rady Naukowej Instytutu Biologii Ssaków PAN TRYB POSTĘPOWANIA W PRZEWODACH DOKTORSKICH PRZEPROWADZANYCH W INSTYTUCIE BIOLOGII SSAKÓW PAN W BIAŁOWIEŻY Podstawa prawna: - Ustawa

Bardziej szczegółowo

PROPOZYCJA KRYTERIÓW PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW DLA KIERUNKU NAUKI O SZTUCE. Podstawa prawna

PROPOZYCJA KRYTERIÓW PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW DLA KIERUNKU NAUKI O SZTUCE. Podstawa prawna PROPOZYCJA KRYTERIÓW PRZYZNAWANIA STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW DLA KIERUNKU NAUKI O SZTUCE Podstawa prawna Zarządzenie Rektora UMK nr 133 z dnia 25.09.2013 r. 2: 1. Stypendium dla najlepszych

Bardziej szczegółowo

Informacje o sposobach dokumentowania aktywności naukowo-badawczej, dydaktycznej i organizacyjnej uwzględnionej w kwestionariuszu oceny

Informacje o sposobach dokumentowania aktywności naukowo-badawczej, dydaktycznej i organizacyjnej uwzględnionej w kwestionariuszu oceny Informacje o sposobach dokumentowania aktywności naukowo-badawczej, dydaktycznej i organizacyjnej uwzględnionej w kwestionariuszu oceny Uwagi ogólne: W Kwestionariuszu do oceny zamieszcza się informacje

Bardziej szczegółowo

Druk nr 249 Warszawa, 19 grudnia 2007 r. - o zmianie ustawy o finansowaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z budżetu państwa.

Druk nr 249 Warszawa, 19 grudnia 2007 r. - o zmianie ustawy o finansowaniu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z budżetu państwa. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Druk nr 249 Warszawa, 19 grudnia 2007 r. Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

W imieniu Polski Walczącej

W imieniu Polski Walczącej Pisarski i publicystyczny dorobek Korbońskiego otwiera trylogia, W imieniu Kremla i W imieniu Polski Walczącej. Tom po raz pierwszy opublikował w ramach Biblioteki Kultury Instytut Literacki w Paryżu w

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Wprowadzenie Rozdział pierwszy Podejmowanie decyzji przez młodzież w kontekście jej myślenia o własnej przyszłości...

SPIS TREŚCI. Wprowadzenie Rozdział pierwszy Podejmowanie decyzji przez młodzież w kontekście jej myślenia o własnej przyszłości... SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 7 Rozdział pierwszy Podejmowanie decyzji przez młodzież w kontekście jej myślenia o własnej przyszłości... 11 Rozdział drugi Czynniki determinujące decyzje młodzieży dotyczące

Bardziej szczegółowo

Do Rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II za pośrednictwem Przewodniczącego Doktoranckiej Komisji Stypendialne

Do Rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II za pośrednictwem Przewodniczącego Doktoranckiej Komisji Stypendialne WNIOSEK O PRZYZNANIE STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO NA II ROKU I KOLEJNYCH LATACH STUDIÓW Załącznik nr 2 do Regulaminu w sprawie szczegółowych zasad i trybu przyznawania stypendiów doktoranckich na Katolickim

Bardziej szczegółowo

W N I O S E K. o przyznanie stypendium dla najlepszych doktorantów w roku akademickim /20... WYDZIAŁ FILOLOGICZNY I. DANE OSOBOWE WNIOSKODAWCY

W N I O S E K. o przyznanie stypendium dla najlepszych doktorantów w roku akademickim /20... WYDZIAŁ FILOLOGICZNY I. DANE OSOBOWE WNIOSKODAWCY Załącznik nr 3 do Regulaminu ustalania wysokości, przyznawania i wypłacania świadczeń pomocy materialnej dla doktorantów Uniwersytetu Opolskiego W N I O S E K o przyznanie stypendium dla najlepszych doktorantów

Bardziej szczegółowo

1. Średnia ocen za rok akademicki.

1. Średnia ocen za rok akademicki. Szczegółowe kryteria punktacji postępów w nauce doktorantów Studiów Doktoranckich z zakresu sztuk plastycznych w dyscyplinie Sztuki Piękne na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bardziej szczegółowo

Uchwała nr 3/I/18/19. Rady Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. z dnia

Uchwała nr 3/I/18/19. Rady Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. z dnia Uchwała nr 3/I/18/19 Rady Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego z dnia 10.10.2018. Szczegółowe zasady oceny i kryteriów punktacji osiągnięć doktorantów ubiegających się o stypendium dla najlepszych

Bardziej szczegółowo

WNIOSEK o przyznanie stypendium ministra za osiągnięcia w nauce na rok akademicki 2008/2009

WNIOSEK o przyznanie stypendium ministra za osiągnięcia w nauce na rok akademicki 2008/2009 .... pieczęć uczelni WNIOSEK o przyznanie stypendium ministra za osiągnięcia w nauce na rok akademicki 2008/2009 1. Imię i nazwisko studenta:... 2. Nazwa podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni:......

Bardziej szczegółowo

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA STUDIÓW DOKTORANCKICH W ZAKRESIE SOCJOLOGII

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA STUDIÓW DOKTORANCKICH W ZAKRESIE SOCJOLOGII L.p. K_W01 K_W02 K_W03 K_W04 K_U01 K_U02 K_U03 K_U04 K_U05 K_K01 K_K02 K_K03 K_K04 K_K05 EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA STUDIÓW DOKTORANCKICH W ZAKRESIE SOCJOLOGII Po zakończeniu studiów doktoranckich w zakresie

Bardziej szczegółowo

WYNIK. Dane Wnioskodawcy:

WYNIK. Dane Wnioskodawcy: Data wpływu wniosku do Kierownika Studiów Doktoranckich WNIOSEK DOKTORANTA II-IV ROKU STUDIÓW DOKTORANCKICH NA WYDZIALE NAUK HUMANISTYCZNYCH UKSW W WARSZAWIE O PRZYZNANIE STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO W ROKU

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE PRAWA I ADMINISTRACJI.

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE PRAWA I ADMINISTRACJI. SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE PRAWA I ADMINISTRACJI Przepisy ogólne 1 1. Stypendium dla najlepszych doktorantów, zwane dalej stypendium,

Bardziej szczegółowo

Uchwała nr 14/2018 Rady Wydziału Filologicznego UJ z dnia r.

Uchwała nr 14/2018 Rady Wydziału Filologicznego UJ z dnia r. Uchwała nr 14/2018 Rady Wydziału Filologicznego UJ z dnia 22.06.2018 r. w sprawie: przyporządkowania szczegółowych kryteriów przyznawania stypendium doktoranckiego oraz zwiększenia stypendium doktoranckiego

Bardziej szczegółowo

Program studiów doktoranckich

Program studiów doktoranckich Program studiów doktoranckich Efekty kształcenia dla studiów doktoranckich w zakresie biologii Lp. Po ukończeniu studiów doktoranckich w zakresie biologii absolwent osiąga następujące efekty kształcenia:

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE POLONISTYKI. Przepisy ogólne

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE POLONISTYKI. Przepisy ogólne SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE POLONISTYKI Przepisy ogólne 1 1. Stypendium dla najlepszych doktorantów, zwane dalej stypendium, może być

Bardziej szczegółowo

NOWELIZACJA USTAWY O STOPNIACH NAUKOWYCH I TYTULE NAUKOWYM ORAZ O STOPNIACH I TYTULE W ZAKRESIE SZTUKI 18 MARZEC 2011 R. W

NOWELIZACJA USTAWY O STOPNIACH NAUKOWYCH I TYTULE NAUKOWYM ORAZ O STOPNIACH I TYTULE W ZAKRESIE SZTUKI 18 MARZEC 2011 R. W NOWELIZACJA USTAWY O STOPNIACH NAUKOWYCH I TYTULE NAUKOWYM ORAZ O STOPNIACH I TYTULE W ZAKRESIE SZTUKI 18 MARZEC 2011 R. W okresie 2 lat od wejścia w życie ustawy, procedury nadawania stopnia doktora,

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO NA WYDZIALE POLONISTYKI

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO NA WYDZIALE POLONISTYKI SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO NA WYDZIALE POLONISTYKI Przepisy ogólne 1 1. Stypendium doktoranckie, zwane dalej stypendium, może być przyznane na wniosek uczestnika

Bardziej szczegółowo

Bibliografie literackie online. oprac. dr Aneta Drabek

Bibliografie literackie online. oprac. dr Aneta Drabek Bibliografie literackie online oprac. dr Aneta Drabek Polska Bibliografia Literacka online Polska Bibliografia Literacka jest (z założenia) bieżącą bibliografia literacką. Ukazuje się od 1954 r., kiedy

Bardziej szczegółowo

Wydziałowa Komisja Stypendialna Doktorantów (WKSD) Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydziałowa Komisja Stypendialna Doktorantów (WKSD) Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Wydziałowa Komisja Stypendialna Doktorantów (WKSD) Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Część A Kryteria tworzenia listy rankingowej doktorantów I roku studiów,

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE ZWIĘKSZENIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO NA WYDZIALE POLONISTYKI. Przepisy ogólne

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE ZWIĘKSZENIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO NA WYDZIALE POLONISTYKI. Przepisy ogólne SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE ZWIĘKSZENIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO NA WYDZIALE POLONISTYKI Przepisy ogólne 1 1. Zwiększenie stypendium doktoranckiego z dotacji podmiotowej na dofinansowanie

Bardziej szczegółowo

Seminarium doktorskie Zarządzanie publiczne

Seminarium doktorskie Zarządzanie publiczne Karta przedmiotu Nazwa przedmiotu: Stopień studiów: Doktoranckie Seminarium doktorskie Zarządzanie publiczne Tryb studiów: Niestacjonarne Obowiązkowy Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Język: 1-3 2-6

Bardziej szczegółowo

Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Regulamin przeprowadzania przewodów habilitacyjnych na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Postępowania habilitacyjne w dziedzinie sztuk plastycznych w

Bardziej szczegółowo

5-15 pkt. 5-15 pkt. 24-30 pkt. Monografia: współautorstwo Należy podać autora/redaktora, wydawcę, numer ISBN, nakład, rok wydania, objętość. 70% pkt.

5-15 pkt. 5-15 pkt. 24-30 pkt. Monografia: współautorstwo Należy podać autora/redaktora, wydawcę, numer ISBN, nakład, rok wydania, objętość. 70% pkt. Szczegółowe kryteria punktacji postępów w nauce doktorantów Studiów Doktoranckich z zakresu sztuk plastycznych w dyscyplinie Konserwacja Dzieł Sztuki Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Bardziej szczegółowo

Seminarium doktorskie Sprawność zarządzania w administracji publicznej

Seminarium doktorskie Sprawność zarządzania w administracji publicznej Karta przedmiotu Nazwa przedmiotu: Stopień studiów: Doktoranckie Seminarium doktorskie Sprawność zarządzania w administracji publicznej Tryb studiów: Stacjonarne Obowiązkowy Kod przedmiotu: Rok studiów:

Bardziej szczegółowo

W N I O S E K. o przyznanie stypendium dla najlepszych doktorantów w roku akademickim /20... WYDZIAŁ NAUK SPOŁECZNYCH WYDZIAŁ TEOLOGICZNY

W N I O S E K. o przyznanie stypendium dla najlepszych doktorantów w roku akademickim /20... WYDZIAŁ NAUK SPOŁECZNYCH WYDZIAŁ TEOLOGICZNY Załącznik nr 2 do Regulaminu ustalania wysokości, przyznawania i wypłacania świadczeń pomocy materialnej dla doktorantów Uniwersytetu Opolskiego W N I O S E K o przyznanie stypendium dla najlepszych doktorantów

Bardziej szczegółowo

Podstawa opracowania. Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.)

Podstawa opracowania. Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.) Załącznik do Uchwały Nr 611 /15-16 RWNP z dnia 9 grudnia 2015 r. Zasady przeprowadzania postępowań o nadanie tytułu profesora przez Radę Wydziału Nauk Pedagogicznych Akademii Pedagogiki Specjalnej im.

Bardziej szczegółowo

Punktacja publikacji naukowych

Punktacja publikacji naukowych Punktacja publikacji naukowych Uwagi ogólne Przedstawiona punktacja dotyczy nauk humanistycznych i społecznych. Informacje przygotowano na podstawie Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Bardziej szczegółowo

Przepisy ogólne MOŻE BYĆ WYŻSZA NIŻ MAKSYMALNA LICZBA PUNKTÓW DLA TEJ GRUPY OSIĄGNIĘĆ

Przepisy ogólne MOŻE BYĆ WYŻSZA NIŻ MAKSYMALNA LICZBA PUNKTÓW DLA TEJ GRUPY OSIĄGNIĘĆ SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE NAUK POLITYCZNYCH I STUDIÓW MIĘDZYNARODOWYCH w roku akademickim 2018/19 Przepisy ogólne 1 1. Stypendium

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp Rozdział III

Spis treści. Wstęp Rozdział III Spis treści Wstęp... 9 Rozdział I Wiadomości ogólne o konstytucji jako najważniejszym w państwie akcie prawnym... 13 1. Pojęcie, geneza i funkcje konstytucji... 13 2. Konstytucja ustawą zasadniczą państwa...

Bardziej szczegółowo

Załącznik Nr 14 do Regulaminu zwiększania stypendium doktoranckiego z dotacji podmiotowej na dofinansowanie zadań projakościowych na UKSW

Załącznik Nr 14 do Regulaminu zwiększania stypendium doktoranckiego z dotacji podmiotowej na dofinansowanie zadań projakościowych na UKSW Data wpływu wniosku do Kierownika Studiów Doktoranckich WNIOSEK DOKTORANTA II-IV ROKU STUDIÓW DOKTORANCKICH NA WYDZIALE NAUK HUMANISTYCZNYCH UKSW W WARSZAWIE O ZWIĘKSZENIE STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO Z DOTACJI

Bardziej szczegółowo

Karta przedmiotu. Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Język:

Karta przedmiotu. Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Język: Karta przedmiotu Seminarium doktorskie Nazwa przedmiotu: Systemy informatyczne zarządzania zastosowanie nowoczesnych technologii informatycznotelekomunikacyjnych do budowy przewagi konkurencyjnej w biznesie

Bardziej szczegółowo

W N I O S E K. o przyznanie stypendium dla najlepszych doktorantów w roku akademickim /20...

W N I O S E K. o przyznanie stypendium dla najlepszych doktorantów w roku akademickim /20... Załącznik nr 2 do Regulaminu ustalania wysokości, przyznawania i wypłacania świadczeń pomocy materialnej dla doktorantów Uniwersytetu Opolskiego W N I O S E K o przyznanie stypendium dla najlepszych doktorantów

Bardziej szczegółowo

Uchwała. w sprawie procedury przeprowadzania przewodów doktorskich w IPs UJ

Uchwała. w sprawie procedury przeprowadzania przewodów doktorskich w IPs UJ Uchwała Rady Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego z dnia 12.01.2012, z późn. zmianami z dn. 18.12.2014, 24.09.2015,18.02.2016, 06.10.2016 oraz 06.04.2017 w sprawie procedury przeprowadzania

Bardziej szczegółowo

Tryb przeprowadzenia czynności w przewodach doktorskich na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tryb przeprowadzenia czynności w przewodach doktorskich na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego Tryb przeprowadzenia czynności w przewodach doktorskich na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego W okresie dwóch lat od dnia wejścia w życie Ustawy (Dz. U. z 2011 r. Nr 84, poz. 455), na wniosek

Bardziej szczegółowo

TRYB PRZEPROWADZANIA PRZEWODÓW DOKTORSKICH

TRYB PRZEPROWADZANIA PRZEWODÓW DOKTORSKICH TRYB PRZEPROWADZANIA PRZEWODÓW DOKTORSKICH I. Podstawa prawna Zasady przeprowadzania przewodów doktorskich w Instytucie Gruźlicy i Chorób Płuc, zwanym dalej Instytutem określają: 1. Ustawa z dnia 14 marca

Bardziej szczegółowo

Karta przedmiotu. Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Język:

Karta przedmiotu. Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Język: Karta przedmiotu Nazwa przedmiotu: Stopień studiów: Doktoranckie Zakres wyboru przedmiotu: Seminarium doktorskie Tryb studiów: stacjonarne Obowiązkowy Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Język: 1-4 2-8

Bardziej szczegółowo

Karta przedmiotu. Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Język:

Karta przedmiotu. Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Język: Karta przedmiotu Nazwa przedmiotu: Seminarium doktorskie Marketing w gospodarce opartej na wiedzy Stopień studiów: Doktoranckie Zakres wyboru przedmiotu: Obowiązkowy Tryb studiów: stacjonarne Kod przedmiotu:

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr 14 /2007/III Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 25 kwietnia 2007 r.

Uchwała Nr 14 /2007/III Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 25 kwietnia 2007 r. Uchwała Nr 14 /2007/III Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 25 kwietnia 2007 r. w sprawie określenia kryteriów ocen nauczycieli akademickich oraz trybu ich dokonywania w Politechnice Lubelskiej Senat

Bardziej szczegółowo

Jadwigi Dörr Poezja z wyboru Śladem recepcji

Jadwigi Dörr Poezja z wyboru Śladem recepcji Jadwigi Dörr Poezja z wyboru Śladem recepcji Redaktor naukowy Jadwigi Dörr Poezja z wyboru Śladem recepcji Redaktor naukowy Łódź 2011 Projekt okładki Mateusz Poradecki Projekt typograficzny Mateusz Poradecki

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE ZWIĘKSZENIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO W INSTYTUCIE FILOZOFII. Przepisy ogólne

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE ZWIĘKSZENIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO W INSTYTUCIE FILOZOFII. Przepisy ogólne SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE ZWIĘKSZENIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO W INSTYTUCIE FILOZOFII Przepisy ogólne 1 1. Zwiększenie stypendium doktoranckiego z dotacji podmiotowej na dofinansowanie

Bardziej szczegółowo

1 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO

1 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO Załącznik nr 1 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO z dnia 1 września 2011 r. w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w uczelniach i jednostkach naukowych (Dz.U.2011.196.1169);

Bardziej szczegółowo

1.1. Uprawnienia do nadawania stopnia naukowego: w dziedzinie nauk społecznych w zakresie psychologii

1.1. Uprawnienia do nadawania stopnia naukowego: w dziedzinie nauk społecznych w zakresie psychologii ZASADY REKRUTACJI NA STUDIA DOKTORANCKIE 2016/2017 1. Wydział: Wydział Psychologii 1.1. Uprawnienia do nadawania stopnia naukowego: w dziedzinie nauk społecznych w zakresie psychologii 1.2 Kierunek/specjalność

Bardziej szczegółowo

Rada Wydziału Filozofii KUL posiada uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie filozofii.

Rada Wydziału Filozofii KUL posiada uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie filozofii. POSTĘPOWANIE HABILITACYJNE NA WYDZIALE FILOZOFII KUL Podstawa prawna: ustawa z 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki; ustawa z 27 lipca 2005

Bardziej szczegółowo

Bibliografie literackie online. oprac. dr Aneta Drabek

Bibliografie literackie online. oprac. dr Aneta Drabek Bibliografie literackie online oprac. dr Aneta Drabek Polska Bibliografia Literacka online Polska Bibliografia Literacka jest (z założenia) bieżącą bibliografia literacką. Ukazuje się od 1954 r., kiedy

Bardziej szczegółowo

Andrzej Paczkowski. Matura: rok szkolny 1954/1955

Andrzej Paczkowski. Matura: rok szkolny 1954/1955 Andrzej Paczkowski Matura: rok szkolny 1954/1955 Przed schroniskiem na Hali Gąsiennicowej Andrzej Paczkowski (ur. 1 października 1938 w Krasnymstawie) polski historyk, naukowiec, wykładowca akademicki,

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN postępowania habilitacyjnego na Wydziale Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury Politechniki Rzeszowskiej

REGULAMIN postępowania habilitacyjnego na Wydziale Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury Politechniki Rzeszowskiej REGULAMIN postępowania habilitacyjnego na Wydziale Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury Politechniki Rzeszowskiej PODSTAWY PRAWNE Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym

Bardziej szczegółowo

Szanowni Państwo, Temat planowanych obrad : Zdolności i twórczość: od potencjału do realizacji

Szanowni Państwo, Temat planowanych obrad : Zdolności i twórczość: od potencjału do realizacji Organizatorzy: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Gimnazjum i Liceum Akademickie w Toruniu ul. Szosa Chełmińska 83 87-100 Toruń kontakt tel.: (0-prefix-56) 6555560 (sekretariat GiLA) e-mail:

Bardziej szczegółowo

Uchwała Rady Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ z dnia 17.03.2015 r. Karta Osiągnięć Doktoranta

Uchwała Rady Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ z dnia 17.03.2015 r. Karta Osiągnięć Doktoranta Uchwała Rady Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ z dnia 17.03.2015 r. Karta Osiągnięć Doktoranta Karta osiągnięć doktoranta, zwana dalej Kartą, dokumentuje efekty studiów oraz naukową,

Bardziej szczegółowo

WYNIK. Dane Wnioskodawcy:

WYNIK. Dane Wnioskodawcy: Data wpływu wniosku do Kierownika Studiów Doktoranckich Załącznik Nr 10 do Zarządzenia Nr 6/018 Rektora Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 6 września 018 r. WNIOSEK DOKTORANTA

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE DZIENNIKARSTWA, INFORMACJI I BIBLIOLOGII

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE DZIENNIKARSTWA, INFORMACJI I BIBLIOLOGII SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW NA WYDZIALE DZIENNIKARSTWA, INFORMACJI I BIBLIOLOGII Przepisy ogólne 1 1. Stypendium dla najlepszych doktorantów, zwane

Bardziej szczegółowo

I. Wszczęcie przewodu doktorskiego

I. Wszczęcie przewodu doktorskiego Procedura przeprowadzania czynności w przewodach doktorskich na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, zatwierdzona przez Radę Wydziału Historycznego UJ w dniu 17 lutego 2017 r. Przeprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Kryteria przyznawania stypendium dla najlepszych doktorantów Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej

Kryteria przyznawania stypendium dla najlepszych doktorantów Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej Kryteria przyznawania stypendium dla najlepszych doktorantów Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej 1. Uzyskanie dobrych lub bardzo dobrych wyników z egzaminów objętych programem studiów doktoranckich

Bardziej szczegółowo

ZASADY, KRYTERIA I TRYB DOKONYWANIA OCEN NAUCZYCIELI AKADEMICKICH W WARSZAWSKIM UNIWERSYTECIE MEDYCZNYM

ZASADY, KRYTERIA I TRYB DOKONYWANIA OCEN NAUCZYCIELI AKADEMICKICH W WARSZAWSKIM UNIWERSYTECIE MEDYCZNYM Załącznik Nr 9 ZASADY, KRYTERIA I TRYB DOKONYWANIA OCEN NAUCZYCIELI AKADEMICKICH W WARSZAWSKIM UNIWERSYTECIE MEDYCZNYM 1. 1. Okresowa ocena pracy nauczyciela akademickiego obejmuje ocenę wykonywania obowiązków

Bardziej szczegółowo

(obowiązujący rozpoczynających studia w latach: 2014/ /2017) Przedmiot Liczba godzin ECTS Zaliczenie Kształcenie

(obowiązujący rozpoczynających studia w latach: 2014/ /2017) Przedmiot Liczba godzin ECTS Zaliczenie Kształcenie I. Program stacjonarnych studiów doktoranckich w zakresie psychologii oraz w zakresie nauk o poznaniu i komunikacji społecznej prowadzonych w Instytucie Psychologii UAM I rok (obowiązujący rozpoczynających

Bardziej szczegółowo

Warunki uznania i sposób punktowania

Warunki uznania i sposób punktowania SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO NA WYDZIALE POLONISTYKI Przepisy ogólne 1 1. Stypendium doktoranckie, zwane dalej stypendium, może być przyznane na wniosek uczestnika

Bardziej szczegółowo

Kryteria oceny pracy doktoranta przez opiekuna naukowego

Kryteria oceny pracy doktoranta przez opiekuna naukowego Kryteria oceny pracy doktoranta przez opiekuna naukowego Poniższe kryteria są wymienione także na formularzach Sprawozdania doktoranta i sporządzanej na jego podstawie Opinii opiekuna naukowego doktoranta

Bardziej szczegółowo

I. Efekty kształcenia dla studiów w zakresie psychologii WIEDZA. (E) Udział w wykładach fakultatywnych. (E) Udział w wykładach fakultatywnych

I. Efekty kształcenia dla studiów w zakresie psychologii WIEDZA. (E) Udział w wykładach fakultatywnych. (E) Udział w wykładach fakultatywnych Program stacjonarnych studiów doktoranckich w zakresie psychologii oraz w zakresie nauk o poznaniu i komunikacji społecznej prowadzonych w Instytucie Psychologii UAM (obowiązujący od roku akademickiego

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE ZWIĘKSZENIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO NA WYDZIALE NAUK POLITYCZNYCH I STUDIÓW MIĘDZYNARODOWYCH UW

SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE ZWIĘKSZENIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO NA WYDZIALE NAUK POLITYCZNYCH I STUDIÓW MIĘDZYNARODOWYCH UW SZCZEGÓŁOWE ZASADY OCENY WNIOSKÓW O PRZYZNANIE ZWIĘKSZENIA STYPENDIUM DOKTORANCKIEGO NA WYDZIALE NAUK POLITYCZNYCH I STUDIÓW MIĘDZYNARODOWYCH UW w roku akademickim 2019/2020 Przepisy ogólne 1 l. Zwiększenie

Bardziej szczegółowo

Tryb przeprowadzenia przewodów doktoranckich

Tryb przeprowadzenia przewodów doktoranckich Tryb przeprowadzenia przewodów doktoranckich Prosimy o złożenie pełnego kompletu dokumentów zgodnego z wykazem w terminie 12 dni przed posiedzeniem Rady Wydziału. Czynności przewodu doktorskiego: Rozprawa

Bardziej szczegółowo

Opis zakładanych efektów kształcenia

Opis zakładanych efektów kształcenia Załącznik do uchwały nr 218 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 18 grudnia 2013 r Nazwa kierunku studiów: Psychologia Obszar kształcenia: Obszar nauk społecznych Poziom kształceni: jednolite studia

Bardziej szczegółowo

TRYB PRZEPROWADZANIA POSTĘPOWANIA O NADANIE TYTUŁU PROFESORA W WOJSKOWYM INSTYTUCIE MEDYCZNYM

TRYB PRZEPROWADZANIA POSTĘPOWANIA O NADANIE TYTUŁU PROFESORA W WOJSKOWYM INSTYTUCIE MEDYCZNYM TRYB PRZEPROWADZANIA POSTĘPOWANIA O NADANIE TYTUŁU PROFESORA W WOJSKOWYM INSTYTUCIE MEDYCZNYM 1. Rada Naukowa WIM posiada uprawnienia do przeprowadzania postępowania o nadanie tytułu profesora w dziedzinie

Bardziej szczegółowo

KONTAKTY I WYJAZDY ZAGRANICZNE PROF. HELENY WIĘCKOWSKIEJ

KONTAKTY I WYJAZDY ZAGRANICZNE PROF. HELENY WIĘCKOWSKIEJ Aleksandra Brzozowska KONTAKTY I WYJAZDY ZAGRANICZNE PROF. HELENY WIĘCKOWSKIEJ "Helena Więckowska - kobieta polska w nauce Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego 10.IV.2014 Poszerzało to nasze horyzonty Międzynarodowa

Bardziej szczegółowo

Wskazówki dla Autorów

Wskazówki dla Autorów Zgłoszony do Polish Journal of Social Science artykuł podlega wstępnej weryfikacji przez redaktora tematycznego i redaktora statystycznego i następnie, po zaakceptowaniu, zostaje przekazany do recenzji.

Bardziej szczegółowo

ZASADY NALICZANIA PUNKTÓW DO WNIOSKU O STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW I. ZASADY PRZYZNAWANIA PUNKTÓW DLA DOKTORANTÓW I ROKU

ZASADY NALICZANIA PUNKTÓW DO WNIOSKU O STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW I. ZASADY PRZYZNAWANIA PUNKTÓW DLA DOKTORANTÓW I ROKU Załącznik nr 2 ZASADY NALICZANIA PUNKTÓW DO WNIOSKU O STYPENDIUM DLA NAJLEPSZYCH DOKTORANTÓW I. ZASADY PRZYZNAWANIA PUNKTÓW DLA DOKTORANTÓW I ROKU. Prawo do ubiegania się o stypendium dla najlepszych doktorantów

Bardziej szczegółowo

Wszczęcie przewodu doktorskiego

Wszczęcie przewodu doktorskiego Wszczęcie przewodu doktorskiego 1.1. Warunek Warunkiem wszczęcia przewodu doktorskiego, zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach

Bardziej szczegółowo

RYNEK KSIĄŻKI W POLSCE

RYNEK KSIĄŻKI W POLSCE RYNEK KSIĄŻKI W POLSCE 2009 P A P I E R RYNEK KSIĄŻKI W POLSCE 2009 P A P I E R Piotr Dobrołęcki współpraca: Tomasz Nowak, Daria Kaszyńska-Dobrołęcka BibliotekaAnaliz Warszawa 2009 Copyright by Piotr

Bardziej szczegółowo

Szczegółowy tryb czynności w przewodzie doktorskim w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego

Szczegółowy tryb czynności w przewodzie doktorskim w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego Szczegółowy tryb czynności w przewodzie doktorskim w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego przyjęty przez Radę IS UW w dn. 5 maja 2015 r., zgodny ze stanem prawnym na 5 maja 2015 r., określonym

Bardziej szczegółowo