Antoni Węgliński Gimnazjum nr 7 w Tomaszowie Mazowieckim Opiekun: mgr Maria Śledzińska

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Antoni Węgliński Gimnazjum nr 7 w Tomaszowie Mazowieckim Opiekun: mgr Maria Śledzińska"

Nadzieja Osińska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Antoni Węgliński Gimnazjum nr 7 w Tomaszowie Mazowieckim Opiekun: mgr Maria Śledzińska

2 Pałac Ostrowskich przepiękny obiekt architektoniczny wkomponowany w panoramę Tomaszowa jest rozpoznawalnym symbolem naszego Miasta. Pozostaje w pamięci dzięki subtelnemu eklektyzmowi i pobudza wyobraźnię jako niemy świadek historii Tomaszowa Mazowieckiego. Pałac Ostrowskich jest bowiem najstarszym tomaszowskim zabytkiem. Ciekawe rozwiązania architektoniczne oraz dzieje pałacu powiązane z historią Tomaszowa i Polski zainspirowały autora niniejszej prezentacji.

Od 1821 roku tomaszowski pałac przestał być rezydencją letnią i został stałą siedzibą Ostrowskich.

4 Rok 1812 Pałac powstał w 1812 r. z inicjatywy Antoniego hr. Ostrowskiego w osadzie kuźniczej Tomaszów. Główną siłę roboczą przy budowie stanowili chłopi z dóbr hrabiego (Starzyc,Brzustówki,Niebrowa),którzy w ten sposób odrabiali pańszczyznę. Od 1821 roku tomaszowski pałac przestał być rezydencją letnią i został stałą siedzibą Ostrowskich. Przeprowadzka z Ujazdu do Tomaszowa była związana z zawarciem małżeństwa przez hrabiego z Antoniną Michałowską,siostrą znanego malarza romantycznego Piotra Michałowskiego. Antoni hr. Ostrowski (

Po powstaniu listopadowym Za aktywny udział w powstaniu listopadowym Antoniego hr. Ostrowskiego skazano na karę śmierci,a jego dobra zostały skonfiskowane na rzecz skarbu państwa.

5 Po powstaniu listopadowym Za aktywny udział w powstaniu listopadowym Antoniego hr. Ostrowskiego skazano na karę śmierci,a jego dobra zostały skonfiskowane na rzecz skarbu państwa. Obawiając się rosyjskich represji hrabia wyemigrował wraz z rodziną we wrześniu 1831 do Francji, gdzie mieszkał do końca życia. W 1835 roku sprzedano całe wyposażenie pałacu. Popadł on wtedy w ruinę. Następnie pałac przechodził z rąk do rąk, aż w 1857 roku Stanisław hr. Ostrowski, syn Antoniego, po powrocie z Francji odkupił pałac od Adolfa Kramma, miejscowego fabrykanta sukna. Widok Tomaszowa Mazowieckiego ok roku. Pałac widoczny z lewej strony. Rycina wydana w 1834 roku w Paryżu (zbiory działu historii Muzeum w Tomaszowie Maz.)

Nowe życie pałacu W latach 1859 1860 Stanisław hr.

6 Nowe życie pałacu W latach Stanisław hr. Ostrowski wyremontował pałac, a jego syn Juliusz w setną rocznicę wybudowania gmachu,w roku 1912,urządził w nim wielką wystawę malarstwa krajowego i zagranicznego. Juliusz hr. Ostrowski był kolekcjonerem sztuki i heraldykiem. Pocztówka przedstawiająca pałac Ostrowskich (z lewej ) ok r. (zbiory działu historii Muzeum w Tomaszowie Maz.) Pocztówka przedstawiająca pałac Ostrowskich ( z lewej ) ok r. (zbiory działu historii Muzeum w Tomaszowie Maz.)

7 Dwudziestolecie międzywojenne W okresie dwudziestolecia międzywojennego ostatni właściciel pałacu Jan Krystyn hr. Ostrowski, wydzierżawił pomieszczenia pałacowe tomaszowskim klubom sportowym i organizacjom społecznym. Z pomieszczeń korzystały takie organizacje jak: Strzelec, Związek Harcerstwa Polskiego, Polska Organizacja Wolności, KS Lechia, KS Tomaszowianka,Spółdzielnia Rolniczo - Handlowa. Pałac Ostrowskich z roku 1939 ( Pałac Ostrowskich z czasów II wojny światowej (zbiory działu historii Muzeum w Tomaszowie Maz.)

8 Pałac po 1945 roku Po zdobyciu Tomaszowa przez Armię Czerwoną 18 stycznia 1945 roku w pałacu zorganizowano siedzibę Milicji Obywatelskiej. 17 stycznia 1950 roku Urząd Wojewódzki w Łodzi uznał pałac Ostrowskich za zabytek i wpisał go do specjalnego rejestru. Natomiast 6 lutego tego samego roku pałac został przekazany Muzeum tomaszowskiemu,które wówczas miało swoją siedzibę przy ul. św. Antoniego 24. Stało się to możliwe dzięki staraniom ówczesnego kustosza Muzeum Jana Piotra Dekowskiego. Pałac ok. lat 60. XX w. (zbiory działu historii Muzeum w Tomaszowie Maz.) Tablica pamiątkowa ( wejście główne), fot. A. Węgliński

W stylu neogotyckim Projektantem pałacu był Fryderyk Albert Lessel,natomiast budowniczym Jan Komorowski z Ujazdu. Pierwotny budynek był parterowy z trzypiętrową wieżą.

10 W stylu neogotyckim Projektantem pałacu był Fryderyk Albert Lessel,natomiast budowniczym Jan Komorowski z Ujazdu. Pierwotny budynek był parterowy z trzypiętrową wieżą. Zastosowano styl neogotycki, którego elementy zachowały się do dziś w postaci ostrołuków na północnej fasadzie gmachu. Okna w stylu neogotyckim (widok od wewnątrz), fot. A. Węgliński Okna w stylu neogotyckim (widok z zewnątrz), fot. A. Węgliński

Oranżeria i piwnice Jedną z największych sal pałacowych była oranżeria,której budowę rozpoczęto w 1817 roku. Hodowano tam wiele egzotycznych roślin m.in. drzewa cytrusowe.

11 Oranżeria i piwnice Jedną z największych sal pałacowych była oranżeria,której budowę rozpoczęto w 1817 roku. Hodowano tam wiele egzotycznych roślin m.in. drzewa cytrusowe. Warto dodać, że pod pałacem była usytuowana piwnica, w której trzymano różne trunki. W latach dwudziestych XIX w. dobudowano I piętro, a oranżeria stała się galerią. Oranżeria z zewnątrz ( po prawej stronie ), fot. A. Węgliński Wejście do piwnicy, fot. A. Węgliński

W stylu klasycystycznym Podczas renowacji w latach 1859 60, przeprowadzonej na zlecenie Stanisława hr. Ostrowskiego, elewacja pałacu uległa znacznej zmianie.

12 W stylu klasycystycznym Podczas renowacji w latach , przeprowadzonej na zlecenie Stanisława hr. Ostrowskiego, elewacja pałacu uległa znacznej zmianie. Detale neogotyckie zastąpiono klasycznymi. Na zachodzie pałacu umieszczono ogród spacerowy. Klasycystyczny fragment południowej fasady budynku, fot. A. Węgliński Ogród spacerowy,fot. A. Węgliński

13 Pałacowe wnętrza W 2007 roku otwarto w salach pałacowej wieży stałą ekspozycję Ród Ostrowskich w dziejach Tomaszowa Maz. do 1830 roku oraz odtworzono wystrój niektórych wnętrz z czasów życia członków rodziny Ostrowskich. Odwzorowany został: -Gabinet hr. Ostrowskiego I piętro -Pokój dzienny II piętro -Letni pokój widokowy III piętro Tomasz hr. Ostrowski portret autorstwa Leona Biedrońskiego (gabinet), fot. A. Węgliński Wieża pałacowa, fot. A. Węgliński

14 Gabinet hr. Ostrowskiego Gabinet hrabiego Ostrowskiego na pierwszym piętrze został wyposażony w meble w stylu Ludwik Filip. W gabinecie wyeksponowano również zachowany bogaty księgozbiór Rodziny Ostrowskich oraz dokumenty rodowe i akt nadania praw miejskich miastu Tomaszów z 1830 roku. Ściany zdobią litografie i ryciny z I poł. XIX w. i obrazy z początków XX w. Lampa naftowa z I poł. XIX w., fot. A. Węgliński Widok gabinetu, fot. A. Węgliński Sekretarzyk w gabinecie, fot. A. Węgliński

oraz zestaw krzeseł w stylu regencji. Widok pokoju, fot. A.

15 Pokój dzienny W pokoju dziennym mieszczącym się na drugim piętrze znajduje się okrągły stół w stylu second empire oraz zestaw krzeseł w stylu regencji. Widok pokoju, fot. A. Węgliński Dzban do wina z końca XIX w., fot. Antoni Węgliński

Letni pokój widokowy Letni pokój widokowy mieści się na samym szczycie wieży. Znajduje się w nim komplet mebli eklektycznych w stylu wiktoriańskim z II połowy XIX w.

16 Letni pokój widokowy Letni pokój widokowy mieści się na samym szczycie wieży. Znajduje się w nim komplet mebli eklektycznych w stylu wiktoriańskim z II połowy XIX w. Meble w stylu wiktoriańskim, fot. A. Węgliński Tremo z końca XIX wieku wytwórnia: Wiedeń, fot. A. Węgliński Zegar z końca XIX w. wytwórnia : Gustav Becker, fot. A. Węgliński

Typy ekspozycji muzealnych Od 1990 roku Muzeum jest samorządową placówką kultury o charakterze naukowo - badawczym, wystawienniczym i oświatowym.

18 Typy ekspozycji muzealnych Od 1990 roku Muzeum jest samorządową placówką kultury o charakterze naukowo - badawczym, wystawienniczym i oświatowym. W Muzeum funkcjonuje pięć działów naukowych: - Etnograficzny - Historyczno numizmatyczny - Archeologiczny - Sztuki - Przyrodniczy Fot. A. Węgliński Fot. A. Węgliński Fot. A. Węgliński Fot. A. Węgliński Fot. A. Węgliński

19 Oryginalną atrakcją ekspozycji muzealnych jest wystawa stała Rosi wojenne pamiątki zorganizowana w dawnych stajniach pałacowych. Głównym eksponatem wystawy jest niemiecki transporter opancerzony typu Sdkfz 251 ROSI, który wydobyto z Pilicy w lipcu 1996 roku. Wystawa zawiera także militaria znalezione w wydobytym transporterze i zdjęcia wykonane podczas akcji wydobywania pojazdu z rzeki. Sdkfz 251 ROSI,fot. A. Węgliński

20 Antoni Węgliński Gimnazjum nr 7 w Tomaszowie Maz.

22 I. Książki: 1. Kędzierski Andrzej, Pałac Ostrowskich w Tomaszowie Mazowieckim. Zarys dziejów, Tomaszów Mazowiecki Góral Jan,Kotewicz Ryszard,Dwa wieki Tomaszowa Mazowieckiego. Zarys dziejów miasta , Tomaszów Mazowiecki Rudź Włodzimierz, Tomaszów Mazowiecki i okolice, Łódź II. Fotografie: 1. Dział historii Muzeum w Tomaszowie Mazowieckim. 2. Portret Antoniego Ostrowskiego, (dostęp ). 3. Węgliński Antoni, archiwum prywatne. 4. Wieża dawnego pałacu Ostrowskich,1939, (dostęp ).

Podobne dokumenty

PAŁAC DZIEDUSZYCKICH W ZARZECZU WCZORAJ I DZIŚ. mała wystawa o wielkiej rzeczy

PAŁAC DZIEDUSZYCKICH W ZARZECZU WCZORAJ I DZIŚ mała wystawa o wielkiej rzeczy Od 26 listopada 2012 roku w sali wystaw Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu, prezentowana jest wystawa pt. Pałac Dzieduszyckich