Badania właściwości produktów węglopochodnych otrzymywanych w krajowych koksowniach
|
|
- Teodor Szewczyk
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Zbigniew Robak*, TeResa kordas, aleksander sobolewski, Roksana MuZyka, MałgoRZaTa Pogoda Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, Zabrze Badania właściwości produktów węglopochodnych otrzymywanych w krajowych koksowniach Studies on the properties of coke by-products from domestic cokeries Produkcja koksu wiąże się z otrzymywaniem surowego gazu koksowniczego, z którego po wyodrębnieniu produktów węglopochodnych: smoły koksowniczej i benzolu surowego oraz usunięciu związków siarki i azotu otrzymuje się oczyszczony gaz koksowniczy. Wykonano badania podstawowych właściwości produktów węglopochodnych z siedmiu polskich koksowni dla weryfikacji posiadanych danych literaturowych podających zakresy zmienności średnich wartości parametrów jakościowych smoły, benzolu i gazu koksowniczego. Substancje otrzymane podczas oczyszczania gazu koksowniczego stanowią produkty handlowe i podlegają obowiązkowi rejestracji w systemie REACH. Analizy wykonane były w akredytowanym Laboratorium Fizykochemii Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla. Coke oven gas, coal tar and crude benzole from 7 Polish coking plants were analyzed for compn. and phys. properties to establish the mass bilance necessary for further processing of the coke by-products. Zakład koksowniczy to nie tylko producent koksu, ale to także duża fabryka chemiczna. Produktami ubocznymi procesu otrzymywania koksu są lotne produkty koksowania zawarte w surowym gazie koksowniczym, z którego po schłodzeniu kondensuje smoła koksownicza, wymywany jest benzol surowy poprzez absorpcję olejem płuczkowym, a następnie metodami chemicznymi usuwane są związki siarki i amoniak. Otrzymany w ten sposób oczyszczony gaz koksowniczy stanowi wartościowe, ekologiczne paliwo, które z uwagi na dużą zawartość wodoru wykazuje niski współczynnik emisji CO 2. Ze względu na skalę produkcji koksu, liczoną w setkach tysięcy, a czasem w milionach ton koksu rocznie, ilości produktów węglopochodnych są bardzo duże. Średnie wydajności masowe głównych produktów węglopochodnych koksowni, w przeliczeniu na suchy wsad węglowy podane są w tabeli 1. Pozostają one w ścisłym związku z poziomem produkcji koksu. Wielkość produkcji koksu, smoły i benzolu w polskich koksowniach w 2008 r. przedstawia tabela 2. W 2009 r., z uwagi na kryzys, produkcja koksu w Polsce okresowo spadła nawet o ok. 50%, co stało się powodem odpowiednio proporcjonalnego obniżenia poziomu produkcji ubocznych produktów koksowania. Jednak od II półrocza 2009 r. obserwuje się stopniowy powrót do nominalnych zdolności produkcyjnych. Proces koksowania węgla jest bardzo złożony. Wpływ na jego przebieg ma wiele czynników zmiennych w czasie, stąd skład surowego gazu koksowniczego nie jest stały, nawet w obrębie tej samej koksowni. Najważniejsze z czynników wpływających na skład surowego gazu koksowniczego to skład mieszan- Dr inż. Zbigniew ROBAK w roku 1979 ukończył studia na Wydziale Technologii i Inżynierii Chemicznej Politechniki Śląskiej w Gliwicach, praca doktorska z zakresu technologii przerobu paków na Politechnice Śląskiej w 1998 r. Pracuje w Instytucie Chemicznej Przeróbki Węgla, jest kierownikiem Laboratorium Badań Procesów Małoskalowych. Jest współautorem ponad 100 prac naukowych, ponad 20 publikacji, 40 prac prezentowanych na krajowych i międzynarodowych konferencjach naukowych oraz 3 patentów i ekspertem Polsko-Norweskiego programu Cleaner Production, członek SITPH, Polskiego Towarzystwa Węglowego. W latach odbył ponad roczny kontrakt jako Visiting Scientist w Institute of Energy Joint Research Center Petent, Holandia. Specjalność karbochemia, piroliza paliw stałych, biomasy i odpadów, ochrona środowiska. * Autor do korespondencji: Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, ul. Zamkowa 1, Zabrze, tel.: (32) , fax: (32) , robal@ichpw.zabrze.pl Mgr inż. Teresa KORDAS w roku 1987 ukończyła studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej w Gliwicach o specjalności inżynieria chemiczna i procesowa oraz w roku 2002 studia podyplomowe Zarządzanie Jakością wg Międzynarodowych Standardów na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej. Od 1988 r. pracuje w IChPW w Laboratorium Fizykochemii specjalizującym się w analizie instrumentalnej, którego jest kierownikiem od 1999 r. Ukończyła liczne kursy z zakresu systemu jakości oraz rozporządzenia UE w sprawie wprowadzania systemu REACH. Posiada certyfikat Kwalifikowanego Kandydata na Audytora CBJW, Audytora Wewnętrznego Systemu Jakości, Audytora Wewnętrznego Systemu Zarządzania Środowiskowego. Jest ekspertem technicznym Polskiego Centrum Akredytacji w Warszawie, członkiem Rady Jednostki Certyfikującej Oddziału Zamiejscowego Instytutu Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych w Gliwicach oraz Komitetu Technicznego PKN ds. jakości powietrza. Specjalność analiza instrumentalna /6(2010)
2 Tabela 1. Średnie wydajności głównych produktów węglopochodnych 1, 2), % Table 1. Average yield of main coke by-products 1, 2), % Produkt Smoła koksownicza Benzol koksowniczy Amoniak Siarkowodór Gaz koksowniczy oczyszczony Wydajność 3,5 4,5 ok. 1 do 0,4* ok. 0,1** 16,5 17,5*** * usuwany poprzez produkcję siarczanu amonu lub rozkładany katalitycznie do azotu, ** produkcja siarki lub kwasu siarkowego, ***ok. 350 m 3 /Mg wsadu suchego Tabela 2. Produkcja koksu, smoły, benzolu i gazu w polskich zakładach koksowniczych w 2008 r. 3) Table 2. Production of coke, coal tar, crude benzole and coke oven gas, in Polish coking plants in ) Koksownia Gaz Koks, Smoła *, Benzol, koksowniczy, Tg Gg Gg mln Nm 3 Zakłady Koksownicze Zdzieszowice Sp. z o.o. 4, ,5 1885,1 Koksownia Przyjaźń Sp. z o.o. 2, ,1 1159,7 Kombinat Koksochemiczny Zabrze S.A. 1, ,5 467,0 ArcelorMittal Poland Oddział Kraków 1, ,6 448,7 Wałbrzyskie Zakłady Koksownicze Victoria S.A. 0, ,6 162,8 Koksownia Częstochowa Nowa Sp. z o.o. 0, ,3 113,0 Carbo-Koks Bytom Sp. z o.o. 0,20 9 nie prod. 66,0 Razem 9, , ,3 * z uwzględnieniem 5-proc. zawartości wody ki węglowej i jej wilgotność, warunki technologiczne procesu koksowania (temperatura i czas), warunki pracy odbieralnika, system obsadzania baterii koksowniczych, stan techniczny baterii oraz warunki atmosferyczne (temperatura zewnętrzna). Warunki te wpływają zarówno na wydajność i jakość otrzymywanych produktów węglopochodnych, jak i skład gazu koksowniczego. Ponadto istotny wpływ na skład oczyszczonego gazu koksowniczego oraz właściwości ciekłych produktów węglopochodnych ma konfiguracja wydziału węglopochodnych w koksowni oraz stosowane technologie oczyszczania gazu 4). Właściwości lotnych produktów koksowania w obrębie jednego zakładu zmieniają się jako wypadkowa wielu nakładających się wzajemnie czynników, często o przeciwstawnym oddziaływaniu. Biorąc pod uwagę dłuższy przedział czasowy, wartości parametrów jakościowych dla tych produktów uśredniają się i oscylują wokół wartości średniej. Na podstawie wieloletnich doświadczeń można przyjąć, że niezależnie od producenta i tym samym niezależnie od wariantu stosowanej technologii, charakterystyka produktów węglopochodnych jest zawsze podobna. Gaz koksowniczy oczyszczony zgodnie z teorią i wieloletnią praktyką, jest mieszaniną gazów palnych, zawierającą także niewielką ilość gazów inertnych. Zawartości najważniejszych składników mieszczą się w podanych zakresach 1, 2) : wodór 50 60%, metan 25 30%, tlenek węgla(ii) 7 11%, etan i wyższe homologi 1 2%, ditlenek węgla 2 3%, azot i tlen 1 6%. Zawiera on także nieznaczne ilości naftalenu, benzolu, siarkowodoru i innych zanieczyszczeń, których poziom zależny jest od stosowanych technologii oczyszczania gazu i sprawności pracy instalacji. Oczyszczony gaz koksowniczy w ok. 50% zużywany jest w koksowni do opalania baterii koksowniczych. Reszta jest produktem handlowym sprzedawanym jako nośnik energii lub gaz do syntez. Obecnie, z części gazu pozostałej po opalaniu baterii, koksownie zagospodarowują we własnych instalacjach energetycznych (oraz w powiązanych instalacjach hutniczych) ok. 19%, a ok. 28% sprzedają. Ciągle jeszcze ok. 3% gazu spalane jest bezproduktywnie w pochodniach 5), lecz ilość ta systematycznie obniża się. Smoła koksownicza jest czarną cieczą o gęstości ok. 1,15 g/cm 3 i charakterystycznym zapachu produktów koksochemicznych. Zawiera do 5% wody. Pod względem chemicznym jest to mieszanina wielu tysięcy związków chemicznych, głównie węglowodorów aromatycznych, w tym wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), przy czym tylko ok. 12 związków występuje w ilości ponad 1% (naftalen do 10%, fenantren do 5%, fluoranten do 3,5%, piren, acenaften, chryzen i antracen do 2%,) 2). Pod względem fizykochemicznym jest to skomplikowana mieszanina poliazeotropowa i polieutektyczna. Smoła w głównej mierze poddawana jest przeróbce metodą ciągłej destylacji do olejów smołowych oraz paku węglowego. Benzol koksowniczy jest mieszaniną lekkich węglowodorów aromatycznych, głównie benzenu (ok. 70%), toluenu (ok. 15%), ksylenów (ok. 6%), naftalenu (ok. 2%) oraz innych wchodzących w skład solwentnafty 1). Jest to brązowo-żółta ciecz łatwopalna i łatwolotna o gęstości ok. 0,8 g/cm 3. Wykorzystywany jest głównie jako surowiec do produkcji lekkich węglowodorów aromatycznych przez destylację. Z chwilą wprowadzenia w życie systemu regulującego obrót chemikaliami na rynku europejskim REACH 6), na producentów koksu spadło wiele nowych obowiązków. Ich spełnienie wymaga realizacji wielu prac, które jeśli będą wykonane w ścisłej współpracy wszystkich zakładów koksowniczych krajowych oraz z UE, pozwolą na uproszczenie tego przedsięwzięcia i znaczne obniżenie kosztów. Niektóre z wymaganych prac powinny być wykonane wspólnie dla wszystkich koksowni, natomiast inne muszą uwzględniać specyfikę poszczególnych zakładów. Dlatego na początku 2008 r. podpisana została Deklaracja Współdziałania, której sygnatariuszami są krajowi producenci koksu oraz Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla jako koordynator prac. Deklaracja ta stała się dokumentem powołującym Konsorcjum Producentów Koksu (KPK), do którego przystąpiło pięciu polskich producentów koksu (Koksownia Przyjaźń Sp. z o.o., Kombinat Koksochemiczny Zabrze SA, Wałbrzyskie Zakłady Koksownicze Victoria SA, Koksownia Częstochowa Nowa Sp. z o.o. oraz Carbo Koks Sp. z o.o.). Dr inż. Aleksander SOBOLEWSKI notkę biograficzną i fotografię Autora drukujemy w bieżącym numerze na str. 794 Mgr Roksana MUZYKA w roku 2006 ukończyła studia na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Śląskiego. Pracuje na stanowisku specjalisty inżynieryjno technicznego w Laboratorium Fizykochemii w Instytucie Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu. Specjalność fizykochemia produktów węglopochodnych. 89/6(2010) 825
3 Zorganizowani w ten sposób polscy producenci koksu zgłosili akces do europejskiego Konsorcjum producentów chemikaliów węglowych R4CC (REACH for Coal Chemicals), które przygotowuje dokumentację rejestracyjną dla smoły koksowniczej i benzolu surowego. Koordynator KPK reprezentuje w R4CC interesy jego członków. Ponieważ smoła i benzol nie są bezpośrednio wykorzystywane, a są w całości dalej przerabiane, będą więc w ramach REACH rejestrowane jako tzw. półprodukty transportowane. To bardzo upraszcza procedurę przygotowania dokumentacji oraz w znacznym stopniu obniża koszty tego przedsięwzięcia. Koks oraz gaz koksowniczy (jako gaz technologiczny) zgodnie z Załącznikiem V Rozporządzenia REACH 6) są zwolnione z obowiązku rejestracji. Jednym z przedsięwzięć podjętych przez powstałe Konsorcjum było przeprowadzenie badań podstawowych właściwości fizykochemicznych lotnych produktów koksowania, które zostały wstępnie zarejestrowane, zgodnie z Rozporządzeniem REACH. Określone zostały zakresy zmienności wartości podstawowych parametrów jakościowych smoły, benzolu i gazu koksowniczego z siedmiu zakładów koksowniczych należących do producentów koksu zrzeszonych w Konsorcjum. Pozwoliło to przyjąć tę samą klasyfikację produktów, także zgodnie z nowowprowadzonym Globalnym Systemem Zharmonizowanym GHS (CLP), co stanowiło podstawę dla opracowania jednolitych dla całej branży koksowniczej w EU Kart Charakterystyki Substancji. Jest to ważny element wspólnego przygotowania dokumentacji rejestracyjnej w systemie REACH, dla tych produktów. Celem pracy jest wyznaczenie wartości wybranych parametrów jakościowych smoły, benzolu i gazu koksowniczego, które w obecnych warunkach surowcowych i technologicznych producentów koksu w Polsce stanowić będą poziom odniesienia do porównań właściwości produktów węglopochodnych. Przeprowadzone badania miały potwierdzić tezę o generalnie jednolitym charakterze produktów węglopochodnych, niezależnie od producenta oraz czasu wykonywania oznaczeń analitycznych, pomimo potwierdzonego, indywidualnego wpływu istniejących czynników surowcowych i technologicznych na ich jakość. Dały one także możliwość zweryfikowania i uściślenia posiadanych wcześniej danych literaturowych z tego zakresu. Pobieranie próbek do badań i wykonanie analiz Próbki do analiz badanych produktów pobierano we wszystkich koksowniach producentów skupionych w Konsorcjum wg procedury zapewniającej pełną ich reprezentatywność dla wielkotonażowych produktów stanowiących skomplikowane mieszaniny o zmiennym składzie 2, 7). Przeprowadzono 3 serie badań w ciągu ok. 2 lat. Próbki I i II serii były pobierane zimą i latem 2008 r., aby uwzględnić potencjalny wpływu temperatury zewnętrznej na właściwości badanych produktów. Trzecią serię badań przeprowadzono pod koniec 2009 r. po przesileniu warunków kryzysu, aby uniknąć nietypowego wpływu zmienionych warunków technologicznych wymuszonych warunkami kryzysu i obniżonego popytu na koks (niższe temperatury i wydłużone czasy koksowania). Przyjęty program analiz w ramach prezentowanych badań był zgodny z zakresem badań, akredytowanego przez PCA na zgodność z normą PN EN ISO\IEC 17025: 2005 (z późniejszymi zmianami) Laboratorium Fizykochemii Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla. Mgr inż. Małgorzata POGODA w roku 2008 ukończyła studia na Wydziale Technologii Chemicznej Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Pracuje na stanowisku specjalisty inżynieryjno technicznego w Laboratorium Fizykochemii w Instytucie Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu. Specjalność chromatografia gazowa. Zestawienie wykonanych badań oraz procedur, wg których je wykonywano podano w tabeli 3. Badania przeprowadzono dla siedmiu zakładów koksowniczych (w skład Kombinatu Koksochemicznego Zabrze SA wchodzą trzy niezależne zakłady koksownicze: Radlin, Dębieńsko i Jadwiga). Tabela 3. Zestawienie analiz objętych prezentowanymi badaniami lotnych produktów koksowania wraz z podaniem procedury wykonania Table 3. Analyses of coke by-products and analytical procedures Produkt Gaz koksowniczy Smoła koksownicza Benzol surowy Badanie skład podstawowy techniką chromatografii gazowej Procedura wykonania PN-83/C-9601 oznaczenie gęstości PN C 82057:2000 oznaczenie zawartości wody oznaczenie zawartości składników nierozpuszczalnych w toluenie (TI) oznaczenie zawartości składników nierozpuszczalnych w chinolinie (QI) oznaczenie pozostałości po skoksowaniu w temp. 850 o C (LK) oznaczenie liczby koksowania w temp. 550 o C (CV) PN EN ISO 9029:2005 PN 82/C PN C 97058:1999 PN 88/C PN 93/C destylacja normalna PN C 97055:2001 Zawartość WWA w tym b[a]p PN C 82056: 2000 oznaczenie gęstości PN C 82057:2000 oznaczenie lepkości Englera PN 77/C destylacja normalna PN C 97055:2001 oznaczenie składników benzolu metodą chromatograficzną Wyniki badań i ich interpretacja Procedura własna IChPW: Q/ZF/P/15/01/C:2006 Wyniki badań z dwóch pierwszych serii były prezentowane we wcześniejszych publikacjach 2, 7). Obecnie zaprezentowano porównanie oraz tendencje zmian wartości dla wybranych, najważniejszych parametrów, otrzymanych w trzech seriach badań. Jako kryterium wyboru parametrów, których zmiany zostały przedstawione w niniejszej pracy, wzięto ich istotność z punktu widzenia handlowego oraz oceny przydatności technologicznej w dalszym użytkowaniu. Są to: zawartość wodoru i metanu w gazie koksowniczym, zawartość części nierozpuszczalnych w chinolinie, zawartość benzo[a]pirenu oraz początek wrzenia dla smoły koksowniczej oraz zawartość benzenu w benzolu surowym. Dla tych parametrów sporządzono krzywe rozkładu częstości przyjmowania określonych wartości, wykorzystując rozkład gęstości prawdopodobieństwa zawarcia ich wartości w określonym zakresie. Z otrzymanych krzywych graficznie wyznaczono dla tych parametrów wartości najbardziej prawdopodobne z rozpatrywanej populacji wyników (rys. 1). Dla wyznaczenia zakresu wartości wybranych parametrów, w którym mieścić się będzie większość otrzymanych wyników badań przyjęto poziom prawdopodobieństwa 30%. Wyznaczony w ten /6(2010)
4 Rys. 1. Gęstość prawdopodobieństwa wystąpienia określonych wartości wybranych parametrów lotnych produktów koksowania dla koksowni KPK Fig. 1. Density of occurrence probability for determined values of selected parameters of the coke by-products for CCP Coke Plants sposób zakres właściwości zdefiniowano jako poziom referencyjny dla reprezentatywnych próbek lotnych produktów koksowania polskich producentów koksu w ostatnich latach. W tabeli 4 zestawiono informacje dotyczące przeprowadzonych badań, obejmujące (i) minimalne i maksymalne wartości badanych parametrów uzyskane we wszystkich wykonanych analizach, (ii) wyliczone Tabela 4. Zestawienie wartości wybranych parametrów analizy technicznej lotnych produktów koksowania Table 4. The list of proximate analysis parameters for coke by-products Produkt, wartość parametru Zawartość wodoru w gazie koksowniczym, % Zawartość metanu w gazie koksowniczym, % Początek destylacji smoły koksowniczej, o C Zawartość QI w smole koksowniczej, % Zawartość benzo[a]pirenu w smole koksowniczej, % Zawartość benzenu w benzolu surowym, % Wartość minimalna Wartość maksymalna Wyliczona wartość średnia Wartość najbardziej prawdopodobna Zakres wartości parametru przy 30-proc. prawdopodobieństwie uzyskania tej wartości Zakres wartości z dostępnych danych 1, 2) literaturowych 53,8 63,9 56,2 55,3 53,8 56, ,2 26,8 23,6 24,4 22,6 24, , ,3 10,1 3,9 3,2 2,1 4,6 b.d. 0,16 0,58 0,32 0,24 0,21 0,32 b.d 59,7 77,3 70,6 71,6 68,6 73, /6(2010) 827
5 wartości średniej arytmetycznej wszystkich wyników, (iii) wartości najbardziej prawdopodobne, wyznaczone graficznie z krzywych gęstości prawdopodobieństwa, (iv) zakresy zmienności wartości poszczególnych parametrów dla przyjętego poziomu prawdopodobieństwa wartości równego 30%, oraz (v) zakres wartości rozpatrywanych parametrów dla polskich koksowni na podstawie danych literaturowych 1, 2). Innym sposobem oceny otrzymanych wyników analiz było sporządzenie kart kontrolnych, które służą do sprawdzenia stabilności uzyskanych wyników w laboratorium 8). Wykorzystano metodykę kart Shewharta 9), które pozwalają w sposób usystematyzowany monitorować przebieg zmian wielkości poddanych kontroli. Umożliwiają one szybką i prostą ocenę stabilności wartości badanych parametrów oraz łatwe dostrzeganie występujących rozbieżności. W dalszej kolejności przeprowadzić można analizę przyczyn ich wystąpienia i jeśli to konieczne podjąć ewentualne działania korygujące. Zastosowano karty kontrolne z zadanymi wartościami normatywnymi przyjmując wartość najbardziej prawdopodobną wyznaczoną z wykresów rozkładu prawdopodobieństwa (rys. 1), jako wartość określającą położenie linii centralnej x. Rozkład wszystkich otrzymanych wyników badań w stosunku do przyjętej wartości normatywnej przedstawiono na rys. 2. Na wykresach tych zaznaczono linię centralną x jak również górną i dolną granicę ostrzegania x±2s oraz górną i dolną granicę dopuszczalności (granicę działania) x±3s, gdzie s oznacza odchylenie standardowe. Pojawienie się wartości poza granicami ±2s stanowi informację o wyjściu poza granice kontrolne, natomiast pojawienie się punktu poza granicami ±3s świadczy o wystąpieniu nietypowych warunków i zaleca podjęcie działań korygujących. Karty Shewharta sporządzono dla 21 wyników analiz (18 dla benzolu z uwagi na fakt, że w koksowni Carbo Koks Sp. z o.o. się go nie produkuje), co jest ilością wystarczającą przy minimalnej ilości co najmniej 10 analiz zgodnie z obowiązującą normą 9). Omówienie wyników Wykonanie trzech serii badań, lotnych produktów koksowania pochodzących z siedmiu zakładów, daje możliwości rzetelnego porównania właściwości badanych produktów otrzymywanych w różnych koksowniach, stosujących generalnie tę samą technologię koksowania węgla przy zróżnicowanych mieszankach węglowych, jednak opartych w głównej mierze na dostępnej, krajowej bazie węglowej. Analizując zmiany wybranych właściwości badanych Rys. 2. Rozkład wartości wybranych parametrów lotnych produktów koksowania dla siedmiu koksowni KPK Fig. 2. Distribution of selected parameters for coke by-products from 7 Polish coking plants /6(2010)
6 produktów, pochodzących z różnych zakładów przez określony czas stwierdzono, że czynniki mogące mieć na nie istotny wpływ zacierają się i w efekcie właściwości te mogą zostać uśrednione. Przeprowadzone badania pozwoliły na uaktualnienie i uściślenie posiadanych danych literaturowych odnośnie zakresów wartości poszczególnych parametrów jakościowych smoły, benzolu oraz gazu dla zmieniającej się w czasie bazy węgli koksowych, stosowanych w polskim koksownictwie oraz warunków technologicznych. Takie badania produktów węglopochodnych polskich koksowni, pobierane w tych samych warunkach, wykonywane w jednym laboratorium, tymi samymi technikami analitycznymi, w trzech seriach pomiarów w różnym czasie, przeprowadzono w Polsce po raz pierwszy od ponad 30 lat. Otrzymane wyniki analiz wykazały, że wartości podstawowych parametrów lotnych produktów koksowania w zakładach będących sygnatariuszami Konsorcjum Producentów Koksu w przeprowadzonych trzech seriach badań są stabilne i zbliżone do przyjętej wartości normatywnej w sporządzonych kartach Shewharta. Krzywe określające gęstość prawdopodobieństwa wystąpienia określonych wartości rozpatrywanych parametrów pozwalają wyznaczyć dla każdego z nich wartość, która występuje najczęściej. Wyznaczony został zakres wartości oscylujący wokół wartości przyjętej jako normatywna dla koksowni KPK jako zakres zmienności tych parametrów. Jako granice tych zakresów przyjęto minimalne i maksymalne wartości wyników analiz dające 30-proc. prawdopodobieństwo ich wystąpienia w rozpatrywanej populacji wyników. W wyznaczonym w ten sposób zakresie wartości mieści się 50 80% otrzymanych wyników dla wszystkich parametrów. Jest to tendencja potwierdzająca tezę, że pomimo stosowania różnych mieszanek do koksowania oraz układów technologicznych zarówno pieców koksowniczych, jak i systemów wyodrębniania produktów węglopochodnych i oczyszczania gazu lotne produkty koksowania wykazują tendencje do ujednolicenia właściwości. Dające się zaobserwować w przypadku zawartości benzo[a]pirenu w smole i metanu w gazie lokalne ekstrema wynikają z losowego zgrupowania wyników wokół jednej wartości, nie są to wyniki pochodzące z jednego zakładu. Wyznaczony w ten sposób zakres wartości badanych parametrów stanowi empiryczne uściślenie istniejących danych literaturowych. Analiza sporządzonych kart Shewartha pokazuje, że przypadki przekroczenia granicy ostrzegania x±2s są sporadyczne, a przekroczenie granicy dopuszczalności x±3s nie ma miejsca w ogóle. Stanowi to dalsze potwierdzenie postawionej tezy. Wyniki przeprowadzonych analiz przyjmują zarówno wartości większe jak i mniejsze od ustalonego poziomu uznanego za wartość normatywną. Nie obserwowano zgrupowania wartości żadnego z parametrów w dużej odległości od linii normatywnej dla pojedynczego zakładu. W przypadku występowania zjawiska zgrupowania wartości parametrów ze wszystkich trzech serii dla jednego zakładu wokół określonej wartości to są one na ogół zbliżone do przyjętej wartości normatywnej. Mankamentem przeprowadzonych badań jest brak analiz dla największej koksowni w Europie, ZK Zdzieszowice, oraz Koksowni ArcellorMittal Poland w Krakowie. Obydwa zakłady kapitałowo są powiązane z ArcellorMittal i na tym etapie nie przystąpiły do Konsorcjum Producentów Koksu. Dlatego otrzymane wyniki nie mogą być traktowane jako w pełni reprezentatywne dla całego polskiego koksownictwa. W sytuacji, kiedy gaz koksowniczy nabiera coraz większego znaczenia jako perspektywiczny gaz syntezowy oraz surowiec do wyodrębniania wodoru jego skład stanowi bardzo istotną informację z punku widzenia technologicznego i handlowego, dlatego powinien być stale monitorowany dla poznania tendencji zmian w różnych zakładach. Także śledzenie zmian właściwości ciekłych węglopochodnych ma znaczenie, zwłaszcza z punktu widzenia handlowego. Dlatego podjęta już została decyzja o kontynuowaniu tych badań z udziałem koksowni ZK Zdzieszowice. Wnioski Wykonane analizy podstawowych właściwości fizykochemicznych lotnych produktów koksowania wskazują na stabilność wartości parametrów jakościowych gazu, smoły i benzolu koksowniczego niezależnie od produkującej je koksowni. Wyznaczone zostały zaktualizowane, dla obecnie stosowanej bazy surowcowej węgli koksowych oraz warunków technologicznych, zakresy zmian podstawowych właściwości fizykochemicznych lotnych produktów koksowania dla różnych producentów koksu. Dla poszczególnych parametrów, najbardziej zbliżoną do reprezentatywnej wartości dla polskich koksowni, jest wartość wyznaczona dla maksimum krzywej rozkładu gęstości prawdopodobieństwa dla serii wielu pomiarów. Wartość ta zbliżona jest do średniej arytmetycznej obliczonej z uzyskanych wyników (tabela 4). Odstępstwa wartości któregoś z parametrów od przyjętej wartości normatywnej poza granicę ostrzegania ±2s występują rzadko i nie mają trwałej tendencji. Właściwości lotnych produktów koksowania są konsekwencją przyjęcia określonych warunków technologicznych procesu (temperatura, czas, skład mieszanki, stan techniczny baterii) i nie są nigdy przedmiotem odrębnych zabiegów. Priorytetem w zakładzie koksowniczym są zawsze parametry jakościowe koksu, który jest głównym produktem koksowni. W przyjętym zakresie wartości badanych parametrów lotnych produktów koksowania obejmującym wyniki analiz, których prawdopodobieństwo wystąpienia wynosi ponad 30%, mieści się ponad połowa wszystkich wyników badań z trzech serii zrealizowanych w ciągu około dwóch lat. Badania właściwości polskich gazów, smół i benzoli otrzymywanych w koksowniach KPK potwierdziły ich jednakowy charakter i stanowią podstawę do przygotowania jednolitych Kart Charakterystyki i dokumentów wymaganych przez Rozporządzenie REACH do rejestracji tych substancji. Praca wykonana w ramach projektu kluczowego nr POIG /08 Inteligentna koksownia spełniająca wymagania najlepszej dostępnej techniki, dofinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. LITERATURA Otrzymano: Praca zbiorowa, Koksownictwo, (red. H. Zieliński), Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1986 r. 2. B. Roga, K. Tomków, Chemiczna technologia węgla, WNT, Warszawa 1971 r. 3. G. Świeca, B. Wilk, R. Wasielewski, B. Mertas, Baza danych statystycznych węgla, biomasy, paliw alternatywnych i polskiego przemysłu koksowniczego, Prace IChPW, sprawozdanie z realizacji tematu 1.13/ Z. Robak, T. Kordas, A. Sobolewski, Z. Klimek, M. Gil, K. Szafraniec, D. Puchała, S. Rosiak, Z.Suchecki, Z. Waloszczyk, P. Bargieł, J. Korczak, Karbo 2009, 54, 47 (wyd. specjalne). 5. A. Karcz, A. Sobolewski, Karbo 2009, 54, Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowania ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylając rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE. 7. Z. Klimek, M. Gil, K. Szafraniec, D. Puchała, S. Rosiak, J. Graf, Z. Suchecki, Z. Waloszczyk, P. Bargieł, J. Korczak, M. Siedlecka, M. Hennek, Z. Robak, T. Kordas, Konf. Koksownictwo 2008, Zakopane, wrzesień 2008 r. 8. P. Konieczka., J. Namieśnik: Ocena i kontrola jakości wyników pomiarów analitycznych, WNT, Warszawa 2007 r. 9. PN-ISO 8258+AC1: Karty Kontrolne Shewharta, PKN, Warszawa 1996 r. 89/6(2010) 829
Niezależność energetyczna JSW KOKS S.A. w oparciu o posiadany gaz koksowniczy
Niezależność energetyczna JSW KOKS S.A. w oparciu o posiadany gaz koksowniczy Mateusz Klejnowski www.jsw.pl JSW KOKS S.A. podstawowe informacje JSW KOKS S.A. powstała na początku 2014 roku poprzez połączenie
Bardziej szczegółowoKoksownictwo 2015 Karpacz,
Koksownictwo 2015 Karpacz, 30.09-2.10.2015 Współczesny przerób smoły koksowniczej w odniesieniu do światowego rynku produktów jej przerobu Zbigniew Robak, Aleksander Sobolewski, Zygmunt Stompel Plan prezentacji
Bardziej szczegółowo25 lat konferencji KOKSOWNICTWO
25 lat konferencji KOKSOWNICTWO Aleksander Sobolewski Spis treści Świat ad. 1993 Polska ad. 1993 Nasza konferencja (1) Nasza konferencja (2) Pierwsza Konferencja pt: Perspektywy krajowego przemysłu koksochemicznego
Bardziej szczegółowoPARAMETRY FIZYKOCHEMICZNE BADANYCH PALIW Z ODPADÓW
VII Konferencja Paliwa z odpadów Chorzów, 14-16 marca 2017 PARAMETRY FIZYKOCHEMICZNE BADANYCH PALIW Z ODPADÓW dr Łukasz Smędowski mgr Agnieszka Skawińska Badania właściwości paliw Zgodnie z obowiązującym
Bardziej szczegółowoPLAN DZIAŁANIA KT 111. ds. Produktów Węglopochodnych i Wyrobów z Węgli Uszlachetnionych
Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 111 ds. Produktów Węglopochodnych i Wyrobów z Węgli Uszlachetnionych STRESZCZENIE KT 111 zajmuje się zagadnieniami związanymi w terminologią, standaryzacją, oceną jakości, metodami
Bardziej szczegółowoAnaliza kosztów i możliwości wdrożenia konkluzji BAT w krajowych koksowniach
Koksownictwo 2017 5-7 października 2017 Analiza kosztów i możliwości wdrożenia konkluzji BAT w krajowych koksowniach Jolanta Telenga-Kopyczyńska, Aleksander Sobolewski ZAKRES PREZENTACJI 1. Podstawy prawne
Bardziej szczegółowoInterpretacja zapisów konkluzji BAT dla przemysłu koksowniczego
Koksownictwo 2016 6-8 października 2016 Interpretacja zapisów konkluzji BAT dla przemysłu koksowniczego Jolanta Telenga-Kopyczyńska, Radosław Lajnert, Aleksander Sobolewski ZAKRES PREZENTACJI 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoKształcenie w zakresie koksownictwa na Akademii Górniczo-Hutniczej Piotr Burmistrz, Tadeusz Dziok, Andrzej Strugała
Kształcenie w zakresie koksownictwa na Akademii Górniczo-Hutniczej Piotr Burmistrz, Tadeusz Dziok, Andrzej Strugała Wisła, 3 5 października 2019 Agenda 1. Oferta AGH w zakresie kształcenia 2. Kształcenie
Bardziej szczegółowoPOLSKA IZBA EKOLOGII. Propozycja wymagań jakościowych dla węgla jako paliwa dla sektora komunalno-bytowego
POLSKA IZBA EKOLOGII 40-009 Katowice, ul. Warszawska 3 tel/fax (48 32) 253 51 55; 253 72 81; 0501 052 979 www.pie.pl e-mail : pie@pie.pl BOŚ S.A. O/Katowice 53 1540 1128 2001 7045 2043 0001 Katowice, 15.01.2013r.
Bardziej szczegółowoPodstawowe warunki konkurencyjności koksowni na wolnym rynku
Podstawowe warunki konkurencyjności koksowni na wolnym rynku Edward Szlęk Prezes Zarządu JSW KOKS S.A. Konferencja naukowo-techniczna KOKSOWNICTWO 2014 Wyzwania dla konkurencyjnej koksowni Spełnienie wymagań
Bardziej szczegółowoZałącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12
Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 5 1. Nazwa przedmiotu: CHEMIA I FIZYKOCHEMIA PALIW STAŁYCH 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego:
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1069
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1069 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 12 Data wydania: 17 lipca 2018 r. AB 1069 Nazwa i adres ARCELORMITTAL
Bardziej szczegółowoo skondensowanych pierścieniach.
Tabela F Wykaz złożonych ropopochodnych znajdujących się w wykazie substancji niebezpiecznych wraz z ich opisem, uporządkowany wg wzrastających mumerów indeksowych nr indeksowy: 649-001-00-3 nr WE: 265-102-1
Bardziej szczegółowoWyniki pomiarów jakości powietrza prowadzonych metodą pasywną w Kolonowskiem w 2014 roku
WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W OPOLU Wyniki pomiarów jakości powietrza prowadzonych metodą pasywną w Kolonowskiem w 2014 roku Opole, luty 2015 r. 1. Podstawy formalne Niniejsze opracowanie
Bardziej szczegółowoKonferencja Koksownictwo , Wisła
Konferencja Koksownictwo 2014 01-03.10.2014, Wisła Podsumowanie projektu POIG.01.01.02-24-017/08 Inteligentna koksownia spełniająca wymagania najlepszej dostępnej techniki dr inż. Aleksander Sobolewski
Bardziej szczegółowoMETODY CHEMOMETRYCZNE W IDENTYFIKACJI ŹRÓDEŁ POCHODZENIA
METODY CHEMOMETRYCZNE W IDENTYFIKACJI ŹRÓDEŁ POCHODZENIA AMFETAMINY Waldemar S. Krawczyk Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Komendy Głównej Policji, Warszawa (praca obroniona na Wydziale Chemii Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoNowe narzędzia do badania jakości węgla i koksu. M.Winkler, A.Sobolewski, M.Janasik, B.Mertas
Nowe narzędzia do badania jakości węgla i koksu M.Winkler, A.Sobolewski, M.Janasik, B.Mertas Narzędzia laboratoryjne do badania jakości węgla i koksu produkcji IChPW Urządzenie do oznaczania reakcyjności
Bardziej szczegółowoDoświadczenia eksploatacyjne po wdrożeniu nowego sposobu eksploatacji baterii koksowniczych przy zróżnicowanych ciśnieniach gazu surowego w
Doświadczenia eksploatacyjne po wdrożeniu nowego sposobu eksploatacji baterii koksowniczych przy zróżnicowanych ciśnieniach gazu surowego w odbieralnikach spełniającego kryteria BAT 46 i BAT 49 Plan prezentacji
Bardziej szczegółowoPolskie koksownictwo głównym europejskim producentem koksu odlewniczego
Polskie koksownictwo głównym europejskim producentem koksu odlewniczego Rajmund Balcerek Waldemar Wal Zbigniew Zięba Zastosowanie koksu odlewniczego BRANŻA ODLEWNICZA Odlewnie żeliwa i stali Odlewnie metali
Bardziej szczegółowoAnaliza efektywności procesu absorpcji benzolu w warunkach WZK VICTORIA
KOKSOWNICTWO 2017 5 7 października, Szczyrk Analiza efektywności procesu absorpcji benzolu w warunkach WZK VICTORIA Krzysztof Kalinowski Zbigniew Figiel Rafał Dąbek - B.P. Koksoprojekt - B.P. Koksoprojekt
Bardziej szczegółowoGłówne problemy środowiskowe dla instalacji koksowniczych w świetle konkluzji dotyczących najlepszych dostępnych technik
Główne problemy środowiskowe dla instalacji koksowniczych w świetle konkluzji dotyczących najlepszych dostępnych technik dr inż. Aleksander Sobolewski mgr inż. Jolanta Telenga Kopyczyńska Lokalizacja koksowni
Bardziej szczegółowoMirosław Bronny, Piotr Kaczmarczyk JSW KOKS SA
Ocena jakości koksu wielkopiecowego wyprodukowanego z baterii koksowniczych z zasypowym i ubijanym systemem obsadzania komór koksowniczych oraz różnym systemem chłodzenia koksu Mirosław Bronny, Piotr Kaczmarczyk
Bardziej szczegółowoAnaliza efektów technologicznych po uruchomieniu nowego - drugiego ciągu absorpcji i desorpcji benzolu w Koksowni Przyjaźń JSW KOKS SA
Analiza efektów technologicznych po uruchomieniu nowego - drugiego ciągu absorpcji i desorpcji benzolu w Koksowni Przyjaźń JSW KOKS SA Autorzy: Nowak Sebastian, Wołek Roman JSW KOKS SA Koksownia Przyjaźń
Bardziej szczegółowoWYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 (Pobieranie próbek) Metoda badawcza
WYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 () L.p. Badany obiekt 1 Gazy odlotowe E) 2 Gazy odlotowe E) 3 Gazy odlotowe E) 4 Gazy odlotowe E) 5 Gazy odlotowe E) 6 Gazy odlotowe E) Oznaczany składnik lub parametr pyłu
Bardziej szczegółowoOCENA EKOLOGICZNA KOKSOWNI W ŚWIETLE NOWYCH UREGULOWAŃ PRAWNYCH
OCENA EKOLOGICZNA KOKSOWNI W ŚWIETLE NOWYCH UREGULOWAŃ PRAWNYCH Jolanta TELENGA-KOPYCZYŃSKA, Radosław LAJNERT, Jolanta ROBAK Aleksander SOBOLEWSKI Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, ul. Zamkowa 1, 41-803
Bardziej szczegółowoPotencjał produkcyjny polskiego koksownictwa. Wprowadzenie
Słowa kluczowe: koksownictwo, wskaźniki produkcyjne, technologie Keywords: cokemaking, production indicators, technologies Wprowadzenie Krajowy przemysł koksowniczy jest producentem i dostawcą wielu cennych
Bardziej szczegółowoInnowacyjna Benzolownia w Koksowni Radlin ( JSW KOKS S.A.)
KOKSOWNICTWO 2017 5 7 października, Szczyrk Innowacyjna Benzolownia w Koksowni Radlin ( JSW KOKS S.A.) Krzysztof Kalinowski Zbigniew Figiel Krzysztof Gozdek - B.P. Koksoprojekt - B.P. Koksoprojekt - JSW
Bardziej szczegółowoW ASPEKCIE OCHRONY ŚRODOWISKA
Proceedings of ECOpole Vol. 5, No. 1 2011 Halina MACHOWSKA 1 PRZEMYSŁ KOKSOWNICZY W ASPEKCIE OCHRONY ŚRODOWISKA COKING MAKING INDUSTRY WITH RELATION TO ENVIRONMENT PROTECTION Abstrakt: W pracy przedstawiono
Bardziej szczegółowoWNIOSEK O WYDANIE POZWOLENIA NA WPROWADZANIE GAZÓW LUB PYŁÓW DO POWIETRZA
WNIOSEK O WYDANIE POZWOLENIA NA WPROWADZANIE GAZÓW LUB PYŁÓW DO POWIETRZA Podstawę prawną regulującą wydawanie pozwoleń w zakresie wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza stanowi ustawa z dnia 27 kwietnia
Bardziej szczegółowoWymagania prawno - normatywne dotyczące pomiarów na potrzeby PRTR
Wymagania prawno - normatywne dotyczące pomiarów na potrzeby PRTR Eugeniusz Głowacki G Warszawa 16 maj 2011 r. Definicja rejestru PRTR PRTR jest rejestrem zanieczyszczeń wyemitowanych do powietrza, wód
Bardziej szczegółowoEnergia ukryta w biomasie
Energia ukryta w biomasie Przygotowała dr Anna Twarowska Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii 30-31 marzec 2016, Kielce Biomasa w Polsce uznana jest za odnawialne źródło energii o największych
Bardziej szczegółowoDoświadczenia IChPW w badaniach energetyczno-emisyjnych kotłów c.o. według normy PN-EN 303-5:2012
Spotkanie Członków Zespołu Roboczego ds. ograniczania niskiej emisji Katowice, 24 października 2016 r. Doświadczenia IChPW w badaniach energetyczno-emisyjnych kotłów c.o. według normy PN-EN 303-5:2012
Bardziej szczegółowoKOKS OPAŁOWY PALIWO EKOLOGICZNE I EKONOMICZNE
KOKS OPAŁOWY PALIWO EKOLOGICZNE I EKONOMICZNE Konferencja NOWOCZESNE ELEKTROWNIE I ELEKTROCIEPŁOWNIE Tomasz Szeszko www.jsw.pl Grupa Kapitałowa JSW JSW KOKS S.A. Koks w Grupie Kapitałowej JSW produkowany
Bardziej szczegółowoWymagania gazu ziemnego stosowanego jako paliwo. do pojazdów
Wymagania gazu ziemnego stosowanego jako paliwo mgr inż. Paweł Bukrejewski do pojazdów Kierownik Pracowni Analitycznej Starszy Specjalista Badawczo-Techniczny Laboratorium Produktów Naftowych i Biopaliw
Bardziej szczegółowoBUDOWA NOWEJ INSTALACJI OCZYSZCZANIA GAZU W KOKSOWNI CZĘSTOCHOWA NOWA SP. Z O.O.
BUDOWA NOWEJ INSTALACJI OCZYSZCZANIA GAZU W KOKSOWNI CZĘSTOCHOWA NOWA SP. Z O.O. Autorzy: Tadeusz Wenecki Piotr Szecówka ZAWARTOŚĆ PREZENTACJI KOKSOWNIA CZĘSTOCHOWA NOWA I GRUPA ZARMEN ZAŁOŻENIA I CELE
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1704
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1704 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 1 Data wydania: 18 stycznia 2019 r. AB 1704 Nazwa i adres
Bardziej szczegółowoKoksownia z tradycjami i przyszłością
Koksownia z tradycjami i przyszłością PONAD 60 LAT DOŚWIADCZENIA Budowę zakładu Koksowni w Hucie Częstochowa rozpoczęto na przełomie lat 1955-1956. W okresie od 1962 do 1973 oddano do eksploatacji cztery
Bardziej szczegółowoData wydruku: Dla rocznika: 2015/2016. Opis przedmiotu
Sylabus przedmiotu: Specjalność: Technologia chemiczna organiczna I Inżynieria produktów chemicznych Data wydruku: 23.01.2016 Dla rocznika: 2015/2016 Kierunek: Wydział: Zarządzanie i inżynieria produkcji
Bardziej szczegółowoUrządzenie do rozkładu termicznego odpadów organicznych WGW-8 EU
GREEN ENERGY POLAND Sp. z o.o. Urządzenie do rozkładu termicznego odpadów organicznych WGW-8 EU dr hab. inż. Andrzej Wojciechowski e-mail: andrzej.wojciechowski@imp.edu.pl www.imp.edu.pl Ochrony Środowiska
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 25 lipca 2011 r.
Dziennik Ustaw Nr 154 9130 Poz. 914 914 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 25 lipca 2011 r. w sprawie informacji wymaganych do opracowania krajowego planu rozdziału uprawnień do emisji Na podstawie
Bardziej szczegółowoPRODUKCJA SMOŁY PRZY ZASTOSOWANIU URZĄDZEŃ WIROWYCH
KOKSOWNIA CZĘSTOCHOWA NOWA SP. Z O.O. Adres do korespondencji: ul. Odlewników 20, 42-213 Częstochowa, Polska Tel.: +48 34 389 07 00 E-mail: biuro@koksownianowa.pl; www.koksownianowa.pl PRODUKCJA SMOŁY
Bardziej szczegółowoCzęść I. Obliczenie emisji sezonowego ogrzewania pomieszczeń (E S ) :
Potwierdzenie wartości emisji zgodnych z rozporządzeniem UE 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących
Bardziej szczegółowoUkład zgazowania RDF
Układ zgazowania RDF Referencje Od 2017, wraz z firmą Modern Technologies and Filtration Sp. z o.o, wykonaliśmy 6 instalacji zgazowania, takich jak: System zgazowania odpadów drzewnych dla Klose Czerska
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z badań jakości powietrza wykonanych ambulansem pomiarowym w Tarnowskich Górach w dzielnicy Osada Jana w dniach
WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W KATOWICACH DELEGATURA W CZĘSTOCHOWIE ul. Rząsawska 24/28 tel. (34) 369 41 20, (34) 364-35-12 42-200 Częstochowa tel./fax (34) 360-42-80 e-mail: czestochowa@katowice.wios.gov.pl
Bardziej szczegółowoMetan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników spalinowych.
XXXII Konferencja - Zagadnienia surowców energetycznych i energii w energetyce krajowej Sektor paliw i energii wobec nowych wyzwań Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia r.
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 28.3.2019 C(2019) 2266 final ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia 28.3.2019 r. dotyczące wieloletniego skoordynowanego unijnego programu kontroli na lata 2020,
Bardziej szczegółowoPROGRAM BADAŃ BIEGŁOŚCI ORGANIZOWANY PRZEZ SEKCJĘ PETROL-GAZ w oparciu o PN-EN ISO/IEC 17043:2010 oraz Procedurę KPLB nr 1 wyd. 4 z
PROGRAM BADAŃ BIEGŁOŚCI ORGANIZOWANY PRZEZ SEKCJĘ PETROL-GAZ w oparciu o PN-EN ISO/IEC 17043:2010 oraz Procedurę KPLB nr 1 wyd. 4 z 19.06.2009 Badania biegłości olej napędowy, Sekcja PETROL - GAZ 17/2012
Bardziej szczegółowoZabrze: WYNAJEM SILNIKA GAZOWEGO DIESEL O MOCY 50 KW Numer ogłoszenia: ; data zamieszczenia: OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - usługi
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.ichpw.zabrze.pl Zabrze: WYNAJEM SILNIKA GAZOWEGO DIESEL O MOCY 50 KW Numer ogłoszenia: 178930-2012;
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA LABORATORYJNE
Akademia Górniczo - Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie Wydział Energetyki i Paliw Katedra Technologii Paliw ĆWICZENIA LABORATORYJNE Surowce energetyczne i ich przetwarzanie cz. II - paliwa stałe Oznaczanie
Bardziej szczegółowoNOWA BATERIA KOKSOWNICZA NR 1 W KOKSOWNI CZĘSTOCHOWA NOWA Sp. z o.o.
NOWA BATERIA KOKSOWNICZA NR 1 W KOKSOWNI CZĘSTOCHOWA NOWA Sp. z o.o. 1. INFORMACJE OGÓLNE 1.1. Umowa o Generalne Realizatorstwo Inwestycji polegającej na budowie baterii koksowniczej w systemie ubijanym
Bardziej szczegółowoWartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku do raportowania w ramach. Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji.
Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2015 do raportowania w ramach Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2018 Warszawa, grudzień 2017 r. Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. inż. Aleksander Karcz 1 Dr inż. Aleksander Sobolewski 2
Prof. dr hab. inż. Aleksander Karcz 1 Dr inż. Aleksander Sobolewski 2 Pokłosie wydawnicze projektu "Inteligentna Koksowania" na tle powojennych wydanych w Polsce książek i skryptów z zakresu koksownictwa
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE z wykonania pracy pt.:
WD-12 Stan 01/10 INSTYTUT CHEMICZNEJ PRZERÓBKI WĘGLA ul. Zamkowa 1, 41-803 Zabrze tel.: 032-271-00-41 fax.: 032-271-08-09 e-mail: office@ichpw.zabrze.pl internet: www.ichpw.zabrze.pl SPRAWOZDANIE z wykonania
Bardziej szczegółowoWartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2006 do raportowania w ramach Wspólnotowego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok
Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2006 do raportowania w ramach Wspólnotowego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2009 Prezentowane tabele zawierają dane na temat wartości
Bardziej szczegółowoKoksownictwo 2015 Karpacz,
Koksownictwo 2015 Karpacz, 30.09-2.10.2015 Niezależność energetyczna zakładu koksowniczego Zbigniew Figiel 1, Zbigniew ROBAK 1 Biuro Projektów Koksoprojekt sp. z o.o. Plan prezentacji Bilans energetyczny
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp 11
Technologia chemiczna organiczna : wybrane zagadnienia / pod red. ElŜbiety Kociołek-Balawejder ; aut. poszczególnych rozdz. Agnieszka Ciechanowska [et al.]. Wrocław, 2013 Spis treści Wstęp 11 1. Węgle
Bardziej szczegółowoCzysty wodór w każdej gminie
Czysty wodór w każdej gminie Poprzez nowoczesne technologie budujemy lepszy świat. Adam Zadorożny Prezes firmy WT&T Polska Sp. z o.o Misja ROZWIĄZUJEMY PROBLEMY KLIENTÓW BUDUJĄC WARTOŚĆ FIRMY GŁÓWNY CEL
Bardziej szczegółowoBadania nad zastosowaniem kondycjonowania spalin do obniżenia emisji pyłu z Huty Katowice S.A w Dąbrowie Górniczej
Dr inż. Marian Mazur Akademia Górniczo Hutnicza mgr inż. Bogdan Żurek Huta Katowice S.A w Dąbrowie Górniczej Badania nad zastosowaniem kondycjonowania spalin do obniżenia emisji pyłu z Huty Katowice S.A
Bardziej szczegółowoKatowicki Węgiel Sp. z o.o. CHARAKTERYSTYKA PALIW KWALIFIKOWANYCH PRODUKOWANYCH PRZEZ KATOWICKI WĘGIEL SP. Z O.O.
CHARAKTERYSTYKA PALIW KWALIFIKOWANYCH PRODUKOWANYCH PRZEZ KATOWICKI WĘGIEL SP. Z O.O. W 2000r. Katowicki Holding Węglowy i Katowicki Węgiel Sp. z o.o. rozpoczęli akcję informacyjną na temat nowoczesnych
Bardziej szczegółowoPL B1. BIURO PROJEKTÓW "KOKSOPROJEKT" SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Zabrze, PL BUP 24/04
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 208766 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 360187 (51) Int.Cl. C10B 57/12 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 16.05.2003
Bardziej szczegółowoWartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku do raportowania w ramach. Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji.
Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2016 do raportowania w ramach Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2019 Warszawa, grudzień 2018 r. Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania
Bardziej szczegółowoSYSTEM ZARZĄDZANIA I AKREDYTACJE
Dział Utylizacji Odpadów SYSTEM ZARZĄDZANIA I AKREDYTACJE Funkcjonujący w ENERGOPOMIAR Sp. z o.o. zintegrowany system zarządzania obejmuje swoim zakresem procesy realizowane przez Dział Utylizacji Odpadów.
Bardziej szczegółowoNISKOEMISYJNE PALIWO WĘGLOWE
NISKOEMISYJNE PALIWO WĘGLOWE możliwości technologiczne i oferta rynkowa OPRACOWAŁ: Zespół twórców wynalazku zgłoszonego do opatentowania za nr P.400894 Za zespól twórców Krystian Penkała Katowice 15 październik
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM ENERGETYCZNE
NA WYKONYWANIE BADAŃ OFERTA WĘGLA KOKSU ODPADÓW PALENISKOWYCH (POPIOŁÓW, POPIOŁÓW LOTNYCH I ŻUŻLI) Osoby do kontaktu: mgr Agnieszka Miśko tel. (091) 317-41-05 tel. kom. 519-501-625 e-mail: agnieszka.misko@grupaazoty.com
Bardziej szczegółowoBogusław SMÓŁKA, Jacenty MOREL, Zakłady Koksownicze Przyjaźń Aleksander SOBOLEWSKI, Bogumiła LATKOWSKA, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla
Bogusław SMÓŁKA, Jacenty MOREL, Zakłady Koksownicze Przyjaźń Aleksander SOBOLEWSKI, Bogumiła LATKOWSKA, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla OCENA STANU TECHNIK STOSOWANYCH W ZAKŁADACH KOKSOWNICZYCH PRZYJAŹŃ
Bardziej szczegółowoPROJEKT: Innowacyjna usługa zagospodarowania popiołu powstającego w procesie spalenia odpadów komunalnych w celu wdrożenia produkcji wypełniacza
PROJEKT: Innowacyjna usługa zagospodarowania popiołu powstającego w procesie spalenia odpadów komunalnych w celu wdrożenia produkcji wypełniacza Etap II Rozkład ziarnowy, skład chemiczny i części palne
Bardziej szczegółowoPolskie Normy opracowane przez Komitet Techniczny nr 277 ds. Gazownictwa
Polskie Normy opracowane przez Komitet Techniczny nr 277 ds. Gazownictwa Podkomitet ds. Przesyłu Paliw Gazowych 1. 334+A1:2011 Reduktory ciśnienia gazu dla ciśnień wejściowych do 100 bar 2. 1594:2014-02
Bardziej szczegółowoPGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta
PGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta Kim jesteśmy PGNiG TERMIKA jest największym w Polsce wytwórcą ciepła i energii elektrycznej wytwarzanych efektywną metodą kogeneracji, czyli skojarzonej produkcji
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM ENERGETYCZNE
NA WYKONYWANIE BADAŃ OFERTA WĘGLA KOKSU ODPADÓW PALENISKOWYCH (POPIOŁÓW, POPIOŁÓW LOTNYCH I ŻUŻLI) Osoby do kontaktu: mgr Agnieszka Miśko tel. (091) 317-41-05 tel. kom. 519-501-625 e-mail: agnieszka.misko@grupaazoty.com
Bardziej szczegółowoCo można nazwać paliwem alternatywnym?
Co można nazwać paliwem alternatywnym? Grzegorz WIELGOSIŃSKI Politechnika Łódzka Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Alternatywa Alternatywą dla spalarni odpadów komunalnych może być nowoczesny
Bardziej szczegółowoJAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE
JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE Badania przeprowadzone w Warszawie wykazały, że w latach 1990-2007 w mieście stołecznym nastąpił wzrost emisji całkowitej gazów cieplarnianych o około 18%, co przekłada się
Bardziej szczegółowoREACH. System. Co producent oraz importer zrobić powinien przed wejściem w życie systemu REACH
System REACH Co producent oraz importer zrobić powinien przed wejściem w życie systemu REACH Dokument opracowany przez: Departament Przemysłu Ministerstwo Gospodarki www.mgip.gov.pl/przedsiebiorcy/reach
Bardziej szczegółowoWsparcie dla badań i rozwoju na rzecz innowacyjnej energetyki. Gerard Lipiński
Wsparcie dla badań i rozwoju na rzecz innowacyjnej energetyki Gerard Lipiński WCZEŚNIEJ 2010-2015 realizacja strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych Zaawansowane technologie pozyskiwania
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Klasa Punkty (max 12) Ocena
Rozdział 1. grupa A Imię i nazwisko Klasa Punkty (max 12) Ocena Data Zadanie 1. (1 pkt) Podkreśl właściwości dotyczące ditlenku węgla: gaz, rozpuszczalny w wodzie, bezbarwny, palny, żółty, powoduje zmętnienia
Bardziej szczegółowoTroska o powietrze atmosferyczne
Troska o powietrze atmosferyczne Stacja monitoringu PKN ORLEN S.A. Płock Gimnazjum nr 5 Płock, 2014 ORLEN. NAPĘDZAMY PRZYSZŁOŚĆ. AGENDA 1. PKN ORLEN a środowisko 2. Monitoring powietrza atmosferycznego
Bardziej szczegółowoOFERTA POMIARY CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH NA STANOWISKACH PRACY ANALIZA WÓD I ŚCIEKÓW
NA WYKONYWANIE BADAŃ OFERTA POMIARY CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH NA STANOWISKACH PRACY ANALIZA WÓD I ŚCIEKÓW EMISJI IMISJI Osoby do kontaktu: mgr Agnieszka Miśko tel. (091) 317-41-05 tel. kom. 519-501-625 agnieszka.misko@grupaazoty.com
Bardziej szczegółowoPiece półtechniczne jako elementy systemów sterowania jakością koksu
Piece półtechniczne jako elementy systemów sterowania jakością koksu H. Fitko 1), B. Mertas 1), M. Rejdak 1), J. Lis 2), P. Szecówka 2), R. Baron 2) 1) Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, 2) Koksownia
Bardziej szczegółowoMichał REJDAK, Andrzej STRUGAŁA, Ryszard WASIELEWSKI, Martyna TOMASZEWICZ, Małgorzata PIECHACZEK. Koksownictwo
Michał REJDAK, Andrzej STRUGAŁA, Ryszard WASIELEWSKI, Martyna TOMASZEWICZ, Małgorzata PIECHACZEK Koksownictwo 2015 01.10.2015 Karpacz System zasypowy vs. System ubijany PORÓWNANIE ZAŁADUNEK KOMÓR KOKSOWNICZYCH
Bardziej szczegółowoUpowszechnienie wykorzystania ETV w celu poprawy efektywności energetycznej sektora wodno-ściekowego
Partnerzy projektu: Upowszechnienie wykorzystania ETV w celu poprawy efektywności energetycznej sektora wodno-ściekowego Weryfikacja Technologii Środowiskowych (ETV) Wprowadzenie Izabela Ratman-Kłosińska,
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 646
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 646 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 12 Data wydania: 27 maja 2015 r. Nazwa i adres: AB 646 Kod identyfikacji
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z MONITORINGU JAKOŚCI POWIETRZA W 2009 ROKU
WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W RZESZOWIE DELEGATURA W JAŚLE SPRAWOZDANIE Z MONITORINGU JAKOŚCI POWIETRZA W 2009 ROKU Stanowisko pomiarowe: ŻYDOWSKIE Jasło, luty 2010 r. 1. Położenie i najbliższe
Bardziej szczegółowoOgółem zakwestionowano w jednej placówce 2 partie wyrobów z powodu nieprawidłowego oznakowania. USTALENIA KONTROLI
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT tel (42) 636-03-57 ul. Gdańska 38 90-730 Łódź fax (42)
Bardziej szczegółowoDrogi rozwoju polskiego koksownictwa. dr inż. A. Sobolewski dr inż. L. Kosyrczyk
Drogi rozwoju polskiego koksownictwa dr inż. A. Sobolewski dr inż. L. Kosyrczyk Spis treści 1. Wprowadzenie co to jest nowoczesność? 2. Nowoczesne koksownictwo oczami świata 3. Polska koksownia w świetle
Bardziej szczegółowoDziałania KT nr 280 ds. Jakości Powietrza w zakresie ochrony środowiska
Działania KT nr 280 ds. Jakości Powietrza w zakresie ochrony środowiska Prof. Zygfryd Witkiewicz Wojskowa Akademia Techniczna VII ogólnopolska Konferencja Normalizacja w szkole 16 marca 2018 r. Strona
Bardziej szczegółowoWYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 (Pobieranie próbek) Metoda badawcza
L.p. Badany obiekt 1 Gazy odlotowe 2 Gazy odlotowe 3 Gazy odlotowe 4 Gazy odlotowe 5 Gazy odlotowe Oznaczany składnik lub parametr pyłu do stężenia pyłu pyłu do stężenia pyłu do oznaczenia stężenia pyłu
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 646
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 646 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7 Data wydania: 7 września 2010 r. AB 646 Nazwa i adres INSTYTUT
Bardziej szczegółowoKrzysztof Stańczyk. CZYSTE TECHNOLOGIE UśYTKOWANIA WĘGLA
Krzysztof Stańczyk CZYSTE TECHNOLOGIE UśYTKOWANIA WĘGLA GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA Katowice 2008 Spis treści Wykaz skrótów...7 1. Wprowadzenie...11 1.1. Wytwarzanie i uŝytkowanie energii na świecie...11
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010 Instytut: Techniczny Kierunek studiów: Zarządzanie i inżynieria produkcji Kod kierunku: 06.9 Specjalność:
Bardziej szczegółowoANALITYKA PRZEMYSŁOWA I ŚRODOWISKOWA
Zakład ad Chemii Analitycznej Laboratorium Analiz Śladowych Politechniki Krakowskiej Wydział Inżynierii i Technologii Chemicznej ANALITYKA PRZEMYSŁOWA I ŚRODOWISKOWA Laboratorium Analiz Śladowych IIIp..
Bardziej szczegółowoKonferencja Koksownictwo 2016
Koncepcja uruchomienia przetwórstwa smoły koksowniczej w JSW KOKS SA Konferencja Koksownictwo 2016 Autorzy: Janusz Adamczyk Prezes Zarządu Edward Strząbała Dyrektor ds. Rozwoju Zygmunt Stompel Konsultant
Bardziej szczegółowoŚrodowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie
Środowiskowe aspekty wykorzystania paliw metanowych w transporcie Izabela Samson-Bręk Zakład Odnawialnych Zasobów Energii Plan prezentacji Emisje z sektora transportu; Zobowiązania względem UE; Możliwości
Bardziej szczegółowoSzkolenie techniczne Urządzenia grzewcze małej mocy na paliwa stałe wyzwania środowiskowe, technologiczne i konstrukcyjne Katowice
Szkolenie techniczne Urządzenia grzewcze małej mocy na paliwa stałe wyzwania środowiskowe, technologiczne i konstrukcyjne Katowice 01.12.2017 Badania urządzeń grzewczych na zgodność z normami i rozporządzeniem
Bardziej szczegółowoKontrola i zapewnienie jakości wyników
Kontrola i zapewnienie jakości wyników Kontrola i zapewnienie jakości wyników QA : Quality Assurance QC : Quality Control Dobór systemu zapewnienia jakości wyników dla danego zadania fit for purpose Kontrola
Bardziej szczegółowoStatystyczne sterowanie procesem
Statystyczne sterowanie procesem SPC (ang. Statistical Process Control) Trzy filary SPC: 1. sporządzenie dokładnego diagramu procesu produkcji; 2. pobieranie losowych próbek (w regularnych odstępach czasu
Bardziej szczegółowoKompaktowanie drobnoziarnistych frakcji węglowych jako metoda przygotowania części wsadu dla zasypowego systemu obsadzania komór koksowniczych
27-29 września 2018 r., Beskid Śląski Kompaktowanie drobnoziarnistych frakcji węglowych jako metoda przygotowania części wsadu dla zasypowego systemu obsadzania komór koksowniczych Autorzy: Helt-Zielony
Bardziej szczegółowoAnaliza i monitoring środowiska
Analiza i monitoring środowiska CHC 017003L (opracował W. Zierkiewicz) Ćwiczenie 1: Analiza statystyczna wyników pomiarów. 1. WSTĘP Otrzymany w wyniku przeprowadzonej analizy ilościowej wynik pomiaru zawartości
Bardziej szczegółowoAnalizy olejów smarnych z bloku 11 Enea Wytwarzanie Sp. z o.o.
Analizy olejów smarnych z bloku 11 Enea Wytwarzanie Sp. z o.o. Zakres przedmiotu zamówienia: Zakres przedmiotu zamówienia obejmuje analizę i interpretację wyników próbek oleju zgodnie z podanymi poniżej
Bardziej szczegółowoRaport początkowy w aspekcie nowych uregulowań prawnych na przykładzie Wałbrzyskich Zakładów Koksowniczych Victoria S.A.
Raport początkowy w aspekcie nowych uregulowań prawnych na przykładzie Wałbrzyskich Zakładów Koksowniczych Victoria S.A. Irena Lis Wałbrzyskie Zakłady Koksownicze Victoria S.A. Jolanta Telenga-Kopyczyńska
Bardziej szczegółowoKatedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji STATYSTYCZNA KONTROLA PROCESU
Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji METROLOGIA I KONTKOLA JAKOŚCI - LABORATORIUM TEMAT: STATYSTYCZNA KONTROLA PROCESU 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie studentów z podstawami wdrażania i stosowania metod
Bardziej szczegółowo